فرمول های محیط و مساحت اشکال هندسی
قبلاً در مجموعه آموزشهای مجله فرادس با اشکال هندسی و فرمول های محیط و مساحت آنها آشنا شدیم و مثالهای متنوعی را نیز حل کردیم. در این آموزش از مجله فرادرس، فرمول های محیط و مساحت اشکال هندسی را مرور میکنیم.


فرمول های محیط و مساحت اشکال هندسی
در ادامه، فرمول های محیط و مساحت و حجم اشکال هندسی را بیان میکنیم.
فرمول های محیط و مساحت دایره
دایره زیر را در نظر بگیرید. در ادامه فرمولهای محیط و مساحت آن را معرفی میکنیم.

فرمول مساحت دایره
مساحت دایرهای به شعاع برابر است با:
مساحت دایرهای به قطر به صورت زیر است:
فرمول محیط دایره
محیط دایرهای به شعاع برابر است با:
محیط یک دایره به قطر به صورت زیر است:
فرمول های محیط و مساحت مثلث
مثلث زیر را در نظر بگیرید.

فرمول مساحت مثلث
مساحت مثلثی به ارتفاع و قاعده به شکل زیر است:
فرمول محیط مثلث
محیط مثلث با ساقهای و و قاعده برابر است با:
فرمول های محیط و مساحت مربع
مربع زیر را در نظر بگیرید.

فرمول مساحت مربع
مساحت مربعی به ضلع برابر است با:
فرمول محیط مربع
اگر طول ضلع مربعی باشد، محیط آن به صورت زیر خواهد بود:
فرمول های محیط و مساحت مستطیل
مستطیل زیر را داریم.

فرمول مساحت مستطیل
مساحت مستطیلی به طول و عرض برابر است با:
فرمول محیط مستطیل
محیط مستطیلی به طول و عرض برابر است با:
فرمول های محیط و مساحت لوزی
لوزی زیر را در نظر بگیرید.

فرمول مساحت لوزی
مساحت یک لوزی با قطرهای و به صورت زیر است:
فرمول محیط لوزی
محیط یک لوزی به ضلع برابر است با:
فرمول های محیط و مساحت متوازی الاضلاع
متوزی الاضلاع زیر را داریم.

فرمول مساحت متوازی الاضلاع
مساحت متوازیالاضلاعی با ارتفاع و قاعده برابر است با:
فرمول محیط متوازی الاضلاع
اگر دو ضلع متوالی یک متوازیالاضلاع برابر با و باشند، محیط آن به صورت زیر محاسبه میشود:
فرمول های محیط و مساحت ذوزنقه
ذوزنقه زیر را در نظر بگیرید.

فرمول مساحت ذوزنقه
اگر ارتفاع ذوزنقه برابر با و قاعدههای آن و و ساقهایش و باشند، مساحت آن به صورت زیر به دست میآید:
فرمول محیط ذوزنقه
محیط ذوزنقهای با قاعدههای و و ساقهای و برابر است با:
فرمول های محیط و مساحت بیضی
بیضی زیر داده شده است.

فرمول مساحت بیضی
مساحت یک بیضی با قطر کوچک و قطر بزرگ به صورت زیر به دست میآید:
فرمول محیط بیضی
محیط تقریبی بیضی برابر است با:
فرمول های محیط و مساحت n ضلعی
n ضلعی زیر داده شده است.

فرمول مساحت n ضلعی
مساحت یک n ضلعی با ارتفاع و طول ضلع به صورت زیر محاسبه میشود:
فرمول محیط n ضلعی
محیط یک n ضلعی به طول ضلع برابر است با:
فرمول های حجم و مساحت کره
کره زیر را در نظر بگیرید.

فرمول مساحت سطح کره
مساحت سطح کرهای به شعاع برابر است با:
مساحت سطح کرهای به قطر به صورت زیر به دست میآید:
فرمول حجم کره
حجم کرهای با شعاع به صورت زیر محاسبه میشود:
فرمول های حجم و مساحت مکعب مستطیل
مکعب زیر را داریم.

فرمول حجم مکعب مستطیل
حجم مکعب مستطیلی به ارتفاع ، طول و عرض به صورت زیر است:
فرمول مساحت مکعب مستطیل
مساحت سطح مکعب مستطیلی به ارتفاع ، طول و عرض برابر است با:
فرمول های حجم و مساحت استوانه
استوانه زیر را داریم.

فرمول حجم استوانه
حجم استوانهای با ارتفاع و شعاع قاعده برابر است با:
فرمول مساحت استوانه
اگر یک استوانه دارای ارتفاع و شعاع قاعده باشد، مساحت سطح آن به شکل زیر محاسبه میشود:
فرمول های حجم و مساحت مخروط
مخروط زیر را در نظر بگیرید.

فرمول حجم مخروط
حجم مخروطی به شعاع قاعده و ارتفاع ، برابر است با:
فرمول مساحت سطح مخروط
مساحت سطح یک مخروط که شعاع قاعده آن و ارتفاعش است، به صورت زیر محاسبه میشود:
فرمول های حجم و مساحت مخروط ناقص
شکل زیر یک مخروط ناقص را نشان میدهد.

فرمول حجم مخروط ناقص
حجم یک مخروط ناقص با ارتفاع ، شعاع قاعده بالای و شعاع قاعده پایین برابر است با:
فرمول مساحت سطح مخروط ناقص
حجم یک مخروط ناقص با طول شیب ، شعاع قاعده بالای و شعاع قاعده پایین برابر است با:
فرمول های حجم و مساحت منشور
منشور زیر را داریم.

فرمول حجم منشور
حجم منشوری به طول و قاعده و ارتفاع قاعده برابر است با:
فرمول مساحت منشور
مساحت سطح منشوری به طول و قاعده و ارتفاع قاعده برابر است با:
مساحت جانبی منشور، از ضرب محیط قاعده در ارتفاع به دست میآید.
چکیده فرمول های محیط و مساحت اشکال هندسی در یک نگاه
برای دسترسی سادهتر به فرمول های محیط و مساحت بالا، چکیده آنها را در ادامه آوردهایم.
چکیده فرمول های محیط و مساحت اشکال مانند شش ضلعی منتظم دو بعدی به صورت زیر است.

چکیده فرمول های محیط و مساحت اشکال سه بعدی در ادامه آورده شده است.

جدول زیر نیز شامل چکیده نمادهای به کار رفته در محاسبات است.

دانلود فایل pdf فرمول های محیط و مساحت و حجم
برای راحتی استفاده از فرمول های محیط و مساحت و حجم اشکال مختلف هندسی، آنها را در قالب تقلبنامههای مجله فرادرس در یک فایل pdf تدوین کردهایم.
این تقلبنامه را میتوانید با کلیک روی لینک زیر دانلود کنید.

آزمون فرمول های محیط و مساحت
۱. کدام رابطهی زیر برای محاسبهی مساحت دایره با توجه به شعاع (r) درست است؟
A = 2πr
رابطه «» مساحت دایره را با استفاده از شعاع (r) به درستی محاسبه میکند.
۲. تفاوت اصلی فرمول محیط مربع و مستطیل در چیست؟
فرمول محیط مربع بر اساس چهار برابر کردن طول ضلع است اما محیط مستطیل مجموع دو برابر طول و دو برابر عرض را شامل میشود.
هر دو فرمول محیط فقط بر اساس جمع طول و عرض به دست میآیند.
محیط مربع از ضرب طول در عرض محاسبه میشود اما مستطیل مجموع اضلاع را لازم دارد.
در مربع همیشه نیاز به دانستن قطر است اما در مستطیل فقط طول کافی است.
در محیط مربع، همه اضلاع برابرند و فرمول محیط چهار برابر کردن یک ضلع است، یعنی «چهار برابر طول ضلع». اما در مستطیل دو ضلع با طول متفاوت وجود دارد و باید مجموع دو برابر طول و دو برابر عرض را محاسبه کرد.
۳. اگر یک مستطیل طول ۵ واحد و عرض ۳ واحد داشته باشد، مساحت آن با استفاده از فرمول مناسب کدام است؟
مساحت برابر با ۲۵ واحد مربع است.
مساحت برابر با ۱۲ واحد مربع است.
مساحت برابر با ۱۵ واحد مربع است.
مساحت برابر با ۸ واحد مربع است.
فرمول مساحت مستطیل برابر است با طول ضربدر عرض. با قرار دادن مقدار طول برابر با ۵ و عرض برابر با ۳، حاصل عدد ۱۵ به دست میآید.
۴. در مقایسه بین فرمول مساحت لوزی و متوازیالاضلاع، تفاوت اصلی در استفاده از پارامترها مربوط به کدام بخش است؟
مساحت لوزی و متوازیالاضلاع فقط با محیط قابل محاسبه است.
برای هر دو شکل صرفا طول یک ضلع تعیینکننده مساحت است.
لوزی با استفاده از طول قطرها و متوازیالاضلاع با قاعده و ارتفاع مساحت را میدهد.
لوزی و متوازیالاضلاع هر دو تنها به اضلاع نیاز دارند.
در فرمول مساحت لوزی، اندازه دو قطر برای محاسبه ضروری است و فرمول آن براساس قطرها تعریف میشود. اما برای متوازیالاضلاع، مساحت از حاصلضرب قاعده و ارتفاع به دست میآید. بنابراین، تفاوت اساسی به این بازمیگردد که در لوزی قطرها و در متوازیالاضلاع قاعده و ارتفاع نقش اصلی را در فرمول مساحت دارند.













سلام استاد محترم یه سوال دارم، اگه یه زمین زراعتی ویا یه زمین رو واسه خونه ساختن بخریم اونو چطوری اندازهگیری کنیم آیا از فورمول مستطیل میتونیم تحت شو دربیاریم؟
با سلام و وقت بخیر؛
فرمول مساحت مستطیل، زمانی مساحت دقیق زمین را به دست میآورد که زمین کاملا به شکل مستطیل باشد. در غیر اینصورت و در بهترین حالت، یک مقدار تقریبی را به دست میآورید. بهتر است ابتدا اندازه ضلعهای زمین را بررسی کنید و در صورت اطمینان از مستطیلی شکل بودن آن، مساحت زمین را با استفاده از فرمول مساحت به دست بیاورید. گوگل مپ و دیگر سرویسهای نمایش موقعیت جغرافیایی، ابزارهای نسبتا خوبی برای اطمینان از مستطیلی شکل بودن زمین و حتی محاسبه مستقیم مساحت هستند.
از همراهی شما با مجله فرادرس سپاسگزاریم
با تشکر از زحمات این سایت و تمام دست اندر کاران.انسانیت پشت و پناهتون.به جرات میشه گفت دانشگاهی مجازی ایرانیان هستید.
سلام فرهود عزیز.
سپاس ار همراهیتان با مجله فرادرس.
شاد و پیروز باشید.
عالی و کامل nice.?
یعنی شماااااااا عالی هستید مطالب خیلی عالی هستن ممنون از شما.?
سلام محمدحسن عزیز.
خوشحالیم که آموزشهای مجله فرادرس برایتان مفید بودهاند.
شاد و پیروز باشید.
به من خیلی کمک کرد.
ازتون ممنونم.
سلام. متشکر بابت زحماتتون من میخام برا کارم ک سینی کاری کابل های برقه و لوله گالوانیزه میخام فرمولاشو بدونم چطوری خم بدم و برش مثلا خم 90 درجه و خم 45 درجه و نمیدونم چ مبحثی دنبال کنم راهنماییم کنید ممنون میسم
سلام.
خوشحالیم که آموزشهای مجله فرادرس برایتان مفید بوده است.
سپاس از همراهیتان.
خیلی عالی بود
عالی بود
بسیارعالی دست شمادر نکند.