آلتکوین (Altcoin) چیست و چرا به وجود آمده است؟
بیتکوین نخستین رمزپولی است که ایجاد شده است و دستکم تا به اینجا بزرگترین رمزپول به حساب میآید. اما شاید قبلاً نیز در نوشتههای مختلف فرادرس مطالعه کرده باشید که بیتکوین به عنوان یک پول مشکلات مختلفی دارد. اصطلاح «آلتکوین» به هر نوع رمزپولی اشاره میکند که بیتکوین نباشد و به بیان دیگر به رمزپولهای جایگزین بیتکوین گفته میشود.
آلتکوینها چه هستند و چه ارتباطی به بیتکوین دارند؟
بیتکوین یک رمزپول است؛ اما از نظر فنی کاربرد چندان دیگری ندارد. بیتکوین نرمافزاری است که مردم اجرا میکنند و بر روی یک بستر بلاک چین سوابق داراییهای بیتکوین همه افراد را نگهداری میکند.
با این که مفهوم بلاک چین به وسیله خالق بیتکوین ایجاد شده است؛ اما بیتکوین انحصاری بر روی فناوری بیتکوین ندارد. افراد دیگری میتوانند رمزپولهای خود را بسازند و بلاک چینهای مخصوص خود را خلق نمایند و این مسئله به طور کلی به ماهیت رمزپولها باز میگردد.
برای نمونه برخی از بزرگترین آلتکوینها که ممکن است در مورد آنها چیزهایی شنیده باشد از قبیل اتر (Ether)، ریپل (Ripple)، بیتکوینکش (Bitcoin Cash)، لایتکوین (Litecoin)، و مونرو (Monero) هستند.
اتر
اتر رمزپولی است که به وسیله پلتفرم اتریوم خلق شده است و بنابراین رمزپول آن نیز غالباً اتریوم نامیده میشود. پلتفرم اتریوم یک فناوری دفتر کل است که شرکتهای دیگر میتوانند برنامههای خود را روی آن بسازند. برای مثال CryptoKitties از پلتفرم اتریوم استفاده میکند. کریپتوکیتیز یک بازی است که بر بستر بلاک چین اتریوم فعالیت میکند و در آن کاربران گربههای مجازی را پرورش داده و خرید و فروش میکنند.
ریپل (XRP)
ریپل که به نام XRP نیز شناخته میشود، در مالکیت یک شرکت خصوصی قرار دارد. این شرکت از نظر فنی Ripple نام دارد و توکنهای آن XRP نامیده شدهاند؛ اما در هر حال پول آن معمولاً ریپل نامیده میشود. برخی بانکها از ریپل برای پرداختهای خارج از مرز خود استفاده میکنند؛ اما آنها اساساً IOU-هایی را ارسال میکنند و به جای استفاده از توکنهای XRP متعاقباً پول واقعی را مبادله میکنند. IOU به معنی سندهای غیررسمی بانکی مبنی بر بدهکاری است
بیتکوینکش
این رمزپول در ابتدا به عنوان یک فورک از بیتکوین معرفی شد؛ اما اینک به رغم نامش، خود به یک پول مستقل تبدیل شده است. این رمزپول تغییرات معماری مختلفی را تجربه کرده است تا این که به وضعیت کنونی با تراکنشهای سریع و هزینههای اندک در مقایسه با بیتکوین رسیده است.
لایتکوین
لایتکوین نیز در ابتدا یک فورک از بیتکوین بود. لایتکوین از یک الگوریتم اثبات پرداخت متفاوت استفاده میکند که حافظه بیشتری را اشغال میکند، در حالی که بیتکوین بیشتر بر روی توان پردازش تمرکز دارد. شبکه لایتکوین تلاش میکند تا بلوکها را با سرعتی چهار برابر بیتکوین پر کند و این کار باعث افزایش سرعت تأیید تراکنشها شده است.
مونرو
مونرو برای این طراحی شده است که یک رمزپول امن، خصوصی و غیر قابل ردگیری باشد. در این رمزپول بر خلاف بیتکوین نمیتوان تراکنشها را تا رسیدن به یک فرد ردگیری کرد و این مسئله آن را به پلتفرم محبوبی برای سوداگران مواد مخدر تبدیل کرده است.
اینها تنها مثالهای معدودی بودند و هزاران آلتکوین وجود دارند. به طوری که هر کس میتواند یک آلتکوین برای خود بسازد.
البته هر کسی میتواند چیزی بسازد که آن را رمزپول بنامد و سعی کند تا مردم را وادارد از آن استفاده کنند. اما صرف این که فردی از لفظ رمزپول استفاده کند، تضمینی محسوب نمیشود که فناوری زیربنایی آن به صورت بلاک چین باشد و یا حتی شبکه قابل اعتماد پایداری در پشت آن وجود داشته باشد.
دنیای پیچیده متن-باز
برای این که بیش از این شما را سردرگم کنیم، باید بگوییم که برخی آلتکوینها حتی بر پایه خود بیتکوین هستند. برای مثال بیتکوینکش برگرفته از کد بیتکوین موجود طراحیشده و تغییراتی در آن ایجاد شده تا مسیر متفاوتی را طی کند. این کار به نام فورک کردن نامیده میشود و منجر به ایجاد یک فورک یا شاخه در بلاک چین میشود.
بیتکوین کش بلاک چین خاص خود را دارد که از سابقه بلاک چین بیتکوین اصلی به ارث رسیده است و هر کسی که در زمان فورک شدن مالک بیتکوین بوده است، مقدار مساوی از بیتکوینکش را نیز دارد. از آنجا که بیتکوین متن-باز است هر کسی میتواند چنین کاری انجام دهد. با این که جامعه در حال حاضر به توسعهدهندگان Bitcoin Core اعتماد دارد؛ اما این امکان وجود دارد که در آینده افراد مختلف اعتماد خود را به آن از دست بدهند و به نرمافزاری که افراد دیگری بر روی کد بیتکوین اجرا میکنند رجوع نمایند. بدین ترتیب این نرمافزار بیتکوین جدید نامیده میشود و ماهیت غیر متمرکز مشابهی خواهد داشت.
بنابراین اگر هر کس بتواند یک آلتکوین را روی بلاک چین بیتکوین ایجاد کند، پس چه چیزی باعث شده است که بیتکوین ارزش خود را حفظ کند و کاملاً بیارزش نشود؟ آلتکوینها نیز مانند بیتکوین و هر چیز دیگری در دنیا ارزش خود را از روی اهمیتی که مردم به آن میدهند یافته است.
چرا افراد مختلف همچنان آلتکوین میسازند؟
سؤالی که در این مرحله مطرح میشود این است که چرا افراد باید آلتکوین بسازند؟ برای این سؤال بسته به این که تا چه حد بدبین باشید، دو پاسخ وجود دارد.
دلیل فنی این است که بیتکوین به جهت طراحی خود، مشکلات فنی مختلفی دارد و افراد حس میکنند که میتوانند این مشکلات را رفع کنند. برای مثال تراکنشهای بیتکوین مبالغ بالایی دارند و زمان پردازش آنها نیز طولانی است، بنابراین برخی از آلتکوینها طوری طراحی شدهاند که مبالغ جابجایی پایینتری داشته باشند و زمان پردازش تراکنش افزایش یابد. الزام اثبات انجام عمل (proof of work) که نیازمند استفاده از حجم بالایی از انرژی است را میتوان با روش اعتبارسنجی متفاوتی جایگزین کرد و یک آلتکوین جدید ساخت که هم کارآمدتر باشد و هم مصرف انرژی در سطح جهانی از سوی ماینرهای بیتکوین را کاهش دهد.
جذابیت ناشناس بودن
برخی از آلتکوینها مانند مونرو طراحی ناشناسی دارند و برای مثال ممکن است افرادی که میخواهند مواد ممنوعه را به صورت آنلاین خرید و فروش کنند جذب نمایند. افرادی که به ایده رمزپول علاقهمند هستند؛ ولی در مورد مسائل فنی آن دچار مشکل میشوند، جذب راهحلهای جایگزین مانند آلتکوین میشوند.
رویای پول بادآورده
اما دلیل دوم ارتباط کمتری به مسائل فنی دارد و بیشتر به مسائل پولی مرتبط است. از آنجا که ارزش بیتکوین افزایش یافته است، افراد زیادی خواب و خیال پولدار شدن خود را در بازار رمزپولها تصور میکنند. آنها فکر میکنند اگر بتوانند یک پول جدید بسازند و پیش از سختتر شدن مراحل استخراج، مقادیر زیادی از سکههای آن را به نام خود ثبت کنند، در این صورت میتوانند وقتی این پول جدید ارزش بالایی یافت، ثروت زیادی کسب کنند.
به نظر میرسد که در این بازار مقدار زیادی هیجان غیر منطقی وجود دارد که منجر به تشکیل آلتکوینهای جدید بیشماری شده است. برای مثال Dogecoin یک آلتکوین است که در ابتدا به صورت یک جوک در سال 2013 ساخته شد. این نام بعدتر برای آن انتخاب شد و لوگوی آن به صورت تصویر سگی به نام «شیبا اینو» انتخاب شد که در آن سال در اینترنت بسیار مشهور شده بود. در گذشته از این پول برای فریب افراد در شبکههای اجتماعی استفاده شده است. در دسامبر 2017 پس از این که سال ها بود این رمزپول به صورت فعال توسعه نیافته بود، افراد مختلف مقادیر بالایی از سکههای آن را خریداری کردند و ارزش این رمزپول به میلیاردها دلار رسید. بنیانگذار اصلی Dogecoin، جسکون پالمر کسی است که در سال 2015 آن را ترک کرده است که یک توضیح رسمی نیز در این خصوص ارائه کرده است:
«من هنگامی که در تیم توسعه اصلی Dogecoin بودم امید زیادی به پایدار و امن نگهداشتن نرمافزار آن داشتم، اما وقتی متوجه شدم یک رمزپول که تصویر یک سگ روی سکه آن است و در طی دو سال اخیر هیچ بهروزرسانی نرمافزاری نداشته است به ارزش بیش از 1 میلیارد دلار رسیده است، متوجه چیزهای خیلی زیادی در مورد بازار رمزپولها شدم.»
بسیاری از توسعهدهندگانشان آلتکوینها به دنبال «بیتکوین بعدی» هستند که ارزش آن به طور ناگهانی افزایش خواهد یافت. همین انگیزهای شده است که این همه آلتکوین ساخته میشود.
در هر حال آلتکوینها نیز همراه با نوسان بیتکوین بالا و پایین میروند
یک مشکل بزرگ در مورد آلتکوینها در این بازار مشهود است. اگر شما به عنوان یک سرمایهگذاری ناامن به آنها نگاه کنید، متوجه میشوید که ارزش آلتکوینها وابسته به ارزش بیتکوین است. ممکن است انتظار داشته باشید که با مشخص شدن مشکلات فنی بیتکوین و با پایین رفتن قیمت بیتکوین، بر ارزش آلتکوینها افزوده شود. اما ما بارها شاهد بودهایم که واقعیت عکس این حالت است. وقتی بیتکوین پایین میرود، آلتکوینها نیز پایین میروند.
همه این گفتهها به این معنی است که نباید به آلتکوینها به عنوان جایگزینی برای بیتکوین نگریست که کمک میکنند پورتفولیوی شما متکثر و متنوع شود. بازار رمزپولها بیشتر شبیه قمار کردن بر روی یک موضوع خاص به نظر میرسد. این رمزپولها همگی با هم بالا و پایین میروند و همه آلتکوینها پیروی بیتکوین هستند.
بیتکوین تنها یکی از انواع مختلف رمزپولها است
آلتکوینها یک نکته مهم را در مورد بیتکوین مشخص کردند. حتی اگر فرض کنیم بلاک چین ابداع بزرگی بوده است (که با توجه به برخی نکات واقعاً بوده است) و رمزپول، آینده تبادلهای مالی را شکل میدهد (که در آینده بیشتر در این مورد خواهیم دانست) در هر صورت همه اینها تضمین نمیکند که بیتکوین بخشی از این آینده باشد.
بیتکوین نخستین رمزپول بوده است و هنوز هم بزرگترین آن است. با این حال این رمزپول مشکلات فنی زیادی دارد که آن را از تبدیل شدن به یک پول خوب باز میدارد و به همین دلیل است که طرفداران بیتکوین استدلال میکنند باید از آن برای ذخیرهسازی ارزش استفاده کرد و نه چیزی شبیه پول.
در صوتی که چیزی بهتر از بیتکوین به بازار بیاید هیچ چیز نمیتواند مانع مردم شود که از آن استفاده نکنند. حتی اگر رمزپول را آینده تراکنشهای مالی بدانیم و فکر کنیم که در آینده همه دادهها روی بلاک چین ذخیره خواهند شد باز هم در صورتی که افراد تصمیم بگیرند به یکی از آلتکوینهای موجود یا انواعی که در آینده به بازار خواهد آمد کوچ کنند، بیتکوین ارزش خود را از دست خواهد داد. تنها چیزی که باعث ارزشمند شدن بیتکوین شده است این است که افراد باور دارند که بیتکوین ارزشمند است. اگر افراد کافی توافق کنند که یک آلتکوین بهتر از آن است بیتکوین ناپدید میشود.
اگر به این مطلب علاقهمند بودید؛ احتمالا آموزش های زیر نیز مورد توجه شما واقع خواهند شد.
- بیتکوین چیست؟ هرآنچه میخواهید درباره پول دیجیتال بدانید
- آشنایی با بازارهای مالی
- بلاک چین چگونه کار میکند؟ — به زبان ساده
- بلاک چین چیست و چه کاربردهایی در زندگی آینده ما دارد؟
- همهچیز درباره ارز دیجیتال آیوتا — تفاوتهای آیوتا با بیتکوین
==