فرادرسوجه امری در زبان فرانسه — توضیح + مثال، تمرین و تلفظ
قبلاً در مطالب «صرف فعل در فرانسه» و «زمان ها در زبان فرانسه» به‌طور مختصر با وجه امری در زبان فرانسه آشنا شدیم. در این مطلب وجه امری را به کمک مثال‌ها و نمونه‌های متعدد بررسی خواهیم کرد تا از آن در مکالمات و محاورات زبان فرانسه خود به‌خوبی استفاده کنید.
وجه امری در زبان فرانسه چیست؟
وجه امری در زبان فرانسه، وجهی برای دستور دادن و توصیه کردن در زبان فرانسه است. وجه امری فقط در سه صیغه صرف میشود. در جدول زیر این سه صیغه را مشاهده خواهید کرد.
| صیغه‌های فعل در وجه امری | |
| دومشخص مفرد | tu |
| دومشخص جمع | vous |
| اول‌شخص جمع | nous |
کاربرد وجه امری در زبان فرانسه
از وجه امری در فرانسه برای دستور دادن یا ارائه پیشنهاد و یا توصیه به دیگری یا دیگران استفاده میکنیم. برای مثال به جمله‌های زیر توجه کنید.
Arrêtez !
بایستید.
Montez !
بیایید بالا.
Conduisez-moi à la gare.
مرا به ایستگاه راه‌آهن برسانید.
Mettez votre ceinture, s’il vous plaît.
لطفاً کمربند ایمنی خود را ببندید.
گاهی فردی که فرمانی می‌دهد، خودش را هم در فعل دخیل می‌کند و در این صورت از صیغه اول‌شخص جمع یا «ما» استفاده می‌کند. برای مثال به جمله زیر دقت کنید.
Allons-y !
برویم.
صرف فعل در وجه امری
صرف فعل در وجه امری را در ادامه به تفکیک صیغه‌ها و افعال دوضمیره در فرانسه و بی‌قاعده برای شما به‌طور کامل توضیح خواهیم داد. در جمله‌های زیر از وجه امری برای درخواست‌های مودبانه استفاده شده است.
Attendez, madame.
صبر کنید، خانم.
Veuillez vous asseoir.
بفرمایید بنشینید.
دومشخص مفرد
برای صرف فعل در دومشخص مفرد یا «tu» در وجه امری، می‌توانیم از همان فعل اول‌شخص مفرد حال اخباری استفاده کنیم، و فقط ضمیر فاعلی را حذف کنیم. آخر افعالی که به «er» ختم میشوند، «e» و دیگر فعل‌ها «s» است. البته فعل‌های بی‌قاعده لزوماً اینطور نیستند، در ادامه به این فعل‌ها هم خواهیم پرداخت.
در جدول زیر صرف فعل وجه امری در دومشخص مفرد را مشاهده خواهید کرد.
| صرف فعل امری دومشخص مفرد | |
| صرف در وجه امری | فعل |
| Parle | parler |
| Finis | finir |
| Vends | vendre |
در جمله‌های زیر نمونه‌هایی از کاربرد فعل دومشخص مفرد امری را مشاهده می‌کنید.
Ferme la porte !
در را ببند.
Finis ton travail !
کارت را تمام کن.
Fais tes devoirs !
تکالیفت را انجام بده.
اول‌شخص جمع
افعال در صیغه اول‌شخص جمع یا «nous» و در وجه امری به همان شکلی صرف میشوند که در حال ساده خبری صرف میشوند. فقط ضمیر فاعلی حذف میشود.
در جدول زیر صرف فعل وجه امری در اول‌شخص جمع را می‌بینید.
| صرف فعل امری اول‌شخص جمع | |
| صرف در وجه امری | فعل |
| Parlons | parler |
| Finissons | finir |
| Vendons | vendre |
در جمله‌های زیر نمونه‌هایی از کاربرد فعل اول‌شخص جمع در وجه امری را مشاهده خواهید کرد.
Rentrons vite !
زود برگردیم.
Accomplissons notre devoir !
به وظیفه خود عمل کنیم.
Prenons le train !
بیایید سوار قطار شویم.
دومشخص جمع
در صیغه دومشخص جمع یا «vous» هم، فعل مانند حال اخباری صرف میشود و فقط ضمیر فاعلی ناپدید میشود. بنابراین افعال مختوم به «er» و «re» و همچنین افعال بی‌قاعده در حالت امری و دومشخص جمع یا «شما» به «ez» ختم میشوند و افعال مختوم به «ir» از گروه دوم فعل به «isez» ختم میشوند.
در جدول زیر صرف فعل وجه امری در دومشخص جمع را مشاهده می‌کنید.
| صرف فعل امری دومشخص جمع | |
| صرف در وجه امری | فعل |
| Parlez | parler |
| Finissez | finir |
| Vendez | vendre |
در جمله‌های زیر نمونه‌هایی از کاربرد فعل دومشخص جمع در وجه امری را مشاهده می‌کنید.
Ne fumez pas !
سیگار نکشید.
Bénissez-les !
به آن‌ها برکت بدهید.
Ne détruisez pas la nature !
طبیعت را نابود نکنید.
افعال دو ضمیره
برای صرف کردن فعل امر دوضمیره، به جدول زیر توجه کنید و حالت منفی را با مثبت مقایسه کنید.
| صرف فعل امری فعل دوضمیره | |
| منفی | مثبت |
| Ne te lève pas | Lève-toi |
| Ne nous levons pas | Levons-nous |
در جمله‌های زیر نمونه‌هایی از کاربرد فعل دوضمیره در وجه امری را مشاهده خواهید کرد.
Arrête-toi au feu rouge !
پشت چراغ قرمز بایست.
Promenons-nous dans la forêt !
در جنگل قدم بزنیم.
ٰNe vous battez pas !
دعوا نکنید.
افعال بی قاعده
بعضی از فعل‌ها به‌صورت بی‌قاعده در وجه امری صرف میشوند. در جدول زیر بعضی از این فعل‌ها را مشاهده خواهید کرد.
| صرف فعل امری افعال بی‌قاعده | |
| صرف در وجه امری | فعل |
| va, allons, allez | aller |
| aie, ayons, ayez | avoir |
| sois, soyons, soyez | être |
| sache, sachons, sachez | savoir |
| veuille, veuillons, veuillez | vouloir |
در جمله‌های زیر نمونه‌هایی از کاربرد وجه امری در فعل‌های بی‌قاعده را مشاهده می‌کنید.
Aie du courage.
شجاع باش.
Sois poli(e).
مودب باش.
Ayons de la volonté.
.اراده داشته باشیم
Soyons prudents.
مراقب باشیم.
N'ayez pas peur !
نترسید.
Ne soyez pas méchant !
بدجنس نباشید.
سوالات رایج
برای درک بهتر وجه امری در زبان فرانسه در ادامه مطلب به تعدادی از پرسش‌های رایج در این زمینه پاسخ داده‌ایم.
چه زمانی از وجه امری در فرانسه استفاده میکنیم؟
از وجه امری در زبان فرانسه برای دستور دادن، توصیه کردن، سفارش کردن و... استفاده میکنیم. برای مثال وقتی مادری به فرزند خود می‌گوید: «Mange tes légumes» یعنی سبزیجاتت را بخور، از وجه امری استفاده کرده است.
چه زمانی فعل در وجه امری «s» میگیرد؟
فعل وجه امری معمولاً در دومشخص مفرد به «s» ختم میشود، به جز افعال گروه اول (که به -er ختم میشوند) و فعل امری به «e» ختم میشود. برای مثال فعل «Mange» به معنای بخور در گروه اول در مقایسه با «Sors» به معنای برو بیرون در گروه سوم.
تمرین وجه امری در زبان فرانسه
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «وجه امری در زبان فرانسه»، می‌توانید از آزمونی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این آزمون شامل ۵ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسش‌ها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، می‌توانید نمره عملکردتان را مشاهده کنید و جواب‌های درست و نادرست را نیز ببینید.
تمرین اول
گزینه درست را انتخاب کنید.
1. Conjugue le verbe à la 2e personne du singulier de l’impératif (tu).
(parler/avec elle)
Parle avec elle.
Parlez avec elle.
2. Conjugue le verbe à la 2e personne du singulier de l’impératif (tu).
(finir/ton exercice)
Fini ton exercice.
Finis ton exercice.
3. Conjugue le verbe à la 2e personne du singulier de l’impératif (tu).
(attendre/là)
Attends là.
Attend là.
4. Conjugue le verbe à la 2e personne du singulier de l’impératif (tu).
(se perdre/ne pas)
Ne te perds pas.
Ne te perd pas.
5. Conjugue le verbe à la 2e personne du singulier de l’impératif (tu).
(se dépêcher)
Dépêche-toi !
Dépêchez-toi !
تمرین دوم
جاهای خالی را با فعل مناسب پر کنید.
Q1: _____à votre professeur. (demander)
Réponse: Demandez à votre professeur.
Q2: _____un instant ! (attendre)
Réponse: Attendez un instant !
Q3: ______venir à l’heure ! (vouloir)
Réponse: Veuillez venir à l’heure !
Q4: Ne ______pas triste. (être)
Réponse: Ne soyez pas triste.
Q5: _____-vous à 6 heures. (se réveiller)
Réponse: Réveillez-vous à 6 heures.
جمع‌بندی وجه امری در زبان فرانسه
در این مطلب با «وجه امری در زبان فرانسه» آشنا شدیم، دانستیم وجه امری تنها در سه صیغه دومشخص مفرد، اول‌شخص جمع و دومشخص جمع ساخته میشود. همچنین افعال دوضمیره و افعال بی‌قاعده را در وجه امری بررسی کردیم. در نهایت به کمک سوالات رایج و تمرین مطلب را به پایان رساندیم.
در جدول زیر برای مرور کاربردهای وجه امری در زبان فرانسه چند مثال زده‌ایم.
| کاربرد وجه امری در زبان فرانسه | |
| دستور دادن |
Sors de ma maison ! .از خانه من برو بیرون |
| بیان ممنوعیت |
Ne joue pas avec le feu ! .با آتش بازی نکن |
| بیان درخواست |
Aidez les enfants démunis ! .به کودکان بی‌بضاعت کمک کنید |
| برای توصیه کردن |
Arrêtez de fumer ! .سیگار کشیدن را متوقف کنید |
