دامیننس بیت کوین چیست؟ + توضیح اهمیت و کاربرد به زبان ساده

«دامیننس بیت کوین» (BTC Dominance) یکی از راه‌هایی است که برای شناسایی ترند بازار استفاده می‌شود. از ابتدای پیدایش رمزارزها تا به امروز معامله‌گرها همواره به دنبال پیدا کردن روش‌هایی برای شناسایی ترندهای بازار ارزهای دیجیتال بوده‌اند. دامیننس بیت کوین در شناسایی و پیدا کردن جایگاه بیت کوین نسبت به دیگر رمزارزها کمک بزرگی را به معامله‌گرهای ارزهای دیجیتال می‌کند. دامیننس بیت کوین اگر به درستی استفاده شود می‌تواند در تشخیص این‌که ترید بیت کوین سود بیشتری دارد یا ترید آلت کوین‌ها، به ما کمک کند. در کنار دامیننس بیت کوین ممکن است با عباراتی مثل نسبت سلطه بیت کوین و شاخص دامیننس بیت کوین نیز برخورد کنید که در این مطلب درباره آن‌ها و کاربردهای دامیننس بیت کوین توضیح می‌دهیم.

دامیننس بیت کوین چیست ؟

دامیننس یا سلطه بیت کوین نسبت بین «ارزش بازار» (Market Cap) بیت کوین به ارزش بازار کل ارزهای دیجیتال را نشان می‌دهد. بنابراین عبارت «نسبت دامیننس بیت کوین» نیز برخی اوقات استفاده می‌شود. سلطه بیت کوین را با «BTC.D» نیز نشان می‌دهند. با مقایسه‌ای بین دامیننس بیت کوین و روند قیمت بیت کوین، موقعیت‌های معاملاتی بهتری را می‌توانیم در بازار شناسایی کنیم.

برای درک بهتر سلطه بیت کوین در ابتدا بهتر است درک درستی از مارکت کپ و اهمیت آن داشته باشیم.

مارکت کپ چیست ؟

برای رمزارزهایی مانند بیت کوین مارکت کپ معرف ارزش کل همه کوین‌های استخراج شده است. برای محاسبه مارکت کپ یک رمزارز مشخص باید تعداد کوین‌های درگردش آن رمزارز را در قیمت فعلی آن در بازار ضرب کنیم. به عنوان مثال اگر درحال حاضر 17/7 میلیون بیت کوین موجود باشد و قیمت لحظه‌ای بیت کوین نیز 55000 دلار باشد، حاصل ضرب این دو عدد برابر با مارکت کپ بیت کوین به دلار خواهد بود. دانستن مارکت کپ بیت کوین و مقایسه آن با مارکت کپ‌ طلا برای مثال، تریدر و سرمایه‌گذار را در پیدا کردن و تخمین ارزش واقعی بیت کوین کمک می‌کند.

رابطه مارکت کپ بیت کوین و مارکت کپ کل

با توجه به این‌که بیت کوین اولین و معروف‌ترین رمزارز در بین کاربران ارز دیجیتال است و ارزش بازار بیت کوین نسبت به دیگر رمزارزها خیلی بیشتر است، بنابراین همان‌طور که در نمودارهای زیر مشاهده می‌کنید نمودار مارکت کپ کل رمزارزها (نمودار نارنجی) بسیار شبیه نمودار مارکت کپ بیت کوین (نمودار شمعی قرمز و سبز) است. اگر سرمایه‌گذاران بازار به سمت خرید بیت کوین و رمزارزهای بیشتری بروند آنگاه هر دو نمودار روند صعودی خواهند داشت.

عوامل تأثیرگذار بر BTC.D

با توجه به فرمولی که سلطه بیت کوین را می‌توان از آن محاسبه کرد، عواملی که به هر شکل بر مارکت کپ بیت کوین و مارکت کپ کل ارزهای دیجیتال تأثیر می‌گذارند، BTC.D را تغییر می‌دهند. برخی از این موارد را در ادامه توضیح خواهیم داد.

روندها و ترندها

در ابتدای معرفی بیت کوین با توجه به این‌که تمایل به سرمایه‌گذاری بر روی رمزارزهای غیر از بیت کوین بسیار کم بود، سلطه بیت کوین همواره بالای 90٪ قرار داشت. اما با ورود رمزارزهای دیگر و تمایل خرید آن‌ها توسط سرمایه‌گذارها به تدریج BTC.D کمتر شد. به عنوان مثال در سال 2017 موجی از «عرضه اولیه کوین» (ICO |Initial Coin Offering) به وجود آمد. افراد بسیاری این آلت کوین‌ها را خریدند و BTC.D به ۳۵٪ کاهش پیدا کرد. اما در سال 2018 با توجه به از بین رفتن حباب قیمتی این آلت کوین‌ها، سلطه بیت کوین نزدیک به ۷۰٪ شد. لازم به ذکر است بسیاری از این عرضه اولیه‌ها برای کلاهبرداری صورت گرفتند و بعد از مدت کوتاهی از بین رفتند.

تأثیر اخبار

برخی از اخبار و حساسیت‌هایی که پیرامون مسایلی در ارتباط با بیت کوین در جوامع گوناگون به وجود می‌آید با توجه به تأثیرگذاری بر روی سرمایه‌گذاران رمزارزها بر روی BTC.D نیز اثر می‌گذارند. به عنوان مثال در سال 2021 اخبار منفی که پیرامون مصرف بالای انرژی بیت کوین مطرح شد باعث روی آوردن خریداران رمزارزها به آلت کوین‌ها شد. سرمایه‌گذاری بیشتر در آلت کوین‌ها و اخبار دیگری که درباره بیرون کردن ماینرها توسط چین منتشر شد باعث پایین آمدن سلطه بیت کوین شد.

نوسان قیمتی بیت کوین

یکی از عوامل تأثیرگذار درBTC.D ، مارکت کپ بیت کوین است. با توجه به این که تعداد بیت کوین در حال گردش در بازه‌های زمانی کوتاه تغییر محسوسی نمی‌کند، بنابراین تغییر در قیمت بیت کوین بیشترین تأثیر را در مارکت کپ آن دارد. نمودار مارکت کپ بیت کوین بسیار مشابه و دنبال‌کننده نمودار قیمت بیت کوین است. اما توجه به این نکته ضروری است که افزایش مارکت کپ بیت کوین همواره باعث افزایش دامیننس آن نمی‌شود. افزایش سلطه بیت کوین به افزایش یا کاهش مارکت کپ آلت کوین‌ها نیز بستگی دارد.

نوسان مارکت کپ التکوین ها

برای بدست آوردن سلطه بیت کوین در صورت کسر مارکت کپ بیت کوین و در مخرج کسر مارکت کپ کل رمزارزها را قرار می‌دهیم. بنابراین علاوه بر تغییرات مارکت کپ بیت کوین باید تغییرات مارکت کپ آلت کوین‌ها را نیز در محاسبه BTC.D لحاظ کنیم. با توجه به این‌که هر روز تعدادی توکن و کوین جدید ممکن است به بازار ارزهای دیجیتال اضافه شود بنابراین محاسبه مارکت کپ کل بازار ارزهای دیجیتال کار دشواری است. خوشبختانه دو وب‌سایت مطرح زیر این محاسبه را به‌صورت خودکار برای ما انجام می‌دهند.

• Coinmarketcap: «+»
• CoinGecko: «+»

گاهی قیمت بیت کوین افزایش زیادی پیدا می‌کند که باعث بالا رفتن مارکت کپ آن می‌شود. در مواقعی دیگر سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌ها نسبت به بیت کوین بیشتر می‌شود و مخرج کسر از صورت کسر رشد بیشتری می‌کند که باعث کاهش در سلطه بیت کوین می‌شود.

نمودار دامیننس بیت کوین

با توجه به اهمیتی که سلطه بیت کوین برای معامله‌گرها دارد و تأثیری که میزان سلطه بیت کوین به عنوان یک شاخص بر روی بازار و جو روانی حاکم در آن می‌تواند داشته باشد، مقدار BTC.D به عنوان یک شاخص کلیدی در قالب نمودار در بسیاری از سایت‌ها قابل مشاهده است. نوسانات BTC.D و تطبیق این نوسانات با اخبار و رویدادهای فاندامنتال در زمان‌های مختلف، تأثیر اخبار و رویدادهای مهم بر روی سلطه بیت کوین را نشان می‌دهد.

سلطه بیت کوین یکی از شاخص‌هایی است که یک معامله‌گر ارزهای دیجیتال همواره باید به آن توجه کند. شاخص دامیننس بیت کوین به ما نشان می‌دهد که چند درصد از ارزش کل بازار رمزارزها متعلق به بیت کوین است. بنابراین نمودار یا چارت دامیننس بیت کوین از اهمیت زیادی برخوردار است.

تاثیر تتر بر دامیننس بیت کوین

استفاده از «استیبل کوین‌ها» (Stablecoins) به عنوان رمزارزهایی با قیمت ثابت، خرید و فروش آلت کوین‌ها را بسیار آسان کرده است. قبل از آمدن و معرفی استیبل کوین‌ها، صرافی‌ها معمولا رمزارزهای معتبر را با پول رسمی هر کشور معاوضه می‌کردند. اما با کمک استیبل کوین‌ها خرید و فروش رمزارزها راحت‌تر از قبل شد و امکانی برای رشد آلت کوین‌های بیشتری بوجود آمد. از میان استیبل کوین‌ها برخی از آن‌ها همانند «تتر» (Tether) از حجم معاملاتی بالایی برخوردار هستند.

به دلیل استفاده زیادی که از تتر در معاملات رمزارزی می‌شود این استیبل کوین مارکت کپ بالایی دارد. بیشتر معامله‌گرها در نوسانات بازار رمزارزها از تتر و استیبل کوین‌های دیگر به عنوان سپری برای حفظ سرمایه‌ خود استفاده می‌کنند. بنابراین افزایش استفاده از تتر باعث افزایش مارکت کپ آلت کوین‌ها و کاهش سلطه بیت کوین می‌شود.

تحلیل دامیننس بیت کوین

تحلیل دامیننس بیت کوین و توجه به فراز و فرودهای آن اهمیت زیادی دارد. اصلی‌ترین موردی که می‌توان از تحلیل و بررسی BTC.D متوجه شد، نسبت سرمایه موجود در بیت کوین به سرمایه موجود در آلت کوین‌ها است. با بررسی اثراتی که رویدادهای خارجی بر روی سلطه بیت کوین در گذشته داشته‌اند می‌توان خود را برای رویدادهای مشابه در آینده آماده کرد. در این میان توجه به بیشترین و کمترین مقادیر ثبت شده برای BTC.D بسیار مهم است.

بین سال‌های 2018 تا 2021 دامیننس بیت کوین در بازه بین ۳۵٪ تا ۷۴٪ نوسان داشته است. با توجه به گسترش روزافزون رمزارزها، بعید است در آینده شاهد افزایش سلطه بیت کوین به بیش از سقف قبلی باشیم. از طرفی افت BTC.D به مقادیری کمتر از ۳۵٪ نشان دهنده رشد سریع ارزش آلت کوین‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال است. اما یکی از مهمترین کاربردهایی که تحلیل BTC.D دارد، کاربرد دامیننس بیت کوین در ترید است.

کاربرد BTC.D در ترید

با کمک سلطه بیت کوین متوجه می‌شویم که بین بیت کوین و آلت کوین‌ها کدام یک روند قوی‌تری دارند و کدام‌یک درصد بیشتری از ارزش بازار را به خود اختصاص داده است. بنابراین اصلی‌ترین و مهم‌ترین کاربردی که دامیننس بیت کوین برای ما دارد شناسایی موقعیت معاملاتی مناسب در ترید است.

رابطه دامیننس بیت کوین با قیمت

برای شناسایی موقعیت مناسب در ترید همواره باید سلطه بیت کوین را با قیمت آن مقایسه کنیم. برای این کار بهتر است نمودار قیمت بیت کوین را بر روی نمودار شاخص دامیننس بیت کوین قرار دهیم. با مقایسه بین دامیننس و قیمت بیت کوین می‌توانیم ۴ حالت را در نظر بگیریم:

1. دامیننس و قیمت بیت کوین هر دو در حال افزایش است. این حالت به عنوان سیگنال خرید بیت کوین است.
2.  دامیننس افزایشی اما قیمت بیت کوین کاهشی است. این حالت به عنوان سیگنال فروش آلت کوین‌ها است.
3. دامیننس نزولی اما قیمت بیت کوین صعودی است. این حالت سیگنالی برای خرید آلت کوین است.
4. دامیننس و قیمت بیت کوین هر دو نزولی است. سیگنالی برای فروش بیت کوین است.

البته به این نکته توجه داشته باشید که این موارد همیشه صادق نیستند. بنابراین تنها با مقایسه دامیننس و قیمت بیت کوین نمی‌توان برای انجام خرید و فروش تصمیم گرفت. برای انجام بهینه سرمایه‌گذاری و ترید در رمزارزها باید از تحلیل بنیادی و ابزارهای مختلفی در تحلیل تکنیکال و پرایس اکشن استفاده کرد.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – تکمیلی + گواهینامه در فرادرس

کلیک کنید

 ارتباط روند با BTC.D

استراتژی دیگری که می‌توان از آن در تخمین روند قیمتی بیت کوین استفاده کرد، توجه به دامیننس‌های تاریخی بیت کوین است. بنابراین توجه به زمان‌هایی که BTC.D در کف یا سقف تاریخی خود است برای تشخیص احتمال تغییر روند آن ضروری است. معمولا هنگامی که BTC.D به کف یا سقف تاریخی خود نزدیک می‌شود احتمال برگشت از آن بیشتر است.

یکی از دلایل ساده این تغییر روند در BTC.D این است که تریدرها ارزش رمزارزها را نسبت به هم مقایسه می‌کنند و اگر مدتی گردش سرمایه را در آلت کوین‌ها رصد کنند با توجه به سیکل‌های موجود بازار سرازیر شدن سرمایه به سمت بیت کوین را انتظار دارند.

با توجه به این‌که مارکت کپ یا ارزش بازار رمزارزها در مقایسه با مارکت کپ بازارهای دیگر بسیار کم است، بنابراین بازار ارزهای دیجیتال همواره نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند. افراد و سرمایه‌گذارانی که مقدار زیادی بیت کوین در اختیار دارند و به نهنگ بیت کوین مشهورند همواره با ورود و خروج‌های هدفمند که در بازار ارزهای دیجیتال انجام می‌دهند، ممکن است تمامی محاسبات تریدرهای حرفه‌ای این بازار را بر هم بزنند.

سوالات متداول

در ادامه این مطلب قصد داریم تا برخی از سوالات مهم در ارتباط با سلطه بیت کوین را پاسخ دهیم.

معنی دامیننس بیت کوین چیست؟

دامیننس بیت کوین را با BTC.D نشان می‌دهند که در آن حرف D اول کلمه انگلیسی «Dominance» به معنی سلطه است. بنابراین BTC.D به معنی سلطه بیت کوین است.

دامیننس بیت کوین را از کجا ببینیم ؟

وب‌سایت‌های مختلفی هستند که نمودار لحظه‌ای دامیننس بیت کوین را به شما نشان می‌دهند که معروف‌ترین آن‌ها وب‌سایت «تریدینگ ویو» (Tradingview) است و نمونه‌ای از آن را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.

آیا افزایش BTC.D همواره به دلیل افزایش قیمت بیت کوین است؟

خیر. در برخی موارد افزایش سلطه بیت کوین به دلیل کاهش ارزش آلت کوین‌های موجود در بازار است. به دلیل اعتبار بیت کوین نسبت به آلت کوین‌ها در روندهای نزولی معمولا سرمایه‌گذاران سعی می‌کنند آلت کوین‌های خود را به بیت کوین تبدیل کنند. در این حالت ممکن است قیمت بیت کوین نیز نزولی باشد ولی با توجه به این‌که قیمت آلت کوین‌ها با افت بیشتری نسبت به بیت کوین همراه است بنابراین سلطه بیت کوین افزایش می‌یابد.

آیا هنگامی که BTC.D نزولی است همواره قیمت بیت کوین کاهش پیدا می‌کند؟

خیر. در زمانی که بازار معمولا صعودی است و در بازه زمانی خاصی رشد قیمتی آلت‌کوین‌ها بیشتر از رشد قیمتی بیت کوین می‌شود و سرمایه بیشتری به سمت آلت کوین‌ها سرازیر می‌شود، در این حالت سلطه بیت کوین نزولی می‌شود ولی قیمت بیت کوین روند صعودی خود را حفظ می‌کند.

جمع بندی

در ابتدای این مطلب تعریفی از BTC.D ارائه شد. دامیننس بیت کوین به معنای میزان سلطه بیت کوین بر بازار رمزارزها است. با توجه به وابستگی مفهوم BTC.D به مفهوم مارکت کپ، در ادامه توضیحاتی درباره مارکت کپ بیت کوین و مارکت کپ کل داده شد. عوامل تأثیرگذار بر دامیننس بیت کوین نیز شرح داده شد. تحلیل BTC.D و کاربرد آن در ترید توضیح داده شد. در انتها نیز به توضیح برخی از سوالات متداول پرداختیم.