بهره وری چیست و چه اهمیتی دارد؟ – از تعریف تا اهمیت

برخی از افراد یا سازمان‌ها با وجود منابع مختلف به نتیجه دلخواه نمی‌رسند و به عبارتی بهره‌وری ندارند. بهره‌وری ارتباط مستقیم با مهارت مدیریت زمان دارد و برای افزایش آن لازم است از تکنیک‌های آن کمک بگیرید. در این مطلب می‌گوییم که بهره وری چیست و آن را در ابعاد مختلفی نظیر محیط کار، حین تحصیل، در گروه‌ها و زندگی شخصی بررسی می‌کنیم. همچنین نحوه محاسبه بهره‌وری در محیط کار، چرخه بهره‌وری و بهره‌وری سبز را شرح می‌دهیم.

بهره وری چیست؟

«بهره‌وری» (Productivity) معیاری برای سنجش عملکرد اقتصادی یا شغلی است که با کمک آن درمی‌یابیم افراد، شرکت‌ها، صنایع و کل اقتصاد چگونه ورودی‌هایی نظیر سرمایه و کار را به محصول یا خدمات تبدیل می‌کنند.

بهره‌وری را می‌توانید در هرکدام از ۵ سطح زیر اندازه‌گیری کنید:

1. بهره‌وری شخص: از عبارت بهره‌وری شخصی معمولا برای توصیف کارهای روزانه افراد استفاده می‌کنیم و به عملکرد فرد در ساعات کاری بسنده نمی‌کنیم.
2. بهره‌وری نیروی کار: تمرکز این سطح از بهره‌وری فقط روی میزان عملکرد افراد در محیط کار است. در واقع در این سطح هر شخص با توجه به بازدهی خود در محل کار سنجیده می‌شود.
3. بهره‌وری بخش: کل بهره‌وری شرکت‌های وابسته به یک صنعت یا بخش بیانگر بهره‌وری آن بخش است.
4. بهره‌وری گروه یا دپارتمان: خروجی جمعی یک یا چند واحد که برای یک هدف مشترک با هم متحد شده باشند بهره‌وری آن گروه یا دپارتمان شناخته می‌شود.
5. بهره‌وری جهانی یا بین‌المللی: کل بهر‌ه‌وری تمام صنایع اقتصادی بیانگر بهره‌وری اقتصاد است.

بهره‌وری بالای شرکت‌ها نقش کلیدی در موفقیت آن‌ها در بازارهای رقابتی دارد. وقتی افراد سازمان می‌دانند که بهره وری چیست و برای افزایش آن تلاش می‌کنند تلاش‌هایی که در مسیر درستی قرار دارند معمولا به نتیجه می‌رسند. بنابراین رهبران و مدیران باید به خوبی درک کنند که بهره وری چیست و برای افزایش هرچه بیشتر آن برنامه‌ریزی داشته باشند. در این مطلب علاوه بر آگاهی از اهمیت بهره‌وری، نحوه اندازه‌گیری آن را نیز توضیح می‌دهیم تا با استفاده از این اطلاعات نقاط قوت و ضعف خود، همکاران و کل سازمان را ارزیابی کنید و برای افزایش بازدهی کل شرکت روش‌های مناسبی را به کار بگیرید.

آموزش محاسبه بهره وری در محیط کار

محاسبه بهره‌وری وقتی امکان‌پذیر است که بتوانید شاخص کلیدی عملکرد (KPI) را در سازمان خود محاسبه کنید. در دنیای واقعی روش‌های سنجش بسیار زیادی برای محاسبه بهره‌وری کارکنان وجود دارند و این روش‌ها بسته به نوع صنعت و عملکرد کسب و کار با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه بررسی می‌کنیم که متداول‌ترین شاخص‌های عملکرد برای محاسبه بهره وری چیست.

درآمد هر کارمند

یکی از اصلی‌ترین سنجه‌های ارزیابی بهره‌وری کامندان در بسیاری از سازمان‌ها میزان حقوق آن‌ها است. در این حالت معمولا درآمد ۱۲ ماه آخر را تقسیم بر تعداد فعلی کارکنان تمام‌وقت می‌کنند. مثلا برای شرکتی که خدمات مشاوره می‌دهد می‌توانید از این فرمول و محاسبه درآمد هر کارمند میزان بهره‌وری شرکت را محاسبه کنید.

تعداد قطعات تولید شده

معمولا در سازمان‌های تولیدی معیار بهره‌وری بر پایه تعداد قطعات تولید شده هر کارگر در ساعت محاسبه می‌شود. این سازمان‌ها معمولا تعداد استانداردی را تعریف می‌کنند. در صورتی که تعداد تولید به آن نقطه برسد کارگران بهره‌وری خوبی داشته‌اند. در غیر این صورت باید موانع را برطرف کنند.

امتیاز رضایت مشتری (CSAT)

در این حالت برای محاسبه میزان بهره‌وری سازمان باید میانگین امتیاز مشتریان را در نظر بگیرید. معمولا در نظرسنجی‌ها اعداد بین ۱ الی ۵ یا ۱۰ قرار می‌دهند. امتیازهای منفی می‌توانند زنگ خطری برای کسب و کار شما باشند زیرا اگر مشتری ناراضی باشد نمی‌توانید به منافع مورد انتظار خود برسید. یکی از مهم‌ترین سنجه‌ها در استراتژی جذب مشتری نیز همین امتیاز رضایت مشتری است.

نرخ استفاده از نیروی کار

این نرخ به محاسبه نسبت مدت زمانی می‌پردازد که نیروهای کار صرف فرایند تولید کرده‌اند. با توجه به تعداد ساعت‌هایی که افراد مشغول تولید هستند سازمان برای آن‌ها درآمد در نظر می‌گیرد. به طور مثال شرکت‌های خدماتی تعداد ساعت‌های فعالیت نیروی کار را ردیابی می‌کنند و بر همان اساس به این فرد پول پرداخت می‌کنند. در واقع نیروها برای این‌که بدانند بهره وری چیست باید هر ساعت از زمان کاری خود را به تولید تعداد مشخصی محصول یا انجام خدمات مربوط به سازمان مشغول باشند.

حاشیه سود ناخالص

این معیار، سودآوری و میزان کارایی عملیات سازمان را نشان می‌دهد. برای محاسبه آن معمولا درآمد حاصل از فروش را منهای هزینه‌های تولید یا خدمات می‌کنند. اگر محاسبات نشان داد که حاشیه سود ناخالص کسب و کار شما همواره کمتر از رقبایتان است احتمال عقب‌ماندنتان از این رقابت زیاد می‌شود. در واقع بهره‌وری در این مقیاس میزان سودی است که از فروش محصول یا خدمات به دست می‌آورید. هرچه درصد سود بیشتر شود بهره‌وری سازمان شما بیشتر شده است.

ارتباط بهره وری با ارتقای شغلی

ارتباط بین بهره‌وری و ارتقای شغلی بسیار پیچیده است. در بیشتر شرکت‌ها بهبود بهره‌وری موجب رشد شغلی افراد می‌شود. شرکتی که بهره‌وری خود را افزایش می‌دهد این امکان را دارد که سود بیشتری ایجاد کند و پول حاصل از این سود را برای رشد تجاری شرکت سرمایه‌گذاری کند. همچنین می‌تواند با کاهش قیمت محصولات تقاضا را بالا ببرد و در مقایسه با رقبا مشتریان بیشتری داشته باشد. حتی رشد بهره‌وری می‌تواند به معنای نیاز به حضور افراد بیشتر در سازمان و در نتیجه ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر باشد.

البته در نظر داشته باشید که در بسیاری از مواقع پیشرفت تکنولوژی و اتوماسیونی شدن فرایندها است که بهره‌وری سازمان را افزایش می‌دهد. زیرا با تعداد کارمندان کمتر خروجی به مراتب بیشتری تولید می‌کند و با کاهش هزینه‌های مربوط به نیروی انسانی حاشیه سود شرکت را افزایش می‌دهد.

راهکارهای افزایش بهره وری

گفتیم که می‌توانیم بهره‌وری را در ابعاد مختلفی از کار و تحصیل و زندگی افزایش دهیم و به نتایج مطلوب برسیم. در ادامه برای هرکدام از این ابعاد راهکارهای افزایش بهره‌وری را ارائه می‌کنیم.

بهره وری در سازمان ها

یکی از سوالات متداول در تمام سازمان این است که راه افزایش بهره وری چیست. هیچ‌گاه نمی‌توانید پاسخی مشترک برای تمام سازمان‌ها بیابید. زیرا برای هر محیط کاری راهکار متفاوتی کاربرد دارد. اما برخی رویکردها همواره می‌توانند به مدیران برای افزایش خروجی‌‌هایشان یاری دهند. به طور مثال اگر شرایط محیطی برای کارمندان به‌گونه‌ای باشد که تمرکز خود را افزایش دهند یا از اهمال‌کاری دور شوند و با مدیریت زمان به کارهایشان برسند به طور حتم بازدهی و بهره‌وری کل سازمان افزایش چشمگیری خواهد داشت. در ادامه ۶ راهکار کاربردی را معرفی می‌کنیم که استفاده از آن‌ها برای مدیران هر نوع سازمانی اعم از تولیدی و خدماتی باعث افزایش بهره‌وری شرکت آن‌ها می‌شود.

به کارکنان خود برای برنامه‌ریزی بهتر کمک کنید

کارمندان خود را تشویق کنید که ابتدا از اهداف بلندمدت سازمان مطلع شوند و سپس فهرست کارهای روزانه خود را مطابق آن بنویسند. در واقع اگر هر روز گام کوچکی برای رسیدن به آن هدف بزرگ بردارید پس از مدتی به هدف نهایی خود می‌رسید. برای رسیدن به آن نقطه ابتدا مطمئن شوید که تمام کارمندانتان برای فرایندهای روزانه خود برنامه‌ریزی کرده‌اند و می‌دانند که در هر ساعت قرار است به کدام وظایف خود رسیدگی کنند. به آن‌ها کمک کنید که روی زمان متمرکز شوند و وقت هدررفته زیادی نداشته باشند. برخی افراد در مهارت مدیریت زمان ضعف دارند و نمی‌توانند به برنامه‌هایشان برسند. این افراد را شناسایی کنید و با استفاده از برگزاری دوره‌های آموزشی، این مهارت‌ها را در آن‌ها پرورش دهید. به این ترتیب سازمان شما بهره‌وری بسیار بیشتری را تجربه خواهد کرد.

مسیر را برای کارمندان مشخص کنید

چه مدیر ۲ نفر باشید و چه ۲۰۰ نفر باید به شکل کاملا روشن و با استفاده از ارتباط کلامی برای نیروهای خود توضیح دهید که اولویت‌های سازمانتان چه هستند و برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت شما بر چه اساسی تنظیم شده‌اند. اجازه دهید تمام کارمندان این مسیر را به شکل واضح ببینند و آن‌ها را با ارائهاطلاعات محدود گمراه نکنید. برخی از مدیران تاثیرگذار جلسه‌هایی را با نیروهای خود برگزار می‌کنند و در این جلسات ارتباط موثری با کارمندان شکل می‌دهد و با توضیحات شفاف مطمئن می‌ؤوند که تمام پرسنل از اهداف سازمان و راه رسیدن به این هدف‌ها مطلع هستند.

از طریق تفویض اختیار اعتماد خود را نشان دهید

مدیرانی که به کارمندانشان اعتماد ندارند اغلب در تفویض اختیار مردد هستند. اگر می‌خواهید کارمندانتان درک کنند که بهره وری چیست و برای ارزش‌های سازمان تلاش کنند شما نیز به آن‌ها اعتماد کنید و هر کاری را با دقت به شخص ماهر در آن زمینه بسپارید و از دور به روند کار او نظارت داشته باشید.

این کار شما توانایی‌های کارمندان را بالا می‌برد و آن‌ها را از کارکنان ساده به افراد متخصص در آن زمینه تبدیل می‌کند. در ابتدا کارهایی را بسپارید که حساسیت کمتری دارند و در صورت خطای انسانی مشکل حادی به وجود نمی‌آید. پس از مدتی که از عملکرد هر شخص مطمئن شدید فعالیت‌های مهم‌تر را به آن‌ها بسپارید. به این ترتیب متوجه اعتماد شما می‌شوند و امنیت شغلی پیدا می‌کنند. یکی از اساسی‌ترین عواملی که بهره‌وری افراد را افزایش می‌دهد همین امنیت شغلی است.

به هر کس ابزار مورد نیازش را بدهید

وقتی کارمندانتان را با ابزار و تکنولوژی‌های جدید مجهز می‌کنید روزانه درگیر کارهای دستی و تکراری نمی‌شوند و زمان و تمرکز خود را صرف امور ارزشمندتر می‌کنند. به این ترتیب بهر‌وری آن‌ها و همچنین کل سازمان افزایش می‌یابد. به طور مثال امروزه انواع سیستم‌های برنامه‌ریزی منابع انسانی (ERP) به حدی پیشرفت کرده است که استفاده از آن در سازمان‌های تولیدی و خدماتی، آن‌ها را تا حد زیادی از رقبایشان پیش می‌اندازد. با استفاده از این سیستم دسترسی بسیار خوبی به بخش‌های مختلف سازمان پیدا می‌کنید و بسیاری از فرایندهای تکراری نیروی انسانی را با استفاده از آن حذف خواهید کرد.

در صورتی که سازمان توان خرید تکنولوژی‌ها گران را ندارد از منابع موجود بیشترین استفاده را بکنید. به طور مثال با خرید هر دستگاه یا تکنولوژی جدید درباره تمام قابلیت‌های آن اطلاعات جمع‌آوری کنید و با برگزاری دوره‌های آموزشی مناسب تبحر کارمندان را برای استفاده از این ابزار بالا ببرید. بسیاری از مواقع کارمندانی که قدرت ریسک‌پذیری کمی دارند در برابر ابزار جدید مقاومت می‌کنند و ترجیح می‌دهند فرایندهای قبلی را همچنان ادامه دهند. در اینجا نقش شما این است که آن‌ها را با روش‌های تشویقی ترغیب به استفاده از تکنولوژی جدید کنید و برای بهره‌وری بیشتر آن‌ها پاداش در نظر بگیرید.

محیط کاری مناسبی ایجاد کنید

شرکت‌ها می‌توانند با توجه کردن به محیط کار، بیشترین سطح بهره‌وری را از کارمندان خود دریافت کنند. برخی سازمان‌ها برای این‌که حواس کارمندان پرت نشود از آن‌ها می‌خواهند که طی کار از هدفون عایق صدا استفاده کنند و درگیر صداهای بیرونی نشوند. آن‌ها همچنین از نظر فیزیکی شرایط راحت و جذابی را برای کارمندان ایجاد می‌کنند. ازجمله موارد تاثیرگذار دیگر در محیط کار نور و دمای محیط است. معمولا کارمندان در محیط‌های بسیار گرم دچار خواب‌آلودگی می‌شوند و در سرمای زیاد نمی‌توانند روی کار خود تمرکز کنند. محیط‌های کاری باید همواره در دمای متعادل باشند تا همه در اوج بازدهی خود قرار بگیرند. همچنین در شرکت‌هایی که می‌دانند بهره وری چیست اغلب کارمندان را تشویق به استراحت در بین کار، قدم زدن و نرمش کردن می‌کنند.

به کارمندان برای ساخت محیط کاری در خانه کمک کنید

کار در منزل مزایای زیادی دارد. در این حالت چون زمان‌بندی انعطاف‌پذیرتر است استرس کارمندان تا حد زیادی کاهش می‌یابد. اما باید با استفاده از برخی روش‌ها مطمئن شوید که کارمند شما در حالت دورکاری نیز کارآمدی خود را حفظ کرده باشد.

برای این‌کار می‌توانید با کمک مدیریت زمان برنامه کاری مناسبی را در اختیار افراد دورکار قرار دهید.

پتانسیل افزایش حقوق کارمندان، سود شرکت‌ها و رفاه زندگی زمانی ایجاد می‌شود که بهره‌وری را به میزان قابل توجهی افزایش دهید. با افزایش بهرره‌وری و درآمد کل سازمان این امکان را دارید که علاوه‌بر هزینه‌های متداول با کمک مدیریت مالی شخصی و سازمانی مقداری از سود حاصل را پس‌انداز کنید. اما پس‌انداز به خودی خود ممکن است برای شما سودده نباشد بنابراین بهترین گزینه سرمایه‌گذاری در بازارهای سودآور است. اگر نرخ پس‌انداز پایین باشد روی تمام فاکتورهای مالی سازمان نظیر حقوق کارمندان، حاشیه سود و... تاثیرگذار است. به همین علت نتیجه می‌گیریم که نرخ سرمایه‌گذای ارتباط مستقیمی با رشد بهره‌وری سازمان دارد.

افزایش بهره‌ وری شخصی

یکی از مهارت‌های بسیار مهم در توسعه فردی مهارت افزایش بهره‌وری است که اگر آن را در خود پرورش دهید به هدف‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت خود دست می‌یابید. در ادامه به برخی از تکنیک‌های کاربردی برای افزایش بهره‌وری شخصی اشاره می‌کنیم.

• مهم‌ترین کارها را اولویت‌بندی کنید و با کمک مهارت مدیریت زمان یک به یک آن‌ها را انجام دهید.
• کارهایی را که از آن‌ها نفرت دارید همان ابتدا انجام دهید تا دیگر درگیرشان نشوید.
• از استراحت‌های زمان‌بندی شده برای حفظ انرژی خود استفاده کنید. در این راه می‌توانید از تکنیک پومودورو کمک بگیرید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• رژیم غذایی متعادلی را در پیش بگیرید.

تمامی این فاکتورهای به ظاهر ساده به شما در افزایش بهره‌وری و مدت زمان متمرکز ماندنتان کمک می‌کند. علاوه بر نکات گفته شده استفاده از متدهای زیر نیز می‌تواند برای افزایش بازدهی شما در حین انجام کارها مفید باشد.

هوشمندانه کار کنید

درباره برنامه روزانه خود تصویر سازی ذهنی کنید تا انگیزه بیشتری برای انجام کارها داشته باشید. حتما در بخش‌های مختلف، زمانی را برای استراحتی کوتاه در نظر بگیرید. اگر کار فعلی کلافه‌کننده است به سراغ فعالیت بعدی بروید و سپس با آرامش دوباره به کار اول رجوع کنید.

روز خود را با انجام مهم‌ترین کار آغاز کنید

در ساعتی از روز که در بیشترین سطح انرژی قرار دارید مهم‌ترین کار روزانه خود را انجام دهید. این عادت به شما فرصت انجام کارهای مهم برای رسیدن به هدف نهایی را می‌دهد. چراکه می‌دانید بهره وری چیست و هر روز از آن برای تحقق رویاهایتان استفاده می‌کنید.

وقتی به مشکل برخوردید به کارهای کوچک‌تر بپردازید

گاهی در حین انجام کار با مشکلی مواجه می‌شوید و راه‌حلی در آن لحظه به ذهنتان نمی‌رسد. اگر در همان نقطه گیر کنید به شدت بهره‌وری خود را پایین می‌آورید و انگیزه‌ای برای ادامه کارها پیدا نمی‌کنید. در این حالت بهتر است به سرعت به سراغ کار ساده‌ای بروید تا با انجام آن دوباره انرژی مثبت بگیرید و قدرت کافی برای بازگشت به کار اول را پیدا کنید.

واقع‌بین باشید

برای خود هدف‌های واقعی و استاندارد تعریف کنید. اگر هدف‌های شما زیادی دور از دسترس باشند انگیزه‌هایتان از بین می‌روند. هرگز در حین انجام کار کمال‌گرایی نکنید. هیچ بهترینی وجود ندارد و اگر برای انجام هرکاری به دنبال بهترین راه انجام آن باشید هیچ‌‌کدام از کارها را به اتمام نمی‌رسانید. فقط مطمئن شوید که کارتان را خوب انجام داده‌اید و بعد به سراغ کار بعدی بروید. اگر به دنبال عالی بودن باشید تمام کارها را روی هم انبار می‌کنید و بهره‌وری خود را به طور کامل از بین می‌برید.

افزایش بهره‌وری گروهی

وقتی با گروهی از افراد روی پروژه مشترکی فعالیت می‌کنید باید همگی در یک راستا و با سرعتی یکسان به فعالیت بپردازید تا همگی با هم تا موعد تحویل پروژه وظایف خود را تمام کنید. بنابراین مهم است که بهره‌وری شما و اعضای تیم در بالاترین سطح قرار داشته باشد. برای این‌که این بهره وری را افزایش دهید می‌توانید از متدهای متداول و محبوب زیر کمک بگیرید.

۱. تعیین هدف

اهداف اصلی تیم را با اعضا در میان بگذارید. وقتی افراد از آن مطلع شوند برای رسیدن به هدف‌ها مدیریت زمان بهتری انجام می‌دهند و بهره‌وری خود را بالا می‌برند. به طور کلی وقتی بدانند که قرار است به کدام قله موفقیت برسند انگیزه بیشتری برای کار و همکاری پیدا می‌کنند.

۲. شکستن پروژه به فعالیت‌های کوچک

وجود پروژه‌ای بزرگ با مدت‌زمان محدود و کارفرمای سخت‌گیر همگی شرایط را برای شما و اعضای گروهتان طاقت‌فرسا می‌کند. بهتر است برای افزایش بازدهی، کل پروژه را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید و وظایف را به شکل قابل ردیابی تعریف کنید تا همه انگیزه کافی برای انجام وظایف مخصوص خودشان را داشته باشند. وقتی وظایف هرکس را به شکل روشنی به او توضیح می‌دهید دچار سردرگمی نمی‌شود و با تمرکز کافی به انجام آن‌ها می‌پردازد.

۳. اولویت بندی

وقتی اعضای تیم کارهای زیادی برای انجام دادن دارند شرایط برایشان دشوار می‌شود و نمی‌توانند هیچ‌کدام از وظایف خود را به درستی به پایان برسانند. از این رو، لازم است برای هرکدام از افراد اولویت‌بندی درستی از کارها را ایجاد کنید تا بدانند به ترتیب باید چه کارهایی را انجام دهند. به این روش کل گروه با ترتیب درستی پیش می‌روند و پازل کل پروژه به مرور و تا روز تحویل کار، تکمیل می‌شود.

۴. بازخورد مداوم

بازخورد مناسب دادن، روحیه اعضای گروه را تقویت می‌کند و اعضا با استفاده از آن مسیر پیشرفت خود را بهبود می‌بخشند. افرادی که می‌دانند بهره وری چیست همواره با ارائه بازخوردهای درست کمک می‌کنند که دست‌اندرکاران بهتر و بیشتر به انجام وظایف خود مشغول شوند. در حین بازخورد دادن به یاد داشته باشید که باید درباره وظایف شخص نظر بدهید نه این‌که او و شخصیت‌اش را زیر سوال ببرید.

۵. دوری از انجام چند کار همزمان و اضافه کاری

گاهی اوقات وقتی افراد روی پروژه‌ای بیش از حد حساب می‌کنند وظایف زیادی را برعهده می‌گیرند. فراموش نکنید که انجام چند کار همزمان یا انجام اضافه‌کاری صرفا باعث افزایش وقت‌های تلف شده و همچنین اضطراب شما می‌شود که این امر از بهره‌وری شما می‌کاهد.

۶. تشویق به همکاری و مثبت اندیشی

اگر فردی مثبت‌اندیش بوده و محیط را برای اعضای تیم مثبت و شاد نگه دارید و با رفتارهای بازجویانه و نگاه قضاوت‌گر با آن‌ها برخورد نکنید اعضای گروه نیز با حس مثبت و شاد به انجام پروژه‌ها می‌پردازند و چون ذهنشان درگیر سیستم معیوبی نیست بهره‌وری لازم را در حین کار خواهند داشت. نکته بعدی در افزایش بازدهی این است که افراد با یکدیگر همکاری داشته باشند. این شما هستید که با استفاده از مهارت‌های برقراری ارتباط می‌توانید بین آن‌ها شناخت و آشنایی خوبی ایجاد کنید و حس همکاری را در آن‌ها به وجود بیاورید.

۷. طراحی برنامه های تشویقی

برای افزایش بازدهی کارمندان هیچ راهی بهتر از ایجاد احساس احترام و رضایت در آن‌ها وجود ندارد. می‌توانید برای افزایش رضایت کارمندان و انگیزه و بهره‌وری آن‌ها پاداش‌هایی نظیر افزایش مدت‌زمان تعطیلات و ایجاد امکانات بیشتر برایشان فراهم کنید و شاهد تلاش مضاعف آن‌ها باشید.

۸. ارائه تجهیزات مناسب

در جریان باشید که افراد تیم برای انجام وظایف خود به چه ابزار و تجهیزاتی نیاز دارند و این امکانات را تا حد امکان در اختیارشان قرار دهید. گاهی برخی از پروژه‌ها به خاطر سیستم یا نرم‌افزاری معیوب در همان میانه کار به مشکل برمی‌خورند و بهره‌وری افراد را به صفر می‌رسانند. بنابراین به این نکته‌ها دقت کنید.

۹. وجود انعطاف در برنامه

اگر از همه اعضای تیم انتظار داشته باشید که سفت و سخت و مطابق برنامه کار کنند هرگز بهره‌وری کامل آن‌ها را دریافت نمی‌کنید. برای آن‌که بدانید در دنیای حقیقی بهره وری چیست، به افراد اجازه دهید که برنامه خودشان را بنویسند یا گاهی از خانه به کارهایشان برسند. وجود برنامه منعطف، وفاداری و بازدهی هم‌گروهی‌ها را افزایش می‌دهد.

افزایش بهره‌وری تحصیلی

بهره‌وری آموزشی سطح تلاشی است که برای به دست آوردن نتایج مثبت تحصیلی از خود نشان می‌دهید. برخی از دانش‌آموزان بر این باورند که باید بهره‌وری آموزشی را بر اساس دریافتی‌های آموزشی بسنجند نه بر اساس نتایج امتحانات پایانی. در واقع منظور آن‌ها اهمیت بیشتر کیفیت یادگیری در مقایسه با نمرات حاصل از آن است. اگر واحد آموزشی در اختیار دارید و می‌خواهید دانش‌آموزان ممتازی پرورش دهید باید روش‌های صحیح مطالعه را به آن‌ها آموزش دهید و کیفیت آموزش را به حدی بالا ببرید که بهره‌وری همه دانش‌آموزان افزایش یابد و به بالاترین سطح تحصیلی یا به اصطلاح خودشکوفایی تحصیلی دست یابند.

میزان بهره‌وری دانش‌آموزان به راحتی با استفاده از ارزیابی عملکرد آن‌ها به دست می‌آید. برای محاسبه آن باید مجموع نمرات کلاسی، نمره پروژه و نمرات پایانی را با هم جمع ببندید. با توجه به این مسئله، نمی‌شود میزان بهره‌وری اشخاص را فقط از روی نمره امتحانی آن‌ها ارزیابی کنید. روش‌هایی که برای افزایش بهره‌وری به کار می‌گیرید گاهی نتایج مطلوبی نمی‌دهند. در این بخش به معرفی راهکارهای تضمین‌شده‌ای می پردازیم که باید در حین مطالعه دروس حفظی و غیر حفظی آن‌ها را به کار بگیرید تا به نتایج دلخواهتان برسید.

۱. اهداف تحصیلی کوتاه مدت خود را تعیین کنید

همواره پیش از آن‌که درس خود را شروع کنید جایی بنویسید که هدف شما از مطالعه آن درس چیست. اگر هدف شما این است که به نمره خوبی دست یابید باید آن را در برنامه خود مشخص کنید. برای مثال اگر با گرفتن نمره ۱۷ در این درس به هدف خود می‌رسید همین عدد را یادداشت کنید. وقتی بدانید که نباید نمره شما از این عدد پایین‌تر بیاید بهره‌وری خود را طی مطالعه بالا می‌برید و انگیزه کافی برای یادگیری آن پیدا می‌کنید.

۲. جدول زمانی برای مطالعه تهیه کنید

جدول مدیریت زمان یکی از بهترین روش‌ها برای بالا بردن بهره‌وری شما است. اکنون برنامه مشخصی دارید و باید با استفاده از تفکر استراتژیک برای مطالعه درس‌ها با بهره‌وری بالا تلاش کنید. در صورتی که به خودشناسی رسیده باشید به راحتی درمی‌یابید که بهترین حالت شما در بالابردن بهره وری چیست و همان روش را برای مطاله دروس به کار می‌گیرید. اگر هم در این زمینه ضعف دارید با استفاده از بهترین روش‌های مطالعه و امتحان کردن آن‌ها می‌توانید کیفیت یادگیری خود را در همه حالت‌ها بسنجید و در نهایت بهترین شیوه یادگیری را برای مطالعات خود به کار بگیرید.

برای این‌که تعادل مناسبی میان زندگی و درس خواندن ایجاد کنید باید برنامه‌های غیر درسی خود را نیز در این برنامه لحاظ کنید. برنامه‌های متداول زندگی نظیر برقراری ارتباط کلامی با دیگران و ورزش را نباید از جدول مدیریت زمان حذف کنید. همچنین در نظر داشته باشید که مدت زمان لازم برای مطالعه را در این جدول حتما یادداشت کنید.

اگر در حال آزمودن روش‌های جدید مطالعه هستید برای افزایش بهره‌وری می‌توانید از خود آزمون بگیرید و روند کارتان را پیگیری کنید.

۳. عوامل حواس پرتی را حذف کنید

برای این‌که دریابید بهره وری چیست ابتدا باید عوامل حواس‌پرتی را حذف کنید. توصیه می‌کنیم پیش از شروع مطالعه، محیط را آماده کنید. منظور از آماده کردن محیط این است که گوشی موبایل خود را از اتاق خارج کنید یا در زاویه‌ای قرار دهید که در دیدرس شما نباشد. همچنین با اعضای خانواده صحبت کنید و مطمئن شوید که در طول مطالعه، شما را صدا نمی‌زنند. البته تضمینی وجود ندارد که تمام عوامل بیرونی را حذف کنید اما حداقل می‌توانید روی عوامل درونی خود کنترل داشته باشید. به طور مثال اتاقی را برای مطالعه انتخاب کنید که در آن تلویزیون وجود نداشته باشد. میز مطالعه خود را تمیز کنید و وسایل اضافه را از روی آن بردارید. اگر توانایی تمرکز روی موضوع را نداشتید افکارتان را روی کاغذی بنویسید و به خود قول دهید که بعد از زمان مطالعه به آن موضوعات بیندیشید.

۴. زمان روشن ماندن صفحه نمایش را کم کنید

گاهی شرایط استثنائی وجود دارد و نمی‌توانید گوشی موبایل را به طور کامل از خود دور کنید. در این حالت آن را روی حالت بی‌صدا بگذارید و مدت زمان روشن‌ماندن صفحه‌نمایش را کاهش دهید. گوشی موبایل همان‌طور که بهترین دوست شما است در حین مطالعه یا انجام کارهای مهم به بدترین دشمن تبدیل می‌شود. برای دوری از آن می‌توانید از برخی اپلیکیشن‌های مدیریت زمان استفاده کنید. این نرم‌افزارها در طول مطالعه برنامه‌های گوشی را قفل می‌کنند که مانع بسیار خوبی است. به این ترتیب تمرکز شما در حین مطالعه افزایش می‌یابد و می‌توانید خود را به هدف‌های تحصیلی نزدیک کنید.

۵. بخش‌بندی کردن مطالب را تمرین کنید

بخش‌های مختلف درس را از یکدیگر تفکیک کنید تا بازدهی شما افزایش یابد. به طور کلی وقتی با حجم زیادی از مطالب روبه‌رو می‌شوید اضطراب زیادی را احساس می‌کنید اما اگر هر بخش را جداگانه مطالعه کنید و به اتمام برسانید همواره متمرکز باقی می‌مانید و بدون اضطراب بازدهی خود را در بالاترین سطح نگه می‌دارید.

عناصر اصلی بهره وری

به طور کلی بهره‌وری ۴ عنصر اصلی دارد که عبارت‌اند از:

1. استراتژی یا ظرفیت برنامه‌ریزی
2. تمرکز
3. ظرفیت انتخاب مهم‌ترین وظیفه و تصمیم‌گیری درست
4. ثبات یا کار با سرعت ثابت

با توجه به این ۴ عنصر درمی‌یابیم که اول از همه برای آن‌که بدانیم بهره وری چیست و باید برنامه‌ یا استراتژی مشخصی برای فرایند پیش روی خود داشته باشیم. پس از آن باید تمرکز کنیم تا بدون توجه به عوامل بیرونی آن فرایند را به روش درست پیش ببریم. پس از آن که برای انجام آن کار با شرایط گوناگونی مواجه شدیم باید با استفاده از مهارت تصمیم گیری انتخاب کنیم که کدام کارها را در اولویت بالاتری قرار دهیم.

عنصر چهارم که برای تمام فعالیت‌ها صدق می‌کند ثبات در کار است. بسیاری از افراد به سه عنصر اول توجه می‌کنند اما در نهایت که متوجه شدند اولویت با انجام کدام کار است دچار اهمال‌کاری می‌شوند و نمی‌توانند کار را به پایان برسانند. در ادامه راهکارهایی را ارائه می‌دهیم که موانع بهره‌وری را کاهش می‌دهند و می‌توانید بازدهی خود یا کارمندانتان را به کمک آن بالا ببرید. به طور کلی بهره‌وری را می‌توانیم به دو دسته زیر تقسیم کنیم.

• بهره‌وری عوامل جزئی: هر بخشی که وارد فرایند تولید می‌شود یک عامل جزئی است. بهره‌وری عامل جزئی نسبت کل تولید را به آن بخش جزئی نشان می‌دهد. این نوع از بهره‌وری برای محاسبه بازدهی هرکدام از بخش‌ها به نسبت بهره‌وری کل خروجی به کار می‌رود. عوامل جزئی ورودی را می‌توانید به دسته‌های انسانی، سرمایه‌ای، مواد اولیه و... تقسیم‌بندی کنید.
• بهره‌وری چند عاملی: این نوع بهره‌وری معیاری است که در آن نسبت کل خروجی‌ها به کل ورودی‌ها محاسبه می‌شوند. در این حالت ترکیبی از کل ورودی‌ها را در یک دسته و کل خروجی‌ها را در دسته دیگر قرار می‌دهیم.

مدیران تولید معمولا از عوامل جزئی برای محاسبه بهره‌وری استفاده می‌کنند زیرا اطلاعات آن‌ها همواره آماده و در دسترس است.

هدف از بهره وری چیست؟

یکی از موضوعات مهم در صنعت مسئله اقتصاد است. هزینه‌هایی که برای تولید محصول یا خدمات انجام می‌شوند بسیار زیاد است و تنها راه توجیه اقتصادی این هزینه‌ها افزایش بهره‌وری است.

تمامی سازمان‌هایی که می‌دانند بهره وری چیست در تلاش هستند که بهره‌وری نیروی انسانی و دستگاه‌های خود را تا بیشترین حد ممکن افزایش دهند. به این ترتیب هزینه‌های جاری تا میزان قابل توجهی کاهش می‌یابند و سازمان می‌تواند با وجود انواع چالش‌ها همچنان به کار خود ادامه دهد. بنابراین در محیط‌های کاری هدف اصلی بهره‌وری کاهش هزینه‌ها و افزایش منافع کل سازمان است.

در زندگی عادی هدف از بهره‌وری مدیریت زمان است. به طور مثال علت یادگیری روش‌های درس خواند سریع این است که بهره‌وری بیشتری داشته باشید و مطالب زیادی را در زمانی وتاه به خاطر بسپارید. با استفاده از این روش‌ها نتایج بهتری را در آزمون‌های خود کسب می‌کنید. نتایج امتحانی نتیجه میزان بهره‌وری مطالعاتی محصلان است.

بهره وری برای مشاغل

در کسب و کارها خروجی کار معمولا با محاسبه ارزش پول یا تعداد محصولات یا خدمات تولید شده سنجیده می‌شود. ورودی‌ها نیز معمولا تمامی منابع مورد استفاده برای تولید خروجی‌های ذکر شده هستند. دو مورد از متداول‌ترین ورودی‌ها، سرمایه‌های موردنیاز تولید (نظیر تجهیزات تولیدی و کامپیوترها) و نیروهای کاری هستند که برای تبدیل خروجی‌ها به کار گرفته شده‌اند. ازجمله دیگر خروجی‌ها می‌توانیم به انرژی، تکنولوژی، مواد اولیه و خدمات خریداری شده اشاره کنیم. در ادامه برخی از انواع بهره‌وری را معرفی می‌کنیم تا دریابید که معیار سنجش بهره وری چیست.

• بهره‌وری نیروی کار: معمولا بر اساس خروجی هر ساعت یک نیروری کار سنجیده می‌شود.
• بهره‌وری سرمایه: به پول مصرف شده برای تولید خروجی‌های مد نظر سازمان بهره‌وری سرمایه می‌گویند.
• بهره‌وری چند عاملی: به این حالت بهره‌وری کل عوامل نیز می‌گویند. برای محاسبه آن باید انواع ورودی‌ها را در نظر بگیرید. محاسبه این بهره‌وری در مناطق مختلف دنیا به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود.

قانون افزایش بهره وری چیست؟

طبق قانون افزایش بهره‌وری معمولا در بلندمدت بهره‌وری متناسب با جذر خروجی، رشد می‌کند. در علم اقتصاد این قانون به رابطه بین رشد تولید و رشد بهره‌وری اشاره دارد. بر اساس این قانون، رشد سریع‌تر تولید به علت افزایش بازدهی موجب افزایش بهره‌وری می‌شود. بدیهی است که اگر سازمانی در مقایسه با ماه گذشته با منابع مشابه تولید بیشتری داشته باشد این بدان معناست که بهره‌وری آن سازمان افزایش یافته است.

چرخه بهره وری

چرخه بهره‌وری توالی تکرارپذیری از اقدامات است که به صورت منظم و با فواصل زمانی مساوی انجام می‌دهید. ممکن است که این اقدامات را به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه یا در دوره‌های زمانی مشخص دیگری انجام دهید.

ازجمله مزایای چرخه‌های بهره‌وری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• تمرین‌ها و فعالیت‌های شما را سنجیده‌تر می‌کند.
• انرژی ذهنی شما را حفظ می‌کند.
• اهمال‌کاری را خاتمه می‌دهد.
• مطابق ریتم طبیعی بدن شما است.
• برای انجام کارهای مضاعف فضای کافی ایجاد می‌کند.

نحوه عملکرد بهره وری

بهره‌وری زمانی افزایش می‌یابد که سرعت تولید خروجی‌ها از سرعت ورودی‌ها بیشتر شود یا شرکت بتواند همان خروجی‌ها را با تعداد ورودی‌های کمتر تولید کند.

در ادامه با شرح یک مثال بیشتر توضیح می‌دهیم که بهره وری چیست.

فرض کنید صاحب یک باغ سیب هستید و به دنبال راهی برای افزایش بهره‌وری عملیات سیب‌چینی سالیانه خود می‌گردید. معمولا ۵۰ نفری که در باغ شما مشغول به کار هستند به طور متوسط با دست‌هایشان ۱۰۰۰۰ عدد سیب را در ساعت می‌چینند. بنابراین بهره‌وری هر نفر در هر ساعت برابر است با ۲۰۰ عدد سیب. این عدد بد نیست اما می‌توانید با کمک ۴ راهکار زیر آن را بدون وارد کردن فشار مضاعف به کارگران به میزان قابل توجهی افزایش دهید.

1. پیشرفت فناوری: می‌توانید از تکنولوژی پیشرفته‌تری برای چیدن سیب‌ها استفاد کنید و تعداد چیده شده‌ها را تا حدی افزایش دهید که سود آن بیشتر از هزینه‌هایتان شود. به طور مثال اگر برای هر کارگر دستگاه سیب‌چین تهیه کنید خروجی دوبرابر می‌شود و در واقع هر نفر در ساعت ۴۰۰ سیب می‌چیند.
2. اثربخشی فنی: از نظر فنی می‌توانید دستگاه‌ها و همچنین افراد را پرورش دهید. به طور مثال ممکن است توان نیروهای کاری شما بیش از ۲۰۰ سیب در ساعت باشد و اگر آموزش بهتر بدهید تا زاویه چیدن بهتری داشته باشند یا ابزار مناسب‌تری را در اختیارشان قرار دهید بهره‌وری این افراد افزایش می‌یابد.
3. بهبودهای سازمانی: ممکن است با کمک چیدمان مجدد افراد بتوانید بهره‌وری گروه را افزایش دهید و کل باغ را پوشش دهید.
4. افزایش منابع: می‌توانید با گسترش منابع و زیرساخت‌ها بهره‌وری را افزایش دهید. به طور مثال ممکن است با دوبرابر کردن ابعاد باغ، دوبرابر کردن تعداد نیروی کار و تعداد ماشین‌هایی که به کار گرفته‌اید میزان سیب‌های جمع‌آوری شده را به میزان دو برابر افزایش دهید. در این حالت بسیاری از هزینه‌ها ثابت هستند و با وجود دو برابر شدن خروجی، ورودی‌ها دو برابر نمی‌شوند و این به نفع شما خواهد بود.

اهمیت و مزایای بهره وری

پس از آن‌که دانستیم بهره وری چیست حال به علت اهمیت و مزایای آن می‌پردازیم. واقعیت این است که بهره‌وری مهم‌ترین عامل موفقیت شرکت‌ها در برابر رقبایشان است. با افزایش بهره‌وری قیمت تمام شده هر کالا یا خدمت کاهش می‌یابد. بنابراین می‌‌توانید قیمت محصول یا خدمات را به قدری پایین بیاورید که مشتری‌ها را از رقیبان دور کنید. در نظر داشته باشید که اگر بهره‌وری شما در مقایسه با رقبا مقدار کمتری باشد به احتمال زیاد از آن‌ها جا می‌مانید و نمی‌توانید به سود مورد انتظار خود دست یابید. این رقیبان می‌توانند در سطح تحصیلی باشند که مهم‌ترین بخش آن کنکوری‌ها هستند. همچنین در کسب و کارهای دیجیتال رقابت به مراتب سخت و تنگاتنگ است.

در ادامه به برخی از مزایای بهره وری بیشتر در تجارت و کسب و کار می‌پردازیم:

• رضایت بیشتر مشتری: یکی از معضلات در همه کسب و کارها نارضایتی مشتری است که باید به کمک تکنیک های متقاعد سازی مشتری به آن‌ها رسیدگی کنید. اما قبل از بروز این قبیل اتفاقات اطمینان داشته باشید که اگر با افزایش بهره‌وری قیمت محصولات را پایین بیاورید یا با سرعت بیشتری محصول یا خدمت را به دست مشتریان برسانید، مشتری‌های راضی و خوشحالی خواهید داشت.
• شرایط بهتر برای خرید مواد اولیه: اگر بهره‌وری بیشتر شما باعث افزایش تولید شرکت شود مواد اولیه بیشتری خریداری می‌کنید و معمولا در چنین حالتی می‌توانید این مواد را با قیمت پایین‌تری بخرید.
• افزایش دستمزد: افزایش بهره‌وری سازمان این امکان را فراهم می‌کند که دستمزد بهتری به کارمندان پرداخت کند. بنابراین مزیت دیگر افزایش بهره‌وری افزایش قدرت مذاکره برای حقوق و دستمزد است.
• افزایش سرمایه: وقتی بهره‌وری را افزایش می‌دهید و به سود بیشتری می‌رسید دسترسی شما به سرمایه‌های بیشتر نیز امکان‌پذیر می‌شود. به طور مثال می‌توانید در مناقصه‌ها شرکت کنید و به سرمایه‌های بیشتری برسید.

به طور خلاصه اگر بخواهیم فهرستی از مزایای بهره‌وری را ارائه کنیم باید موارد زیر را نام ببریم:

• استفاده موثر از منابع
• کاهش هزینه تولید
• کاهش هزینه نهایی محصولات یا خدمات
• افزایش حقوق کارمندان
• کاهش هزینه‌های سربار
• افزایش سودآوری کسب و کار
• افزایش درآمد سرانه
• رفاه و رشد کلی

موانع بهره وری شرکت ها

بسیاری از شرکت‌ها با وجود آن‌که می‌دانند بهره وری چیست و چه مزایایی دارد از بیشترین مقدار آن استفاده نمی‌کنند. به طور مثال برخی از کارمندان در شرکت فقط چند ساعت از روز را فعالیت می‌کنند و در ساعت‌های دیگر عملکرد خوبی ندارند. این فقط یکی از موانع سر راه سازمان‌ها است که آن‌ها را از رسیدن به چشم‌اندازشان محروم می‌کند. در ادامه به ۶ مورد از موانع متداول در مسیر سازمان‌ها اشاره می‌کنیم.

1. افزایش سرشلوغی به جای بهره‌وری

مردم معمولا اعلام می‌کنند که بهره‌وری بالایی دارند زیرا در تمام طول روز مشغول کار هستند. در حالی که به احتمال زیاد این افراد به جای این‌که سریع و هوشمند کار کنند سخت و طولانی به انجام وظایف خود مشغول هستند. شرکت‌هایی که کارمندان شلوغشان را تشویق می‌کنند هرگز به بالاترین سطح بهره‌وری نمی‌رسند. برای رفع این مانع باید تمرکز اصلی سازمان روی خروجی کار باشد و راهکارهایی برای افزایش آن به کار بگیرد.

ممکن است کارمندی در شرکت حاضر باشد که از نظر شرایط ظاهری در حد استاندارد کار کند اما بهره‌وری او در مقایسه با کارمندی پرمشغله به مراتب بیشتر باشد. اگر سازمان به کارمند دوم بیشتر از کارمند اول اهمیت بدهد بهره‌وری به مرور در کل سازمان کاهش می‌یابد و همه افراد برای این‌که به منافع خود برسند خودشان را با انواع وظایف ریز و درشت مشغول می‌کنند.

2. جلسات بی‌ثمر

جلسات بدون نتیجه و غیرضروری بهره‌وری تمام افراد حاضر در آن جلسات را کاهش می‌دهند. برای از بین بردن این مانع در شرکت می‌توانید سرعت شروع و پایان جلسات را افزایش دهید، دستورجلسه مشخصی تدوین کنید، از آمادگی تمام افراد برای حضور مطمئن شوید و در پایان هر جلسه فهرستی از وظایف هر نفر برای پیگیری موضوعات گفته شده آماده کنید. با تکرار این روش به‌مرور مهارت‌های مذاکره شما و اعضای سازمان نیز پرورش می‌یابد و می‌توانید به بهترین نحو مطالبات خود را در جلسات مذاکره مطرح کنید و به بیشترین منافع برسید.

3. وجود ایمیل‌ها

ایمیل‌های کاری و نامه‌های اداری گاهی زمان زیادی را از کارمندان می‌گیرد. بسیاری از این نامه‌ها حتی مربوط به کارمند خاصی نیستند و به صورت کلی ارسال شده‌اند. در مجموع مهارت برقراری ارتباط با همکاران اهمیت بسیار زیادی دارد اما اگر می‌خواهید بهره‌وری را افزایش دهید باید زمان محدودی را برای پاسخگویی به پیام‌های کاری صرف کنید.

4. ضعف در مدیریت زمان

یکی از بزرگ‌ترین موانع افراد در سازمان‌ها ضعف در مهارت مدیریت زمان است. در واقع بسیاری از افراد با دیدن پیام جدیدی از همکارشان سریع دست از کار می‌کشند و به درخواست او رسیدگی می‌‌کنند. این در حالی است که کارهای خود را نیمه‌کاره رها کرده‌اند. اگر کامندان شما چک لیست یا فهرست انجام کارها (to-do list) نداشته باشند احتمال این‌که در طول انجام وظایف با کمبود زمان مواجه شوند بسیار زیاد است.

این افراد معمولا ایمیل‌های نخوانده، کارهای نصفه‌نیمه و تمرکز بسیار کمی دارند. تنها راه‌حل برای آن‌ها این است که اصول مدیریت زمان را به آن‌ها بیاموزید و کمک کنید که درک کنند بهره وری چیست و برای افزایش آن هر روز کمی بیشتر تلاش کنند.

5. بی‌خبری از پیشرفت‌های تکنولوژی

گاهی سازمان‌ها از تکنولوژی جدید بی‌خبر هستند یا با وجود اطلاع از پیشرفت‌های مربوط به صنایع خود آپدیت کردن شرکت با فناوری‌های جدید را به تعویق می‌اندازند. به همین علت بهره‌وری آن‌ها پایین می‌ماند و از رقبایشان عقب می‌افتند. به طور مثال استفاده از هوش مصنوعی فرصت بسیار خوبی را برای شرکت‌های برنامه‌نویسی فراهم کرده است که بتوانند با استفاده از ChatGPT سرعت کارشان را به میزان قابل توجهی افزایش دهند. حال اگر یک سازمان بدون توجه به این امر مانند همیشه پروژه‌هایش را پیش ببرد فرصت افزایش بهره‌وری خود را از بین می‌برد.

6. فرایندهای دستی

کارمندان در طول روز زمان زیادی را صرف واردکردن، دریافت کردن و تغییردادن داده‌ها می‌کنند و این امر ممکن است بهره‌وری آن‌ها را کاهش دهد. زیرا می‌توانستند همین زمان را به کار مفیدتری اختصاص دهند. همچنین معمولا برخی از کارمندان زمان زیادی را به تجزیه و تحلیل و گردآوری داده‌ها سپری می‌کنند تا در تصمیم گیری چند معیاره بتوانند برای موقعیت‌های مختلف انتخاب‌های درستی داشته باشند. این فرایند نیز بهره‌وری را کاهش می‌دهد.

تمامی این فرایندهای دستی امروزه به صورت اتوماسیونی درآمده‌اند و شرکت‌ها به مرور و با درک این موضوع که بهره وری چیست به اهمیت تهیه زیرساخت‌ها برای اتوماسیونی کردن فرایندها پی برده‌اند. بدیهی است که هرچقدر سیستم‌ها خودکارتر شوند خطاهای انسانی کمتری به وجود می‌آید و فرصت برای استفاده مفیدتر از کارمندان افزایش پیدا می‌کند.

۷. بروز خطا و خرابی

در برخی مواقع سیستم کسب و کار از دسترس خارج می‌شود. این خرابی‌های غافلگیرکننده در عملکرد کل سیستم تاثیر منفی می‌گذارد. در محاسبه بهره‌وری همواره این نوع مشکلات را از کل ارزیابی کسر می‌کنند.

۸. میزان استعفای کارکنان

در این محاسبه تمرکز روی درصدی از کارکنان است که در برهه زمانی مشخصی سازمان را ترک کرده‌اند. وقتی این درصد بالا می‌رود بهره‌وری کاهش می‌یابد زیرا با رفتن نیروی باسابقه باید نیرو، زمان و هزینه زیادی را صرف جذب و آموزش نیروهای جدید کنید در حالی که می‌توانستید از این منابع برای رشد و پیشرفت سازمان بهره بگیرید.

بهره وری سبز چیست؟

بهره‌وری سبز نوعی استراتژی برای افزایش همزمان بهره‌وری و عملکرد محیط زیستی برای توسعه کلی اجتماعی و اقتصادی است که منجر به بهبود پایدار زندگی انسان‌ها می‌شود. استفاده از استراتژی بهره‌وری سبز امروزه یکی از مزیت‌های رقابتی میان سازمان‌های مرتبط است و با کمک آن توانسته‌اند بسیاری از هزینه‌های خود را کاهش دهند.

در ادامه به برخی از مزیت‌های این استراتژی می‌پردازیم:

• افزایش سودآوری
• افزایش سلامت و امنیت
• ساخت محصولات با کیفیت
• ترویج فرهنگ حمایت از محیط زیست
• تضمین انطباق با مقررات
• نمایش تصویر مناسبی از برند سازمان
• افزایش روحیه
• ایجاد توسعه پایدار

پاداش بهره وری چیست؟

معمولا پاداش بهره‌وری (Productivity Bonus) در محیط‌های کاری با افزایش حقوق تعریف می‌شود. به طور مثال با کارمند فروش قرارداد می‌بندند که در طول ماه حداقل ۳۰ عدد از محصول خاصی را بفروشد و به‌ازای هر فروش اضافه ۱۰ درصد از سود حاصل را به او می‌دهند. در هر کسب و کاری که باشید می‌توانید چنین پاداش‌هایی را برای کارکنان خود تعریف کنید تا انگیزه آن‌ها افزایش یابد و دریابند که بهره وری چیست.

در زندگی نیز پاداش بهره‌وری رسیدن به هدف‌های بزرگ و کوچک است. اگر در حین انجام کارهای روزانه تمرکز کافی داشته باشید و بدون توجه به عوامل حواس‌پرتی وظایف خود را مطابق اهدافتان انجام دهید بهره‌وری خود را بالا می‌برید و در نهایت به آنچه مد نظرتان است دست می‌یابید.

در ادامه به برخی از نکات کلیدی درباره بهره‌وری اشاره می‌کنیم.

• بهره‌وری مهم‌ترین عامل سودآوری و توانایی شرکت‌ها برای پیشرفت است.
• برای اندازه‌گیری بهره‌وری نیروی کار محاسبه می‌کنند که چه مقدار از ورودی‌ها نظیر کار و سرمایه به محصول و خدمات تبدیل شده‌اند.
• موانع افزایش بهره‌وری عبارت‌اند از ایمیل‌های بیش از حد، جلسات بسیار زیاد، فرایندهای دستی فراوان و تکنولوژی‌های قدیمی صنعتی. بنابراین به سادگی می‌توانید این موانع را برطرف کنید.
• شناسایی و پیگیری معیارهای بهره‌وری به شرکت‌ها برای مدیریت و پرورش بهره‌وری نیروی کار کمک می‌کند.
• نرم‌افزارهای مدیریت عملکرد ابزار مناسبی برای اندازه‌گیری و مدیریت بهره وری شما و گروهتان هستند.

جمع بندی

در این مطلب توضیح دادیم که بهره وری چیست و آن را در ابعاد مختلف زندگی نظیر کار و تحصیل بررسی کردیم. همچنین به روش‌های افزایش بازدهی و نحوه ارزیابی میزان بهره‌وری نیز پرداختیم. افرادی که از بیشترین حد پتانسیل خود استفاده می‌کنند و به‌اصطلاح به خودشکوفایی می‌رسند همواره بهره‌وری بالایی دارند و در هر حیطه‌ای که فعالیت کنند باعث ترقی و رشد مجموعه خود می‌شوند.