اندیکاتور چیست؟ – تعریف و کاربرد در تحلیل تکنیکال به زبان ساده

تحلیل‌گران بازارهای مالی همواره نیاز دارند تا رفتارهای قیمت در نمودار را بررسی کنند. تحلیل بازارهای مالی به تریدرها و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند سرمایه‌گذاری‌ها و معاملات پرسودی داشته باشند. با توجه به اهمیت تحلیل درست در بازارهای مالی، تریدرها همواره می‌کوشند تا از انواع تحلیل‌ها و ابزارهای موجود برای بررسی جامع‌تر بازار مربوطه استفاده کنند. اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال ابزارهایی هستند که می‌توانند انواع روندهای قیمتی و مقدار قدرت و ضعف آن‌ها را به تریدرها نشان دهند. با توجه به اهمیت این موضوع در این مطلب از مجله فرادرس به این موضوع می‌پردازیم که اندیکاتور چیست و کاربرد آن را در تحلیل تکنیکال شرح می‌دهیم. برای این منظور انواع اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال همانند اندیکاتورهای تشخیص روند، مومنتوم و حجم را با مثال‌هایی توضیح می‌دهیم و برخی استراتژی‌های معاملاتی مربوط به آن‌ها را بیان می‌کنیم.

اندیکاتور چیست؟

اندیکاتورها نوعی نشان‌گر در تحلیل تکنیکال هستند که با استفاده از روابط و فرمول‌های ریاضی اطلاعات مربوط به نمودار قیمت و حجم را به‌صورت گرافیکی در کنار نمودار قیمت به تریدرها نشان می‌دهند. تریدرها با استفاده از اندیکاتورها می‌توانند درک بهتری از روندها و رفتار قیمت در نمودار به‌دست آورند.

ورودی اندیکاتور چیست؟

اندیکاتورها برای این که بتوانند رفتار قیمت را به‌صورت گرافیکی به تریدرها نشان دهند، از اطلاعات مربوط به نمودار قیمت و حجم معاملات استفاده می‌کنند. نمودار قیمت اطلاعات زیادی از قبیل مقدار قیمت در زمان‌های مختلف را در اختیار تریدرها قرار می‌دهد. برای مثال زمانی که تریدرها نمودار شمعی را بررسی می‌کنند به اطلاعاتی از قبیل قیمت اولیه، بیشترین و کمترین قیمت، قیمت پایانی در بازه‌های زمانی متنوع دسترسی دارند. این اطلاعات به‌ عنوان ورودی اندیکاتورهای مختلف استفاده می‌شوند.

خروجی اندیکاتور چیست؟

خروجی اندیکاتور با توجه به فرمول‌ها و روابط ریاضی حاصل می‌شود و به‌صورت نمودارها و اشکال گرافیکی است که با توجه به نوع اندیکاتور می‌تواند در کنار قیمت یا در قسمتی خارج از نمودار قیمت قرار بگیرد.

برای اینکه بدانیم خروجی اندیکاتور چیست در ابتدا می‌بایست به این نکته توجه کنیم که انواع مختلفی از اندیکاتورها همانند اندیکاتور روند، اندیکاتور مومنتوم و اندیکاتور حجم وجود دارند که هر کدام نیز دارای انواعی هستند. هر کدام از اندیکاتورها با توجه به نوع آن، می‌تواند خروجی‌های متنوعی داشته باشد و رفتار قیمت در نمودار را به روش‌های گوناگونی تحلیل کند.

بنابراین با توجه به نوع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، خروجی اندیکاتور می‌تواند به تریدرها درک بهتری درباره روندها، مومنتوم، میزان نوسان و برگشت قیمت بدهد. برای اینکه بدانیم انواع خروجی اندیکاتور چیست بهتر است با انواع اندیکاتور آشنا شویم. برای این منظور در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که انواع اندیکاتور چیست و توضیحاتی درباره هر کدام از آن‌ها می‌دهیم.

کاربرد اندیکاتور در تحلیل تکنیکال

اندیکاتور یکی از ابزارهای تحلیل قیمت در تحلیل تکنیکال است که تریدرها و تحلیل‌گران از آن استفاده می‌کنند. تحلیل تکنیکال این امکان را به تریدرها می‌دهد تا بتوانند با استفاده از ابزارهای گوناگونی همانند اندیکاتورها، رفتارهای گذشته و حال حاضر نمودار قیمت را تحلیل کنند. این موضوع به تریدرها کمک می‌کند تا بتوانند با توجه به رفتار قیمت گذشته در نمودار قیمت، روندهای آتی قیمت در نمودار را بهتر پیش‌بینی کند و در نتیجه بتواند معاملات موفق‌تری داشته باشد.

کاربرد اندیکاتور در ترید

برای اینکه تریدرها بتوانند معاملات موفقی داشته باشند،‌ نیاز دارند تا پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از روندهای آتی قیمت ارائه کنند. برای این منظور از ابزارهای مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد، برای انجام معاملات استفاده می‌کنند. یکی از این ابزارها انواع اندیکاتورها هستند که به‌طور گسترده‌ای در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند.

ترید در بازارهای مالی به‌ معنای پیدا کردن موقعیت‌های معاملاتی مناسب در نمودار قیمت و قرار دادن قیمت‌هایی برای حد ضرر و تارگت برای پوزیشن معاملاتی مربوطه است. بنابراین تریدرها نیاز دارند تا از ابزارهایی همانند نمودار قیمت و اندیکاتورها برای پیش‌بینی درست روند قیمت استفاده کنند. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که انواع اندیکاتور چیست و توضیحاتی درباره هر کدام ارائه می‌کنیم.

آموزش انواع اندیکاتور در فرادس

اندیکاتورها با توجه به اطلاعاتی که از نمودار قیمت و حجم معاملات دریافت می‌کنند، خروجی‌های گرافیکی در اختیار تریدرها قرار می‌دهند. علاقه‌مندان به تحلیل بازارهای مالی برای اینکه بتوانند از این خروجی‌ها استفاده کنند، در ابتدا می‌بایست با مفاهیم پایه‌ای در تحلیل تکنیکال همانند انواع نمودار قیمت، نواحی مهم در نمودار قیمت همانند حمایت‌ها و مقاومت‌‌ها، روندهای قیمتی و دیگر اصول اولیه در تحلیل تکنیکال آشنا شوند.

این اصول اولیه این امکان را به آن‌ها می‌دهد تا بتوانند از اندیکاتورها به‌نحو مطلوبی استفاده کنند. برای این منظور فیلم‌های آموزشی متنوعی در فرادرس تهیه شده است که علاوه بر آموزش مفاهیم اولیه در تحلیل تکنیکال، انواع اندیکاتورها و کاربردهای مربوطه را به علاقه‌مندان این حوزه آموزش می‌دهد. در ادامه فهرستی از برخی از این فیلم‌های آموزشی را مشاهده می‌کنید که از طریق لینک‌های زیر می‌توانید به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.

• فیلم آموزش الگوهای شمعی یا کندل استیک در بورس و بازارهای مالی فرادرس
• فیلم آموزش آشنایی با نرم افزار متاتریدر برای سرمایه گذاری در بازار بورس فرادرس
• فیلم آموزش تحلیل تکنیکال با ایچیموکو برای سرمایه گذاری فرادرس
• فیلم آموزش اندیکاتور مکدی فرادرس
• فیلم آموزش استراتژی هیکن آشی در بازارهای مالی فرادرس

برای مشاهده فیلم‌های آموزشی بیشتر در این حوزه می‌توانید از لینک زیر به فیلم‌های آموزشی مرتبط با حوزه تحلیل تکنیکال و انواع اندیکاتورهای مربوطه دسترسی پیدا کنید.

• مجموعه فیلم آموزش بورس و تحلیل تکنیکال فرادرس

انواع اندیکاتور چیست؟

اندیکاتورها را به‌طور کلی می‌توان به انواع زیر دسته‌بندی کرد.

• اندیکاتورهای روند
• اندیکاتورهای مومنتوم
• اندیکاتورهای حجم

اندیکاتورهای روند

اندیکاتورهای روند یکی از انواع اندیکاتورها برای تحلیل قیمت هستند که تریدرها را در شناسایی روندهای نمودار قیمت کمک می‌کنند. زمانی که نمودارهای قیمت را بررسی می‌کنیم ممکن است با انواع روندهای صعودی، نزولی و خنثی مواجه شویم.

زمانی که قیمت در نمودار به تدریج بیشینه‌ها و کمینه‌های بیشتری تشکیل می‌دهد، روند قیمت صعودی است. از سویی دیگر زمانی که قیمت در نمودار بیشینه‌ها و کمینه‌های کمتری از قبل تشکیل می‌دهد، در این حالت نمودار قیمت مربوطه نزولی است. در مواردی هم نمودار قیمت در محدوده‌ای مشخص درجا می‌زند و روند خاصی ندارد که به آن رفتار خنثی می‌گویند.

شناسایی روندهای موجود در نمودار قیمت به تریدرها این امکان را می‌دهد تا بتوانند معاملات موفق‌تری را تجربه کنند. اندیکاتورهای روند تحلیل‌گران را در پیدا کردن بهتر و آسان‌تر روندهای موجود یاری می‌کند. اندیکاتور میانگین متحرک و مکدی نمونه‌هایی از انواع اندیکاتورهای روند هستند.

اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتورهای مومنتوم میزان سرعت و قدرت حرکت قیمت را ارزیابی می‌‌‌کنند. این اندیکاتورها به تریدرها این امکان را می‌دهند تا بتوانند نواحی اشباع خرید و اشباع فروش در نمودار قیمت را شناسایی کنند. نواحی اشباع خرید، نواحی از نمودار قیمت است که خریدهای فراوانی در آن انجام شده و به حد اشباع رسیده است.

از سویی دیگر نواحی اشباع فروش نیز قیمتی‌هایی از نمودار است که در آن‌ها فروش‌های گسترده‌ای انجام شده است. شناسایی هر دو ناحیه در نمودار قیمت با استفاده از اندیکاتورهای مومنتوم این امکان را به تریدرها می‌‌دهد تا بتوانند نواحی از نمودار که احتمال برگشت قیمت در آن‌ها بیشتر است را راحت‌تر شناسایی کنند. اندیکاتور RSI نمونه‌ای از اندیکاتور مومنتوم است که از محبوبیت زیادی بین تریدرها برخوردار است.

اندیکاتور حجم

اندیکاتور حجم با بررسی حجم معاملات این امکان را به تریدرها می‌دهد تا بتوانند تاییدهای بیشتری برای روندهای قیمتی و نواحی احتمالی برای برگشت قیمت پیدا کنند. زمانی که تریدرها روندهای قیمت را شناسایی می‌کنند همواره به‌دنبال تاییدهای بیشتری هستند تا بتوانند با احتمال بیشتری جهت حرکت قیمت در نمودار را پیش‌بینی کنند.

این موضوع باعث می‌شود تا علاوه بر بررسی نمودار قیمت و پیدا کردن روندهای موجود در آن، همواره حجم معاملات را نیز بررسی کنند. در این حالت بررسی حجم معاملات به تریدرها کمک می‌کند تا تاییدهای بیشتری از احتمال ادامه‌دار بودن روند به‌دست آورند. اندیکاتورهای حجم در مواردی نیز می‌توانند تحلیل‌گران و تریدرها را در پیدا کردن نواحی احتمالی برگشتی در نمودار قیمت یاری کنند. اندیکاتور OBV نمونه‌ای از اندیکاتور حجم است که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود.

اندیکاتور تشخیص روند

برای اینکه تریدرها بتوانند معاملات موفقی انجام دهند، نیاز دارند تا روندهای اصلی قیمت را در نمودار شناسایی کنند. اندیکاتورهای روند همانند میانگین‌های متحرک می‌توانند به روش‌های مختلفی برای این منظور استفاده شوند. زمانی که تحلیل‌گران از اندیکاتورهای روند در نمودار استفاده می‌کنند، می‌توانند با توجه به تنظیمات مربوط به اندیکاتور موردنظر، روندهای قیمتی در نمودار را پیدا کنند.

پیدا کردن روندهای اصلی در نمودار به این دلیل اهمیت دارد که انجام معاملات در جهت روندهای اصلی در نمودار همواره ریسک کمتری دارد. قیمت‌ها در نمودار معمولا تمایل دارند تا در راستای روندهای اصلی در نمودار حرکت کنند. برای مثال زمانی که از اندیکاتور میانگین متحرک استفاده می‌کنیم، این اندیکاتور همانند خطی در نمودار قیمت قرار می‌گیرد و به‌دنبال آن حرکت می‌کند.

در این حالت زمانی که میانگین متحرک صعودی باشد نشان‌دهنده روندی صعودی و زمانی که نزولی باشد، روندهای کاهشی در نمودار قیمت را نشان می‌دهد. برای درک بهتر این موضوع در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که ترید اندیکاتور میانگین متحرک چیست و نحوه استفاده از این اندیکاتور را به‌ عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی در نمودار قیمت شرح می‌دهیم.

استراتژی ترید با اندیکاتور میانگین متحرک

استراتژی ترید با استفاده از میانگین متحرک بر اساس این موضوع است که با توجه به واکنش قیمت به میانگین متحرک، این اندیکاتور می‌تواند به عنوان خط حمایتی یا مقاومتی برای قیمت محسوب شود. خطوط حمایتی و مقاومتی که در برخی موارد با توجه به نمودار قیمت می‌توانیم آن‌ها را نواحی حمایتی و مقاومتی نیز ذکر کنیم، نواحی قیمتی مهمی از نمودار هستند که قیمت در برخورد به آن‌ها واکنش نشان می‌دهد.

در این حالت زمانی که قیمت به سطوح حمایتی و مقاومتی نزدیک می‌شود در ابتدا برای مدتی درجا می‌زند و سپس با توجه به میزان اعتبار ناحیه مربوطه می‌تواند تغییر روند دهد. بنابراین با توجه به تاثیری که نواحی حمایتی و مقاومتی بر روی روند قیمت در نمودار دارند، تریدرها از این موضوع برای انجام معاملات خود استفاده می‌کنند.

اندیکاتورهای میانگین متحرک نیز در نمودار قیمت می‌توانند به عنوان خطوط حمایتی و مقاومتی در نظر گرفته شوند. این موضوع به تریدرها کمک می‌کند تا بتوانند قیمت‌های مناسبی را برای ورود به معامله پیدا کنند. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که ترید اندیکاتور میانگین متحرک چیست و نحوه ترید با این اندیکاتور را در روندهای صعودی و نزولی در نمودار قیمت شرح می‌دهیم.

ترید اندیکاتور میانگین متحرک چیست؟

ترید اندیکاتور میانگین متحرک به معنی استفاده از این اندیکاتور برای پیدا کردن موقعیت‌های مناسب معاملاتی در نمودار قیمت است. برای این منظور در ابتدا تریدرها نیاز دارند تا این اندیکاتور را در پلتفرم معاملاتی بر روی نمودار قیمت قرار دهند. در این حالت متوجه می‌شوند که در برخی اوقات قیمت در زیر این اندیکاتور قرار می‌گیرد و در مواردی در قسمت بالای آن حرکت می‌کند.

بنابراین با توجه به موقعیت قرارگیری اندیکاتور میانگین متحرک نسبت به نمودار قیمت می‌توانیم موقعیت‌های مناسب معاملاتی را در نمودار قیمت پیدا کنیم. برای این منظور نحوه ترید اندیکاتور میانگین متحرک را در روندهای صعودی و نزولی به‌طور جداگانه شرح می‌دهیم.

ترید اندیکاتور در روند صعودی چیست؟

ترید اندیکاتور در روند صعودی به این معنی است که تریدرها در روندهای صعودی با استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به‌دنبال پیدا کردن موقعیت‌‌های مناسب معاملاتی برای ورود به معامله هستند. ترید اندیکاتور با توجه به استراتژی‌های معاملاتی و شرایط نمودار قیمت می‌تواند به روش‌های متنوعی انجام شود.

تریدرها از اندیکاتور میانگین متحرک نیز می‌‌توانند برای ترید در روندهای صعودی و پیدا کردن قیمت‌های مناسب برای ورود به معامله استفاده کنند. در این حالت با توجه به اینکه در روندهای صعودی قیمت در بالای اندیکاتور میانگین متحرک حرکت می‌کند، بنابراین تریدرها تا زمانی که قیمت در بالای اندیکاتور میانگین متحرک حرکت می‌کند می‌توانند به ادامه‌دار بودن روند امیدوار باشند.

از سویی دیگر با توجه به اینکه ترید در جهت روند ریسک کمتری دارد، بنابراین یکی از استراتژی‌های معاملاتی برای ترید در روندهای صعودی، مربوط به استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک به‌ عنوان خط حمایت و ترید در برگشت روند از آن است. در این استراتژی معاملاتی همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، قیمت در روند صعودی به اندیکاتور میانگین متحرک پولبک می‌زند.

در این مثال در هر بار پولبک قیمت به اندیکاتور میانگین متحرک، قیمت به سمت بالا برمی‌گردد. بنابراین تریدرها می‌توانند از اندیکاتور میانگین متحرک به عنوان خط حمایتی در نمودار قیمت استفاده کنند و در هر بار نزدیک شدن قیمت به آن وارد پوزیشن لانگ شوند و از روندهای صعودی کسب سود کنند.

ترید اندیکاتور در روندهای نزولی

از اندیکاتور میانگین متحرک برای ترید در روندهای نزولی نیز می‌توان استفاده کرد. برای این منظور تریدرها از اندیکاتور میانگین متحرک به عنوان خط مقاومتی در نمودار قیمت استفاده می‌کنند. استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک در روندهای نزولی به عنوان خطی مقاومتی به این دلیل است که در روندهای نزولی قیمت در پایین اندیکاتور میانگین متحرک حرکت می‌کند.

در این حالت تا زمانی که قیمت در پایین اندیکاتور قرار دارد، تریدرها به ادامه‌دار بودن روندهای نزولی امیدوار هستند. در این حالت قیمت ممکن است در مواقعی به اندیکاتور میانگین متحرک نزدیک شود و دوباره به سمت پایین حرکت کند. این موضوع می‌تواند موقعیت‌های مناسب معاملاتی را برای باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی شورت در اختیار تریدرها قرار دهد.

برای این منظور همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، تریدرها زمانی که قیمت در روندهای نزولی به اندیکاتور میانگین متحرک نزدیک می‌شود، در موقعیت مناسبی می‌توانند با باز کردن پوزیشن‌های شورت از روند نزولی نمودار قیمت کسب سود کنند.

کاربرد اندیکاتور مومنتوم چیست؟

اندیکاتورهای مومنتوم به تریدرها کمک می‌کند تا میزان قدرت و ضعف روندهای صعودی و نزولی و احتمال برگشت روندهای موجود را در نمودار قیمت بررسی کنند. برای اینکه تریدرها بتوانند موقعیت‌های معاملاتی مناسبی را در نمودار قیمت پیدا کنند، علاوه بر شناسایی روندهای قیمتی در بازار مربوطه، نیاز دارند تا میزان قدرت و ضعف روندهای موردنظر را در نمودار قیمت بررسی کنند.

این موضوع به تریدرها این امکان را می‌دهد تا بتوانند روندهای صعودی و نزولی ادامه‌دار را بهتر تشخیص دهند. از سویی دیگر شناسایی میزان قدرت و ضعف روندهای صعودی و نزولی این امکان را به تریدرها می‌دهد تا بتوانند نواحی قیمتی که در آن‌ها احتمال برگشت روند وجود دارد را بهتر شناسایی کنند.

برای این منظور تریدرها در کنار بررسی شرایط نمودار و نزدیکی قیمت به نواحی مهم حمایت و مقاومتی می‌توانند تاییدهای بهتری از نحوه ادامه‌دار بودن روندهای موردنظر با استفاده از اندیکاتور مومنتوم به‌دست آورند. اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یکی از انواع اندیکاتورهای مومنتوم در تحلیل تکنیکال است که محبوبیت بالایی در میان تریدرها دارد. بنابراین در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که اندیکاتور شاخص قدرت نسبی چیست و نحوه ترید با آن‌ را شرح می‌دهیم.

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور «شاخص قدرت نسبی» (Relative Strength Index | RSI) یکی از اندیکاتورهای مومنتوم در تحلیل تکنیکال است که به‌صورت نموداری جداگانه در پایین نمودار قیمت نشان داده می‌شود. این اندیکاتور مقدار قدرت روند موجود در بازار را نشان می‌دهد.

این اندیکاتور بین اعداد صفر تا صد نوسان می‌کند و با توجه به محدوده‌ای که این اندیکاتور نشان می‌دهد، می‌توان نمودار قیمت را تفسیر کرد. برای مثال زمانی که اندیکاتور RSI در اعدادی پایین‌تر از ۳۰ قرار دارد، این حالت نشان‌دهنده اشباع فروش است.

برخی از تریدرها قرار گرفتن اندیکاتور RSI در نواحی اشباع فروش را به‌عنوان احتمال بازگشت روند به سمت قیمت‌های بالاتر تعبیر می‌کنند. از سویی دیگر زمانی که اندیکاتور RSI اعدادی بالاتر از ۷۰ را نشان دهد، این موضوع بیان‌گر اشباع خرید در بازار مربوطه است که احتمال برگشت قیمت به سطوح پایین‌تر را بیشتر می‌کند.

کاربرد اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI با توجه به اینکه یکی از انواع اندیکاتورهای مومنتوم محسوب می‌شود می‌تواند برای تایید روندهای موجود در بازار استفاده شود. در این حالت می‌توان به اشکال مختلفی از آن استفاده کرد که در ادامه برخی از آن‌ها را شرح می‌دهیم.

اندیکاتور RSI برای تایید روند

یکی از کاربردهایی که اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال دارد برای تایید روندهای موجود در نمودار قیمت است. در این حالت تریدرها می‌بایست به اعدادی که این اندیکاتور نشان می‌دهد و قرار گرفتن این اندیکاتور نسبت به خط وسط آن دقت کنند.

با توجه به اینکه این اندیکاتور از صفر تا صد تقسیم شده است، بنابراین زمانی که RSI از اعداد پایین‌تر از ۵۰ به سمت اعداد بالاتر از آن حرکت کند و روندی صعودی داشته باشد، بیان‌گر قدرت روند صعودی در نمودار قیمت مربوطه و بازاری گاوی است. در حالتی برعکس زمانی که RSI از اعداد بالای ۵۰ به سمت پایین این عدد حرکت کند و تا ناحیه اشباع فروش در حدود عدد ۳۰ برسد، بیان‌گر تقویت روند نزولی در نمودار قیمت و وجود بازاری خرسی در نمودار مربوطه است.

واگرایی در اندیکاتور RSI چیست؟

واگرایی در اندیکاتور RSI زمانی روی می‌دهد که قیمت در نمودار کمینه‌ها یا بیشینه‌های بیشتری را ثبت کند در حالی که اندیکاتور RSI کمینه‌ها یا بیشینه‌های کمتری را نشان دهد. این موضوع در حالت برعکس نیز روی می‌دهد یعنی در مواردی که قیمت بیشینه‌ها یا کمینه‌های کمتری را ثبت می‌کند ولی اندیکاتور RSI مطابق با نمودار قیمت عمل نمی‌کند.

این موضوع نشان‌دهنده واگرایی در اندیکاتور RSI است. واگرایی در اندیکاتور RSI نشان‌دهنده کاهش مومنتوم در نمودار قیمت است. بنابراین در روندهای صعودی زمانی که واگرایی مشاهده شود، این احتمال وجود دارد که قیمت تغییر جهت دهد و به سمت قیمت‌های پایین‌تر حرکت کند. در روندهای نزولی قیمت نیز زمانی که واگرایی در اندیکاتور RSI مشاهده شود این موضوع را بیان می‌کند که احتمال برگشت روند از نزولی به صعودی بیشتر است.

همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، خط آبی در نمودار قیمت با اتصال دو کمینه قیمتی در نمودار رسم شده است. در این حالت با توجه به اینکه کمینه دومی پایین‌تر از کمینه اولی قرار دارد، بنابراین کمینه‌های قیمتی در روندی نزولی قرار دارند و خط آبی رسم شده نزولی است. از سویی دیگر زمانی که کمینه‌های اندیکاتور RSI را به‌هم متصل می‌کنیم، متوجه می‌شویم که خط مربوطه صعودی است. بنابراین در این مثال واگرایی در RSI مشاهده می‌شود.

تشخیص برگشت روند با اندیکاتور مومنتوم

یکی از استراتژی‌های معاملاتی که تریدرها از آن در انجام معاملات استفاده می‌کنند، پیدا کردن نواحی از نمودار قیمت است که احتمال برگشت روند قیمت از آن‌ها وجود دارد. برای این منظور تریدرها علاوه بر بررسی نمودار قیمت و نزدیکی نمودار قیمت به نواحی مهم حمایتی و مقاومتی، می‌توانند از اندیکاتورهای مومنتوم نیز برای پیش‌بینی احتمال برگشت روند در نمودار قیمت استفاده کنند.

این موضوع زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود که قیمت در نزدیکی یکی از نواحی حمایتی و مقاومتی مهم قرار دارد. در این حالت زمانی که از یکی از اندیکاتورهای مومنتوم همانند اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود، این اندیکاتور ممکن است نوعی واگرایی را نشان دهد.

برای مثال همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌‌کنید، خط آبی در نمودار قیمت روندی نزولی دارد و خط آبی در اندیکاتور RSI روندی صعودی دارد. این موضوع نشان‌دهنده ضعیف شدن روند نزولی در نمودار قیمت و احتمال برگشت روند به سطوح بالاتر است.

ترید با اندیکاتور مومنتوم

برای ترید با اندیکاتور مومنتوم در ابتدا می‌بایست نواحی مهم حمایت و مقاومتی را در نمودار قیمت مشخص کرد. اهمیت نواحی حمایتی و مقاومتی به این دلیل است که قیمت به این نواحی واکنش نشان می‌دهد. واکنش قیمت به این نواحی به‌صورت برگشت قیمت از آن‌ها انجام می‌شود.

برای مثال زمانی که قیمت در روندی نزولی قرار دارد، با رسیدن به نواحی حمایتی این احتمال وجود دارد که به سمت قیمت‌های بالاتر حرکت کند. این موضوع برای روندهای صعودی نیز در زمان رسیدن به نواحی مقاومتی ایجاد می‌شود. در این حالت زمانی که قیمت در روندهای صعودی به نواحی مقاومتی می‌رسد، این احتمال وجود دارد که در صورت افزایش قدرت فروشندگان در این نواحی، قیمت به سمت سطوح پایین‌تر حرکت کند.

این موضوع می‌تواند به عنوان یکی از استراتژی‌های معاملاتی برای تریدرها استفاده شود. در این حالت تریدرها می‌توانند با استفاده از اندیکاتورهای مومنتوم همانند اندیکاتور شاخص قدرت نسبی، میزان قدرت روند مربوطه را بررسی کنند. تریدرها با توجه به سیگنال‌های دریافتی از اندیکاتور مومنتوم و شرایط نمودار قیمت می‌توانند تصمیم‌گیری‌های بهتری را درباره نحوه ترید در بازار مربوطه اتخاذ کنند.

اندیکاتور مومنتوم در نواحی حمایتی

زمانی که قیمت در روندی نزولی به ناحیه حمایتی نزدیک می‌شود، در این حالت با توجه به افزایش میزان سفارشات خرید در این ناحیه به تدریج از قدرت روند نزولی کاسته می‌شود. در این حالت با توجه به تایم‌فریم ناحیه حمایتی و میزان اهمیت آن، ممکن است قیمت بعد از کمی درجا زدن تغییر مسیر بدهد و روندی صعودی را شروع کند.

در این حالت با توجه به الگوهای قیمتی که در ناحیه حمایتی تشکیل می‌شود، تریدرها می‌توانند موقعیت‌های مناسبی را برای باز کردن پوزیشن‌های لانگ در نمودار قیمت پیدا کنند. تریدرها می‌توانند برای گرفتن تایید بیشتر، از اندیکاتورهای مومنتوم همانند اندیکاتور شاخص قدرت نسبی استفاده کنند.

در صورتی که این اندیکاتورها نیز مقادیری کمتر از ۳۰ را نشان دهند، به این معنی است که قیمت در ناحیه اشباع فروش قرار دارد. در این حالت احتمال برگشت قیمت به سطوح بالاتر قیمتی بیشتر می‌شود. همان‌طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. روندی نزولی در برخورد با ناحیه‌ای حمایتی تغییر مسیر می‌دهد و روند صعودی خود را شروع می‌کند. در قسمت پایین تصویر نیز اندیکاتور شاخص قدرت نسبی را مشاهده می‌کنید که در ناحیه اشباع فروش قرار دارد.

 

اندیکاتور مومنتوم در ناحیه مقاومتی

در نواحی مقاومتی نیز می‌توان از اندیکاتورهای مومنتوم برای بررسی میزان قدرت روندهای صعودی استفاده کرد. در نواحی مقاومتی با توجه به افزایش سفارشات فروش، این احتمال وجود دارد تا میزان عرضه از تقاضا بیشتر شود و روند صعودی قدرت خود را برای ادامه روند افزایشی از دست بدهد.

در این حالت قیمت پس از مدتی درجا زدن ممکن است وارد روند نزولی در نمودار قیمت شود. در این میان تریدرها می‌توانند با توجه به تشکیل الگوهای برگشتی در نمودار قیمت و بررسی اندیکاتورهایی همانند اندیکاتور RSI در موقعیت‌های مناسبی وارد پوزیشن معاملاتی شورت شوند. در این حالت زمانی که اندیکاتور RSI نواحی بالای ۷۰ را نشان می‌دهد، به معنای این است که قیمت در ناحیه اشباع خرید قرار دارد و احتمال برگشت روند به سطوح پایین‌تر قیمتی بیشتر است.

کاربرد اندیکاتور حجم در تحلیل تکنیکال

از اندیکاتورهای حجم در تحلیل تکنیکال بیشتر برای تایید روندهای صعودی یا نزولی در نمودار قیمت استفاده می‌شود. برای مثال زمانی که روند صعودی شروع می‌شود در این حالت تریدرها برای دریافت تایید بیشتر برای ادامه‌دار بودن روند مربوطه، اندیکاتور حجم برای بازار موردنظر را نیز بررسی می‌‌کنند. در این حالت در صورتی که اندیکاتور حجم نیز نشان‌دهنده افزایش حجم معاملات باشد، این موضوع می‌تواند به عنوان تاییدی برای ادامه‌دار بودن روند صعودی موردنظر محسوب شود.

درباره روندهای نزولی نیز وضعیت به همین ترتیب است. بنابراین زمانی که روندی نزولی در نمودار قیمت شروع می‌شود، تریدرها با استفاده از اندیکاتورهای حجم می‌توانند برای ادامه روند نزولی تاییدیه بگیرند. در این حالت در صورتی که حجم معاملات بالا باشد، نشانه‌ای از ادامه‌دار بودن روند نزولی موردنظر است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اندیکاتورهای حجم در تحلیل تکنیکال می‌توانید مطلب اندیکاتور حجم چیست را در مجله فرادرس مطالعه کنید.

واگرایی در اندیکاتور حجم چیست؟

واگرایی در اندیکاتور حجم به این معنی است که حجم معاملات ادامه روند را تایید نکند. در این حالت زمانی که روند قیمت در بازار موردنظر صعودی است، اندیکاتور حجم روندی نزولی دارد. این موضوع نشان‌ می‌دهد که حجم موردنیاز برای ادامه روند صعودی در بازار وجود ندارد. عدم وجود حجم کافی باعث می‌شود تا روند صعودی تضعیف شود و این احتمال وجود دارد تا در نهایت روند صعودی به روند نزولی تغییر جهت دهد.

برای روندهای نزولی نیز واگرایی در اندیکاتور حجم ممکن است روی دهد. بنابراین زمانی که اندیکاتور حجم در روندهای نزولی حجم کمتری از معاملات را نشان دهد و روندی کاهشی داشته باشد، این موضوع نشان‌دهنده تضعیف روند نزولی قیمت در نمودار است. در این حالت این احتمال وجود دارد که روند نزولی قیمت پس از مدتی متوقف شود و روند صعودی در بازار مربوطه شروع شود.

استراتژی معاملاتی با اندیکاتور حجم

استراتژی‌های معاملاتی با استفاده از اندیکاتورهای حجم این امکان را برای تریدرها فراهم می‌کند تا بتوانند موقعیت‌های مناسبی را برای ورود به معامله و کسب سود از نوسانات قیمتی پیدا کنند. برای این منظور تریدرها می‌توانند از استراتژی‌های معاملاتی مختلفی برای ترید با استفاده از اندیکاتورهای حجم پیدا کنند.

در این حالت برای اینکه درصد موفقیت در انجام معاملات بالاتر رود تریدرها معمولا از ترکیب چند اندیکاتور برای شناسایی موقعیت‌های مناسب معاملاتی استفاده می‌کنند. برای مثال تریدرها می‌توانند از اندیکاتور میانگین متحرک که یکی از انواع اندیکاتور روند محسوب می‌شود به‌همراه اندیکاتور حجم استفاده کنند. در این حالت می‌توانند با استفاده از اندیکاتور حجم، تاییدهای بهتری برای باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی پیدا کنند.

ترید با اندیکاتور حجم

با توجه به اینکه از اندیکاتورهای حجم معمولا برای گرفتن تایید برای روندهای صعودی یا نزولی در بازار موردنظر استفاده می‌شود، بنابراین زمانی که تریدرها موقعیت‌های مناسبی را برای ترید با استفاده از روش‌های موجود در تحلیل تکنیکال پیدا می‌کنند، سعی می‌کنند با استفاده از اندیکاتورهای حجم تاییدهای بیشتری را برای پیش‌بینی روند قیمتی مربوطه به‌دست آورند.

برای این منظور تریدرها می‌توانند از انواع الگوهای قیمتی یا نواحی حمایتی و مقاومتی در تحلیل تکنیکال برای پیدا کردن روند آتی قیمت در نمودار استفاده کنند. در این حالت با توجه به استراتژی مربوطه می‌توانند نقاط ورود به معامله را تعیین کنند، اما قبل از ورود به معامله اندیکاتور حجم را نیز بررسی می‌کنند تا برای باز کردن پوزیشن معاملاتی موردنظر اطمینان بیشتری به‌دست آورند.

برای این که بدانیم ترید با اندیکاتور حجم چیست و بیشتر با نحوه استفاده از اندیکاتور حجم در انجام معاملات آشنا شویم در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که تایید معاملات با اندیکاتور حجم چیست و با مثالی تایید پوزیشن‌های لانگ و شورت را با استفاده از اندیکاتور حجم شرح می‌‌دهیم.

تایید معاملات با اندیکاتور حجم چیست؟

تایید معاملات با اندیکاتور حجم به این معنی است که زمانی که با استفاده از ابزارهای موجود در تحلیل تکنیکال و شرایط نمودار قیمت مربوطه موقعیت‌های مناسبی را برای ورود به معامله پیدا کردیم، مقدار حجم معاملات را با استفاده از اندیکاتور حجم بررسی کنیم تا از کافی بودن حجم معاملات برای حرکت قیمت در جهت موردنظر مطمئن شویم.

این موضوع از آن جهت دارای اهمیت است که زمانی که روند بازار را صعودی یا نزولی پیش‌بینی می‌کنیم، افزایش حجم معاملات تاییدی برای ادامه‌دار بودن روند مربوطه است. برای درک بهتر این موضوع تایید معاملات با اندیکاتور حجم را در پوزیشن‌های لانگ و شورت به‌طور جداگانه بررسی می‌کنیم.

تایید پوزیشن لانگ با اندیکاتور حجم

زمانی که تریدرها روند آتی بازار را صعودی پیش‌بینی می‌کنند، با استفاده از پوزیشن‌های لانگ سعی می‌‌کنند تا از روندهای افزایشی در نمودار قیمت کسب سود کنند. برای این منظور می‌توانند از استراتژی‌های معاملاتی متنوعی برای پیدا کردن موقعیت‌های مناسب برای باز کردن پوزیشن لانگ در نمودار قیمت استفاده کنند.

برای مثال فرض کنید نمودار قیمت در روندی صعودی قرار دارد. در این حالت قیمت به تدریج بیشینه‌ها و کمینه‌های بالاتری در نمودار ثبت می‌کند. تریدرها می‌توانند با کشیدن خط روند کمینه‌های این روند صعودی را به‌هم متصل کنند. در این حالت تا زمانی که قیمت در بالای این خط روند صعودی حرکت می‌کند، روند مربوطه صعودی است. اما زمانی که این خط روند به سمت پایین شکسته شود، احتمال برگشت روند به نواحی پایین‌تر در نمودار قیمت وجود دارد.

از سویی دیگر خط روند صعودی برای نمودار قیمت همانند نوعی خط حمایتی عمل می‌کند و قیمت در هر برخورد با آن به سمت بالا پرتاب می‌شود. بنابراین تریدرها می‌توانند در زمان پولبک قیمت به خط روند صعودی وارد پوزیشن لانگ شوند. در این حالت برای گرفتن تایید بیشتر برای ادامه روند صعودی می‌توانند از اندیکاتور حجم استفاده کنند. بنابراین در زمان برگشت قیمت از خط روند صعودی به سمت بالا در صورتی که حجم معاملات نیز افزایشی باشد در این حالت تریدرها می‌توانند با اطمینان بیشتری وارد پوزیشن لانگ شوند.

تایید پوزیشن شورت با اندیکاتور حجم

تریدرها برای این که بتوانند از روندهای نزولی در بازار موردنظر استفاده کنند از پوزیشن‌های شورت استفاده می‌کنند. برای این منظور در ابتدا می‌بایست روندهای نزولی را در نمودار قیمت پیدا کنند. روندهای نزولی در بازار روندهای قیمتی هستند که در آن‌ها قیمت به‌تدریج بیشینه‌ها و کمینه‌های کمتری در نمودار ثبت می‌کند.

در این حالت تریدرها می‌توانند با متصل کردن بیشینه‌های قیمتی در نمودار مربوطه خط روندی نزولی رسم کنند. با مشاهده رفتار قیمت نسبت به این خط روند نزولی متوجه می‌شویم که این خط روند نزولی همانند نوعی خط مقاومتی در نمودار عمل می‌کند و قیمت در هر بار برخورد با آن به سمت قیمت‌های پایین‌تر رانده می‌شود.

بنابراین تریدرها می‌‌‌توانند در زمان برگشت قیمت به خط روند نزولی وارد پوزیشن شورت شوند. اما بهتر است قبل از ورود به معامله اندیکاتور حجم را نیز بررسی کنند. در این حالت در صورتی که در زمان برگشت قیمت از خط روند نزولی، مقدار حجم معاملات افزایشی باشد، تریدرهای تایید بیشتری برای ورود به معامله و باز کردن پوزیشن شورت پیدا می‌کنند.

اندیکاتور حجم تعادلی در تحلیل تکنیکال

«اندیکاتور حجم تعادلی» (On Balance Volume | OBV) یکی از اندیکاتورهای حجم در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود که از روشی خاص برای نشان دادن حجم استفاده می‌کند. در این اندیکاتور حجم‌ها به دو دسته حجم مثبت و منفی تقسیم می‌شوند. در صورتی که قیمت بسته شدن کندل از قیمت پایانی کندل روز قبلی بیشتر باشد، در این حالت حجم مثبت فرض می‌شود.

در حالت برعکس نیز زمانی که قیمت بسته شدن کندل امروز از قیمت پایانی کندل دیروز کمتر باشد، در این صورت حجم مربوطه منفی درنظر گرفته می‌شود. به عبارتی دیگر حجم روزهای افزایشی به مقدار اندیکاتور اضافه می‌شود و حجم روزهایی که کاهش قیمت در بازار روی داده است از مقدار اندیکاتور کم می‌شود.

با توجه به این اندیکاتور تریدرها می‌توانند مقدار فشار خرید و فروش نسبی بر روی دارایی موردنظر را در بازار بررسی کنند. یکی از کاربردهای اندیکاتور حجم تعادلی در تحلیل تکینکال بررسی واگرایی بین اندیکاتور و نمودار قیمت است که در ادامه آن را با مثالی برای اندیکاتور حجم تعادلی شرح می‌دهیم.

برگشت روند با اندیکاتور حجم تعادلی

از اندیکاتور حجم تعادلی می‌توان به عنوان اندیکاتوری برای نشان دادن احتمال برگشت روند در نمودار قیمت استفاده کرد. برای این منظور می‌توانیم واگرایی موجود بین اندیکاتور حجم تعادلی و نمودار قیمت را بررسی کنیم. در این حالت در صورتی که بین اندیکاتور حجم تعادلی و نمودار قیمت واگرایی وجود داشته باشد، این موضوع بیان‌گر تضعیف روند قیمت در نمودار است و احتمال برگشت روند وجود دارد.

برای مثال در قسمت بالای تصویر زیر نمودار قیمت را مشاهده می‌کنید. خطی صورتی رنگ در قسمتی از این نمودار روند نزولی مربوطه را نشان می‌دهد. در قسمت پایین نمودار قیمت نیز اندیکاتور حجم تعادلی مربوط به این نمودار قیمت را مشاهده می‌‌کنید.

در این مثال مشاهده می‌کنید که در همان بازه زمانی که خط روند نزولی در نمودار قیمت رسم شده است، با وصل کردن کمینه‌‌ها در اندیکاتور حجم تعادلی خط روندی صعودی حاصل می‌شود که آن را نیز می‌توانیم با رنگ صورتی نشان دهیم. در این حالت با توجه نزولی بودن خط روند در نمودار قیمت و صعودی بودن خط روند در اندیکاتور حجم تعادلی، متوجه واگرایی در اندیکاتور حجم می‌شویم.

بنابراین زمانی که قیمت در بازه زمانی موردنظر در حال کاهش است، در همان بازه اندیکاتور حجم روندی صعودی را نشان می‌دهد. در ادامه همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید پس از مدتی روند قیمت در نمودار نیز افزایشی می‌شود.

اندیکاتور ارز دیجیتال

اندیکاتورهایی که در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود را می‌‌توان در بازارهای مختلفی همانند بازار ارزهای دیجیتال نیز استفاده کرد. برای اینکه تریدرها بتوانند موقعیت‌های مناسبی را برای انجام معاملات در بازار ارزهای دیجیتال پیدا کنند، در ابتدا می‌بایست ارز دیجیتال موردنظر خود را انتخاب کنند. پس از انتخاب ارز دیجیتال مربوطه می‌بایست نمودار قیمت مربوط به ارز دیجیتال موردنظر را بررسی کنند و نواحی مهم قیمتی را در نمودار مشخص کنند.

در این حالت تریدرها می‌توانند از انواع ابزارهای موجود در تحلیل تکنیکال همانند خطوط روند، ابزار فیبوناچی و انواع الگوهای قیمتی برای تحلیل بهتر نمودار مربوطه بهره بگیرند. تریدرها می‌توانند از اندیکاتورهای روند برای شناسایی و تایید روندهای قیمتی در نمودار قیمت استفاده کنند.

علاوه بر این، اندیکاتورهای مومنتوم این امکان را به تریدرهای بازار ارزهای دیجیتال می‌دهد تا بتوانند مقدار قدرت روندهای موجود را شناسایی کنند و با توجه به سیگنال‌های مربوط به الگوهای برگشتی، نواحی مهم برگشتی در نمودار قیمت را شناسایی کنند. توجه به حجم معاملات انجام شده در بازار کریپتو نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

برای این منظور تریدرها و تحلیل‌گران تکنیکال می‌توانند از انواع اندیکاتورهای حجم برای ارزیابی مقدار حجم معاملات و تایید موقعیت‌های معاملاتی استفاده کنند. برای شناسایی توکن‌هایی که احتمال رشد قیمتی بالایی دارند، علاوه بر تحلیل تکنیکال می‌بایست به عوامل تاثیرگذار دیگری نیز در این بازار توجه کنیم.

این عوامل همانند کاربردهای توکن و تکنولوژی استفاده شده در بسترهای غیرمتمرکز در ارزهای دیجیتال، در روند رشد رمزارزها تاثیرگذار هستند. برای آشنایی با ارزهای دیجیتال و نحوه پیدا کردن توکن‌های مستعد رشد در این بازار می‌توانید فیلم آموزش شناسایی توکن های ارز دیجیتال با رشد بالا در سرمایه گذاری فرادرس را از لینک زیر مشاهده کنید.

• فیلم آموزش شناسایی توکن های ارز دیجیتال با رشد بالا در سرمایه گذاری فرادرس

اندیکاتورهای بازار فارکس

اندیکاتورهای بازار فارکس همانند اندیکاتورهایی که در دیگر بازارهای مالی استفاده می‌شوند، تریدرهای بازار فارکس را در شناسایی بهتر روندهای موجود در بازار فارکس و میزان قوت و ضعف آن‌ها یاری می‌کنند. برای استفاده از اندیکاتورها در بازار فارکس می‌توان از پلتفرم‌های معاملاتی مربوط به بازار فارکس همانند متاتریدر استفاده کرد.

با استفاده از اندیکاتورهای روند موجود در این پلتفرم‌های معاملاتی، تریدرها می‌توانند روندهای مربوط به تغییرات جفت ارزهای کشورها را نسبت به هم در نمودار مربوطه شناسایی کنند.

علاوه بر این انواع دیگری از اندیکاتورها همانند اندیکاتورهای مومنتوم و حجم نیز در این بازار استفاده می‌شود که تریدرها می‌توانند برای گرفتن تاییدهای بیشتر در انجام معاملات از آن‌ها استفاده کنند. علاقه‌مندان به تحلیل تکنیکال می‌توانند برای کسب دانش و مهارت لازم، از فیلم‌های آموزشی فرادرس مربوط به این حوزه از طریق لینک‌های موجود در فهرست زیر استفاده کنند.

• فیلم آموزش تحلیل تکنیکال در سرمایه گذاری بازارهای مالی فرادرس
• فیلم آموزش مقدماتی پرایس اکشن در بورس و بازارهای مالی فرادرس
• فیلم آموزش اندیکاتورهای تحلیل روند برای تحلیل تکنیکال در بورس و بازارهای مالی فرادرس
• فیلم آموزش اسیلاتورها یا نوسانگرنماها در بورس و بازارهای مالی فرادرس
• فیلم آموزش اندیکاتور شاخص نوسان نسبی در بورس و بازارهای مالی فرادرس
• فیلم آموزش میانگین متحرک تحلیل تکنیکال در بورس و سرمایه گذاری در بازارهای مالی فرادرس

برای مشاهده فیلم‌های آموزشی بیشتر نیز می‌توانید از لینک زیر به این آموزش‌ها دسترسی پیدا کنید.

• مجموعه فیلم آموزش بورس و تحلیل تکنیکال فرادرس

جمع‌بندی

در ابتدای این مطلب از مجله فرادرس اندیکاتور در تحلیل تکنیکال را تعریف کردیم و توضیحاتی درباره کاربرد آن ارائه دادیم. سپس انواع اندیکاتورها را بیان کردیم. برای این منظور اندیکاتور روند، اندیکاتور مومنتوم و اندیکاتور حجم را توضیح دادیم. در ادامه هر کدام از این اندیکاتورها را به‌طور جداگانه شرح دادیم. برای این منظور اندیکاتور تشخیص روند را بیان کردیم و برای نمونه یکی از انواع آن را توضیح دادیم.

بنابراین اندیکاتور میانگین متحرک را شرح دادیم و استراتژی ترید با این اندیکاتور را بیان کردیم. در ادامه اندیکاتور مومنتوم را شرح دادیم و اندیکاتور شاخص قدرت نسبی را توضیح دادیم. سپس کاربرد اندیکاتور شاخص قدرت نسبی را بیان کردیم و نحوه تشخیص برگشت روند با اندیکاتور مومنتوم را شرح دادیم.

ترید با اندیکاتور مومنتوم را بیان کردیم و توضیحاتی درباره اندیکاتور مومنتوم در نواحی حمایتی و مقاومتی بیان کردیم. سپس کاربرد اندیکاتور حجم در تحلیل تکنیکال را بیان کردیم و توضیحاتی درباره واگرایی در اندیکاتور حجم ارائه کردیم. در ادامه استراتژی معاملاتی با اندیکاتور حجم و تایید پوزیشن‌های لانگ و شورت با این اندیکاتور را شرح دادیم. اندیکاتور حجم تعادلی را توضیح دادیم و در پایان نیز اندیکاتورهای ارز دیجیتال و بازار فارکس را شرح دادیم.