قانون اول نیوتن چیست؟ – توضیح به زبان ساده

تقریبا نزدیک به ۲۰۰۰ سال گمان بر این بود که اجسام در حال حرکت، به‌صورت ذاتی متمایل‌اند که متوقف شوند و به سکون برسند. تا اینکه شخصی به نام «آیزاک نیوتن» (Isaac Newton) با همکاری «گالیلئو گالیله» (Galileo Galilei) و «رنه دکارت» (René Descartes)، بیان کرد اجسام تمایل دارند حرکت خود را حفظ کنند، مگر اینکه تحت تاثیر یک نیرو قرار بگیرند. او معتقد بود علت توقف اجسام، تمایل ذاتی آن‌ها به متوقف شدن نیست، بلکه اجسام بر اثر برهم‌کنش با محیط و نیروهایی که دریافت می‌کنند، ممکن است متوقف شوند.

بر این اساس اگر برهم‌کنش اجسام با محیط اطراف کم شود یا به صفر برسد، اجسام تا ابد به حرکت خود ادامه می‌دهند. اما در واقعیت چنین چیزی امکان پذیر نیست. حداقل بر روی زمین، همواره نیروهایی مانند «نیروی جاذبه زمین» (Earth Gravitational Force)، «نیروی اصطکاک» (Frictional Force) و «نیروی مقاومت هوا» (Air Resistance Force) وجود دارند که مانع این حرکت دائمی خواهند شد. در ادامه این مطلب، با توجه به مثال‌هایی که بیان می‌کنیم اثر این نیروها را روی حرکت جسم بهتر درک خواهید کرد.

قوانین حرکت نیوتن — به زبان ساده

فیلم آموزش علوم تجربی پایه نهم – بخش فیزیک در فرادرس

نیرو چیست؟

هر گونه کشیدن یا هل دادن جسم توسط شخص یا جسم دیگر، نیرو نام دارد. در واقع هر زمان که برهم‌کنشی بین دو جسم وجود داشته باشد، بین آن‌ها نیرویی رد و بدل شده است. بنابراین نیروها در نتیجه برهم‌کنش‌ها ساخته می‌شوند.

انواع نیرو

برهم‌کنش بین اجسام می‌تواند در اثر تماس دو جسم با هم و یا بدون تماس آن‌ها با هم ایجاد شود. بر این اساس، می‌توانیم نیروها را در دو گروه دسته‌بندی کنیم:

نیروهای تماسی: برهم‌کنش بین دو جسم بر اثر تماس فیزیکی آن‌ها با هم شکل می‌گیرد. نیروی اصطکاک، نیروی مقاومت هوا، نیروهایی که توسط شخصی به جسم وارد می‌شوند و نیروی عمودی سطح از جمله نیروهای تماسی هستند.
نیروهای غیرتماسی: برهم‌کنش بین دو جسم بدون تماس آن‌ها با هم و در فاصله‌ای که دو جسم از هم دارند، اتفاق می‌افتد. به‌عنوان مهم‌ترین نیروهای غیرتماسی، می‌توانیم به نیروی گرانشی، نیروی الکتریکی و نیروی مغناطیسی اشاره کنیم.

چند نفر در حال انجام دادن کارهای مختلفی در تصویری دیده می‌شوند. — نیروهای مختلفی که روزانه با آن‌ها سروکار داریم.

برای مثال در تصویر بالا شخصی با کشیدن کمان، در حال وارد کردن نیرو به تیر داخل کمان است. آهن‌ربای نعلی‌شکلی که در دست شخص دیگری است، اگر در نزدیکی یک جسم فلزی قرار داده شود، بدون هیچ تماسی به آن نیروی مغناطیسی وارد می‌کند و جسم را به سمت خود می‌کشد. سیب‌های روی درخت بر اثر نیروی گرانش زمین به روی زمین می‌افتند. شخص دیگری با هل دادن دسته گاری و وارد کردن نیرو به آن، سعی دارد باری را جابجا کند. کودکی با وارد کردن نیرو در خلاف جهت حرکت، به سمت پایین یک سطح شیبدار در حال اسکی کردن است.

نیروی برآیند

حالا می‌خواهیم ببینیم اگر به یک جسم چند نیروی مختلف وارد شود، مجموع نیروها چگونه به‌دست می‌آید. نیرو یک «کمیت برداری» (Vector Quantity) است که با F نشان داده می‌شود، پس دارای اندازه و جهت است. واحد نیرو در سیستم بین‌المللی SI، نیوتن (N) است. یک نیوتن برابر است با مقدار نیرویی که لازم است تا به جسمی به جرم ‎۱ kg، شتابی به اندازه ‎۱ m/s^۲ داده شود. پس وقتی می‌گوییم نیروی ‎۱۰ N‌ به جسمی وارد شده است، به‌درستی تمام نیرو را بیان نکرده‌ایم. چون فقط اندازه نیرو بیان شده است، در حالی که باید جهت نیرو هم مشخص شود. بنابراین برای مثال باید بگوییم نیروی ‎۱۰ N به جسمی در راستای مثبت محور xها وارد شده است.

پیکان صورتی رنگی روی محور مختصات در جهت راست قرار دارد. — جهت نیروی F‌ در راستای مثبت محور xها نشان داده شده است.

چون نیرو یک کمیت برداری است، پس برای پیدا کردن مجموع چند نیرو باید از قوانین جمع برداری استفاده کنیم. طبق قوانین جمع برداری، در جمع چند بردار باید هم جمع اندازه‌ها و هم جمع جهت‌ها را در نظر بگیریم. پس با در نظر گرفتن جهت و اندازه تمام نیروهای وارد بر یک جسم، می‌توانیم حاصل جمع نیروها را پیدا کنیم. بردار حاصل جمع چند نیرو، «نیروی برآیند» (Net Force) نام دارد و با ΣF نشان داده می شود. علامت Σ به معنای مجموع است.

از آن‌جایی که معمولا نیروها در جهت‌های مختلفی به جسم وارد می‌شوند و در مبحث دینامیک می‌خواهیم مجموع تمام این نیروها را در نظر بگیریم، مرسوم است که از یک خط جهت‌دار یا پیکان برای نشان دادن بردار نیرو استفاده کنیم. همچنین در صورتی که خود بردار نیرو در راستای محورهای x یا y نباشد، لازم است ابتدا بردار نیرو در راستای این محورها تصویر یا تجزیه شود. در این شرایط داشتن زاویه بردار نیرو با یکی از محورها، ضروری است.

بردارهای آبی روی محورهای مختصات قرار دارند. — نیروی F در راستای محورهای x و y تجزیه شده است.

بردار و محاسبات آن — به زبان ساده

فیلم آموزش فیزیک پایه ۱ در فرادرس

قانون اینرسی

قانون اول نیوتن در واقع بیان دیگری از قانون اینرسی است که قبلا توسط گالیله مطرح شده بود. گالیله با مطالعه حرکت سیارات، برای اولین بار مفهوم اینرسی را مطرح کرد. اینرسی، تمایل جسم برای حفظ وضعیت حرکت‌اش یا مقاومت جسم در مقابل تغییر وضعیت حرکت‌اش است. در این تعریف فرقی نمی‌کند وضعیت حرکتی جسم چگونه باشد. اگر ساکن باشد، تمایل دارد ساکن بماند و اگر در حال حرکت با سرعت ثابت باشد، تمایل دارد همین حرکت خود را ادامه دهد.

اجسام مختلف اینرسی یکسانی ندارند. مثلا حرکت دادن یک کامیون از حرکت دادن یک ماشین دشوارتر است. بنابراین می‌توانیم نتیجه بگیریم که اینرسی اجسام به جرم آن‌ها بستگی دارد. هرچه جسمی سنگین‌تر باشد، تمایل کمتری برای تغییر وضعیت حرکتی خود دارد یا اینرسی آن بیشتر است.

در شکل زیر نمونه‌ای از اثر اینرسی را که حتما تا به حال تجربه کرده‌اید، مشاهده می‌کنید. فرض کنید اتوبوسی به سمت چپ در حال حرکت با سرعت ثابت است. در سمت راست تصویر، شخصی داخل این اتوبوس ایستاده است. فرض کنید در سمت چپ تصویر، اتوبوس ناگهان ترمز کرده است. با ترمز گرفتن اتوبوس، شخص هم‌چنان تمایل دارد به حرکت خود به سمت چپ ادامه دهد. به همین دلیل، به سمت جلو پرتاب می‌شود. ملاحظه می‌کنید که شخص برای جلوگیری از افتادن خود به سمت زمین، توسط پاهای خود به زمین نیرو وارد می‌کند.

شخصی داخل یک اتوبوس ایستاده است و اتوبوس ناگهان ترمز می‌کند - قانون اول نیوتن چیست — اینرسی در حرکت اتوبوس

اینرسی چیست؟ – توضیح به زبان ساده با مثال و تمرین

معرفی فیلم‌های آموزشی فرادرس برای قانون اول نیوتن

پیش از ادامه یادگیری، در این قسمت پیشنهاد می‌شود جهت به‌دست آوردن درک اولیه‌ای از مفاهیم فیزیک مکانیک به‌خصوص در مورد قانون اول نیوتن فیلم‌های آموزشی زیر را که در مجموعه فرادرس تهیه شده‌اند، مشاهده کنید:

تعریف قانون اول نیوتن

هرگاه نیروی برآیند وارد بر یک جسم صفر شود، قانون اول نیوتن برقرار است. صفر شدن نیروی برآیند، اغلب شرایطی است که در آن چند نیرو به جسم در جهت‌های مختلفی وارد می‌شوند، اما مجموع این نیروها صفر شده است. در شکل زیر که یک مسابقه طناب‌کشی را نشان می‌دهد، هر دو گروه نیرویی با اندازه مساوی ‎۳۰۰ N و در خلاف جهت هم به طناب وارد می‌کنند. بنابراین طناب حرکت نمی‌کند.

دو گروه در حال کشیدن طناب با نیروهای برابری هستند. — دو گروه نیروی مساوی ۳۰۰ نیوتنی به طناب وارد می‌کنند.

در چنین موقعیتی گفته می‌شود که نیروها در تعادل یا توازن‌اند. عبارت نیروهای متوازن‌ یا متعادل (Balanced Forces) در واقع به معنای این است که برآیند نیروها صفر شده است. به محض اینکه در مسابقه بالا یکی از اعضای دو تیم با نیروی بیشتری طناب را بکشد، تعادل نیروها به هم می‌خورد و در نتیجه طناب به یک سمت حرکت می‌کند. همان‌طور که در شکل زیر می‌بینید، به علت عدم تعادل نیروها، اعضای تیم سمت راست در تصویر در حال پرتاب شدن به سمت چپ هستند.

دو تیم در حال کشیدن طناب هستند. — دو گروه با نیروهای مختلفی در حال کشیدن یک طناب هستند.

همچنین صفر شدن نیروی برآیند می‌تواند به این معنا باشد که هرگز هیچ نیرویی به جسم وارد نشده است. اما همان‌طور که گفتیم، چنین شرایطی در واقعیت اتفاق نمی‌افتد. هر دو حالت صفر شدن نیروی برآیند، در نهایت اثر یکسانی دارند و هر دو شامل موضوع قانون اول نیوتن می‌شوند. از طرفی، جسم موردبررسی در قانون اول نیوتن می‌تواند ساکن باشد یا در حال حرکت با سرعت ثابت باشد. در این صورت می‌توانیم دو حالت برای جسم در نظر بگیریم:

حالت اول: جسم ساکن است. به آن چند نیرو وارد می‌شود ولی مجموع نیروها صفر است. پس جسم ساکن باقی می‌ماند.
حالت دوم: جسم در حال حرکت با سرعت ثابتی است. به آن چند نیرو وارد می‌شود ولی مجموع نیروها صفر است. پس جسم به حرکت خود مثل قبل ادامه می‌دهد.

برای مثال در شکل زیر، یک ماشین در حال حرکت با سرعت ثابت است. تا زمانی که اندازه نیروی پیشران ماشین و نیروی اصطکاک با سطح جاده با هم برابر باشد، این دو نیرو یکدیگر را خنثی می‌کنند و ماشین به حرکت خود با سرعت ثابت ادامه می‌دهد.

ماشین زرد رنگی در حال حرکت است. — دو نیروی برابر با هم ولی در خلاف جهت هم به ماشین در حال حرکت با سرعت ثابت وارد می‌شوند.

حرکت یکنواخت چیست؟

«حرکت یکنواخت» (Uniform Motion) حرکتی است که در آن مسیر حرکت جسم در امتداد یک خط مستقیم است. سرعت جسم در این حرکت از نظر اندازه و جهت همیشه ثابت ‌می‌ماند. بنابراین جسم شتابی ندارد. اما نیروی برآیند مخالف صفر وارد بر یک جسم، می‌تواند باعث تغییر اندازه سرعت شود یا فقط جهت بردار سرعت را عوض کند یا اینکه موجب شود هم اندازه و هم جهت بردار سرعت هر دو تغییر کنند.

اگر اندازه سرعت یا جهت آن به تنهایی تغییر کند، حرکت غیریکنواخت یا شتاب‌دار (Accelerated Motion) می‌شود. حرکت دایره‌ای نمونه‌ای از حرکت شتاب‌دار است که در آن اندازه سرعت تغییر نمی‌کند ولی جهت بردار سرعت عوض می‌شود. مسیر حرکت غیریکنواخت به شکل یک منحنی است، در حالی که همان‌طور که گفتیم، مسیر حرکت یکنواخت یک خط است.

حرکت بر خط راست — از صفر تا صد با حل مثال‌های کاربردی

فیلم آموزش فیزیک پایه ۱ – مرور و حل مساله در فرادرس

مثال‌هایی از قانون اول نیوتن

تا اینجا متوجه شدیم قانون اول نیوتن چیست. در ادامه با توضیح چند مثال عینی در زندگی روزمره، سعی می‌کنیم به شما در درک بهتر مفهوم این قانون کمک کنیم. جهت یادگیری مثال‌های عددی بیشتر در مورد قوانین نیوتن به‌ویژه قانون اول، می‌توانید فیلم آموزش فیزیک پایه ۱ – مرور و حل مساله فرادرس که در ادامه لینک آن قرار داده است را مشاهده کنید.

مثال اول قانون اول نیوتن

ماشینی را در نظر بگیرید که با سرعت ثابتی در حال حرکت است. اگر نیروی ترمز یا نیروی اصطکاک مانع توقف ماشین نشوند، ماشین به حرکت خود برای همیشه ادامه می‌دهد. ولی واقعیت این است که ماشین و تمام اجسام در حال حرکت با سرعت ثابت، در نهایت بر اثر دریافت نیروهایی در خلاف جهت حرکت خود، متوقف می‌شوند. اگر بخواهیم جسمی تا ابد به حرکت خود ادامه دهد، لازم است همواره به آن نیرو وارد کنیم، که این مسئله مصرف انرژی زیادی به همراه دارد.

ماشین سبز رنگی در حال حرکت است و نیروهای وارد بر آن نشان داده شده است. — نیروهای وارد بر یک ماشین در حال حرکت

در شکل بالا تمام نیروهای وارد بر ماشین نشان داده شده‌اند که عبارتند از نیروی عمودی سطح از جاده به سمت بالا، نیروی جاذبه زمین از زمین به سمت پایین، نیروی پیشران موتور ماشین به سمت راست و نیروی اصطکاک بین تایرهای ماشین و سطح زمین به سمت چپ. نیروهای در راستای قائم یعنی نیروی وزن و نیروی عمودی سطح، همیشه یکدیگر را خنثی می‌کنند. در ابتدای حرکت، شتابی که توسط موتور موجب شروع حرکت ماشین می‌شود، در راستای افقی یا محور xها است. بنابراین ماشین حرکتی در راستای قائم ندارد و با توجه به صفر بودن نیروی برآیند در این راستا، حرکت‌اش افقی باقی می‌ماند.

در راستای افقی تا زمانی که دو نیروی موتور و اصطکاک با هم برابر باشند، حرکت یکنواخت ماشین ادامه خواهد داشت. ولی با گذشت زمان نیروی اصطکاک زیاد می‌شود. برای ادامه حرکت ماشین، لازم است آن‌قدر به آن نیرو وارد کنیم تا بر نیروی اصطکاک غلبه شود، نیروی برآیند همواره صفر شود و تمام نیروهای وارد بر ماشین در تعادل باشند. پس متعادل نگه داشتن حرکت برای مدت طولانی یا همیشه کار سخت و پر‌هزینه‌ای است!

مثال دوم قانون اول نیوتن

یک توپ تنیس را در نظر بگیرید. زمانی که به این توپ به سمت بالا ضربه وارد شود، پس از اعمال ضربه با متعادل شدن نیروها، در یک مقطع زمانی توپ با سرعت ثابت در حال حرکت به سمت بالا است. ولی پس از مدت زمان خیلی کوتاهی، توپ به سمت زمین خواهد آمد. علت این بازگشت، عدم تعادل نیروهای وارد بر توپ یعنی نیروی جاذبه و نیروی مقاومت هوا است. اگر فرض کنیم جاذبه زمین ناپدید شود و هیچ مقاومت هوایی در اطراف توپ وجود نداشته باشد، توپ به حرکت خود با سرعت ثابت ادامه می‌دهد.

یک توپ سبز رنگ همراه دو نیروی وارد بر آن نشان داده شده است. — نیروی مقاومت هوا به سمت بالا و نیروی وزن به سمت پایین به توپ تنیس وارد می‌شوند.

مثال سوم قانون اول نیوتن

فرض کنید داخل هواپیمایی نشسته‌اید که با سرعت کاملا ثابتی و بدون تلاطم در حال حرکت است. در این شرایط بدون نگاه کردن به پنجره‌ها یا شنیدن صدای موتور هواپیما، قادر به تشخیص اینکه هواپیما در حال حرکت است یا نه نیستید. بنابراین، از دید شما و با توجه به جایگاهی که در آن قرار دارید، این وضعیت حرکتی هواپیما معادل است با هواپیمایی که روی زمین در حالت سکون قرار دارد. به نظر شما چه موقعیت‌های مشابه دیگری در زندگی روزمره وجود دارند که در آن‌ها تشخیص حرکت یا قرارگیری در وضعیت سکون راحت نیست؟

هواپیمایی در حال پرواز است. — یک هواپیما در حال پرواز با سرعت ثابتی است.

فرمول قانون اول نیوتن

قانون اول به بررسی وضعیت حرکت جسم زمانی که هیچ نیرویی به آن وارد نشود یا مجموع نیروهای وارد بر آن صفر شود، می‌پردازد. پس می‌توانیم برای فرمول‌بندی آن چنین عبارتی را در نظر بگیریم:

$$\sum \vec{F} = 0$$

قبلا هم گفتیم Σ به معنای مجموع است. منظور از مجموع در این فرمول، جمع برداری نیروها است.

پایستگی تکانه

طبق قانون اول اگر مجموع نیروها صفر شود، یا جسم ساکن است یا با سرعت ثابتی در حال حرکت در مسیری مستقیم است (حرکت یکنواخت). این توضیح بیان دیگری از «قانون پایستگی تکانه» (Conservation of Momentum Law) است. در قانون پایستگی تکانه اگر هیچ نیروی خارجی بر سیستم اثر نکند یا برآیند نیروهای وارد بر سیستم صفر باشد، تکانه سیستم با گذشت زمان ثابت می‌ماند.

ابتدا باید بدانیم تکانه چیست؟ «تکانه» (Momentum) یکی از کمیت‌های مهم در حرکت‌شناسی محسوب می‌شود که برابر است با حاصل‌ضرب جرم جسم در سرعت آن. بنابراین تکانه یک کمیت برداری است و واحد آن در سیستم SI برابر است با kg.m/s:

$$\vec{p}=m\vec{v}$$

حالا اگر این رابطه را با فرمول قانون دوم نیوتن مقایسه کنیم، با در نظر گرفتن مشترک بودن کمیت جرم (m) بین هر دو و با دانستن رابطه بین شتاب و سرعت (a=dv/dt)، می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم:

$$\sum \vec{F} =m\vec{a}=m\frac{d\vec{v}}{dt}$$

$$\Rightarrow\sum \vec{F} =\frac{d(m\vec{v})}{dt}=\frac{d\vec{p}}{dt}$$

دیدیم که توانسیتم قانون دوم نیوتن را بر حسب تکانه بازنویسی کنیم. با توجه به اینکه در قانون اول نیوتن مجموع نیروهای وارد بر جسم صفر است، پس داریم:

$$\sum \vec{F}=\frac{d\vec{p}}{dt}=0$$

با توجه به صفر بودن مجموع نیروها در قانون اول، از قوانین مشتق‌گیری نسبت به زمان می‌توانیم نتیجه بگیریم مشتق یک عدد ثابت برابر با صفر شده است. پس، تکانه با زمان تغییری نمی‌کند و ثابت می‌ماند. بنابراین قانون اول نیوتن همان قانون پایستگی تکانه یا ثابت ماندن تکانه است و فرمول هر دو یکسان است.

تکانه چیست؟ — به زبان ساده

فیلم آموزش فیزیک ۱ دانشگاهی با رویکرد حل مساله در فرادرس

کاربرد قانون اول نیوتن

قانون اول نیوتن توضیح می‌دهد که اجسام چگونه حرکت می‌کنند و نیروها چگونه روی حرکت اجسام اثرگذاراند. بنابراین پس از یادگیری این عنوان که قانون اول نیوتن چیست، به بررسی اهمیت این قانون در زندگی روزمره می‌پردازیم. با توجه به نتیجه‌‌ای که قانون اول نیوتن داشت و به‌خصوص پس از آشنایی با مفهوم اینرسی، یکی از مهم‌ترین کاربردهای قانون اول این است که هنگام حرکت ماشین هر شخص از کمربندی ایمنی استفاده می‌کند. چون طبق قانون اول و اینرسی‌ای که شخص در هنگام حرکت اتومبیل دارد، با ترمز ناگهانی احتمال پرتاب شدن و آسیب به شخص وجود دارد و استفاده از کمربند جهت محافظت ضروری است.

پرتاب شدن شخص در حین تصادف. — اینرسی و نبستن کمربند ایمنی باعث شده است اشخاص هنگام ترمز گرفتن ماشین به جلو پرتاب شوند.

فرض کنید اتومبیل زیر با سرعت ثابتی شروع به حرکت در جاده کند، در حالی که روی سقف آن، یک نردبان بلند به‌صورت افقی قرار داده شده است. این نردبان حرکتی کاملا مشابه حرکت اتومبیل دارد. اگر اتومبیل در حین حرکت ناگهان ترمز بگیرد، نیروی ترمز باعث می‌شود سرعت آن کاهش پیدا کند و این تغییر سرعت شتاب ایجاد خواهد کرد. شتاب ترمز در نهایت باعث توقف اتومبیل می‌شود. تمام این اتفاقات در زمان خیلی کوتاهی رخ می‌دهد. اما برای نردبان چه اتفاقی می‌افتد؟

نردبانی بالای یک اتومیبل قرار داده شده است. — کاربرد قانون اول نیوتن برای جلوگیری از افتادن نردبان

طبق قانون اینرسی، نردبان تمایل دارد که حرکت قبلی خود را با سرعت ثابت ادامه دهد. با ترمز گرفتن ناگهانی اتومبیل، نردبان حرکتی به سمت جلو خواهد داشت و از روی آن به سمت زمین پرتاب خواهد شد. پس با توجه به نتایجی که طبق قانون اول نیوتن پیش‌بینی می‌شود، بهتر است پیش از شروع حرکت نردبان را روی اتومبیل ثابت کنیم تا پرتاب نشود.

تفاوت قانون اول و دوم نیوتن

پس از اینکه یاد گرفتیم قانون اون نیوتن چیست، بهتر است به بررسی تفاوت آن با قانون دوم نیز بپردازیم. در قانوم دوم نیوتن شرایطی بررسی می‌شود که مجموع نیروهای وارد بر جسم، مخالف صفر باشد. یعنی شرایطی که چند نیرو به جسم وارد شوند و جمع برداری این نیروها صفر نشود. در این صورت می‌گوییم نیروها نامتوازن یا نامتعادل (Unbalanced Forces) هستند. بنابراین در مجموع، یک نیروی برآیند مخالف صفر به جسم وارد می‌شود.

در واقع اگر شرط اولیه قانون اول نیوتن برقرار نشود، با قانون دوم نیوتن مواجه هستیم. در این قانون نیروی خالص وارد شده به جسم باعث می‌شود سرعت آن تغییر کند. از آن‌جایی که سرعت یک کمیت برداری است، پس تغییر سرعت شامل تغییر اندازه یا تغییر جهت یا تغییر هر دو خواهد شد. از تعریف شتاب می‌دانیم شتاب معادل تغییرات سرعت با زمان است. بنابراین در قانون دوم نیوتن، حرکت جسم شتاب‌دار است.

اندازه شتابی که جسم در قانون دوم نیوتن دریافت می‌کند با نیرویی که به آن وارد شده است، متناسب است و با جرم جسم نسبت عکس دارد. فرمول مهم قانون دوم نیوتن که این توضیح را در خود گنجانده است، به‌صورت زیر است:

$$\sum\vec{F}=m\vec{a}$$

قانون دوم نیوتن چیست؟ – به زبان ساده با مثال و تمرین