چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم؟ – از صفر تا صد
«دیجیتال مارکتر» یا «کارشناس دیجیتال مارکتینگ» به بازاریاب حرفهای گفته میشود که از کانالها و ابزارهای دیجیتال مثل وبسایت، شبکههای اجتماعی، ایمیل و دیگر کانالهای بازاریابی دیجیتال برای معرفی و تبلیغ محصولات و خدمات کسب و کار استفاده میکند. کارشناس دیجیتال مارکتینگ اطلاعات کامل و دقیقی در مورد مفاهیم و استراتژیهای بازاریابی دارد، سئوی وبسایت، بازاریابی محتوایی، روشهای تولید محتوا، بازاریابی در شبکههای اجتماعی و تحلیل دادههای بازاریابی را بهخوبی میشناسد. این فرد با شناسایی بازار هدف و ویژگیهای مخاطبان هدف محصول یا خدمت، کمپینهای بازاریابی دیجیتال را برنامهریزی، اجرا و ارزیابی میکند و پیشنهاداتی را برای اثربخشی بیشتر آنها ارائه میکند. در این مطلب از مجله فرادرس ضمن پاسخ دادن به سوال چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم، نکات ورود به بازار کار این شغل را در ایران بررسی میکنیم.
در گام بعدی، ویژگیها و مهارتهای موردنیاز کارشناس دیجیتال مارکتینگ و مزایا و چالشهای این شغل را بررسی میکنیم. در پایان نیز انواع فرصتهای شغلی مربوط به دیجیتال مارکتینگ مانند کارشناس سئو، کارشناس تولید محتوا و متخصص شبکههای اجتماعی را معرفی میکنیم.
چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم؟
با پیشرفت تکنولوژی و استفاده گسترده کاربران از گوگل و شبکههای اجتماعی برای پیدا کردن محصول و خدمت موردنیاز خود، همه کسب و کارها نیاز دارند از طریق کانالهای آنلاین با مشتریان خود ارتباط برقرار کنند. نیاز بالا برای مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ، منعطف بودن شرایط کاری، درآمد بالا و مهمتر از همه، عدم نیاز به مدرک دانشگاهی مرتبط با بازاریابی باعث شده شغل کارشناس دیجیتال مارکتینگ و زیرشاخههای آن، بهعنوان مشاغل پرطرفدار بازارکار ایران شناخته شود و سوال «چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم» یکی از سوالات پرتکرار افراد علاقهمند به بازاریابی باشد.
در فهرست زیر مراحل تبدیل شدن به کارشناس و متخصص بازاریابی اینترنتی را گامبهگام معرفی کردهایم:
- اصول و مبانی پایه بازاریابی را یاد بگیرید.
- انواع روشها و استراتژیهای بازاریابی اینترنتی را یاد بگیرید.
- سئوی وبسایت را بهطور دقیق یاد بگیرید.
- اصول بازاریابی محتوایی را یاد بگیرید.
- روی یادگیری تبلیغات گوگلی و کار با گوگل ادز تمرکز کنید.
- بازاریابی و تبلیغات در شبکههای اجتماعی را یاد بگیرید.
- مهارت تحلیل داده و کار با گوگل آنالیتیکس را بهطور حرفهای یاد بگیرید.
- کار با ابزارهای مهم دیجیتال مارکتینگ را یاد بگیرید.
- با ساخت وبسایت شخصی و شرکت در دوره آموزشی تجربه عملی کسب کنید.
در ادامه در مورد مراحل بالا توضیح میدهیم تا از این طریق یک قدم به پاسخ سوال چگونه دیجیتال مارکتینگ شویم، نزدیکتر شویم. برای یادگیری اصولی این حوزه به فهرست کاملی از منابع ارزشمند بازاریابی دیجیتال نیاز دارید که در مطلب زیر از مجله فرادرس آنها را معرفی کردهایم:
گام اول: اصول و مبانی پایه بازاریابی را یاد بگیرید
دیجیتال مارکتینگ روشی جدید برای بازاریابی سنتی و زیرشاخه آن است؛ بنابراین برای یادگیری اصولی آن، بهتر است ابتدا چند مفهوم اصلی در بازاریابی را یاد بگیرید. برای اینکه بهتر درک کنید یادگیری اصول بازاریابی سنتی، قبل از آشنایی با روشها و استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ چقدر مهم است، کافیست به این موضوع دقت کنید که خود عبارت «دیجیتال مارکتینگ» از دو بخش «دیجیتال» و «بازاریابی» تشکیل شده است؛ بنابراین با یادگیری اصول بازاریابی، پایه خود را قویتر و مسیر یادگیری را اصولیتر پیش میبرید.
در فهرست زیر به چند مفهوم مهم و پایهای در بازاریابی اشاره کردهایم که البته در این مرحله همین که با مفهوم ساده آنها آشنا شوید، کافی است:
- آشنایی با مفهوم «4P» یا «آمیخته بازاریابی» (Marketing Mix): دربرگیرنده ۴ مفهوم اصلی «محصول یا خدمت» (Product)، «قیمت» (Price) ، «محل توزیع» (Place) و «ترویج» (Promotion) بهعنوان اساس فرایندهای بازاریابی.
- آشنایی با مفهوم «تحقیقات بازار» (Market Research): روشهای بررسی بازار هدف، کسب و کارهای رقیب و روشهای جمعآوری اطلاعات مشتری مانند نظرسنجی و پرسشنامه.
- یادگیری مفهوم «بخشبندی مشتری» (Customer Segmentation): روشهای دستهبندی مشتریان بر اساس نیازها و علاقهمندیهای مشابه.
- یادگیری مفهوم «رفتار مشتری» (Customer Behavior) و «نقشه سفر مشتری» (Customer Journey): آشنایی با موارد اثرگذار در تصمیمگیری و نحوه خرید مشتری و سطوح مختلف آشنایی او با کسب و کار.
- آشنایی با کانالهای بازاریابی سنتی: تبلیغات تلویزیون و رادیو، تبلیغات چاپی و بیلبوردها و تماسهای تلفنی
- آشنایی با مفهوم «استراتژی بازاریابی» (Marketing Strategy): طرح و برنامه جامع اجرا و ارزیابی اقدامات بازاریابی و نحوه تدوین آن بر اساس ویژگیهای کسب و کار.
البته بسیاری بر این باورند یادگیری این مفاهیم در ابتدای کار مسیر یادگیری دیجیتال مارکتینگ را دشوار میکند. این دیدگاه هم تا حدودی درست است و نباید زمان خیلی زیادی را برای این موارد صرف کنید. برای شروع پیدا کردن آشنایی پایه با این مفاهیم کافی به نظر میرسد. برای آشنایی بیشتر با شغل دیجیتال مارکتینگ، پیشنهاد میکنیم فیلم رایگان آشنایی با شغل دیجیتال مارکتر را در فرادرس حتما مشاهده کنید.
گام دوم: انواع روشها و استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ را یاد بگیرید
گام دوم و در واقع اصلیترین مرحله در یادگیری دیجیتال مارکتینگ این است که انواع استراتژیها و روشهای انجام آن را یاد بگیرید. اصطلاح کلی «دیجیتال مارکتینگ» (Digital Marketing) که آن را با نام «بازاریابی اینترنتی یا آنلاین» هم میشناسند، مجموعهای از روشها و استراتژیهای بازاریابی است که از طریق اینترنت و دستگاههای دیجیتال انجام میشوند.
جدول انواع روش های دیجیتال مارکتینگ
برای شروع، باید با انواع این روشها آشنا شوید. بههمین دلیل، در جدول زیر به اصلیترین زیرشاخههای دیجیتال مارکتینگ و تعریف کوتاهی از عملکرد هرکدام اشاره کردهایم:
انواع دیجیتال مارکتینگ | تعریف و نحوه عملکرد |
«سئو» (Search Engine Optimization | SEO) | فرایند بهینهسازی محتوا و ساختار وبسایت برای گرفتن رتبه بهتر در صفحه نتایج |
«بازاریابی محتوایی» (Content Marketing) | فرایند تولید و انتشار محتوای ارزشمند و درگیرکننده برای جذب و حفظ مشتریان |
«بازاریابی ایمیلی» (Email Marketing) | تکنیکهای تبلیغ و معرفی محصول یا خدمت از طریق ارسال ایمیل و خبرنامههای منظم ایمیلی |
«بازاریابی در شبکههای اجتماعی» (Social Media Marketing | SMM) | فعالیت و تولید محتوا در شبکههای اجتماعی برای برقراری ارتباط مستقیم و تعامل با مشتری |
«بازاریابی موتورهای جستجو» (Search Engine Marketing | SEM) | بهکارگیری سئو و تبلیغات پرداخت بهازای کلیک برای افزایش حضور وبسایت در SERP |
«بازاریابی ویدیویی» (Video Marketing) | فرایند ساخت و انتشار محتوای ویدیویی در بسترهایی مانند یوتیوب و ... |
«بازاریابی موبایلی» (Mobile Marketing) | استفاده از قابلیتهای موبایل و تبلت مانند پیامک، GPS، پوشنوتیفیکیشن و اپلیکیشنهای موبایلی برای تبلیغ محصولات و خدمات |
«بازاریابی همکاری در فروش» (Affiliate Marketing) | تبلیغ محصول و خدمت از طریق همکار فروش و اعطای کمیسیون به آنها |
«اتوماسیون بازاریابی» (Marketing Automation) | بهکارگیری هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای خودکارسازی فرایندهای تکراری دیجیتال مارکتینگ |
«روابط عمومی دیجیتال» (Online PR) | استفاده از بسترهای دیجیتال برای بهبود ارتباط با مشتری، روابط سازمانی و بهبود وجهه عمومی برند |
یکی از چالشهای اصلی کسانی که میپرسند چگونه دیجیتال مارکتینگ شویم این است که دیجیتال مارکتینگ حوزه بسیار گستردهای است و یادگیری همه حوزههای آن بهطور کامل در عمل غیرممکن است. با این اوصاف راه چاره چیست؟
نکته مهم: در مسیر یادگیری دیجیتال مارکتینگ بهتر است ابتدا تلاش کنید دید کلی و دقیقی نسبت به انواع دیجیتال مارکتینگ پیدا کنید و در ادامه روی یادگیری حوزه یا حوزههایی که بیشتر به آنها علاقه دارید، متمرکز شوید. با تمرکز بیشتر روی حوزه موردعلاقهتان، در عنوان شغلی مربوط به آن مشغول به کار میشوید. در واقع همین تنوع حوزههای مختلف باعث شده فرصتهای شغلی متنوعی هم برای افراد با روحیات مختلف ایجاد شود. البته نکته مهم دیگری هم در این میان وجود دارد.
سئو، بازاریابی محتوایی، بازاریابی در شبکههای اجتماعی و تحلیل داده ۴ قطب اصلی بازاریابی دیجیتال و بسیار مرتبط به هم هستند که باید زمان بیشتری را صرف یادگیری آنها کنید. برای شروع یادگیری این مسیر، از فیلم آموزش آشنایی با بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ فرادرس کمک بگیرید.
گام سوم: اصول سئوی وب سایت را به طور ویژه یاد بگیرید
تفاوتی ندارد بخواهید در کدامیک از حوزههای دیجیتال مارکتینگ مشغول به کار شوید؛ اگر بهاندازه کافی با سئوی وبسایت آشنایی نداشته باشید، مسیر یادگیری و شغلی شما ناقص خواهد ماند. سئو یکی از پایههای اصلی دیجیتال مارکتینگ به شمار میرود چون در اغلب موارد، وبسایت کسب و کار اولین محل حضور او در فضای آنلاین است. وبینار رایگان آموزش آشنایی با اصول سئوی وبسایت فرادرس علاوه بر یادگیری اصول پایه بهینهسازی وبسایت، نقشه راه یادگیری سئو را بهخوبی برای شما ترسیم میکند.
سئو مجموعه روشهایی را شامل میشود که به کمک آنها ساختار و محتوای صفحات وبسایت را بر اساس نیاز کاربر و الگوریتمهای رتبهبندی در فضای آنلاین بهبود میدهید تا موتورهای جستجویی مانند گوگل آن را در رتبههای بالای صفحه نتایج به مشتری نشان دهند.
در سئو چه مواردی را باید یاد بگیریم؟
در فهرست زیر به اصلیترین مفاهیم و انواع سئو که لازم است آنها را یاد بگیرید، اشاره کردهایم:
- «تحقیق کلمات کلیدی» (Keyword Research): فرایند پیدا کردن موضوعات و کلمات کلیدی مورد استفاده کاربران در زمان جستجوی محصول، خدمت یا اطلاعات موردنیاز برای تولید محتوا.
- «سئوی داخلی» (On-Page SEO): فرایند بهینهسازی و سئوی عناصر داخلی وبسایت ازجمله محتوای متنی و تصویری بر اساس کلمه کلیدی.
- «سئوی خارجی» (Off-Page SEO): فرایند دریافت لینکهای معتبر و مرتبط از وبسایتهای دیگر و فعالیت هدفمند در شبکههای اجتماعی برای بهبود حضور آنلاین کسب و کار در خارج از وبسایت.
- «سئوی فنی» (Technical SEO): فرایند بهینهسازی فنی عناصر وبسایت و معماری صفحات آن برای بارگذاری بدون اشکال آن برای کاربر و کمک به درک بهتر وبسایت توسط رباتهای جستجو.
تنوع روشها و نکات مربوط به سئو، باعث شده کارشناس سئو بهعنوان یکی از مشاغل مجزا در حوزه دیجیتال مارکتینگ شناخته شود و حتی بسیاری از افراد یادگیری دیجیتال مارکتینگ را با سئو آغاز کنند و در ادامه وارد بخشهای بعدی شوند. تا این بخش از مطلب یک گام دیگر به پاسخ چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم نزدیکتر شدهایم.
گام چهارم: اصول بازاریابی محتوایی را یاد بگیرید
بازاریابی محتوا یا کانتنت مارکتینگ از آن حوزههایی است که نمیتوان آن را از بقیه بخشهای دیجیتال مارکتینگ جدا کرد چون پایه و اساس تمام فرایندهای بازاریابی است. بازاریابی محتوایی به فرایند تولید محتوای جذاب و باکیفیت با هدف پاسخگویی به سوال مخاطبان و جلب اعتماد آنها گفته میشود.
در بازاریابی محتوایی چه مواردی را باید یاد بگیریم؟
در یادگیری اصول کانتنت مارکتینگ لازم است با موارد زیر آشنا شوید:
- انواع بازاریابی محتوایی: ازجمله بلاگپست، اینفوگرافیک، ویدیو، پادکست و دیگر انواع محتوای صوتی، شبکههای اجتماعی، ایمیل و خبرنامه، کتاب الکترونیک و ...
- «استراتژی بازاریابی محتوایی» (Content Marketing Strategy): برنامهای جامع برای بیان بیان اهداف تولید محتوا و کانالهای انتشار و ترویج محتوا
- مفهوم قیف بازاریابی محتوایی: سطوح بالای قیف، میانه قیف و پایینی قیف و شناخت بهترین نوع محتوا برای هرکدام
- آشنایی با شاخصهای مهم ارزیابی کیفیت محتوا: ازجمله بازدیدهای صفحه، نرخ پرش، نرخ کلیک و ...
- آشنایی با روشهای داستانسرایی در محتوای کسب و کار: استفاده از عناصر داستان و قصه برای اثربخشی بیشتر محتوا
- آشنایی با مفهوم لحن و زبان محتوای برند: تعریف لحن و شیوه بیان پیام بازاریابی به مخاطب هدف و هماهنگی آن با شخصیت برند
محتوا کلید اصلی و نقطه شروع تمام فرایندهای بازاریابی است. بنابراین به عنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ باید انواع محتوا و روشهای تولید آنها را بشناسید و محتوای اثربخش را از محتوای غیرمفید تشخیص دهید. با تحلیل این اطلاعات، لازم است محتوای تولید کسب و کار را بهبود دهید.
گام پنجم: روی یادگیری تبلیغات دیجیتال و کار با گوگل ادز تمرکز کنید
اگر بخواهید مسیر شغلی خود را دقیقا در عنوان شغلی کارشناس دیجیتال مارکتینگ یا پرفورمنس مارکتر ادامه دهید، کار با گوگل ادز و تبلیغات گوگلی مهارتی است که باید در آن حسابی استاد شوید زیرا یکی از وظایف اصلی شما این خواهد بود که با بهکارگیری پلتفرم گوگل ادز محصولات و خدمات کسب و کار را در صفحه نتایج جستجو، یوتیوب و وبسایتهای دیگر تبلیغ کنید. بنابراین شناخت انواع تبلیغات دیجیتال از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
در تبلیغات دیجیتال یادگیری چه نکاتی لازم است؟
ازجمله موارد مهم در گام پنجم میتوان به موارد فهرست زیر اشاره کرد:
- اصول تبلیغات دیجیتال و روشهای پرداخت مانند «هزینه بهازای پرداخت» (CPC)، »پرداخت بهازای کلیک» (PPC) و ...
- انواع تبلیغات دیجیتال: شامل تبلیغات نمایشی، تبلیغ همسان، تبلیغات ویدیویی، تبلیغات جستجو و ...
- آشنایی با نحوه ساخت و اجرای کمپینهای تبلیغاتی
- آشنایی با نحوه کار و مدیریت حساب در گوگل ادز
- تحقیق کلمات کلیدی دارای قصد خرید
- آشنایی با اصول تبلیغنویسی و نوشتن متنهای تبلیغاتی جذاب
- آشنایی با نحوه کار گوگل آنالیتیکس برای ارزیابی عملکرد تبلیغات
همه موارد بالا را میتوانید با مشاهده مجموعه فیلمهای آموزش بازاریابی و تبلیغات و مجموعه فیلمهای آموزش دیجیتال مارکتینگ فرادرس یاد بگیرید.
تا این بخش مطلب تا حد زیادی به پاسخ سوال چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم نزدیک شدهایم و مهارتهای فنی اصلی یک دیجیتال مارکتر را بررسی کردهایم. در ادامه در مورد چند گام مهم دیگر میخوانیم.
گام ششم: بازاریابی و تبلیغات در شبکه های اجتماعی را یاد بگیرید
بعد از یادگیری سئو و بازاریابی محتوایی، نوبت به یادگیری بازاریابی در شبکههای اجتماعی میرسد. بهعنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ لازم است نحوه کار و الگوریتم شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، لینکدین و توییتر را یاد بگیرید، اصول تولید محتوا در این شبکهها را بشناسید و بودجهبندی و زمانبندی کمپین در رسانههای اجتماعی را فرا بگیرید.
در ایران لینکدین و اینستاگرام محبوبیت بین مخاطبان دارند. ازجمله مهمترین نکات بازاریابی در این شبکهها عبارتاند از:
- آشنایی با روشهای شناخت و تعیین پرسونای مخاطب هدف در فضای مجازی
- آشنایی با ابزارهای تبلیغاتی این شبکهها مثل Instagram Ads و Linkedin Ads
- آشنایی با تدوین استراتژی سوشیال مدیا مارکتینگ
- آشنایی با روش تدوین تقویم محتوایی
- آشنایی با ابزارها و روشهای تولید و مدیریت محتوا در شبکههای اجتماعی
- آشنایی با Insights اینستاگرام و Analytics لینکدین برای ارزیابی عملکرد محتوا
در مطلب زیر از مجله فرادرس، بهطور مفصل در مورد بازاریابی در شبکههای اجتماعی بحث کردهایم:
گام هفتم: مهارت تحلیل داده و کار با گوگل آنالیتیکس را پرورش دهید
علاوه بر آشنایی با ابزارهای مختلف دیجیتال مارکتینگ که ترافیک ورودی به وبسایت را افزایش میدهند، یک متخصص دیجیتال مارکتینگ باید مهارت مدیریت و تحلیل داده داشته باشد. این مهارت کمک میکند خواستههای مشتریان را بهتر درک کرده و تصمیمگیری بهتری برای بهبود کمپینها انجام دهد.
از ویژگیهای اصلی کمپینهای بازاریابی دیجیتال، قابل اندازهگیری بودن آنها است. به این صورت که با ابزارهای مختلفی مانند گوگل آنالیتیکس میزان بازدید کمپینها، تعداد کلیکهای انجام شده روی تبلیغات و میزان انجام اقدام موردنظر توسط مشتریان را بهطور دقیق اندازهگیری میکنید.
یادگیری مهارت تحلیل داده و کار با آنالیتیکس را از چه مواردی شروع کنیم؟
در مورد مهارت تحلیل داده و کار با آنالیتیکس یادگیری را از موارد فهرست زیر شروع کنید:
- شناخت انواع دادهها برای مثال دادههای وبسایت، شبکههای اجتماعی و ...
- آشنایی با محیط گوگل آنالیتیکس و گزارشهای مختلف آن
- آشنایی با روشهای تفسیر و تحلیل دادههای بازاریابی
- آشنایی با تستهای A/B برای ارتقای عملکرد کمپینها و بهبود تجربه کاربری
برای تصمیمگیری درست باید توانایی درک و فهم دادهها را داشته باشید و بدانید چطور میتوان کمپین را بهبود داد. نقطه شروع متخصص شدن در این مسیر، آن است که کار با این ابزار طلایی را یاد بگیرید. تا اینجا چند گام به پاسخ سوال چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم نزدیکتر شدهایم. در ادامه، به بررسی دو مرحله مهم دیگر یعنی یادگیری کار با ابزارها و کسب تجربه عملی میپردازیم.
همچنین فیلم آموزش گوگل آنالیتیکس برای تحلیل سایت و تبلیغات در فرادرس تهیه شده که با مشاهده آن میتوانید کار با این ابزار را عمیقتر یاد بگیرید.
گام هشتم: کار با ابزارهای مهم دیجیتال مارکتینگ را یاد بگیرید
یکی از خوبیها و مزایای اصلی دیجیتال مارکتینگ، قابلیت رصد و اندازهگیری میزان اثربخشی تکنیکهای آن به کمک ابزارهای مختلف است. بنابراین بهعنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ هرچه کار با ابزارهای مرتبط بیشتری را بلد باشید، آینده شغلی بهتری در انتظار شما است. گوگل آنالیتیکس و گوگل ادز دو مورد از این ابزارهای اصلی هستند که در گامهای قبلی به آنها اشاره شد.
در جدول زیر به اصلیترین این ابزارها اشاره کردهایم:
استراتژی دیجیتال مارکتینگ | ابزارهای اصلی |
ابزارهای سئو | گوگل سرچ کنسول، گوگل آنالیتیکس، ابزار Moz ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی مانند گوگل کیورد پلنر و گوگل ترندز |
ابزارهای مدیریت کمپینهای دیجیتال | گوگل ادز، گوگل تگ منیجر و گوگل دیتا استودیو |
ابزارهای بازاریابی محتوایی | ازجمله وردپرس و کانوا |
ابزارهای بازاریابی شبکههای اجتماعی | پلتفرمهای اینستاگرام، لینکدین و توییتر |
در مطلب زیر از مجله فرادرس، در مورد ابزارهای دیجیتال مارکتینگ بهطور مفصل بحث کردهایم:
گام نهم: تجربه عملی در دیجیتال مارکتینگ کسب کنید
تا این بخش از مسیر یادگیری، تقریبا به پاسخ سوال چگونه دیجیتال مارکتینگ شویم نزدیک شدهایم. بعد از یادگیری اصول و موارد بالا، لازم است آموختههای خود را در پروژههای عملی محک بزنید و با چالشهای کار واقعی در شغل دیجیتال مارکتینگ آشنا شوید. داشتن تجربه عملی در حوزه دیجیتال مارکتینگ یک فایده دیگر هم برای شما دارد و آن بهبود رزومه کاری شما است؛ بهخصوص اگر تازه از دانشگاه فارغالتحصیل شدهاید یا سابقه کار مرتبطی در حوزه دیجیتال مارکتینگ ندارید.
برای کسب تجربه عملی در حوزه دیجیتال مارکتینگ میتوانید از روشهای زیر کمک بگیرید:
- راهاندازی وبسایت شخصی: کار عملی در حوزه دیجیتال مارکتینگ را میتوانید با راهاندازی وبسایت یا وبلاگ شخصی خودتان شروع کنید. با این کار نکات مهم در تولید محتوا و اصول سئوی وبسایت را یاد میگیرید و با چالشهای کار از نزدیک آشنا میشوید. همچنین با نصب گوگل آنالیتیکس و گوگل سرچ کنسول روی وبسایت میتوانید بهطور همزمان نحوه کار با این ابزارها را نیز یاد بگیرید و در عمل ترافیک وبسایت را افزایش داده یا خطاهای مختلف آن را برطرف کنید.
- شرکت در کارگاهها و بوتکمپهای آموزشی: این روش را میتوانید به کمک روش بالا یا بهتنهایی انجام دهید. صرفنظر از هزینهبر بودن، مزیت شرکت در کارگاههای آموزشی و بوتکمپها، در درجه اول آشنایی با افراد متخصص و شبکهسازی با آنها است. همچنین میتوانید بهطور مستقیم از آنها سوال بپرسید و راهحل چالشهای خود را پیدا کنید.
یکی از چالشهای جالب کسانی که میپرسند چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم، به سرعت بالای تغییرات و ماهیت دائما در حال تغییر دیجیتال مارکتینگ مرتبط است. در ادامه در این خصوص توضیح میدهیم. همچنین مشاهده فیلم آموزش دیجیتال مارکتینگ فرادرس را در این مرحله که گامهای یادگیری این روش بازاریابی را میشناسید، به شما پیشنهاد میکنیم.
گام دهم: جدیدترین موضوعات دیجیتال مارکتینگ را دنبال و به یادگیری ادامه دهید
دنیای دیجیتال مارکتینگ هر روز در حال تغییر و بهروزرسانی است. خصوصیت جالبی که بعضی از دیجیتال مارکترها به آن علاقهمند و بعضی دیگر از آن متنفرند. برای مثال، گوگل هر سال تغییراتی در شیوه رتبهبندی و الگوریتمهای خود اعمال میکند و وبسایتها باید با استراتژیهای مختلفی محتوای خود را برای کاربران بهینه کنند. الگوریتمهای شبکههای اجتماعی هم متغیرند و نمیتوان قوانین ثابتی برای آنها در نظر گرفت.
معنی همه این اتفاقات این است که اگر مصمم باشید شغلی را در دیجیتال مارکتینگ انتخاب کنید، باید یادگیری را بخشی از فعالیتهای روزمره خودتان قرار دهید و هر روز زمان مشخصی را به مطالعه در مورد آخرین اخبار و تغییرات این حوزه، یادگیری کار با ابزارهای جدید و اطلاع از همه کانالهای بازاریابی اختصاص دهید.
چگونه دیجیتال مارکتینگ یاد بگیریم؟
یادگیری دیجیتال مارکتینگ کاربردهای فراوانی برای افراد دارد. صرفنظر از جذابیت و تنوع بالای مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ، اگر محصول یا خدمتی برای فروش داشته باشید، با یادگیری اصول و تکنیکهای مختلف دیجیتال مارکتینگ میتوانید بازاریابی مقرونبهصرفهای داشته باشید. مسیر یادگیری دیجیتال مارکتینگ را بهتر است از یادگیری اصول و مفاهیم بازاریابی و روشهای شناخت و جمعآوری اطلاعات مشتری آغاز کنید. در ادامه، باید انواع دیجیتال مارکتینگ را بشناسید و روی مفاهیم اصلی آن یعنی سئو، اصول بازاریابی محتوایی و روشهای تولید محتوا، بازاریابی در شبکههای اجتماعی و استراتژی بازاریابی مسلط شوید.
به این منظور میتوانید از دورههای ویدیویی کاربردی فرادرس که بر اساس استراتژیهای مختلف دیجیتال مارکتینگ تولید شدهاند، استفاده کنید. در ادامه مهمترین این دورهها را فهرست کردهایم:
- فیلم رایگان آشنایی با شغل دیجیتال مارکتر یا بازاریاب دیجیتال در فرادرس
- فیلم آموزش آشنایی با بازاریابی دیجیتال فرادرس
- فیلم آموزش استراتژی بازاریابی و تکنیکهای آن در فرادرس
- فیلم آموزش اصول پایه سئو فرادرس
- فیلم آموزش مبانی بازاریابی محتوا در فرادرس
- فیلم آموزش بازاریابی در شبکه های اجتماعی فرادرس
- فیلم آموزش تولید انواع محتوای متنی در فرادرس
- فیلم آموزش اصول ساخت تصویر اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی فرادرس
شناخت روشهای جمعآوری و تحلیل داده با ابزارهای اصلی انجام دیجیتال مارکتینگ مثل گوگل آنالیتیکس، گوگل تگ منیجر، گوگل سرچ کنسول و ... هم قدم مهم دیگری است که باید برای ارتقای مسیر یادگیری خود بردارید. مرحله بعدی هم آشنایی با انواع تبلیغات دیجیتال و روشهای بهکارگیری و رصد عملکرد کمپینهای دیجیتال مارکتینگ در پلتفرمهایی مانند گوگل ادز و میزان اثربخشی آنها است. در ادامه هم باید بتوانید این موارد را در پروژههای عملی پیادهسازی کنید. آموزشهای زیر شما را در این مسیر همراهی میکنند:
- فیلم آموزش تبلیغ نویسی یا کپی رایتینگ مقدماتی فرادرس
- فیلم آموزش اصول پایه بازاریابی داده محور در فرادرس
- فیلم آموزش مقدماتی تبلیغات اینترنتی و طراحی کمپین های بازاریابی دیجیتال فرادرس
- فیلم آموزش مقدماتی تبلیغات در گوگل ادز فرادرس
- فیلم آموزش گوگل آنالیتیکس برای تحلیل سایت فرادرس
- فیلم آموزش گوگل سرچ کنسول برای سئو در فرادرس
- فیلم آموزش گوگل تگ منیجر برای مدیریت تگ های سایت در فرادرس
مدت زمان یادگیری این موارد نیز در دیجیتال مارکتینگ بسته به زمان و پشتکاری که اختصاص میدهید، حدودا بین ۶ ماه تا یک سال طول میکشد. اگر علاقهمند هستید یادگیری دیجیتال مارکتینگ را بهطور اصولی از سطح مقدماتی تا پیشرفته جلو ببرید، میتوانید از مجموعه فیلمها و دورههای آموزش ویدیویی فرادرس کمک بگیرید. در فهرست زیر این موارد را معرفی کردهایم:
- مجموعه فیلم آموزش دیجیتال مارکتینگ فرادرس
- مجموعه فیلم آموزش بازاریابی و و تبلیغات فرادرس
- مجموعه فیلم آموزش سئو و بهینه سازی سایت فرادرس
- مجموعه فیلم آموزش تولید محتوا و آموزش الکترونیک فرادرس
تا این بخش از مطلب پاسخ سوال چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم را بهصورت مرحله به مرحله بیان کردهایم و دید کاملی در مورد مسیر یادگیری این روش بازاریابی داریم. سوال دیگری که برای پاسخ بهتر به پرسش چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم باید به آن پاسخ دهیم، مربوط به ورود به بازار کار دیجیتال مارکتینگ است. اگر تا این بخش از مسیر یادگیری دیجیتال مارکتینگ را طی کردهاید و حالا قرار است برای پیدا کردن شغل رویایی خود در این حوزه تلاش کنید، لازم است چند اقدام مهم دیگر انجام دهید که موضوع بخش بعدی این مطلب همین است.
چگونه وارد بازار کار دیجیتال مارکتینگ شویم؟
فرض کنیم تا اینجای مسیر را گامبهگام طی کردهایو و بهطور کامل میدانیم چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم. در ادامه این مسیر، لازم است برای ورود به بازار کار این حوزه اقدام کنیم. در ادامه چند نکته مهم را در این مورد بررسی میکنیم.
برای بهتر طی کردن این مسیر، لازم است به مراحل زیر توجه کنید:
- رزومه و پورتفولیو حرفهای برای مارکتینگ بسازید.
- کارآموزی کنید یا پروژههای فریلنسری انجام دهید.
- با افراد مرتبط در اکوسیستم مارکتینگ شبکهسازی کنید.
در ادامه در مورد هرکدام از موارد بالا توضیح میدهیم تا در پایان این بخش پاسخ چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم را بهطور کامل داده باشیم.
۱. ساخت رزومه و پورتفولیوی موثر
فرض کنید تا نیمه راه یادگیری دیجیتال مارکتینگ آمدهاید و حالا قرار است بهطور رسمی تلاش خود را برای ورود به بازار کار آغاز کنید. به این منظور، دو اقدام مهم ساخت رزومه و پورتفولیو را جدی بگیرید. برای یادگیری اصول رزومهنویسی به زبان فارسی و انگلیسی، پیشنهاد میکنیم از مجموعه فیلمهای آموزش رزومهنویسی فرادرس کمک بگیرید که لینک آن در ادامه آورده شده است:
در ادامه نکاتی را در این خصوص بررسی میکنیم.
ساخت رزومه حرفه ای
ساخت یک رزومه حرفهای، اولین قدمی است که باید برای پیدا کردن شغل دلخواهتان در هر حوزهای بردارید. فراموش نکنید که رزومه اولین نقطه تماس صاحب کسب و کار با شما است. از آن گذشته، اگر تحصیلات مرتبط در رشتههای مرتبط با حوزه دیجیتال مارکتینگ ندارید، لازم است روی ساخت رزومه حرفهای خود بیشتر زمان بگذارید. در این خصوص به نکات زیر توجه کنید:
- رزومه را تا جای امکان ساده و مختصر بنویسید و جزییات بیشتر را برای پورتفولیو نگه دارید.
- از فهرستهای نقطهای و عددی در جای مناسب استفاده کنید.
- رزومه را برای موقعیتهای شغلی مختلف، سفارشیسازی و آن را با لحن کسب و کار هماهنگ کنید.
- اولویت را به مهارتهای بازاریابی بدهید و در ادامه به سراغ بیان مهارتهای نرم مانند حل مسئله بروید.
- شخصیت و خلاقیت خود را در رزومه به نمایش بگذارید.
- با عدد و رقم اثربخشی تجربهها و مهارتهای بازاریابی خود را بیان کنید.
در مطلب زیر از مجله فرادرس، در مورد نکات جالبی پیرامون رزومهنویسی بحث کردهایم:
ساخت پورتفولیو
رزومه شما فقط فهرستی از مهارتهای شما در اختیار کارفرما قرار میدهد. پورتفولیو دیجیتال مارکتینگ، در اصل فایل دیجیتالی است که در آن مجموعهای از بهترین نمونه کارهای خود را بههمراه مشخصات خودتان با جزییات ارائه میکنید. پورتفولیو در واقع سند و نمایشی معتبر از مهارتهای شما در کار تیمی، برنامهریزی و تفکر استراتژیک در انجام پروژههای مرتبط با بازاریابی دیجیتال است. در ساخت پورتفولیو به نکات زیر توجه کنید:
- مهارتهایی مثل کار تیمی، برنامهریزی و تدوین و اجرای استراتژی بازاریابی دیجیتال را برجسته کنید.
- در صورت امکان از خبرنامهها، پستهای شبکههای اجتماعی یا مقالههای مرتبط با بازاریابی محتوایی و دیگر نمونه کارهای اجرایی و منتشر شده در پورتفولیو رونمایی کنید.
- از دادهها و اعداد و ارقام برای اثبات مهارتهای خود (بهخصوص در حوزههایی مانند سئو و تبلیغات کلیکی) استفاده کنید. برای مثال اینکه ترافیک ورودی به وبسایت را چقدر افزایش دادهاید.
- برای اشتراکگذاری بهتر پروژهها میتوانید از صفحه اینستاگرام و وبلاگ شخصی خودتان استفاده کنید (قبل از انتشار پروژهها، از کارفرما اجازه بگیرید.)
نکته بسیار مهم: اگر سابقه کار ندارید، میتوانید پورتفولیو را با نمونه کارهای انجام شده در کارگاههای آموزشی یا نتایج تمرینهای عملی خود را در پروژههای تمرینی در پورتفولیو آماده کنید. فراموش نکنید که پورتفولیو تفکر طراحی، استراتژی و خلاقیت شما را بهطور همزمان به کارفرما نشان میدهد؛ مهمترین مهارتهایی که برای کار در حوزه دیجیتال مارکتینگ به آنها نیاز دارید.
۲. انجام پروژه های فریلنسری و کار به عنوان کارآموز
مراحل این گام را در حقیقت بهتر بود در دو گام جداگانه ذکر میکردیم اما چون هر دو به تقویت تجربه عملی و ورود رسمی به بازار کار دیجیتال مارکتینگ مرتبط هستند، آنها را در قالب یک مرحله ذکر کردیم. ساخت وبسایت یا شرکت در کارگاههای آموزشی هردو به کسب تجربه عملی شما کمک میکنند اما در این مرحله لازم است گامهای جدیتری برای ورود به بازار کار پررقابت دیجیتال مارکتینگ بردارید. در ادامه نکاتی را در هر مورد بررسی میکنیم.
کار به عنوان فریلنسر دیجیتال مارکتینگ
شغلهای حوزه دیجیتال مارکتینگ بهدلیل ماهیت آنلاین این شیوه بازاریابی، بهخوبی بهصورت غیرحضوری قابلانجام است. بهترین گامی که میتوانید برای ورود جدیتر به این بازار و پیدا کردن تجربه عملی در این حوزه برای خودتان انجام دهید، گرفتن پروژههای فریلنسینگ (آزادکاری) است. کار با گرفتن چند پروژه آسان و غیرپیچیده شروع کنید تا روش قرارداد بستن با کارفرما و انجام پروژههای واقعی و جدی را در عمل یاد بگیرید.
با فریلسنری چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم؟
در مورد گرفتن پروژههای فریلنسری به نکات زیر توجه کنید:
- شرح شغلی را دقیق بخوانید و به همه سوالات مطرحشده پاسخ دهید
- به سوالات خیلی سریع پاسخ دهید چون هر درخواست شغلی یا پروژهای ممکن است توسط صدها کارجو پاسخ داده شود پس معطل نکنید.
- میزان دستمزد را منطقی و پایین نگه دارید خصوصا اگر هنوز سابقه کار چندانی ندارید. فراموش نکنید در این مرحله اصلیترین هدف شما کسب تجربه است تا بعدا بتوانید پول بیشتری دربیاورید.
دو وبسایت ایرانی پونیشا و کارلنسر گزینههای بسیار خوبی برای پیدا کردن پروژههای فریلنسری هستند. فریلنسری همچنین گزینه بسیار خوبی برای کسب درآمد دلاری و ارتقای مهارتهای بازاریابی دیجیتال در مقیاس جهانی است. پس اگر دانش زبان انگلیسی شما در سطح متوسط و روبهبالا است، وبسایتهایی مانند UpWork و Freelancer و شبکه اجتماعی لینکدین میتوانند منبع ارزشمندی برای پیدا کردن پروژه برای شما باشند. در ادامه، روش دیگری برای کسب تجربه عملی بیشتر پیشنهاد شده که انجام آن شما را یک گام به جواب چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم، نزدیکتر میکند.
برای آشنایی بیشتر با اصول فریلنسینگ، پیشنهاد میکنیم حتما فیلم آموزش اصول فریلنسینگ و کسب درآمد از اینترنت فرادرس را مشاهده کنید.
کار به عنوان کارآموز دیجیتال مارکتینگ
روش دیگر برای کسب تجربه و تقویت رزومه، فعالیت بهعنوان «کارآموز دیجیتال مارکتینگ» (Digital Marketing Intern) در آژانسهای تبلیغاتی و کسب و کارهای نیازمند به این عنوان شغلی است. کارآموزی احتمالا هیچ درآمد قابلتوجهی برای شما نخواهد داشت ولی شما را با روشهای بازاریابی اینترنتی در عمل و در کسب و کارهای واقعی آشنا میکند تا بعدا بتوانید بهعنوان متخصص دیجیتال مارکتینگ به کسب و کارهای زیاد دیگری کمک کنید یا حتی آژانس بازاریابی خودتان را راهاندازی کنید.
مزیت دیگر این روش آموزش حرفهای تحتنظر افراد متخصص و باسابقه است و حتی اگر پس از اتمام کارآموزی در این کسب و کار نمانید، ارتباطات و تجربیات ارزشمندی به دست آوردهاید که شما را چند گام به جلو هدایت میکند.
۳. شبکه سازی با افراد متخصص حوزه دیجیتال مارکتینگ
در جدول مهارتهای موردنیاز کارشناس دیجیتال مارکتینگ به مهارت ساخت برند شخصی اشاره کردیم. بهعنوان یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ لازم است با افراد متخصص و مرتبط اکوسیستم مارکتینگ ارتباط بگیرید و مهارتها و تواناییهای خود را به آنها نشان دهید.
دو روش اصلی شبکهسازی عبارتاند از:
- فعالیت در لینکدین: این شبکه اجتماعی بهترین محل برای نشان دادن شخصیت کاری و حرفهای و دانش و تجربه شما است. با تکمیل پروفایل حرفهای و ساخت پستهای مرتبط و تخصصی هم برند شخصی خودتان را ایجاد و خود را به افراد و کسب و کارهای مرتبط معرفی میکنید. مزیت دیگر این شبکه اجتماعی پیدا کردن فرصتهای شغلی مرتبط بهخصوص در خارج از کشور است.
- شرکت در وبینارها، کنفرانسها و رویدادهای مرتبط: با این کار بهطور مستقیم با افراد مرتبط و متخصص شبکهسازی میکنید و دانش و آموختههای خود را بهروز میکنید. فراموش نکنید که بسیاری از این رویدادها برای شناسایی استعدادها و نیروهای متخصص جدید برگزار میشوند.
بازاریابی دیجیتال دانش معرفی و تبلیغ محصولات و خدمات کسب و کار از طریق ابزارهای دیجیتال است ولی قبل از هرکار دیگری باید بتوانید تواناییها و مهارتهای خودتان را بهدرستی و در جای مناسب در معرض دید کسب و کارها و افراد متخصص قرار دهید. برای آشنایی با روشهای شبکهسازی و برندسازی شخصی، پیشنهاد میکنیم از دو فیلم آموزش شبکه سازی تجاری، شغلی و حرفه ای و فیلم آموزش برندسازی شخصی در فضای دیجیتال فرادرس حتما استفاده کنید.
در ادامه مهمترین مزایا و چالشهای این شغل را بررسی میکنیم.
مزایا و چالش های شغل دیجیتال مارکتینگ
یادگیری دیجیتال مارکتینگ از جهات مختلفی میتواند به شما کمک کند. برای مثال اگر محصول یا خدمتی برای فروش داشته باشید، با یادگیری مهارتهای کارشناس دیجیتال مارکتینگ میتوانید فروش بیشتری داشته باشید. همچنین اگر از آن دسته افراد علاقهمند به بازاریابی و تبلیغات باشید، با یادگیری اصول دیجیتال مارکتینگ میتوانید فرصتهای شغلی ایدهآلی برای خودتان پیدا کنید. اما مزایای داشتن شغل در حوزه دیجیتال مارکتینگ چیست و چگونه میتوانیم کارشناس دیجیتال مارکتینگ بهتری شویم؟ در ادامه مزایا و چالشهای این شغل را بررسی میکنیم.
مزایای شغل دیجیتال مارکتینگ چیست؟
در فهرست زیر به چند مورد از مزایای مهم شغل دیجیتال مارکتینگ اشاره کردهایم:
- عدم نیاز به مدرک دانشگاهی مرتبط با بازاریابی: ماهیت مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ به شکلی است که میتوان مهارتهای موردنیاز آنها را با شرکت در دورههای آموزشی یا حتی به صورت خودآموز و از محیطی بهغیر از دانشگاه یاد گرفت و وارد بازار کار شد. این موضوع، شغل دیجیتال مارکتر را به گزینه مناسبی برای افرادی که قصد تغییر شغل دارند یا در رشتههای متفاوتی در دانشگاه تحصیل کردهاند، تبدیل میکند.
- تقاضای بالای کسب و کارها برای شغلهای حوزه بازاریابی دیجیتال: با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی هر روز کسب و کارهای بیشتری تصمیم میگیرند از روشهای بازاریابی دیجیتال برای شکل دادن و بهبود حضور خود در فضای آنلاین استفاده کنند. واضح است که برای انجام این کار به متخصصان این حوزه نیاز دارند که یعنی فرصتهای شغلی زیادی برای این حوزه وجود دارد.
- تنوع بالای فرصتهای شغلی بهدلیل متنوع بودن زیرشاخههای دیجیتال مارکتینگ: زیرشاخههای دیجیتال مارکتینگ اگرچه با هم ارتباط زیادی دارند ولی در عین حال متنوع و گستردهاند و میتوانید با در نظر گرفتن ویژگیها و علاقهمندیهای خود و تقویت مهارتهای هر حوزه، برای فعالیت در موقعیت شغلی مناسب خودتان اقدام کنید.
- امکان شروع به کار بدون سابقه و تجربه کاری حرفهای: وجود فرصتهای شغلی پایه و کارآموزی متعدد در حوزه دیجیتال مارکتینگ باعث میشود بتوانید بدون سابقه کاری وارد بازار کار شوید و با تقویت مهارتها پیشرفت کنید. در یک کلام باید گفت با یادگیری مهارتهایی که در بخشهای قبلی گفتیم، بیکار نمیمانید.
- درآمد خوب و روبهبالا: مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ اغلب درآمد متوسط و بالایی دارند و کسب و کارها حاضرند برای متخصص بازاریابی که بداند چطور و با کمک گرفتن از چه روشهایی فروش محصول یا خدمت آنها را بالاتر ببرند، دستمزد بالایی بپردازند.
- کمک به تقویت خلاقیت و مهارتهای کار تیمی و ایدهپردازی: برای کار بهعنوان دیجیتال مارکتر باید بهطور دائم برای همهچیز بارش فکری و ایدهپردازی داشته باشید. تقویت این مهارت در کنار کار بهعنوان عضوی از تیم بازاریابی و فروش باعث میشود در پایان به فردی ایدهپرداز و دارای مهارتهای تیمی تبدیل شوید.
- انعطافپذیر بودن ساعات کاری و امکان دورکاری: مشاغل مرتبط با دیجیتال مارکتینگ اغلب بهصورت آنلاین قابلانجام هستند؛ بههمین دلیل کسب و کارها در بسیاری از موارد امکان دورکاری و ساعتهای کاری غیرثابت را در اختیار کارشناسان این حوزه قرار میدهند.
با توجه به موارد بالا، در مجموع میتوان گفت فعالیت بهعنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ و شغلهای مرتبط با آن، مزایای ارزشمندی را در اختیار شما قرار میدهد. البته کار در حوزه دیجیتال مارکتینگ مانند مشاغل دیگر، چالشهایی هم دارد که در بخش بعدی به آنها اشاره کردهایم.
یک دیجیتال مارکتر با چه چالش هایی رو به رو است؟
بهعنوان فردی که در شغل کارشناس دیجیتال مارکتینگ یا سایر عنوانهای شغلی مرتبط با دیجیتال مارکتینگ فعالیت میکند، با چالشهایی روبهرو هستید که شناخت آنها قبل از شروع به شما کمک میکند دید بهتر و کاملتری نسبت به ماهیت شغل پیدا کنید. در فهرست زیر به اصلیترین چالشهای این شغل اشاره کردهایم:
- نیاز به یادگیری مداوم و پیگیری ترندها: دیجیتال مارکتینگ در ذات خود حوزهای کاملا پویا است و ابزارها و روشهای انجام آن دائما در حال تغییر هستند. بهعنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ، باید بهطور دائم موضوعات داغ روز (ترندهای) این حوزه را دنبال کنید و کار با ابزارها و روشهای جدید را یاد بگیرید. بنابراین یادگیری دیجیتال مارکتینگ پایان ندارد و همیشه باید در حال ارتقای مهارتهای خود باشید.
- فشار کاری نسبتا بالا: اکوسیستم رقابتی بازاریابی، مهلتهای اغلب محدود تحویل پروژهها و انتظارات بالای کسب و کارها، باعث میشود بازاریابان دیجیتال نیاز شدیدی به مدیریت زمان، اولویتبندی وظایف و تقویت روحیه یادگیری خود داشته باشند.
- رقابت زیاد و نیاز همیشگی به خلاقیت و ایدههای نو: با فعالیت در دیجیتال مارکتینگ درگیر رقابت بین برندها میشوید و برای پیشی گرفتن از آنها نیاز دارید همیشه ایدههای تازه در سر پرورش دهید. از طرف دیگر، سلیقهها و نیازهای متنوع مشتریان هدف کسب و کار باعث میشود به ایدههای متنوعی برای جلب نظر و برقراری ارتباط هدفمند با آنها نیاز داشته باشید.
- گستردگی حوزهها و تنوع وظایف: دیجیتال مارکتینگ زیرشاخههای زیادی دارد که هرکدام از آنها انواع، اصول و تکنیکهای مخصوص به خود را دارند. این گستردگی باعث میشود تسلط بر همه حوزهها تقریبا غیرممکن باشد. از طرف دیگر، این تنوع باعث میشود افراد شاغل در این حوزه لازم باشد طیف مختلفی از مسئولیتها و وظایف را برعهده بگیرند و نتوان شرح وظایف ثابتی برای آنها در نظر گرفت.
- کم بودن دانش بازاریابی صاحب کسب و کار و دیگر افراد سازمان: در بسیاری از کسب و کارها، افراد شاغل در سطوح مختلف از مدیران ارشد تا همکاران بخشهای مختلف دانش زیادی در مورد بازاریابی نداشته و انتظار واقعبینانهای از روند و زمان موردنیاز برای اجرای تکنیکهای بازاریابی دیجیتال ندارند و خیلی زود منتظر کسب نتیجه دلخواه خود هستند. این موضوع اجرای بسیاری از استراتژیهای بازاریابی را دشوار میکند، چون دیجیتال مارکترها باید زمان زیادی را صرف قانع کردن سازمان کنند. البته این چالش با آگاهتر شدن کسب و کارها در حال کاهش است.
حالا که میدانیم با طی کردن چه مراحلی و چگونه میتوانیم کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم، لازم است با چند عنوان شغلی مهم این حوزه نیز آشنا شویم.
یادگیری دیجیتال مارکتینگ با فرادرس
در بخشهای قبلی این مطلب از مجله فرادرس، تلاش کردیم پاسخ پرسش چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم را بهطور کامل پیدا کنیم. همچنین نقشه راهی برای یادگیری این روش بازاریابی، زیرشاخههای آن و مسیر ورود به بازارکار آن ترسیم کردیم. اگر تا این بخش را بهخوبی مطالعه کرده باشید، حتما قانع شدهاید که شغل کارشناس دیجیتال مارکتینگ برای صاحبان کسب و کارها، افرادی که تازه از دانشگاه فارغالتحصیل شدهاند و بهطور کلی کسانی که علاقه دارند شغل ایدهآل خود را در حوزه بازاریابی پیدا کنند، گزینه بسیار مناسبی است.
البته یادگیری دیجیتال مارکتینگ در ابتدای کار ممکن است سخت و چالشبرانگیز به نظر برسد بهخصوص اگر عبارت آموزش دیجیتال مارکتینگ را در گوگل جستجو کنید و با صدها اصطلاح تخصصی و دورهها و فیلمهای آموزشی روبهرو شوید. این موارد احتمالا باعث شدهاند در یادگیری دیجیتال مارکتینگ سردرگم شوید و ندانید که از کجا باید شروع کنید.
بهطور کلی، دیجیتال مارکتینگ ۶ اصل مهم دارد که برای یادگیری بهتر آن لازم است ابتدا روی آنها تمرکز کنید. اول از همه باید سعی کنید روی اصول و استراتژیهای بازاریابی تسلط نسبی پیدا کنید تا درک بهتری از روند انجام آنها پیدا کرده و به درک درستی از مجموعه وظایف یک کارشناس بازاریابی دیجیتال برسید. به همین دلیل توصیه میکنیم ابتدا فرایند یادگیری را با فیلم آموزش رایگان آشنایی با شغل دیجیتال مارکتر از وظایف تا مهارتها و فرصتهای شغلی فرادرس شروع کنید.
در ادامه برای یادگیری اصول بازاریابی، از مجموعه آموزش بازاریابی و تبلیغات فرادرس بهره ببرید که چند مورد از عنوانهای اصلی آنها را در زیر فهرست کردهایم:
- فیلم آموزش استراتژی بازاریابی در فرادرس
- فیلم آموزش تکنیک های پایه فروش در بازاریابی فرادرس
- فیلم آموزش تکنیک های حرفهای فروش در بازاریابی فرادرس
- فیلم آموزش فروش و تکنیک های فروشندگی فرادرس فروشندگی
در ادامه و در گام بعدی، لازم است وارد اقیانوس عمیق انواع دیجیتال مارکتینگ شوید و مفاهیم پایه و انواع آن را بهطور کامل یاد بگیرید. در این مرحله پیشنهاد ما مشاهده فیلمهای مجموعه آموزش دیجیتال مارکتینگ فرادرس است که در فهرست زیر به چند مورد از آنها اشاره کردهایم:
بعد از یادگیری مفاهیم پایه، لازم است اصول و روشهای بهینهسازی وبسایت را یاد بگیرید و با تولید محتوا بر اساس اصول سئو آشنا شوید. فیلمهای مجموعه آموزش سئو و بهینه سازی سایت فرادرس منابع بسیار خوبی برای یادگیری این حوزه هستند. در زیر عنوان چند آموزش مهم را فهرست کردهایم:
- فیلم رایگان آموزش آشنایی با اصول سئو وبسایت (وبینار ضبط شده) در فرادرس
- فیلم آموزش اصول پایه بهینهسازی وبسایت در فرادرس
- فیلم آموزش الگوریتم های گوگل برای بهبود رتبه بندی سایت در فرادرس
- فیلم آموزش تحقیق کلمات کلیدی برای سئو در فرادرس
- فیلم آموزش تولید محتوا برای سئوی سایت و بازاریابی دیجیتال فرادرس
- فیلم آموزش سئوی داخلی سایت در فرادرس
- فیلم آموزش رایگان آشنایی با سئوی تصاویر در فرادرس
- آموزش گوگل سرچ کنسول برای تحلیل سایت و سئو در فرادرس
بعد از یادگیری سئو، لازم است با فرایند بازاریابی محتوایی و استراتژی محتوا آشنا شوید. فرادرس در این زمینه هم مجموعه آموزش کامل تولید محتوا و آموزش الکترونیک را منتشر کرده که پیشنهاد میکنیم حتما از آنها بهره ببرید:
- فیلم آموزش تولید محتوای متنی فرادرس
- فیلم آموزش مبانی کانتنت مارکتینگ در فرادرس
- فیلم آموزش بازاریابی محتوایی در فرادرس
- فیلم آموزش طراحی استراتژی بازاریابی محتوایی و اصول آن در دیجیتال مارکتینگ فرادرس
- فیلم آموزش اصول ساخت تصویر اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی در فرادرس
در ادامه، بهتر است به سراغ شناخت انواع تبلیغات و کمپینهای تبلیغات دیجیتال بروید و با اصول تبلیغنویسی و ابزارهای آنها آشنا شوید. در این مسیر پیشنهاد میکنیم حتما از فیلمهای آموزش زیر بهره ببرید:
- فیلم آموزش تبلیغ نویسی یا کپی رایتینگ مقدماتی فرادرس
- فیلم آموزش تبلیغات موثر در اینترنت در فرادرس
- فیلم آموزش تبلیغات آنلاین و طراحی کمپین های بازاریابی دیجیتال در فرادرس
- فیلم آموزش مقدماتی تبلیغات در گوگل ادز در فرادرس
- فیلم آموزش گوگل آنالیتیکس برای تحلیل آمار سایت و تبلیغات دیجیتال در فرادرس
- فیلم آموزش گوگل تگ منیجر برای مدیریت تگ های سایت در فرادرس
در گام بعدی، لازم است مهارت کار با داده و ابزارهای تحلیل و تفسیر دادههای بازاریابی را به دست بیاورید تا بتوانید اثربخشی فعالیتهای بازاریابی کسب و کار را اندازهگیری کرده و راهکارهای درستی برای بهبود آنها ارائه کنید. در مسیر یادگیری داده پیشنهاد میکنیم حتما از دورههای آموزش زیر کمک بگیرید:
- فیلم رایگان آموزش رایگان گوگل شیت Google Sheets در ۶۰ دقیقه فرادرس
- فیلم آموزش بازاریابی داده محور مقدماتی فرادرس
- فیلم آموزش گوگل دیتا استودیو برای آنالیز داده ها و گزارش دهی در فرادرس
در مراحل بعدی لازم است روی حوزههای کوچکتر دیجیتال مارکتینگ مانند شبکههای اجتماعی، ایمیل مارکتینگ و بازاریابی پیامکی تسلط نسبی پیدا کنید تا بتوانید استراتژیهای بازاریابی دیجیتال را در تمام کانالهای بازاریابی اجرا کنید. در زیر به چند عنوان مهم آموزشی دیگر اشاره کردهایم:
- فیلم آموزش بازاریابی در شبکه های اجتماعی فرادرس
- فیلم آموزش کسب و کار در اینستاگرام فرادرس
- فیلم آموزش بازاریابی ایمیلی فرادرس
- فیلم آموزش اس ام اس مارکتینگ و اصول آن در فرادرس
آموزشهایی که در این بخش معرفی شدند، فقط بخشی از آموزشهای کاربردی فرادرس در حوزه دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی هستند و برای دسترسی به آموزشهای بیشتر میتوانید به صفحات مجموعه فیلمهای آموزش این حوزهها مراجعه کنید که در ادامه آنها را فهرست کردهایم:
- فیلم مجموعه آموزش بازاریابی و تبلیغات فرادرس
- فیلم مجموعه آموزش دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال فرادرس
- فیلم مجموعه آموزش سئو و بهینه سازی سایت فرادرس
مشاغل حوزه دیجیتال مارکتینگ در ایران
بازار کار دیجیتال مارکتینگ در ایران بسیار داغ است و با تقویت مهارتها و کسب دانش کافی در این حوزه و طراحی اصولی رزومه برای شغل دیجیتال مارکتینگ میتوانید در شغل رویایی خود در حوزه بازاریابی دیجیتال مشغول به کار شوید. در فهرست زیر به مشاغل مرتبط با حوزه دیجیتال مارکتینگ در بازار کار ایران اشاره کردهایم:
- کارشناس دیجیتال مارکتینگ»
- «متخصص بازاریابی عملکردی» یا «پرفورمنس مارکتر»
- کارشناس و متخصص شبکههای اجتماعی
- کارشناس و متخصص تولید محتوا
- کارشناس و متخصص سئو
- متخصص مارکتینگ اتومیشن
- تحلیلگر و متخصص دادههای بازاریابی
در ادامه در مورد مسئولیتها و مهارتهای اصلی هرکدام توضیح میدهیم و آینده شغلی هرکدام را بررسی میکنیم. نکته جالب در مورد این مشاغل این است که همه این افراد در مورد مفهوم کلی دیجیتال مارکتینگ و روشهای انجام آن اطلاعات کامل دارند ولی با توجه به علاقهمندیهای خود روی یکی از انواع دیجیتال مارکتینگ تمرکز بیشتری داشتهاند.
کارشناس دیجیتال مارکتینگ
با توضیحاتی که در بخشهای قبلی این مطلب ارائه کردیم، حتما میدانید کار و وظایف کارشناس دیجیتال مارکتینگ چیست و این فرد چه کمکی به کسب و کارها میکند. صرفنظر از حوزه کاری، نوع کسب و کار و میزان سابقه و تجربه، کارشناس دیجیتال مارکتینگ با تدوین و اجرای استراتژی بازاریابی دیجیتال و نظارت و مدیریت بر کمپینهای تبلیغاتی به معرفی و تبلیغ محصولات و خدمات برند کمک میکند.
همچنین نظارت بر اجرای کمپینهای سئو و بازاریابی محتوایی و شبکههای اجتماعی، تحلیل داده و گزارشدهی به صاحبان کسب و کار و همکاری با سایر اعضای تیم بازاریابی اصلیترین وظایف کارشناس دیجیتال مارکتینگ هستند. ازجمله دیگر عنوانهای شغلی نزدیک به کارشناس دیجیتال مارکتینگ هم میتوان به موارد جدول زیر اشاره کرد که در آگهیهای شغلی این حوزه دیده میشوند. این افراد همگی متخصص بازاریابی دیجیتال هستند ولی در حوزههای تخصصیتری وارد شدهاند:
- پرفورمنس مارکتر: برنامهریزی، اجرا و ارزیابی عملکرد کمپینهای تبلیغاتی بازاریابی عملکردی مانند افیلیت مارکتینگ و تبلیغات کلیکی، مدیریت و تنظیم بودجهبندی تبلیغات، اجرای تستهای A/B و پیگیری ترندهای روز دیجیتال مارکتینگ
- کمپین منیجر: برنامهریزی، اجرا و نظارت بر روند اجرای کمپینهای تبلیغاتی کسب و کار بهخصوص در شبکههای اجتماعی و ایمیلها
- متخصص گوگل ادز: برنامهریزی، اجرا و مدیریت کمپینهای تبلیغاتی پلتفرم گوگل ادز
- استراتژیست برند: تدوین پیام و استراتژی کلی برند با شناخت کامل از محصول یا خدمت و مخاطب هدف و ایجاد تجربه موثر برای مشتری
آینده شغلی کارشناس دیجیتال مارکتینگ، اغلب با یکی از عنوانهای شغلی «متخصص دیجیتال مارکتینگ» (Digital Marketing Expert)، استراتژیست دیجیتال مارکتینگ، «مشاور دیجیتال مارکتینگ» (Digital Marketing Consultant) و «هماهنگکننده دیجیتال مارکتینگ» (Digital Marketing Coordinator) مرتبط است. برای آشنایی بیشتر با شغل دیجیتال مارکتینگ، پیشنهاد میکنیم فیلم رایگان آشنایی با شغل دیجیتال مارکتر فرادرس را تا انتها ببینید.
کارشناس سئو
«کارشناس سئو یا سئوکار» (SEO Specialist) روی بیشتر دیده شدن وبسایت در صفحه نتایج جستجو و بهبود رتبه آن در پاسخ به جستجوهای مرتبط کاربران تمرکز میکند. «تحقیق کلمات کلیدی» (Keyword Research)، بهینهسازی محتوا و ساختار صفحات وبسایت، آنالیز عملکرد وبسایت و پیادهسازی استراتژیهای سئو برای افزایش ترافیک رایگان (ارگانیک) به آن، ازجمله اصلیترین وظایف این فرد است. استراتژیست سئو، مدیر سئو و متخصص سئو از دیگر عنوانهای شغلی مرتبط با کارشناس سئو است که هرکدام روی جنبههای خاصی از انجام سئو تمرکز کردهاند.
کارشناس شبکه های اجتماعی
شغل پرطرفدار دیگر در حوزه دیجیتال مارکتینگ، «کارشناس شبکههای اجتماعی» (Social Media Specialist) است. این فرد مفاهیم کلی بازاریابی دیجیتال را میداند و با شناخت کاملی که از الگوریتم شبکههای اجتماعی و نحوه عملکرد آنها پیدا کرده، کار برنامهریزی و تدوین استراتژی و تقویم محتوایی کسب و کار در شبکههای اجتماعی، تولید انواع مختلف محتوا در این شبکهها را برعهده میگیرد. نظارت بر عملکرد محتوای این شبکهها و ارائه گزارش بر اساس دادههای جمعآوری شده و اینفلوئنسر مارکتینگ هم ازجمله وظایف مهم این فرد است.
در فهرست زیر به اصلیترین عنوانهای شغلی مرتبط با کارشناس شبکههای اجتماعی اشاره کردهایم:
- «ادمین شبکههای اجتماعی» (Social Media Admin): مدیریت اکانت شبکههای اجتماعی از طریق پاسخگویی به کامنتها و پیامهای دایرکت، انتشار پست و استوری در زمان معین، ثبت و پیگیری سفارشها
- «بازاریاب شبکههای اجتماعی» (Social Media Marketer): متخصص شبکههای اجتماعی و مسئول بودجهبندی هزینههای تبلیغات در این پلتفرمها و تحلیل دادههای بخش Insight و Analytics
- «مدیر شبکههای اجتماعی» (Social Media Manager): نظارت بر روند اجرای استراتژی کلی بازاریابی در شبکههای اجتماعی، تعیین شاخصهای کلیدی و ارزیابی آنها در محتوای تولیدی و مدیریت تیم کارشناسان شبکههای اجتماعی
- «استراتژیست شبکههای اجتماعی» (Social Media Strategist): تدوین استراتژی کلی فعالیت و تولید محتوا در شبکههای اجتماعی کسب و کار
در بسیاری از موارد دیده میشود که متخصص شبکههای اجتماعی، مدیریت روابط عمومی کسب و کار و وظایف مربوط به او را نیز برعهده میگیرد. بهطور کلی روابط عمومی موثر و قوی، داشتن تفکر طراحی و خلاقیت از ويژگیهای اصلی افراد شاغل در این حوزه است.
کارشناس تولید محتوا
کارشناسان و متخصصان تولید محتوا روی تولید و انتشار محتوای ارزشمند و مرتبط با نیازها و چالشهای مخاطب هدف تمرکز میکنند. بسته به تجربه کاری، میتوان وظایفی مانند تدوین استراتژی بازاریابی محتوایی، تولید انواع محتوای متنی، تصویری، ویدیویی و صوتی و بهکارگیری کانالهای مختلف برای توزیع و ارتقای محتوا برای مخاطب هدف را برای کارشناس تولید محتوا در نظر گرفت. از عنوانهای شغلی مرتبط با کارشناس تولید محتوا هم میتوان کارشناس و متخصص بازاریابی محتوایی، مدیر بازاریابی محتوایی و استراتژیست محتوا را نام برد.
کارشناسان تولید محتوا اغلب روی تولید محتوای متنی تمرکز میکنند پس در درجه اول باید نویسندگان خوبی بوده و اصول سئوی محتوا را بدانند. همچنین آشنایی پایه با اصول ساخت و ویرایش تصاویر و داستانسرایی از دیگر مهارتهای اصلی کارشناس تولید محتوا است.
متخصص مارکتینگ اتومیشن
شغل نسبتا جدید دیگری که در حوزه دیجیتال مارکتینگ «متخصص مارکتینگ اتومیشن» (Marketing Automation Specialist) نام دارد. مارکتینگ اتومیشن بهمعنی استفاده از برنامه و نرمافزار برای انجام خودکار فرایندهای تکراری در بازاریابی دیجیتال گفته میشود. متخصصان اتوماسیون بازاریابی تلاش میکنند مشکلاتی را که حل کردن آنها با ابزارهای خودکارسازی قابلانجام است شناسایی کنند.
در ادامه این مسیر متخصص مارکتینگ اتومیشن نحوه انجام کارها را توسط ابزار رصد و آزمایش میکند و آنها را برای بهبود شاخصهای تعاملی مهم مانند ترافیک وبسایت، نرخ کلیک و باز کردن، تولید مخاطب راغب (لید) و نرخ بازگشت سرمایه بهینهسازی میکند.
تحلیل گر داده های بازاریابی
«تحلیلگر دادههای بازاریابی» (Marketing Analyst | Analytics Specialist) متخصص تحلیل داده است. این فرد روی روشهای جمعآوری دادهها، تحلیل، تفسیر و مصورسازی دادههای بازاریابی تمرکز و میزان اثربخشی کمپینهای دیجیتال مارکتینگ را اندازه میگیرد. همچنین تحلیلگر دادههای بازاریابی از ابزارهای مختلفی تحلیل داده برای رصد و گزارش شاخصهای کلیدی عملکرد، شناسایی موضوعات داغ روز (ترندها) و ارائه راهکار برای بهینهسازی استراتژیهای بازاریابی استفاده میکند. آشنایی با زبان برنامهنویسی پایتون و پایگاه داده SQL ازجمله پیشنیازهای اصلی ورود به این شغل است.
جدول مهارت های کارشناس دیجیتال مارکتینگ
در این مطلب از مجله فرادرس تلاش کردیم ضمن پاسخ به سوال چگونه کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم، مزایا و معایب این شغل و عنوانهای شغلی پرطرفدار آن را در ایران بررسی کرده و چند نکته مهم برای ورود به بازار کار این حوزه را آموزش دهیم. با توجه به نکات گفته شده تا این بخش، میتوان مهارتهای موردنیاز برای تبدیل شدن به کارشناس دیجیتال مارکتینگ را بهصورت زیر خلاصه کرد.
مهارت های فنی و تخصصی
مهمترین مهارتهای تخصصی موردنیاز کارشناس دیجیتال مارکتینگ عبارتاند از:
سئو | ایمیل مارکتینگ و بازاریابی پیامکی | تکنیکهای فروش و بازاریابی |
تبلیغنویسی یا کپیرایتینگ | بازاریابی در شبکههای اجتماعی | کار با وردپرس |
طراحی UI/UX | آشنایی با مفهوم هویت و لحن برند | مدیریت پروژه |
تبلیغات کلیکی و گوگل ادز | تحلیل داده و کار با گوگل آنالیتیکس | بازاریابی محتوایی |
مهارت های نرم
منظور از مهارتهای نرم، مهارتهایی است که به نوع شغل مربوط نیستند و به بهبود کلی وضعیت شغلی کمک میکنند. این موارد را نیز در جدول زیر خلاصه کردهایم:
خلاقیت و ایدهپردازی | مهارت ارائه استراتژیها | مهارت مذاکره |
تحقیق کردن | شبکهسازی | مهارت ارتباطی قوی |
مهارت حل مسئله | انطباقپذیری و سازگاری با تغییر | ساخت برند شخصی |