الگوی پرچم چیست؟ — از صفر تا صد و به زبان ساده

«مجله فرادرس» تا به‌ حال مطالب متعددی را در حوزه آموزش بورس و تحلیل تکنیکال، منتشر کرده است. در نوشتار حاضر، به بررسی الگوی پرچم یکی از الگوهای ساده و مهم در تحلیل تکنیکال پرداخته‌ایم. الگوی پرچم یکی از الگوهای ادامه‌دهنده به شمار می‌رود.

الگوی ادامه‌ دهنده چیست ؟

«الگوی ادامه‌دهنده» (Continuation Pattern) نشان‌دهنده این است که پس از کامل شدن آن، قیمت به حرکت در جهت قبلی خود – قبل از ظهور الگوی ادامه‌دهنده – ادامه می‌دهد. تحلیل‌گران تکنیکال از تعداد زیادی الگوی ادامه‌دهنده برای دریافت سیگنالی مبنی بر ادامه پیدا کردن روند قبلی استفاده می‌کنند. از نمونه‌‌های الگوهای ادامه‌دهنده می‌توان به الگوهای مثلث، پرچم، الگوی آویز یا «پرچم سه‌گوش» (Pennant) اشاره کرد. توجه داشته باشید که تمامی الگوهای ادامه‌دهنده نشان‌دهنده ادامه روند نیستند و حتی پس از مشاهده آن‌ها، معکوس شدن روند محتمل است.

چه زمانی به الگوهای ادامه‌دهنده اعتماد کنیم؟

زمانی که روند وارد شده به الگو، روند قوی به شمار رود و الگوی ادامه‌دهنده در مقایسه با موج‌های الیوت، کوچک‌تر باشد، روند‌های ادامه‌دار، قابل اطمینان‌تر خواهند بود. برای مثال، در روند قیمتی، قیمت به طرز قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند، مثلثی کوچکی شکل می‌گیرد، در بالای الگوی مثلث، روند، شکسته می‌شود و سپس بالاتر و بالاتر می‌رود.

الگوی پرچم چیست ؟

در  تعاریف عبارت‌های بکارگرفته‌شده در تحلیل تکنیکال، «پرچم» (Flag) الگویی است که در چهارچوب زمانی کوتاه‌مدت‌تر، بر خلاف روند فعلی مشاهده شده در چارچوب زمانی بلندمدت‌تر روند قیمتی، حرکت می‌کند.

از الگوی پرچم برای شناسایی احتمال ادامه‌ یافتن روند از نقطه‌ فاصله گرفتن قیمت در خلاف جهت روند قبلی، استفاده می‌شود. اگر روند ادامه پیدا کند، افزایش قیمت قابل توجه خواهد بود و در این زمان مشاهده الگوی پرچم، برای معامله‌گران سود به همراه خواهد داشت.

الگوی پرچم چه زمانی مشاهده می‌شود؟

الگوی پرچم، زمانی ظاهر می‌شود که به صورت مداوم شاهد حرکات به سمت بالا و پایین در نمودار قیمتی سهامی باشید که روندی صعودی یا نزولی دارد. در این نمودار‌ها به سختی‌ می‌توان قله‌ها و دره‌ها را با خطوط موازی به یکدیگر متصل کرد.

الگوی پرچم نشان‌دهنده چیست؟

به صورت کلی، پرچم نشان‌دهنده عدم اطمینان در نمودار قیمتی یک سهم است. شکست مشاهده شده در پرچم، سیگنال‌دهنده این است که بازار تصمیم خود را درباره ارزش ذاتی این سهام گرفته است و این احتمال وجود دارد که حرکت قابل‌توجهی به سمت بالا یا پایین انجام شود که با جهت شکست قیمت، انطباق داشته باشد.

الگوی پرچم چگونه عمل می‌کند؟

پرچم یا نواحی ایستایی فشرده در پرایس اکشن نشان‌دهنده حرکتی برخلاف جهت روند است که به سرعت پس از حرکتی سریع در جهت روند، مشاهده می‌شود. این الگو عموماً از  ۵ تا ۲۰ شمعدانی یا کندل استیک تشکیل شده است. الگوی پرچم می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.

الگوی پرچم از چه اجزایی تشکیل شده است؟

الگوی پرچم از ۲ جزء «پرچم» (Flag) و «میله پرچم» (Flag Pole) تشکیل شده است. که بخش پرچم خود شبیه به کانال است که در آن می‌توانید «ایستایی» (Consolidation) یا ثبات قیمت را نیز مشاهده کنید.

پس از اتمام بخش پرچم، تغییر قیمتی به اندازه میله پرچم در ادامه آن وجود خواهد داشت.

۵ ویژگی اصلی الگوی پرچم چیست؟

الگوی پرچم، ۵ ویژگی اصلی دارند.

• روند جلو رفته
• کانال ایستایی
• الگوی حجمی
• شکست سطوح
• تائید حرکت قیمت در جهتی یکسان با شکست سطوح

الگوهای صعودی و نزولی، ساختار یکسانی دارند اما جهت روند آن‌ها متفاوت است. همچنین، آن‌ها، تفاوت اندکی در الگوی حجمی دارند. الگوهای حجمی صعودی در روند جلو رفته افزایش پیدا می‌کند و در قسمت ایستایی پرچم، کاهش می‌یابد. به صورت متقابل، الگوی حجمی نزولی در جهت پیش‌رونده افزایش پیدا می‌کند و در جهت ایستایی کاهش می‌یابد.

چگونه با الگوی پرچم، معامله کنیم؟

با بکارگیری الگوی پرچم، شما می‌توانید با توجه به ۳ نقطه، ورود به معامله، حد ضرر و هدف‌گذاری کسب سود، استراتژی معاملاتی تعیین کنید.

• نقطه ورود
• تعیین حد ضرر
• هدف‌گذاری کسب سود

نقطه ورود

بااینکه پرچم‌ها می‌توانند نشان‌دهنده ادامه روند فعلی باشند اما محتاطانه این است که منتظر شکست اولیه بمانیم تا سیگنال اشتباهی دریافت نکرده و گمراه نشویم. معمولاً، معامله‌گران انتظار دارند که یک‌روز پس از شکسته شدن قیمت و بسته شدن آن در خط موازی بالاتر از خط روند، وارد پرچم شوند.

تعیین حد ضرر

عموماً از معامله‌گران انتظار می‌رود که از جهت مخالف الگوی پرچم برای تعیین حد ضرر استفاده کنند. برای مثال، اگر خط روند بالایی الگو در ۵۵ دلار به ازای هر سهم و خط روند پایینی الگو در ۵۱ دلار به ازای هر سهم قرار گرفته باشد، در نتیجه، سطح قیمتی پایین‌تر از ۵۱ دلار به ازای هر سهم، ناحیه‌ای منطقی برای قراردادن حد ضرر برای پوزیشن بلند یا خرید، به شمار می‌رود.

هدف‌گذاری کسب سود

معامله‌گران محتاط‌تر ممکن است بخواهند از اختلاف بین خطوط روند موازی الگوی پرچم، برای هدف‌گذاری کسب سود استفاده کنند. برای مثال، اگر تفاوت دو خط روند به میزان ۴ دلار و نقطه ورود با توجه به شکست سطوح، ۵۵ دلار باشد معامله‌گر هدف‌گذاری کسب سود خود را در ۵۹ دلار ( ۵۵ + 4 ) قرار می‌دهد.

نگرشی خوش‌بینانه‌تر این است که فاصله‌های بین قیمت‌های بالای الگو و پایه پرچم را نسبت به واحد پولی اندازه‌گیری کنیم تا بتوانیم هدف‌گذاری بهتری برای کسب سود انجام دهیم.

برای مثال، اگر پایین‌ترین قیمت میله پرچم ۴۰ دلار و بالاترین قیمت پایه پرچم، ۶۵ دلار و نقطه ورود در شکست ۵۵ دلار باشد، حد سودی که ممکن است معامله‌گر انتظار داشته باشد، معادل ۸۰ دلار (۵۵ + ۲۵) است. علاوه بر این ۳ قیمت اساسی، معامله‌گران باید توجه کافی به انتخاب‌ موقعیت‌های معاملاتی و روند‌های کلی بازار داشته باشند تا موفقیت خود را در معامله با استفاده از استراتژی پرچم، حداکثر کنند.

الگوی پرچم صعودی چیست؟

الگوی پرچم صعودی یک الگوی ادامه‌دهنده است که مانند توقفی کوتاه در روند بوجود می‌آید و در ادامه آن حتی قیمت بیشتر افزایش می‌یابد. الگوی پرچم صعودی مانند کانال یا مستطیلی به سمت پایین، با دو خط موازی علامت‌گذاری شده است که این دو خط موازی در خلاف جهت قیمت پیش‌رونده هستند. در زمان این ایستایی، حجم نیز باید دچار سکون شود و ثبات داشته باشد تا قیمت را در نقطه شکست حتی بیش از پیش افزایش دهد.

مثال الگوی پرچم در فارکس

همان‌طور که در نمودار صعودی بالا مشاهده می‌کنید، قیمت دلار استرالیا در مقایسه با اغلب ارز‌های دیگر، افزایش داشته و عملکرد خوبی را به علت بازدهی بالا، با توجه به نرخ بهره، به نمایش گذاشته است.

در تصویر بالا، الگوی پرچم را در نمودار جفت ارز AUD/CAD مشاهده می‌کنید. روند صعودی قبلی (میله پرچم) با خط طوسی مشخص شده است. می‌توانید ایستادگی قیمت‌ را در کانال نزولی مشاهده کنید. برای معامله با وجود الگوی پرچم، تحلیل‌گران می‌توانند در بازه پایین کانال قیمتی وارد شوند یا صبر کنند که شکست قیمتی در قسمت بالای کانال رخ دهد. این نواحی با دایره زردرنگ مشخص شده‌اند. همچنین، برای تعیین ناحیه‌ای که برای برداشت سود مناسب باشد، تحلیل‌گران می‌توانند انتهای پرچم را به اندازه طول میله پرچم امتداد دهند. در تصویر بالا، این مورد با نقطه‌چین مشخص شده است.

چگونه الگوی پرچم صعودی را در نمودار تشخیص دهیم؟

ممکن است تشخیص پرچم گاوی در یک نمودار، دشوار به نظر برسد زیرا این الگو دارای بخش‌های متفاوت متنوعی است. تحلیل‌گران باید به خوبی، این اجزا را تشخیص دهند و درک کنند تا بتوانند با استفاده از این الگو به خوبی معامله را انجام دهند. موارد کلیدی که باید هنگام جستجوی پرچم به آن‌ها توجه کنید به شرح زیر هستند.

• در ادامه روند صعودی قرار گرفته باشد.
• ایستادگی قیمت با شیب به سمت پایین را تشخیص دهید (در الگوی پرچم صعودی).
• اگر اصلاح قیمتی عمیق‌تر از ۵۰ درصد بود، ممکن است مورد مشاهده شده الگوی پرچم نباشد. به صورت ایده‌آل، اصلاح قیمت در کمتر از ۳۸ درصد روند اصلی رخ می‌دهد.
• ورود به معامله در انتهای پرچم یا در شکست قسمت بالایی پرچم صورت بگیرد.
• انتظار برای شکسته شدن قیمت با طول احتمالی برابر با اندازه میله پرچم

تفاوت بین الگوی پرچم صعودی و نزولی چیست؟

الگوی پرچم صعودی و الگوی پرچم نزولی هر دو نشان‌دهنده یک الگو در نمودار هستند با این‌حال، تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

• پرچم خرسی برخلاف پرچم گاوی در یک روند نزولی مشاهده می‌شود.
• پرچم نزولی زمانی کانال یا ناحیه ایستادگی را می‌شکند که قیمت، مقداری پایین‌تر از حد کانال را اختیار کرده باشد.
• هردوی الگوهای پرچمی خرسی و گاوی در نمودار، برای تعیین قیمت هدف از طول میله پرچم استفاده می‌کنند.

الگوی پرچم سه‌ گوش یا الگوی آویز چیست ؟

الگوی «آویز‌» (Pennant) شباهت زیادی به الگوی پرچم دارد. تفاوت بین این دو الگو این است که خطوط روند آویز‌ها در نهایت همگرا شده و به یکدیگر می‌رسند و مثلثی کوچک را تشکیل می‌دهند. در واقع، آویز، الگوی پرچم همگرا به شمار می‌رود. خطوط روند الگوی پرچم، غالباً موازی هستند. شیب الگوی آویز نیز معمولاً در مقایسه با روند قبلی در جهت مخالف با آن قرار دارد. در بعضی مواقع، امکان دارد این ساختار‌ها افقی یا در جهتی همسان با روند غالب قرار گرفته باشند.

تفاوت الگوی آویز با الگوی پرچم چیست؟

هردوی این ساختار‌ها – الگوی پرچم و الگوی آویز یا سه‌گوش – نشان‌دهنده ایستادگی معینی در بازار هستند و این به نوعی نشان‌ می‌دهد که روند قبلی، روند قوی بوده است. اغلب بازیکنان بازار، دارایی خود را حفظ می‌کنند و تعداد بسیار محدودی از بازار خارج می‌شوند و این انگیزه در سایر معامله‌گران بوجود می‌آید که در جهت روند قبلی به معامله بپردازند.

بعد از شکسته‌شدن سطح در هر جهتی، پرایس اکشن را می‌توانید به صورت تعداد محدودی پولبک یا تروبک مشاهده کنید. بسیاری از معامله‌گران به دلایل گفته‌شده الگوهای پرچم و سه‌گوش را ترجیح می‌دهند.

پرچم‌ها نشان‌دهنده کانال‌های کوتاه هستند ولی شیب آن‌ها در مقایسه با روند قبلی، در جهت مخالف قرار دارد. در زمان هایی ممکن است شیب پرچم همسو با شیب روند باشد که نشان‌دهنده قدرت هرچه بیشتر روند است

عموماً حجم در حین تشکیل الگوی پرچم کاهش پیدا می‌کند. این الگو‌ها در طی مدت زمانی کوتاه – از چند روز تا چند هفته – شکل می‌گیرند. معمولاً انتظار داریم پس از مشاهده الگوی پرچم، شاهد حرکات شدید قیمتی باشیم.

تفاوت الگوی آویز با الگوی کنج چیست؟

الگوی آویز یا سه گوش با الگوی «گوه» (Wedge) یا کنج متفاوت است زیرا آن‌ها در مدت زمانی کوتاه‌تر تشکیل می‌شوند و روند قابل‌توجهی از قیمت، در ادامه آن‌ها، قرار گرفته است. همان‌طور که ساختار الگوی سه گوش در حال تشکیل شدن است، حجم، عموماً، کاهش پیدا می‌کند. در ادامه الگو، در قسمت «شکست سطح» (Breakout)، حجم افزایش می‌یابد. در تصویر زیر می‌توانید الگوی سه گوش صعودی را در نمودار یک‌ساعته جفت ارز USD/JPY مشاهده کنید.

معامله‌گران عموماً تا زمانی که الگوی موردنظرشان کامل نشده است، شروع به معامله نمی‌کنند. آن‌ها پس از پیگیری این الگو‌ها، منتظر شکست سطوح می‌مانند. این اتفاق در زمان شکسته شدن خط روند و عموماً در جهت یکسانی با روند قبلی رخ می‌دهد.

معرفی فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازار‌های مالی

برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال می‌توانید به فیلم آموزشی تدوین شده توسط «فرادرس» مراجعه کنید. این دوره آموزشی در ۱۲ درس و ۱۲ ساعت و بوسیله استادی مجرب تهیه شده است. در ادامه، سرفصل‌های عنوان شده در این دوره آموزشی را به ترتیب بیان می‌کنیم.

مدرس، در درس اول به آموزش فلسفه تحلیل تکنیکال پرداخته است. ساختار نمودار‌ها و مفاهیم مقدماتی به ترتیب در دروس دوم و سوم معرفی شده‌اند. برای یادگیری الگوهای مهم برگشتی و الگوهای ادامه‌دهنده باید به درس‌های چهارم و پنجم، مراجعه کنید.

مباحث مربوط به میانگین متحرک در درس ششم مطرح شده است. اسیلاتور‌ها را در درس هفتم خواهید آموخت. نمودار‌های شمعی ژاپنی و سری‌های فیبوناچی در درس‌های هشتم و نهم مرور می‌شوند. در سه مطلب نهایی، به ترتیب با برخی از استراتژی‌های متداول معاملاتی، مدیریت سرمایه در معاملات و مباحث تکمیلی آشنا خواهید شد.

• برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازار‌های مالی + کلیک کنید.

سخن پایانی

معامله‌گران با تجربه در اغلب مواقع به دنبال نقاط شکسته شدن روند هستند و یادگیری الگوی پرچم و تشخیص آن، می‌تواند شما را از شکست روند پیش از رخ دادن آن آگاه کند. الگوی پرچم به کرات در نمودار‌ها مشاهده می‌شود و نشان‌دهنده شکسته شدن سریع قیمت سهام به سمت بالا یا پایین است. پرچم‌ها سیگنال مهمی در بازار‌های فاقد اطمینان به شمار می‌روند زیرا پس از شکست قیمت، احساس اطمینان نسبی را برای معامله‌گر بوجود می‌آورند. الگوی پرچم به تنهایی کاربردی است اما می توان از آن جهت تائید سایر الگوها، مانند الگوهای پیچیده‌تر، همچون الگوهای پروانه یا گارتلی استفاده کرد.