رشته مدیریت مالی | معرفی گرایش ها، حقوق و درآمد و بازار کار + فیلم رایگان

در این مطلب از مجموعه مطالب معرفی رشته‌های دانشگاهی مجله فرادرس، به رشته مدیریت مالی پرداخته‌ایم و سعی کرده‌ایم تناسب آن با روحیات افراد، دروسی که برای موفقیت در این رشته  باید در آن‌ها پایه‌ای قوی‌تر داشت، گرایش‌های آن، بازار کار و سایر موارد مرتبط را مورد بررسی قرار دهیم.

رشته مدیریت مالی مناسب چه کسانی است؟

در یک تعریف کلان، می‌‌توان مدیر مالی را یکی از ارکان اصلی هر سازمان یا شرکت (اعم از دولتی، خصوصی یا سهامی عام) در نظر گرفت که همپای مدیر اجرایی، مدیر نیروی انسانی و سایر مدیران، شرکت را در حرکت به سمت اهداف خود راهبری می‌کند. مدیر مالی ضمن نظارت بر درآمدها و هزینه‌‌های شرکت، منابع مالی سازمان اعم از وجوه نقد، دارایی‌‌های سرمایه‌‌ای، اوراق بهادار و... را در جهت اهداف سازمان به‌صورت کارا و اثربخش هدایت می‌کند.

فیلم آموزش اصول مدیریت مالی ۱ در فرادرس

کلیک کنید

این حوزه، همان‌‌گونه که از نام آن نیز پیداست، ترکیبی از مدیریت و مالی است. حتی گاهی این‌گونه نیز گفته می‌‌شود که در مدیریت مالی، اصول عمومی مدیریت در منابع مالی اعمال می‌شود.

مدیر مالی یک شرکت ضمن مشخص کردن دارایی‌‌‌‌های ثابت، سرمایه‌‌ای و جاری، تصمیماتی را در حوزه تأمین وجوه، اخذ وام یا سرمایه‌گذاری اتخاذ می‌کند که این تصمیمات در رشد، رقابت و حتی بقای سازمان نقشی کلیدی را ایفا می‌کند. لذا اغلب سازمان‌‌های متوسط یا بزرگ در انتخاب فرد مناسب برای این ایفای این نقش، حساسیت بسیار زیادی به خرج داده و به دنبال افراد مستعد و باسابقه می‌‌گردند.

این رشته برای افرادی مناسب است که ضمن علاقه به کار با اعداد و ارقام، به مفاهیم مالی، اقتصادی و سرمایه‌گذاری نیز علاقه داشته باشند. پیشنهاد می‌‌شود نگاهی به یک صورت مالی بیندازید (به سایت Codal.ir مراجعه کرده و مثلاً صورت سود و زیان یکی از شرکت‌‌ها را ببینید). هر شرکت به‌صورت دوره‌‌ای صورت‌‌های مالی خود را تهیه و بررسی می‌‌کند. هریک از عناوین و مفاهیم این صورت‌‌های مالی از دغدغه‌‌های مدیر مالی سازمان بوده و تلاش در بهبود آن از وظایف مستقیم ایشان است.

کدام دروس دوره دبیرستان در رشته مدیریت مالی بیشتر کاربرد دارند؟

دروسی مانند ریاضی، آمار و احتمال، اقتصاد خرد و اقتصاد کلان و حسابداری و حسابرسی از مباحث و ابزارهای عمومی این رشته به حساب می‌‌آیند. با مطالعه این دروس مدیریت مالی شخصی را نیز می‌آموزید.

فیلم مجموعه آموزش دروس متوسطه دوم و کنکور – درس، تمرین، حل مثال و تست در فرادرس

کلیک کنید

نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که در کشور ما رشته مدیریت مالی در میان رشته‌‌های علوم انسانی جای‌‌دهی شده و از این رو اغلب کسانی که وارد این رشته می‌‌شوند، پایه‌‌ای قوی در ریاضی و آمار ندارند. حال آنکه اغلب مباحث روز این رشته حاوی مضامین گسترده‌‌ای از کاربرد ریاضیات‌‌، آمار و احتمال بوده و بدون این ابزارها ادامه‌‌ کار غیرممکن می‌‌شود. بنابراین، جهت پر کردن این خلاء رشته مهندسی مالی با هدف ساخت و ایجاد ابزارهای جدید مالی ایجاد شده که در میان رشته‌‌های فنی و مهندسی نیز قرار داده شده است.

شاید سرفصل‌‌های این دو رشته شباهت زیادی به یکدیگر داشته باشد، اما مباحثی مانند مدیریت سرمایه‌‌گذاری و ریسک، قیمت‌‌گذاری دارایی‌‌ها و مدیریت پرتفوی با جزئیات و تفصیل بیشتری — که متضمن کاربرد مفاهیم ریاضی و آمار نیز هست — در مهندسی مالی مورد بحث قرار می‌‌گیرد.

به عبارت دیگر، افرادی که پایه‌‌ای قوی‌‌تر در ریاضیات، آمار و احتمال و برنامه‌نویسی داشته باشند فضای رشد بهتری در این رشته داشته و در حوزه‌‌های علمی و کاربردی آن بهتر می‌‌توانند وارد شوند.

فیلم آموزش مدیریت مالی ۲ در فرادرس

کلیک کنید

گرایش‌های رشته مدیریت مالی برای ادامه تحصیل چه هستند؟

رشته مدیریت مالی در حال حاضر تا سطح دکتری و با همین عنوان در کشور ما ارائه شده و گرایش دیگری ندارد. در دوره‌‌ کارشناسی ارشد و دکتری، اغلب داوطلبان ورود به این رشته را فارغ‌التحصیلان حسابداری و مدیریت تشکیل می‌‌دهند.

البته وضعیت این رشته در سایر کشورها کمی متفاوت است. این حوزه که اغلب آن‌‌ را با عنوان Finance می‌‌شناسند، یکی از معروف‌‌ترین و البته پردرآمدترین رشته‌‌های حال حاضر بوده و گرایش‌‌های بسیار متفاوت و جدی مانند Corporate Finance و Quantitative Finance و Asset Pricing را شامل می‌‌شود. هرچند ادامه تحصیل در این رشته‌‌ها اغلب هزینه‌‌های بسیار بالاتری نسبت به میانگین سایر رشته‌‌ها دارد، اما بازار کار وسیع و درآمد بالا از علل جذابیت آن شده است.

پیش از ادامه مطلب باید اشاره کنیم اگر می‌خواهید آشنایی بهتر و بیشتری با آنالیز مالی داشته باشید، می‌توانید از مجموعه آموزش آنالیز مالی فرادرس استفاده کنید.

مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته مدیریت مالی چه هستند؟

در رشته مدیریت مالی، دروسی عمومی در گام اول مانند فهرست زیر ارائه می‌شوند.

• (+) ریاضی
• (+) آمار و احتمال
• (+) اقتصاد خرد
• (+) اقتصاد کلان
• (+) حسابداری
• (+) حسابرسی

دروس تخصصی نیز هچون فهرست زیر ارائه می شوند.

• (+) اصول مدیریت مالی
• بازارها و نهادهای پولی و مالی
• (+) مبانی ریسک و سرمایه‌گذاری
• (+) تجزیه و تحلیل صورت‌‌های مالی

سازمان بر عهده‌‌ حسابداران شرکت است، اما مدیران مالی با دقت فراوان تمام اجزای این صورت‌‌ها را بررسی و پیگیری می‌‌کنند. لذا لازم است تسلط بالایی بر کلیه مفاهیم آن داشته باشند. این مورد در کنار اینکه رشته مدیریت مالی در ابتدای تاسیس در دانشکده حسابداری قرار گرفت، باعث شد تا حجم بالایی از مفاهیم و دروس حسابداری در این رشته نیز وارد شود.

فیلم آموزش مدیریت مالی – مرور و حل تست کنکور ارشد – بخش یکم در فرادرس

کلیک کنید

در سال‌‌های اخیر، با رشد و توسعه این رشته و بهره‌گیری از حضور اساتید کارآزموده و جوان در کنار اساتید باسابقه، مجموعه‌‌ای کاراتر در حال شکل‌‌گیری بوده و شاهد ورود مفاهیم تخصصی‌‌تری در این رشته هستیم. «تحلیل داده‌‌های مالی» (Financial Data Mining) و «داده‌‌های بزرگ» (Big Data) دو نمونه از این موارد جدید است که در برخی دانشکده‌‌ها روی آن کار می‌‌شود.

فارغ التحصیل رشته مدیریت مالی در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟

فارغ‌التحصیلان این رشته نباید انتظار داشته باشند که به محض اتمام تحصیل بتوانند به‌عنوان مدیر مالی در یک شرکت بزرگ یا حتی متوسط مشغول به کار شوند، زیرا همان‌‌گونه که اشاره شد، این موقعیت شغلی یکی از ارکان بسیار حساس در سازمان بوده و داشتن تجربه از الزامات آن است. اما خوشبختانه موقعیت‌‌های شغلی دیگری نیز پیش روی فارغ‌التحصیلان این رشته وجود دارد تا در آنجا به کسب تجربه بپردازند.

با یک نگاه کلی به ترکیب پرسنل در بانک‌‌ها، شرکت‌‌های بیمه، شرکت‌‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌‌های مشاوره مالی و سرمایه‌‌گذاری و نیز شرکت‌‌های فعال در گوشه و کنار بورس اوراق بهادار، می‌‌توانید تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان مدیریت مالی را ببینید که در حال ایفای نقش هستند. فعالیت این افراد در حوزه‌‌های مختلفی به عنوان تحلیلگر مالی و اقتصادی، مشاور مالی، معامله‌گر، مدیر پرتفوی و بسیاری موارد مشابه صورت می‌‌گیرد.

بازار کار رشته مدیریت مالی به چه صورت است؟

در سال‌‌های اخیر و با رشد بازار سرمایه، بازار کار فارغ‌التحصیلان مدیریت مالی در شرکت‌‌های مرتبط با این بازار نیز توسعه یافته است. بسیاری از افراد با شرکت در آزمون‌‌های بازار سرمایه اقدام به اخذ گواهینامه‌‌های حرفه‌‌ای بازار کرده و در شرکت‌‌های کارگزاری، سبدگردانی، تأمین سرمایه و بسیاری شرکت‌‌های دیگر مرتبط با این بازار مشغول به کار می‌شوند. از سوی دیگر، حسب نیازهای تخصصی در هر یک از این مشاغل، این افراد اقدام به کسب مهارت‌‌های نرم‌افزاری، برنامه‌‌نویسی یا تحلیلی نیز می‌کنند.

بازار کار این رشته محدود به شرکت‌‌های فعال در بازار سرمایه نبوده و تنوع بیشتری دارد. موقعیت‌‌های شغلی مختلفی در بانک‌‌ها، شرکت‌‌های بیمه و یا شرکت‌‌های مشاوره و سرمایه‌گذاری نیز وجود دارد که فارغ‌التحصیلان مدیریت مالی می‌‌توانند با گذراندن دوره‌‌های تخصصی مربوط به آن‌‌ها، به راحتی در این موقعیت‌‌ها ایفای نقش کرده و کسب تجربه کنند.

برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارت‌های تخصصی رشته مورد نظر باید با سایر مهارت‌های فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت، این مهارت‌های فردی هستند که یک شخص را از میان رقبا متمایز می‌کنند و سبب موفقیت او در زمینه‌ها و موقعیت‌های شغلی می‌شوند. چنین مهارت‌هایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیط‌های کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارت‌های نرم» از آن نام می‌برند. به همین دلیل، برای یادگیری مهارت‌های فردی، مشاهده مجموعه فیلم‌‌های آموزش توسعه مهارت فردی فرادرس پیشنهاد می‌شود که لینک آن در زیر آورده شده است.

امکان ادامه تحصیل در رشته مدیریت مالی در داخل ایران چگونه است؟

فارغ‌التحصیلان کارشناسی مدیریت مالی جهت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر می‌‌توانند همین رشته را در دوره کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه دهند. هرچند که برای این دانشجویان امکان ادامه تحصیل در سایر گرایش‌‌های مدیریت نیز ممکن است، اما با توجه به محبوبیت و بازار کار رشته مدیریت مالی، مقاطع ارشد و دکتری آن نیز پرطرفدار است.

از سوی دیگر، فارغ‌التحصیلان لیسانس حسابداری و سایر گرایشات مدیریت (به‌ویژه مدیریت بازرگانی) نیز تمایل زیادی به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر مدیریت مالی نشان می‌‌دهند.

امکان ادامه تحصیل در رشته مدیریت مالی در خارج از کشور به چه صورت است؟

اگر قصد ادامه تحصیل در این رشته را در یکی از دانشگاه‌‌های خارج از کشور دارید، توجه داشته باشید که مدارک و تجربیات داخلی شما چندان کاربردی نخواهد داشت. بدین منظور لازم است گرایش‌‌های مختلف Finance را جستجو کرده و پیش‌نیازهای آن را مد نظر داشته باشید. همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، گرایش‌‌هایی مانند Corporate Finance و Quantitative Finance و Asset Pricing در این بین شهرت بیشتری دارند.

یکی از نکاتی که از دانشجویان یا فارغ‌التحصیلان خارجی این رشته‌‌ها شنیده می‌‌شود، این است که در زمان انتخاب گرایش به پیش‌نیازها و الزامات آن گرایش توجه کافی نداشته‌اند. برخی از این حوزه‌‌ها مانند Quantitative Finance حجم بسیار بالایی از کاربرد ریاضیات و آمار و احتمال را در خود داشته و لازم است دانشجویان در این موارد پیش‌زمینه‌ای قوی داشته باشند. برخی دانشگاه‌‌ها نیز شرایط خاصی مانند داشتن سطح مشخصی از سوابق اجرایی را در این حوزه مطرح می‌‌کنند که لازم است مورد توجه قرار گیرد.

فیلم آموزش اصول مدیریت مالی شخصی در فرادرس

کلیک کنید

توجه داشته باشید که در بیشتر موارد، برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، باید با زبان‌ خارجی کشور مورد نظر و همچنین زبان انگلیسی آشنایی خوبی داشته باشید. علاوه بر این، برای اثبات آشنایی با زبان انگلیسی نیز به شرکت در آزمون‌های بین‌المللی و معتبر زبان خارجی مانند تافل، آیلتس و دولینگو نیاز دارید. برای شروع این مسیر می‌توانید از مجموعه فیلم‌های آموزش زبان انگلیسی فرادرس کمک بگیرید.

دروس دانشگاهی رشته مدیریت مالی تا چه میزان نیازهای بازار کار را مرتفع می‌کنند؟

یک اصل کلی در اغلب رشته‌‌های دانشگاهی وجود دارد و آن ‌‌هم این است که نیازهای بازار کار متناسب با حوزه تخصصی آن شغل، تفاوت‌‌هایی با آموزه‌‌های دانشگاهی دارد. دروس دانشگاهی اغلب کلی و تا حدودی تئوری بوده و در بازار کار لازم است که این تئوری‌‌ها عملیاتی شود. بنابراین، مشابه اغلب رشته‌‌های دیگر، در حوزه مدیریت مالی نیز متناسب با بازار کاری که فرد به آن جذب می‌شود، لازم است برخی آموزش‌‌های تخصصی یا نرم‌افزاری را بگذراند. در اینجا فهرستی از این آموزش‌‌ها را که رواج بیشتری در بین فعالین این حوزه دارند، نام می‌‌بریم:

1. مدارک و گواهینامه‌‌های حرفه‌‌ای بازار سرمایه شامل اصول، تحلیلگری، معامله‌گری، کارشناس عرضه و پذیرش، مدیریت نهادهای بازار، مدیریت سبد و ارزشیابی اوراق
2. تحلیل و قیمت‌گذاری ابزارهای مشتقه (آتی و اختیار)
3. مفاهیم و ابزارهای هوش تجاری یا BI
4. برنامه نویسی و تحلیل داده با Matlab ،Python و R
5. معاملات الگوریتمی
6. مدل‌سازی مالی و اقتصادی
7. هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و طبقه‌بندی داده
8. طراحی و تست استراتژی‌‌های معاملاتی

فیلم آموزش مدیریت مالی – مرور و حل تست کنکور ارشد – بخش یکم در فرادرس

کلیک کنید

برخی مدارک بین‌المللی نیز وجود دارد که در سال‌‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. اگر قصد همکاری با شرکت‌‌های بین المللی و یا برخی شرکت‌‌های خاص داخلی را داشته باشید، داشتن این مدارک بین‌المللی مورد نیاز خواهد بود. توجه داشته باشید که جهت اخذ این مدارک لازم است منابع آن‌‌ها تهیه شده و در آزمون‌‌های مربوطه که به صورت دوره‌‌ای (سالی یک یا دو بار) در کشورهای مشخصی برگزار می‌‌شود شرکت کنید.

۱. آزمون CFA یا Chartered Financial Analyst که در سه سطح اول، دوم و سوم برگزار می‌شود. این آزمون از سایر موارد مشهورتر بوده و داشتن مدرک سطح سوم آن معادل دکتری مالی دارای اعتبار است. در سال‌‌های اخیر بعضی موسسات داخلی، دوره‌‌های آموزشی جهت آماده‌‌سازی داوطلبان برای شرکت در این آزمون را نیز برگزار کرده‌اند و به همین علت رواج بیشتری نیز یافته است.

۲. آزمون FRM یا Financial Risk Manager که در دو سطح اول و دوم توسط موسسه Global Association of Risk Professionals برگزار و مدرک آن اعطا می‌‌شود. این مدرک بر پایه مباحث مدیریت ریسک بوده و تمرکز آن بر مفاهیم و کاربردهای بهینه‌سازی ریسک بوده و دارای اعتبار بسیار بالایی است.

۳. گواهی‌نامه CMT یا Chartered Market Technician که در سه سطح اول، دوم و سوم برای تحلیلگران تکنیکال مطرح است. این گواهی‌نامه توسط موسسه MTA صادر شده و دارنده آن، اعتبار بالایی در حوزه‌‌ تحلیل تکنیکال دارد.

نویسنده مهمان: محسن قاسمیان

این مطلب توسط مدرس و عضو هیئت علمی فرادرس، «محسن قاسمیان» نوشته شده است. قاسمیان، فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی از دانشگاه علوم و تحقیقات است. او همچنین در حال حاضر در حوزه تحلیل و داده‌کاوی بازارهای مالی با تکنیک‌های گوناگون به فعالیت و آموزش می‌پردازد.