بازار پایه چیست؟ | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

۱۹۸۸ بازدید
آخرین به‌روزرسانی: ۰۶ شهریور ۱۴۰۲
زمان مطالعه: ۴ دقیقه
بازار پایه چیست؟ | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

در آموزش‌های پیشین مجله فرادرس، در مطالب جامع «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با مفاهیم بورس از قبیل شاخص بورس، تابلوخوانی در بورس و تحلیل فاندامنتال آشنا شدیم. یکی از پرسش‌هایی که ممکن است برای خیلی از افراد پیش بیاید، این است که منظور از بازار پایه چیست و چه قوانین و ویژگی‌هایی دارد. در این آموزش، به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

بازار پایه بخشی از فرابورس است. بنابراین، ابتدا اندکی در مورد فرابورس بحث خواهیم کرد.

فیلم آموزش رایگان آشنایی با بازار پایه

فیلم آموزش رایگان آشنایی با بازار پایه به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص بازار پایه، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

ساختار فرابورس چگونه است؟

در آموزش فرابورس، گفتیم که مهم‌ترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و به همین دلیل شفافیت کمتری دارند. همین امر سبب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.

ساختار جدید فرابورس ایران از چهار بازار تشکیل شده است که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم.

در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش شده و مورد معامله قرار می‌گیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهره‌برداری آن‌ها گذشته و زیان انباشته ندارند.

بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیانده و تازه‌تأسیس و شرکت‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند:

  1. شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
  2. شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.
  3. شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

طبق قوانین جدید، شرکت‌های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.

بازار سوم یا بازار عرضه محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.

بازار پایه در فرابورس

یکی از بهترین منابع برای آشنایی با بورس که به زبانی ساده بیان شده، فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی است. با این آموزش به راحتی می‌توانید مفاهیم بورس را یاد بگیرید و شروع خوبی برای ورود به بازار سرمایه داشته باشید. در این آموزش، علاوه بر مفاهیم اصلی، اطلاعات مهم مورد نیاز سرمایه‌گذاری، از دریافت کد بورسی تا خرید و فروش و نکات مهم مربوط به آن ارائه شده است. لینک این آموزش در ادامه آورده شده است.

برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.

بازار پایه چیست ؟

طبق آنچه که گفتیم، شرکت‌ها، بسته به شرایطی که دارند، یا در بورس حضور دارند یا فرابورس. اگر شرکتی شرایط عضویت در بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را نداشته باشد، عضو بازار پایه می‌شود. بازار پایه در پایین‌ترین سطح بازار فرابورس قرار دارد که شرایط عضویت شرکت‌ها در آن ساده‌تر است.

قبلاً بازار پایه (که خود عضوی از فرابورس است) به سه تابلوی الف، ب و ج تقسیم می‌شد. هرچه در این بازار به پایین‌تر برویم، ریسک سرمایه‌گذاری در شرکت‌های آن بیشتر می‌شود. به طوری که قبلاً دامنه نوسان بازار پایه (به جز تابلوی ج که نامحدود بود) روی عدد ۱۰ درصد قرار داشت. اما چندی پیش، قوانین بازار پایه تغییر کرد که در ادامه این قوانین جدید را بیان خواهیم کرد. دلیل تفاوت تابلوهای مختلف بازار پایه، میزان سرمایه شرکت‌ها و معاملات آن‌ها است.

قوانین جدید بازار پایه

جالب است بدانید که تقریباً یک سوم ارزش فرابورس به بازار پایه تعلق دارد. پیش‌تر، دامنه نوسان بالای این بازار، سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در این بازار جذب می‌کرد. البته، از طرف دیگر برخی سودجویان با همین نوسان بالا افراد و سهامداران مختلف را فریب می‌دادند و ضرر و زیان فراوانی را بر سهامداران خرد وارد می‌کردند. به همین دلیل، مسئولان فرابوس تصمیم به تغییرات اساسی در بازار پایه گرفتند.

همان‌طور که گفتیم، بازار پایه قبلاً شامل سه تابلوی الف، ب و ج بود. در قانون جدید، تابلوها به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند. دامنه نوسان در تابلوی زرد سه درصد، در تابلوی نارنجی دو درصد و در تابلوی قرمز یک درصد است. بر اساس تغییرات جدید، روزهای دوشنبه قیمت پایانی تعیین و تا دوشنبه هفته بعد، همان قیمت به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته می‌شد. اما این قوانین تا حدی جذابیت بازار پایه را برای سرمایه‌گذاران کاهش می‌داد. بنابراین، قوانین مذکور مجدداً اصلاح شد.

جدیدترین تغییرات در قوانین بازار پایه به شرح زیر است:

  1. اگر صف خرید و فروش در سه روز متوالی و در یک جهت برقرار باشد و در پایان هر جلسه معاملاتی حداقل دو ده هزارم تعداد سهام شرکت معامله شود، در روز بعدی، دامنه نوسان تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز، به ترتیب، به ۵، ۴ و ۲ درصد افزایش خواهد یافت (این دامنه نوسان در حالت عادی برای تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است). پس از آن، دامنه نوسان به شرایط پیشین باز می‌گردد.
  2. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط و سهام مجازند تا ۱۰ درصد از دارایی‌های تحت مدیریتشان را در بازار پایه سرمایه‌گذاری کنند.
  3. در صورتی که ارائه اطلاعات ناشران بازار پایه قابل اتکا بوده و به موقع منتشر شود، فرابورس می‌تواند پیشنهاد افزایش سرمایه‌گذاری صندوق‌ها را در بازار پایه ارائه کند.

سخن پایانی

در این مطلب، ابتدا از ساختار فرابورس سخن گفتیم، سپس به اینکه بازار پایه چیست و چه نقشی را در فرابورس ایفا می‌کند، پرداختیم؛ در آخرین بخش نیز، قوانین بازار پایه را مورد بررسی قرار دادیم. حال از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا در بخش نظرات، از تجربیات خود در رابطه با حضور و سرمایه‌گذاری در این بازار با ما و دیگر خوانندگان مجله فرادرس سخن بگویید. همچنین اگر پرسشی پیرامون این مبحث دارید، می‌توانید آن را نیز به همین طریق با ما و سایر مخاطبین مطرح کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
بر اساس رای ۹۴ نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.
منابع:
فرابورس ایران‌مجله فرادرس‌
۴ دیدگاه برای «بازار پایه چیست؟ | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)»

ممنون از بابت توضیح کامل در مورد بازار پایه.

سلام.ممنون ازتوضیحتون در مورد بازار پایه فرابورس.

سلام.ممنون از توضیحات خوبتون.

سلام ، خسته نباشید ، بسیار عالی بود متشکرم .

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *