لایت کوین چیست و آیا ارزش سرمایه گذاری دارد؟ — به زبان ساده

لایت کوین یکی از اولین ارزهای دیجیتال ساخته شده بعد از بیت‌کوین است که به عنوان نقره ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود. ساختار این ارز دیجیتال بسیار مشابه با بیت‌کوین است اما تفاوت‌های کوچک موجود، آن را تبدیل به نسخه سبک‌تر و سریع‌تر بیت‌کوین کرده است. در این مقاله با بررسی نحوه ساخت، کیف‌پول‌ها و صرافی‌های پشتیبان و همچنین ویژگی‌های اساسی این رمزارز، به سوال لایت کوین چیست پاسخ می‌دهیم.

لایت کوین چیست ؟

«لایت کوین» (Litecoin) یک رمزارز همتا-به-همتا است که با الهام از بیت‌کوین ایجاد شده است و امکان انتقال فوری پول را با هزینه تراکنش نزدیک به صفر فراهم می‌کند. لایت کوین یک شبکه انتقال و پرداخت پول جهانی و متن باز است که به صورت کاملا غیرمتمرکز ایجاد شده است و هیچ سازمان یا شخص مسولیت آن را بر عهده ندارد.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

در این سیستم، امنیت شبکه و دارایی‌‌های افراد، با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی تامین می‌شود. لایت کوین نسبت به بیت‌کوین که پیشرو ارزهای دیجیتال است، زمان تایید تراکنش کمتر و کارایی ذخیره‌سازی بیشتری را ارائه می‌کند. با توجه به پشتیبانی قابل توجه سازمان‌ها و شرکت‌ها، همچنین حجم تجارت و نقدینگی ارزهای لایت‌کوین، می‌توان گفت این رمزارز به عنوان یک ارز تجاری مکمل بیت‌کوین فعالیت می‌کند.

در پاسخ به سوال لایت کوین چیست بسیاری به مفهوم آلتکوین اشاره می‌کنند. در تقسیم‌بندی کلاسیکِ انواع ارزهای دیجیتال، آلتکوین به تمام ارزهای جایگزین بیت‌کوین اطلاق می‌شود که یکی از اولین آن‌ها، لایت کوین است. این ارز دیجیتال، در اکتبر سال 2011 میلادی با هدف تبدیل شدن به نقره ارزهای دیجیتال ایجاد شده است و همچنان نیز، یکی از ارزهای با ارزش بازار رمزارزها است. ساختار فعالیت لایت‌کوین درست مانند بیت‌کوین است و این ارز دیجیتال از شبکه بلاک چین غیرمتمرکز و متن باز برای تایید و ثبت تراکنش‌ها استفاده می‌کند.

هر نود یا گره در شبکه بلاک چین لایت‌کوین، یک کپی از اطلاعات بلاک چین را دارد. این مساله باعث می‌شود کاربران مطئن شوند که معاملات جدید، تداخل یا تناقضی با تاریخچه معاملات ندارند. ماینرها که همان نودهای شبکه هستند، تراکنش‌های جدید را در بلوک قرار داده و فرآیند تایید و ثبت آن‌ها را به سرانجام می‌رسانند.

لایت کوین و بیت‌کوین چند تفاوت اساسی دارند. تراکنش‌ها در شبکه لایت‌کوین سریع‌تر ثبت می‌شوند و تعداد کل ارزهای دیجیتال لایت کوین موجود بیشتر از بیت‌کوین است. علاوه بر این، تابع هش استفاده شده در لایت‌کوین متفاوت از بیت‌کوین است و همین مساله، استخراج را برای تعداد زیادی افراد امکان پذیر کرده است. در مجموع، این ویژگی‌ها منجر شده است تا لایت‌کوین بتواند همچنان به عنوان یکی از ارزهای دیجیتال مهم در بازار فعالیت کند.

دلیل ایجاد لایت کوین چیست ؟

پس از دریافت پاسخ سوال لایت کوین چیست سوالی که در ذهن بسیاری از سرمایه‌گذاران ایجاد می‌شود این است که دلیل ایجاد لایت کوین چیست و این رمزارز به دنبال حل چه مشکلی است. در بیانیه ایجاد لایت‌کوین که در فروم بیت‌کوین و در اکتبر سال 2011 منتشر شد، لی به این نکته اشاره می‌کند که او به دنبال ساخت نقره دیجیتال در کنار طلای دیجیتال یعنی بیت‌کوین است. این کار با استفاده از بهترین ویژگی‌های بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال که در آن زمان فعال بودند انجام شد.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

لی با اعمال تغییرات در پایگاه داده بیت‌کوین، یک فورک از آن ایجاد کرد. اگرچه این کار در ابتدا تنهای یک سرگرمی برای او بود اما بعدا به صورت جدی تکامل یافت. لایت‌کوین به دلیل‌ نوآوری‌های خود در انتشار سریع‌تر بلوک‌ها و استفاده از الگوریتم هش جدید با نام «Scrypt» به جای الگوریتم هش بیت‌کوین «SHA-256»، به سرعت از سایر آلتکوین‌های دوره خود متمایز شد.

لی همچنین در ساخت ارز دیجیتال خود از فرآیند «پیش‌استخراج» (Premine) که در رمزارزهای پس از بیت‌کوین به عنوان راهی برای پاداش دادن به سازندگان ارز و تامین بودجه توسعه ارز قرار داده شده بود، اجتناب کرد. در آن زمان، بسیاری از اعضای جامعه ارزهای دیجیتال خواهان ارزهایی با فرآیند منصفانه تولید و توزیع مشابه با فرآیند بیت‌کوین بودند.

لی با این کار به خواسته این افراد پاسخ داد و عنوان کرد: «وجود شخص یا گروهی که کنترل تعداد زیادی از سکه‌های شبکه برعهده آن‌ها است و آن‌ها هر طور که صلاح می‌دانند سکه‌های خود را استفاده می‌کنند، خلاف ایده غیرمتمرکز بودن بیت‌کوین است». ناگفته نماند که بلاک اولیه بلاک چین و همچنین دو بلوک دیگر برای تست شبکه پیش از شروع عمومی ماینینگ توسط لی و همکاران استخراج شد. پاداش اولیه شبکه لایت‌کوین 50 سکه بود که در آن زمان ارزشی نداشت.

اگرچه برای کسب سود در بازارهای مالی نیاز به یادگیری «تحلیل تکنیکال» و «تحلیل بنیادی» است، اما «مدیریت ترید» تفاوت بین سرمایه‌گذار حرفه‌ای و آماتور را مشخص می‌کند. به دلیل اهمیت این موضوع، «فرادرس» فیلم آموزش مدیریت حرفه ای ترید در بازار سرمایه را تدوین کرده که لینک آن در ادامه آمده است.

• برای دیدن فیلم آموزش مدیریت حرفه ای ترید در بازار سرمایه + اینجا کلیک کنید.

تفاوت بیت‌کوین و لایت‌کوین چیست ؟

همان طور که در بخش دلیل ایجاد لایت کوین چیست گفته شد، این ارز دیجیتال با هدف تبدیل شدن به نقره دیجیتال ایجاد شد. لایت کوین درست همانند بیت‌کوین،  یک رمزارز همتا-به-همتا و مبتنی بر بلاک چین است با این تفاوت که در آن برخی از مشکلات و مسائل موجود در بیت‌کوین حل شده است.

فیلم آموزش نوسان گیری در ارزهای دیجیتال و رمز ارزها در فرادرس

کلیک کنید

یکی از تفاوت‌های اصلی لایت‌کوین و بیت‌کوین در سرعت انجام و ثبت تراکنش‌ها است. لایت‌کوین با افزایش سرعت ثبت تراکنش‌ها، به دنبال پذیرش پرداخت‌های لایت‌کوین از طرف افراد برای مبادلات روزمره بود. به طور متوسط استخراج یک بلاک لایت‌کوین دو و نیم دقیقه طول می‌کشد و این یعنی، سرعت ثبت تراکنش‌ها در لایت‌کوین چهاربرابر بیت‌کوین با زمان استخراج ده دقیقه است. این بدین معنا است که افراد برای ثبت 6 تراکنش ایمن در شبکه مجبور نیستند یک ساعت صبر کنند.

البته این زمان کم انجام معاملات منجر به کاهش امنیت شبکه می‌شود. کاربران می‌توانند همچنان با صرف زمان بیشتر تاییدیه‌های بیشتری برای ثبت تراکنش‌ها را درخواست بدهند. با توجه به این‌که لایت‌کوین چهار برابر سریع‌تر از بیت‌کوین است باید سختی استخراج آن نیز در زمان کم‌تری تنظیم شود. این زمان تقریبا برابر با سه‌و نیم روز است. تولید سکه در لایت‌کوین مشابه با بیت‌کوین است و در طی فرآیند استخراج صورت می‌گیرد اما مقادیر مختلف در این چرخه با بیت‌کوین متفاوت است.

به عنوان مثال، فرآیند «هاوینگ» (Halving) که به معنی نصف شدن پاداش استخراج است، پس از هر 210 هزار بلوک در بیت‌کوین رخ می‌دهد. این مقدار برای لایت‌کوین با توجه به سرعت چهاربرابری آن مقدار 840 هزار بلوک است. همچنین، تعداد سکه‌های لایت‌کوین دقیقا چهار برابر تعداد کل شکه‌های بیت‌کوین یعنی 84 میلیون عدد است و این یعنی بیت‌کوین و لایت‌کوین تقریبا در یک زمان آخرین سکه‌های خود را عرضه خواهند کرد.

یک تفاوت مهم دیگر این دو رمزارز، در الگوریتم هشینگ آن‌ها است. بیت کوین از الگوریتم «SHA-256» و لایت کوین از الگوریتم «Scrypt» استفاده می‌کند. استفاده از الگوریتم مجزا در لایت‌کوین، علاوه بر این که سرعت ثبت تراکنش‌ها را در آن بالا برده است، امکان خرابکاری به وسیله دستگاه‌های سخت‌افزاری ماینینگ و حمله «بروت فورس» (Brute Force) را نیز تا حدود زیادی کاهش داده است. در بخش استخراج، بیشتر به این مساله اشاره خواهیم کرد.

خالق لایت کوین کیست ؟

لایت کوین توسط «چارلی لی» (Charlie Lee) دانش‌آموخته دانشگاه MIT آمریکا و مهندس سابق شرکت گوگل ایجاد شده است. در سال 2011، چارلی لایت کوین را با الهام از بیت‌کوین و اعمال تغییرات مورد نظر خود بر روی الگوریتم آن ایجاد کرد. او در سال 2013، به عنوان مدیر بخش مهندسی به تیم صرافی ارز دیجیتال «کوین‌بیس» پیوست. پس از تغییر شغل، او دیگر فعالیتی برای گسترش لایت کوین نداشت تا اینکه در سال 2017 از کار خود استعفا داد تا تمام وقت به گسترش لایت کوین به عنوان مدیر بنیاد لایت‌کوین بپردازد.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

در دسامبر سال 2017 میلادی او فاش کرد که تمام لایت‌کوین‌های خود را می‌فروشد یا به دیگران اهدا می‌کند چرا که از اتهام توئیت در مورد این ارز برای منافع شخصی خسته شده است. در آن زمان، لایت‌کوین در بالاترین قیمت خود در حدود 350 دلار معامله می‌شد و این حرکت لی مورد انتقاد گسترده قرار گرفت. اگرچه لی خالق لایت‌کوین است اما، افراد زیادی در بنیاد لایت‌کوین بر روی توسعه پروژه آن درگیر بوده‌اند. فهرست زیر، لیستی از این افراد را نمایش می‌دهد.

• «ژینگژی وانگ» (Xinxi Wang) بنیان‌گذار و مدیرعامل «Coin Ultimate Trading»، مدرک دکترا از دانشگاه ملی سنگاپور
• «آلان آئوستین» (Alan Austin) کارگزار و مالک سابق «Market Group Realty»، مدیری فروش در «LRS Realty» و شریک در شرکت «Acquistar»
• «زینگ یانگ» (Zing Yang)، یکی از بنیان‌گذاران گروه «Interstellar»، مشاور اقتصاد توزیع‌شده در «INC» و معاون سابق سرمایه‌گذاری در «Temasek»

نحوه کار لایت کوین چیست ؟

حال که دانستید لایت کوین چیست و چه تفاوتی با بیت‌کوین دارد، بهتر است نحوه کار این ارز دیجیتال نیز توضیح داده شود. نحوه کار لایت‌کوین دقیقا مشابه با بیت‌کوین است. بنابراین، فرآیند تایید و ثبت تراکنش‌ها در آن‌ مشابه با بیت‌کوین است. ساختار ذخیره‌سازی داده‌ها در بیت‌کوین با استفاده از زنجیره‌ای از بلوک‌ها انجام می‌شود.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

بلاک چین یا زنجیره بلوکی نوعی از پایگاه داده است که در آن اطلاعات به صورت زنجیروار به هم وصل هستند و این اتصال، امنیت اطلاعات آن را تضمین می‌کند. تراکنش‌ها با حجم مشخص در یک بلاک قرار می‌گیرند و پس از تایید و اجماع اطلاعات آن، وارد تابع هش شده و خروجی هش آن دریافت می‌شود. این هش در بلاک بعدی گنجانده می‌شود.

بلاک بعدی نیز با هش بلاک قبلی و اطلاعات تراکنش‌‌های جدید، پس از تایید تراکنش‌ها و اجماع وارد تابع هش شده و هش آن تولید می‌شود. این هش نیز در بلاک بعدی استفاده می‌شود. بدین ترتیب، اطلاعات بلاک‌ها به هم متصل می‌شود. با توجه به این‌که هر تغییری در داده‌ها منجر به تغییر هش می‌شود، بنابراین داده‌های ثبت شده در بلاک قابل تغییر نیست و برای تغییر داده یک بلاک، علاوه بر هش آن، تمامی هش‌های بلاک‌های بعدی نیز تغییر می‌کند. این مساله منجر به حفظ امنیت بلاک چین می‌شود.

مراحل ثبت تراکنش در لایت‌کوین

به طور خلاصه می‌توان فرآیند ثبت تراکنش‌ها در بلاک چین لایت‌کوین را در موارد زیر خلاصه کرد.

• نودها یا گره‌ها، دستگاه‌های محاسباتی هستند که به صورت غیرمتمرکز در کل دنیا توزیع شده‌اند و نسخه‌ای از اطلاعات تمام تراکنش‌ها را نگهداری می‌کنند.
• کاربر برای انجام یک تراکنش، آدرس کلید عمومی طرف مقابل را به همراه هش تراکنش قبلی خود و مقدار ارز مورد نظر برای انتقال در یک بسته قرار داده و با کلید خصوصی خود امضا می‌کند و به شبکه ارسال می‌کند.
• نودهای شبکه، با بررسی امضای تراکنش و مقایسه مقادیر موجود با تراکنش‌های قبلی ثبت شده، امکان انجام تراکنش‌ها را بررسی می‌کنند.
• پس از تایید تراکنش، اطلاعات آن در محلی به نام «ممپول» به همراه سایر تراکنش‌های ثبت نشده قرار می‌گیرد تا اجماع لازم برای ثبت تراکنش صورت بگیرد.
• برای اینکه تراکنش‌های جدید در شبکه به صورت صحیح ثبت شوند، نیاز است که نودها با صرف انرژی و هزینه وفاداری خود به شبکه را نشان بدهند. این کار، با حل معادلات ریاضی و قراردادن دستگاه‌های محاسباتی در شبکه و مصرف برق انجام می‌شود.
• منظور از حل معادلات، پیدا کردن مقدار مناسبی است که وقتی به همراه تراکنش‌ها و هش بلوک قبلی به تابع هش وارد می‌شود، هش خروجی شامل مقادیر معین و مشخصی صفر که سیستم تعریف کرده است، باشد. این مقدار مجهول «نانس» نام دارد.
• نودهای مختلف با قرار دادن مقادیر مختلف به جای نانس، تابع هش را اجرا و خروجی آن را به دست می‌آورند. در نهایت، اولین کسی که به خروجی مورد نظر برسد، برنده رقابت است و تایید و ثبت تراکنش‌ها را انجام داده و پاداش شبکه را دریافت می‌کند.
• پس از پیدا کردن نانس، مقدار آن در اختیار دیگر اعضا قرار می‌گیرد تا با قراردادن آن در تابع هش صحت خروجی را تایید کنند. در صورتی که صحت هش تایید شد و تراکنش‌ها نیز با تراکنش‌های قبلی تداخل نداشتند، بلوک شامل تراکنش‌ها به اطلاعات قبلی اضافه شده و هش آن برای ساخت بلوک بعدی استفاده می‌شود.

الگوریتم اجماع لایت کوین چیست ؟

«الگوریتم اجماع»، فرآیندی است که با استفاده از آن امکان ثبت و تایید تراکنش‌ها به صورت غیرمتمرکز امکان پذیر می‌شود. معروف‌ترین الگوریتم اجماع، الگوریتم «اثبات کار» (Proof of Wprk | PoW) است که هم در بیت‌کوین و هم در لایت‌کوین استفاده می‌شود. تفاوت این الگوریتم در این دو رمزارز مربوط به توابع هش استفاده شده در آن‌ها می‌باشد.

فیلم آموزش مقدماتی بلاک چین Blockchain، عملکرد و کاربردهای آن در فرادرس

کلیک کنید

تابع هش استفاده شده در بیت‌کوین (SHA-256) ویژگی‌های زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• ورودی این تابع هر مقداری می‌تواند باشد ولی خروجی آن یک رشته 256 کارکتری از اعداد و حروف است و طول این رشته همواره ثابت و برابر همین مقدار است.
• این تابع یک طرفه است. به این معنی که با داشتن مقدار «هش» که به خروجی تابع گفته می‌شود، نمی‌توان ورودی تابع را به‌دست آورد.
• خروجی این تابع منحصر به فرد است و کوچکترین تغییر در داده‌های ورودی منجر به تغییر هش می‌شود.