فرادرساستروئید چیست؟ – ساختار، کاربرد و عوارض – به زبان ساده
استروئیدها گروهی از مولکول‌های خانواده بزرگ چربی‌ها هستند که در بدن جانوران، گیاهان و قارچ‌ها ساخته می‌شوند. این درشت‌مولکول‌ها در تشکیل ساختارهای زیستی و انتقال پیام‌های سلولی شرکت دارند یا ترکیبات سمی هستند که از جاندار در برابر شکارچی‌ها محافظت می‌کنند. همچنین در صنعت داروسازی از ساختارهای مختلف این ماده برای درمان بیماری‌ها بهره برده می‌شود. در این مطلب می‌خوانیم استروئید چیست و انواع آن در موجودات زنده چه نقشی دارد.
استروئید چیست ؟
استروئیدها گروهی از مولکول‌های زیستی و زیرمجموعه لیپیدها با ساختاری بسیار متفاوت هستند. ساختار اصلی این دسته از لیپیدها از سه حلقه شش‌کربنه (سیکلوهگزان) و یک حلقه پنج‌کربنه تشکیل شده است که کربن‌های مشترک دارند و به آن «گونان» (Gonane) هم گفته می‌شود. تعداد زیاد کربن‌های ساختار، این مولکول را تبدیل به مولکول غیرقطبی می‌کند. استروئیدها بر اساس گروه‌های عاملی متصل به حلقه، به انواع مختلف تقسیم می‌شوند.
استروئید آنابولیک چیست ؟
استروئیدهای آنابولیک، ترکیباتی هستند که ساختار یا عملکردی شبیه به هورمون‌های تستسترون دارند و در درمان بیماری‌های مختلف ازجمله کم‌خونی، سرطان پستان، کم‌کاری غدد جنسی، رشد ناکافی، سو تغذیه، پوکی استخوان و اختلال‌های ایجاد شده به‌وسیله HIV استفاده می‌شود. این داروها پس از اتصال به گیرنده‌های تستسترون، رشد سلول و افزایش حجم ماهیچه را تحریک می‌کنند و به شکل پماد، قرص، اسپری تنفسی و داروهای تزریقی تجویز می‌شوند.
عوارض مصرف استروئید
برخی از ورزشکاران در بدنسازی بدون دستور پزشک، برای افزایش حجم ماهیچه و قدرت بدنی از استروئیدهای آنابولیک استفاده می‌کنند. این در حالیست که مصرف این دارو بدون تجویز پزشک عوارض بسیاری ازجمله موارد زیر ایجاد می‌کند.
- بیماری سرخرگ‌های کرونری قلب و حمله قلبی
- اختلال‌های جنسی و تولید مثلی
- نقص سیستم ایمنی
- آسیب کبد
- توقف رشد
- پرخاشگری
- حساسیت بافت پیوندی به ضربه
- رشد برگشت‌ناپذیر ماهیچه
انواع استروئید چیست ؟
تقسیم‌بندی‌های متفاوتی برای استروئیدها وجود دارد. این ترکیبات بر اساس منبع زیستی و عملکرد آن‌ها به دو گروه اصلی فیتواسترول (استروئیدهای گیاهی) و استروئیدهای جانوری تقسیم می‌شوند. مولکول‌هایی که در هر یک از این گروه‌ها قرار می‌گیرند، بر اساس نوع گروه عاملی، شیوه اتصال این گروه به حلقه و «پیکربندی» یا «کنفیگراسیون» (Configuration) ساختار اصلی از هم متمایز می‌شوند. تغییرات کوچک ساختار، تغییرات بزرگی در عملکرد این مولکول‌ها ایجاد می‌کند. دو دسته اصلی این ترکیبات در جانوران را با هم بررسی می‌کنیم.
- استرول‌ها
- هورمون‌های استروئیدی
- هورمون‌های جنسی
- هورمون‌های آدرنال
استرول
استرول‌ها - استرو (استروئید) + اُل (الکل) - بیشترین ساختار استروئید در بافت‌های مختلف جانوری، گیاهان سبز، قارچ‌ها ازجمله مخمر هستند. این مولکول‌ها در ساختار خود گروه عاملی هیدروکسیل (OH) دارند. کلسترول و ویتامین D ازجمله استرول‌های موجود در بدن پستانداران هستند.
کلسترول
فراوان‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نوع استروئید در بدن انسان و سایر مهره‌دارن کلسترول است که در گیاهان تولید نمی‌شود. این لیپید ساختاری، نقش مهمی در حفظ شکل غشای پلاسمایی دارد و پیش‌ماده‌ای برای تولید تمام استروئیدها در بدن به حساب می‌آید. محل اصلی تولید این لیپید الکلی، کبد مهره‌داران است اما مقدار کمی از آن در روده، غدد جنسی و مغز نابالغ نیز تولید می‌شود. کلسترول بدن انسان، در فرایندهای زیر شرکت دارد.
- کمک به تشکیل بافت جدید و ترمیم بافت آسیب‌دیده
- شرکت در تولید هورمون‌های استروئیدی
- تولید صفرا در کبد
- کمک به سنتز ویتامین D در پوست
انتقال این استروئید در خون به کمک ناقل‌های پروتئینی انجام می‌شود و بر این اساس دو نوع کلسترول در خون وجود دارد که تفاوت آن‌ها در میزان کلسترول ترکیب شده با پروتئین‌های ناقل است.
- کلسترول همراه با لیپوپروتئین کم‌چگال (LDL): رسوب کلسترول موجود در این لیپوپروتئین، در دیواره سرخرگ منجر به گرفتگی رگ و بیماری‌های قلبی می‌شود.
- کلسترول همراه با لیپوپروتئین چگالی‌بالا (HDL): این لیپوپروتئین کلسترول بیشتری از خون به کبد منتقل می‌کند و احتمال رسوب کلسترول در رگ را کاهش می‌دهد.
نمک های صفرا
صفرا مایعی با pH خنثی است که پس از تولید در کبد، در کیسه صفرا ذخیره می‌شود و به گوارش موادغذایی در روده باریک کمک می‌کند. اسیدهای صفرا ازجمله کولیک‌اسید، شکل ترشحی کلسترول هستند که با تغییر ساختار اصلی، افزایش گروه‌های هیدروکسیل و اتصال به اسیدآمینه‌های تائورین یا گلایسین نمک‌های سدیمی تشکیل می‌دهند.
هورمون های استروئیدی چیست ؟
هورمون‌ها، مولکول‌های پروتئینی یا استروئیدی در بدن مهره‌داران هستند که به انتقال پیام بین اندام‌های بدن و تنظیم فرایندهای متابولیسمی کمک می‌کنند. از آن‌جایی که هورمون‌های استروئیدی، مولکول‌های چربی هستند و انحلال‌پذیری کمی در مایعات بدن دارند، همراه گلیکوپروتئین‌ها در خون انتقال می‌یابند. کلسترول پیش‌ماده تمام هورمون‌های استروئیدی است که از سه دسته غدد تخمدان، بیضه و آدرنال ترشح و به دو دسته «هورمون‌های غدد فوق کلیه» (Adrenocortical Hormones) و هورمون‌های جنسی تقسیم می‌شوند.
- «هورمون‌های غدد فوق کلیه» (Corticoids): آلدوسترون و کورتیزول دو هورمون اصلی هستند که از از غدد فوق کلیه ترشح می‌شوند. این غدد در قسمت بالایی و خارج از هر کلیه قرار دارد.
- آلدوسترون: این هورمون با اثر بر کانال‌های یونی موجود در نفرون‌های کلیه، بازجذب سدیم و ترشح پتاسیم یا یون هیدروژن را افزایش می‌دهد. به دنبال بازجذب سدیم، فشار اسمزی نفرون تغییر می‌کند و آب از نفرون وارد مویرگ می‌شود. در نتیجه ترشح این هورمون سبب حفظ آب در بدن و کاهش حجم ادرار خواهد شد. این هورمون از دسته «Mineralocorticoids» است - هورمونی که روی یون‌های معدنی اثر دارد.
- کورتیزول: این هورمون بر بسیاری از مسیرهای سنتزی بدن ازجمله گلیکوژنز (تولید گلوکز)، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب اثر دارد. ترشح این هومون همچنین، سبب مهار پاسخ‌های التهابی در بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. به همین دلیل از آنالوگ‌های شیمیایی این هورمون، برای مهار سیستم ایمنی پس از پیوند عضو، درمان آلرژی‌های شدید پوستی و بیماری‌های خودایمنی استفاده می‌کنند. این هورمون از دسته «Glucocorticoids» است - هورمون‌هایی که بر متابولیسم گلوکز اثر می‌گذارد.
- هورمون‌های جنسی: این ترکیبات شیمیایی گروهی از هورمون‌های استروئیدی هستند که از غدد جنسی (تخمدان و بیضه)، سلول‌های جفت جنین و غدد فوق کلیه ترشح می‌شوند.
- هورمون‌های جنسی مردان: تستسترون و «آندروستن‌دیون» (Androstenedione) دو هورمون جنسی مردان یا «آندورژن‌ها» (Androgens) هستند که ایجاد صفات مردانه ازجمله تشکیل اندام‌های جنسی، تولید اسپرم‌ها، موهای صورت، تغییر صدا و رشد ماهیچه‌ها را تنظیم می‌کنند.
- هورمون‌های جنسی زنان: دو دسته هورمون استروئیدی از تخمک ترشح می‌شود که تشکیل اندام‌ها و فرایندهای تولید مثلی در زنان را تنظیم می‌کند.
- پروژسترون‌ها: هورمون‌هایی است که رحم را برای بارداری آماده و آزاد شدن تخمک از تخمدان در زمان بارداری را مهار می کند.
- استروژن‌ها: این هورمون‌ها رشد اندام‌های تولید مثلی و پستان‌ها را تنظیم می‌کنند.
بیشتر این هورمون‌ها پس از تجزیه در کبد، به ترکیبات غیرفعالی تبدیل و همراه ادرار از بدن خارج می‌شوند. به علاوه بخش کمی از این ترکیبات پس از ورود به صفرا از راه مدفوع دفع خواهند شد.
تفاوت هورمون های پپتیدی و استروئیدی چیست ؟
هورمون‌های استروئیدی و پپتیدی هر دو در انتقال پیام و تنظیم همئوستازی بدن نقش دارند و تفاوت اصلی آن‌ها در محل گیرنده‌شان است. هورمون‌های استروئیدی با عبور از غشای پلاسمایی و اتصال به گیرنده‌های موجود در سیتوپلاسم، بیان ژن‌ها و فعالیت سلول را تغییر می‌دهند. اما گیرنده‌های هورمون‌های پپتیدی، پروتئين‌های عرض غشایی هستند که پس از اتصال هورمون و تغییر کنفورماسیون گیرنده، مولکولی دیگر به نام پیام‌بر ثانویه را فعال و بیان ژن و فعالیت سلول را تنظیم می‌کنند. جدول زیر، سایر تفاوت‌های این دو هورمون را نشان می‌دهد.
| هورمون های پپتیدی | هورمون های استروئیدی |
| از اسیدهای آمینه ساخته می‌شوند. | از کلسترول ساخته می‌شوند. |
| مولکول‌های آبدوست هستند. | مولکول‌های آبگریز هستند. |
| در شبکه اندوپلاسمی زبر سنتز می‌شوند. | در شبکه اندوپلاسمی صاف سنتز می‌شوند. |
| برای انتقال در خون به ناقل نیاز ندارند. | به شکل لیپوپروتئين در خون منتقل می‌شوند. |
| اثر آن‌ها سریع و کوتاه‌مدت است. | اثر آن‌ها آهسته و بلندمدت است. |
آیا ویتامین D هورمون استروئیدی است ؟
شکل فعال ویتامین D یا کلسی تری‌اُل، مثل هورمون‌های استروئيدی عمل می‌کند و نقش مهمی در تنظیم غلظت کلسیم و فسفر بدن و شکل‌گیری استخوان دارد. ویتامین D از رژیم غذایی دریافت یا در بر اثر واکنش مولکول ۷-دی‌هیدروکلسترول با اشعه فرابنفش در پوست ساخته می‌شود. این ساختارها پس از اضافه شدن گروه‌های هیدروکسیل به‌وسیله آنزیم‌های هیدروکسیلاز در کبد و کلیه، به شکل فعال ویتامین D (۱،۲- دی هیدروکسی کول‌کلسیفرول) تبدیل می‌شوند. این ترکیب مثل سایر هورمون‌های استروئیدی پس از اتصال به گیرنده‌های خود در رونویسی و بیان ژن‌ها تغییر ایجاد می‌کند.
انتقال هورمون های استروئیدی در بدن
این هورمون‌ها مثل سایر مولکول‌های چربی، برای انتقال در خون با پروتئین‌های ناقل ترکیب می‌شوند و به‌وسیله انتشار ساده از غشای سلول عبور می‌کنند. هورمون‌های استروئیدی پس از اتصال به گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم یا غشای هسته، فرایندهای زیستی سلول را تغییر می‌دهند.
داروهای استروئیدی چیست ؟
داروهای استروئیدی، ترکیباتی هستند که در صنایع داروسازی برای جایگزینی استروئیدهای طبیعی بدن و درمان بیماری‌ها از آن‌ها استفاده می‌شود. این داروها زمانی تجویز می‌شوند که تولید استروئید برای برطرف کردن اختلال پیش‌آمده کافی نباشد. کورتیکواستروئیدها و کاردیوتونیک استروئيدها دو گروه از این داروها هستند.
کورتیکواستروئید چیست ؟
کورتیکواستروئید اصطلاح متداولی است که به داروهای شیمیایی مشابه هورمون‌های استروئیدی غدد فوق کلیه، گفته می‌شود. عملکرد این ترکیبات ازجمله دگزامتازون، شبیه به هورمون‌های استروئیدی طبیعی و با اتصال به همان گیرنده‌ها در بدن انجام می‌شود. برای مثال در درمان حساسیت‌های پوستی، کورتیکواستروئید با مکانسیم زیر بر سلول‌های روپوست، پوست و گلبول‌های سفیدی که در ایجاد التهاب نقش دارند اثر می‌گذارد.
- کورتیکواستروئید پس از عبور از غشای سلولی به گیرنده هورمون‌های استروئیدی متصل می‌شود.
- مجموعه دارو-گیرنده وارد هسته می‌شود و رونویسی ژن مربوط به پروتئین لیپوکورتین را تحریک می‌کند.
- لیپوکورتین، فعالیت آنزیم لیپاز A را مهار می‌کند.
- مهار این لیپاز تشکیل پیش‌ماده‌های مسیر سنتز مولکول‌های التهابی و ایجاد التهاب را متوقف خواهد کرد.
این داروها در شکل‌های مصرفی مختلف ازجمله قرص، شربت، اسپری بینی، تنفسی و تزریقی برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها ازجمله آسم، اگزما، التهاب روده، بیماری ام اس و روماتیسم استفاده می‌شود.
عوارض مصرف کورتیکواستروئيد چیست ؟
مصرف کورتیکواستروئیدها با نظر پزشک، کوتاه مدت و به مقدار مناسب، معمولا عوارضی ایجاد نمی‌کند. اما در بعضی موارد ممکن است با افزایش اشتها، تغییر خلق و اختلال در خواب همراه شود.
دارو های جلوگیری از بارداری
این استروئیدهای سنتزی، ترکیبی از استروژن و پروژسترون هستند که تخمک‌گذاری و تشکیل نطفه در رحم را مهار می‌کنند. این داروها معمولا به شکل قرص مصرف می‌شوند و اثر آن‌ها نسبت هورمون‌های استروئیدی طبیعی بیشتر است. استرانوال و مسترانول، دو استروژنی هستند که در این قرص‌ها استفاده می‌شوند. تفاوت روش‌های آماده‌سازی و فورمولاسیون‌های مختلف این داروها در میزان و نوع پروژسترونی است که برای ساخت این قرص‌ها ترکیب می‌شود. علاوه بر کنترل بارداری، این داروها در موارد دیگری نیز کاربرد دارند.
- تنظیم چرخه تخمک‌گذاری و کاهش علام فیزیکی و خلقی در PMS
- درمان سرطان پروستات در مردان
- درمان سرطان پستان در زنان
- کاهش کلسترول خون و درمان تصلب شریان (گرفتگی رگ‌ها به دلیل رسوب چربی)
- تنظیم زاد و ولد در دامپروری
کاردیوتونیک استروئید چیست ؟
کاردیوتونیک استروئیدها، گروهی از داروهای استروئیدی و مهارکننده پمپ سدیم‌پتاسیم ($$Na^+\,K^+-ATPase$$) در ماهیچه قلب است که در درمان بیماری‌های قلبی از آن استفاده می‌شود.
سنتز استروئید ها در بدن
سنتز استروئیدها در بدن همه جانوران ازجمله انسان از یک مسیر مشترک و با مولکول استیل کوآ شروع و در میتوکندری یا شبکه اندوپلاسمی صاف غدد فوق کلیه، غدد جنسی و جفت جنین انجام می‌شود. برای تشکیل استروئيد، ابتدا مولکول‌های دو کربنه استیل کوآ کنار هم قرار می‌گیرند و پس از چند مرحله ترکیب این مولکول‌ها، مولکولی سی‌کربنه و در نهایت لانسترول تشکیل می‌شود. لانسترول با از دست دادن سه اتم کربن و پیوند دوگانه زنجیره جانبی به کلسترول تبدیل خواهد شد. کلسترول پیش‌ساز سایر استروئیدها در بدن است. این ماده از چهار منبع وارد مسیرهای سنتز هورمون‌های استروئیدی می‌شود.
- بیوسنتز این ماده از مولکول‌های استیل کوآ در شبکه اندوپلاسمی صاف
- هیدرولیز کلسترول استری و ذخیره شده در بافت‌های چربی
- کلسترول موجود در لیپوپروتئين‌های خون
- استفاده از کلسترول آزاد غشای پلاسمایی سلول‌ها
سنتز هورمون های استروئیدی از کلسترول در بدن
کلسترول، پیش‌ماده اصلی برای سنتز تمام هورمون‌های استروئیدی (استروئیدوژنزیز | Steroidogenesis) در غدد فوق کلیه، تخمدان و بیضه است. غدد فوق کلیه علاوه بر کورتیزول و آلدوسترون، پیش‌ماده تستسترون و استروژن - دهیدرو اپی آندروسترون (DHEA) - را می‌سازد. مسیرهای سنتز این هورمون‌ها در شبکه اندوپلاسمی صاف (رنگ سبز) و میتوکندری (رنگ قرمز) در شکل زیر نشان داده شده است. گروه‌های عاملی که با رنگ سفید مشخص شده‌اند، بخش تغییر کرده ساختار در هر مرحله را نشان می‌دهند.
- استروئیدهای میتوکندری: آنزیم اولین مرحله سنتز همه استروئیدها (آنزیم جداکننده زنجیره جانبی کلسترول) در میتوکندری قرار دارد. همچنین آخرین مرحله سنتز کورتیزول و آلدوسترون در این اندامک انجام می‌شود.
- استروئیدهای شبکه اندوپلاسمی صاف: سنتز پروژسترون‌ها، استروژن‌ها و آندروژن‌ها ازجمله تستسترون به‌وسیله آنزیم‌های موجود در شبکه اندوپلاسمی صاف انجام می‌شود.
آنالیز و جداسازی استروئید ها
جداسازی استروئيدها با توجه به منبع و ساختار آن‌ها متفاوت است. این ترکیبات را می‌توان با روش‌های مختلف و به شکل استرول یا ساختارهای استری در هورمون‌ها با مقیاس طبیعی و تجاری جدا کرد.
- جداسازی استرول: از آن‌جایی که این مولکول از خانواده چربی‌ها است و انحلال‌پذیری بیشتری در حلال‌های آلی دارد، از این حلال‌ها برای جداسازی آن از بافت طبیعی استفاده می‌شود. در این روش‌ها، ابتدا با استفاده از الکل پروتئین‌های همراه استروئید دناتوره می‌شوند. الکل همچنین بخش استری این مولکول‌ها را هیدرولیز می‌کند. در نتیجه، به‌وسیله حلال‌های آلی ازجمله هگزان و اتر می‌توان استرول را جدا کرد.
- جداسازی هورمون استری: هورمون‌های استروئیدی و ساختارهای استری این مولکول به pH های اسیدی و بازی حساس هستند و برای جداسازی آن‌ها از بافت‌های طبیعی به‌وسیله روش‌های ملایم‌تر ازجمله روش‌های آنزیمی انجام می‌شود.
- جداسازی تجاری: مقادیر زیاد استروئیدهای تجاری معمولا به‌وسیله تبلور چندمرحله‌ای حلال تولید می‌شود. به علاوه برای تولید مقادیر کم و استفاده تحقیقاتی در آزمایشگاه‌ها می‌توان از روش‌های کروماتوگرافی و ته‌نشینی برای جداسازی این ترکیبات استفاده کرد.
سنتز و جداسازی تجاری استروئيدها را می‌توان با ترکیب روش‌های زیستی و شیمیایی انجام داد. مایکوباکتری‌ها، آنزیم‌های لازم برای متابولیسم کلسترول و استرول‌های گیاهی را دارند و این مولکول‌ها را به مولکول‌های حدواسط استروئیدی (سینتون‌ها) تجزیه می‌کنند. سپس سیترون‌ها با روش‌های شیمیایی به استروسيدهای دارویی تبدیل می‌شوند.
آنالیز و تعیین ساختار استروئید ها
مثل هر ماده شیمیایی دیگر روشی که برای بررسی ساختار استروئیدها استفاده می‌شود به اطلاعاتی بستگی دارد که کاربر به آن‌ها نیاز دارد. به طور کلی MRI، شکست پرتو X، طیف‌سنجی جرمی و طیف‌سنجی مادون قرمز هر کدام اطلاعات مهمی در مورد نوع و تعداد پیوندهای شیمیایی موجود در این مولکول‌ها، نوع گروه‌های عاملی متصل به حلقه اصلی، ارتعاش پیوندها و شکل بلور آن‌ها در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهند. به علاوه انواع روش‌های کروماتوگرافی، به تعیین ساختار و نوع استروئید استخراج شده از بافت‌های طبیعی یا سنجش استروئیدهای موجود در بدن انسان کمک فراوانی می‌کند. کروماتوگرافی گازی، یکی از روش‌هایی است که به کمک آن می‌توان مقادیر بسیار کم استروئید در خون و ادرار انسان را شناسایی و تعیین ساختار کرد.
نقش استروئید ها در حشرات و قارچ ها چیست ؟
در بخش استروئید چیست، به این موضوع اشاره کردیم که این مولکول‌های زیستی به طور طبیعی در بیشتر موجودات تولید می‌شوند. در این بخش انواع و عملکرد این ترکیبات را در حشرات، قارچ‌ها و گیاهان بررسی می‌کنیم.
- حشرات: هورمون‌های استروئیدی حشرات و سخت‌پوستان، «اکدیزون‌ها» (Ecdysones) نام دارند که در پوست‌اندازی و بلوغ جانور نقش دارند.
- قارچ‌ها: در بعضی گونه‌های قارچ آبزی ازجمله «آکیلا بسیکوآلیس» (Achlya Bisexualis) استروئیدهای الکلی در جنس ماده، تشکیل سلول‌های جنسی (گامت‌ها) در جنس نر را تحریک می‌کند.
- گیاهان: سرخس‌ها و درختان سوزنی ازجمله گیاهانی هستن که از ترکیبات استروئیدی برای محافظت از خود در برابر حشرات استفاده می‌کنند. همچنین، کاردانولید و بوفانولید دو ترکیب استروئیدی در گیاهان هستند که سبب تهوع، اختلال‌های بینایی و کاهش ضربان قلب در مهره‌داران می‌شوند. مراحل سنتز استرول‌ها در گیاهان مشابه جانوران است با این تفاوت که اولین استرول سنتز شده از این مسیر سیکلوآرتنول (لانوسترولی با یک حلقه سه‌کربنه اضافی) است.
سوالات متداول
در این بخش به تعدادی از سوالات پر تکرار در مورد استروئیدها پاسخ می‌دهیم.
استروئید در بدنسازی چیست ؟
استروئیدهای آنابولیک، گروهی از استروئیدهای سنتزی هستند که ساختاری شبیه به هورمون تستسترون دارند که با افزایش پروتئین‌های ساختاری ماهیچه، افزایش قطر و قدرت انقباض آن را تحریک می‌کنند. این استروئیدها در بدنسازی برای افزایش حجم و تقویت ماهیچه‌ها استفاده می‌شود. مصرف این داروها بدون تجویز پزشک عوارض بسیاری برای سلامتی فرد ایجاد می‌کند.
آیا مصرف استروئید اعتیادآور است ؟
بررسی‌های انجام شده نشان می دهد در افرادی که برای مدت طولانی و بدون تجویز پزشک از استروئيدهای آنابولیک استفاده می‌کنند، نشانه‌هایی از وابستگی روانی پس از قطع دارو مشاهده می‌شود.
جمع‌بندی
استروئیدها گروهی از مولکول‌های چربی هستند که در بسیاری از موجودات تولید می‌شوند. کلسترول و هورمون‌های استروئیدی شناخته شده‌ترین انواع استروئید در انسان هستند. استروئیدها در تنظیم غلظت آب و نمک سرم (هورمون آلدوسترون)، پاسخ به تنش‌ها (هورمون کورتیزول) و رشد و تنظیم فعالیت اندام‌ها جنسی (استروژن، پروژسترون و تستسترون) نقش حیاتی دارند. این ترکیبات با نام استروئيدهای آنابولیکی و کورتیکواستروئيدها در صنعت داروسازی برای درمان اختلال‌های هورمونی و کاهش التهاب استفاده می‌شوند. مصرف این داروها بدون نظارت پزشک عوارض زیادی ازجمله بیماری‌های قلبی، آسیب کبد، اختلال در رشد، تغییرات ناگهانی خلق و نقص سیستم ایمنی دارد.
