راهنمای ایجاد DSL در کاتلین — به زبان ساده

یکی از قابلیت‌های واقعاً مفید کاتلین امکان ساخت DSL سفارشی است. در این مقاله به بررسی روش ایجاد DSL در کاتلین می‌پردازیم. به این منظور تنها به چهار چیز نیاز دارید:

• نمادگذاری میانوندی
• متدهای اکستنشن
• لامبدا
• لامبدا با گیرنده

در ادامه این موارد را یک به یک بررسی می‌کنیم.

نمادگذاری میانوندی

در «نمادگذاری میانوندی» (Infix Notation) براکت‌ها و نقطه‌ها را حذف می‌کنیم:

class Car {
   fun drive(miles: Int) {
      ...
   }
}
val car = Car()
car.drive(10) // normal stuff

کافی است نمادگذاری میانوندی را پیش از اعلان متد اضافه کنیم تا کار کند:

class Car {
   infix fun drive(miles: Int) {
      ...
   }
}
val car = Car()
car drive 10 // no brackets! no dots!

متدهای اکستنشن

با استفاده از متدهای اکستنشن می‌توان تابع‌های جدید را به هر کلاس بدون نیاز به ارث‌بری اضافه کرد.

val name = "Ahmed Riz"
name.shout() // won't compile as shout() is not part of String class

برای این که آن را بدون ارث‌بری به عنوان بخشی از کلاس String دربیاوریم، باید متد shout را بدون پیشوند String ایجاد کنیم.

fun String.shout() {
   println("$this !") // this refers to the value of string itself
}
val name = "Ahmed Riz"
name.shout()  // works! and prints out: Ahmed Riz !

متدهای اکستنشن دامنه پروژه‌ای دارند. می‌توان از هر جایی درون پروژه به آن‌ها دسترسی داشت.

لامبدا

با استفاده از لامبداها می‌توان «الفاظ تابعی» (function literals) را به تابع‌های مرتبه بالاتر ارسال کرد.

// a higher order function
fun process(value: Int, operation: (Int) -> Unit) {
    operation(value)
}
// when calling, we can pass in a lambda expression
process(10, { value -> println(value) })
// and because it's the last param, we can extract it out
// just to clean things up even further 
process(10) { value -> println(value) }

لامبدا با گیرنده

با استفاده از لامبدا به همراه گیرنده می‌توان الفاظ تابعی را به تابع‌های مرتبه بالاتر اما با نوع گیرنده ارسال کرد.

// slight change to the previous higher order function
// now instead of operation: (Int) -> Unit
// we'll do operation: Int.() -> Unit
// This makes Int the receiver type
fun process(value: Int, operation: Int.() -> Unit) {
    value.operation()
}
// usage now becomes
process(10) { println(this) } // prints out: 10

ترکیب همه موارد

در این بخش با روش ساخت یک DSL خاص که صرفاً به منظور نمایش شیوه کار ایجاد می‌شود آشنا می‌شویم.

val myProfile = "Ahmed Rizwan" profile {
    age = 90
    phone = "123 456 789"      
}

کد تبدیل آن به یک DSL معتبر به سادگی زیر است:

class Profile(
    val name: String,
    var age: Int? = null,
    var phone: String? = null
)

infix fun String.profile(create: Profile.() -> Unit): Profile {
    val profile = Profile(this)
    profile.create()
    return profile
}

سخن پایانی

بدین ترتیب موفق شدیم یک DSL سفارشی در کاتلین ایجاد کنیم. با این که این DSL ممکن است در دنیای واقعی چندان مفید نباشد، اما امیدواریم به این ترتیب ایده خوبی از شیوه استفاده از این قابلیت‌های متفاوت کاتلین برای ساخت DSL سفارشی برای خودتان به دست آورده باشید.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است‌، آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌‌های برنامه‌نویسی اندروید
• مجموعه آموزش‌های برنامه‌‌نویسی
• آموزش مقدماتی زبان برنامه‌ نویسی کاتلین (Kotlin) برای توسعه اندروید
• زبان برنامه نویسی کاتلین (Kotlin) — راهنمای کاربردی
• برنامه نویسی Kotlin — مقدمه‌ای بر برنامه‌نویسی اندروید با زبان کاتلین

==