فرادرس
فعل امر در زبان فرانسه — به زبان ساده
قبلاً در مجله فرادرس با «وجه امری در زبان فرانسه» آشنا شدیم. فعل امر در فرانسه ساختاری ساده و بسیار کاربردی است. از این فعل در فرانسه در گفت‌وگوها بسیار استفاده می‌کنیم. به همین خاطر، ما در این آموزش با تمرکز بر انواع فعل‌های امری در زبان فرانسه و مثال‌های متنوع این فعل را به شما معرفی خواهیم کرد.
کاربرد فعل امر در فرانسه
کاربردهای مختلف فعل امر در زبان فرانسه را در ادامه به همراه مثال برای شما فهرست کرده‌ایم.
- برای دستور دادن:
Sors de ma maison!
از خانه من برو بیرون.
- برای بیان ممنوعیت چیزی:
Ne joue pas avec le feu!
با آتش بازی نکن.
- برای درخواست کردن:
Aidez-moi s’il vous plaît!
لطفاً به من کمک کنید.
- برای توصیه کردن:
Arrêtez de fumer!
سیگار کشیدن را متوقف کنید.
- برای راهنمایی کردن:
Suis le chemin et tu arriveras à destination!
مسیر جاده را پیش بگیر تا به مقصدت برسی.
صرف فعل امر
وجه امری فقط در سه صیغه صرف می‌شود. در ادامه این سه صیغه را مشاهده می‌کنید.
- «اول‌شخص مفرد» (tu)
- «اول‌شخص جمع» (nous)
- «سومشخص جمع» (vous)
در اول‌شخص مفرد (tu) برای صرف فعل در حالت امری کافی است از فعل اول‌شخص مفرد حال اخباری استفاده کنیم، و فقط ضمیر فاعلی را حذف کنیم. آخر افعالی که به «er» ختم می‌شوند، «e» و بقیه فعل‌ها «s» است. برای مثال فعل «parler» به معنای حرف زدن در اول‌شخص مفرد به صورت «parle» صرف می‌شود. البته فعل‌های بی‌قاعده لزوماً این‌طور نیستند. در جمله‌های زیر مثال‌هایی از فعل امر اول‌شخص مفرد مشاهده می‌کنید.
Ne fais pas de sport maintenant mais penses-y.
الان ورزش نکن، اما به آن فکر کن.
Donne-moi ce sac, il est trop lourd pour toi.
این کیف را به من بده، برای تو خیلی سنگین است.
Ce sont des brocolis, manges-en car c’est bon pour la santé.
این‌ها کلم بروکلی است، بخورید چراکه برای سلامتی خوب است.
در اول‌شخص جمع (nous) فعل‌ها به همان صورتی صرف می‌شوند که در حال ساده خبری صرف می‌شوند. فقط مانند اول‌شخص مفرد ضمیر فاعلی حذف می‌شود. برای مثال فعل «parler» به معنای حرف زدن در اول‌شخص جمع به صورت «parlons» صرف می‌شود. در جمله‌های زیر مثال‌هایی از فعل امر اول‌شخص جمع می‌بینید.
Ce voyage est intéressant alors réfléchissons-y.
این سفر جالبی است پس بیایید بهش فکر کنیم.
Pendant les grèves ayons de la patience.
در طول اعتصابات صبور باشیم.
Il fait trop froid dehors alors restons chez nous.
بیرون خیلی سرد است پس بیایید در خانه بمانیم.
در سومشخص جمع (vous) باز هم فعل‌ها مانند حال اخباری صرف می‌شوند و فقط ضمیر فاعلی حذف می‌شود. بنابراین فعل‌هایی که به «er» و «re» ختم می‌شوند و همچنین فعل‌های بی‌قاعده به «ez» و افعال مختوم به «ir» از گروه دوم فعلی به «isez» ختم می‌شوند. برای مثال فعل «parler» به معنای حرف زدن در سومشخص جمع به صورت «parlez» صرف می‌شود. در جمله‌های زیر مثال‌هایی از فعل امر سومشخص جمع مشاهده می‌کنید.
Le jour de l'examen ayez votre carte d'identité avec vous.
در روز امتحان کارت هویتی خود را همراه داشته باشید.
Sachez que je ne suis pas là la semaine prochaine.
در جریان باشید که من هفته آینده اینجا نیستم.
Ne croyez pas tout ce qu’il dit.
هر چیزی می‌گوید باور نکنید.
Ne traversez pas la rue quand le feu est rouge.
وقتی چراغ راهنمایی قرمز است از خیابان عبور نکنید.
Veuillez prendre rendez-vous et ne soyez pas en retard.
لطفاً زمان ملاقات بگیرید و تاخیر هم نکنید.
محل قرار گرفتن ضمایر متصل در فعل امر، مستقیماً بعد از فعل است. به این صورت که یک خط تیره «-» بعد از فعل قرار می‌دهیم و سپس ضمیر متصل را جلوی آن می‌گذاریم. برای درک بهتر به مثال‌های زیر دقت کنید. ضمایر متصل «Bold» شده‌اند.
Parle-lui.
با او حرف بزن.
Regardez-le.
به آن نگاه کنید.
Suivez-nous.
ما را دنبال کنید.
Allez-y.
به آنجا بروید.
Mangez-en.
آن را بخورید.
Donnez-moi ce ticket.
این بلیط را به من بدهید.
Promène-toi dans ce parc.
در این پارک به تو قول می‌دهم.
اما در حالت منفی فعل در فرانسه، ضمایر متصل بدون تغییر قبل از فعل قرار می‌گیرند. در جمله‌های زیر حالت منفی را مشاهده می‌کنید.
Ne lui parle pas.
با او حرف نزن.
Ne le regarde pas.
به آن نگاه نکن.
Ne nous suivez pas.
ما را دنبال نکنید.
N’y allez pas.
به آنجا نروید.
N’en mangez pas.
آن را نخورید.
Ne me donnez pas ce ticket.
این بلیط را به من ندهید.
Ne te promène pas dans ce parc.
در این پارک به تو قول نمی‌دهم.
صرف فعل‌های بی‌قاعده
گفتیم بعضی از افعال به شکل بی‌قاعده صرف می‌شوند و از قواعد کلی پیروی نمی‌کنند. در ادامه صرف چند فعل پرکاربرد از این فعل‌ها را مشاهده می‌کنید.
صرف فعل «être»
صرف فعل être به معنی شدن برای امر به صورت زیر است:
- Sois
- Soyons
- Soyez
صرف فعل «avoir»
صرف فعل avoir به معنی داشتن برای امر به صورت زیر است:
- Aie
- Ayons
- Ayez
صرف فعل «savoir»
صرف فعل savoir به معنی دانستن برای امر به صورت زیر است:
- Sache
- Sachons
- Sachez
صرف فعل «vouloir»
صرف فعل vouloir به معنی خواستن برای امر به صورت زیر است:
- Veuille
- Veuillons
- Veuillez
مکالمه پیرامون فعل امر در زبان فرانسه
برای یادگیری بهتر زبان فرانسه باید بیاموزید دستور زبان را به کار ببرید. از بهترین راهکارها برای یادگیری گرامر، مطالعه متون زبان فرانسه و شنیدن محاورات آن است تا کم‌کم به خاطر بسپارید افعال امر در کجا کاربرد دارند. به همین دلیل در ادامه مطلب مکالمه‌ای برای شما فراهم کرده‌ایم تا با فعل امر در زبان فرانسه آشنا بشوید. تلفظ و ترجمه مکالمه نیز همراه آن ارائه شده است.
به مکالمه بین «اود» و «سباستین» توجه کنید، آن‌ها باید با عجله برای ورزش کردن حاضر شوند.
Aude : Allez ! Dépêche-toi, on va être en retard.
Sebastien : Attends…
Aude : Ah non, je n’attends pas ! Allez ! Lève-toi, habille-toi et brosse-toi les dents !
…
Sebastien : C’est fait.
Aude : Parfait ! Aide-moi à porter tout ça. Ouvre la porte, s’il te plait. Et passe-moi les clés qui sont sur la table.
Sebastien : Tiens.
Aude : Merci. Allons- y.
Sebastien : Attends !
Aude : Quoi …
Sebastien : J’ai oublié de prendre mes affaires de sport.
اود: بیا! عجله کن دیر می‌رسیم.
سباستین: صبر کن...
اود: اوه نه، صبر نمی‌کنم. بیا دیگر. پاشو، لباس بپوش و مسواک بزن.
سباستین: تمام شد.
اود: عالی شد. به من کمک کن همه چیز را بردارم. لطفا در را باز کن. و کلیدهای روی میز را به من بده.
سباستین: بگیر.
اود: متشکرم. بیا برویم.
سباستین: صبر کن.
اود: چه شده است؟
سباستین: یادم رفت وسایل ورزشی‌ام را بردارم.
سوالات رایج درباره فعل امر در زبان فرانسه
برای درک بهتر فعل امر در زبان فرانسه در ادامه مطلب به تعدادی از پرسش‌های رایج در این زمینه پاسخ داده‌ایم.
گرامر وجه امری چیست؟
برای صرف فعل در وجه امری میتوانیم فقط از سه صیغه دومشخص مفرد، دومشخص جمع و سومشخص جمع استفاده کنیم. به طور کلی کافی است از فعل اول‌شخص مفرد حال خبری استفاده کنیم، و ضمیر فاعلی را حذف کنیم.
در فعل امر ضمیر متصل کجا قرار می‌گیرد؟
محل قرار گرفتن ضمایر متصل در فعلی که امر شده است، به طور مستقیم بعد از فعل است. به این شکل که یک خط تیره یا «-» بعد از فعل می‌گذاریم و بعد ضمیر متصل را جلوی آن قرار می‌دهیم. اما در حالت منفی فعل، ضمایر متصل بدون هیچ تغییری قبل از فعل قرار می‌گیرند.
تمرین فعل امر در فرانسه
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «فعل امر در زبان فرانسه»، می‌توانید از آزمونی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این آزمون شامل ۱۰ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسش‌ها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، می‌توانید نمره عملکردتان را مشاهده کنید و جواب‌های درست و نادرست را نیز ببینید.
تمرین اول
گزینه درست را انتخاب کنید.
1. ______te laver les mains ! (aller)
Va
Vas
2. _____ta soupe ! (manger)
manges
mange
3. ______encore un peu ! (dormir / 2ème personne du singulier)
Dors
Dor
4. ______votre sac à dos ! (prendre /2ème personne du pluriel)
Prenez
Prenne
5. ______immédiatement ! (descendre /2ème personne du singulier)
Descends
Descend
6. _____maintenant ! (jouer / 2ème personne du pluriel)
Joue
Jouez
7. ______ton image ! (agrandir)
Agrandis
Agrandi
8. ______vos mains de la ficelle ! (détacher)
Détachez
Détachons
9. Ne______ pas ton voisin ! (déranger)
déranges
dérange
10. ______ta promesse pour dormir en paix ! (honorer)
Honore
Honores
تمرین دوم
جاهای خالی را با فعل امر مناسب پر کنید.
Q1: ______ce médicament tous les jours. (tu)
Q2: ______à acheter du pain. (tu)
Q3: _____à la cuisine et rapporte du sel. (tu)
Q4: _____-moi demain matin. (tu)
Q5: _____trop impatient, le train va arriver. (tu)
Q6: ______toute de suite, nous sommes en retard. (nous)
Q7: ______prendre le temps pour répondre à ces questions.prendre le temps pour répondre à ces questions. (nous)
Q8: ______ce musée lundi prochain, il y aura moins de monde. (nous)
Q9: ______insérez votre carte et tapez votre code. (vous)
Q10: _____inquiet si je rentre tard. (vous)
Q11: Il n’y a plus de lait alors ______-en 1 litre. (vous)
جمع‌بندی فعل امر در زبان فرانسه
با توجه به مطلبی که خواندید کاربردهای فعل امر در فرانسه را در ادامه برای یادآوری و جمع‌بندی ذکر کرده‌ایم.
- دستور دادن
- بیان ممنوعیت چیزی
- درخواست کردن
- توصیه کردن
- راهنمایی کردن
همچنین دانستیم وجه امری فقط در سه صیغه صرف می‌شود که در ادامه مشاهده می‌کنید.
- «اول‌شخص مفرد» (tu)
- «اول‌شخص جمع» (nous)
- «سومشخص جمع» (vous)
صرف فعل امر را در هر سه صیغه بررسی کردیم و فعل‌های بی‌قاعده پرکاربرد را هم صرف کردیم. در آخر با کمک مکالمه، تمرین و مثال‌های مختلف مطلب را به پایان رساندیم.
