ماضی بعید در عربی چیست؟ + فرمول ساخت، مثال و تمرین

۱۴۱۴۵ بازدید
آخرین به‌روزرسانی: ۲۱ آذر ۱۴۰۲
زمان مطالعه: ۱۱ دقیقه
ماضی بعید در عربی چیست؟ + فرمول ساخت، مثال و تمرین

در آموزش‌های پیشین مجله فرادرس، با فعل ماضی در عربی آشنا شدیم. همچنین به فعل مضارع و مضارع التزامی پرداختیم. در این آموزش، ضمن مرور فعل ماضی، به معرفی فعل ماضی بعید در عربی می‌پردازیم.

زمان، جنس، عدد و شخص فعل در عربی

می‌دانیم که فعل واژه‌ای است که برای بیان انجام دادن کاری یا رخ دادن حالتی در زمان مشخص، استفاده می‌شود. قبل از بیان صیغه‌های مختلف فعل در هر زمانی در عربی، آشنایی با ویژگی‌های فعل در عربی و اختلاف‌های آن با زبان فارسی ضروری است. خصوصیات فعل در هر زبانی را می‌توان از جنبه‌های مختلفی بررسی کرد. در زبان عربی نیز، مانند زبان‌های دیگر، فعل از جنبه‌های خاصی بررسی و بر اساس آ‌ن‌ها دسته‌بندی می‌شود. در ادامه، این ویژگی‌های را به طور خلاصه مرور می‌کنیم.

زمان فعل: قواعد عربی در مورد زمان‌ها نسبتاً ساده است. برخی از زبان‌ها زمان‌های زیادی دارند و در مورد زمان انجام یک عمل و اینکه آیا آن عمل کامل شده است یا خیر بسیار مشخص هستند. دستور زبان عربی در مورد زمان مبهم است و فقط دو زمان اصلی وجود دارد:

  • گذشته (یا کامل) که در عربی به آن «الماضِی» می‌گویند.
  • حال و آینده (یا ناکامل) که در عربی به آن «المَضارِع» می‌گویند.

در زمان ماضی فعل قبل از بیان گوینده انجام شده یا رخ داده است. بدین صورت، فعل ماضی برای برای بیان فعل در زمان گذشته استفاده می‌شود. زمان مضارع نیز به این معنی است که فعالیت در زمان صحبت یا پس از آن انجام می‌شود یا رخ می‌دهد. برای مثال، وقتی می‌گوییم «رضا در حال آمدن است»، بدین معنی است که او اکنون در زمان حال و زمان صحبت کردن ما دارد می‌آید.

البته باید دقت کرد که در برخی منابع آموزش قواعد عربی، زمان به سه دسته گذشته، حال و آینده (مستقبل) تقسیم می‌شود که البته با آنچه گفتیم در تضاد نیست، زیرا مستقبل را که در دسته مضارع جای داده‌ایم، به‌صورت جدا دسته‌بندی می‌کنند.

مردم عرب در حال خرید کردن در بازار

برای آشنایی با مباحث عربی دبیرستان، پیشنهاد می‌کنیم به مجموعه آموزش‌های دروس دبیرستان و پیش دانشگاهی فرادرس مراجعه کنید که لینک آن در ادامه آورده شده است.

جنس فعل: در اینجا، منظورمان  از جنس فعل، مذکر یا مؤنث بودن آن است. همان‌طور که می‌دانیم، در زبان فارسی، شکل فعل به مؤنث و مذکر بودن بستگی ندارد و افعال برای هر دو جنس یکسان هستند. اما در زبان عربی این‌گونه نیست و فعل‌ها برای جنس مذکر و مؤنث تفاوت دارند.

عدد فعل: عدد فعل، در واقع بیانگری تعداد افرادی است که فعل در ارتباط با آن‌ها بیان می‌شود. در زبان فارسی، برای عدد فعل دو حالت مفرد و جمع را داریم. اما، در زبان عربی، علاوه بر مفرد و جمع، مثنی نیز وجود دارد که برای دو نفر است. در واقع، می‌توان عدد فعل در زبان عربی را به سه دسته زیر تقسیم کرد:

  • مفرد (بر یک نفر دلالت می‌کند)
  • مثنی (بر دو نفر دلالت می‌کند)
  • جمع (بر بیش از دو نفر دلالت می‌کند)

شخص فعل: اگر دقت کرده باشید، هنگام صرف فعل در زبان فارسی، سه شخص را بیان می‌کنیم: اول شخص برای حالتی که فعل درباره خود گوینده یا خودش و همراهانش است، دوم شخص برای حالتی که فعل خطاب به شخص یا اشخاص مقابل و حاضر است و سوم شخص برای شخص یا اشخاصی که حضور ندارند و فعل درباره آن‌هاست.

در زبان عربی نیز، شخص یا اشخاصی که فعل بر آن‌ها دلالت می‌کند، می‌توانند غایب، مخاطب یا متکلم باشند. غایب برای شخص یا اشخاصی است که حضور ندارند. مخاطب شخص یا اشخاصی است که حضور دارند و فعل بر آن‌ها دلالت می‌کند. متکلم نیز برای حالتی است که فعل درباره خود گوینده یا خودش و همراهانش است. برای متکلم، اگر خود شخص باشد، به آن «متکلم وحده» (یعنی گوینده تنها) و اگر چند شخص باشند، به آن «متکلم مع‌الغیر» (یعنی گوینده و همراهانش) می‌گویند.

نشانه فعل ماضی در زبان عربی

همان‌گونه که می‌دانیم، در زبان فارسی، مثلاً برای صرف فعل‌ «گفتن» از ترکیب شناسه‌ها و بن فعل استفاده می‌کنیم. به‌عنوان مثال، صیغه‌های ماضی ساده این فعل، عبارتند از «گفتم، گفتی، گفت، گفتیم، گفتید، گفتند». در عربی نیز، قواعد تقریباً مشابهی داریم، با جزئیاتی بیشتر.

در قواعد عربی، اسامی و افعال به دو دسته «مَبْنِیّ» و «مُعْرَب» تقسیم می‌شوند. مَبْنِیّ به این معنی است که بدون توجه به موقعیت آن در جمله، یک پایان ثابت (شکل حرف آخر) وجود دارد و بنابراین، حرف آخر فعل همیشه یکسان و با علامت یکسان تلفظ می‌شود. در حالی که مُعْرَب به این معناست که پایان حرف با توجه به موقعیت آن در جمله و حالت دستوری تغییر می‌کند و بنابراین، حرف آخر فعل تلفظ و علامت متفاوتی خواهد داشت. فعل ماضی و امری همیشه مَبْنِیّ هستند. زمان حال نیز عموماً مُعْرَب است، به استثنای یک مورد که خارج از موضوع این آموزش است.

در یک فعل باقاعده ساده، جمله ماضی پایه به‌صوت زیر نوشته می‌شود:

  • کَتَبَ: (او) نوشت.
  • شَرِبَ: (او) نوشید.
  • حَمَلَ: (او) حمل کرد.

سه حرف اصلی هر فعل، ریشه یا بن آن هستند. در انتهای سه حرف ریشه، یک مصوت قرار می‌گیرد. در بیشتر موارد، این فتحه روی هر سه حرف قرار می‌گیرد (کَتَبَ، حَمَلَ)، اما گاهی اوقات مصوت دوم یک کسره می‌گیرد (شَرِبَ). در موارد نادر، مصوت دوم یک ضمه می‌پذیرد، اما می‌توانید این افعال را نادیده بگیرید، زیرا به احتمال زیاد آن‌ها را نمی‌بینید یا استفاده نخواهید کرد.

ساخت فعل ماضی در عربی

آشنایی با ساخت فعل ماضی، به ما در ساختن فعل ماضی بعید در عربی کمک می‌کند. در دو مرحله می‌توان فعل ماضی را ساخت:

گام اول: اولین گام در ساختن فعل ماضی داشتن بن فعل است. بن ماضی در عربی از فعل مفرد مذکر غائب (سوم شخص مفرد مذکر) به‌دست می‌آید، منظور همین کَتَبَ، شَرِبَ و حَمَلَ و مانند این‌هاست. فقط کافی است حرف آخر این‌ها را ساکن کنیم. پس ریشه ماضی این‌ فعل‌ها این‌گونه می‌شود: کَتَبْ، شَرِبْ و حَمَلْ.

گام دوم: بسته به اینکه چه کسی عمل را انجام می‌دهد (فاعل فعل) می‌توان پایان‌های (ترکیب حرف و مصوت) مختلفی به این بن ماضی اضافه کرد. برای مثال، کَتَبَ (او نوشت) بن ماضی است. اگر پایان این بن “تُ” را اضافه کنیم، فعل “کَتَبْتُ” را خواهیم داشت به‌معنای «نوشتم»؛ اگر “نَا” را اضافه کنیم، می‌شود “کَتَبْنا” به‌معنای «نوشتیم» و غیره. این‌ها فقط مثا‌ل‌هایی بودند که نشان دهیم فعل ماضی در عربی با داشتن بن فعل و افزودن علامت یا حرف به انتهای آن صرف می‌شود. در ادامه، صرف فعل ماضی در عربی را برای صیغه‌های مختلف بیان می‌کنیم.

کتاب های چیده شده در قفسه

دیدیم که بن ماضی معمولاً در عربی از سه حرف تشکیل می‌شود. برای مثال، «فَعَلَ» را در نظر بگیرید که معمولاً برای آموزش فعل در یبان عربی از آن استفاده می‌شود. می‌خواهیم صیغه‌های ماضی این فعل را صرف کنیم. در زبان عربی ۱۴ صیغه وجود دارد که این چهارده صیغه با توجه به ترکیب شخص (غائب، مخاطب یا متکلم بودن)، جنس (مذکر و مؤنث بودن) و عدد (مفرد، مثنی و جمع بودن) ساخته می‌شوند.

جدول زیر، صیغه‌های مختلف ریشه ماضی «فَعَل» را برای زمان ماضی نشان می‌دهد. به حروف و علامت‌های انتهای فعل‌ها دقت کنید.

شخص جنس ↓ / عدد ←مفردمثنی جمع
غائبمذکرفَعَل‌َ (ریشه ماضی + ــَـ)فَعَلا (ریشه ماضی + ا)فَعَلوا (ریشه ماضی + ـوا)
مؤنث فَعَلَتْ (ریشه ماضی + ـَتْ)فَعَلَتا (ریشه ماضی + ـَتا)فَعَلنَ (ریشه ماضی + نَ)
مخاطبمذکرفَعَلتَ (ریشه ماضی + تَ)فَعَلتُما (ریشه ماضی + تُما)فَعَلتُم (ریشه ماضی + تُم)
مؤنثفَعَلتِ (ریشه ماضی + تِ)فَعَلتُما (ریشه ماضی + تُما)فَعَلتُنَّ (ریشه ماضی + تُنَّ)
متکلموحدهفَعَلتُ (ریشه ماضی + تُ)--
مع‌الغیر-فَعَلنا (ریشه ماضی + تُ)فَعَلنا (ریشه ماضی + نا)

به بخش‌های قرمز که به پایان بن ماضی اضافه شده و صیغه فعل را می‌سازد، «ضمیر متصل» می‌گوییم. «ضمایر منفصل» یا جدا نیز وجود دارند که می‌توانیم از آن‌ها در جمله استفاده کنیم.

جدول زیر، ضمایر متصل و منصفل معادل هم را برای صیغه‌های مختلف فعل ماضی نشان می‌دهد.

صیغهضمیر منفصلضمیر متصل آخر فعلمثالمعنی 
مفرد مذکر غایبهُوَــَـهُوَ کَتَبَاو نوشت.
مفرد مؤنث غایبهِيَـَتْهِيَ کَتَبَتْاو نوشت.
مثنی مذکر غایبهُمااهُما کَتَباآن دو نفر نوشتند.
مثنی مؤنث غایبهُماـَتاهُما کَتَبَتاآن دو نفر نوشتند.
جمع مذکر غایبهُمـواهُم کَتَبُواآن چند نفر نوشتند.
جمع مؤنث غایبهُنَّنَهُنَّ کَتَبْنَآن چند نفر نوشتند.
مفرد مذکر مخاطبأنْتَتَأنْتَ کَتَبتَتو نوشتی.
مفرد مؤنث مخاطبأنْتِتِأنْتِ کَتَبتِتو نوشتی.
مثنی مذکر مخاطبأنْتُماتُماأنْتُما کَتَبْتُماشما دو نفر نوشتید.
مثنی مؤنث مخاطبأنْتُماتُماأنْتُما کَتَبْتُماشما دو نفر نوشتید.
جمع مذکر مخاطبأنْتُمْتُمأنْتُمْ کَتَبتُمشما چند نفر نوشتید.
جمع مؤنث مخاطبأنْتُنَّتُنَّأنْتُنَّ کَتَبتُنَّشما چند نفر نوشتید.
متکلم وحدهأناتُأنا کَتَبْتُمن نوشتم.
متکلم مع‌الغیرنَحْنُنَانَحْنُ کَتَبناما نوشتیم.

اکنون که با ساختار و نحوه تشکیل فعل ماضی آشنا شده‌ایم، می‌توانیم با برخی تغییرات، به‌راحتی فعل ماضی بعید در عربی را بسازیم.

ساخت ماضی بعید در عربی

به این جمله فارسی دقت کنید: «وقتی من رسیدم، احمد رفته بود». در این جمله، گوینده از کار یا فعلی خبر می‌دهد که قبل از وقوع فعل گذشته دیگری رخ داده است. این صیغه را «ماضی بعید» می‌نامیم. تصویر زیر مفهوم فعل ماضی بعید را به‌خوبی نشان می‌دهد.

فعل ماضی بعید در عربی

در ادامه این بخش، فعل ماضی بعید در عربی را بررسی می‌کنیم.

فعل ماضی بعید در عربی را این‌گونه می‌سازیم:

کان + قد + ماضی

یا

کان + ماضی

بنابراین، آمدن یا نیامدن «قد» در فعل ماضی بعید در عربی یکسان است و تفاوتی ایجاد نمی‌کند.

صرف فعل «کانَ»

در جدول زیر، ساخت فعل «کان» را برای صیغه‌های مختلف آورده‌ایم.

صیغهضمیر متصل آخر فعلصرف فعل کان
مفرد مذکر غایبــَـ
مفرد مؤنث غایبـَتْکانَ
مثنی مذکر غایباکانا
مثنی مؤنث غایبـَتاکانَتا
جمع مذکر غایبـواکانوا
جمع مؤنث غایبنَکُنَّ
مفرد مذکر مخاطبتَکنتَ
مفرد مؤنث مخاطبتِکنتِ
مثنی مذکر مخاطبتُماکنتما
مثنی مؤنث مخاطبتُماکنتما
جمع مذکر مخاطبتُمکنتم
جمع مؤنث مخاطبتُنَّکنتنَّ
متکلم وحدهتُکنتُ
متکلم مع‌الغیرنَاکنّا

مثال ماضی بعید در عربی

برای مثال، در جدول زیر، ۱۴ صیغه فعل ماضی بعید را برای فعل «خرج» آورده‌ایم.

صیغهفعل ماضی بعیدمعنی
مفرد مذکر غایبكانَ خَرَجَخارج شده بود
مفرد مؤنث غایبكانَت خَرَجَتخارج شده بود
مثنی مذکر غایبكانا خَرَجاخارج شده بودند
مثنی مؤنث غایبكانَتا خَرَجَتاخارج شده بودند
جمع مذکر غایبكانُوا خَرَجُواخارج شده بودند
جمع مؤنث غایبكُنَّ خَرَجنَخارج شده بودند
مفرد مذکر مخاطبكُنتَ خَرَجتَخارج شده بودی
مفرد مؤنث مخاطبكُنتِ خَرَجتِخارج شده بودی
مثنی مذکر مخاطبكُنتُما خَرَجتُماخارج شده بودید
مثنی مؤنث مخاطبكُنتُما خَرَجتُماخارج شده بودید
جمع مذکر مخاطبكُنتُم خَرَجتُمخارج شده بودید
جمع مؤنث مخاطبكُنتُنَّ خَرَجتُنَّخارج شده بودید
متکلم وحدهكُنتُ خَرَجتُخارج شده بودم
متکلم مع‌الغیركُنّا خَرَجناخارج شده بودیم

ساخت ماضی بعید منفی

برای ساخت فعل ماضی بعید منفی دو راه وجود دارد.

در روش اول، کافی است که یک «ما»ی نفی قبل از «کان» بیاوریم:

ما + کان + (قد) + ماضی

برا مثال، در جمله زیر ماضی بعید منفی به کار رفته است:

ما کُنتُ قد شاهدتُ تَقَدُّماً فی دروسی: پیشرفتی در درس‌هایم مشاهده نکرده بودم.

اما راه دوم برای ساختن فعل ماضی بعید منفی، استفاده از لم و مضارع مجزوم فعل یکون است:

لم + مضارع مجزوم یکون + (قد) + ماضی

برای مجزوم کردن فعل مضارع، کارهای زیر را انجام می‌دهیم:

  • ضمه انتهای فعل را ساکن می‌کنیم.
  • «ن» آخر فعل را حذف می‌کنیم. البته دقت کنید که استثنایی وجود دارد و آن اینکه «نَ» جمع مؤنث را حذف نمی‌کنیم.

صیغه‌های مضارع مجزوم فعل «یکون» در جدول زیر آورده شده‌اند.

صیغهضمیرمضارعمضارع مجزوم
مفرد مذکر غایبهُوَيکونُلم یکن
مفرد مؤنث غایبهِیَتکونُلم تکن
مثنی مذکر غایبهُمايکونانِلم یکونا
مثنی مؤنث غایبهُماتکونانِلم تکونا
جمع مذکر غایبهُميکونونَلم یکونوا
جمع مؤنث غایبهُنَّيکُنَّلم يکُنَّ
مفرد مذکر مخاطبأنْتَتکونُلم تکن
مفرد مؤنث مخاطبأنْتِتکونینَلم تکونی
مثنی مذکر مخاطبأنْتُماتکونانِلم تکونا
مثنی مؤنث مخاطبأنْتُماتکونانِلم تکونا
جمع مذکر مخاطبأنْتُمْتکونونَلم تکونوا
جمع مؤنث مخاطبأنْتُنَّتکنَّلم تکنَّ
متکلم وحدهأناأکونُلم أکن
متکلم مع‌الغیرنَحْنُ نکونُلم نکن

برای مثال، جمله زیر با روش دوم ساخته شده است.

  • لم یکُنِ الدُّبُّ قد وَضَعَ فَمَهُ قُربَ اُذُنِه: خرس دهانش را نزدیک گوش او قرار نداده بود.

ترجمه ماضی بعید در عربی

برای ترجمه ماضی بعید از این ساختار استفاده می‌کنیم: «بن ماضی ترجمه فعل + ـه + فعل بودن.» برای مثال، «کان قد کتب» را «نوشته بود» معنی می‌کنیم.

نکته: دقت کنید که در ترجمه «کان»، وقتی برای ساختن فعل ماضی بعید در عربی به کار رود، از «بودِ» اسنادی استفاده نمی‌کنیم و آن را مطابق فعل ماضی بعید در فارسی ترجمه می‌کنیم.

برای مثال، این جمله را در نظر بگیرید: «کان الطلاّب قد خَرَجوا منَ الصَفِّ.» ترجمه صحیح و غلط آن را در ادامه آورده‌ایم.

  • ترجمه صحیح: دانش‌آموزان از کلاس خارج شده بودند.
  • ترجمه غلط: دانش‌آموزن بودند که از کلاس خارج شده بودند.

نکته: گاهی پیش می‌آید که یک عبارت دو فعل دارد و هر دو فعل آن ماضی هستند و ارتباط معنایی نیز دارند. در این صورت، اگر فعل ماضی دوم را به‌صورت بعید یا ساده ترجمه کنیم، یکسان خواهد بود.

برای مثال، به این جمله دقت کنید:

خرج المعلمُ من الصفِّ و قد علّمنا أشیاءَ کثیرةًِ

این جمله را این‌گونه ترجمه می‌کنیم:

معلم از کلاس خارج شد، در حالی که مطالب زیادی را به ما آموخته بود.

این جمله را می‌توان این‌گونه نیز ترجمه کرد:

معلم از کلاس خارج شد، در حالی که مطالب زیادی را به ما آموخت.

تفاوت ماضی بعید و ماضی استمرای

در آموزش «ماضی استمراری در عربی چیست؟ + فرمول ساخت، مثال و تمرین» دیدیم که شیوه ساخت فعل ماضی استمراری این‌گونه است:

صیغه‌های ماضی فعل «کان» + صیغه‌های مضارع فعل اصلی

همان‌طور که مشخص است، در ماضی استمراری، پس از صیغه ماضی فعل «کان»، مضارع فعل می‌آید.

جدول زیر صیغه‌های فعل ماضی استمراری را برای ریشه «کتب» نشان می‌دهد.

صیغهماضی استمراریمعنی 
مفرد مذکر غایبهُوَ كَانَ یَکْتُبُآن مرد می‌نوشت.
مفرد مؤنث غایبهِیَ كَانَتْ تَکْتُبُآن زن می‌نوشت.
مثنی مذکر غایبهُما كانَا یَکْتُبانآن دو مرد می‌نوشتند.
مثنی مؤنث غایبهُما كانَتَا تَکتُبانآن دو زن می‌نوشتند.
جمع مذکر غایبهُم كانُوْا یَکْتَبونَآن چند مرد می‌نوشتند.
جمع مؤنث غایبهُنَّ كُنَّ یَکْتُبنَآن چند زن می‌نوشتند.
مفرد مذکر مخاطبأنْتَ كُنْتَ تَکْتُبُتو (مرد) می‌نوشتی.
مفرد مؤنث مخاطبأنْتِ كُنْتِ تَکْتُبینتو (زن) می‌نوشتی.
مثنی مذکر مخاطبأنْتُما كُنْتُمَا تَکْتُبانشما دو مرد می‌نوشتید.
مثنی مؤنث مخاطبأنْتُما كُنْتُمَا تَکْتُبانشما دو زن می‌نوشتید.
جمع مذکر مخاطبأنْتُمْ كَنْتُمْ تَکْتَبونَشما چند مرد می‌نوشتید.
جمع مؤنث مخاطبأنْتُنَّ كُنْتُنَّ تَکْتُبنَشما چند زن می‌نوشتید.
متکلم وحدهأنا كُنْتُ أکْتُبُمن می‌نوشتم.
متکلم مع‌الغیرنَحْنُ كُنَّا نَکْتُبُما می‌نوشتیم.

 

سوالات متدوال درباره ماضی بعید در عربی

در این بخش به برخی از سوالات پر تکرار درباره مبحث ماضی بعید در عربی به اختصار پاسخ می‌دهیم.

منظور از ماضی بعید چیست؟

هرگاه در زمان گذشته یک کاری قبل از کار دیگری انجام شود، برای صحبت درباره آن از ماضی بعید استفاده می‌کنیم.

ماضی بعید در عربی چگونه ساخته می‌شود؟

در زبان عربی برای ساختم ماضی بعید باید از فرمول «کان+فعل ماضی مطلق» استفاده کنیم. باید در نظر داشته باشیم که فعل کان از نظر جنسیت و تعداد با فعل ماضی بعد از خودش تطابق دارد.

ماضی بعید در عربی را چگونه به فارسی ترجمه کنیم؟

برای ترجمه عربی به فارسی ماضی بعید باید از فرمول «صفت مفعول+ صرف فعل بودن» استفاده کنیم. منظور از صفت مفعولی، مصدر فارسی بودن حرف «ن» به علاوه حرف «ه» در انتهای آن است. مانند: پرسیدن --> پرسید --> پرسیده

تست ماضی بعید در عربی

در این بخش، چند پرسش چهارگزینه‌ای از ماضی بعید در عربی را بررسی می‌کنیم که به ما در افزایش یادگیری و تثیبت دانسته‌هایمان کمک می‌کنند.

مثال ۱. کدام گزینه بهترین ترجمه برای این عبارت را نشان می‌دهد؟ «فی تلک الفترةِ کانَ المسلمونَ قد بلغوا منزلةً رفیعةً فی العلومِ»
الف) مسلمانان سستی نورزیدند و به منزلتی والا در علوم رسیدند.
ب)‌ در آن زمان مسلمانان به حد بلوغ در مراتب علوم دست یافتند.
ج) در آن زمان مسلمانان به منزلتی والا در علوم رسیده بودند.
د) در آن زمان مسلمانان به منزلتی والا در علوم می‌رسیدند.
شرح پاسخ
همان‌طور که می‌بینیم، ماضی بعید «کانَ المسلمونَ قد بلغوا» را داریم و آن را به‌صورت «مسلمانان رسیده بودند» ترجمه می‌کنیم. پس گزینه ج صحیح است.
مثال ۲. کدام گزینه ترجمه صحیح جمله «تعلّمت نرجس لغاتِ عديدةُ قد ساعدتها في مَدَّ جِسرِ التّفاهمِ بینَ  اُوروبا و الثّقافة الإسلاميّة!» را نشان می‌دهد؟
الف) نرگس زبان‌های زیادی را آموخته بود که او را در ایجاد پل تفاهم بین اروپا و تمدن اسلامی کمک می‌کرد!
ب) نرگس زبان‌های متعددی را آموخت که وی را درکشیدن رشته تفاهم بین اروپاییان و فرهنگ اسلام کمک کرد!
ج) نرگس زبان‌های بسیاری را یاد داد که سبب شد بین اروپا و فرهنگ اسلامی پل تفاهم کشیده شود!
د) نرگس زبان‌های متعددی را آموخت که او را در کشیدن پل تفاهم بین اروپا و فرهنگ اسلامی کمک نموده بود!
شرح پاسخ
«تعلّمت» فعل ماضی ساده است و بنابراین، گزینه‌های الف و ج صحیح نیستند. «قد ساعدتها» ماضی بعید است. از طرفی «جِسرِ التّفاهمِ» به‌معنی «پل تفاهم» است و گزینه ب صحیح نیست. در نتیجه، گزینه د صحیح است.
مثال ۳. معنی این جمله در کدام گزینه آورده شده است؟ کنتُ قد سمعتُ من المُزارعینَ: عصفّت ریاحٌ شدیدةٌ و خرّبت بیتاً جنبَ شاطیء البحرِ!»
الف) از کشاورزان شنیدم بادهای شدیدی وزیده است و خانه‌ای را کنار ساحل دریا ویران کرده است!
ب) از کشتکاران می‌شنیدم بادهای شدیدی وزید و یک خانه راکنار ساحل دریا ویران کرد!
ج) از کشاورزان شنیده بودم بادهای شدیدی وزید و خانه‌ای را کنار ساحل دریا ویران کرد!
د) از کشاورزان شنیده بودم باد شدیدی وزید و خانه کنار ساحل دریا را ویران کرده بود!
شرح پاسخ
«کنتُ قد سمعتُ» فعل ماضی بعید است و به همین دلیل، گزینه‌های الف و ب صحیح نیستند. همچنین، «ریاحٌ شدیدةٌ» به‌معنی «بادهای شدید» است که نشان می‌دهد گزینه د صحیح نیست. در نتیجه، گزینه ج صحیح است.
مثال ۴. کدام گزینه معنی صحیح «کانت المدرسة قد دعت بعض صديقاتي الی حفلة نجاحنا بعد امتحانات نهاية السنة!» نشان می‌دهد؟‌
الف) پس از امتحانات آخر سال، مدرسه بعضی دوستانم را به جشن قبولیمان دعوت کرده بود!
ب) بعد از قبولی در امتحانات پایان سال، مدرسه برخی دوستان را به جشن قبولی‌ام دعوت کرد!
ج) مدرسه ما بعد از امتحانات پایان سال، برای جشن موفقیت ما بعضی دوستان را دعوت کرده بود!
د) مدرسه به‌خاطر قبول شدن ما در امتحانات آخر سال، برخی دوستان را به جشن قبولی ما دعوت کرد!
شرح پاسخ
«کانت المدرسة قد دعت» ماضی بعید است و با توجه به معنی سایر کلمات، گزینه الف صحیح است.
مثال ۵. کدام گزینه معنی صحیح جمله «لمّا نقلتُ لصديقي الخبر الَّذي کنت أسمعه دائماً قال لي: انّی کنتُ قد سمعت هذا الخبر مراراً قبل هذا!» را نشان می‌دهد؟
الف) آنگاه که به دوستم گفتم این خبر را پیوسته می‌شنوم، او به من گفت: من همین خبر را بارها پیش از این شنیده بودم!
ب) وقتی خبری را که دائماً می‌شنیدم برای دوستم نقل کردم، به من گفت: من این خبر را قبل از این بارها شنیده بودم!
ج) هنگامی که این خبر را که مرتباً می‌شنیدم برای دوستم گفتم، او به من گفت: من نیز همین خبر را پیش از این به دفعات شنیده‌ام!
د) زمانی که داشتم برای دوستم خبری را که بارها شنیده بودم نقل می‌کردم، به من گفت: من هم اين خبر را قبل از این به دفعات شنیده‌ام!
شرح پاسخ
با توجه به اینکه «کنتُ قد سمعت» ماضی بعید و معنی آن «شنیده بودم» است، گزینه‌های ج و د صحیح نیستند. «این خبر را» در گزینه الف غلط بوده و در نتیجه گزینه ب صحیح است.

جمع‌بندی

در این آموزش از مجله فرادرس، با روش ساخت فعل ماضی بعید در عربی آشنا شدیم. همچنین، به روش منفی کردن فعل ماضی بعید در عربی پرداختیم و در پایان، مثال‌ها و تمرین‌های متنوعی را ارائه کردیم.

بر اساس رای ۳۰ نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.
منابع:
مجله فرادرس
نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *