معرفی کتاب بافت شناسی – لیست ۱۷ کتاب که باید بخوانید

بافت‌شناسی بخشی از زیست‌شناسی است که سازمان‌یافتگی سلول‌ها در بافت‌ها و ارتباط بافت‌ها در دستگاه‌های بدن را بررسی می‌کند. این شاخه یکی از موضوعات درسی رشته‌های پزشکی، پیراپزشکی، آناتومی، تشریح و گرایش‌های مختلف زیست‌شناسی است. یکی از نکات مهم برای آموزش و یادگیری این رشته استفاده همزمان از مطالب نظری و عملی جامع است. به همین دلیل شناخت چند کتاب بافت شناسی که این دو بخش را کامل پوشش می‌دهند، اهمیت زیادی برای دانشجویان و اساتید دارد. در این مطلب تعدادی از کتاب‌های بافت‌شناسی کاربردی انگلیسی و فارسی را معرفی می‌کنیم.

معرفی کتاب بافت شناسی انگلیسی

در ابتدا، کتاب‌های مهم بافت شناسی انگلیسی را معرفی می‌کنیم که در ادامه آورده شده‌اند.

کتاب بافت شناسی جان کوئیرا

کتاب بافت شناسی جان کوئیرا یکی از کامل‌ترین کتاب‌های مرجع بافت‌شناسی است که توسط دکتر آنتونی ال. مسچر (Anthony L. Mescher) استاد آناتومی و زیست‌شناسی دانشگاه ایندیانا نوشته شده است. این کتاب سال‌ها مرجع درس بافت‌شناسی در رشته‌های مختلف زیست‌شناسی و پزشکی در دانشگاه‌های کشورهای مختلف بوده است. کتاب بافت شناسی جان کوئیرا در ۲۳ فصل و ۵۲۵ صفحه تمام بافت‌های بدن انسان را با تصاویر واضح و رنگی توضیح می‌دهد.

فیلم آموزش بافت شناسی عمومی – جامع و کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

در فصل اول نویسنده به توضیح مفاهیم اولیه بافت‌شناسی و ابزارهای لازم برای بررسی بافت می‌پردازد. در فصل دوم ساختارهای سیتوپلاسم، تمایز سلولی، ساختار مولکول‌ها، سیستم‌های انتقال مواد از عرض غشای پلاسمایی، سازمان‌یافتگی رشته‌های پروتئینی اسکلت سلولی، ساختار، عملکرد و ارتباط اندامک‌های سلولی با هم و گرانول‌های سیتوپلاسمی را با جداول و تصاویر (شماتیک و میکروسکوپی) توضیح می‌دهد.

نویسنده در فصل سوم، ساختار هسته (غشا، کروماتین و هستک)، چرخه سلولی، تقسیم میتوز، سلول‌های بنیادی و بازسازی بافت‌ها، تقسیم میوز و آپوپتوز را توضیح می‌دهد. فصل سوم کتاب، اولین بخشی است که ساختارهای بافتی شروع می‌شود. این فصل ویژگی‌های غشای پایه، اتصالات بین‌سلولی، ساختار‌های ویژه سطح سلول‌های پوششی (میکروویلی و مژک)، انواع بافت پوششی، انتقال مواد بین سلول‌های بافت پوششی و بازسازی سلول‌های این بافت را همراه تصاویر میکروسکوپی توضیح می‌دهد.

فصل پنجم با توضیح سلول‌های بافت پیوندی (فیبروبلاست، آدیپوسیت، ماکروفاژ، ماست‌سل، پلاسموسیت و لوکوسیت) شروع می‌شود. در ادامه ساختار و انواع فیبرهای پروتئینی بافت پیوندی، ماتریکس خارج سلولی این بافت، انواع بافت پیوندی توضیح داده شده است. فصل‌های ششم، هفتم و هشتم انواع سلول و مکانیسم‌های ترمیمی سه نوع بافت پیوندی چربی، استخوان و غضروف را توضیح می‌دهد.

فصل نهم کتاب بافت شناسی جان کوئیرا بافت‌عصبی و نورون‌ها را بررسی می‌کند. در این فصل تکامل بافت عصبی، انواع نورون، تولید و انتقال جریان الکتریکی در آن‌ها، انتقال‌دهنده‌های عصبی، یاخته‌های پشتیبان سیستم عصبی مرکزی و محیطی، ساختار‌های سلولی و محافظتی سیستم عصبی مرکزی، انواع اعصاب محیطی و بازسازی عصب را توضیح می‌دهد.

فصل دهم انواع بافت ماهیچه‌ای بدن انسان را همراه با میکروگراف‌های بافت‌های مختلف توضیح می‌دهد. در این فصل سازمان‌یافتگی فیبرهای عصبی، انقباض ماهیچه‌ها، سیناپس عصب-عضله، تفاوت ماهیچه‌های اسکلتی، قلبی و صاف، گیرنده‌های حس موقعیت در ماهیچه‌ها و بازسازی بافت ماهیچه‌ای را می‌خوانید.

در فصل یازدهم، دوازدهم و سیزدهم با هم در ارتباط است و به توضیح سیستم گردش خون، بافت خون و تکامل سلول‌های خونی می‌پردازد. در فصل یازده عملکرد قلب، بافت‌های دیواره قلب، دریچه‌های قلب، رگ‌ها و بافت‌های دیواره آن و رگ‌های لنفاوی را بررسی می‌کند. در فصل بعدی ویژگی‌های بافت خون را می‌خوانیم. اجزای تشکیل‌دهنده خون، سلول‌های خونی، نقش سلول‌های خونی در پاسخ التهابی ایمنی ذاتی، تصویر بافت خون زیر میکروسکوپ نوری و چند بیماری خونی در این فصل توضیح داده شده است. سلول‌های بنیادی خون‌ساز یا هماتوپویتیک و فرایند خون‌سازی یا هماتوپویسیس در فصل دوازده توضیح داده شده است.

فصل‌های چهاردهم تا بیست‌وسوم کتاب دستگاه‌های بدن انسان را توضیح می‌دهد. سیستم ایمنی و اندام‌های لنفاوی (آنتی‌بادی‌ها، سلول‌های ارائه‌دهنده آنتی‌ژن، تیموس، لنفوسیت‌ها و طحال)، لوله گوارش (حفره دهانی، مری، معده، روده بزرگ و روده کوچک)، اندام‌های کمک‌کننده به لوله گوارش (غدد بزاقی، پانکراس، کبد، مجاری ادراری و مثانه)، سیستم تنفسی (حفره بینی، حلق، حنجره، نای، ریه و درخت تنفسی)، پوست (لایه‌های پوستی، گیرنده‌های حسی محیطی، ناخن، غدد و ترمیم پوست)، سیستم دفع ادرار (کلیه و عملکرد آن، مجاری ادراری و مثانه)، سیستم اندوکرین (هیپوفیز، فوق کلیه، جزایر پانکراس، تیروئید، پاراتیروئید و پینه‌آل)، دستگاه تولید مثلی مردان (بیضه‌، مجاری تناسلی و غدد کمکی)، دستگاه تولید مثلی زنان (تخمدان، رحم، تشکیل جنین و غدد پستان) و اندام‌های حواس ویژه (گیرنده‌های نوری چشم و گیرنده‌های شنوایی و تعادلی گوش) در این فصل‌های بررسی می‌شود و در بخش ضمائم نویسنده خلاصه‌ای از روش‌های رنگ‌آمیزی سلولی برای مشاهده بافت‌ها زیرمیکروسکوپ نوری را توضیح می‌دهد.

کتاب بافت شناسی گارتنر

کتاب بافت شناسی گارنر دکتر لسلی پی. گارتنر (Leslie P. Gartner) توسط استاد دانشگاه دانشکده دندانپزشکی دانشگاه بالتیمود و همکار او دکتر جیمز ال. هایت (James L. Hiatt) در ۱۹ فصل و ۴۸۳ صفحه نوشته شده است. مطالب و فصل‌های این کتاب شباهت زیادی به کتاب بافت شناسی جان کوئیرا دارد.

فیلم آموزش هیستولوژی و پاتولوژی پایه – آناتومی بدن در فرادرس

کلیک کنید

نویسنده کتاب را با توضیح ساختار و اندامک‌های سلول شروع می‌کند و پس از توضیح هسته، سیتوپلاسم، اندامک‌ها و چرخه سلولی، در فصل دو ویژگی‌های بافت اپی‌تلیوم را توضیح می‌دهد. فصل‌های سوم تا ششم کتاب بافت شناسی گارتنر با توضیح بافت پیوندی، غضروف و استخوان، خون و خون‌سازی، بافت ماهیچه‌ای و بافت عصبی دنبال می‌شود.

یکی از تفاوت‌های کتاب بافت شناسی گارتنر با جان کوئیرا جدا کردن فصل سیستم گردش خون (فصل هشتم) و بافت لنفاوی (فصل نهم) است. از فصل دهم کتاب، نویسنده به بررسی ساختار بافتی و اجزای سیستم‌های بدن می‌پردازد. فصل دهم، یازدهم و دوازدهم این کتاب به ترتیب سیستم اندوکرین، پوست و تنفسی را توضیح می‌دهد. برخلاف کتاب جان کوئیرا فصل جدایی برای بررسی سیستم ایمنی در کتاب بافت شناسی گارتنر وجود ندارد.

تفاوت دیگر کتاب گارتنز و جان کوئیرا جدا کردن سیستم گوارشی است. گارتنر بخش‌های بالایی (دهان، دندان‌ها، زبان و جوانه چشایی)، پایینی (مری، معده، روده‌ها) و اندام‌های کمکی (پانکراس، کبد، غدد بزاقی و کیسه صفرا) دستگاه گوارش را در سه فصل جدا توضیح می‌دهد. چهار فصل باقی‌مانده سیستم دفع ادراری، سیستم تولید مثلی زنان، سیستم تولید مثلی مردان و اندام‌های حواس ویژه را توضیح می‌دهد.

این کتاب بافت شناسی از میکروگراف‌های زیادی برای نمایش ساختار بافت‌ها بهره می‌برد و در پایان هر بخش تعدادی تصویر میکروسکوپ الکترونی از سلول‌ها یا ساختار بافت استفاده شده است. اما برخلاف کتاب جان کوئیرا (تصاویر بین متنی) تمام تصاویر در بخشی جدا و آخر فصل‌ها قرار دارد. ضمائم کتاب بافت شناسی گارتنر مثل کتاب بافت شناسی جان کوئیرا تعدادی از روش‌های رنگ‌آمیزی بافت را توضیح می‌دهد. اما استفاده از میکروگراف رنگ‌آمیزی شده با هر تکنیک این بخش کتاب را از جان کوئیرا متمایز می‌کند.

کتاب بافت شناسی راس

کتاب بافت شناسی راس توسط دکتر مایکل اچ. راس (Michael H. Ross) استاد دانشکده پزشکی دانشگاه فلوریدا و همکارش دکتر وچسیس وائولینا (Wojciech Pawlina) استاد دانشکده پزشکی دانشگاه مینسوتا در ۲۵ فصل و ۹۶۱ صفحه نوشته شده است. این کتاب مثل سایر کتاب‌های بافت‌شناسی با توضیح ویژگی‌ها و میکروساختارهای سلول شروع می‌شود. یکی تفاوت‌های فصل‌بندی این کتاب با جان کوئیرا و گارتنر توضیح ساختار حسی گوش و چشم در دو فصل جدا است. به علاوه راس و همکارش دستگاه گوارشی را مثل گارتنر در سه فصل و سیستم لنفاوی و گردش خون را در دو فصل جدا توضیح می‌دهد.

استفاده از تصاویر میکروسکوپی و تصاویر شماتیک ساختارهای بافتی، رشته‌های پروتئینی، اندامک‌ها، مولکول‌های غشا و اتصالات سلولی در این کتاب، به درک بهتر مفاهیم بافت‌شناسی، عملکرد سلول و دستگاه‌های بدن کمک می‌کند. یکی از تفاوت‌های کتاب بافت شناسی راس با کتا‌ب‌های جان کوئیرا و گارتنر فصل چهار کتاب گارتنر است که به خلاصه‌ای از انواع بافت بدن انسان و شیوه تشخیص نمونه بافتی را توضیح می‌دهد.

روش‌ها، سیتوپلاسم سلول، هسته، مفهوم بافت و تقسیم‌بندی آن، بافت پوششی، بافت پیوندی، غضروف، استخوان، بافت چربی، خون، بافت ماهیچه‌ای، بافت عصبی، سیستم قلبی-عروقی، سیستم لنفاوی، سیستم یکپارچه پوست، سیستم گوارش ۱: حفره دهان و ساختار‌های همراه آن، سیستم گوارش ۲: مری و لوله گوارش، سیستم گوارش ۳: کبد، کیسه صفرا و پانکراس، سیستم تنفسی، سیستم ادراری، اندام‌های اندوکرین، سیستم تولید مثل مردان، سیستم تولید مثل زنان، چشم و گوش، عنوان فصل‌‌های این کتاب هستند. در ضمائم این کتاب برخلاف کتاب بافت شناسی کوئیرا و گارتنر، روش‌های رنگ‌آمیزی بافت توضیح داده نشده است.

کتاب بافت شناسی کاربردی ویتر

کتاب بافت شناسی کاربردی ویتر (Wheater’s Functional Histology) یکی دیگر از کتاب‌های بافت‌شناسی است که برای آموش بافت‌شناسی در رشته‌های مختلف زیست‌شناسی، پزشکی و پیراپزشکی تدوین شده است. این کتاب با همکاری دکتر باربارا یانگ (Barbara Young) استاد دانشگاه نیوکاسل، دکتر جرالدین اُدواد (Geraldine O’Dowd) استاد دانشگاه گلاسکو و دکتر فیلیپ وودفورد (Phillip Woodford) استاد دانشگاه نیوکاسل در سه بخش (سلول، انواع بافت پایه و سیستم اندام‌ها) و ۴۳۳ صفحه تدوین شده است.

بخش اول این کتاب در دو فصل ساختارها، عملکرد، چرخه سلولی و تقسیم سلولی را توضیح می‌دهد. نویسنده در هر بخش این فصل‌ها از تصاویر رنگی و میکروگراف برای توضیح بهتر متن‌ها بهره برده است. بخش دوم از شامل فصل‌های ۳ تا ۷ می‌شود که به توضیح خون، هماتوپویسیس و مغز استخوان، بافت‌های پیوندی-حمایتی، بافت پوششی، ماهیچه و بافت‌های عصبی می‌پردازد.

بخش سوم کتاب بافت شناسی کاربردی ویتر در ۱۴ فصل بافت اندام‌ها را توضیح می‌دهد. گردش خون، پوست، ماهیچه اسکلتی، سیستم ایمنی، سیستم ایمنی، سیستم تنفسی، بافت دهان، لوله گوارش، کبد و پانکراس، سیستم دفع ادرار، سیستم اندوکرین، سیستم تولید مثل مردان، سیستم تولید مثل زنان، سیستم عصبی مرکزی و اندام‌های حواس ویژه، عنوان چهارده فصل پایانی این کتاب است. سه ضمیمه انتهایی کتاب بافت شناسی کاربردی ویتر خلاصه‌ای از روش‌های میکروسکوپی، رنگ‌آمیزی بافت و اصطلاحات متداول بافت‌شناسی توضیح داده شده است.

اطلس بافت شناسی دیفیوره

کتاب اطلس بافت شناسی دیفیوره (diFiore's Atlas of Histology) مجموعه‌ای از میکروگراف، الکترومیکروگراف و تصاویر شماتیک از انواع بافت در اندام‌های مختلف است که توسط دکتر ویکتور پی. اورچنکو (Victor P. Eroschenko) استاد دانشگاه ایداکو در سه بخش مقدمه، بافت‌ها و اندام‌ها تدوین شده است.

فیلم آموزش بافت شناسی جانوری – جامع و با نکات مهم در فرادرس

کلیک کنید

در بخش مقدمه این کتاب بافت شناسی& شکل برش اجسام دایره‌ای و مجاری بدن همراه رنگ‌آمیزی کاربردی هر بافت توضیح داده شده است. بخش اول شامل فصل‌های اول تا هفتم (سلول و سیتوپلاسم، طبقه‌بندی بافت پوششی، بافت پیوندی، غضروف و استخوان، خون، بافت ماهیچه‌ای و بافت عصبی) می‌شود. در هر فصل ابتدا خلاصه‌ای از ویژگی‌های بافت یا میکروساختارهای آن و سپس تصاویر شماتیک یا میکروسکوپی را با نام‌گذاری جزئیات توضیح داده شده است.

بخش دوم در ۱۳ فصل (سیستم گردش خون، سیستم لنفاوی، سیستم یکپارچه پوست، سیستم گوارشی: حفره دهانی و غدد بزاقی، سیستم گوارشی: مری و معده، سیستم گوارشی: روده کوچک و بزرگ، سیستم گوارشی: کبد، کیسه صفرا و پانکراس، سیستم تنفسی، سیستم ادراری، سیستم اندوکرین، سیستم تولید مثلی مردان، سیستم تولید مثلی زنان و اندام‌های حواس ویژه) تدوین شده است. فصل‌های این بخش مثل بخش اول با توضیحی درباره بافت‌های هر دستگاه و تصاویر نام‌گذاری شده ادامه پیدا می‌کند.

کتاب بافت شناسی آبراهام

کتاب بافت شناسی و زیست سلولی | مقدمه پاتولوژی در ۲۳ فصل و ۷۸۶ صفحه توسط دکتر آبراهام ال. کرزنبام (Abraham L. Kierszenbaum) و لورا ال. ترس (Laura L. Tres) تدوین شده است. بافت پوششی، بافت پوششی غدد، پیام‌رسانی سلول، بافت پیوندی، استخوان‌سازی، خون و خون‌سازی، بافت ماهیچه‌ای، بافت عصبی، حواس ویژه بینایی و شنوایی، سیستم لنفاوی-ایمنی، سیستم یکپارچه پوست، سیستم قلب-عروقی، سیستم تنفسی، سیستم ادراری، بخش بالایی سیستم گوارش، بخش پایینی سیستم گوارش، غدد گوارشی، سیستم نورواندوکرین، اسپرماتوژنز، بلوغ و انتقال اسپرم، فولیکولوژنز و چرخه قاعدگی، لقاح تشکیل جفت و شیردهی عنوان فصل‌های کتاب بافت شناسی آبراهام است.

در این کتاب برخلاف کتاب‌های جان کوئیرا، گارتنر و ویتر تکنیک‌‌های رنگ‌آمیزی و ابزارهای بافت‌شناسی توضیح داده نشده، اما به میکروساختارهای سلولی بیشتر پرداخته شده است. نویسنده با استفاده از تصاویر رنگی و میکروگراف‌ها ساختارهای بافت و سلول‌های دستگاه‌های مختلف بدن را توضیح می‌دهد.

ضروریات بافت شناسی نتر

کتاب ضروریات بافت شناسی نتر یکی دیگر از کتاب‌های مرجعی است که با استفاده از تصاویر رنگی به بررسی انواع بافت و شیوه سازمان‌یابی آن‌ها در سیستم‌های بدن می‌پردازد. این کتاب در بخش اول مفاهیم اولیه سلولی و بافت‌های پایه را توضیح می‌دهد و لایه‌های بافتی اندام‌ها را در بخش دوم بررسی می‌کند. دکتر ویلیام کی. اووال (William K. Ovalle) و پاتریک سی. ناهیرنی (Patrick C. Nahirney) اساتید دانشگاه بریتیش کلومبیا متن و دکتر فرانک اچ. نتر (Frank H. Netter) تصاویر این کتاب را تدوین کرده‌اند.

بخش اول این کتاب از هفت فصلی تشکیل شده است که سلول، بافت پوششی و غدد اگزوکرین، بافت پیوندی، بافت پوششی، بافت عصبی، غضروف و استخوان و خون و مغز استخوان را توضیح می‌دهد. بخش دوم شامل سیزده فصلی است که بافت سیستم قلبی-عروقی، سیستم لنفاوی، سیستم اندوکرین، سیستم یکپارچه پوست، بخش بالایی سیستم گوارش، بخش پایینی سیستم گوارش، کبد، کیسه صفرا و بخش اگزوکرین پانکراس، سیستم تنفسی، سیستم ادراری، سیستم تولید مثل مردان، سیستم تولید مثل زنان، گوش و ضمائم آن و حواس ویژه را توضیح می‌دهد. نویسنده در ضمائم این کتاب مثل کتاب گارتنر انواع روش‌های رنگ‌آمیزی بافت را همراه تصاویر میکروسکوپی هر روش آورده است.

بافت شناسی دهان و دندان Ten Cate's

کتاب بافت‌شناسی دهان و دندان Ten Cate's یکی از کتاب‌های تخصصی بافت‌شناسی است که توسط دکتر آنتونیو نانسی از اساتید دانشکده دندانپزشکی دانشگاه مونترال نوشته شده است. این کتاب در پانزده فصل جزئیات ساختار بافت دهان، تکامل جنینی بافت دهان و دندان‌ها، سلول‌ها، ماتریکس خارج سلولی و بافت عصبی دهان، رشد دندان و ساختارهای محافظتی آن، غدد بزاقی و مخاطی، فرایند جویدن و ماهیچه‌های آن و ترمیم بافت‌های دهانی را توضیح می‌دهد.

این کتاب از تصاویر شماتیک و میکروگراف‌های رنگی برای توضیح ساختارهای دهان و دندان در فصل‌های مختلف بهره می‌برد و اطلاعات کاربردی از جزئیات بافتی این ساختارها در اختیار دانشجویان رشته‌های بهداشت دهان و دندان، آناتومی، پزشکی و دندانپزشکی قرار می‌دهد.

معرفی کتاب بافت شناسی فارسی

بعد از این‌که با کتاب‌های انگلیسی بافت‌شناسی آشنا شدید، در ادامه قصد داریم کتاب‌های فارسی بافت‌شناسی را معرفی کنیم.

کتاب بافت شناسی سلیمانی راد

دکتر جعفر سلیمانی راد استاد بافت‌شناسی وو جنین‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی تبریز است که برای آموزش درس بافت‌شناسی در رشته‌های مختلف پزشکی، پیراپزشکی و زیست‌شناسی کتابی ۳۵۱ صفحه‌‌ای با عنوان بافت‌شناسی تدوین کرده است.

فیلم آموزش بافت شناسی عمومی – جامع و کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

فصل‌بندی این کتاب شباهت زیادی با کتاب جان کوئیرا دارد. اما مطالب آن نسبت به کوئیرا خلاصه‌تر بیان شده و زبان فارسی آن به فهم بهتر مطالب دانشجویان مقاطع پایین‌تر کمک فراوانی می‌کند. بیش از ۱۰ سال است که این کتاب به عنوان منبع درس بافت‌شناسی استفاده می‌شود.

دکتر سلیمانی‌راد کتاب را با توضیح اهمیت بافت‌شناسی و روش‌های مطالعه بافت شروع می‌کند. در این فصل انواع میکروسکوب‌های الکترونی و نوری، روش آماده‌سازی بافت، تکنیک‌های هیستوشیمیای و تکنیک‌های ایمونوشیمیایی توضیح داده می‌شود.

کتاب در فصل دوم با توضیح ساختار و خلاصه عملکرد میکروساختارهای سلول جانوری ازجمله غشای پلاسمایی، هسته، میتوکندری، ریبوزوم‌ها، شبکه اندوپلاسمی، دستگاه گلژی، لیزوزوم، پروتئازوم، پراکسی‌زوم، وزیکول‌ها و سانتریول‌ها، ادامه پیدا می‌کند. در فصل سوم تا هشتم سازمان‌یافتگی سلولی و ویژگی‌های تمایزی بافت‌های پوششی، همبند، غضروف، استخوان، عضلات و خون توضیح داده می‌شود.

در فصل نهم تا بیستم این کتاب بخش‌های مختلف، بافت‌شناسی و عروق دستگاه‌های گردش خون و لنف، بافت عصبی، دستگاه ایمنی، پانکراس و کبد، دستگاه تنفس، کلیه و دستگاه ادراری، سیستم اندوکرین، دستگاه تناسلی زن، دستگاه تناسلی مرد و چشم و گوش می‌خوانیم. استفاده از تصاویر میکروسکوپی و شماتیک یکی از ویژگی‌های این کتاب است که یادگیری بافت‌شناسی را برای علاقه‌مندان تسهیل می‌کند.

ضروریات بافت‌شناسی رجحان

کتاب ضروریات بافت شناسی رحجان یکی دیگر از کتاب‌های منبع برای آموزش درس بافت‌شناسی است که توسط دکتر محمد صادق رجحان، از اساتید برتر دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران، در ۳۳۶ صفحه نوشته شده است. این کتاب در ۲۷ فصل و با استفاده از تصاویر میکروسکوپی علاوه بر توضیح ساختار بافت‌ها، تفاوت بافت سالم و آسیب‌دیده را توضیح می‌دهد. این کتاب مثل سایر کتاب‌های بافت‌شناسی از تصاویر زیادی برای آموزش بافت‌ها استفاده می‌کند. اما استفاده از تصاویر سیاه‌‌وسفید یکی از معایب این کتاب به حساب می‌آید.

بافت‌شناسی پزشکی دکتر رجحان

کتاب بافت شناسی پزشکی دکتر رجحان یکی دیگر از منابع کاربردی بافت‌شناسی برای دانشجویان گرایش‌های مختلف زیست‌شناسی است. این کتاب بازنویسی کتاب ضروریات بافت‌شناسی دکتر رجحان با تصاویر رنگی است و با همکاری دکتر باقر مینایی و دکتر فاطمه مینایی در ۶۹۶ صفحه به همراه اطلس رنگی نوشته شده است. کتاب بافت‌شناسی پزشکی دکتر رجحان در ۳۶ فصل جزئیات بافت‌ها و دستگاه‌های بدن انسان را توضیح می‌دهد. کتاب با مقدمه‌ای از مفاهیم بافت‌شناسی شروع شده و در فصل دوم تا چهارم روش‌های نمونه‌برداری از بافت‌های انسانی، ساختار سلولی، انرژی حیاتی و دستگاه تولید آن در بدن را توضیح می‌دهد.

بافت‌ پوششی، بافت پوششی غددی، دستگاه بافت پیوندی، خون، لنف، خون‌سازی، غضروف، استخوان، استخوان‌سازی، مفاصل، بافت‌های عضلانی و بافت‌شناسی دستگاه عصبی در فصل‌های پنجم تا شانزدهم این کتاب توضیح داده شده است.

بیست فصل باقی‌مانده کتاب بخش‌های مختلف و ارتباط بافت‌ها در دستگاه اعصاب محیطی، دستگاه گردش خون، دستگاه دفاعی یا سیستم رتیکولواندوتلیال، اعضای لنفاوی، دستگاه ایمنی، پوست و ضمائم آن، غدد پستان، غدد بزاقی، پرده‌های مرطوب و بافت گوارش، دهان و دندان، لوله گوارش، غدد ضمیمه دستگاه گوارش، دستگاه تنفس، دستگاه ادراری، دستگاه تناسلی مرد، دستگاه تناسی زن، غدد درون‌ریز، دستگاه عصبی مرکزی، چشم و گوش را توضیح می‌دهد.

کتاب بافت شناسی عمومی و اختصاصی

دکتر حمید کریمی استاد دانشگاه علوم پزشکی تبریز بافت‌شناسی را به دو بخش پایه یا عمومی (بافت‌ها) و اختصاصی (سازمان‌یافتگی بافت در دستگاه‌ها) تقسیم کرده است. در جلد اول این کتاب از دوازده فصل تشکیل شده است که شیوه تهیه نمونه بافت جانوری برای مطالعات میکروسکوپی، ساختار سلول‌های جانوری و تفاوت ساختار بدن پستانداران و انسان را با جزئیات توضیح می‌دهد.

در جلد دوم نویسنده بافت‌شناسی اندام‌های مختلف بدن انسان و سایر پستاندران را همراه با نتایج تحقیقاتی خود و مقالات دیگر نویسندگان توضیح می‌دهد. یکی از ویژگی‌های این کتاب استفاده از میکروگراف‌های رنگی تحقیقات خود نویسنده است. این کتاب علاوه بر یادگیری دستگاه‌های بدن انسان ساختارهای معده نشخوارکنندگان، گوشتخواران و پرندگان، دستگاه لنفاوی جانوران پست و مهره‌داران، دستگاه تنفس پرندگان، تفاوت دستگاه تناسلی بین گونه‌ها، غدد پستانی در سایر پستانداران و ضمائم پوستی سایر پستانداران (سم، بالشتک انگشتی و شاخ) را توضیح می‌دهد.

کتاب بافت شناسی مقایسه ای دکتر پوستی

کتاب بافت‌شناسی مقایسه‌ای توسط دکتر ایرج پوستی، دکتر مسعود ادیب مرادی و دکتر افسانه فضیلی اساتید دانشگاه علوم پزشکی تهران در سه بخش اصلی نوشته شده است. یکی از ویژگی‌های متفاوت این کتاب با سایر کتاب‌های بافت‌شناسی توضیح خلاصه‌ای از تفاوت‌های بافت‌های انسانی با بافت‌های مشابه در حیوانات اهلی و پرندگان است. برای آموزش بهتر ساختارهای بافتی، در تدوین این کتاب علاوه بر فوتومیکروگراف‌های تهیه شده توسط نویسندگان از تصاویر کتاب‌های خارجی با ذکر منبع استفاده شده است.

بخش اول این کتاب از پنج فصل تشکیل شده است که سلول، اندازه آن، اندامک‌های سیتوپلاسمی، هسته و تقسیم سلولی را توضیح می‌دهد. بخش دوم به بررسی بافت‌های بدن انسان در شانزده فصل و با عناوین بافت‌شناسی عمومی، بافت پوششی پوشاننده، بافت پوششی غده‌ای، بافت همبند، انواع بافت همبند، بافت غضروفی، بافت استخوانی، مفاصل، بافت خون و لنف، عناصر سلولی خون، بافت غضلانی، بافت عصبی، بافت پشتیبان عصبی، میکروگلیا، آپاندیما و گانگلیون یا غده عصبی می پردازد و فصل سوم دستگاه‌های بدن و ارتباط بافتی آن را با جزئیات توضیح می‌دهد. بررسی معده نشخوارکنندگان در فصل دستگاه گوارش، یکی از تفاوت‌های این کتاب با سایر کتاب‌های بافت‌شناسی است.

اطلس بافت شناسی نوبخت

اطلس بافت شناسی نوبخت با تصاویر رنگی برای فهم بهتر مباحث نظری بافت‌شناسی در رشته‌های مختلف توسط دکتر ملیحه نوبخت و دکتر فاطمه مرادی تدوین شده است. طبقه‌بندی مطالب عملی بر پایه مطالب نظری کتاب‌های مرجع، تهیه فهرست طبقه‌بندی شده از اسلایدها (لام بافتی) در ابتدای هر فصل، نام‌گذاری فارسی و انگلیسی اسلایدها و استفاده از رنگ‌آمیزی‌های اختصاصی از ویژگی‌های مهم این اطلس است. ت

فیلم آموزش حواس ویژه – علوم تشریحی سیستم شنوایی-تعادلی در فرادرس

کلیک کنید

صاویر واضح و دقیق این اطلس به آموزش و یادگیری بافت‌شناسی اساتید و دانشجویان پزشکی، دندانپزشکی، دامپزشکی و علوم تشریح کمک فراوانی می‌کند.

روش های آزمایشگاهی بافت‌شناسی

کتاب روش‌های آزمایشگاهی بافت‌شناسی توسط گروه نویسندگان کتاب بافت‌شناسی مقایسه‌ای برای کار در آزمایشگاه بافت‌شناسی تدوین شده است. این کتاب در پنج بخش تدوین شده است. نویسندگان در بخش اول انواع میکروسکوب‌های نوری و الکترونی و شیوه کار با آن‌ها را توضیح می‌دهند. در بخش دوم پایدار کردن بافت، کلسیم‌گیری بافت‌ها، قالب‌گیری، برش، انواع میکروتوم و کار با آن‌ها و چسباندن بافت‌ها بررسی می‌شود. فصل سوم روش‌های رنگ‌آمیزی و انواع آن، فصل چهارم روش‌های انجمادی برای میکروسکوپ نوری و کرایواستات و فصل پنجم روش‌های رنگ‌آمیزی اختصاصی را توضیح می‌دهد. این کتاب راهنمای کاربردی برای دانشجویان، اساتید و کارشناسا در آزمایشگاه‌های بافت‌شناسی و آسیب‌شناسی است.

دستور کار آزمایشگاه بافت‌شناسی

کتاب دستور کار آزمایشگاه بافت‌شناسی در یک دوره سیزده جلسه با تصاویر رنگی برای آزمایشگاه بافت‌شناسی گرایش‌های مختلف زیست‌شناسی توسط دکتر الهام رمضانی تدوین شده است. در این کتاب میکروگراف ساختارهای بافتی با بزرگ‌نمایی‌های مختلف نشان داده شده است.

مشاهده انواع بافت پوششی، انواع بافت همبند، بافت‌های همبند پشتیبان (دو جلسه)، بافت‌های عصبی مرکزی و محیطی، انواع بافت عضلانی، دستگاه گردش خون، دستگاه گوارش (دو جلسه)، غدد ضمیمه دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و اندام‌های لنفاوی، دستگاه تنفس و پوست فصل‌های این کتاب را تشکیل می‌دهد. هر فصل این کتاب با توضیح مختصری از میکروساختارهای بافتی شروع شده و در بخش هدف آزمایش نوع این بافت در چند اندام بدن بررسی می‌شود.

سوالات متدوال

در این بخش به تعدادی از سوالات متدوال پیرامون کتاب‌های بافت‌شناسی پاسخ می‌دهیم.

بهترین کتاب بافت شناسی کدام است ؟

کتاب بافت‌شناسی کوئیرا و سلیمانی راد دو کتاب بافت‌شناسی کامل و کاربردی هستند که اطلاعات لازم برای درس بافت‌شناسی انسان در بیشتر رشته‌های پزشکی، پیراپزشکی و زیست‌شناسی را توضیح می‌دهند.

کتاب بافت شناسی برای کدام رشته ها مورد نیاز است؟

درس بافت‌شناسی یکی از واحدهای نظری و عملی دانشگاهی در رشته‌های پزشکی، پرستاری، آناتومی، تشریح، زیست‌شناسی (جانوری و مولکولی)، مامایی، علوم آزمایشگاهی و جنین‌شناسی است و دانشجویان این رشته‌ها به کتاب بافت‌شناسی نیاز دارند.