بهترین روش انتقال فایل در شبکه خانگی کدام است؟ — به زبان ساده

اگر یک سرور فایل برای خود ساخته‌اید و یا از Storage متصل به شبکه استفاده می‌کنید، باید به فکر انتقال فایل‌ها در این شبکه نیز باشید. شاید از دید ما روش‌های مختلف انتقال فایل در شبکه مانند هم باشند، اما از دید فنی رایانه‌های درگیر به زبان‌های مختلفی با هم ارتباط می‌گیرند. اینک سؤال این است که بهترین روش انتقال فایل در شبکه خانگی کدام است؟ پاسخ این است که رویکرد انتخابی به سیستم عامل و نوع دستگاه‌های مورد استفاده در شبکه وابسته است.

1. FTP

 واژه FTP اختصاری برای عبارت «پروتکل انتقال فایل» (File Transfer Protocol) است. این یک روش استاندارد برای جابجایی فایل‌ها بین یک کلاینت و یک سرور است. برای نمونه لپ‌تاپ کلاینت است. سرور خانگی نیز می‌تواند سرور باشد.

فیلم آموزش دسترسی از راه دور به ماشین های مجازی با VMware Workstation (رایگان) در فرادرس

کلیک کنید

نوع سیستم عامل مورد استفاده شما برای FTP مهم نیست. این پروتکل از سال‌های بسیار دور و پیش از آن که هیچ نوع رابط گرافیکی داشته باشد، مطرح بوده است. حتی ممکن است روتر شما مجهز به یک درگاه USB باشد که امکان انتقال فایل به یک درایو اکسترنال را از طریق FTP فراهم می‌سازد. این هم یک روش ایجاد یک سرور خانگی است، اما به اندازه راه‌اندازی یک رایانه اختصاصی برای این کار پایدار نیست.

هنگام استفاده از FTP می‌توانید با تعیین یک نام کاربری و رمز عبور از داده‌های خود حفاظت کنید، اما FTP به صورت پیش‌فرض اطلاعات احراز هویت را بدون رمزنگاری انتقال می‌دهد. این کار در شبکه خانگی ممکن است عیبی نداشته باشد، اما زمانی که در یک شبکه بزرگ‌تر کار می‌کنیم یا می‌خواهیم فایل‌ها را روی اینترنت جابجا کنیم، به روش مطمئن‌تری نیاز داریم.

البته این به آن معنی نیست که باید FTP را کار بگذاریم. می‌توان از FTPS استفاده کرد که نسخه‌ای از FTP است که اتصال‌ها را رمزنگاری می‌کند.

2. SMB

SMB اختصاری برای عبارت «بلوک پیام سرور» (Server Message Block) است. با این که SMB به عنوان یک پروژه IBM آغاز به کار کرد، اما در ادامه به ابزاری برای رایانه‌هایی تبدیل شد که از مایکروسافت ویندوز برای ارتباط روی یک شبکه محلی استفاده می‌کردند. زمانی که یک فایل را با استفاده از فایل اکسپلورر ویندوز می‌سازید و به کاربران دیگر نیز دسترسی می‌دهید، در واقع از SMB استفاده می‌کنید.

استفاده از SMB به کاربران ویندوز محدود نشده است. امکان دسترسی به این فایل‌ها از سوی کاربران macOS، لینوکس و دیگر سیستم‌های عامل مبتنی بر یونیکس نیز وجود دارد. اپل پیاده‌سازی خود از SMB را SMBX نامگذاری کرده است، در حالی که پیاده‌سازی لینوکس به نام Samba خوانده می‌شود. در هر دو مورد، لپ‌تاپ می‌تواند به عنوان یک سرور یا کلاینت عمل کند.

SMB برای پخش فایل‌ها بین رایانه‌ها روی شبکه محلی به روش چند پلتفرمی عالی است. بدین ترتیب کاربران برای آغاز اشتراک پوشه‌ها و دانلود کردن فایل‌ها به جز اطلاع از بخش شبکه در نوار کناری ابزار مدیریت فایل به دانش فنی دیگری نیاز ندارند.

3. AFP

AFP که اختصاری برای عبارت «پروتکل فایل اپل» (Apple Filing Protocol) است، سیستم اختصاصی اپل برای اتصال رایانه‌های مختلف macOS محسوب می‌شود. اگر در خانه خود محصولات مختلفی از اپل دارید یا در شرکتی کار می‌کنید که از سخت‌افزار اپل استفاده‌ می‌کند، در این صورت این پروتکل احتمالاً بهترین گزینه برای شما خواهد بود.

فیلم آموزش سیستم عامل مک او اس مانتری MacOS Monterey برای سیستم های اپل در فرادرس

کلیک کنید

با این که AFP خاص دستگاه‌های اپل است، اما می‌توانید سیستم‌های رسانه خانگی بخرید که از این پروتکل پشتیبانی می‌کنند. از سوی دیگر اگر منحصراً از سخت‌افزار اپل استفاده نمی‌کنید، دلیل چندانی برای استفاده از AFP ندارید. این پروتکل کاملاً اختصاصی است. گزینه‌های دیگر، تطبیق‌پذیری چند پلتفرمی یا ارتباط بین سرور بهتری دارند.

4. NFS

«سیستم فایل شبکه» (Network File System) که اختصاراً NFS نامیده می‌شود، پروتکلی است که روی Unix و رایانه‌های شِبه Unix مانند لینوکس استفاده می‌شود. قدرت آن در ایجاد امکان دسترسی رایانه‌های مختلف به یک سرور به طور منظم نهفته است. NFS روی رایانه‌هایی که از این پروتکل پشتیبانی می‌کنند سرعت بالاتری ارائه می‌کند.

یکی از معایب NFS این است که حتی در صورت استفاده یک رایانه رومیزی لینوکسی، مراحل راه اندازی آن چندان روشن نیست. دستورالعمل‌ها به طور کلی شما را به سمت خط فرمان هدایت می‌کنند و باید به رایانه خود اعلام کنید که اشتراک شبکه را طوری mount کند که گویی سخت‌افزار فیزیکی است. همان طور که از نام این پروتکل مشخص است، با یک پوشه اشتراکی روی شبکه طوری رفتار می‌کنیم که گویی بخشی از فایل‌سیستم ما است.

در این مورد نیز راه اندازی NFS در صورتی که مشکی با خط فرمان نداشته باشید دشوار نیست، اما فرایند کار چندان سرراست نیست که بتوانید از ابزار مدیریت فایل رایانه رومیزی خود آن را انجام دهید.

5. SSH/SFTP

SSH اختصاری برای عبارت «Secure Shell» است. SSH یک روش برای اتصال و مدیریت رایانه‌های ریموت محسوب می‌شود. اگر می‌خواهید دستوری را روی سرور اجرا کنید، چه در اتاق دیگر قرار داشته باشد و چه هزاران کیلومتر دورتر باشد، می‌توانید از SSH استفاده کنید.

SSH به تنهایی یک پروتکل انتقال محسوب نمی‌شود. این همان جایی است که SFTP مطرح می‌شود که اختصاری برای عبارت SSH File Transfer Protocol یا Secure File Transfer Protocol است. این یک روش برای انتقال فایل‌ها روی یک اتصال رمزنگاری شده است. علیرغم مشابهت نام آن با SFTP ربطی به FTP روی SSH ندارد.

SFTP یک روش متفاوت برای انتقال داده‌ها با همان فناوری SSH است.

استفاده از SFTP برای شبکه خانگی لزومی ندارد، مگر این که فرد دیگری از طریق Wi-Fi به شبکه شما دسترسی داشته باشد و بخواهد ترافیک شما را رصد بکند. SFTP گزینه بهتری برای انتقال فایل به مکان‌هایی خارج از خانه محسوب می‌شود. اما این به آن معنی نیست که هنگام انتقال فایل‌ها به مکان‌های دوردست، باید الزاماً از SSH استفاده کنید.

اگر یک اتصال VPN فعال برای رمزنگاری ترافیک وب داشته باشید، می‌توانید از FTP نیز به این منظور استفاده کنید و یا NFS Share را نصب کنید و بدانید که داده‌هایتان حفاظت می‌شوند. استفاده از SFTP به همراه استفاده از یک VPN نیز دوباره‌کاری محسوب می‌شود.

۶. DLNA

DLNA اختصاری برای عبارت «اتحادیه شبکه زندگی دیجیتال» (Digital Living Network Alliance) است. در واقع DLNA بیشتر یک استاندارد گواهی است تا یک پروتکل انتقال، اما با این حال اصطلاحی است که ممکن است در زمان راه اندازی یک سرور خانگی با آن مواجه شوید. اگر می‌خواهید فایل‌ها را به یک تلویزیون هوشمند یا کنسول بازی ویدئویی استریم کنید، به یک سرور با پشتیبانی از DLNA نیاز خواهید داشت.

فیلم آموزش دسترسی از راه دور به ماشین های مجازی با VMware Workstation (رایگان) در فرادرس

کلیک کنید

برای استریم کردن محتوا از طریق DLNA لازم نیست، ابزار مدیریت فایل را برای اشتراک یا دسترسی به فایل‌ها باز کنید، چون از طریق چیزی که DLNA نامیده می‌شود، نمی‌توان به فایل‌ها دسترسی یافت.

به جای آن باید از یک نرم‌افزار اختصاصی استفاده کنید. Plex یکی از محبوب‌ترین نمونه‌های چنین نرم‌افزارهایی است. گزینه متن-باز جایگزین Emby نام دارد. این برنامه‌ها فایل‌های خام را می‌گیرند و آن‌ها را در قالبی انتقال می‌دهند که دستگاه‌های منطبق با DLNA بتوانند آن‌ها را بخوانند.

بدین ترتیب می‌توانید موسیقی و ویدئو را از دسکتاپ، لپ‌تاپ یا NAS اختصاصی استریم کنید. نکته مهم این است که نرم‌افزار ضروری را روی هر دو دستگاه که فایل‌ها را ارسال و دریافت می‌کنند، نصب کنید.

سخن پایانی

همه کدها و نرم‌افزارهای روی رایانه به هر حال در قالب یک فایل هستند. از این رو جای شگفتی نیست که روش‌های مختلفی برای انتقال فایل‌ها وجود دارد. اما این روش لزوماً پیچیده نیست. بسته به کاربردها برخی پروتکل‌ها مناسب‌تر هستند:

• اگر از ویندوز استفاده می‌کنید و می‌خواهید فایل‌ها را با اعضای خانواده به اشتراک بگذارید، از SMB استفاده کنید.
• اگر از دستگاه‌های اپل استفاده می‌کنید، می‌توانید از AFP استفاده کنید.
• اگر فایل‌ها را بین دو رایانه دسکتاپ لینوکسی به اشتراک می‌گذارید، از SMB استفاده کنید.
• اگر یک اتصال مداوم بین یک دسکتاپ مبتنی بر لینوکس و سرور می‌خواهید، از NFS استفاده کنید.
• اگر چیزی می‌خواهید که سیستم عامل برایش مهم نباشد، از FTP استفاده کنید.
• اگر در زمان انتقال فایل امنیت داده‌ها ضرورت دارد، از SFTP استفاده کنید.
• موسیقی و ویدئو را نیز می‌توانید با DLNA استریم کنید.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌های ویژه علاقه‌مندان به کامپیوتر
• مجموعه آموزش‌های شبکه‌های کامپیوتری
• سریع‌ترین روش‌های انتقال فایل از رایانه به گوشی اندرویدی
• ۵ اپلیکیشن انتقال فایل بین اندروید و کامپیوتر با استفاده از Wi-Fi
• نحوه انتقال فایل ها از اندروید به iOS — به زبان ساده

==