تقویت مهارت های ارتباطی با ۵۰ روش عملی و کاربردی

۲۴۴۲ بازدید
آخرین به‌روزرسانی: ۰۲ دی ۱۴۰۲
زمان مطالعه: ۲۵ دقیقه
تقویت مهارت های ارتباطی با ۵۰ روش عملی و کاربردی

مهارت‌های ارتباطی در محل کار و زندگی ترکیبی از ارتباط کلامی و غیرکلامی است. بنابراین برای تقویت فن بیان و انواع مهارت های ارتباطی باید در هر موقعیت به جنبه‌های مختلفی توجه کنید. افراد کاریزماتیک توانایی استفاده از ارتباط کلامی و غیرکلامی را برای تأثیرگذاری بر دیگران به‌خوبی می‌دانند. در این مطلب به آموزش برقراری ارتباط موثر در محیط کار، زندگی، روابط عاطفی و... می‌پردازیم و بهترین کتاب‌های مربوط به این حوزه را معرفی می‌کنیم.

فهرست مطالب این نوشته

تقویت مهارت های ارتباطی

در طول روز با افراد مختلفی ارتباط دارید و میزان صمیمیت شما با هرکدام از این افراد متفاوت است. بنابراین برای برقراری ارتباط موثر با شخصیت‌های متفاوت در موقعیت‌های متفاوت نیاز به مهارت خاصی دارید و اگر این توانایی را نداشته باشید بسیاری از فرصت‌ها را برای رسیدن به هدف‌های خود از دست می‌دهید. در ادامه با توجه به تفاوت‌های رفتاری در هر موقعیت متدهای متفاوتی را برای تقویت مهارت های ارتباطی در محیط خانواده و دوستان و همچنین محیط کار ارائه می‌کنیم.

تقویت مهارت های ارتباطی در زندگی

یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی، خانواده و دوستان هستند و نحوه برقراری ارتباط با آن‌ها اهمیت زیادی دارد. زیرا این افراد در موقعیت‌های مختلف شما را همراهی می‌کنند و اگر نتوانید ارتباط خوبی با آن‌ها ایجاد کنید احتمال این مسئله وجود دارد که آن‌ها را برنجانید یا از دست بدهید. بسیاری از افراد به‌هیچ‌وجه قصد این کار را ندارند اما چون در برقراری ارتباط ضعیف هستند دوستانشان را از دست می‌دهند و خانواده از ارتباط با آن‌ها واهمه دارند. در ادامه متدهای تقویت برقراری ارتباط در محیط خانواده و دوستان را آموزش می‌دهیم تا شما نیز روی نقاط ضعف خود در این زمینه کار کنید و از این مهارت برای پرورش روابط خود بهره ببرید.

ارتباطات گروهی

۱. بشنوید و بشنوید و بشنوید

خانواده و دوستان شما همواره دوست دارند که شنیده شوند. به حرف‌های آن‌ها گوش دهید و مدام در حین صحبت‌هایشان به پاسخ خودتان نیندیشید. اگر عبارتی را درک نمی‌کنید از آن‌ها بخواهید که موضوع را برایتان روشن کنند. باید در لحظه مکالمه، طرف مقابل را مهم‌ترین شخص زندگی خود بدانید و به صحبت‌هایش با تمام وجود گوش دهید. برخی افراد بدون این‌که درک درستی از منظور طرف مقابل داشته باشند او را با همان ادراک نیمه‌کاره قضاوت می‌کنند و دچار سوءتفاهم می‌شوند.

نکته بعدی این است که باید در لحظه صرفا با یک نفر صحبت کنید. برخی افراد عادت دارند که در حین مکالمه با اقوام و دوستان هم‌زمان پاسخ تماس‌های تلفنی را می‌دهند یا به پیام‌های شبکه‌های اجتماعی پاسخ می‌دهند. با این کار طرف مقابل حس می‌کند خودش یا حرف‌هایش برای شنونده اهمیتی ندارد و به این ترتیب ارتباط مناسبی ایجاد نمی‌شود.

گوش دادن فعال چیست

۲. مهم است که طرف مقابل را بشناسید

یکی از موضوعات بسیار مهم برای تقویت مهارت های ارتباطی این است که طرف مقابل را از لحاظ سن، جایگاه، میزان صمیمیت و... بشناسید و مطابق با این شناخت، لحن کلام خود را انتخاب کنید. به طور مثال در جمع دوستان خود می‌توانید از عبارت‌های غیررسمی و شوخی‌های مرسوم استفاده کنید اما اگر همین لحن را برای مکالمه با افراد مسن خانواده به کار بگیرید احتمالا ناراحت شوند. بنابراین باید قوه سنجش خود را تقویت کنید و عبارت‌هایی مناسب برای هر موقعیت برگزینید.

نکته بعدی استفاده از عبارت‌های مخفف است. گاهی کلمه‌ای بین شما و دوستان یا خواهر و برادرتان مفهوم خاصی دارد و از آن در موقعیت‌های مختلف استفاده می‌کنید. اما اگر همین عبارت اختصاری را در جمع دیگری به زبان بیاورید برای دیگران گنگ و نامفهوم است و حتی ممکن است سوءبراشت کنند و از شما ناراحت شوند. بنابراین برای تقویت مهارت برقراری ارتباط خود به این نکات کوچک اما مهم دقت کنید.

۳. زبان بدن را جدی بگیرید

زبان بدن برای برخوردهای حضوری و ویدئویی اهمیت زیادی دارد. برای این‌که ارتباط خوبی با افراد مهم زندگی خود داشته باشید حتما زبان بدن را با کلام خود هماهنگ کنید. به طور مثال بهتر است دست به سینه نباشید و در حد اعتدال ارتباط چشمی خود را حفظ کنید.

۴. قبل از ارسال پیام آن را دوباره بررسی کنید

همواره پیام‌های خود را از نظر املایی و مفهومی بررسی کنید تا پیام درست و کاملی را به طرف مقابل برسانید. در پیام‌های نوشتاری، چون دیگران زبان بدن و دیگر نشانه‌های غیرکلامی شما را نمی‌بینند دچار سوء‌تفاهم می‌شوند. بنابراین خیلی مهم است که متن شفافی بنویسید.

۵. مختصر و شفاف صحبت کنید

چه در نوشتار و چه در گفتار اصل مختصرگویی را رعایت کنید و در عین حال شفافیت کلام را از بین نبرید. این کار به تمرین و مطالعه نیاز دارد. هرچه بیشتر مطالعه کنید و به صحبت‌های افراد فرهیخته گوش دهید بهتر سخن می‌گویید و از کلماتی استفاده می‌کنید که معنی پیام شما را به طور کامل منتقل می‌کنند.

تقویت مهارت های کلامی

نکته بعدی این است که در حین پاسخگویی به دیگران عجله نکنید. چه در مکالمه‌های حضوری و چه ارسال پیام مطمئن شوید که منظور طرف مقابل را درک کرده‌اید. به طور مثال برخی افراد با خواندن نیمی از پیام ایمیل شروع به نوشتن پاسخ می‌کنند و همین امر ممکن است آن‌ها را دچار مشکل کند.

۶. نوت‌برداری کنید

برخی مواقع در حین مکالمه با دیگران متوجه می‌شوید که باید سکوت کنید تا آن‌ها تمامی صحبت‌هایشان را انجام دهند. این در حالی است که برخی نکات گفته شده نیاز به پاسخ دارند اما نباید در بین کلامشان صحبت کنید. در این حالت بهترین راه این است که به حافظه خود اطمینان نکنید و نکاتی را یادداشت کنید تا وقتی نوبت به شما رسید چیزی را از قلم نیندازید. به این ترتیب هم احترام طرف مقابل را حفظ کرده‌اید و هم پاسخ‌های درستی ارائه داده‌اید.

نوت برداری

۷. گاهی تماس تلفنی برقرار کنید

اگر می‌بینید که حرف‌های زیادی برای گفتن دارید به جای نوشتن پیام از تماس صوتی استفاده کنید زیرا با این‌کار هم مدیریت زمان انجام می‌دهید و هم با کمک لحن کلام خود مانع از بروز سوءتفاهم‌های احتمالی می‌شوید.

۸. به حرف‌هایتان بیندیشید

همیشه قبل از شروع صحبت مکثی کوتاه داشته باشید تا حرف‌های سنجیده‌ای را بیان کنید. مکث‌های شما در ذهن دیگران نمی‌مانند اما حرف‌هایتان ثبت خواهند شد بنابراین عجله نداشته باشید. تقویت مهارت های ارتباطی فقط در صورتی امکان‌پذیر است که بیاموزید از واژه‌ها به درستی استفاده کنید و از گفته‌هایتان پشیمان نشوید.

ارتباط موثر

۹. با همه رفتار مساوی داشته باشید

افرادی که مهارت ارتباطی ندارند معمولا در جمع فقط با یکی دو نفر صحبت می‌کنند و برای بقیه افراد جمع احترامی قائل نمی‌شوند. در این حالت دیگران نیز ارتباط مناسبی با او ایجاد نمی‌کنند. بنابراین اگر در جمعی صحبت می‌کنید طوری حرف بزنید که همه حاضران مخاطب شما باشند. همچنین برای موفقیت بیشتر تلاش کنید که با همه این افراد ارتباط چشمی مناسبی برقرار کنید.

۱۰. نگرش مثبت خود را حفظ کنید و لبخند بزنید

حتی وقتی پشت تلفن صحبت می‌کنید لبخندی بر لب داشته باشید زیرا حس مثبت شما حتی در لحن صدا مشخص است و طرف مقابل متوجه این موضوع می‌شود. در این حالت اگر رفتار مثبتی داشته باشید دیگران نیز حس مثبتی می‌گیرند.

تماس تلفنی

تقویت مهارت های ارتباطی در ازدواج

یکی از بزرگ‌ترین ضعف‌های افراد برقراری ارتباطی درست با شریک عاطفی‌شان است. این مهارت در کودکی با مشاهده رفتار پدر و مادر شکل می‌گیرد و اگر والدین از شیوه درستی برای ارتباطات خود استفاده نکنند فرزندان نیز در ایجاد رابطه عاطفی مهارتی نخواهند داشت.

هرچه عمر دوران متاهلی بیشتر می‌شود تعداد مسئولیت‌ها و سختی شرایط افزایش می‌یابد و همین امر کنترل روی رفتارهای فردی را دشوار می‌کند. به همین علت زن و مرد مدتی پس از زندگی مشترک در برقراری ارتباط درست با یکدیگر به مشکل برمی‌خورند. بنابراین تقویت مهارت های ارتباطی میان زوجین اهمیت بسیاری بالایی دارد و می‌تواند شرایط زندگی آن‌ها را به طور کامل متحول کند.

روابط زوجین

در ادامه به مهم‌ترین مهارت‌های ارتباطی می‌پردازیم که این مهارت‌ها کلیدی‌ترین مسائل برای ایجاد روابط مناسب میان زن و مرد هستند.

۱. زمانی از روز را به یکدیگر اختصاص دهید

با افزایش مشغله‌ها زن و مرد معمولا در طول روز زمان بسیار کمی را برای مکالمه با یکدیگر صرف می‌کنند. برای این‌که روابط خود را تقویت کنید روزانه بین ۲۰ الی ۳۰ دقیقه هرنوع تکنولوژی را رها کنید و صرفا با هم گفتگو و تعامل داشته باشید.

۲. به جای «تو» بگویید «من»

استفاده از خود به جای متهم کردن دیگری یکی از بهترین رو‌ش‌های تقویت روابط است. به طور مثال بگویید: «من فکر می‌کردم از حجم وظایف من اطلاع داری و خودت کارهای آماده‌سازی شام را انجام می‌دهی.» این جمله به مراتب از گفتن «چرا شام را آماده نکردی؟» بهتر است و باعث ایجاد کدورت نمی‌شود.

۳. نگاه اختصاصی داشته باشید

وقتی اتفاقی رخ می‌دهد آن را فرایندی همیشگی نبینید بلکه به شکل خاص به آن موضوع دقت کنید. برخی افراد وقتی با چالشی روبه‌رو می‌شوند از عبارت‌هایی نظیر «همیشه» یا «هیچ وقت» استفاده می‌کنند. مثلا به طرف مقابل می‌گویند: «همیشه بی‌دقتی می‌کنی.» این جمله نه‌تنها اثربخش نیست بلکه به شدت مخرب است و به شخص فرصت جبران اوضاع را نمی‌دهد.

تقویت مهارت های ارتباطی زوجین

۴. دست از ذهن‌خوانی بردارید

یکی از آفت‌های روابط عاطفی خواندن ذهن طرف مقابل و پیش‌داوری است. در صورتی که سوالی دارید آن را به زبان بیاورید تا شریک عاطفی شما نیز فرصتی برای توضیح دادن داشته باشد. چه بسا تصورات شما غلط از آب در بیایند.

۵. احساسات منفی را به شکلی سازنده بیان کنید

گاهی ناگهان احساسات منفی هجوم می‌آورند و حس می‌کنید که ناامیدی و تلخی زندگی شما را فراگرفته است. برای این‌که از این حالت خارج شوید به شیوه‌ای درست آن را مطرح کنید تا با یکدیگر مسئله را حل کنید. نکته مهم در این حالت نحوه بیان شما است. به طور مثال در برابر دیرکردن آقا دو رویکرد پیش روی شما است.

  • رویکرد اول: مشخص است که به من اهمیت نمی‌دهی و جزو اولویت‌هایت نیستم وگرنه تا این حد دیر نمی‌کردی.
  • رویکرد دوم: دیرکردن تو به من حس ناراحتی و ناامیدی منتقل می‌کند و باعث می‌شود فرصت کمتری برای معاشرت با یکدیگر داشته باشیم.

این دو رویکرد هرگز پاسخ‌های مشابهی نخواهند داشت و اگر می‌خواهید به تقویت مهارت های ارتباطی خود بپردازید باید رویکرد دوم را در موقعیت‌های مختلف تمرین و پیاده‌سازی کنید.

۶. دفاع نکنید

برای این‌که روابط مستحکمی داشته باشید هردوی شما باید گوش دادن به یکدیگر را یاد بگیرید و در حین شنیدن به دفاع از خود نپردازید. این کار حتی از به کار بردن عبارت‌های درست در شرایط منفی سخت‌تر و البته اثربخش‌تر است.

ضعف در روابط عاطفی

۷. احساسات مثبت خود را آزادانه بیان کنید

بیشتر مردم احساسات منفی را بیشتر از احساسات مثبت بیان می‌کنند اما بهتر است برای تقویت مهارت های ارتباطی و داشتن رابطه‌ای سرشار از احترام همواره شریک عاطفی خود را تایید کنید. احساسات مثبت مانند قدردانی، احترام، ابراز علاقه و... همواره باید بیشتر از احساسات منفی باشند تا رابطه شما قوی و محکم باقی بماند.

۸. لحن صدای خود را کنترل کنید

در حین مکالمه در کنار توجه به کلمات روی لحن بیان کلمات خود نیز تمرکز کنید. اگر با لحنی توهین‌آمیز یا تمسخرآمیز با یکدیگر صحبت می‌کنید احتمالا تاکنون با مشکلات زیادی مواجه شده‌اید زیرا لحن صمیمی همراه با احترام است که روابط را بدون تنش نگه می‌دارد و برای بهبود روابط باید تغییر رویه ایجاد کنید.

تقویت روابط زوجین

۹. زمان مناسبی برای صحبت انتخاب کنید

اگر شما یا همسرتان حرف مهمی برای گفتن دارید زمان مناسبی را برای مطرح کردن آن انتخاب کنید. اگر در این امر مرتکب اشتباه شوید احتمالا با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوید. به طور مثال اگر در شرایطی که طرف مقابل مضطرب یا خسته است شروع به صحبت کنید نتیجه مطلوبی نمی‌گیرید زیرا شریک عاطفی شما در آن موقعیت قدرت تحلیل کافی ندارد و واکنش او مانند همیشه نیست. به طور مثال اگر از چیزی ناراحت هستید لازم نیست در بدو ورود همسرتان موضوع را بیان کنید زیرا او هنوز خسته است و ذهن آرامی ندارد بنابراین نمی‌تواند پاسخ مناسبی به مشکل شما بدهد.

۱۰. شنونده‌ای متواضع باشید

یکی از ضروری‌ترین اقدامات برای خلق روابط اثربخش این است که گذشته را پشت سر بگذارید و برای بهبود اوضاع گام بردارید. شنیدن کلام شریک عاطفی یکی از بهترین رفتارها برای تقویت رابطه است. منظور از شنیدن فعالانه این است که در هر مکالمه اقدامات زیر را به دقت انجام دهید.

  • هر نوع عامل حواس‌پرتی مانند موبایل یا لپ تاپ را حذف کنید.
  • مراقب رفتارهای غیرکلامی و زبان بدن خود باشید.
  • در مواقع لزوم دقت و حساسیت از خود بروز دهید.
  • زیاد صحبت نکنید اما اگر سوالی به ذهنتان رسید آن را مطرح کنید.
  • پیش از شروع به صحبت کردن کمی تامل کنید.

این که بخواهید ارتباط خوبی با همسرتان داشته باشید کاملا یک انتخاب است. هرگز کسی نمی‌تواند حتی در بدترین شرایط بر سر مدیر خود به بهانه خستگی داد بزند. مگر این‌که برایش بودن یا نبودن در آن محیط کاری اهمیتی نداشته باشد. در زندگی عاطفی نیز همین اصل برقرار است و این انتخاب شما است که با تقویت مهارت های ارتباطی شرایط زندگی خود را به نحوی مطلوب حفظ کنید.

گوش دادن فعالانه

۱۱. برای او احترام قائل شوید

به خاطر داشته باشید که شما و همسرتان باید به جای مقابله با یکدیگر در برابر مشکلات بایستید. اگر این کار را انجام دهید برای هم احترام زیادی قائل می‌شوید. فراموش نکنید که مشکلات عمر کوتاهی دارند اما رابطه شما طولانی‌مدت است.

۱۲. طعنه نزنید

به هیچ عنوان به طرف مقابل طعنه نزنید و انگشت اتهام خود را به سمت او نشانه نروید. مکالمه سالم و ارتباط قوی عاری از تمام این رفتارها است و تنها با این روش می‌توانید در رابطه عاطفی خود به نتایج مثبت برسید.

۱۳. توقع نداشته باشید که ذهن شما را بخواند

یکی از متداول‌ترین اشتباهات در روابط عاطفی این است که افراد توقع دارند طرف مقابل به روش ذهن‌خوانی انتظارات و نیازهای آن‌ها را دریابد که این امر کاملا امکان‌ناپذیر است. هرچقدر هم که از عمر رابطه بگذرد باز هم دیگران نمی‌توانند ذهن شما را بخوانند و این نوع انتظارات کیفیت روابط را پایین می‌آورد. اگر می‌خواهید رابطه‌ای به دور از تنش داشته باشید با لحنی مناسب و در موقعیتی مناسب نیازهای خود را مطرح کنید تا او دقیقا متوجه منظورتان بشود و برای رفع این نیازهای شما تلاش کند.

مهارت های ارتباطی در زندگی

۱۴. آسیب زبانی نزنید

اگر درگیر تنش شدید و با هم جروبحث می‌کنید به هیچ وجه از عبارت‌های آسیب‌زا استفاده نکنید. وقتی به شدت عصبانی یا ناراحت هستید حرف‌هایی می‌زنید که خودتان هم به آن‌ها اعتقاد ندارید و صرفا برای تخلیه روحی خود آن‌ها را می‌گویید و بعدها به شدت از گفتن این موضوعات پشیمان می‌شوید. بنابراین یکی از مهم‌ترین تمرین‌ها برای تقویت مهارت های ارتباطی این است که جلوی خود را بگیرید و از بیان عبارت‌های آسیب‌زا در شرایط پرتنش بپرهیزید.

۱۵. زمان توقف مکالمه را پیدا کنید

گاهی مکالمه مطابق انتظار شما پیش نمی‌رود و فضا کمی متشنج می‌شود. ضروری است که زمان توقف گفتگو را بیابید و به ذهن خود استراحت دهید. هردوی شما می‌توانیدبعدها با رسیدن به شرایط ذهنی پایدار، صحبت را از سر بگیرید. این نشانه ضعف یا شکست نیست بلکه نشانه هوشمندی شما و اهمیتی است که به رابطه خود می‌دهید بنابراین آن را بدون نگرانی از قضاوت شدن اجرا کنید و شاهد نتایج مثبتش باشید.

تقویت مهارت های ارتباطی در محیط کار

در محیط‌های کاری معمولا افراد مختلف با فرهنگ‌ها، عادت‌ها و عقاید مختلفی حضور دارند که اگر مهارت‌های خوبی برای برقراری ارتباط با آن‌ها نداشته باشید به موفقیت شغلی نمی‌رسید. برخی از این محیط‌ها متشکل از چندین بخش در داخل سازمان و تیم‌های دورکاری در خارج از سازمان هستند که رسیدن به زبان مشترک با آن‌ها کار ساده‌ای نیست. باتوجه به اهمیت این موضوع در ادامه ۱۰ روش تقویت مهارت های ارتباطی مناسب محیط کار را آموزش می‌دهیم که می‌توانید با کمک آن‌ها روابط اثربخشی بسازید و همواره با استفاده از تکنیک های متقاعد سازی دیگران را مجاب به انجام کارهای دلخواه خود کنید.

۱. واضح و مختصر صحبت کنید

ارتباط در درجه اول یعنی انتخاب کلمات و موفقیت در ارتباطات یعنی انتخاب کمترین کلمات برای انتقال بهترین مفهوم. کلید موفقیت در برقراری ارتباط و همچنین متقاعدسازی دیگران در کلام یا نوشته این است که به شکلی واضح و تا حد امکان مختصر صحبت کنید. قبل از آن‌که وارد هرگونه مکالمه شوید هدف از مکالمه و مخاطب خود را مشخص کنید.

با دقت و صریح پیام اصلی خود را تعیین کنید و مطمئن شوید که تمامی مطالب ضروری را بیان کرده‌اید. این کار همچنین به شما در حذف جزئیات غیرضروری کمک می‌کند. از بیان عبارت‌های اضافی خودداری کنید و از گفتن حاشیه‌ها بپرهیزید.

همچنین در صورت لزوم عبارت‌هایی را تکرار کنید تا مطمئن شوید که منظور شما به نحو درستی منتقل شده‌اند. البته در نظر داشته باشید که تکرار زیاد از حد موضوعات باعث می‌شود کل آن‌ها از ذهن دیگران خارج شود.

مکالمه اثربخش

۲. پیش از موعد آماده شوید

پیش از این‌که هر نوع مکالمه‌ای را آغاز کنید به این بیندیشید که چه حرفی را به چه شیوه‌ای بزنید. البته در نظر بگیرید که ایجاد آمادگی چیزی بیش از تمرین سخنرانی است. برای ایجاد آمادگی باید به نحوه شروع، ادامه دادن و پایان مکالمه بیندیشید و برای مطالبی که می‌گویید از قبل تحقیق کنید تا در مواقع لزوم آن‌ها را به شکل معتبری اثبات کنید.

خود را برای سوالات احتمالی و همچنین سوالات غیرمنتظره آماده کنید. به طور مثال اگر می‌خواهید درباره حقوق خود مذاکره کنید از قبل به شکلی شفاف بدانید که چه مبلغی می‌خواهید. همچنین مقداری انعطاف برای مبلغ موردنظر خود در نظر بگیرید و در کل بدانید که چه چیزهایی را می‌خواهید و چه چیزهایی را نمی‌خواهید. درباره جزئیات درخواست خود بیندیشید تا درخواستی غیرمنطقی نداشته باشید. به طور مثال برای درخواست افزایش حقوق، خودتان را با هم‌رده‌های خود در کشورهای اروپایی مقایسه نکنید. حقوق شما براساس شرایط کشور و سازمان شما مشخص می‌شود و در صورتی می‌توانید این درخواست را داشته باشید که نزدیک به عرف و منطق جامعه باشد.

برای موفقیت در این نوع جلسات پرتنش حتما از قبل بارش فکری راه بیندازید و اطلاعات کاملی جمع‌آوری کنید تا تمامی سوالات احتمالی را در نظر گرفته باشید و برای هرکدام پاسخ مناسبی بیابید.

۳. مراقب ارتباطات غیرکلامی باشید

حالت‌های چهره، تن و لحن صدا و همچنین زبان بدن می‌توانند حرف‌هایی بیشتر از آنچه بیان کردید به دیگران انتقال دهند. ارتباط غیرکلامی بین ۶۵ تا ۹۳ درصد بیشتر از کلمات، تاثیرگذار هستند. همچنین اگر حرفی بزنید که واقعیت نداشته باشد دیگران از روی نشانه‌های رفتاری درمی‌یابند که حرف‌های شما حقیقت ندارند. مدیران و رهبران همواره باید روی مهارت‌های غیرکلامی خود کار کنند تا در مواقع لزوم آن‌ها را کنترل کنند و پیامی متفاوت انتقال دهند. یکی از روش‌های برقراری ارتباط بهتر استفاده از برنامه ریزی عصبی کلامی است که جلوی بروز سوءتفاهم‌ها را می‌گیرد و به تمام زاویه‌های یک ارتباط توجه می‌کند.

 

کارمندان وقتی با موضوعی مخالف هستند با حرکاتی نظیر تکان دادن دست‌ها یا نگاه نکردن به چشم‌های طرف مقابل نارضایتی خود را نشان می‌دهند. اگر به شناخت درستی از ارتباط غیرکلامی دیگران یا زبان بدن آن‌ها برسید با تقویت این توانایی می‌توانید روی رفتارهای خودتان در موقعیت‌های مختلف کنترل داشته باشید.

۴. به لحن صدای خود توجه کنید

این‌که چطور عبارتی را بیان می‌کنید از خود آن عبارت اهمیت بیشتری دارد. همانند دیگر ارتباطات غیرکلامی لحن صدا نیز می‌تواند به صحبت‌های شما حس همدردی، قدرت، خشم، استرس و... بدهد. لحن صدا همچنین در محیط کار نقش خیلی مهمی را ایفا می‌کند و افراد از آن برای ابراز رضایت یا نارضایتی بهره می‌برند. وقتی کلمات درست را با لحنی مشخص بیان می‌کنید دیگران کامل متوجه منظور شما و صداقت کلامتان می‌شوند اما اگر از کلماتی نامناسب همراه با تن صدای ناواضح استفاده کنید هیچ کس درک درستی از آن نخواهد داشت.

صداقت در ارتباط غیر کلامی

در هنگام صحبت مجموعه‌ای از لحن کلام، بلندی صدا و نوع بیان عبارت‌ها به همان اندازه انتخاب کلمات اهمیت دارند. معمولا در لحظات حساس کنترل تمامی این موارد به صورت هم‌زمان چالش‌برانگیز است. برای این‌که ارتباط موثری با همکاران خود داشته باشید ون آن را حفظ کنید حتما پیش از ارسال متن یک الی دو بار نوشته‌هایتان را بخوانید تا مطمئن شوید که پیام درستی را انتقال می‌دهید و سوءتفاهمی ایجاد نمی‌کنید. حتی گاهی اگر مطلب را برای شخص مهمی ارسال می‌کنید یا موضوع حساسیت بالایی دارد آن را با صدای بلند برای یکی از همکاران قابل اعتماد بخوانید تا از درستی آن مطمئن شوید.

۵. گوش دادن فعال را تمرین کنید

از نظر روانشناسی اجتماعی، مهارت اجتماعی حداقل بین دو نفر شکل می‌گیرد بنابراین شنیدن صحبت‌های طرف مقابل به اندازه صحبت کردن اهمیت دارد. گفتنی است که مهارت گوش دادن فعال از آنچه به نظر می‌رسد چالش‌برانگیزتر است.

نکته اصلی در گوش دادن فعال این است که صحبت‌های طرف مقابل را صرفا نشنوید بلکه پیام کلام او را نیز دریافت کنید. برخی از فرایندها در فرایند گوش دادن فعال در زیر آمده‌اند.

  • توجه کامل خود را به گوینده بدهید.
  • ذهن خود را از انواع حواس‌پرتی، قضاوت و عوامل شبهه‌برانگیز خالی کنید.
  • حتی اگر حرف خیلی مهمی برای گفتن دارید از پریدن در بین کلام شخص مقابل دوری کنید.
  • زبان بدن مثبتی داشته باشید تا در طول صحبت‌های دیگران ارزشمندی شخص و صحبت‌هایش را نشان دهید.
  • در حین پاسخگویی به گوینده برخی از عبارت‌های او را تکرار کنید تا مطمئن شوید که با دقت به صحبت‌هایش گوش کرده‌اید.

 

۶. هوش عاطفی خود را بسازید

تقویت مهارت های ارتباطی وقتی امکان‌پذیر است که هوش عاطفی خود را تقویت کرده باشید. در واقع اگر نتوانید احساسات خود را ارزیابی و درک کنید برقراری ارتباط موثر برایتان امری سخت و حتی ناممکن می‌شود. در صورتی که عادت‌های رفتاری خود را تشخیص دهید توانایی مدیریت آن‌ها را خواهید داشت و در صورت وجود ایرادی در این رفتارها می‌توانید آن را به‌مرور بهبود دهید تا روابط بهتر را با دیگران تشکیل دهید.

رهبران موفق معمولا هوش عاطفی بالایی دارند و از آن به راحتی برای گوش دادن فعالانه، حفظ لحن کلام در موقعیت‌های مختلف و نمایش زبان بدن مثبت استفاده می‌کنند.

البته ارزیابی و مدیریت احساسات تنها بخشی از هوش عاطفی است. بخش دیگر آن که به همین اندازه اهمیت دارد احساس همدلی با دیگران است. این همدلی در محیط کار خیلی مهم است به طوری که در برخی موقعیت‌های پرتنش می‌تواند نظر کارمندی سخت‌گیر را تغییر دهد و مجاب به انجام کار دلخواه شما شود.

۷. استراتژی روابط محیط کار را بهبود دهید

محیط‌های کاری معمولا جریانی ثابت و دائمی از ارتباطات در قالب‌های مختلف وجود دارد و کوچک‌ترین ارتباطی باید در این جریان عظیم کاری قابل درک باشد. اگر استراتژی خاصی برای روابط کاری در محیط کاری تعریف نشود حتی اثربخش‌ترین ارتباطات به سختی عملکرد قابل قبولی خواهند داشت.

استراتژی ارتباط، چارچوبی است که از آن در محیط کسب و کار برای دریافت و ارسال پیام‌ها استفاده می‌کنید. این چارچوب باید روابط میان کارمندان، برخورد با مشتریان، ارتباط با مدیران عامل و مدیران میان‌رده را مشخص کند تا افراد با ورود به سازمان به شکلی واضح از آن مطلع شوند و مطابق همان استراتژی رفتار کنند تا سوءتفاهمی رخ ندهد.

در این استراتژی بهتر است حتی ابزار ارتباطی مشخص شده باشد. مثلا از همان ابتدا کارمند جدید باید بداند که برای ارتباط با مدیران خود ایمیل ارسال کند و برای تماس با همکاران می‌تواند از یکی از شبکه‌های اجتماعی مورد تایید سازمان بهره بگیرد. این قوانین ساده باعث تقویت مهارت های ارتباطی کارمندان و همچنین مدیران می‌شود و برای بیان مسائل سازمانی درگیر چندراهی‌های حاشیه‌ای نمی‌شوند و به ساده‌ترین شکل با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

مهارت های ارتباطی کارمندان

۸. فرهنگ سازمانی مثبت ایجاد کنید

فرهنگ سازمانی نکته دیگری است که در تقویت این مهارت نقش زیادی دارد. اگر کارمندان به مدیرشان اعتماد داشته باشند با دریافت پیامی از او خوشحال خواهند شد و به آن اهمیت ویژه‌ای می‌دهند. همچنین اگر کارمندان فرهنگ سازمانی غنی داشته باشند مدیر از پیشنهادها و انتقاداتشان استقبال می‌کند و از آن‌ها برای بهبود سازمان بهره می‌گیرد.

خطرناک‌ترین حالت یک سازمان زمانی است که همه چیز در سکوت پیش می‌رود و هیچ ارتباطی میان اعضای شرکت وجود ندارد. مدیران مقتدری که اطلاعات موجود در سازمان را به اشتراک نمی‌گذارند عموما پذیرای پیشنهاد و انتقاد کارمندان نیستند و هرگز به اشتباهاتشان اقرار نمی‌کنند.

بدون ارتباطات، حتی کوچک‌ترین مسئله ممکن است باعث سوءتفاهم افراد شود و درگیری‌های غیرضروری در سازمان‌ها به وجود بیاید. در هر صورت شرکت‌ها گاهی با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند و اگر کارمندان و مدیران با هم ارتباط خوبی نداشته باشند چالش‌ها به شکل اثربخش رفع نمی‌شوند و چه بسا حاشیه‌های درون سازمانی شرایط را بدتر کند.

به طور مثال مشکلی که قبلا توسط کارمندی رفع شده است حالا دوباره بروز می‌کند. در این حالت اگر روابط مناسبی بین افراد شکل گرفته باشد پس از تعامل با یکدیگر مجددا مسئله را برطرف می‌کنند اما اگر این ارتباط وجود نداشته باشد ممکن است حل مسئله برای افراد دیگر سازمان سخت شود.

تقویت مهارت های ارتباطی کودکان

بچه‌های دبستانی با حضور در مدرسه می‌آموزند که چطور با هم‌کلاسی‌ها ارتباط برقرار کنند و دوستانی بیابند. در این حالت این کودکان از شما برای درک مهارت های ارتباطی کمک می‌گیرند تا بتوانند ارتباط بهتری بین افکار و احساسات خود ایجاد کنند. در ادامه ۱۷ روش برای کمک به این کودکان ارائه کرده‌ایم که می‌توانید با به‌کارگیری آن‌ها مهارت‌های ارتباطی این کودکان را پرورش دهید.

۱. مرتب با کودک صحبت کنید

بچه‌هایی که در برقراری ارتباط ضعیف هستند اصلا تمایلی به صحبت کردن ندارند. وظیفه شما در مواجهه با این مسئله تشویق کودک به شروع صحبت یا همراه شدن با بقیه افراد در حین گفتگو است. این کار به مرور کودک را برای برقراری ارتباط آمده می‌کند و در این موقعیت‌ها احساس راحتی خواهد داشت.

به طور مثال در طول رانندگی تا رسیدن به خانه درباره تفکرات خود با فرزندتان صحبت کنید. در حین خوردن میان‌وعده درباره گام‌های انجام کارهایتان حرف بزنید. وقتی تلویزیون شروع به نمایش تبلیغات می‌کند درباره بخش‌های جالب فیلم گفتگو کنید.

برقراری ارتباط کودکان

با انجام این کارها به کودک نشان می‌دهید که در هر موقعیت چه حرف‌هایی را به زبان بیاورد. همواره در حین صحبت از کلمات و ساختارهای جدید جمله استفاده کنید. وقتی عبارت‌های مختلفی را به کودک یاد می‌دهید دایره واژگانش گسترش می‌یابد و می‌آموزد که برای شروع یک مکالمه از چه عبارت‌هایی استفاده کند.

۲. محیطی امن و راحت برای کودک فراهم کنید

کودکان معمولا از وجود چیزهای ممنوعه رنج می‌برند. آن‌ها به فضایی نیاز دارند که در آن راحت و آزاد باشند و بتوانند درباره موضوعات دلخواهشان حرف بزنند. به طور مثال وقتی به رختخواب می‌روند آزادانه درباره رویاها و تصویر سازی ذهنی خود حرف می‌زنند چون در این فضا احساس راحتی و آرامش می‌کنند. برخی دیگر در حین غذاخوردن شروع به صحبت می‌کنند. برای تقویت مهارت های ارتباطی کودک باید نقطه امن او را بیابید و برخی از محیط‌های دیگر را شبیه همان فضا کنید.

۳. روز خود را توصیف کنید

کودک را تشویق کنید که درباره روز خود صحبت کند و تا جایی که می‌تواند درباره آن جزئیاتی را بیان کند. به طور مثال سوال کنید: «امروز کدام بخش از مدرسه بهترین و کدام بخش بدترین بود؟» این سوال شما به حافظه کودک کمک می‌کند. این یکی از مشکلات متداول در کودکان است که به یادآوردن و توالی اتفاقات را به خوبی انجام نمی‌دهند و سوال شما به آن‌ها در بهبود این مسئله کمک می‌کند. شما نیز وقایع روزتان را تعریف کنید. می‌توانید برای جلب توجه کودک عبارت‌های خاصی را عنوان کنید. مثلا بگویید: «امروز به فروشگاه رفته بودم و حدس بزن که در بخش میوه و سبزی چه چیزی دیدم.» این نوع جملات ارتباط خوبی را بین شما و کودک شکل می‌دهد.

۴. به صحبت‌های کودک گوش دهید و بازخورد ارائه کنید

یکی از مهم‌ترین مهارت‌‌های ارتباط کلامی این است که به طور کامل به صحبت‌های طرف مقابل گوش دهید. برای شنیدن فعالانه می‌توانید در حین صحبت کودک بخشی از حرف‌های او را تکرار کنید و در ادامه سوالی بپرسید. سوالات شما هرچه دقیق‌تر باشد بهتر است زیرا کودک متوجه می‌شود که حرف‌های او را به خوبی متوجه شده‌اید و به نظرتان صحبت‌های مهمی بوده‌اند.

۵. تمرین مکالمه انجام دهید

درباره موقعیت‌های پرتنش کودک صحبت کنید. این موقعیت‌ها ممکن است در لحظاتی رخ دهند که کودک منتظر سرویس مدرسه است یا در زنگ تفریح می‌خواهد با هم‌کلاسی‌ها غذا بخورد. پس از یافتن این موقعیت‌های استرس‌زا با کودک تمرین کنید که در این شرایط جملات مناسبی را به کار ببرد یا از ارتباط غیر کلامی برای نمایش احساسات و افکار خود استفاده کند. به نوبت وانمود کنید که طرف مقابل مکالمه هستید. این کار باعث می‌شود که کودک سناریوها، انواع مکالمه و دیدگاه‌های مختلفی را برای این موقعیت‌ها یاد بگیرد و در شرایط این‌چنینی بدون اضطراب و با تقویت مهارت های ارتباطی خود بهترین گفتگوها را داشته باشد.

تقویت مهارت های ارتباطی کودکان

۶. از زبان بدن استفاده کنید

کودکانی که در برقراری ارتباط ضعیف هستند معمولا درک درستی از زبان بدن ندارند. بنابراین باید به آن‌ها درباره این نوع ارتباط نیز توضیح دهید. به طور مثال بگویید: «وقتی دست‌هایم را با شدت بالا می‌برم یعنی عصبانی هستم.» یا بگویید: «وقتی به من چشم‌غره می‌روی احساس می‌کنم بی‌احترامی کرده‌ای.» به مرور کودک با پیام این حرکات آشنا می‌شود و یاد می‌گیرد که از بدن خود برای انتقال بهتر پیام استفاده کند.

۷. مکالمه‌ای شاد با کودک خود داشته باشید

بعد از روزی سخت و طولانی مکالمه‌ جدی برای هیچ کس جالب نیست. در عوض مکالمه‌ای شاد و بامزه حس مثبتی را به ما و کودک منتقل می‌کند. می‌توانید اتفاقات بامزه امروز را تعریف کنید یا از کودک بخواهید که بامزه‌ترین موضوع امروز مدرسه را برایتان بازگو کند.

۸. برای تصاویر داستان بسازید

ساختن داستان برای تصاویر یکی از متدهای تقویت مهارت های ارتباطی کودکان است. در این روش باید تصویری را به کودک نشان دهید و از او بخواهید که درباره آن تصویر کلمه یا عبارت‌هایی را بیان کند و سپس با این کلمات یک داستان کوتاه بسازد. این کار همزمان چندین مهارت نرم را در کودک پرورش می‌دهد و جمله‌سازی او را تقویت می‌کند.

۹. همراه با کودک کتاب بخوانید

مهم نیست که چه کتابی را با کودک خود می‌خوانید. نکته مهم این است که این کار را با هم انجام می‌دهید. برخی نگران می‌شوند که چرا کودک هر شب همان کتاب مشابه شب‌های قبل را انتخاب می‌کند. اما این مسئله اصلا بد نیست. مطالعه کتاب تکراری برای فرزند درک او را از موضوع دقیق‌تر می‌کند و دایره لغاتش را گسترش می‌دهد. مطالعه کتاب را نوبتی انجام دهید و اگر کودک کلمات را اشتباه خواند یا آن‌ها را جاانداخت اهمیتی به این مسئله ندهید. وقتی مطالعه کتاب به اتمام رسید درباره موضوع، شخصیت‌ها و پایان داستان با یکدیگر مکالمه کنید.

مطالعه همراه با کودک

۱۰. به کودک بازی‌های مکالمه‌ای را آموزش دهید

کودک را مجاب کنید که از روش‌های رفت و برگشتی در مکالمه استفاده کند. در زیر مثالی از این بازی را آورده‌ایم.

  • بازیکن اول در حالی که توپ را پرتاب می‌کند: مدرسه چطور است؟
  • بازیکن دوم پس از دریافت توپ: جای خوبی است و من دوستان خوبی آنجا پیدا کرده‌ام (پس از پاسخ، سوال جدیدی می‌پرسد و به سرعت توپ را برای بازیکن اول پرت می‌کند.) امشب بستنی می‌خوریم؟

هدف از این بازی تقویت مهارت های ارتباطی کودک و کمک به او در ایجاد رابطه‌ای صحیح است.

بازی با توپ

۱۱. نظر کودک را بپرسید

برای این‌که ارتباط موثری با کودک خود ایجاد کنید باید به نظرات و افکار او اهمیت دهید و برای تصمیم‌هایش ارزش قائل شوید. همچنین برای این‌که عملکرد بهتری داشته باشد تصمیم گیری چند معیاره را به او آموزش دهید. یعنی اگر برای انتخاب یک گزینه از میان چند گزینه مردد بود از او بخواهی که برای هر انتخاب خود وزنی را در نظر بگیرد و سنگین‌ترین گزینه را انتخاب کند. این روش برای انتخا کلاس‌های فوق برنامه، مقصد سفر، انتخاب معلم و... بسیار کاربردی است.

همچنین در کنار تصمیم‌های مخصوص کودک نظر او را بپرسید. مثلا از او سوال کنید که به نظرش کدام تیم فوتبال امسال به مرحله بعد صعود می‌کند. یا به نظر او خبری که امروز پخش شده است چه تاثیری در روال زندگی شما خواهد گذاشت. این نوع پرسش‌ها علاوه بر تقویت مهارت های ارتباطی کودک باعث ایجاد تفکر انتقادی در او می‌شود.

۱۲. احساسات خود را کنترل کنید

برای اینکه مهارت‌های ارتباطی کودک را تقویت کنید باید روی احساسات خود کنترل داشته باشید. این کار بسیار دشوار است اما اگر موفق به این امر نشوید روابط مناسبی میان خود و کودک ایجاد نمی‌کنید. به طور مثال وقتی او درباره دعوایش با همکلاسی صحبت می‌کند احتمالا در درون خود جوش و خروشی احساس می‌کنید و اگر آن را کنترل نکنید راهکارهایی ارائه می‌دهید که مسیر تربیتی او را تغییر می‌دهد. بنابراین آرامش را حفظ کنید و به شکلی کنترل شده واکنش نشان دهید.

تقویت مهارت های ارتباطی کودکان با کمک بازی

۱۳. همدردی را به کودک بیاموزید

نیاز است که احساس زیبای همدردی را در حین تقویت مهارت های ارتباطی کودک به او بیاموزید. آن‌ها باید بدانند که در دنیا افراد زیادی با نقطه‌نظرات متفاوت وجود دارند و باید طاقت شنیدن این نظرات مختلف و درک آن‌ها را داشته باشند و گاهی با احساس همدردی و همدلی برای دیگران به خواست آن‌ها عمل کنند.

۱۴. کودک را تشویق به درون‌نگری کنید

توجه اصلی کودکان به موضوعات بیرونی است و به تمام جزئیات آن دقت می‌کنند اما هیچ توجهی به درون خود ندارند. درون نگری یعنی به تفکرات و احساسات خود توجه کنند تا در بیان احساسات و افکارشان موفق‌تر عمل کنند.

برای مثال وقتی کودک رفتار بی‌ادبانه‌ای می‌کند یا از موضوعی به شدت عصبانی شده است به آرامی از او بخواهید که به رفتار و احساسات فعلی خود توجه کند و به دنبال ریشه اصلی این احساسات بگردد. اگر هرکس درک درستی از درون خود داشته باشد در مکالمه با دیگران بهتر عمل می‌کند.

۱۵. کلمات مودبانه را آموزش دهید

رک و شفاف بودن خوب است اما نه به قیمت بی‌احترامی به دیگران و از بین بردن اعتماد به نفس آن‌ها. خیلی مهم است که به کودکان رفتار مودبانه را یاد بدهید و از آن‌ها بخواهید که در عین برقراری ارتباط احساسات خود را کنترل کنند و از عبارت‌هایی مودبانه برای بیان این احساسات استفاده کنند.

عصبانیت بزرگ‌ترین دشمن انسان است و اگر کنترل نشود فاجعه به بار می‌آورد. معمولا کودکان با کوچک‌ترین اتفاقی عصبانی می‌شوند و با تمام توان واکنش نشان می‌دهند. بزرگ‌ترها باید رفتار مودبانه را به کودکان خود بیاموزند و یادآوری کنند که عصبانیت معمولا همه چیز را بدتر می‌کند. به طور مثال اگر کودک به شخصی بگوید: «احمق» اثر صحبت او بدتر از زمانی است که می‌گوید: «با نظر تو کاملا مخالفم.».

علاوه بر این در هر فرهنگی برخی رفتارهای ناشایست وجود دارند که اگر درباره آن‌ها با کودک خود صحبت نکرده باشید ممکن است ناخواسته رفتاری کنند که دیگران از آن‌ها ناراحت شوند و به این ترتیب تقویت مهارت های ارتباطی او با موانع مهمی روبه‌رو می‌شود.

آموزش روابط اجتماعی به فرزندان

۱۶. کودک را تشویق به ساخت دفتر خاطرات کنید

بعضی از کودکان وقتی فرصتی برا اندیشیدن داشته باشند بهتر با بقیه ارتباط برقرار می‌کنند. نوشتن دفتر خاطرات روزانه که به احساسات و فعالیت‌های روزمره معطوف باشد در تقویت مهارت‌های کلامی و غیرکلامی آن‌ها تاثیر زیادی دارد. نوشتن این مطالب ذهن کودک را باز می‌کند و در انتقال پیام و احساسات خود به دیگران عملکرد بهتری خواهد داشت. همچنین این روند، اعتماد به نفس او را در حین مکالمه‌ها و مواجهه با پرسش‌های دیگران افزایش می‌دهد.

۱۷. کودک را با دیگران مقایسه نکنید

برخی والدین رقابت شدیدی میان فرزند خودشان با بقیه کودکان ایجاد می‌کنند. به طور مثال وقتی کودک در مدرسه رتبه‌ای دریافت می‌کند و آن را با شادی به پدر یا مادر خبر می‌دهد والدین به سرعت درباره رتبه دوستش سوال می‌پرسند. این رفتار به کودک احساس ناکافی بودن می‌دهد و دیگر تمایلی به ادامه مکالمه پیدا نمی‌کند. حتی گاهی کودکان برای این‌که همچنان دوست داشته شوند به دروغ‌گویی روی می‌آورد و به مرور از گفتن حقایق یا به طور کلی صحبت درباره موضوعات روزمره امتناع می‌کنند. بنابراین با توجه به عمق آسیب‌های این قبیل پرسش‌ها همواره فقط روند پیشرفت کودک خود را بررسی کنید و به نتایج هم‌سن‌های او اهمیتی ندهید.‌

مقایسه کودکان با دیگران

در این بخش به تفکیک مخاطبان، برای تقویت مهارت های ارتباطی تکنیک‌هایی را معرفی کردیم. برخی از این روش‌ها در تمام جنبه‌های زندگی با هم مشابه هستند بنابراین اگر این رفتارها را تمرین کنید در هر موقعیتی و در مواجهه با هر شخص می‌توانید ارتباط اثرگذاری را ایجاد کنید. ممکن است روابط خوبی با اعضای خانواده و دوستان داشته باشید و صرفا در محیط کار ضعف‌های ارتباطی را احساس کنید. در این حالت علاوه بر تکنیک‌های عمومی می‌توانید از متدهای اختصاصی برای شکل‌دهی رابطه درست در محیط کار بهره بگیرید این مهارت‌ها را در خود پرورش دهید.

به طور مثال مهارت گوش دادن فعال یکی از متدهای عمومی است که در هر شرایطی روابط شما را بهبود می‌بخشد و اگر بیاموزید که چطور فعالانه به دیگران گوش بدهید همواره به دیگران حس خوبی را منتقل می‌کنید و آن‌ها نیز برای شما احترام خاصی قائل خواهند بود. به این ترتیب می‌توانید با همراهی این افراد به هدف‌های خود برسید و همواره روابط مورد پسند خودتان را حفظ کنید.

کتاب افزایش مهارت های ارتباطی

برای تقویت مهارت های ارتباطی نیاز به تمرین و تلاش دارید و برای این‌که در مسیر درستی به این تلاش بپردازید باید از منابع مناسب استفاده کنید. در کنار دوره‌های آموزشی و تمرین‌های روزانه کتاب‌هایی نیز وجود دارند که در پرورش این مهارت‌ها موثر واقع می‌شوند. در ادامه چند نمونه از این کتاب‌ها را معرفی می‌کنیم.

۱. کتاب How to Win Friends and Influence People

این کتاب در سال ۱۹۳۶ منتشر شد و با توجه به این‌که مطالب آن هنوز هم کاربرد دارد به عنوان اثری جاودانه در ژانر خودیاری و تقویت مهارت‌ها از آن یاد می‌کنند. تاکنون بیش از ۳۰ میلیون نسخه از این اثر در سراسر جهان به فروش رفته است. تمرکز اصلی کتاب روی گوش دادن به صحبت‌های دیگران و برداشتی درست از منظور آن‌ها است. همچنین با مطالعه این اثر به شنیدن تجربه‌ها و نحوه تکلم افراد علاقه‌مند می‌شوید و روابط موثری را ایجاد می‌کنید. نویسنده معتقد است که اگر دیگران متوجه شوند آن‌ها را دوست دارید به توصیه‌هایتان گوش می‌دهند و متقاعد می‌شوند که مطابق نظر شما عمل کنند. اصلی‌ترین نکته کتاب همین موضوع است که برای برقراری ارتباط درست با دیگران باید شنونده خوبی باشید.

کتاب how to win friends

۲. کتاب The Power of Now

این کتاب در سال ۱۹۹۷ منتشر شد و همواره مطالب کاربردی آن برای تقویت مهارت های ارتباطی کاربرد دارد زیرا با مطالعه آن می‌آموزید که در لحظه زندگی کنید و واکنش‌های مناسبی به موقعیت‌های زندگی خود نشان دهید. افراد معمولا تمایل دارند که در موقعیت‌های دشوار صرفا واکنشی نشان دهند و خود را از آن موقعیت خارج کنند. در این حالت اغلب دچار اشتباهات بدی می‌شوند زیرا واکنش بدون تفکر قبلی در بیشتر مواقع واکنش نادرستی است. در این اثر می‌آموزید که در لحظه با اندیشیدن و بررسی شرایط رفتارهای مناسبی از خود نشان دهید.

کتاب the power of now

۳. کتاب Crucial Conversations

با مطالعه این کتاب می‌آموزید که در موقعیت‌های سختی که ریسک صحبت کردن بالا است از کلمات مناسبی استفاده کنید و مذاکرات را به نفع خود به اتمام برسانید. این کتاب در سال ۲۰۰۲ منتشر شد و تاکنون به میلیون‌ها نفر برای تقویت ارتباط کلامی آن‌ها کمک کره است و با مطالعه آن مشکلات حساسی را به خوبی پشت سر گذاشته‌اند. اگر بارها در موقعیتی قرار می‌گیرید که درگیر مشاجره‌ها و بحث‌های پرتنش هستید این کتاب برای شما است.

کتاب crucial conversations

۴. کتاب Boundaries

تعیین مرزهای مشخص برای سلامتی و تعادل در زندگی واجب است. مرز در واقع خطی است که نشان می‌دهد مسئولیت‌های شما تا چه حدودی هستند. نویسندگان این اثر توضیح می‌دهند که علت اهمیت وجود مرزها در محیط کار، در بین اعضای خانواده و در جمع دوستان و حتی خودتان چیست و چطور می‌توانید این مرزها را مشخص کنید. در واقع این کتاب به شما می‌گوید که هرچقدر هم روابط مهم باشند نباید برای حفظ آن‌ها عزت نفس خود را از بین ببرید و اتفاقا با تعیین مرزهای منطقی افراد موثری را جذب خواهید کرد.

کتاب boundaries

۵. کتاب Say What You Mean

در این کتاب نویسنده فرمول NVC (مخفف Non-Violent Communication) یا همان روابط بدون خشونت را کلید موفقیت در تقویت مهارت های ارتباطی می‌داند. در این روش برقراری ارتباط با ذهن آگاهی ترکیب شده است و برای پیاده‌سازی آن لازم است سه گام اساسی را بردارید که عبارت‌اند از:

  1. حضور
  2. هدف
  3. توجه

برای درک اهمیت این سه گام و اجرای صحیح آن‌ها تمرین‌هایی در کتاب آمده‌اند که انجام آن‌ها به شما در تقویت مهارت‌های برقراری ارتباط موثر کمک می‌کند.

کتاب say what you mean

سوالات متداول

در این بخش به برخی از پرسش‌های متداول شما در این زمینه پاسخ می‌دهیم.

چگونه می‌توانیم با همکاران در ارتباط باشیم؟

سازمان‌ها معمولا چارچوب و قالب مشخصی برای ارتباط میان کارمندان تعریف می‌کنند و اگر به‌تازگی وارد شرکت شده‌اید باید از افراد باسابقه در این باره سوال کنید.

مهم‌ترین قسمت مهارت‌های ارتباطی کدام است؟

شنیدن فعالانه مهم‌ترین بخش ارتباط است و افرادی که شنوندگان خوبی هستند معمولا روابط موثرتری را تشکیل می‌دهند.

چطور مهارت‌های ارتباطی کودکان را تقویت کنیم؟

برای تقویت مهارت های ارتباطی کودکان باید به آن‌ها فرصت و فضایی امن برای حرف‌زدن بدهید و با تعریف اتفاقات روزمره آن‌ها را برای مکالمه تشویق کنید.

بر اساس رای ۱۰ نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.
منابع:
understoodprofessionalfirstthingsmarriage
نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *