توکنومیک چیست؟ – توضیح به زبان ساده

تصور کنید که نوعی پول وجود دارد که تنها با کمک کامپیوترها و پردازش‌گرهای الکترونیکی قابل استفاده است. به این نوع پول توکن می‌گویند و توکنومیک توکن به مجموعه قوانین و برنامه‌های اقتصادی مرتبط با این توکن اشاره می‌کند. برای این‌که بدانیم قوانین و برنامه‌های اقتصادی مربوط به توکنومیک چیست باید به این نکته توجه کنیم که این برنامه‌ها تمامی مواردی که مربوط به استفاده و ارزش‌مندی توکن هستند را می‌توانند شامل شوند. بنابراین توکنومیک اطلاعاتی درباره نحوه ساخت توکن، نحوه توزیع توکن، کاربردهای توکن و دیگر مسایل مربوط به توکن را در اختیار ما قرار می‌دهد. توکن‌ها کاربردهای متفاوتی دارند. برای مثال با استفاده از برخی از آن‌ها می‌توان در رای‌‌گیری‌ها شرکت کرد و برخی از آن‌ها بابت انجام اموری خاص به کاربران پاداش داده می‌شوند. در این مطلب از مجله فرادرس با توکنومیک آشنا می‌شوید.

توکنومیک چیست ؟

«توکنومیک» (Tokenomics) از ترکیب دو کلمه «توکن» (Token) و ‌«اقتصاد» (Economics) تشکیل شده است. بنابراین به موارد مربوط به اقتصاد توکن اشاره می‌کند. برای مثال پرو‌ژه‌های رمزارزی با ایجاد قوانینی کاربران این ارزهای دیجیتال را به انجام دادن یا انجام ندادن برخی کارهای مربوط به توکن تشویق می‌کنند. این اقدامات همانند سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی است و بر میزان و نحوه خرج کردن، وام گرفتن، پس‌انداز کردن و به‌طور کلی نحوه گردش توکن در بازار تأثیرگذار است.

هدف از توکنومیک چیست ؟

هدف از توکنومیک توضیح قوانین و اصول مربوط به ساخت، توزیع و مدیریت توکن‌های دیجیتال است. با توجه به این‌که توکن‌ها در بسترهای غیرمتمرکز می‌توانند نقش‌هایی به‌عنوان وسیله انتقال دارایی، ذخیره ارزش یا نشان‌دهنده حق مالکیت برای دارایی خاص باشند، بنابراین توکنومیک موارد مرتبط با اقتصاد توکن را در کاربردهای ذکر شده بیان می‌کند.

توکن چیست؟

توکن‌ها واحد‌هایی دارای ارزش هستند که در بستر بلاک چین یا دفتر‌ کل توزیع شده‌ای توسعه یافته‌اند. توکن در واژه توکنومیک شامل کوین و توکن می‌شود. به ارزهای دیجیتالی کوین گفته می‌شود که دارای بستر بلاک‌چینی یا غیرمتمرکز مخصوص به خود هستند. همانند بیت کوین و اتریوم. اما توکن‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که از بسترهای بلاک‌چینی مربوط به دیگر کوین‌ها استفاده می‌کنند. اما هنگامی که از واژه توکن در توکنومیک استفاده می‌شود منظور ارز دیجیتال یا رمزارز است.

ارزهای دیجیتال که آن‌ها را با کوین و توکن می‌شناسیم همانند پول‌های رایج در کشور می‌توانند وسیله‌ای برای انتقال دارایی یا انجام معامله باشند. در صورت ایجاد زیرساخت‌های لازم برای انجام تراکنش‌ها به کمک ارزهای دیجیتال، افراد می‌توانند همانند پول از ارزهای دیجیتال در زندگی روزمره استفاده کنند.

نقش توکنومیک در تحلیل بنیادی

توکنومیک ارزهای دیجیتال نقشی مهم در تحلیل بنیادی رمزارز مربوطه دارد. تحلیل بنیادی به بررسی وضعیت پروژه ارزهای دیجیتال برای پیدا کردن ارزش ذاتی یا واقعی توکن مربوطه می‌پردازد. در این میان توکنومیک اقتصاد توکن و عوامل تأثیرگذار در ارزشمندی رمزارز موردنظر را شرح می‌دهد.

بررسی عرضه و تقاضا از طریق توکنومیک ارز دیجیتال

توکنومیک ارز دیجیتال اطلاعات ارزشمندی را در ارتباط با عرضه در گردش، عرضه کل، میزان و نحوه توزیع در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. سرمایه‌گذار با بررسی این موارد درک مطلوبی از میزان عرضه و نحوه توزیع توکن‌ها به‌دست می‌آورد. از طرفی دیگر کاربرد توکن در توکنومیک رمزارز موردنظر بیان می‌شود. هر اندازه توکن پروژه دارای کاربرد بیشتری در پروژه باشد، میزان تقاضا نیز برای آن افزایش پیدا می‌کند.

برای مثال توکنی که می‌تواند به‌عنوان وثیقه در پلتفرم‌های وام‌دهی ارز دیجیتال استفاده شود، نسبت به ارز دیجیتال دیگری که این قابلیت را ندارد از میزان تقاضای بیشتری برای خرید برخوردار است. در مثالی دیگر برخی از توکن‌ها این قابلیت را دارند تا در پلتفرم‌هایی به‌صورت استیک قرار داده شوند.

سرمایه‌گذاران از طریق این قابلیت و با استیک ارزهای دیجیتال از سود حاصل از استیکینگ بهره‌مند می‌شوند. در این مثال بدیهی است که این توکن‌ها نسبت به توکن‌هایی که این قابلیت را ندارند ولی شرایط مشابهی را با توکن موردنظر دارند، از طرف کاربران بیشتر استقبال می‌شوند.

بخش‌های اصلی توکنومیک

برای این‌که از اقتصاد توکن مطلع شویم و با قوانین و برنامه‌های توکن موردنظر آشنایی پیدا کنیم باید موارد مربوط به توکنومیک ارز دیجیتال موردنظر را بررسی کنیم. فهرست زیر بخش‌های اصلی توکنومیک را تشکیل می‌دهند که در ادامه این مطلب از مجله فرادرس با این موارد آشنا می‌شوید.

میزان عرضه توکن

میزان عرضه توکن تعداد توکن‌های عرضه شده توسط پروتکل را بررسی می‌کند که یکی از عوامل تأثیرگذار بر ارزشمندی توکن است. میزان عرضه توکن یکی از مهم‌ترین مواردی است که در توکنومیک ارز دیجیتال موردنظر بررسی می‌شود. میزان عرضه عاملی است که تأثیر زیادی در تعیین قیمت دارایی مربوطه دارد. در مورد ارزهای دیجیتال عواملی که میزان عرضه رمزارزها را تعیین‌ می‌کنند در توکنومیک ارز دیجیتال موردنظر بررسی می‌شوند. در توکنومیک سه نوع عرضه وجود دارد که عبارتند از عرضه در گردش، عرضه کل و حداکثر عرضه که در ادامه این مطلب این موارد را بررسی می‌کنیم.

توزیع توکن

علاوه بر نحوه عرضه توکن‌ها، مورد دیگری که در توکنومیک ارزهای دیجیتال بررسی می‌شود نحوه توزیع توکن‌های موردنظر است. در این بخش نحوه تولید توکن‌ها و اختصاص آن‌ها به گروه‌ها بررسی می‌شود. اطلاع از نحوه توزیع توکن‌ها این امکان را به دارندگان توکن می‌دهد تا بتوانند از میزان توکن‌های در اختیار موسسات و سرمایه‌گذاران خرد به‌صورت درصد اختصاص یافته، آگاهی پیدا کنند.

با توجه به این‌که موسسات و افراد سرمایه‌گذار خرد در شرایط مشابه ممکن است به‌طور متفاوتی عمل کنند، بنابراین آگاهی از این‌که چه مقدار از توکن‌ها در میان هر گروه قرار دارد می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذار نسبت به خرید یا فروش توکن تأثیرگذار باشد.

کاربرد توکن

کاربرد توکن به میزان کاربرد و نحوه استفاده توکن موردنظر در اکوسیستم مربوطه می‌پردازد. توجه به کاربرد توکن در ارزش‌گذاری و پتانسیل رشد آن موثر است. هراندازه میزان کاربرد توکن در اکوسیستم شبکه بیشتر باشد، میزان تقاضا برای آن توکن بالاتر می‌رود. در این حالت اگر میزان عرضه توکن نیز به‌طور منطقی و حساب‌شده‌ای انجام شود می‌تواند بر روی رشد قیمت و ارزشمندی توکن مربوطه تأثیرگذار باشد. توکن‌هایی که کاربردی ندارند و مشکلی را حل نمی‌کنند، ارزشمندی خود را در بازار ارزهای دیجیتال نمی‌توانند حفظ کنند. بنابراین توسعه‌دهندگان پروژه‌های رمزارزی همواره سعی می‌کنند تا از طریق توکن پروژه نیاز یا مشکلی را برطرف کنند.

عرضه در گردش

به تعداد توکن‌هایی که به‌طور عموم در دسترس هستند و در بازار گردش می‌کنند، «عرضه در گردش» (Circulating Supply) می‌گویند. عرضه در گردش توکن‌ها به مرور زمان می‌تواند افزایش یا کاهش پیدا کند. برای مثال عرضه در گردش بیت کوین به مرور زمان بیشتر می‌شود. سیستم پاداش‌دهی شبکه بیت کوین ‌به‌گونه‌ای طراحی شده است تا حدودا هر ده دقیقه پاداش‌دهی بیت کوین انجام می‌شود. بیت‌کوین‌هایی که به‌عنوان پاداش به ماینرها داده می‌شوند درواقع وارد گردش در شبکه می‌شوند. بنابراین عرضه در گردش شبکه بیت کوین تا رسیدن به حداکثر عرضه آن در حال افزایش است.

از طرفی دیگر عرضه در گردش می‌تواند کاهش پیدا کند. برخی از پروژه‌های رمزارزی با سوزاندن توکن‌های درگردش خود این رمزارزها را برای همیشه از شبکه خارج می‌کنند و باعث می‌شوند تا عرضه در گردش این توکن‌ها کاهش پیدا کند. برای مثال شبکه «بایننس» (Binance) با سوزاندن توکن‌های خود میزان عرضه در گردش توکن‌های شبکه را کاهش می‌دهد.

اهمیت عرضه در گردش چیست؟

اهمیت عرضه در گردش را می‌توان با تأثیر آن بر روی میزان عرضه و تقاضای ارز دیجیتال مربوطه متوجه شد. اصل مهم اقتصادی که برای تمامی دارایی‌ها صادق است، به‌صورت خلاصه این‌گونه بیان می‌شود که با ثابت ماندن میزان تقاضا، با افزایش عرضه یک دارایی از میزان ارزش آن کاسته می‌شود و برعکس با کاهش عرضه یک دارایی به ارزش آن افزوده می‌شود. این اصل مهم اقتصادی برای ارزهای دیجیتال نیز صادق است. بنابراین با توجه به این‌که میزان عرضه در گردش به تعداد ارزهای دیجیتال موجود در بازار اشاره می‌کند، تغییراتی که در میزان عرضه رمزارز موردنظر حاصل می‌شود، بر روی قیمت آن تأثیرگذار است.

عرضه در گردش به‌عنوان عاملی برای کنترل میزان عرضه و تقاضا برای توکن مربوطه در شبکه‌های بلاکچینی کاربرد دارد. پروژه‌های رمزارزی می‌توانند با اقداماتی مانند توکن‌سوزی ارزش رمزارز مربوطه را افزایش دهند. این اقدامات پروژه‌های ارز دیجیتال اگر با گسترش اکوسیستم رمزارز مربوطه نیز همراه شود، می‌تواند تأثیرات مطلوبی در افزایش ارزش توکن مربوطه داشته باشد.

مارکت کپ چیست؟

«ارزش بازار» (Market Capitalization) که به آن مارکت کپ می‌گویند، بیان‌گر میزان بزرگی یک ارز دیجیتال در بازار کریپتو است. برای پیدا کردن ارزش بازار رمزارز موردنظر می‌توانید قیمت ارز دیجیتال مربوطه را در عرضه در گردش آن ضرب کنید. فرض کنید که قیمت رمزارزی برابر با ۱۰۰ دلار است و عرضه در گردشی برابر با ۲۵ میلیون دارد. در این حالت با ضرب این دو عدد می‌توانیم مقدار ارزش بازار رمزارز موردنظر را پیدا کنیم.

مارکت کپ مقدار سرمایه‌ای که در رمزارز موردنظر وجود دارد را به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد. بنابراین می‌توان از مارکت کپ برای مقایسه ارزهای دیجیتال با یکدیگر استفاده کرد. مارکت کپ به تریدرها و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند مقدار ارزشمندی ارز دیجیتال موردنظر را نسبت به رمزارزهای دیگر مقایسه کنند و پتانسیل رشد آن را در آینده تخمین بزنند.

عوامل تأثیرگذار بر روی عرضه در گردش

عرضه در گردش ارزهای دیجیتال در مرور زمان می‌تواند تغییر کند. این تغییر با توجه به عوامل تأثیرگذار بر روی عرضه در گردش ایجاد می‌شود که در ادامه برخی از این عوامل را شرح می‌دهیم.

نحوه توزیع اولیه توکن

نحوه توزیع اولیه توکن بر روی میزان عرضه در گردش آن تأثیرگذار است. با توجه به این‌که در برنامه توزیع اولیه توکن این امکان وجود دارد که مقداری از توکن به سرمایه‌گذاران اولیه، موسسان پروژه، تیم فنی پروژه و غیره اختصاص پیدا کند. این موضوع می‌تواند تأثیر مهمی در عرضه در گردش ارز دیجیتال داشته باشد و باعث تغییراتی در آن شود.

توکن‌سوزی

برعکس تولید توکن که باعث افزایش عرضه کل توکن‌ها می‌شود، در فرآیند توکن‌سوزی مقداری از توکن‌ها به‌طور دائمی از چرخه بازار خارج می‌شوند که به آن توکن‌سوزی می‌گویند. توکن‌سوزی برای کم کردن عرضه کل توکن موردنظر و برای افزایش ارزش آن انجام می‌شود. با توکن‌سوزی ارزش توکن‌های باقی‌مانده افزایش پیدا می‌کند.

تولید و استخراج توکن جدید

برخی از پروتکل‌ها این امکان را دارند که کاربران شبکه بتوانند کوین یا توکن جدیدی را استخراج یا تولید کنند. تولید توکن‌های جدید در مکانیزم اجماع اثبات کار از طریق استخراج انجام می‌شود که برای نمونه می‌توان به بیت کوین اشاره کرد. در مکانیزم‌های اثبات سهام و در دیگر مکانیزم‌های اجماع نیز این قابلیت برای برخی پروتکل‌ها وجود دارد تا بتوانند توکن جدید تولید کنند. اگر میزان تولید یا استخراج رمزارزی از میزان خارج شدن توکن از عرضه در گردش بیشتر شود، این موضوع باعث افزایش عرضه در گردش می‌شود.

تأثیر استیکینگ در عرضه در گردش چیست؟

زمانی که رمزارزی استیک می‌شود، در واقع در پلتفرمی قفل می‌شود و تا زمانی مشخص امکان معامله در بازار را ندارد. بنابراین از عرضه در گردش خارج می‌شود. این موضوع باعث می‌شود تا با کاهش میزان عرضه در گردش توکن مربوطه میزان ارزش آن افزایش یابد. استیکینگ فرآیندی است که در آن افراد رمزارز مربوطه را برای افزایش امنیت شبکه و کسب سود در پلتفرمی سپرده‌گذاری می‌کنند. بنابراین با استیک توکن‌ها در شبکه، کاربران این توکن‌ها را از عرضه در گردش خارج می‌کنند. برای مثال هنگامی که افراد زیادی نسبت به استیک اتریوم اقدام می‌کنند، با این اقدام عرضه در گردش این رمزارز کاهش پیدا می‌کند. این موضوع می‌تواند با تأثیر بر روی میزان اتریوم‌های موجود در بازار باعث افزایش قیمت اتریوم شود.

برنامه آزادسازی توکن‌ها

پروژه‌های ارز دیجیتال ممکن است برای آزادسازی توکن‌های خود از برنامه‌ای تعیین شده پیروی کنند. این برنامه مقدار توکن‌های عرضه شده و در گردش را کنترل می‌کند. افرادی که قصد سرمایه‌گذاری بر روی ارزهای دیجیتال دارند، لازم است تا اطلاعات جامعی از برنامه آزادسازی توکن‌های پروژه مربوطه به‌دست آورند. این موضوع از این جهت دارای اهمیت است که آزادسازی توکن‌ها مطابق با برنامه آزادسازی پروژه با افزایش میزان عرضه توکن می‌تواند احتمال کاهش قیمت ارز دیجیتال را بالا ببرد.

توکن‌های گم شده

برخی از توکن‌ها نیز به دلایل مختلفی همانند گم شدن کلید خصوصی آن‌ها توسط مالک از چرخه خرید و فروش بازار خارج می‌شوند. این توکن‌ها نیز باعث کاهش میزان عرضه در گردش توکن موردنظر می‌شوند. برای مثال می‌توان سال‌های اولیه‌ ورود بیت کوین را درنظر گرفت. در این سال‌های ابتدایی با توجه به قیمت کمی که بیت کوین داشت، افرادی که برای مقاصد مختلف از بیت کوین استفاده می‌کردند، توجه کافی به نگهداری از آن نداشتند که باعث می‌شد برخی بیت کوین‌های خود را فراموش کنند یا کلیدهای خصوصی خود را گم کنند. این بیت کوین‌ها برای همیشه از عرضه در گردش بیت کوین خارج شدند.

عرضه کل در توکنومیک چیست ؟

«عرضه کل» (Total Supply) در توکنومیک به مجموع توکن‌های تولید شده توسط پروتکل اشاره می‌کند. به عبارتی دیگر عرضه کل تعداد کل توکن‌های موجود را شامل می‌شود به‌جز توکن‌هایی که سوزانده شده‌اند. توجه به این نکته ضروری است که توکن‌های سوزانده شده را نباید در عرضه کل محاسبه کرد.

اطلاع از عرضه کل در توکنومیک این امکان را به تریدرها و سرمایه‌گذارها می‌دهد تا بتوانند تخمین مناسبی از میزان کمیابی توکن مربوطه داشته باشند. عرضه کل علاوه بر این‌که شامل تمامی توکن‌های موجود در عرضه در گردش می‌شود، شامل توکن‌هایی نیز می‌شوند که در پلتفرم‌ها قفل یا ذخیره شده‌اند. به عبارت دیگر عرضه کل به تمامی ارزهای دیجیتال موجود در بستر بلاک چین مربوطه اشاره می‌کند.

تفاوت عرضه کل و عرضه در گردش چیست؟

عرضه در گردش به ارزهای دیجیتالی که برای ترید در دسترش عموم هستند اشاره می‌کند و رمزارزهایی که در بسترهای بلاک‌چینی قفل شده‌اند را شامل نمی‌شود. درحالی‌که عرضه کل شامل توکن‌های قفل شده و استیک شده در بلاک چین نیز می‌شود.

برای مثال برخی از پروژه‌های ارز دیجیتال برای اقدامات تشویقی تیم توسعه‌دهنده پروژه مقداری از توکن‌ها را برای تیم مربوطه درنظر می‌گیرند و آن‌ها را در شبکه قفل می‌کنند تا بتوانند در تاریخ‌های تعیین شده مطابق با برنامه آزادسازی توکن در اختیار تیم قرار دهند. این توکن‌های قفل شده جزو عرضه کل می‌شود ولی تا قبل از آزادسازی آن‌ها به‌دلیل این‌که امکان معامله شدن را ندارند، جزو عرضه در گردش محسوب نمی‌شوند.

اهمیت عرضه کل در تعیین قیمت توکن

عرضه کل تأثیر مستقیمی در میزان کمیابی توکن موردنظر دارد. با توجه به این‌که عرضه کل میزان عرضه در گردش و مقدار توکن‌های موجود در بستر بلاک چین را شامل می‌شود، در صورتی که مقدار عرضه کل به نسبت ارزهای دیجیتال دیگر کمتر باشد، این موضوع باعث می‌شود تا میزان ارزش آن افزایش پیدا کند.

حداکثر عرضه در توکنومیک چیست؟

«حداکثر میزان عرضه» (Maximum Supply) هنگام توسعه توکن در بستر بلاک چینی درنظر گرفته می‌شود و حداکثر تعداد توکن‌هایی که برای ارز دیجیتال موردنظر می‌تواند وجود داشته باشد را برای ارز دیجیتال مربوطه مشخص می‌کند. برای مثال بیت کوین حداکثر میزان عرضه‌ای برابر با ۲۱ میلیون کوین دارد. برخی از ارزهای دیجیتال همانند اتریوم حداکثر میزان عرضه ندارند. بنابراین عرضه این توکن‌ها می‌تواند نامحدود باشد.

مفهوم رسیدن به حداکثر عرضه توکن چیست؟

مفهوم رسیدن به حداکثر عرضه توکن این است که هنگامی که ارز دجیتال به مقدار حداکثر تعیین شده برای رمزارز مربوطه می‌رسد، دیگر استخراج یا تولید نمی‌شود. در این شرایط با رسیدن ارز دیجیتال به حداکثر میزان عرضه در صورتی که میزان تقاضا از عرضه بیشتر شود در این صورت ارزش رمزارز موردنظر افزایش می‌یابد. نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد در ارتباط با ماینرهای ارز دیجیتال مربوطه است.

ماینرهای رمزارزی که به حداکثر عرضه توکن رسیده است، برای اعتبارسنجی بلاک‌ها و خدماتی که به شبکه ارائه می‌کنند تنها می‌توانند به کارمزد تراکنش‌ها تکیه کنند. بنابراین با توجه به رسیدن به حداکثر میزان عرضه، ماینرها نمی‌توانند رمزارز جدیدی استخراج کنند.

حداکثر عرضه در استیبل کوین‌ها

«استیبل کوین‌ها» (Stablecoins) همواره سعی می‌کنند تا حداکثر عرضه ثابتی داشته باشند. استیبل کوین‌ها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که همواره قیمتی ثابت و برابر با یک دلار دارند. برای جلوگیری از نوسانات قیمتی ناشی از شوک عرضه، این ارزهای دیجیتال تمایل دارند تا مقدار حداکثر عرضه توکن مربوطه را همواره حفظ کنند. ثبات قیمت در بعضی از استیبل کوین‌ها با وثیقه‌گذاری‌ دارایی برای آن‌ها انجام می‌شود. در برخی دیگر از استیبل کوین‌های الگوریتمی نیز کنترل میزان عرضه از طریق مکانیزم سوزاندن در پروتکل مربوطه انجام می‌شود.

مکانیزم تقاضا برای توکن‌ها

برای بررسی توکنومیک توکن‌ها علاوه بر بررسی میزان عرضه توکن‌ها نیاز داریم تا از مکانیزم تقاضا برای ارزهای دیجیتال نیز آگاهی پیدا کنیم. بنابراین برای این‌که توکنومیک ارز دیجیتال موردنظر را بررسی کنیم و از کارآمد بودن آن اطمینان پیدا کنیم نیاز داریم تا در کنار بررسی مکانیزم عرضه توکن به مکانیزم مربوط به تقاضا برای ارز دیجیتال موردنظر نیز توجه کنیم. سوالی که در بررسی مکانیزم تقاضا با آن روبرو می‌شویم این است که به چه دلیل افراد باید توکن موردنظر را خریداری کنند.

اهمیت تئوری بازی در میزان تقاضا

تئوری بازی در اقتصاد قانونی است که بیان می‌کند افراد چگونه تصمیم‌هایی عقلانی را بر اساس منافع خود اتخاذ می‌کنند. تئوری بازی در واقع دلیل تقاضای موجود در بازار را برای هر توکن شرح می‌دهد. برای مثال «کشت سود» (Yield Farming) و استیکینگ نمونه‌هایی هستند که تئوری بازی آن‌ها را توضیح می‌دهد. در استیکینگ هر اندازه شخص سپرده‌گذاری بیشتری داشته باشد و آن را برای مدتی طولانی‌تر در پلتفرم مربوطه قرار دهد از منافع بیشتری بهره‌مند می‌شود. در کشت سود نیز افراد با سپرده‌گذاری‌هایی که در استخرهای نقدینگی انجام می‌دهند از مزایایی همانند دریافت کارمزد معاملات بهره‌مند می‌شوند.

فعالیت شبکه‌های اجتماعی

هر اندازه شبکه‌های اجتماعی مربوط به توکن فعالیت بیشتری داشته باشند، احتمال افزایش تقاضا و در نتیجه بهبود وضعیت ارز دیجیتال موردنظر در نمودار قیمت بیشتر می‌شود. بنابراین علاوه بر تأثیر کاربرد و مزایای توکن مربوطه در افزایش میزان تقاضای توکن موردنظر، میزان فعالیتی که جامعه آن توکن در شبکه‌های اجتماعی دارند، بر روی افزایش تقاضا تأثیرگذار است.

انواع روش‌های توزیع توکن

توزیع توکن را می‌توان به روش‌های مختلفی انجام داد. در یکی از انواع روش‌های توزیع توکن قبل از توزیع توکن هیج دسترسی به توکن مربوطه وجود ندارد. در واقع رمزارز طبق قوانین توکنومیک درنظر گرفته شده پس از استخراج تدریجی توزیع می‌شود. در این حالت قبل از استخراج توکن هیچ اختصاصی برای توکن‌های مربوط به افراد و ارگانی خاص انجام نمی‌شود. برای مثال بیت کوین و «دوج کوین» (Dogecoin) از این دسته از رمزارزها هستند.

دسته‌ای دیگر از رمزارزها نیز وجود دارند که قبل از این‌که عرضه عمومی شوند، این امکان را دارند که بخشی از توکن‌های مربوطه پیش استخراج شود. در این صورت با توجه به توکنومیک توکن مربوطه قسمت‌هایی از این ارزهای دیجیتال می‌توانند قبل از عرضه عمومی به گروه‌ها یا موسسات یا حتی افراد خاصی اختصاص پیدا کنند. اتریوم و BNB را می‌توان به‌عنوان نمونه برای این نوع توزیع نام برد.

ریسک سرمایه‌گذاری با توجه به توزیع توکن

با بررسی نحوه توزیع رمزارزها می‌توانیم به میزان ریسک موجود در سرمایه‌گذاری بر روی این ارزهای دیجیتال پی ببریم. برای مثال دو پروژه رمزارزی را در نظر بگیرید که هر کدام توکن‌های خود را در بستر بلاک چین توسعه داده‌اند و برای رمزارز خود توکنومیک مربوطه را تنظیم کرده‌اند.

یکی از این پروژه‌ها درصد زیادی از توکن‌های پروژه را به تعداد محدودی از موسسات مالی اختصاص داده است ولی پروژه‌ای دیگر توزیع عادلانه‌ای را در پیش گرفته است و تنها درصد کمی را برای توسعه‌دهندگان پروژه مربوطه اختصاص داده است و شرایطی را فراهم کرده تا سرمایه‌گذاران خرد بتوانند درصد بیشتری از توکن‌ها را دارا باشند.

در این صورت پروژه‌ای که درصد زیادی از توکن‌های مربوطه را بین تعداد کمی موسسه مالی توزیع کرده است ریسک بالاتری دارد. با توجه به این‌که درصد زیادی از توکن‌ها در دست سرمایه‌گذاران خاصی قرار دارد، این تعداد خاص می‌توانند با عرضه‌های زیاد توکن برای فروش باعث افت قیمت در مقاطع زمانی خاص شوند که این موضوع به ضرر سرمایه‌گذاران خرد است.

انواع توزیع توکن‌ها در توکنومیک چیست ؟

پروژه‌های ارزهای دیجیتال برای این که بتوانند سرمایه لازم را برای پیشبرد اهداف پروژه جمع آوری کنند، از روش‌های متنوعی برای توزیع و فروش توکن‌های خود استفاده می‌کنند. این روش‌ها معمولا در استراتژی مرتبط با طراحی توکنومیک ارز دیجیتال مربوطه قید می‌شوند. هنگامی که از انواع توزیع توکن در پروژه‌های رمزارزی صحبت می‌شود منظور مقدارهای اختصاص یافته برای عرضه به عموم، اختصاص به سرمایه‌گذاران اولیه، سهم مربوط به تیم و بنیان‌گذاران پروژه و توکن‌هایی می‌شود که برای برنامه‌های تشویقی همانند ایردراپ‌ها در نظر گرفته می‌شوند که در ادامه این مطلب موارد ذکر شده را شرح می‌دهیم.

عرضه اولیه توکن چیست؟

«عرضه اولیه توکن» (Initial Coin Offering | ICO) نوعی روش برای تأمین مالی پروژه رمزارزی است که پروژه‌های ارز دیجیتال برای جمع‌آوری هزینه لازم برای ادامه فعالیت‌های پروژه انجام می‌دهند. برای این منظور تیم پروژه مقداری از توکن‌های مربوطه را برای فروش به صرافی ارز دیجیتال ارسال می‌کند تا سرمایه‌گذاران با خرید این توکن‌ها در پروژه موردنظر سرمایه‌گذاری کنند.

در این روش پروژه توکن‌هایی را برای فروش به عموم عرضه می‌کند تا بتواند برای پیشبرد اهداف خود سرمایه لازم را جمع آوری کند. اما این روش بعد از مدتی مورد توجه کلاهبرداران در این حوزه قرار گرفت تا بتوانند از طریق این عرضه اولیه افراد ناآگاه را فریب دهند. برای جلوگیری از این اقدامات به‌مرور در نحوه عرضه اولیه توکن تغییراتی به‌وجود آمد تا کلاهبرداری‌هایی از این قبیل را کمتر کند که در ادامه به چند مورد از اشکال تکامل یافته برای عرضه اولیه اشاره می‌کنیم.

عرضه اولیه صرافی

«عرضه اولیه صرافی» (Initial Exchange Offering | IEO) نوعی دیگری از جمع‌آوری سرمایه است که شبیه عرضه اولیه توکن است با این تفاوت که در این نوع از جمع‌آوری سرمایه، صرافی ارز دیجیتال به‌عنوان واسط عمل می‌کند و به‌عبارتی عرضه اولیه توکن را با اعتبار صرافی انجام می‌دهد. در این نوع از عرضه اولیه، صرافی ارز دیجیتال اعتبارسنجی توکن مربوطه را انجام می‌دهد.

بنابراین با توجه به افزایش میزان کلاهبرداری‌هایی که از طریق انجام عرضه اولیه توکن انجام می‌شد، صرافی‌ها به‌عنوان واسطه عهده‌دار فروش توکن‌ها شدند و عرضه اولیه‌ها با اعتبارسنجی صرافی‌ها صورت گرفت. البته لازم به ذکر است وجود صرافی به‌عنوان واسط در انجام عرضه اولیه هیچ تضمینی در موفقیت توکن موردنظر برای سرمایه‌گذار ایجاد نمی‌کند و خریدار توکن باید تحقیقات لازم را شخصا انجام دهد.

عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز

«عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز» (Initial DEX Offering | IDO) نوعی از عرضه اولیه توکن است که در صرافی‌های غیرمتمرکز انجام می‌شود. صرافی‌های غیرمتمرکز پلتفرم‌هایی غیرمتمرکز هستند که امکان تبادل توکن‌ها را بدون دخالت نهادی واسط در اختیار کاربران قرار می‌دهند. برای خرید توکن‌هایی که در صرافی‌های غیرمتمرکز عرضه می‌شوند، کاربران باید تحقیقات لازم را درباره اعتبار توکن و صرافی غیرمتمرکز موردنظر انجام دهند. در این نوع عرضه اولیه‌ها که در صرافی‌های غیرمتمرکز انجام می‌شود همانند دیگر عرضه‌ اولیه‌ها همواره باید احتمال کلاهبردار بودن پروژه را درنظر گرفت و با بررسی‌های کافی در این عرضه اولیه‌ها شرکت کرد.

سهم مربوط به سرمایه‌گذاران اولیه

برخی از سرمایه‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارند که از پروژه‌هایی با پتانسیل رشد بالا حمایت می‌کنند. این سرمایه‌گذاران با قراردادن منابع مالی خود به افراد تیم پروژه، آن‌ها را در رسیدن به اهداف خود یاری می‌کنند. در عوض تیم پروژه نیز مقداری از توکن پروژه را به این سرمایه‌گذاران اولیه اختصاص می‌دهد. در برنامه‌هایی که برای اطلاع‌رسانی از نحوه توزیع توکن‌های پروژه منتشر می‌شوند، میزان اختصاص این توکن‌ها به سرمایه‌گذاران اولیه شرح داده می‌شود.

سهم مربوط به برنامه‌های تشویقی

هنگامی که پروژه‌های ارز دیجیتال در بستر بلاک چین توسعه می‌یابند، یکی از مواردی که باعث دیده شدن آن‌ها می‌شود، شبکه‌های اجتماعی پروژه‌های مربوطه است. این شبکه‌های اجتماعی با راه‌اندازی و هماهنگی جوامعی که از طرفداران و حامیان رمزارز مربوطه هستند، باعث شناخته شدن پروژه موردنظر می‌شوند.

این جوامع برای تشویق افراد برای سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال پروژه برنامه‌های تشویقی متنوعی را تدارک می‌بینند. افرادی که در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند، از طرف پروژه توکن‌هایی به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. برای مثال می‌توان به «ایردراپ‌» (Airdrop) اشاره کرد که در این روش تشویقی کاربران می‌توانند با انجام مجموعه کارهای درخواستی که از طرف پروژه تعیین می‌شود، مقداری از توکن‌های پروژه رمزارزی را دریافت کنند.

توزیع توکن‌ها در میان تیم پروژه

درصدی از توکن‌های پروژه نیز به بنیان‌گذاران و اعضای تیم پروژه ارز دیجیتال اختصاص داده می‌شود. این موضوع بابت قدردانی از زحمات و تلاش‌هایی است که تیم مربوطه برای ارتقای پروژه متحمل می‌شوند. علاوه بر این با اختصاص یافتن توکن به تیم پروژه درواقع تیم پروژه نیز در میزان سود یا زیان ارز دیجیتال مربوطه سهیم می‌شوند.

سیاست توزیع تدریجی در توکنومیک چیست ؟

سیاسیت توزیع تدریجی در توکنومیک به این موضوع اشاره می‌کند که توکن‌هایی که برای تیم پروژه یا دیگر افراد و گروه‌ها تخصیص داده می‌شود، باید به‌طور تدریجی در اختیار آن‌ها قرار داده شود. بنابراین افرادی که در پیشبرد اهداف پروژه سهیم هستند یا برخی از بنیان‌گذاران و سرمایه‌گذاران اولیه که درصدی از توکن به آن‌ها اختصاص داده شده است، نمی‌توانند با فروش‌های گسترده باعث افزایش عرضه در گردش توکن مربوطه و در نتیجه کاهش ارزش آن شوند. با توجه به سیاستی که تیم پروژه درنظر می‌گیرد این توکن‌ها طبق برنامه‌ای از پیش تعیین شده در زمان‌هایی معین در اختیار افراد قرار می‌گیرند.

توزیع از طریق مکانیزم لاک دراپ

از دیگر مکانیزم‌هایی که برای توزیع توکن‌های یک پروژه استفاده می‌شود، توزیع توکن از طریق مکانیزم «لاک دراپ» (Lockdrop) است. در این مکانیزم همانند فرآیندی که در ایردراپ استفاده می‌شود، افرادی که علاقه‌مند به دریافت توکن‌های پروژه ارز دیجیتال هستند نیاز دارند تا اقداماتی را انجام دهند. اقدامی که کاربران برای دریافت توکن پروژه در لاک دراپ باید انجام دهند، استیک توکن‌ها در قراردادهای هوشمند برای زمانی معین است. پس از پایان مدت استیک مربوطه کاربران می‌توانند مقدار استیک شده را به‌همراه توکن‌های جدید پروژه موردنظر دریافت کنند.

کاربرد توکن در توکنومیک

از دیگر مواردی که در توکنومیک رمزارز مربوطه بررسی می‌شود، کاربرد ارز دیجیتال موردنظر است. هنگامی که توکنی در بستری غیرمتمرکز توسعه پیدا می‌کند ممکن است کاربردهای متعددی برای آن درنظر گرفته شود و در طراحی توکن موردنظر این کاربردها لحاظ شود. کاربردهایی از قبیل پرداخت کارمزد تراکنش‌ها یا قابلیت استیک شدن برای کسب سود در پلتفرم‌های موردنظر، تعدادی از مواردی است که برای مثال می توان ذکر کرد. برخی از توکن‌های حاکمیتی نیز وجود دارند که این امکان را به دارندگان خود می‌دهند تا بتوانند در تصمیم‌گیری‌هایی که برای انجام تغییرات در پروتکل‌های شبکه مربوطه انجام می‌شوند، بتوانند حق رای داشته باشند.

انواع توکن

یکی از مواردی که در توکنومیک ارز دیجیتال به آن توجه می‌شود نوع توکن موردنظر است. از زمان معرفی بیت کوین به‌عنوان اولین ارز دیجیتال تا به امروز تعداد فراوانی از انواع رمزارزها معرفی شده‌اند.

استیبل کوین‌ها، «توکن‌های غیرمثلی» (NFTs) و دیگر رمزارزهایی که هر کدام با هدفی در فضای غیرمتمرکز بلاک چین توسعه یافته‌اند. آشنایی با انواع توکن‌ها و کاربرد آن‌ها می‌تواند به کاربران در استفاده بهینه از آن‌ها کمک کند. در یک دسته‌بندی کلی می‌توانیم رمزارزها را به دو گروه اصلی زیر تقسیم کنیم که در ادامه آن‌ها را با جزئیات شرح می‌دهیم.

• «توکن‌های مثلی» (Fungible Tokens)
• «توکن‌های غیرمثلی» (Non-Fungible Tokens)

توکن مثلی چیست؟

توکن‌های مثلی همان‌طور که از نام آن‌ها می‌توان متوجه شد توکن‌هایی شبیه به هم هستند. این توکن‌ها را می‌توان با هم تعویض کرد. برای مثال بیت کوین و اتریوم که از رمزارزهای معروفی هستند جزو دسته توکن‌های مثلی محسوب می‌شوند. بنابراین شما می‌توانید بیت کوین خود را با بیت کوین شخص دیگری تعویض کنید، همان‌طور که یک اسکناس هزار تومانی را می‌توانید با اسکناس هزار تومانی دیگری تعویض کنید. اتریوم و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر نیز همین‌طور هستند.

توکن‌های کاربردی

«توکن‌های کاربردی» (Utility Tokens) همان‌طور که از نام آن‌ها می‌توان متوجه شد، کاربردی در بستر بلاک چین مربوطه دارند. توکن‌ها معمولا با استفاده از «قراردادهای هوشمند» (Smart contracts) در بسترهای بلاک چینی ساخته می‌شوند. قراردادهای هوشمند برنامه‌هایی هستند که در بستر بلاک چین نوشته می‌شوند و این امکان را به توسعه دهنده توکن می‌دهند تا بتواند از طریق آن قوانین و عملکردهای توکن را تعریف کند.

برای مثال برخی از توکن‌های کاربردی این امکان را برای کاربران پلتفرم مربوطه فراهم می‌کنند تا بتوانند توکن کاربردی پلتفرم را برای دریافت وام به‌عنوان وثیقه قرار دهند. در حالاتی دیگر می‌توان از توکن‌های کاربردی برای پرداخت کارمزدهای معاملات و تخفیف‌های مربوطه استفاده کرد. برای مثال توکن BNB نوعی از توکن کاربردی است که دارندگان آن می‌توانند کارمزدهای معاملات خود را از طریق آن پرداخت کنند و از تخفیف‌های مربوطه استفاده کنند.

استیبل کوین‌ها

نوعی دیگر از توکن‌ها در دسته استیبل کوین‌‌ها قرار می‌گیرند. استیبل کوین‌ها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که قیمت آن‌ها ثابت و برابر با یک دلار است.

این نوع از رمزارزها در انجام معاملات کاربرد فراوانی دارند. تریدرها با تبدیل ارزهای دیجیتال خود به استیبل کوین‌ها در هنگام نوسانات شدید بازار، می‌توانند ارزش دارایی‌های خود را حفظ کنند. «تتر» (Tether) یکی از استیبل کوین‌های معروف است که تریدرها می‌توانند معاملات ارزهای دیجیتال را با آن انجام دهند. برای مثال تریدری پس از انجام تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال تصمیم می‌گیرد بیت کوین را در کف قیمت ماهانه خود خریداری کند و برای این خرید از تتر استفاده می‌کند.

در این حالت با تنظیم سفارش محدود در قیمتی مشخص می‌تواند در زمانی که قیمت مارکت به قیمت موردنظر برسد، بیت کوین مربوطه را خریداری کند. صرافی در زمانی که قیمت مارکت به قیمت موردنظر برسد با مقدار تتر تعیین شده در سفارش، بیت کوین خواسته شده را خریداری می‌کند.

تریدر پس از خرید می‌تواند برای کسب سود از افزایش قیمت بیت کوین قیمت تیک پروفیت را در سفارش مشخص کند تا زمانی که قیمت به تارگت موردنظر می‌رسد، صرافی، بیت کوین را فروخته و به استیبل کوین تتر تبدیل کند. در این حالت تریدر می‌تواند سود حاصل را در قالب استیبل کوین ذخیره کند.

توکن‌های حاکمیتی

«توکن‌های حاکمیتی» (Governance Tokens) نوعی دیگر از توکن‌ها هستند که این امکان را به دارندگان خود می‌دهند تا بتوانند در رای‌گیری‌هایی که برای انجام تغییرات در بستر بلاک چین یا پلتفرم مربوطه برگزار می‌شود، با توجه به مقدار دارایی‌ آن‌ها از توکن حاکمیتی از حق رای بیشتری برخوردار شوند. برای مثال توکن «آوه» (AAVE) این امکان را به دارندگان این توکن می‌دهد تا بتوانند در تصمیم‌گیری‌های مربوط به ارتقای پروتکل آوه شرکت کنند. بنابراین افرادی که این توکن را دارند می‌توانند در شکل‌گیری تغییرات این پروتکل در آینده سهیم باشند.

توکن‌های حریم خصوصی

«توکن‌های حریم خصوصی» (Privacy tokens) دسته دیگری از توکن‌ها هستند که به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که میزان بیشتری از حریم خصوصی را برای کاربران خود فراهم می‌کنند. یکی از مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال، رعایت شدن حریم خصوصی کاربران و عدم نیاز به نهادهای واسط است.

دلایل زیادی وجو دارد تا کاربران تمایل داشته باشند تا حریم خصوصی بیشتری را در کار با ارزهای دیجیتال برای خود داشته باشند. برای مثال کاربرانی که تراکنش‌هایی با حساسیت و درجه امنیت بالا یا تحقیقات امنیتی خاصی در بستر بلاک چین انجام می‌دهند، نیاز دارند تا علاوه بر رعایت حریم خصوصی متداولی که در استفاده از ارزهای دیجیتال درنظر گرفته می‌شود، از لایه‌های امنیتی دیگری نیز استفاده کنند. برخی از توکن‌ها در بسترهای بلاک چینی همانند «مانرو» (Monero)، «زی کش» (Zcash) و «دش» (Dash) جزو توکن‌های حریم خصوصی محسوب می‌شوند.

توکن‌های امنیتی

«توکن‌های امنیتی» (Security Token) توکن‌هایی در بستر بلاک چین هستند که از طریق توکنیزه شدن دارایی‌هایی همانند سهام، اوراق قرضه و دیگر دارایی‌ها در دنیای واقعی به‌وجود آمده‌اند. توکن‌های امنیتی دارایی‌های دیجیتالی هستند که مالکیت یا حقوق دیگری را مربوط به دارایی‌ها در دنیای واقعی نشان می‌دهند.

به عبارت دیگر توکن‌های امنیتی نوع دیجیتالی از دارایی‌هایی همانند اوراق بهادار و دیگر دارایی‌ها هستند. برای مثال شرکتی را درنظر بگیرید که برای گسترش تولیدات خود می‌خواهد مالکیت شرکت خود را به‌صورت توکنیزه کردن آن در صرافی‌ها بفروشد. به عبارت دیگر شرکت موردنظر به‌جای فروش سهام شرکت از فروش توکن‌های امنیتی برای اعطای مالکیت و جمع‌آوری سرمایه استفاده می‌کند.

توکن‌های امنیتی با توجه به این‌که ارزش خود را از دارایی‌هایی واقعی همانند املاک کسب می‌کنند، با توکن‌های کاربردی متفاوت هستند.

میم کوین چیست؟

«میم کوین» (Meme Coins) در دنیای ارزهای دیجیتال یک شوخی محسوب می‌شود. در واقع به توکن‌هایی که بدون هدف خاصی و تنها برای سرگرمی ایجاد شده‌اند در بازار کریپتو میم کوین می‌گویند. میم کوین‌ها دارای نوسانات قیمتی شدیدی هستند. این توکن‌ها با اتکا به شبکه‌های اجتماعی و افراد معروف، به دیگران معرفی می‌شوند. امروزه تعداد زیادی از این میم کوین‌ها در بازار کریپتو وجود دارند. برخی از این میم کوین‌ها همانند «دوج کوین» (Dogecoin) توانسته‌اند طرفداران زیادی برای خود کسب کنند. اما همواره توجه داشته باشید که ترید میم کوین‌ها با ریسک بالایی همراه است.

توکنومیک در توکن‌های غیرمثلی

توکنومیک در توکن‌های غیرمثلی تمامی مواردی که مربوط به اقتصاد توکنی در NFT می‌شود را به‌همراه نحوه تولید و بستر بلاکچینی مربوطه شامل می‌شود. برای این‌که افراد بتوانند از قابلیت‌های توکن‌های غیرمثلی در کسب و کار خود استفاده کنند نیاز دارند تا طراحی توکنومیک مطلوبی برای توکن غیرمثلی موردنظر داشته باشند. در ادامه پس از معرفی توکن‌های غیرمثلی، برخی از موارد کاربرد آن‌ها را بیان می‌کنیم.

توکن غیرمثلی چیست؟

توکن‌های غیرمثلی دسته‌ای از ارزهای دیجیتال هستند که غیرقابل تعویض با یکدیگر هستند. برای درک بهتر این موضوع فرض کنید شما اسکناسی ده هزار تومانی دارید. این اسکناس ده‌هزار تومانی را می‌توانید به‌راحتی با اسکناس ده‌هزار تومانی دیگری تعویض کنید.

بنابراین این اسکناس‌ها هیچ فرقی با هم ندارند و قابل تعویض هستند. در مورد توکن‌های مثلی همانند بیت کوین و اتریوم نیز وضع به همین ترتیب است و به راحتی می‌توانید آن‌ها را باهم تعویض کنید. اما دسته‌ای از توکن‌ها در بستر بلاک چین تعریف می‌شوند که به آن‌ها توکن‌های غیرمثلی یا NFT می‌گویند.

این توکن‌ها را نمی‌توان با NFT دیگری تعویض کرد. از قابلیت‌های این توکن‌ها می‌توان به این موضوع اشاره کرد که هنرمندان می‌توانند آثار هنری خود را به توکن‌های غیرمثلی تبدیل کنند و آن‌ها را در بازارهای مربوط به NFT بفروشند. بنابراین توکن‌های غیرمثلی نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر روی دارایی‌های دیجیتال کمیاب همانند اشیای کلکسیونی یا آثار هنری است.

تعیین کاربرد NFT

توکن‌های غیرمثلی می‌توانند کاربردهای گوناگونی داشته باشند. طراحان توکن‌های غیرمثلی با توجه به کاربرد موردنظر می‌توانند از تکنولوژی‌ها، پلتفرم‌ها و مکانیزم‌های متفاوتی برای طراحی توکن‌های غیرمثلی استفاده کنند. در ادامه برخی از موارد کاربردی برای توکن‌های غیرمثلی را شرح می‌دهیم.

استفاده به‌عنوان بلیت ورودی

برخی از توکن‌های غیرمثلی به‌عنوان بلیت‌های ورودی برای شرکت در مسابقات استفاده می‌شوند. برای مثال توکن‌های غیرمثلی که برای یک تیم ورزشی طراحی می‌شوند و هواداران آن تیم برای شرکت در مسابقات می‌توانند از آن استفاده کنند از این دسته از توکن‌ها هستند. توکن‌های غیرمثلی که به‌عنوان بلیت استفاده می‌شوند کاربردی همانند بلیت‌های سنتی و کاغذی یا دیجیتالی دارند که برای ورود به مسابقات یا مراسم مربوطه استفاده می‌شوند. تفاوتی که بلیت‌های NFT با بلیت‌های سنتی دارند این است که بلیت‌های NFT در بستر بلاک‌چین ثبت و ذخیره می‌شوند و این امکان را دارند که به‌صورت توکن‌های غیرمثلی توسط افراد علاقه‌مند جمع‌آوری شوند.

استفاده برای قدردانی از افراد

از توکن‌های غیرمثلی می‌توان به‌عنوان قدردانی بابت انجام کار خاصی استفاده کرد. در این حالت همانند لوح تقدیر که به افراد می‌دهند، شرکت‌ها و ارگان‌های مربوطه می‌توانند تقدیرنامه‌هایی را به شکل توکن‌های غیرمثلی به پرسنل یا افراد موردنظر بابت انجام کار شایسته بدهند.

استفاده در رای‌گیری

یکی از موارد استفاده از توکن‌های غیرمثلی کاربرد آن‌ها در انجام رای‌گیری‌ها است. با توجه به این‌که اطلاعات توکن‌های غیرمثلی در بسترهای بلاکچینی ثبت و ذخیره می‌شوند، بنابراین با استفاده از توکن‌های غیرمثلی در رای‌گیری‌ها احتمال دست‌کاری در نتایج کم می‌شود.

استفاده در متاورس

استفاده از NFT در دنیای متاورس از دیگر کاربردهایی است که توکن‌های غیرمثلی می‌توانند برای کاربران خود داشته باشند. متاورس محیطی مجازی است که با استفاده از بسترهای بلاک‌چینی طراحی شده است و این امکان را به کاربران این فضا می‌دهد تا بتوانند بسیاری از کارهایی که در دنیای واقعی انجام می‌دهند همانند خرید و فروش دارایی و زمین را در محیط متاورسی تجربه کنند.

برای روشن‌تر شدن مطلب فرض کنید که کاربری در محیط‌های متاورسی زمینی را که در واقع نوعی NFT است خریداری می‌کند. در این فضا این امکان برای کاربر وجود دارد تا بتواند در زمین خریداری شده، خانه یا استخر بسازد یا باشگاهی ورزشی دایر کند. در این حالت همانند ساخت و ساز در محیط‌های واقعی قیمت زمین با توجه به امکانات ایجاد شده افزایش می‌یابد.

بنابراین این کاربر می‌تواند زمین موردنظر یا بهتر است بگوییم NFT خریداری شده را با قیمتی بیشتر بفروشد. خرید و فروش NFT‌ها در تمامی پلتفرم‌هایی که این امکان را به تریدرها می‌دهند با توجه به نوسانات قیمتی بالایی که دارند بسیار پرریسک است و در صورت علاقه‌مندی باید با اطلاعات کافی و مدیریت ریسک و سرمایه اقدام به این کار کرد و همواره به این نکته توجه کنید که در محیط‌هایی که سودهایی فریبنده وجود دارد، پر از کلاهبردارانی است که قصد دارند از عدم اطلاع کاربران سوء استفاده کنند.

تکنولوژی در توکن‌های غیرمثلی

تکنولوژی به‌کار رفته در توکن‌های غیرمثلی این امکان را به کاربران می‌دهد تا بتوانند از امکانات و مزیت‌های تکنولوژی زیرساخت مربوط به ساخت توکن استفاده کنند. بستر اتریوم به‌عنوان بلاک‌چینی که بیشترین فعالیت توکن‌های غیرمثلی در آن انجام می‌شود، یکی از بلاک‌چین‌هایی است که کاربران برای ساخت توکن‌های غیرمثلی از آن استفاده می‌کنند. علاوه بر اتریوم بلاک چین‌های دیگری نیز این امکان را فراهم کرده‌اند تا کاربران بتوانند فعالیت‌های مربوط به توکن‌های غیرمثلی را در آن‌ها انجام دهند. یکی از مواردی که در انتخاب بلاک چین مربوطه برای ساخت توکن غیرمثلی اهمیت دارند، میزان کارمزدها در بلاک چین است که در ادامه شرح می‌دهیم.

کارمزدهای کمتر

یکی از مسائل مهمی که در انتخاب بستر بلاک‌چینی برای ساخت توکن‌های غیرمثلی به آن توجه می‌شود، کارمزدهای شبکه برای انجام تراکنش‌های مربوط به توکن‌‌های غیرمثلی است. کاربرانی که قصد دارند توکن‌های غیرمثلی خود را بسازند، می‌بایست با توجه به شبکه بلاک چینی انتخابی، با استفاده از توکن بومی شبکه کارمزد تراکنش‌ها را پرداخت کنند.

هر اندازه کارمزد این تراکنش‌ها برای ساخت توکن‌های غیرمثلی یا تراکنش‌های لازم برای انجام دیگر فعالیت‌های مربوط به توکن‌های غیرمثلی کمتر باشد، هزینه کمتری به کاربر تحمیل می‌شود و بنابراین می‌تواند مزیت مطلوبی برای انتخاب بستر مربوطه حساب شود. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که تراکنش‌های مربوط به توکن‌های غیرمثلی که در بازی‌های کامپیوتری استفاده می‌شوند را درنظر بگیریم.

با توجه به این‌که در بازی‌های کامپیوتری خرده تراکنش‌های زیادی مربوط به NFT های درون بازی وجود دارد، بنابراین در صورتی که کارمزد این تراکنش‌ها بالا باشد، استفاده از بستر بلاک‌چینی مربوطه برای کاربر بسیار پرهزینه می‌شود.

خرید و فروش NFT

بحث دیگری که در توکن‌های غیرمثلی مطرح می‌شود، مربوط به خرید و فروش توکن‌های غیرمثلی در بازارهای مربوطه است. برای فروش توکن‌هایی غیرمثلی پلتفرم‌هایی وجود دارند که کاربران می‌توانند برای فروش NFT ها به این وب‌سایت‌ها مراجعه کنند. این وب‌سایت‌ها این امکان را به کاربران می‌دهند تا علاوه بر خرید و فروش NFT ها، توکن‌های غیرمثلی خود را با استفاده از این پلتفرم‌ها بسازند.

تعداد توکن‌های غیرمثلی

هنگام تولید NFT این امکان به خالق توکن غیرمثلی داده می‌شود تا بتواند تعداد توکن‌های NFT برای فروش را مشخص کند که این موضوع از اهمیت بالایی در توکنومیک NFT مربوطه برخوردار است. برای مثال عکاسی که قصد دارد توکن غیرمثلی عکسی را تولید کند، می‌تواند در حین انجام مراحل تولید، تعداد NFT های مربوط به عکس موردنظر را مشخص کند. در این حالت NFT های ساخته شده پس از این‌که از طرف خالق اثر قیمت‌گذاری شدند، در پلتفرم مربوطه برای فروش عرضه می‌شوند.

تفاوت توکنومیک توکن‌های مثلی و غیرمثلی

پس از این‌که برخی از مفاهیم مربوط به توکنومیک توکن‌های مثلی و غیرمثلی را بیان کردیم، در ادامه این مطلب قصد داریم تا توضیحاتی درباره تفاوت توکنومیک آن‌ها بدهیم.

تفاوت توکنومیک از لحاظ نایاب بودن

مسأله نایاب بودن یا عرضه محدود در توکن‌های مثلی را می‌توان از چندین دیدگاه بررسی کرد. یکی از این دیدگاه‌ها مربوط به محدود کردن عرضه توکن در گردش است که باعث می‌شود تا با توجه به افزایش تقاضا میزان ارزش توکن مربوطه افزایش پیدا کند. دیدگاه بعدی مربوط به حداکثر مقداری است که یک توکن می‌تواند تولید شود. این موضوع نیز در بلندمدت با توجه به محدود بودن عرضه توکن باعث ارزشمندی توکن پروژه می‌شود. اما نایابی در توکن‌های غیرمثلی به این موضوع اشاره می‌کند که با توجه به منحصر به فرد بودن توکن غیرمثلی، این توکن همانند آثار هنری یا اشیاء کلکسیونی است و خالق آن با توجه به منحصر به فرد بودن آن می‌تواند قیمت دلخواهی را برای آن انتخاب کند.

تفاوت از لحاظ کاربرد

کاربرد توکن‌های غیرمثلی که در توکنومیک آن‌ها مطرح می‌شود مربوط به استفاده از آن‌ها در بازی‌های کامپیوتری و کاربرد آن‌ها در نشان‌ دادن مالکیت بر روی یک دارایی است که به‌صورت اطلاعاتی در بستر بلاک‌چین ثبت می‌شود. اما کاربرد توکن‌های مثلی که در توکنومیک این ارزهای دیجیتال مطرح می‌شود مربوط به استفاده از آن‌ها به‌عنوان وسیله‌ای برای پرداخت یا ذخیره ارزش است.

تفاوت از لحاظ عرضه

توکن‌های غیرمثلی عرضه محدودی دارند، از هر کدام از توکن‌های غیرمثلی که توسط خالق آن به‌وجود می‌آید، تنها ممکن است یک عدد یا تعدادی محدود تولید و برای فروش عرضه شود. در حالی که توکن‌های مثلی به تعداد زیادی عرضه می‌شوند. توکن‌های مثلی کارکردی شبیه به پول‌های رایج کشورها را دارند و به عقیده برخی از فعالان این حوزه نوعی تکامل یافته از پول هستند که در بسترهای غیرمتمرکز توسعه پیدا می‌کنند.

نقش پروتکل در توکنومیک چیست ؟

پروتکل پروژه‌های رمزارزی قوانین و مقرراتی دارد که همه موارد مربوط به توکنومیک پروژه را شامل می‌شود. بنابراین تمامی قابلیت‌هایی که یک پروژه رمزارزی می‌تواند دارا باشد، توسط پروتکل پروژه تعیین می‌شود. در ادامه این مطلب از مجله فرادرس برخی از مهم‌ترین این قابلیت‌ها را که توسط پروتکل پروژه تعیین‌ می‌شود، به‌طور جداگانه توضیح می‌دهیم.

استیکینگ و پاداش‌دهی در توکنومیک چیست ؟

استیکینگ و نحوه پاداش‌دهی مربوطه یکی از عوامل مهم تشویقی برای مشارکت کاربران در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش‌ها در شبکه محسوب می‌شود و یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که در توکنومیک مطرح می‌شود. در استیکینگ کاربران با قرار دادن مقداری معین از ارز دیجیتالی مشخص در پلتفرم مربوطه برای زمانی مشخص می‌توانند علاوه بر تامین امنیت شبکه، رمزارزهایی را به‌عنوان پاداش دریافت کند. در این صورت هراندازه میزان استیک مربوطه در پلتفرم و بازه زمانی سپرده‌گذاری بیشتر شود، سود دریافتی نیز افزایش می‌یابد. این روش یکی از روش‌های توزیع ارزهای دیجیتال نیز محسوب می‌شود.

قابلیت استیکینگ در توکن‌ها

یکی از قابلیت‌‌هایی که توکن‌های پروژه رمزارزی می‌توانند دارا باشند، امکان سپرده‌گذاری آن‌ها در پلتفرم‌های «استیکینگ» (Staking) است. این پلتفرم‌ها این امکان را به کاربران می‌دهند تا بتوانند ارزهای دیجیتال با قابلیت استیک را در این پلتفرم‌ها سپرده‌گذاری کنند. با سپرده‌گذاری ارزهای دیجیتال مربوطه در این پلتفرم‌ها این امکان ایجاد می‌شود تا کاربران بتوانند با توجه به میزان ارز دیجیتال استیک شده از سپرده خود کسب سود کنند.

اطلاع از برنامه استیکینگ ارزهای دیجیتال برای سرمایه‌گذاران از این جهت اهمیت دارد که می‌توانند از زمان آزادسازی توکن‌ها مطلع شوند. با توجه به این‌که با آزادسازی توکن‌های استیک شده در پلتفرم، احتمال عرضه آن‌ها در بازار و کاهش قیمت وجود دارد، بنابراین توجه به این زمان‌ها برای کاربران و سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال از اهمیت زیادی برخوردار است.

راهکار توکن‌سوزی چیست؟

یکی از اقداماتی که پروژه‌های رمزارزی برای کنترل توکن‌های در گردش و کاهش میزان عرضه می‌توانند انجام دهند، انتقال توکن‌ها به آدرسی خاص برای همیشه است. این پروژه‌ها با این انتقال برای همیشه توکن‌های انتقالی را از گردش خارج می‌کنند. به این اقدام توکن سوزی می‌گویند و ممکن است با توجه به سیاست‌های توکنومیک پروژه در فواصل منظمی انجام شود. این اقدام با کاهش میزان عرضه توکن‌های درگردش خاصیت ضدتورمی برای توکن‌های مربوطه دارد.

برنامه‌های تشویقی

یکی دیگر از اقداماتی که در توکنومیک ارزهای دیجیتال لحاظ می‌شود، راهکارهای تشویقی برای کاربران توکن مربوطه است. این راهکارهای تشویقی این امکان را برای ارز دیجیتال مربوطه فراهم می‌کند تا بتواند طرفداران خود را برای بازه‌های بلندمدت حفظ کند. یکی از نمونه‌های شناخته شده مربوط به بلاک چین بیت کوین است.

در بلاک چین بیت کوین برای هر ماینری که بتواند زودتر از بقیه ماینرها هش موردنظر را پیدا کند، می‌تواند بلاک جدید را تولید کند و بابت آن بیت کوین دریافت می‌کند. بنابراین شبکه بیت کوین بابت پردازش اطلاعات و تولید بلاک جدید به ماینرها کارمزد و پاداش می‌دهد. این موضوع باعث می‌شود تا ماینرهای زیادی برای تأیید تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین فعالیت داشته باشند و این شبکه از امنیت لازم برخوردار شود.

استخراج توکن

در برخی از بسترهای بلاک‌چینی همانند بیت کوین استخراج ارز دیجیتال به‌عنوان محرکی برای پردازش و تأیید تراکنش‌ها درنظر گرفته می‌شود. در این حالت برای کامپیوترهایی که قدرت محاسباتی خود را برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و تولید بلاک‌های جدید در شبکه صرف می‌کنند، از طرف شبکه پاداش تعیین می‌شود. در برخی دیگر از بسترهای غیرمتمرکز نیز نودهای شبکه با استیک کردن ارزهای دیجیتال کار پردازش و اعتبار سنجی بلاک‌ها را انجام می‌دهند.

نقش توکنومیک در سرمایه‌گذاری

توکنومیک ارز دیجیتال یکی از موارد مهمی است که سرمایه‌گذاران قبل از اقدام به خرید ارز دیجیتال مربوطه آن را بررسی می‌کنند. با بررسی توکنومیک پروژه سرمایه‌گذاران از میزان ریسک موجود در خرید توکن مربوطه مطلع می‌شوند و مقدار سرمایه‌گذاری خود را با توجه به میزان ریسک موجود محدود می‌کنند.

حوزه دیفای

«دیفای» (Decentralized Finance | DeFi) که به معنی امور مالی غیرمتمرکز است، این امکان را به کاربران می‌دهد تا بتوانند از بسترهای غیرمتمرکز برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند و از آن‌ها سود کسب کنند. برخی از توکن‌ها این قابلیت را دارند تا در برخی از پلتفرم‌های ارز دیجیتال سپرده‌گذاری یا استیک شوند. در این صورت در توکنومیک ارز دیجیتال به این قابلیت اشاره می‌شود و کاربران می‌توانند برای انجام امور مالی متنوعی همانند کسب سود در پلتفرم‌های مربوطه اقدامات لازم را انجام دهند.

پیدا کردن خطوط قرمز با توکنومیک

بررسی توکنومیک پروژه‌های رمزارزی این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا بتوانند تحلیل فاندامنتال دقیق‌تری نسبت به پروژه موردنظر داشته باشند. برای مثال اگر پروژه‌ای رمزارزی توزیع توکن خود را تنها به تعداد محدودی از ارگان‌ها یا افراد اختصاص دهد، این موضوع می‌تواند به‌عنوان خط قرمزی برای سرمایه‌گذار محسوب شود که باید از این نوع توکن‌ها دوری کند.

پیدا کردن توکن‌های پرپتانسیل

یکی از دلایل بررسی توکنومیک پروژه‌های رمزارز پیدا کردن توکن‌های پرپتانسیل است. ارزهای دیجیتالی که از ساختار توکنومیک مطلوبی برخوردار هستند، احتمال بیشتری برای موفقیت و رسیدن به اهداف تعیین شده دارند.

عوامل موثر بر توکنومیک نامطلوب

توکنومیک نامطلوب یکی از دلایلی است که ممکن است باعث سقوط یک پروژه رمزارزی شود. سه مورد از عواملی که باعث ایجاد توکنومیک نامطلوب در پروژه می‌شود را در ادامه شرح می‌دهیم.

توزیع ناعادلانه توکن‌ها

توزیع ناعادلانه توکن‌ها یکی از دلایلی است که باعث ایجاد یک توکنومیک بد در پروژه می‌شود. بسیاری از پروژه‌های رمزارزی برای این‌که بتوانند حامیان و سرمایه‌گذاران بیشتری جذب کنند، درصدی از توکن‌ها را پیش‌فروش می‌کنند. این‌گونه پیش‌فروش‌ها که با اختصاص دادن درصدی از توکن‌های پروژه به سرمایه‌‌گذاران اولیه انجام می‌شود، باعث قدرت گرفتن این گروه و توانایی آن‌ها برای ایجاد نوسانات قیمتی شدید در بازار می‌شود.

برای مثال با توجه به این‌که مقدار قابل توجهی از توکن‌های پروژه در دست عده معدودی افراد قرار داده می‌شود، این افراد با فروش‌های گسترده‌ای که ممکن است انجام دهند، می‌توانند قیمت ارز دیجیتال مربوطه را کاهش دهند تا بتوانند در کف‌های قیمتی دوباره ورود کرده و از این نوسانات دست‌کاری‌شده استفاده کنند. این نوسانات قیمتی باعث از دست رفتن اعتبار توکن و پروژه مربوطه می‌شود. بنابراین برای تنظیم توکنومیک مطلوب برای پروژه، توجه به توزیع عادلانه توکن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

استفاده از عرضه نامحدود توکن

یکی از عواملی که باعث می‌شود تا پروژه توکنومیک نامطلوبی داشته باشد، عرضه نامحدود توکن موردنظر است. لازم به ذکر است که این عامل به‌تنهایی باعث توکنومیک نامطلوب نمی‌شود. اما زمانی که عرضه نامحدود برای کاربرد یا حل مشکلی خاص نباشد، باعث توکنومیک نامطلوب می‌شود.

برای مثال اتریوم یکی از رمزارزهایی است که عرضه آن نامحدود است. اما توسعه‌دهندگان آن توکنومیک و میزان کاربردها و کارکردهای متنوعی را برای آن درنظر گرفته‌اند که این موضوع باعث شده است تا اتریوم از لحاظ ارزشمندی در بازار دچار مشکل نشود. بنابراین عرضه نامحدود توکن اگر با افزایش تقاضا و کاربرد همراه نباشد، باعث توکنومیک نامطلوب می‌شود. در این حالت ممکن است توسعه‌دهندگان توکن با تولید و فروش توکن در بازار، نقدینگی زیادی را به‌نفع خود خارج کنند.

عدم کاربرد مناسب توکن

تمام ارزهای دیجیتالی که در بسترهای بلاک‌چینی توسعه می‌یابند، برای این‌که بتوانند ارزش بازار خود را حفظ کنند نیاز دارند تا کاربردی داشته باشند. در واقع این رمزارزها باید دلیلی برای ارزشمندی و ایجاد تقاضا داشته باشند. برای مثال «تتر» (USDT) نوعی استیبل کوین است که ارزش بازاری زیادی را به خود اختصاص داده است. کاربران می‌توانند از این استیبل کوین در انجام معاملات خود در بازار کریپتو و انجام پرداخت‌های رمزارزی استفاده کنند. بنابراین درصورتی که توکن‌ها برای کاربران خود کاربرد و مزیتی نداشته باشند، این احتمال وجود دارد که به‌زودی ارزش بازار خود را از دست بدهند.

مثال‌هایی برای توکنومیک

ارزهای دیجیتال این امکان را برای توسعه‌دهندگان و پروژه‌های مربوطه فراهم می‌آورند تا بتوانند هزینه لازم پروژه رمزارزی مربوطه را تأمین کنند. نمونه‌هایی از توکنومیک مرتبط با پروژه‌های رمزارزی را در ادامه شرح می‌دهیم.

توکنومیک بیت کوین

بیت کوین به‌عنوان اولین ارز دیجیتال که بیشتری ارزش بازار را در میان رمزارزهای دیگر دارد، تحولی بزرگ را در پرداخت‌های همتا به همتا در بستری غیرمتمرکز ایجاد کرده است. با توجه به این‌که تراکنش‌های بیت کوین در بستری غیرمتمرکز انجام می‌شود، بنابراین کامپیوترهایی به‌عنوان ماینر در شبکه بیت کوین وجود دارند که کار پردازش اطلاعات و تولید بلاک جدید در بیت کوین را به‌عهده دارند.

ماینرها با استفاده از مکانیزم اجماع اثبات کار با یکدیگر ارتباط دارند و پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات در شبکه را انجام می‌دهند. توکنومیک بیت کوین به‌گونه‌ای تنظیم شده است تا میزان عرضه بیت کوین که از طریق پاداش‌دهی به ماینرها انجام می‌شود، حدودا هر چهار سال یک‌بار کاهش پیدا کند. این کاهش در میزان پاداش ماینرها باعث می‌شود تا پاداش دریافتی برای تولید هر بلاک جدید توسط ماینرها نصف شود که به آن فرآیند هاوینگ بیت کوین می‌گویند.

این موضوع باعث می‌شود تا با مرور زمان با کم‌تر شدن عرضه بیت کوین در گردش، ارزش این رمزارز در بازار افزایش پیدا کند. از طرفی دیگر مقدار ماکزیمم عرضه برای بیت کوین ۲۱ میلیون کوین است. این موضوع نیز به‌طور هوشمندانه‌ای برای بیت کوین تنظیم شده است تا با محدود شدن میزان حداکثر عرضه برای بیت کوین، در بلندمدت تأثیر مثبتی بر روی ارزش بیت کوین در بازار کریپتو داشته باشد.

توکنومیک لایت کوین

«لایت‌کوین» (Litecoin) نیز نوعی رمزارز است که همانند بیت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار استفاده می‌کند. مدل توکنومیک استفاده شده در لایت‌کوین بر روی عرضه محدود تنظیم شده است. همانند بیت کوین در این رمزارز نیز تعداد محدودی کوین برای استخراج وجود دارد. ماکزیمم عرضه‌ای که برای لایت کوین درنظر گرفته شده است برابر با ۸۴ میلیون توکن است.

لایت کوین نیز همانند بیت کوین هر چهار سال یک‌بار میزان پاداش برای تولید بلاک جدید را نصف می‌کند. این موضوع باعث می‌شود تا روند تولید کوین جدید به چرخه بازار در طی سالیان کاهش پیدا کند. مکانیزم هاوینگ که برای لایت کوین درنظر گرفته شده است این امکان را به لایت کوین می‌دهد تا با نزدیک شدن عرضه در گردش آن به ماکزیمم عرضه آن، استخراج آن سخت‌تر شود. نصف شدن پاداش برای استخراج لایت کوین باعث می‌شود تا با کمتر شدن عرضه آن به چرخه بازار اثر مثبتی بر روی ارزش این کوین در بازار داشته باشد.

توکنومیک اتریوم

اتریوم دومین ارز دیجیتال از لحاظ ارزش بازار بعد از بیت کوین است. این رمزارز در سال ۲۰۱۴ از طریق ICO برای فروش عرضه شد. اتریوم در ابتدا برای پرداخت کارمزد تراکنش‌های مربوط به انتقال دارایی‌ها از طریق شبکه اتریوم به‌کار گرفته شد. افراد می‌توانند دارایی‌های خود را به اتریوم تبدیل کنند و آن‌ها را از آدرس مبدا به آدرس کیف پول مقصد انتقال دهند.

برای انجام این انتقال شبکه اتریوم کارمزدی بر مبنای اتریوم از فرستنده دریافت می‌کند. با گذر زمان توکن‌های متعددی بر روی بستر اتریوم توسعه پیدا کردند. با ایجاد قراردادهای هوشمند بر روی بستر اتریوم، ارز دیجیتال اتریوم به‌عنوان کوین بومی شبکه اهمیت بیشتری پیدا کرد. میزان عرضه اتریوم نامحدود است. برخلاف بیت کوین که مقدار حداکثری برای میزان عرضه دارد. توکن‌های اتریوم می‌توانند به‌طور نامحدود تولید شوند.

توکنومیک بایننس کوین

در سال ۲۰۱۷ صرافی و پلتفرم معاملاتی ارزهای دیجیتال «بایننس» (Binance) برای جمع‌ آوری سرمایه برای کسب و کار خود اقدام به راه‌اندازی توکن BNB کرد. ۴۰ درصد از این توکن‌ها به تیم بنیان‌گذار پروژه اختصاص پیدا کرد. ۱۰ درصد نیز به سرمایه‌گذاران اولیه تخصیص داده شد. ۵۰ درصد باقی‌مانده نیز برای فروش به عموم عرضه شد.

دارندگان BNB این امکان را دارند تا از تخفیف‌های مربوط به انجام معاملات در صرافی بایننس استفاده کنند. علاوه بر این دارندگان این توکن می‌توانند از مزایای مرتبط با شرکت در عرضه اولیه‌های توکن‌های جدید مربوط به این صرافی بهره‌مند شوند. کاربرد توکن صرافی بایننس با گسترش شبکه در حال افزایش است. برای مثال یکی از کاربردهای دیگری که برای این ارز دیجیتال در صرافی مربوطه وجود دارد، پرداخت کارمزد از طریق این رمزارز در شبکه‌های مربوط به بایننس است.

صرافی بایننس مقداری از درآمد حاصل از کسب و کار خود را به خرید توکن‌های BNB و سوزاندن آن‌ها اختصاص داده است. علاوه بر این تیم بایننس توکن‌های مختص به خود را نیز سوزاندند. این مقدار برابر با ۴۰ درصد از عرضه در گردش اولیه محسوب می‌شد.

توکنومیک آدا

«آدا» (ADA) توکن مربوط به بلاک چین کاردانو است. بلاک چین کاردانو از مکانیزم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کند و با این هدف ایجاد شده است تا بستری مناسب را برای نوآوری‌هایی بیشتر در حوزه ارزهای دیجیتال برای افراد ایجاد کند. آدا به‌عنوان توکن بومی شبکه کاردانو دارای ماکزیمم عرضه‌ای برابر با ۴۵ میلیارد توکن است. این موضوع باعث می‌شود تا در صورت ایجاد تقاضا با افزایش کاربردهای توکن مربوطه، ارزش توکن آدا در بازار ارزهای دیجیتال افت نکند. توکن آدا در شبکه کاردانو به‌طور کلی دارای سه کاربرد زیر است.

• کاربرد در استیکینگ: افراد می‌توانند توکن‌های آدا را در ولیدیتورهای شبکه کاردانو استیک کنند. کاربرد توکن آدا در استیکینگ مزیت‌های متنوعی برای شبکه و کاربران آن دارد. برای مثال افرادی که توکن‌ها را در شبکه استیک می‌کنند، علاوه بر این‌که از پاداش استیکینگ برخوردار می‌شوند، به افزایش امنیت شبکه نیز کمک می‌کنند.
• پرداخت کارمزد تراکنش‌ها: اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی که بر روی شبکه کاردانو فعالیت دارند، می‌توانند کارمزد تراکنش‌ها را با استفاده از توکن آدا پرداخت کنند.
• کاربرد توکن در اداره شبکه: افرادی که توکن آدا را استیک می‌کنند می‌توانند در رای‌گیری‌ها برای ایجاد تغییرات و ارتقای شبکه شرکت کنند.

جمع‌بندی

در ابتدای این مطلب توکنومیک را شرح دادیم و پس از توضیح هدف از توکنومیک، نقش توکنومیک در تحلیل بنیادی را بیان کردیم. سپس بخش‌های اصلی توکنومیک را شرح دادیم. بخش‌های اصلی توکنومیک مواردی از قبیل میزان عرضه توکن، توزیع و کاربرد توکن را شامل می‌شوند که آن‌ها را توضیح دادیم. عرضه در گردش را شرح دادیم و اهمیت عرضه در گردش، مارکت کپ و عوامل تأثیرگذار بر روی عرضه در گردش را توضیح دادیم. عرضه کل در توکنومیک را شرح دادیم و تفاوت عرضه کل و عرضه در گردش را بیان کردیم.

سپس اهمیت عرضه کل در تعیین قیمت توکن را بیان کردیم. حداکثر عرضه در توکنومیک را توضیح دادیم و مفهوم رسیدن به حداکثر عرضه توکن و حداکثر عرضه در استیبل کوین‌ها را شرح دادیم. مکانیزم تقاضا برای توکن‌ها را شرح دادیم و اهمیت تئوری بازی در میزان تقاضا را بیان کردیم. انواع روش‌های توزیع توکن و ریسک سرمایه‌گذاری با توجه به توزیع توکن را بیان کردیم و انواع توزیع توکن‌ها در توکنومیک را شرح دادیم.

کاربرد توکن و انواع آن را توضیح دادیم. سپس توکن مثلی را تعریف کردیم و انواع آن را شرح دادیم. توکنومیک در توکن‌های غیرمثلی را بیان کردیم و تفاوت توکنومیک توکن‌های مثلی و غیرمثلی را توضیح دادیم. نقش پروتکل در توکنومیک را بیان کردیم. برای این‌منظور استیکینگ، توکن‌سوزی و برنامه‌های تشویقی را شرح دادیم. سپس نقش توکنومیک در سرمایه‌گذاری را بیان کردیم و عوامل موثر بر توکنومیک نامطلوب را توضیح دادیم. در پایان نیز با مثال‌هایی توکنومیک برخی از ارزهای دیجیتال را شرح دادیم.