فشار خون چیست و چه اهمیتی دارد؟ — از تشخیص تا درمان — به زبان ساده

اعداد فشار خون یک شاخص مهم سلامتی و به این دلیل است که بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند با افزایش سن، بهتر است فشارخون را در خانه کنترل کنید. فشار خون بالا یک مشکل سلامتی بوده که در افراد مسن شایع است. شبکه رگ‌های خونی بدن شما که به سیستم عروقی معروف است با افزایش سن تغییر می‌کند. شریان‌ها سفت‌تر می‌شوند و فشارخون بالا می‌رود. این می‌تواند حتی برای افرادی که عادات قلبی سالمی دارند و احساس خوبی دارند نیز صادق باشد. در این مطلب به طور کامل به تعریف فشار خون، نحوه اندازه‌گیری آن، انواع فشارخون و اختلالات و بیماری‌های مرتبط با آن می‌پردازیم.

فشار خون چیست؟

فشار خون نیرویی است که هنگام پمپاژ قلب، خون را از طریق شریان‌ها هدایت می‌کند و اکسیژن و مواد مغذی را به اندام‌ها و بافت‌ها در سراسر بدن می‌رساند. برای اینکه اندام‌های شما به خوبی کار کنند و آسیب نبیند، اندازه‌گیری فشار خون طبیعی ضروری است. فشارخون در درجه اول از طریق انقباض عضله قلب تولید می‌شود و اندازه‌گیری آن با دو عدد ثبت می‌شود. اولین (فشار سیستولیک) پس از انقباض قلب اندازه‌گیری می‌شود و بالاترین میزان است. دوم (فشار دیاستولیک) قبل از انقباض قلب اندازه‌گیری می‌شود و به پایین‌ترین حد خود می‌رسد.

فیلم آموزش علوم تجربی – پایه هفتم در فرادرس

کلیک کنید

محدوده فشار خون طبیعی

فشارخون می‌تواند بسته به سن، جنسیت، نژاد و قومیت فرد متفاوت باشد، اما همچنان باید در محدوده طبیعی عمومی قرار گیرد. در حالی که اعداد کمتر از 120/80 (در اصطلاح عامه ۱۲ بر روی ۸) به طور کلی طبیعی در نظر گرفته می‌شوند، فشار خون هدف برای درمان بسته به سن (به عنوان مثال اگر فردی مسن در نظر گرفته شود) و بیماری‌های همراه (مثلا دیابت) متفاوت است. پیش از این، فشارخون طبیعی برای بزرگسالان بر اساس جنسیت و سن خاص متفاوت بود، اما داده‌های جدید نشان می‌دهد که فشارخون طبیعی برای بزرگسالان به‌صورت جمعی کمتر از 80/120 میلی‌متر جیوه است.

چرا فشار خون با میلی متر جیوه اندازه‌گیری می شود؟

عبارت مخفف mm Hg به معنای میلی‌متر جیوه است. جیوه در اولین فشارسنج‌های دقیق مورد استفاده قرار گرفت و امروزه نیز در پزشکی به عنوان واحد استاندارد اندازه‌گیری فشار استفاده می‌شود.

اعداد فشار خون به چه معناست؟

هنگامی که اعداد فشار خون خود را دریافت می‌کنید، دو عدد در آن وجود دارد. اولین یا عدد بالایی فشار خون سیستولیک شماست. دومی یا عدد پایینی فشار خون دیاستولیک است. در ادامه هر دو را به طور کامل بررسی می‌کنیم.

فشار خون سیستولیک

فشارخون سیستولیک میزان فشاری که توسط خون به دیواره شریان شما وارد می‌شود را اندازه‌گیری می‌کند. فشار درون رگ‌های ما با هر ضربان قلب تغییر می‌کند. این فشار در طول ضربان قلب بالاترین فشار اندازه‌گیری شده است. زمانی که میزان 120 میلی‌متر جیوه یا کمی پایین‌تر باشد در حالی که فرد در حالت استراحت آرام نشسته است، فشار خون سیستولیک طبیعی در نظر گرفته می‌شود.

فشار خون سیستولیک بالا

عضله قلب هنگام ورزش، تحت استرس یا در زمان‌های مشابهی که ضربان قلب افزایش می‌یابد، خون را با فشار بالاتری به بیرون می‌راند در نتیجه فشار سیستولیک با آن بالا می‌رود. در این موارد افزایش فشار طبیعی است. با این حال، زمانی که فشار در هنگام استراحت فرد بالا باشد، فشارخون بالا در نظر گرفته می‌شود. به همین دلیل است که برای تشخیص فشار خون بالا، اندازه‌گیری فشار خون در دوره‌های استراحت آرام بسیار مهم است. فشار خون سیستولیک بالا معمولاً به دلیل باریک شدن رگ‌ها ایجاد می‌شود که باعث می‌شود قلب برای عبور خون از آن سخت‌تر کار کند.

فشار خون سیستولیک پایین

اگر فشار خونِ سیستولیک کمتر از حد طبیعی باشد به آن افت فشار خون یا hypotension می‌گویند. اگر این فشار خون پایین به اندازه کافی جدی باشد، می‌تواند باعث سبکی سر، سرگیجه یا غش شود. اگر به اندازه کافی طول بکشد و درمان نشود، ممکن است باعث شود اندام‌هایی مانند کلیه شما شروع به از کار افتادن کنند. اگر مقدار خون در بدن شما خیلی کم شود، افت فشار خونِ سیستولیک ممکن است رخ دهد. این ممکن است در صورت کم آبی شدید یا خون‌ریزی شدید اتفاق بیفتد و در آن خون کافی برای عبور از بدن وجود ندارد.

همچنین ممکن است اگر عضله قلب ضعیف‌تر از آن باشد که خون را به طور طبیعی فشار دهد، مواردی مانند کاردیومیوپاتی (عضله قلب آسیب دیده) اتفاق بیفتد یا اگر سرخرگ‌ها به طور ناگهانی بیش از حد گشاد شوند، مانند سنکوپ وازوواگال (رفلکسی که باعث غش می‌شود). گاهی اوقات این فشار خونِ پایین زمانی اتفاق می‌افتد که شما به طور ناگهانی وضعیت خود را تغییر دهید. ممکن است هنگام ایستادن احساس سرگیجه کنید زیرا نیروی جاذبه خون را به سمت پاهای شما می‌کشد. این یک اختلال شایع به نام افت فشار خون ارتواستاتیک است.

فشارخون دیاستولیک

قلب بین ضربان‌ها استراحت می‌کند تا بتواند دوباره با خون پر شود. پزشکان این مکث بین ضربان‌ها را «دیاستول» می‌نامند. فشار خونِ دیاستولیک شما اندازه‌گیری در طول این مکث قبل از ضربان قلب بعدی است. فشار خونِ دیاستولیک طبیعی در هنگام استراحت آرام 80 میلی‌متر جیوه یا کمی کمتر است. اگر فشار خونِ بالا دارید، عدد دیاستولیک اغلب حتی در زمان استراحت آرام بیشتر است. فشار دیاستولیک پایین (به اصطلاح مینیمم فشارخون بالا) ممکن است با کم‌آبی دیده شود یا با خون‌ریزی شدید همچنین ممکن است در صورت شل شدن و گشاد شدن شریان‌ها اتفاق بیفتد.

کدام عدد فشارخون مهم تر است؟

به طور معمول، توجه بیشتری به فشار خون سیستولیک (عدد اول) به عنوان یک عامل خطر اصلی برای بیماری‌های قلبی عروقی برای افراد بالای 50 سال داده می‌شود. در اکثر افراد، فشار خون سیستولیک به طور پیوسته با افزایش سن افزایش می‌یابد که دلیل آن سفتی فزاینده شریان‌های بزرگ، تجمع طولانی مدت پلاک و افزایش بروز بیماری‌های قلبی و عروقی است. با این حال، فشار خون سیستولیک یا فشار خون دیاستولیک بالا ممکن است برای تشخیص فشار خون بالا استفاده شود. بر اساس مطالعات اخیر، خطر مرگ ناشی از بیماری ایسکمیک قلبی و سکته مغزی با هر 20 میلی‌متر جیوه افزایش سیستولیک یا 10 میلی‌متر جیوه افزایش دیاستولیک در بین افراد 40 تا 89 ساله دو برابر می‌شود.

انواع فشار خون

پنج محدوده فشارخون که توسط انجمن قلب آمریکا به رسمیت شناخته شده است عبارتند از یک مرحله طبیعی و چهار مرحله خاص فشارخون، که از بسیار قابل درمان تا فوری را شامل می‌شود.

فشار خون نرمال

افرادی که محدوده فشارخون آن‌ها بین 90 تا 120 سیستولیک و 60 تا 80 دیاستولیک است، فشارخون طبیعی دارند. سیستولیک زیر 90 نشان دهنده فشار خون پایین است.

فشارخون بالا رفته

«فشارخون بالا» (Elevated blood pressure) به فشار خون 120 تا 129 سیستولیک و کمتر از 80 دیاستولیک گفته می‌شود نشان دهنده افزایش فشار خون و در نتیجه احتمال ابتلا به فشارخون بالا است. با افزایش فشار خون، حجم کار بر روی قلب و عروق افزایش می‌یابد، این منجر به ضخیم شدن عضله قلب (هایپرتروفی) می‌شود که می‌تواند منجر به نارسایی قلبی شود. همچنین منجر به پارگی ریز دیواره شریان شده که منجر به رسوب کلسترول (آترواسکلروز) می‌شود. این خود منجر به باریک شدن رگ و افزایش بیشتر فشارخون می‌شود.

فشار خون بالای مرحله اول

مرحله اول فشارخون بالا با قرائت سیستولیک 130 تا 139 و قرائت دیاستولیک 80 تا 89 تعریف می‌شود. پزشکان این مرحله از فشارخون را با پیشنهاد یک سبک زندگی سالم‌تر مانند خوردن سبزیجات و غلات کامل، مصرف کمتر نمک، افزایش فعالیت بدنی و کنترل استرس درمان می‌کنند. اگر فشار خون در مقادیر متعدد در طی یک دوره زمانی در افراد دارای سایر عوامل خطر قلبی عروقی در این محدوده افزایش یابد، ممکن است نیاز به دارو باشد. بزرگسالان مبتلا به فشارخون بالای اولیه باید پس از سه تا شش ماه درمان غیردارویی، دارو مصرف کنند. همچنین در صورت عدم درمان، خطر تصلب شرایین، ضخیم شدن یا سخت شدن شریان‌ها ناشی از تجمع پلاک در پوشش داخلی سرخرگ وجود دارد. عوامل خطر ایجادکننده آترواسکلروز ممکن است شامل سطوح بالای کلسترول و تری‌گلیسیرید، فشار خون بالا، سیگار کشیدن، دیابت، چاقی، فعالیت بدنی و خوردن چربی‌های اشباع شده باشند.

فشار خون بالای مرحله دوم

مرحله دوم فشارخون بالا با قرائت سیستولیک حداقل 140 و قرائت دیاستولیک حداقل 90 مشخص می‌شود. در این مرحله از فشار خون بالا، پزشکان احتمالا ترکیبی از داروهای فشار خون و تغییر سبک زندگی را تجویز می‌کنند. با این حال، این مرحله از فشارخون بالا جدی‌تر از مرحله قبلی است و باید با دقت مراقب آن بود.

فشار خون بالای خطرناک

فشار خون خطرناک یا بحرانی یک وضعیت اورژانسی است و زمانی رخ می‌دهد که فشار خون سیستولیک از 180 و میزان دیاستولیک از 120 بیشتر شود. در صورت وجود این نوع فشارخون بالا علائم سکته مغزی، سردرد، تغییرات بینایی، سرگیجه، درد قفسه سینه یا تنگی نفس، آسیب فوری اندام ممکن است رخ دهد و باید به دنبال درمان اورژانسی باشید. اگر فشارخون شما به طور ناگهانی از 180/120 میلی متر جیوه فراتر رفت، پنج دقیقه صبر کنید و سپس دوباره فشار خون خود را آزمایش کنید. اگر خوانش شما هنوز به طور غیرعادی بالاست، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است یک بحران فشار خون بالا را تجربه کنید. در جدول زیر انواع فشار خون به صورت خلاصه نشان داده شده‌اند.

جدول فشار خون

در جدول زیر می‌توانید اطلاعات مختلفی را در رابطه با فشار خون مشاهده کنید.

فشار خون پایین

فشار خون بسیار پایین به عنوان افت فشار خون شناخته می‌شود. این یک نگرانی بالینی است اگر علائم یا نشانه‌هایی مانند سرگیجه، غش یا در موارد شدید، شوک گردش خون ایجاد می‌کند. علل فشار شریانی پایین عبارتند از:

• سپسیس (سپسیس یا گَندخونی نوعی التهاب بوده که سراسر بدن را فرا می‌گیرد و به دلیل عفونت پیش می‌آید).
• خونریزی یا از دست دادن خون
• شوک قلبی
• افت فشار خون با واسطه عصبی (یا سنکوپ رفلکس)
• سموم. از جمله دوزهای سمی داروی فشار خون
• ناهنجاری‌های هورمونی، مانند بیماری آدیسون
• اختلالات خوردن، به ویژه بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی

افت فشار خون هنگام ایستادن

کاهش شدید فشار خون هنگام ایستادن (کاهش مداوم فشار خون سیستولیک/دیاستولیک بیش از 10/20 میلی‌متر جیوه) را افت فشار خون ارتواستاتیک (افت فشار خون وضعیتی) می‌گویند و نشان‌دهنده ناتوانی بدن در جبران تأثیر گرانش بر گردش خون است. ایستادن منجر به افزایش فشار هیدرواستاتیک (ناشی از گرانش) در رگ‌های خونی اندام تحتانی می‌شود. اتساع وریدهای زیر دیافراگم (تجمع وریدی) باعث جابجایی 500 میلی‌لیتر خون از قفسه سینه و بالاتنه می‌شود. این منجر به کاهش سریع حجم خون مرکزی و کاهش پیش بارگذاری بطنی می‌شود که به نوبه خود باعث کاهش حجم ضربه‌ای (حجم خون خارج شده از قلب در هر ضربان) و فشار متوسط ​​شریانی می‌شود.

به طور معمول این حالت با مکانیسم‌های متعددی از جمله فعال شدن سیستم عصبی خودمختار که ضربان قلب را افزایش می‌دهد، انقباض میوکارد و انقباض عروقی سیستمیک برای حفظ فشار خون و ایجاد انقباض عروق وریدی برای کاهش انقباض وریدی جبران می‌شود. کاهش انطباق وریدی همچنین ناشی از افزایش میوژنیک ذاتی در ریتم انقباضی ماهیچه صاف وریدی در پاسخ به فشار بالا در وریدهای پایین تنه است. مکانیسم‌های جبرانی دیگر عبارتند از رفلکس آکسون وریدی - شریانی، پمپ ماهیچه‌ای اسکلتی و پمپ تنفسی. این مکانیسم‌ها با هم معمولا فشارخون را در عرض یک دقیقه یا کمتر تثبیت می‌کنند.

اگر این مکانیسم‌های جبرانی از کار بیفتند و فشار شریانی و جریان خون بیش از یک نقطه خاص کاهش یابد، خون‌رسانی مغز به شدت به خطر می‌افتد (یعنی خون کافی نیست) و می‌تواند باعث باعث سبکی سر، سرگیجه، ضعف یا غش شود. معمولاً این عدم جبران خسارت ناشی از بیماری یا داروهایی است که بر سیستم عصبی سمپاتیک تأثیر می‌گذارد. اثر مشابهی به دنبال تجربه نیروهای گرانشی بیش از حد (G-loading) مشاهده می‌شود، مانند تجربه معمول خلبانان هوازی یا جنگی که در آن فشارهای شدید هیدرواستاتیکی Gs بیش از توانایی مکانیسم‌های جبرانی بدن است.

فشار خون متغیر یا نوسان دار

مقداری نوسان یا تغییر در فشار خون طبیعی است. تغییرات فشار به طور قابل توجهی بیشتر از حد معمول با افزایش خطر بیماری قلبی عروقی، بیماری عروق کوچک مغز و زوال عقل مستقل از میانگین فشارخون مرتبط است. شواهد اخیر از کارآزمایی‌های بالینی نیز تغییرات فشار خون را با سکته مغزی، نارسایی قلبی و تغییرات قلبی که ممکن است منجر به نارسایی قلبی شود مرتبط دانسته‌اند. این داده‌ها بحث در مورد اینکه تغییرات بیش از حد فشار خون باید درمان شود را، حتی در میان افراد مسن‌تر با فشار خون طبیعی برانگیخته است. افراد مسن‌تر و کسانی که داروهای فشار خون دریافت کرده بودند بیشتر احتمال دارد که نوسانات فشار خون بیشتری را نشان دهند و شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه داروهای مختلف ضد فشار خون اثرات متفاوتی بر تغییرات فشار خون دارند.

علائم فشارخون بالا چیست؟

فشار خون بالا ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند، حتی اگر سال‌ها آن را داشته باشید. به همین دلیل است که گاهی اوقات از آن به عنوان قاتل خاموش یاد می‌شود. تخمین زده می‌شود که از هر 5 نفر مبتلا به فشار خون، 1 نفر از داشتن این عامل خطر اصلی برای سکته مغزی و حملات قلبی (اگر به درستی درمان نشود) آگاه نیست. فشار خون بالا می‌تواند به قلب و گردش خون، ریه‌ها، مغز و کلیه‌ها بدون ایجاد علائم قابل توجه آسیب برساند. علائم فشار خون بسیار بالا شامل موارد زیر است:

• سردردهای شدید
• خستگی
• مشکلات بینایی
• درد قفسه سینه
• دشواری در تنفس
• ضربان قلب نامنظم
• خون در ادرار
• کوبیدن در قفسه سینه، گردن یا گوش

علائم فشار خون بالا در زنان

عوامل هورمونی به این معنی است که خطر فشار خون بالا ممکن است در مردان و زنان متفاوت باشد. عواملی که می‌تواند خطر فشارخون بالا را افزایش دهند شامل بارداری، یائسگی و استفاده از قرص‌های ضد بارداری هستند. در دوران بارداری، فشار خون بالا می‌تواند نشانه‌ای از پره اکلامپسی باشد، یک بیماری بالقوه خطرناک که می‌تواند زن و جنین داخل رحم او را تحت تاثیر قرار دهد. همه زنان باید دستورالعمل‌های غربالگری را رعایت کنند و در تمام معاینات بهداشتی به خصوص در دوران بارداری شرکت کنند.

فشارخون بالا در نوجوانان

نوجوانان ممکن است به دلیل چاقی یا یک بیماری زمینه‌ای به فشار خون بالا مبتلا شوند. این شرایط ممکن است علائم خاص خود را داشته باشند. عوامل و دلایل بالینی برای فشارخون بالا در این سنین عبارتند از:

• جنبه‌های سندرم متابولیک، مانند دیابت نوع 2
• بیماری کلیوی
• بیماری غدد درون ریز، که بر هورمون‌ها تأثیر می‌گذارد
• بیماری عروقی که بر رگ‌های خونی تأثیر می‌گذارد
• یک وضعیت یا بیماری عصبی

فشار خون بالا در کودکان

فشار خون بالا می‌تواند کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. ابتلا به چاقی و دیابت خطر ابتلا را افزایش می‌دهد، اما همچنین می‌تواند نشانه‌ای از یک تومور، مشکلات قلبی، مشکلات کلیوی، مشکلات تیروئید و یک بیماری ژنتیکی، مانند سندرم کوشینگ باشد. مانند بزرگسالان، فشار خون بالا اغلب در کودکان نیز علائمی ایجاد نمی‌کند اما ممکن است علائمی مانند سردرد، خستگی، تاری دید و خون‌ریزی بینی داشته باشد.

فشارخون بالا در نوزادان

نوزادان بسیار جوان و نوزادان تازه متولد شده گاهی اوقات ممکن است به دلیل یک بیماری زمینه‌ای مانند بیماری کلیوی یا قلبی دچار فشار خون بالا شوند. علائم ممکن است شامل ضعف در رشد، تشنج، کج خلقی و زودرنجی، بی‌حالی و درد تنفسی باشد. سایر علائم بستگی به شرایطی دارد که باعث فشارخون بالا شده است.

عواملی که فشار خون را بالا میبرد

فشار خون به صورت قرائت دو عدد مانند 110/70 داده می‌شود. عدد بالاتر (سیستولیک) فشار زمانی است که قلب می‌تپد. عدد دیاستولیک یا عدد پایین‌تر فشار بین ضربان‌های قلب در حالی که قلب آرام در حال پر شدن مجدد از خون است را نشان می‌دهد. فشار خون نرمال کمتر از 120/80 است. گاهی اوقات، شرایط کلیه یا غده فوق کلیوی علت فشار خون بالا است. عوامل متعددی ممکن است باعث فشارخون بالا شوند، اما علت دقیق آن ناشناخته است. عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهند:

فیلم آموزش تغذیه – اصول رژیم و تغذیه

کلیک کنید

• سیگار کشیدن
• اضافه وزن یا چاقی
• عدم فعالیت بدنی
• مصرف نمک زیاد
• مصرف بیش از حد الکل
• استرس
• سن بالا
• ژنتیک
• سابقه خانوادگی فشار خون بالا
• بیماری‌های مزمن کلیوی
• اختلالات غدد فوق کلیوی و تیروئید
• آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب). هنگامی که تنفس شما ناکافی است، سطح اکسیژن شما کاهش می‌یابد و رگ‌های خونی شما منقبض شده و این باعث افزایش فشار خون شما می‌شود. هنگامی که آپنه خواب مداوم است، این افزایش فشار خون ممکن است در طول روز که تنفس طبیعی است ادامه یابد. درمان مناسب آپنه خواب به کاهش فشار خون کمک می‌کند.

نمک چگونه باعث بالا رفتن فشار خون می شود؟

نمک نام رایج کلرید سدیم (یا NaCl) است. از 40 درصد سدیم و 60 درصد کلرید تشکیل شده است. به عبارت دیگر، 2/5 گرم نمک حاوی 1 گرم سدیم و 1/5 گرم کلرید است. به طور معمول کلیه‌های ما در تنظیم سطح سدیم و آب خون در بدن ما به خوبی کار می‌کنند. با این حال، برای بسیاری از افراد، خوردن بیش از حد نمک می‌تواند این تعادل را به هم بزند و باعث افزایش سطح سدیم در خون شود. این باعث می‌شود بدن ما آب بیشتری نگه دارد و هم مایع اطراف سلول‌ها و هم حجم خون در جریان خون را افزایش می‌دهد. با افزایش حجم خون، فشار روی رگ‌های خونی ما شروع به افزایش می‌کند و قلب باید برای حرکت خون در بدنمان سخت‌تر کار کند. با گذشت زمان این فشار اضافی می‌تواند منجر به سفت شدن رگ‌های خونی شود و خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد.

علل فشار خون بالا

فشار خون بالا و فشار خون پایین هر دو باید مدیریت شوند. به طور کلی، فشار خون بالا بسیار شایع‌تر است. علاوه بر عواملی که باعث بالا رفتن فشار خون می‌شوند برخی از علل از ابتدای تولد با فرد وجود دارند به عنوان مثال جنسیت شما بر خطر ابتلا به فشار خون بالا تأثیر می‌گذارد. هرچه سطح فشار خون شما بالاتر باشد، خطر ابتلا به سایر مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته بیشتر است.

فشار خون بالا بر اساس نژاد

آفریقایی - آمریکایی‌ها نسبت به سایر نژادها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فشار خون هستند. آفریقایی - آمریکایی‌ها زودتر به فشار خون بالا مبتلا می‌شوند و در دستیابی به اهداف فشار خون مشکل بیشتری دارند. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که آفریقایی - آمریکایی‌ها ممکن است نسبت به سایر نژادها به نمک حساس‌تر باشند. برای کسانی که از نظر ژنتیکی مستعد حساسیت به نمک هستند، مقدار کمی (نصف قاشق چایخوری) نمک می تواند فشار خون را تا 5 میلی‌متر جیوه افزایش دهد. عوامل رژیم غذایی و اضافه وزن نیز می‌توانند فشار خون را افزایش دهند.

رژیم غذایی پر نمک

سدیم، یک ماده شیمیایی موجود در نمک، با افزایش احتباس مایعات در بدن، فشار خون را افزایش می‌دهد. این کار باعث افزایش حجم کار بر روی قلب می‌شود. انجمن قلب آمریکا حد بالای مصرف سدیم روزانه را 1500 میلی‌گرم توصیه می‌کند. بررسی برچسب‌ها و منوهای غذایی می‌تواند به شما کمک کند میزان سدیم مصرفی خود را محاسبه کنید. غذاهای فرآوری شده به ویژه سرشار از سدیم هستند و حدود 75 درصد از سدیم دریافتی ما را تشکیل می‌دهند. در این میان، گوشت‌های قرمز به ویژه انواع فراوری شده و غذاها یا سوپ‌های کنسرو شده دارای بالاترین میزان سدیم در رژیم غذایی هستند.

داشتن سبک زندگی پر استرس

استرس منجر به افزایش موقت فشارخون می‌شود، اما هیچ مدرکی مبنی بر اینکه استرس باعث افزایش مداوم فشار خون می‌شود وجود ندارد. استرس ممکن است تأثیر غیرمستقیم بر فشار خون داشته باشد زیرا می‌تواند بر سایر عوامل خطر ایجادکننده بیماری قلبی تأثیر بگذارد. افرادی که تحت استرس هستند تمایل بیشتری به عادات ناسالم مانند تغذیه نامناسب دارند.

عوارض فشار خون بالا چیست؟

هنگامی که خون شما به شدت به شریان‌های شما فشار می‌آورد، می‌تواند مجموعه‌ای از مشکلات را ایجاد کند که به کل سیستم گردش خون آسیب برساند. در ادامه عوارض فشارخون بالا را بررسی کرده‌ایم.

فیلم آموزش مقدماتی فیزیولوژی Physiology – به زبان ساده در فرادرس

کلیک کنید

حمله قلبی

هنگامی که خون با نیروی زیادی در بدن شما حرکت می‌کند، می‌تواند پارگی‌های کوچکی در رگ‌های خونی ایجاد کند که بافت اسکار را تشکیل می‌دهند و می‌تواند باقی مانده‌هایی مانند چربی و کلسترول را بگیرد. این ذرات به دام افتاده، خوشه‌هایی به نام پلاک را تشکیل می‌دهند که مانع از جریان آسان خون می‌شود. حمله قلبی نتیجه مسدود شدن جریان خون به بافت عضله قلب است و اغلب به دلیل فشارخون بالا ایجاد می‌شود.

سکته

فشارخون بالا یک عامل خطر اصلی برای سکته مغزی است، زیرا می‌تواند باعث انسداد رگ‌های خونی شود که به بخش‌های مختلف مغز و خود قشر مغز منتهی می‌شوند. اگر لخته یک رگ خونی را مسدود کند، یا اگر رگ خونی بترکد، سکته مغزی است. سکته مغزی می‌تواند ویران‌گر باشد زیرا بافت مغز دیگر مواد مغذی حیاتی و اکسیژن را به ناحیه آسیب‌دیده دریافت نمی‌کند، در نتیجه شروع به مرگ می‌کند.

آنوریسم

وقتی فشارخون بالا نقاط ضعیفی را در شریان‌ها ایجاد می‌کند، این نواحی ممکن است پر از خون شوند و از دیواره سرخرگ خارج شوند که به آن آنوریسم می‌گویند. آنوریسم‌ها به آرامی بزرگ می‌شوند و با رشد ضعیف‌تر می‌شوند. اگر این اختلالات تشخیص داده یا درمان نشوند، می‌توانند باعث شکل جدی سکته مغزی به نام سکته هموراژیک شوند که در مغز خون‌ریزی می‌کند و می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

نارسایی قلبی

نارسایی قلبی به این معنی نیست که قلب شما از کار می‌ایستد، بلکه به این معناست که قلب شما جریان خون کافی را به بقیه بدن نمی‌رساند. عضله قلب ممکن است در نتیجه فشارخون بالا ضخیم شود و قلب شما بزرگ می‌شود، به طوری که مجبور است برای پمپاژ خون سخت‌تر کار کند به این پدیده نارسایی قلبی گفته می‌شود. درمان مناسب ممکن است به قوی‌تر شدن قلب و بهبود کارایی پمپاژ کمک کند.

آسیب کلیه

فشارخون بالا پس از دیابت دومین عامل نارسایی کلیه در کشوری مانند آمریکا است. وقتی رگ‌های خونی در کلیه‌ها به دلیل آسیب ناشی از فشارخون بالا ضعیف و باریک می‌شوند، انجام کار برای کلیه‌ها سخت‌تر می‌شود. آن‌ها ممکن است نتوانند مواد زائد و مایعات را به صورت موثر یا یا به طور کلی از بدن خارج کنند. مایع اضافی ممکن است فشار خون را حتی بیشتر افزایش دهد و یک چرخه خطرناک ایجاد کند.

از دست دادن بینایی

فشارخون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی ظریف چشم آسیب برساند، جریان خون را از طریق آن‌ها کاهش دهد و حتی منجر به پارگی شود. به این بیماری رتینوپاتی فشارخون گفته می‌شود که می‌تواند باعث خون‌ریزی در چشم، تاری دید یا کوری شود. فشار خون بالا همچنین می‌تواند باعث تجمع مایع در شبکیه شود که ممکن است بینایی فرد را تحریف یا مختل کند یا به عصب بینایی آسیب برساند، که خود می‌تواند باعث کاهش بینایی نیز شود.

بیماری شریان محیطی

پلاکی که در اثر فشارخون بالا ایجاد می‌شود ممکن است جریان خون به شریان‌های پاهای شما را کاهش دهد که می‌تواند باعث درد، گرفتگی، بی‌حسی یا سنگینی در کف پا، پاها و باسن پس از فعالیت خفیف شود. بیماری شریان محیطی معمولاً تشخیص داده نمی‌شود، زیرا مردم فکر می‌کنند که این یک نشانه طبیعی پیری است، اما شما را در معرض خطر سکته مغزی یا حمله قلبی قرار می‌دهد و همچنین می‌تواند منجر به قانقاریا (بیماری از بین برنده بافت‌های بدن) و قطع عضو شود. درمان شامل تغییر سبک زندگی، دارو و گاهی جراحی است.

سندرم متابولیک

فشارخون بالا یکی از ویژگی‌هایی است که می‌تواند منجر به تشخیص سندرم متابولیک شود، گروهی از عوامل که نشان می‌دهد احتمال ابتلا به دیابت یا بیماری قلبی یا سکته در شما بیشتر است. از هر سه بزرگسال در آمریکا یک نفر مبتلا به سندرم متابولیک است که می‌تواند با تغییر سبک زندگی و دارو برطرف شود.

مشکل در فکر کردن یا به خاطر سپردن

افرادی که فشارخون بالا دارند بیشتر در معرض اختلالات شناختی هستند، به این معنی که توانایی فکر کردن، یادگیری و یادآوری چیزها در آن‌ها کاهش می‌یابد. برخی از مطالعات نشان می‌دهد افرادی که در سنین میانسالی فشارخون بالایی دارند، با افزایش سن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل هستند. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد وقتی فشار خون خود را کنترل می‌کنید، هر چه جوان‌تر باشید، احتمال ابتلا به اختلالات شناختی در آینده را کاهش می‌دهید.

اختلال در نعوظ

هر چیزی که جریان خون را مختل کند می‌تواند باعث اختلال نعوظ شود که شامل فشارخون بالا نیز می‌شود. بدون جریان خون کافی، رسیدن به نعوظ و حفظ آن مشکل است. فشارخون بالا همچنین می‌تواند در انزال اختلال ایجاد کند و میل جنسی را کاهش دهد.

مشکلات بارداری

برخی از زنانی که هرگز فشارخون بالا نداشته اند در دوران بارداری به آن مبتلا می‌شوند. پزشکان به آن فشارخون ناشی از بارداری می‌گویند. این حالت معمولا بعد از بارداری از بین می‌رود. اما فشار خون بالا در دوران بارداری باید درمان شود. فشار خون بالا می‌تواند به بدن مادر آسیب برساند و همچنین می‌تواند بر رشد جنین تأثیر بگذارد. وزن نوزاد ممکن است در بدو تولد کمتر از آنچه باید باشد یا زود به دنیا بیاید. مرده‌زایی نیز به دلیل فشارخون بالا در دوران بارداری امکان‌پذیر است.

فشارخون بارداری چیست؟

بر طبق اطلاعات منتشر شده CDC برخی از زنان در دوران بارداری فشار خون بالایی دارند. این می‌تواند مادر و کودکش را در معرض خطر مشکلات دوران بارداری قرار دهد. فشار خون بالا همچنین می‌تواند مشکلاتی را در حین زایمان و بعد از آن ایجاد کند. اما فشارخون بالا قابل پیشگیری و درمان است. فشار خون بالا بسیار شایع است. در کشوری مانند آمریکا، فشار خون بالا در 1 مورد از هر 12 تا 17 بارداری در بین زنان 20 تا 44 ساله رخ می‌دهد. فشار خون بالا در بارداری شایع‌تر شده است. با این حال، با کنترل خوب فشار خون، احتمال سلامت مادر و کودک بیشتر است.

عوارض فشار خون بالا در دوران بارداری چیست؟

عوارض فشار خون بالا برای مادر و نوزاد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• برای مادر: پره اکلامپسی (پرفشاری خون مزمن)، اکلامپسی (آغاز حملات تشنج در زنان دارای پره‌اکلامپسی است)، سکته مغزی، نیاز به القای زایمان (دادن دارو برای شروع زایمان) و جدا شدن جفت (جفت جدا شده از دیواره رحم).
• برای نوزاد: زایمان زودرس (تولد قبل از هفته 37 بارداری) و وزن کم هنگام تولد (زمانی که نوزادی با وزن کمتر از ۲/۵ کیلو، به دنیا می‌آید). فشار خون بالای مادر، دریافت اکسیژن و مواد مغذی کافی برای رشد نوزاد را دشوارتر می‌کند، بنابراین ممکن است مادر مجبور شود نوزاد را زودتر به دنیا بیاورد.

انواع فشارخون بارداری

مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید این است که با تیم پزشکی خود در مورد مشکلات فشارخون صحبت کنید تا بتوانید درمان مناسب و کنترل فشارخون خود را قبل از بارداری انجام دهید. دریافت درمان فشار خون بالا قبل، حین و بعد از بارداری مهم است. انواع حالاتی از فشارخون بالا که ممکن است ایجاد شود شامل موارد زیر است:

فشار خون مزمن در بارداری

فشار خون مزمن به معنای داشتن فشار خون بالا قبل از بارداری یا قبل از هفته 20 بارداری است. زنانی که فشار خون مزمن دارند نیز ممکن است در سه ماهه دوم یا سوم بارداری به پره اکلامپسی مبتلا شوند.

فشار خون بارداری

این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که در دوران بارداری فقط فشار خون بالا دارید و پروتئین در ادرار یا سایر مشکلات قلبی یا کلیوی ندارید. این حالت معمولاً بعد از هفته 20 بارداری یا نزدیک به زایمان تشخیص داده می‌شود. فشار خون بارداری معمولاً پس از زایمان از بین می‌رود. با این حال، برخی از زنان مبتلا به پرفشاری خون بارداری در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فشار خون مزمن در آینده هستند.

پره اکلامپسی و اکلامپسی

پره اکلامپسی زمانی اتفاق می‌افتد که خانمی که قبلاً فشار خون طبیعی داشته است، پس از هفته بیستم بارداری ناگهان دچار فشار خون بالا و پروتئین در ادرار یا سایر مشکلات می‌شود. زنانی که فشار خون مزمن دارند نیز ممکن است به پره اکلامپسی مبتلا شوند. برخی از زنان هیچ علامتی از پره‌اکلامپسی ندارند، به همین دلیل ضروری است که به طور منظم به تیم مراقبت‌های بهداشتی خود به خصوص در دوران بارداری مراجعه کنید. علائم پره اکلامپسی عبارتند از:

• سردردی که از بین نمی‌رود
• تغییرات در بینایی، از جمله تاری دید، دیدن لکه‌ها، یا تغییر در بینایی
• درد در ناحیه بالای معده
• حالت تهوع یا استفراغ
• تورم صورت یا دست‌ها
• افزایش وزن ناگهانی
• مشکل در تنفس

چه افرادی در معرض خطر پره اکلامپسی هستند؟

افرادی که این اولین باری است که زایمان می‌کنند یا در زایمان قبلی خود دچار پره اکلامپسی شده اند. اگر فردی مبتلا به فشار خون بالای مزمن (طولانی مدت)، بیماری مزمن کلیوی یا هر دو باشد. اگر مادر سابقه ترومبوفیلی (بیماری که خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهد) داشته باشد. اگر فرد دوقلو یا سه قلو باردار باشد. اگر مادر دیابت نوع یک یا دو داشته باشد. مادران مبتلا به چاقی و همچنین مادران مبتلا به برخی بیماری‌های خود‌ایمنی مانند لوپوس و مادران بالای ۴۰ سال ممکن است دچار پره‌اکلامپسی در بارداری شوند.

در موارد نادر، پره اکلامپسی ممکن است پس از زایمان اتفاق بیفتد. این یک وضعیت پزشکی جدی است که به عنوان پره اکلامپسی پس از زایمان شناخته می‌شود. این می‌تواند در زنان بدون سابقه پره‌اکلامپسی در دوران بارداری نیز رخ دهد. علائم پره اکلامپسی پس از زایمان مشابه علائم پره اکلامپسی است. پره اکلامپسی پس از زایمان معمولاً در عرض 48 ساعت پس از زایمان تشخیص داده می‌شود، اما می‌تواند تا 6 هفته بعد از زایمان نیز رخ دهد. اگر علائم پره اکلامپسی پس از زایمان را دارید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید یا با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید.

توصیه هایی برای فشارخون در بارداری

توصیه‌های قبل از بارداری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• اگر قصد بارداری دارید، با پزشک خود صحبت کنید. هر گونه مشکل سلامتی که دارید یا داشته‌اید و هر دارویی که مصرف می‌کنید را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک یا تیم مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به شما در یافتن داروهایی که مصرف آن‌ها در دوران بارداری بی‌خطر است کمک کند.
• حفظ وزن سالم از طریق تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم را حتما در نظر داشته باشید. برای این امر می‌توانید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

توصیه های فشار خون بالا در طول بارداری:

• مراقبت‌های اولیه و منظم قبل از تولد را دریافت کنید. به طور منظم تحت نظر پزشک خود باشید.
• در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید و اینکه کدام یک بی‌خطر هستند، با پزشک خود صحبت کنید. بدون مشورت با پزشک خود، مصرف هیچ نوع دارویی از جمله داروهای بدون نسخه را متوقف یا شروع نکنید.
• با فشارسنج خانگی فشار خون خود را در خانه پیگیری کنید. اگر فشار خون شما بالاتر از حد معمول است یا اگر علائم پره اکلامپسی دارید با پزشک خود تماس بگیرید.
• به انتخاب غذاهای سالم و حفظ وزن سالم ادامه دهید.

توصیه هایی برای فشارخون بعد از بارداری:

• به احساس خود پس از زایمان توجه کنید. اگر در دوران بارداری فشار خون بالا داشتید، خطر سکته مغزی و سایر مشکلات بعد از زایمان بیشتر است.
• اگر بعد از زایمان علائم پره اکلامپسی را داشتید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید یا با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. ممکن است به مراقبت‌های پزشکی اورژانسی نیاز داشته باشید.

داروهای فشار خون

درمان فشارخون به عوامل مختلفی از جمله میزان بالا بودن فشارخون، خطر بیماری قلبی عروقی یا سکته مغزی بستگی دارد. با افزایش فشار خون، پزشک درمان‌های مختلفی را توصیه می‌کند. برای فشار خون کمی بالا، آن‌ها ممکن است تغییرات سبک زندگی و نظارت بر فشارخون را پیشنهاد کنند. اگر فشار خون بالا باشد، دارو را توصیه می‌کنند. گزینه‌های درمانی ممکن است در طول زمان تغییر کنند، بسته به شدت فشار خون و اینکه آیا عوارضی مانند بیماری کلیوی ایجاد می‌شود یا خیر. برخی از افراد ممکن است به ترکیبی از چندین داروی مختلف نیاز داشته باشند. برای پایین آمدن فشار خون پزشکان داروهای مختلفی را تجویز می‌کنند که انواع آن‌ها را در ادامه بررسی کرده‌ایم.

فیلم آموزش علوم تشریح – سیستم قلبی – عروقی در فرادرس

کلیک کنید

مهارکننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) عملکرد برخی از هورمون‌های تنظیم کننده فشار خون مانند آنژیوتانسین II را مسدود می‌کنند. آنژیوتانسین II باعث انقباض عروق و افزایش حجم خون و در نتیجه افزایش فشار خون می‌شود. مهارکننده‌های ACE می‌توانند خون‌رسانی به کلیه‌ها را کاهش داده و اثربخشی آن‌ها را کم کنند در نتیجه، لازم است افرادی که از مهارکننده‌های ACE استفاده می‌کنند، آزمایش خون منظم داشته باشند. زنان باردار و افرادی که دارای مشکلات خون‌رسانی به کلیه‌ها هستند نباید از مهارکننده‌های ACE استفاده کنند.

مهارکننده‌های ACE ممکن است عوارض جانبی مانند سرگیجه، خستگی، ضعف، سردرد و سرفه خشک مداوم را ایجاد کنند که معمولاً پس از چند روز برطرف می‌شوند. اگر عوارض جانبی مداوم یا بسیار ناخوشایند باشد، پزشک ممکن است به جای آن یک آنتاگونیست گیرنده آنژیوتانسین II تجویز کند. برخی از این داروها شامل انالاپریل، لیزینوپریل، پریندوپریل و رامیپریل هستند.

مسدود کننده های کانال کلسیم

مسدود کننده‌های کانال کلسیم (CCB) با هدف کاهش سطح کلسیم در رگ‌های خونی انجام می‌شود. این کار ماهیچه صاف عروق را شل می‌کند و باعث می‌شود که ماهیچه با شدت کمتری منقبض شود، شریان‌ها گشاد شوند و فشار خون پایین بیاید. مسدود کننده‌های کانال کلسیم ممکن است همیشه برای افرادی که سابقه بیماری قلبی، بیماری کبد یا مشکلات گردش خون دارند مناسب نباشد. پزشک می‌تواند در مورد مصرف مسدود کننده‌های کانال کلسیم و اینکه کدام نوع از آن‌ها برای استفاده بی‌خطر است، راهنمایی کند. استفاده از این گروه داروهای کاهنده فشار خون ممکن است عوارضی مانند قرمزی پوست، به طور کلی روی گونه‌ها یا گردن، سردرد، ورم پا و مچ پاها، سرگیجه، خستگی، ضعف، بثورات پوستی و در برخی موارد ورم شکمی را به همراه داشته باشند. برخی از این داروها شامل آملودیپین، فلودیپین و نیفدیپین یا دیلتیازم و وراپامیل هستند.

دیورتیک های تیازیدی

دیورتیک‌های تیازیدی به کلیه‌ها کمک می‌کند تا از شر سدیم و آب خلاص شوند. این باعث کاهش حجم خون و کم شدن فشار خون می‌شود. این گروه از داروها ممکن است عوارضی مانند پتاسیم خون پایین، که می‌تواند بر عملکرد قلب و کلیه تأثیر بگذارد، اختلال در تحمل گلوکز و اختلال در نعوظ را موجب شود. افرادی که از دیورتیک‌های تیازیدی استفاده می‌کنند باید به طور منظم آزمایش خون و ادرار برای کنترل سطح قند خون و پتاسیم خود را انجام دهند. انواع این دارو مانند اینداپامید و بندروفلومتیازید هستند.

مسدود کننده های بتا

زمانی بتا بلوکرها برای درمان فشار خون بالا محبوب بودند، اما اخیرا پزشکان تنها زمانی که درمان‌های دیگر موفقیت آمیز نباشند، آن‌ها را تجویز می‌کنند. بتا بلوکرها ضربان قلب را کاهش می‌دهند و نیروی ضربان قلب را کم کرده و باعث افت فشار خون می‌شوند. این گروه از داروهای کاهنده فشار خون نیز می‌توانند عوارضی مانند خستگی، سردی دست و پا، ضربان قلب پایین، حالت تهوع، اسهال و در برخی موارد خواب آشفته و کابوس را ایجاد کنند. بتابلوکرها اغلب داروهای استاندارد برای افراد مبتلا به فشار خون بسیار بالا هستند که به عنوان فشار خون بحرانی شناخته می‌شوند. آتنولول و بیسوپرولول از انواع این داروها هستند.

مهار کننده های رنین

آلیسکیرن (Tekturna، Rasilez) تولید رنین را کاهش می‌دهد، آنزیمی که کلیه‌ها تولید می‌کنند. رنین به تولید هورمونی کمک می‌کند که رگ‌های خونی را باریک می‌کند و فشار خون را افزایش می‌دهد. کاهش این هورمون باعث گشاد شدن عروق خونی و کاهش فشارخون می‌شود. این دارو نسبتاً جدید است و متخصصان مراقبت‌های بهداشتی هنوز در حال تعیین میزان استفاده و دوز بهینه آن هستند. عوارض جانبی احتمالی این داروها شامل اسهال، سرگیجه، علائم شبیه آنفولانزا، خستگی و سرفه هستند.

نکاتی برای مصرف داروهای فشارخون

فشارخون بالا درمان نشده می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات جدی سلامتی را افزایش دهد. اگر پزشک دارویی برای کاهش فشار خون شما تجویز کرد، به یاد داشته باشید که نکات زیر را در مصرف دارو رعایت کنید:

• اگر از داروهای فشارخون استفاده می‌کنید و فشارخون شما کاهش می‌یابد، به این معنی است که داروها و تغییرات سبک زندگی موثر هستند. اگر پزشک دیگری برای مسئله بالینی متفاوت از شما بپرسد که آیا فشار خون بالا دارید، پاسخ این است: بله، اما در حال درمان است.
• تغییرات سبک زندگی سالم ممکن است به کاهش دُز مورد نیاز شما کمک کند، بهتر است با پزشک خود در این باره مشورت کنید.
• به آرامی از حالت نشسته یا دراز کشیده بلند شوید و قبل از راه رفتن کمی بایستید. این اجازه می‌دهد تا فشارخون شما قبل از راه رفتن تنظیم شود تا از سبکی سر و افتادن جلوگیری شود.
• در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود بگویید. ذکر داروهای بدون نسخه از جمله ویتامین‌ها و مکمل‌ها را فراموش نکنید. آن‌ها ممکن است بر فشارخون شما تأثیر بگذارند. آن‌ها همچنین می‌توانند نحوه عملکرد داروهای فشارخون شما را تغییر دهند.
• داروهای فشار خون را باید هر روز در ساعت معینی به عنوان بخشی از برنامه روزانه خود مصرف کنید. به عنوان مثال، آن را صبح با صبحانه یا عصر قبل از مسواک زدن میل کنید. اگر یک نوبت را فراموش کردید، روز بعد دوز را دوبرابر نکنید.
• به یاد داشته باشید که قبل از تمام شدن داروها، داروی خود را دوباره تهیه کنید و هنگام سفر آن را با خود بیاورید. مهم است که به مصرف دارو ادامه دهید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید که آن را قطع کنید.
• قبل از انجام عمل جراحی، از پزشک خود بپرسید که آیا باید داروهای فشارخون خود را در روز عمل مصرف کنید.

پایین اوردن فشار خون بالا فوری

اگر فشار خون شما ۱۸ بر روی ۱۲ (۱۸ سیستولیک و ۱۲ دیاستولیک) یا بالاتر است و هر یک از علائم زیر را دارید که ممکن است نشانه‌ای از آسیب اندام باشد، به دنبال مراقبت اورژانسی و تماس فوری با پزشک باشید:

• درد قفسه سینه.
• تنگی نفس.
• بی حسی یا ضعف.
• تغییر در دید.
• مشکل در صحبت کردن.
• سردرد شدید.

بیمار مبتلا به فشار خون اورژانسی به درمان‌های سریع‌الاثر برای جلوگیری یا محدود کردن آسیب اندام هدف و بهبود شانس زنده ماندن نیاز دارد. خط اول درمان پزشکی در این موقعیت، لابتالول است، یک مسدودکننده گیرنده آدرنرژیک با هر دو عملکرد مسدودکننده گیرنده آلفا - آدرنرژیک انتخابی و غیرانتخابی گیرنده بتا آدرنرژیک. این دارو به صورت داخل وریدی (.I.V) و خوراکی موجود است. در شرایط اضطراری فشار خون بالا، از مسیر .I.V استفاده کنید. لابتالول با ایجاد اتساع عروق بدون به خطر انداختن جریان خون مغزی، فشارخون بالا را کاهش می‌دهد. این دارو برای بیماران مبتلا به آسم، نارسایی حاد قلبی، شوک قلبی، برادی کاردی شدید و بلوک قلبی درجه یک بدون پیس میکر منع مصرف دارد.

وازودیلاتورها مانند نیتروپروساید و نیتروگلیسیرین نیز برای درمان اورژانس فشار خون بالا استفاده می‌شوند. هدف از درمان برای یک کیس اورژانسی فشار خون بالا کاهش فشار متوسط ​​شریانی تا حداکثر 25 درصد در عرض چند دقیقه به 1 ساعت و سپس تثبیت فشار خون در ۱۶ روی ۱۰ یا ۱۱ میلی‌متر جیوه در 2 تا 6 ساعت آینده است. این رویکرد آهسته و پیوسته مهم است: کاهش ناگهانی فشارخون بالا می‌تواند منجر به جریان خون ناکافی مغزی، کلیوی یا کرونری شود. بهترین راه حل در این شرایط انتقال بیمار به اورژانس یا تماس با پزشک است.

روش های خانگی کاهش فشار خون

مدیریت رژیم غذایی می‌تواند راه موثری برای پیشگیری و درمان فشار خون بالا باشد. یک رژیم غذایی سالم و متعادل شامل مقدار زیادی میوه و سبزیجات، سبزیجات و روغن‌های امگا و کربوهیدرات‌های با کیفیت خوب و تصفیه نشده مانند غلات کامل است. افرادی که محصولات حیوانی را در رژیم غذایی خود قرار می‌دهند باید تمام چربی‌ها را حذف کنند و از گوشت‌های فرآوری شده اجتناب کنند.

فیلم آموزش تغذیه – اصول رژیم و تغذیه در فرادرس

کلیک کنید

کم کردن سدیم مصرفی

مصرف نمک در سراسر جهان زیاد است. تا حد زیادی این به خاطر غذاهای فرآوری شده و آماده است. بسیاری از مطالعات، مصرف زیاد نمک را با فشار خون بالا و حوادث قلبی، از جمله سکته مغزی، مرتبط می‌دانند. بهتر است غذاهای فرآوری شده را با غذاهای تازه جایگزین کنید و به جای نمک، غذا را با گیاهان و ادویه‌جات و ترشی‌جات به عنوان چاشنی مصرف کنید.

کارشناسان کاهش مصرف نمک و افزایش دریافت پتاسیم را برای کنترل یا پیشگیری از فشار خون بالا توصیه می‌کنند. مصرف نمک را به کمتر از 5 تا 6 گرم در روز محدود کنید، این می‌تواند به بهبود سلامت قلب و عروق و کاهش فشارخون سیستولیک تا 5 یا 6 ​​میلی‌متر جیوه در افراد مبتلا به فشار خون کمک کند. در حد اعتدال، منابع گیاهی چربی مانند آووکادو، آجیل، روغن زیتون و روغن‌های امگا می‌توانند برای سلامتی مفید باشند. افراد باید مصرف چربی‌های اشباع شده و چربی‌های ترانس را که در غذاهای حیوانی و فرآوری شده رایج است، محدود کنند.

ورزش منظم

ورزش منظم به میزان ۱۵۰ دقیقه در هفته با شدت متوسط مناسب و برای مدیریت فشارخون لازم است. این می‌تواند 30 دقیقه در روز یا سه بار 10 دقیقه در 5 روز هفته باشد. این مقدار ورزش برای افراد مبتلا به فشار خون بالا نیز مناسب است. ورزش منظم به قوی‌تر شدن قلب شما کمک می‌کند و قلب در پمپاژ خون کارآمدتر می‌شود، که باعث کاهش فشار در شریان‌های شما خواهد شد. با این حال، فردی که برای مدتی ورزش نکرده است یا تشخیص جدیدی دارد باید قبل از شروع یک برنامه فعالیت بدنی جدید با پزشک خود صحبت کند تا مطمئن شود که انتخاب‌هایی که انجام می‌دهد برای او مناسب است.

کم کردن وزن

مطالعات نشان داده‌اند که کاهش وزن ۲ تا ۴ کیلوگرم می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند. کاهش وزن همچنین اثربخشی داروهای فشار خون را بهبود می‌بخشد. همچنین در مطالعات قبلی نشان داده شد که کاهش 8 کیلوگرم وزن با کاهش فشار خون سیستولیک به میزان ۵ تا ۸ میلی‌متر جیوه و فشار خون دیاستولیک به میزان ۵ تا ۶ میلی‌متر جیوه مرتبط بود. کاهش وزن می‌تواند به رگ‌های خونی شما کمک کند تا عملکرد بهتری در انبساط و انقباض داشته باشند و بطن چپ قلب راحت‌تر خون را پمپاژ کند. راه‌های دستیابی و حفظ وزن سالم عبارتند از: ورزش منظم، پیروی از یک رژیم غذایی که بر غذاهای گیاهی تاکید دارد و مصرف چربی و قندهای افزوده را محدود می‌کند.

خواب کافی

افزایش خواب به تنهایی نمی‌تواند فشار خون را درمان کند، اما خواب کم و کیفیت پایین خواب ممکن است آن را بدتر کند. داده‌های یک بررسی سلامت ملی کره در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد افرادی که کمتر از ۵ ساعت در شب می‌خوابند، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون هستند.

یوگا و مدیتیشن

بر اساس گزارش مرکز ملی سلامت تکمیلی و یکپارچه (NCCIH) ورزش‌هایی مانند یوگا، تای چی و چی کونگ و همچنین انجام مدیتیشن می‌توانند برای کاهش فشارخون مؤثر باشند. هم مدیتیشن و هم تنفس عمیق ممکن است سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال کند. این سیستم زمانی درگیر می‌شود که بدن آرام می‌شود، ضربان قلب را کاهش داده و فشار خون را کاهش می‌دهد. این گونه ورزش‌ها با آرام سازی بدن از طریق تنفس و آگاهی بر تمام اندام‌های بدن باعث ایجاد حالت آرامش و کاهش تنش در تمامی عضلات از جمله عضلات صاف اطراف عروق شده و باعث کاهش فشارخون می‌شوند. مدیتیشن و ورزش درمانی معمولا بی‌خطر هستند، اما برخی از حالت‌ها و حرکات ممکن است برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مناسب نباشند.

مکمل های کاهنده فشارخون

اگر به دنبال پاسخ اینکه «برای کنترل فشار خون بالا چه بخوریم؟» هستید باید گفت مکمل‌هایی مانند سیر، بذر کتان، چای سبز، پروبیوتیک‌ها، کاکائو و گل سرخ (Hibiscus sabdariffa) می‌توانند در کاهش فشارخون نقش داشته باشند. برخی دیگر از انواع مکمل‌های طبیعی می‌توانند در کاهش فشار خون مؤثر باشند:

• عصاره سیر کهنه: محققان با موفقیت از عصاره سیر کهنه شده به عنوان یک درمان مستقل و همراه با درمان‌های مرسوم برای کاهش فشار خون استفاده کرده‌اند.
• بربرین: بربرین که به طور سنتی در طب آیورودا و چینی استفاده می شود، ممکن است تولید اکسید نیتریک را افزایش دهد که به کاهش فشارخون کمک می‌کند.
• پروتئین آب پنیر: یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که پروتئین آب پنیر باعث بهبود فشار خون و عملکرد عروق خونی در 38 شرکت‌کننده شد.
• روغن ماهی: روغن ماهی از دیرباز برای بهبود سلامت قلب شناخته شده است، روغن ماهی ممکن است بیشترین سود را برای افراد مبتلا به فشار خون بالا داشته باشد.
• هیبیسکوس: گل‌های هیبیسکوس چای خوش طعمی درست می‌کنند. آن‌ها سرشار از آنتوسیانین و پلی فنول هستند که برای قلب شما مفید هستند و ممکن است فشارخون را کاهش دهند.

کم کردن مصرف الکل

نوشیدن الکل می‌تواند فشارخون را افزایش دهد. در واقع، الکل با 16 درصد موارد فشارخون بالا در سراسر جهان مرتبط است. نوشیدن الکل در هر مقدار ممکن است فشارخون شما را افزایش دهد. مطابق با توصیه‌ها نوشیدن خود را محدود کنید.

استفاده از غذاهای غنی از پتاسیم

پتاسیم یک ماده معدنی مهم است که به بدن شما کمک می‌کند تا از سدیم خلاص شود و فشار روی رگ‌های خونی شما را کاهش دهد. رژیم‌های غذایی مدرن مصرف سدیم اکثر مردم را افزایش داده اند در حالی که مصرف پتاسیم را کاهش داده اند. برای به دست آوردن تعادل بهتر پتاسیم و سدیم در رژیم غذایی خود، روی مصرف کمتر غذاهای فرآوری شده و بیشتر غذاهای تازه و کامل تمرکز کنید. خوردن میوه‌ها و سبزیجات تازه که سرشار از پتاسیم هستند می‌تواند به کاهش فشارخون کمک کند. غذاهایی که به ویژه پتاسیم بالایی دارند عبارتند از:

• سبزیجات، به خصوص سبزیجات برگ‌دار و همچنین گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی و سیب‌زمینی شیرین
• میوه‌هایی از جمله خربزه، موز، آووکادو، پرتقال و زردآلو
• لبنیات، مانند شیر و ماست
• ماهی تن و سالمون
• آجیل و دانه‌ها
• انواع لوبیا

کاهش مصرف کافئین

اگر تا به حال قبل از فشارخون خود یک فنجان قهوه نوشیده باشید، می‌دانید که کافئین باعث افزایش فوری آن می‌شود. با این حال، شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد نوشیدن منظم کافئین می‌تواند باعث افزایش پایدار آن شود. در واقع، افرادی که قهوه و چای کافئین دار کمتری می‌نوشند، نسبت به افرادی که آن را زیاد می‌نوشند، کمتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، از جمله فشارخون بالا هستند. اگر مشکوک هستید که به کافئین حساس هستید، آن را کاهش دهید تا ببینید آیا فشارخون شما را کاهش می‌دهد یا خیر. کافئین ممکن است بر افرادی که به طور منظم آن را مصرف نمی‌کنند تأثیر قوی‌تری داشته باشد. کافئین می‌تواند باعث افزایش کوتاه مدت فشار خون شود، اگرچه برای بسیاری از افراد باعث افزایش پایدار نمی‌شود.

مدیریت استرس

استرس عامل کلیدی فشار خون بالا است. هنگامی که به طور مزمن استرس دارید، بدن شما در حالت جنگ یا گریز دائمی است. در سطح فیزیکی، این به معنای ضربان قلب سریع‌تر و انقباض عروق خونی است. هنگامی که استرس را تجربه می‌کنید، ممکن است رفتارهای دیگری مانند نوشیدن الکل یا خوردن غذای ناسالم که می‌تواند بر فشارخون تأثیر نامطلوب بگذارد نیز بیشتر باشد. چندین مطالعه نشان داده اند که چگونه کاهش استرس می‌تواند به کاهش فشارخون کمک کند. در اینجا دو نکته مبتنی بر شواهد برای مدیریت استرس وجود دارد:

• به موسیقی آرامش بخش گوش دهید: موسیقی آرام بخش می‌تواند به آرامش سیستم عصبی شما کمک کند. تحقیقات نشان داده است که مکمل موثری برای سایر درمان‌های فشار خون است.
• کمتر کار کنید: زیاد کار کردن و به ویژه موقعیت‌های کاری پر استرس با فشار خون بالا مرتبط هستند.

مصرف شکلات تلخ

خوردن مقادیر اندک شکلات تلخ (نه مقادیر زیاد آن) می‌تواند به کم کردن فشارخون و تقویت قلب کمک کند. دلیل آن این است که شکلات تلخ و پودر کاکائو سرشار از فلاونوئیدها هستند که ترکیبات گیاهی هستند که باعث گشاد شدن رگ‌های خونی می‌شوند. بررسی مطالعات نشان داد که کاکائوی غنی از فلاونوئید چندین نشان‌گر سلامت قلب از جمله فشارخون را در کوتاه مدت بهبود می‌بخشد.

ترک سیگار

دلایل بسیاری برای ترک سیگار وجود دارد که یکی از آن‌ها این است که یک عامل خطرساز قوی برای بیماری قلبی است. هر پک دود سیگار باعث افزایش جزئی و موقت فشار خون می‌شود. همچنین مواد شیمیایی موجود در تنباکو به رگ‌های خونی آسیب می‌رساند. با این حال، از آنجایی که هم سیگار و هم فشار خون بالا خطر بیماری قلبی را افزایش می‌دهند، ترک سیگار می‌تواند به کاهش این خطر کمک کند.

ترک قند های مصنوعی و شکر

تحقیقات رو به رشدی وجود دارد که نشان می‌دهد بین قندهای افزودنی و فشار خون بالا ارتباط وجود دارد. در مطالعه سلامت زنان فرامینگهام (یک مطالعه بسیار گسترده ۷۰ ساله در آمریکا)، زنانی که حتی یک نوشابه در روز می‌نوشیدند نسبت به کسانی که کمتر از یک نوشابه در روز می‌نوشیدند، سطوح بالاتری از فشارخون داشتند. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف یک نوشیدنی شیرین کمتر در روز با کاهش فشار خون مرتبط است. در واقع همه کربوهیدرات‌های تصفیه شده، مانند نوعی که در آرد سفید یافت می‌شود، به سرعت در جریان خون شما به قند تبدیل می‌شود و ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که رژیم‌های کم کربوهیدرات ممکن است به کاهش فشارخون نیز کمک کند.

مصرف انواع توت ها

انواع توت‌ها به ویژه شاه‌توت، توت‌فرنگی و بلوبری سرشار از پلی فنول‌ها، ترکیبات گیاهی طبیعی مفید برای قلب شما هستند. پلی فنول‌ها می‌توانند خطر سکته مغزی، بیماری‌های قلبی و دیابت را کاهش دهند و همچنین فشار خون، مقاومت به انسولین و التهاب سیستمیک را بهبود بخشند.

مصرف غذاهای سرشار از کلسیم

افرادی که کلسیم دریافتی پایینی دارند اغلب فشار خون بالایی دارند. مقدار کلسیم توصیه شده برای بیشتر بزرگسالان، 1000 میلی گرم در روز است. برای زنان بالای 50 سال و مردان بالای 70 سال، 1200 میلی گرم در روز است. علاوه بر لبنیات، می‌توانید کلسیم را از انواع کلم‌ها و دیگر سبزیجات برگ‌دار، لوبیا، ساردین (نوعی ماهی) و توفو (پنیر سویا) دریافت کنید.

مصرف غذاهای سرشار از منیزیم

منیزیم یک ماده معدنی مهم است که به آرامش عروق خونی کمک می‌کند. در حالی که کمبود منیزیم بسیار نادر است، بسیاری از مردم به اندازه کافی آن را دریافت نمی‌کنند. برخی از مطالعات نشان داده اند که دریافت منیزیم بسیار کم با فشار خون بالا مرتبط است. می‌توانید برای دریافت منیزیم کافی مصرف سبزیجات، لبنیات، حبوبات، مرغ، گوشت و غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

اندازه‌گیری فشار خون چگونه است؟

فشار خون شریانی معمولاً با استفاده از فشارسنج اندازه‌گیری می‌شود که در طول تاریخ از ارتفاع یک ستون جیوه برای منعکس کردن فشار در گردش استفاده می‌کرد. مقادیر فشار خون عموماً بر حسب میلی‌متر جیوه (mmHg) گزارش می‌شود، اگرچه دستگاه‌های آنروئیدی و الکترونیکی حاوی جیوه نیستند. برای هر ضربان قلب، فشار خون بین فشار سیستولیک و فشار دیاستولیک متفاوت است. فشار سیستولیک حداکثر فشار در شریان‌ها است که در نزدیکی پایان چرخه قلبی زمانی که بطن‌ها در حال انقباض هستند رخ می‌دهد. فشار دیاستولیک حداقل فشار در شریان‌ها است که در نزدیکی آغاز چرخه قلبی و زمانی که بطن‌ها از خون پر می‌شود رخ می‌دهد.

فیلم آموزش کمک های اولیه و امداد و نجات در فرادرس

کلیک کنید

نمونه‌ای از مقادیر اندازه‌گیری شده طبیعی برای یک انسان بالغ سالم و در حال استراحت، ۱۲۰ میلی‌متر جیوه سیستولیک و ۸۰ میلی‌متر جیوه دیاستولیک است (به صورت ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه نوشته می‌شود و به صورت «دوازده و روی هشت» گفته می‌شود). فشارخون شریانی سیستولیک و دیاستولیک ایستا نیست، بلکه تحت تغییرات طبیعی از یک ضربان قلب به ضربان دیگر و در طول روز (با یک ریتم شبانه‌روزی) است. این دو فشار همچنین در پاسخ به استرس، عوامل تغذیه‌ای، داروها، بیماری، ورزش و لحظه‌ای از ایستادن تغییر می‌کنند. گاهی اوقات این تغییرات ممکن است زیاد باشد. همراه با دمای بدن، تعداد تنفس و ضربان نبض، فشار خون یکی از چهار علامت حیاتی اصلی است که به طور معمول توسط متخصصان پزشکی و ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی کنترل می‌شود.

موقعیت بیمار برای اندازه‌گیری فشار خون

بیمار باید راحت بنشیند یا دراز بکشد. بازو باید به طور کامل روی یک سطح صاف در سطح قلب قرار بگیرد. (اگر وضعیت بازو متفاوت باشد یا با قلب هم‌تراز نباشد، مقادیر اندازه‌گیری به دست آمده با فشار خون واقعی بیمار هم‌خوانی نخواهد داشت). هنگام نشستن، بیمار باید پشت و بازوی خود را نگه دارد و پاها را روی هم باز کند. بیمار باید پنج دقیقه قبل از اندازه‌گیری به حالت آرامش استراحت کند و در حین اندازه‌گیری از صحبت کردن یا حرکت خودداری کند. ناظر یا فردی که در حال گرفتن فشارخون است باید مانومتر را در یک خط مستقیم مشاهده کند تا از خطای اختلاف منظر جلوگیری شود. در ادامه انواع روش‌های گرفتن فشارخون را بررسی کرده‌ایم.

روش سمعی (شنیداری) اندازه‌گیری فشارخون

در روش سمعی از گوشی پزشکی و «فشارسنج جیوه‌ای» (sphygmo manometer) استفاده می‌شود. مانومتر جیوه‌ای که استاندارد طلایی در اندازه‌گیری فشارخون در نظر گرفته می‌شود، ارتفاع یک ستون جیوه را اندازه‌گیری می‌کند و بدون نیاز به کالیبراسیون نتیجه مطلق می‌دهد و در نتیجه مشمول خطاها و رانش کالیبراسیون نمی‌شود که بر روش‌های دیگر تأثیر می‌گذارد. استفاده از مانومترهای جیوه‌ای اغلب در آزمایشات بالینی و برای اندازه‌گیری بالینی فشار خون در بیماران پرخطر مانند زنان باردار مورد نیاز است.

مراحل گرفتن فشارخون با گوشی پزشکی

در این روش یک کاف با اندازه مناسب به نرمی و همچنین به خوبی نصب می‌شود، سپس با فشار دادن مکرر یک حباب لاستیکی به صورت دستی باد می‌شود تا شریان کاملاً مسدود شود. مهم است که اندازه کاف صحیح باشد، کاف‌های کم اندازه فشار بسیار بالایی را ثبت می‌کنند. کاف‌های بزرگ ممکن است فشار بسیار کمی ایجاد کنند. گوشی پزشکی بر روی پوست برهنه استفاده می‌شود تا لباس بیمار بر صداها تأثیر نگذارد. گوشی پزشکی صداها را بلندتر نمی‌کند. به سادگی صداهای اضافی را مسدود می‌کند تا بتوانید صداهای «کروتکوف» (Korotkoff) را بهتر بشنوید. این صداها از طریق گوشی پزشکی که روی شریان بازویی اعمال می‌شود، زمانی که کاف فشارخون در حال تخلیه است، شنیده می‌شود.

هنگامی که برای اولین بار گوشی پزشکی را روی شریان بازویی قرار می‌دهید چیزی نمی‌شنوید، زیرا جریان خون بدون مانع بی‌صدا است. صداهای کروتکوف پس از باد کردن کاف ظاهر می‌شوند (که شریان/جریان خون را فشرده می‌کند) و سپس شروع به تخلیه کاف می‌کند. صداهای کروتکوف نتیجه خون متلاطم ناشی از فشار دادن کاف باد شده بر سرخرگ و نوسانات دیواره شریان هنگام تپش قلب در حین تخلیه کاف است. برای افراد تازه‌کار، بهتر است که با تکنیک دو‌مرحله‌ای شروع کنند و با توسعه مهارت‌های خود در گرفتن فشارخون به سراغ تکنیک یک‌مرحله‌ای بروند. در ادامه به ترتیب مراحل اندازه‌گیری فشارخون را با استفاده از گوشی پزشکی توضیح داده‌ایم.

۱- محل نبض را مشخص کنید.

نبض خود را با فشار ملایم انگشتان اشاره و میانی به سمت مرکز داخلی خم آرنج (جایی که شریان بازویی قرار دارد) تعیین کنید. اگر نمی‌توانید نبض خود را تعیین کنید، سر گوشی پزشکی (روی مانیتور دستی) یا کاف بازو (روی مانیتور دیجیتال) را در همان ناحیه عمومی قرار دهید.

۲- کاف را محکم کنید.

کاف را روی بازوی بیمار بلغزانید، مطمئن شوید که سر گوشی پزشکی روی شریان قرار دارد. کاف ممکن است با یک فلش مشخص شود تا محل سر گوشی پزشکی را نشان دهد. لبه پایینی کاف باید حدود ۲/۵ سانتی‌متر بالاتر از خم آرنج شما باشد. گوشی پزشکی را در گوش خود قرار دهید. قطعات گوش را کمی به سمت جلو خم کنید تا بهترین صدا را دریافت کنید.

۳- کاف را باد کرده و خالی کنید.

عقربه فشارسنج را در دست چپ و حباب باد را در دست راست خود نگه دارید. دریچه جریان هوا روی حباب را با چرخاندن پیچ در جهت عقربه‌های ساعت ببندید. گیج عقربه را تماشا کنید کاف را تا زمانی که گیج 30 نقطه بالاتر از فشار سیستولیک مورد انتظار شما نشان دهد ادامه دهید. در این مرحله، شما نباید نبض خود را در گوشی پزشکی بشنوید. در حالی که چشمان خود را روی گیج نگه دارید، با باز کردن دریچه جریان هوا در خلاف جهت عقربه‌های ساعت، به آرامی فشار را در کاف آزاد کنید. عقربه گیج باید با هر ضربان قلب فقط 2 تا 3 نقطه سقوط کند. (شاید لازم باشد چرخاندن سوپاپ به آرامی را تمرین کنید.) با دقت به اولین ضربان نبض گوش دهید. به محض شنیدن آن، عدد روی گیج را یادداشت کنید. این میزان فشار سیستولیک شماست. (نیروی خون به دیواره رگ‌ها در حالی که قلب شما می‌تپد).

به آرامی باز کردن کاف را ادامه دهید. با دقت گوش کنید تا زمانی که صدا ناپدید شود. به محض اینکه دیگر نمی‌توانید نبض خود را بشنوید، علامت روی گیج را یادداشت کنید. این میزان فشار دیاستولیک شما (فشار خون بین ضربان قلب) است. پیچ حباب را کاملا باز کنید و اجازه دهید کاف کاملا خالی شود.

در این روش اگر بیمار بازوی خود را صاف نگه دارد، دقیق‌ترین قرائت فشارخون را دریافت خواهید کرد. اگر فشار را خیلی سریع رها کردید یا نبض خود را نشنیدید، بلافاصله کاف را دوباره باد نکنید. قبل از تکرار اندازه‌گیری یک دقیقه صبر کنید و با زدن مجدد کاف شروع کنید.

نکاتی در رابطه با گرفتن فشارخون با گوشی پزشکی

• از گوشی پزشکی با کیفیت بالا با لوله‌های بادوام و ضخیم استفاده کنید. از استفاده گوشی پزشکی با لوله‌های بلند خودداری کنید زیرا این کار می‌تواند صداها را مخدوش کند.
• از آرام بودن محیط اطمینان حاصل کنید تا بتوانید صداهای کروتکوف را بهتر بشنوید.
• مطمئن شوید که شیب گوشواره‌های گوشی پزشکی به سمت جلو یا به سمت بینی شما باشد.
• از گوشی پزشکی استفاده کنید که دارای بِل و دیافراگم باشد.
• گوشی‌پزشکی را قبل از استفاده از جمله قطعات گوش و بِل و دیافراگم تمیز کنید.
• بِل گوشی پزشکی به دلیل استفاده از آن برای صداهای کم مانند فشار خون پیشنهاد می‌شود. با این حال، دیافراگم نیز قابل استفاده است و برخی با آن راحت‌تر فشارخون را می‌گیرند.
• بِل یا دیافراگم را به طور کامل و محکم روی پوست قرار دهید.
• قبل از استفاده باید از باز بودن بِل یا دیافراگم اطمینان حاصل کنید.

استفاده از فشارسنج با مانیتور دیجیتال

حباب باد را در دست راست خود نگه دارید. دکمه پاور را فشار دهید. همه نمادهای نمایشگر باید به طور خلاصه ظاهر شوند و به دنبال آن یک صفر نشان داده شود. این نشان می‌دهد که مانیتور آماده است. کاف را با فشار دادن حباب باد با دست راست خود باد کنید. اگر مانیتور با باد کردن خودکار کاف دارید، دکمه شروع (start) را فشار دهید. گیج را تماشا کنید به باد کردن کاف ادامه دهید تا زمانی که گیج حدود 30 نقطه (میلی‌متر جیوه) بالاتر از فشار سیستولیک مورد انتظار شما باشد. ساکت بنشینید و به مانیتور نگاه کنید. خوانش فشار روی صفحه نمایش داده می‌شود. برای برخی از دستگاه‌ها، مقادیر ممکن است در سمت چپ و سپس در سمت راست ظاهر شوند.

منتظر یک بوق طولانی باشید. این بدان معنی است که اندازه‌گیری کامل شده است. به فشارهای روی صفحه نمایش توجه کنید. فشار سیستولیک (نیروی خون به دیواره‌های شریان در هنگام ضربان قلب) در سمت چپ و فشار دیاستولیک (فشار خون بین ضربان‌های قلب) در سمت راست ظاهر می‌شود. ضربان نبض شما نیز ممکن است در بین یا بعد از این خواندن نمایش داده شود. اجازه دهید کاف خالی شود. در این روش نیز اگر خوانش دقیقی نداشتید، فوراً کاف را دوباره باد نکنید. قبل از تکرار اندازه‌گیری یک دقیقه صبر کنید. با زدن مجدد کاف شروع کنید.

فشار خون چشمی

اصطلاح «فشارخون چشمی» (Ocular hypertension) معمولاً به هر موقعیتی اطلاق می‌شود که در آن فشارخون داخل چشم که فشار چشم نامیده می‌شود بیشتر از حد طبیعی باشد. فشار چشم بر حسب میلی‌متر جیوه (mmHg) اندازه‌گیری می‌شود. فشار طبیعی چشم بین 10 تا 21 میلی‌متر جیوه است. فشارخون بالای چشمی یا فشار چشم بیش از 21 میلی‌متر جیوه است. اگرچه تعریف این حالت از فشارخون اندامی در طول سال‌ها تکامل یافته است، فشارخون چشمی معمولاً به عنوان وضعیتی با معیارهای زیر تعریف می‌شود:

فیلم آموزش مقدمات اپتومتری Optometry و شناخت سیستم بینایی چشم

کلیک کنید

• فشار داخل چشمی بیش از 21 میلی‌متر جیوه در یک یا هر دو چشم در دو یا چند بار مراجعه به مطب اندازه‌گیری می‌شود. فشار داخل چشم با استفاده از ابزاری به نام تونومتر اندازه‌گیری می‌شود.
• عصب بینایی طبیعی به نظر می‌رسد.
• هیچ نشانه‌ای از گلوکوم (آب سیاه) در آزمایش میدان بینایی، که آزمایشی برای ارزیابی دید محیطی (یا جانبی) بیمار، مشهود نیست.
• برای تعیین سایر علل احتمالی فشار چشم شما، یک چشم پزشک (پزشک متخصص در مراقبت از چشم و جراحی) باز یا بسته بودن سیستم زهکشی شما (به نام زاویه) را ارزیابی می‌کند. زاویه با استفاده از تکنیکی به نام گونیوسکوپی دیده می‌شود. این تکنیک شامل استفاده از یک لنز تماسی ویژه برای بررسی زوایای زهکشی (یا کانال‌ها) در چشم‌ها است تا متخصص ببیند آیا باز، باریک یا بسته هستند.
• هیچ نشانه‌ای از بیماری چشمی وجود ندارد. برخی از بیماری‌های چشمی می‌توانند فشار داخل چشم را افزایش دهند.

فشارخون چشمی نباید به خودی خود یک بیماری در نظر گرفته شود. در عوض، فشارخون چشمی اصطلاحی است که برای توصیف افرادی استفاده می‌شود که باید با حساسیت بیشتری برای شروع گلوکوم بررسی شوند. به همین دلیل، عبارت دیگری برای اشاره به فرد مبتلا به فشارخون چشمی اصطلاح «مظنون به گلوکوم» است، زیرا چشم‌پزشک مورد نظر او نگران است که فرد به دلیل افزایش فشار داخل چشم به گلوکوم مبتلا شود. بیماران با قرنیه نازک ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ایجاد گلوکوم باشند. بنابراین، چشم‌پزشک شما ممکن است از یک دستگاه اندازه‌گیری به نام پاکی‌متر برای تعیین ضخامت قرنیه شما استفاده کند.

تقریباً در 3 درصد از افراد مبتلا به فشارخون چشمی، سیاهرگ‌های شبکیه ممکن است مسدود شوند (به نام انسداد ورید شبکیه)، که می‌تواند منجر به از دست دادن بینایی شود. به همین دلیل، نگه داشتن فشار چشم زیر 25 میلی‌متر جیوه در افراد مبتلا به فشارخون چشمی و افراد بالای 65 سال اغلب پیشنهاد می‌شود. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که میانگین فشار داخل چشم در آفریقایی - آمریکایی‌ها بیشتر از سفیدپوستان است، در حالی که مطالعات دیگر هیچ تفاوتی پیدا نکرده اند. همچنین برخی از مطالعات فشار چشم را در زنان به ویژه بعد از یائسگی بیش از مردان گزارش کرده‌اند.

علل فشار خون چشمی

افزایش فشار داخل چشم در افراد مبتلا به فشار خون چشم نگران‌کننده است زیرا یکی از عوامل خطر اصلی برای آب سیاه است. فشار زیاد داخل چشم به دلیل عدم تعادل در تولید و تخلیه مایع در چشم (زلالیه) ایجاد می‌شود. کانال‌هایی که به طور معمول مایع را از داخل چشم تخلیه می‌کنند به درستی عمل نمی‌کنند. سیال بیشتری به طور مداوم تولید می‌شود اما به دلیل عملکرد نامناسب کانال‌های زهکشی نمی‌توانند آن را تخلیه کنند. افرادی که قرنیه بسیار ضخیم اما طبیعی دارند، اغلب فشار چشم را در سطوح بالای طبیعی یا حتی کمی بالاتر اندازه‌گیری می‌کنند. فشار آن‌ها ممکن است در واقع کمتر و نرمال باشد، اما قرنیه‌های ضخیم باعث بالا رفتن کاذب در طول اندازه‌گیری می‌شوند.

علائم فشار چشم

اکثر افراد مبتلا به فشار خون چشمی هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند. به همین دلیل، معاینات منظم چشم با چشم‌پزشک برای رد هرگونه آسیب به عصب بینایی در اثر فشار بالا بسیار مهم است. سوالاتی که باید از دکتر بپرسید می‌تواند شامل موارد زیر باشند:

• فشار چشمم بالا رفته؟
• آیا نشانه‌هایی از آسیب داخلی چشم در اثر آسیب دیده می‌شود؟
• آیا در معاینه من ناهنجاری‌های عصب بینایی وجود دارد؟
• آیا درمان لازم است؟
• هر چند وقت یک بار باید تحت معاینات بعدی قرار بگیرم؟

درمان فشار خون چشم

هدف از درمان پزشکی کاهش فشار قبل از این است که باعث از دست دادن بینایی گلوکومات شود. درمان پزشکی همیشه برای آن دسته از افرادی که اعتقاد بر این است که در معرض بیشترین خطر ابتلا به گلوکوم هستند و برای افرادی که علائم آسیب عصب بینایی دارند، آغاز می‌شود. نحوه انتخاب درمان توسط چشم‌پزشک برای درمان شما کاملاً فردی است. بسته به وضعیت خاص شما، ممکن است با داروها درمان شوید یا فقط تحت نظر قرار بگیرید. پزشک شما در مورد مزایا و معایب درمان پزشکی در مقابل مشاهده با شما صحبت خواهد کرد.

برخی از چشم پزشکان تمام فشارهای داخل چشمی بالاتر از 21 میلی متر جیوه را با داروهای موضعی درمان می‌کنند. برخی از آن‌ها درمان نمی‌کنند مگر اینکه شواهدی از آسیب عصب بینایی وجود داشته باشد. اکثر چشم پزشکان اگر فشارها به طور مداوم بالاتر از 28 تا 30 میلی‌متر جیوه باشد به دلیل خطر بالای آسیب عصب بینایی درمان را شروع می‌کنند. اگر علائمی مانند هاله، تاری دید، یا درد را تجربه می‌کنید، یا اگر فشار داخل چشم شما اخیراً افزایش یافته و سپس در ملاقات‌های بعدی همچنان به افزایش خود ادامه می‌دهد، چشم‌پزشک شما به احتمال زیاد درمان پزشکی را آغاز خواهد کرد. با توجه به نظر پزشک شرایط زیر می‌تواند روند درمان فشار چشم باشد:

• اگر فشار داخل چشم شما 28 میلی‌متر جیوه یا بیشتر باشد، با دارو درمان می‌شوید. پس از گذشت 1 ماه از مصرف دارو، برای بررسی اینکه آیا دارو باعث کاهش فشار می‌شود و عوارض جانبی ندارد، با چشم پزشک خود ملاقات بعدی دارید. اگر دارو مؤثر باشد، بازدیدهای بعدی هر 3 تا 4 ماه برنامه ریزی می‌شود.
• اگر فشار داخل چشمی شما 26 تا 27 میلی‌متر جیوه باشد، 2 تا 3 هفته پس از ویزیت اولیه فشار مجدد بررسی می‌شود. در ویزیت دوم، اگر فشار در ویزیت اولیه هنوز در 3 میلی‌متر جیوه باشد، ویزیت‌های بعدی هر 3 تا 4 ماه برنامه‌ریزی می‌شوند. اگر فشار در ویزیت دوم کمتر باشد، فاصله زمانی بین ویزیت‌های بعدی بیشتر است و توسط چشم پزشک تعیین می‌شود. حداقل سالی یک بار آزمایش میدان بینایی انجام می‌شود و عصب بینایی شما معاینه می‌شود.
• اگر فشار داخل چشمی شما 22 تا 25 میلی‌متر جیوه باشد، فشار در 2 تا 3 ماه مجددا بررسی می‌شود. در ویزیت دوم، اگر فشار در ویزیت اولیه هنوز تا 3 میلی‌متر جیوه کمتر از ویزیت اولیه باشد، ویزیت بعدی شما 6 ماه دیگر است و شامل آزمایش میدان بینایی و معاینه عصب بینایی است. آزمایش حداقل سالیانه تکرار می‌شود.

داروی فشار خون چشم

داروی ایده آل برای درمان فشار خون بالا باید به طور موثر فشار داخل چشم را کاهش دهد، عوارض جانبی نداشته باشد و با دوز یک بار در روز ارزان باشد. با این حال، هیچ دارویی دارای تمام موارد فوق نیست. هنگام انتخاب دارویی برای شما، چشم‌پزشک این ویژگی‌ها را بر اساس نیازهای خاص شما در اولویت قرار می‌دهد.

داروهایی که معمولاً به شکل قطره‌های دارویی هستند، برای کمک به کاهش فشار داخل چشمی تجویز می‌شوند. گاهی اوقات به بیش از یک دارو نیاز است. گاهی اوقات به بیش از یک دارو نیاز است. در ابتدا، چشم پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که فقط در یک چشم از قطره چشمی استفاده کنید تا ببیند این دارو چقدر در کاهش فشار داخل چشم شما موثر است. اگر موثر باشد، به احتمال زیاد پزشک شما را از قطره چشمی در هر دو چشم استفاده خواهد کرد.

هنگامی که یک دارو تجویز می‌شود، به طور منظم با چشم‌پزشک خود ویزیت‌های پیگیری دارید. اولین ویزیت بعدی معمولاً 3 تا 4 هفته پس از شروع دارو است. فشارهای شما برای اطمینان از اینکه دارو به کاهش فشار داخل چشم شما کمک می‌کند بررسی می‌شود. اگر دارو موثر است و هیچ عارضه‌ای ایجاد نمی‌کند، ادامه می‌یابد و 2 تا 4 ماه بعد مجددا ارزیابی می‌شوید. اگر دارو به کاهش فشار داخل چشم شما کمک نکند، مصرف آن دارو را قطع کرده و داروی جدیدی برای شما تجویز خواهد شد.

چشم‌پزشک شما ممکن است ویزیت‌های بعدی شما را مطابق با دارویی که مصرف می‌کنید برنامه ریزی کند، زیرا برخی از داروها مانند لاتانوپروست (زالاتان)، تراوپروست (تراواتان)، بیماتوپروست (لومیگان) ممکن است 6 تا 8 هفته طول بکشد تا تاثير گذاری کامل شود. به طور کلی، اگر فشار داخل چشم را نمی‌توان با 1 تا 2 دارو کاهش داد، ممکن است به جای فشار خون بالا، به گلوکوم با زاویه باز اولیه مبتلا شوید. در این صورت، چشم پزشک مراحل بعدی مناسب در برنامه درمانی شما را مورد بحث قرار می‌دهد.

جراحی فشار چشم

لیزر و درمان جراحی معمولاً برای درمان فشارخون چشمی استفاده نمی‌شود، زیرا خطرات مرتبط با این درمان‌ها بیشتر از خطر واقعی ایجاد آسیب گلوکوماتوز ناشی از فشارخون بالا است. با این حال، اگر نمی‌توانید داروهای چشمی خود را تحمل کنید، جراحی لیزر می‌تواند یک گزینه باشد و باید این درمان را با چشم‌پزشک خود در میان بگذارید.

خودمراقبتی در منزل برای درمان فشار چشم

اگر چشم پزشک داروهایی را برای کمک به کاهش فشار داخل چشم شما تجویز می‌کند، استفاده صحیح از دارو و پیروی از دستورالعمل‌های پزشک بسیار مهم است. عدم انجام این کار می‌تواند منجر به افزایش بیشتر فشار داخل چشم شود که ممکن است منجر به آسیب عصب بینایی و از دست دادن دائمی بینایی (به عنوان مثال، گلوکوم) شود.