فرادرسرشته طراحی داخلی | معرفی، حقوق و درآمد و بازارکار
شاید تا به حال عنوان رشته طراحی داخلی به گوشتان خورده باشد و بخواهید بدانید چگونه می‌توانید به تحصیل این رشته در دانشگاه‌ها بپردازید. متاسفانه باید به شما بگوییم که این کار غیرممکن است. برخلاف دانشگاه‌های خارج از کشور، رشته‌ای با عنوان «طراحی داخلی» در دانشگاه‌های داخل کشور ارائه نمی‌شود. البته این به منظور غیرممکن بودن فعالیت در این حوزه نیست. طراحی داخلی، در واقع یک حوزه شغلی است که با تحصیل در رشته‌هایی مانند معماری داخلی، می‌توانید در آن فعالیت کرده و علاقه خود به هنر ایجاد فضاهای داخلی زیبا و کاربردی را دنبال کنید. در این مطلب از مجموعه مطالب معرفی رشتههای دانشگاهی مجله فرادرس، قصد داریم شما را با رشته طراحی داخلی، حقوق، درآمد و بازار کار این حوزه جذاب و هنری آشنا کنیم.
رشته طراحی داخلی مناسب چه کسانی است؟
«طراحی داخلی» (Interior Design)، تلفیقی از علم و هنر خلق فضاهای داخلی زیبا و کاربردی است. طراحان داخلی، با ذوق هنری خود، محیط داخل سازه‌های مسکونی، تجاری، اداری و هر محیط بسته‌ای را به یک فضای جذاب تبدیل می‌کنند.
البته، این افراد، با بهره‌گیری از دانش فنی خود، ضمن توجه به المان‌های ظاهری، کاربری محیط برای رفع نیازهای ساکنین را نیز در نظر می‌گیرند.
طراحان داخلی، در حین انجام پروژه‌های خود با چالش‌های متعددی نظیر اجرای پروژه بر اساس توقعات کارفرما، ایجاد توازن بین زیبایی و کاربری فضا، انتخاب مواد اولیه مناسب بر اساس بودجه، اتمام فعالیت‌ها بر اساس برنامه زمانی، همکاری با پیمانکاران، اجرای پروژه بر اساس قوانین، ایجاد ارتباط موثر با افراد حاضر در پروژه و چالش‌های دیگر مواجه می‌شوند. یک طراح داخلی خوب، باید توانایی مدیریت و رفع این چالش‌ها را داشته باشد. به این ترتیب، می‌توان نتیجه گرفت که رشته طراحی داخلی، مناسب افراد دارای خلاقیت، ذوق هنری، درک فنی، مهارت‌های ارتباطی، توانایی حل مسئله و قابلیت مدیریت پروژه است. شاید این مهارتها کمی کلی به نظر بیایند. در بخش‌های بعدی و با معرفی دروس مهم رشته طراحی داخلی، بیشتر با مهارت‌های مورد نیاز برای موفقیت در رشته طراحی داخلی آشنا می‌شوید.
کدام دروس دوره دبیرستان در رشته طراحی داخلی بیشتر کاربرد دارند؟
طراحی داخلی، با عنوان رشته معماری داخلی در هنرستان‌ها و دانشگاه‌های ایران آموزش داده میشود. در میان رشتههای کاردانش و فنی و حرفه‌ای، رشته‌ای با عنوان «معماری داخلی» وجود دارد. در این رشته، کتاب‌های تخصصی زیر به دانش‌آموزان تدریس می‌شوند:
- (+) طراحی و زبان بصری
- (+) دانش فنی پایه - معماری داخلی
- (+) تزیینات سلولزی، رنگ، موکت و فضاهای داخلی
- همراه هنرجو - معماری داخلی
- تزیینات سنگی، سرامیکی و پلیمری در فضاهای داخلی
- کاربرد فناوری‌های نوین
- معماری داخلی فضاهای مسکونی
- تزیینات چوبی و پارچه‌ای
- دانش فنی تخصصی - معماری داخلی
- تزیینات گچی و مبلمان پارچه‌ای و پلیمری
- معماری داخلی فضاهای تجاری
اگر از دوره متوسطه شغل مورد علاقه خود را انتخاب کرده‌اید و قصد دارید خود را برای تبدیل شدن به یک طراح داخلی موفق آماده کنید، با کتاب‌های بالا سر و کار خواهید داشت. البته در کنار این مباحث، باید خود را برای یادگیری ریاضی، فیزیک، شیمی و زبان نیز آماده کنید.
افرادی که قصد تحصیل و فعالیت در رشته طراحی داخلی در دانشگاه را دارند، باید از طریق کنکور سراسری ریاضی یا هنر، در رشتههای معماری یا معماری داخلی پذیرش شوند. اگر قصد تحصیل در رشته معماری داخلی و ادامه تحصیل تا مقاطع بالاتر را دارید، در دبیرستان، بر روی دروس زیر تمرکز کنید:
- دروس مربوط به ریاضیات و محاسبات
- دروس مربوط به هندسه و ترسیم
- دروس مربوط به تاریخ ایران و جهان
گرایش های رشته طراحی داخلی برای ادامه تحصیل چه هستند؟
معماری داخلی، به عنوان یکی از گرایش‌های معماری شناخته میشود. البته برخی از دانشگاه‌های دولتی، موسسات غیرانتفاعی و غیره، این رشته را در مقطع کارشناسی نیز ارائه می‌کنند. از گرایش‌های رشته معماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- معماری اسلامی
- (+) مهندسی معماری
- معماری منظر
- انرژی و معماری
- معماری داخلی
- تکنولوژی معماری
- بازسازی پس از سانحه
- مدیریت پروژه و ساخت
- فناوری معماری
فارغ‌التحصیلان رشته معماری می‌توانند در هر یک از این گرایش‌ها به ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد بپردازند. البته با توجه به گرایش و دروس گذرانده شده در مقطع کارشناسی، احتمال نیاز به گذراندن برخی از دروس جبرانی وجود دارد.
مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته طراحی داخلی چه هستند؟
دروس تمام رشتههای دانشگاهی، به دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی و پایه تقسیم می‌شوند. رشته طراحی داخلی یا همان طراحی داخلی نیز از این قضیه مستثنی نیست. دانشجویان رشته طراحی داخلی یا معماری داخلی در مقطع کارشناسی، ملزم به گذراندن ۱۳۴ واحد هستند. از این ۱۳۴ واحد، ۲۰ واحد به دروس عمومی، ۳۴ واحد به دروس پایه، ۲۷ واحد به دروس اصلی، ۳۹ واحد به دروس تخصصی، ۸ واحد به دروس اختیاری و ۶ واحد به پایان‌نامه اختصاص دارد. البته ممکن است با توجه به شرایط گروه آموزشی، تعداد این واحدها کمی تفاوت داشته باشد.
دروس عمومی، دروسی هستند که تمام دانشجویان، فارغ از رشته تحصیلی‌شان، باید نمره قبولی در آن‌ها را دریافت کنند. به عنوان مثال، زبان عمومی، تربیت بدنی، ادبیات فارسی و غیره، به عنوان واحدهای عمومی رشتههای مختلف در مقطع کارشناسی پیوسته در نظر گرفته می‌شوند. از دروس پایه در رشته معماری داخلی، عبارت هستند از:
- (+) مبانی معماری
- (+) مبانی معماری داخلی
- (+) هندسه مناظر و مرایا
- (+) انسان، طبیعت، معماری
- انسان، طبیعت، ارگونومی
- (+) مقدمات طراحی معماری
- (+) مقدمات طراحی معماری داخلی
- (+) عکاسی ۱
- عکاسی 2
- (+) نماد شناسی
- (+) هندسه کاربردی
- (+) ریاضیات و آمار
- (+) فرم و فضا
در کنار دروس پایه و تخصصی، دروسی نیز وجود دارند که بیشتر بر روی مباحث مشترک بین گرایش‌های مختلف یک رشته تمرکز می‌کنند. این دروس، با عنوان دروس اصلی شناخته می‌شوند. دروس اصلی رشته معماری عبارت هستند از:
- (+) آشنایی با تاریخ معماری
- آشنایی با تاریخ معماری تزیینی
- (+) آشنایی با معماری جهان اسلام
- آشنایی با معماری تزیینی معاصر
- تئوری معماری داخلی
- (+) متره و برآورد
- شناخت مواد و مصالح
- (+) حجم‌شناسی و (+) ماکت‌شناسی
- تاریخ مبلمان
- باغ آرایی
- (+) محوطه سازی
- (+) تنظیم شرایط محیطی
- تنظیم شرایط اقلیمی
دروس پایه و اصلی معماری داخلی، مباحث مقدماتی و پایه مورد نیاز برای قدم گذاشتن در رشته طراحی داخلی و یادگیری مهارت‌های جدید در این حوزه را پوشش می‌دهند. برای تقویت این مهارتها، دانشجویان باید مباحث تخصصی‌تر گرایش انتخابی خود را نیز یاد بگیرند. این کار، با گذراندن واحدهای تخصصی زیر صورت می‌گیرد:
- (+) بیان معماری
- (+) بیان معماری داخلی
- (+) بیان معماری داخلی 2
- (+) طراحی معماری
- (+) طراحی معماری داخلی 1
- طراحی معماری داخلی 2
- (+) طراحی معماری داخلی 3
- (+) اصول فنی ساختمان 1
- اصول فنی ساختمان 2
- طرح تغییر عملکرد معماری داخلی
- عناصر مدولار و پیش ساخته
- (+) مدیریت کارگاه
- (+) مقررات معماری داخلی
- (+) گرافیک معماری داخلی
- (+) آشنایی با طراحی صنعتی
واحدهای رشته طراحی داخلی به موارد بالا محدود نمی‌شوند. در هر رشته‌ای، دانشجویان ملزم به انتخاب چند درس اختیاری هستند. هدف از گذراندن واحدهای اختیاری، گسترش دانش تخصصی و آمادگی برای ورود به مقاطع بالاتر در همان حوزه یا حوزه‌های دیگر است. از دروس اختیاری رشته طراحی داخلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- (+) آشنایی با هنرهای سنتی ایران
- آشنایی با هنرهای معاصر ایران
- (+) فلسفه هنر اسلامی
- (+) روش تحقیق
- طرح اشیا در تمدن اسلامی
- (+) کاربرد کامپیوتر در طراحی
- (+) تاریخ هنر جهان
- تاریخ هنر ایران
- (+) شناخت منسوجات
با صلاحدید مدیر گروه آموزشی، امکان وجود دروس اختیاری دیگر در فهرست بالا وجود دارد. تمام دروس دانشگاهی رشته معماری داخلی برای ورود به عرصه طراحی داخلی، مهم هستند. البته، نکته مهم در یادگیری این دروس، افزایش مهارت برای به‌کارگیری آن‌ها در پروژه‌های عملی است. مقطع کارشناسی ارشد رشته معماری داخلی، از ۳۲ واحد تشکیل میشود. از این ۳۲ واحد، ۲۲ واحد به دروس الزامی، ۴ واحد به دروس اختیاری و ۶ واحد به پایان‌نامه اختصاص دارد. دروس الزامی طراحی داخلی در مقطع کارشناسی ارشد عبارت هستند از:
- طرح معماری داخلی ۱
- طرح معماری داخلی ۲
- طرح معماری داخلی ۳
- فناوری‌های معماری داخلی
- سمینار معماری داخلی و عرصه‌های وابسته
- تاریخ و مبانی نظری معماری داخلی
- شیوه‌های بیان معماری داخلی
- سمینار هنر معماری در بینش اسلامی
علاوه بر دروس الزامی بالا، دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشته معماری داخلی می‌توانند تا حداکثر ۴ واحد از دروس اختیاری زیر را انتخاب کنند:
- مدیریت طراحی و بازاریابی
- طرحها و مهارتها در هنرهای سنتی
- تجزیه و تحلیل آثار معماری داخلی
- کاربرد پیشرفته کامپیوتر در معماری داخلی
با توجه به شرایط گروه آموزشی، ممکن است حق انتخابی در دروس اختیاری وجود نداشته باشد.
فارغ التحصیل رشته طراحی داخلی در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟
فارغ‌التحصیلان رشته معماری داخلی، گزینه‌های زیادی را برای فعالیت در رشته طراحی داخلی پیش روی خود می‌بینند. شاید جذاب‌ترین و چالش‌برانگیزترین گزینه برای این افراد، تاسیس دفتر شخصی خود و همکاری مستقیم با کارفرمایان باشد. در صورت فراهم نبودن شرایط برای انجام این کار، فعالیت در شرکت‌ها، ادارات و موسسات فعال در حوزه طراحی داخلی نیز گزینه مناسبی خواهد بود.
به طور کلی، گزینه‌های شغلی معماران و طراحان داخلی را می‌توان به موارد زیر تقسیم کرد:
- فعالیت به عنوان طراح داخلی در شرکت‌های مشاوره معماری و طراحی داخلی، شرکت‌های برگزارکننده رویدادها، شرکت‌های ساختمان‌سازی، شرکت‌های دولتی و غیره
- فعالیت به عنوان طراح دکوراسیون داخلی
- بازاریابی و فروش محصولات مرتبط با حوزه معماری، معماری داخلی و دکوراسیون داخلی
- آموزش مبانی معماری و طراحی داخلی در آموزشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و دانشگاه‌ها
طراحان داخلی، قادر به فعالیت در صنایع مختلف هستند. به عنوان مثال، در صنعت گردشگری، طراحان داخلی به طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی هتل‌ها، استراحتگاه‌ها و مراکز اقامتی می‌پردازند. این افراد می‌توانند در طراحی فضای داخلی مراکز تجاری، فروشگاه‌ها، انواع مراکز درمانی نظیر بیمارستان‌ها، ادارات، انواع مراکز آموزشی مانند مدارس مشغول به کار شوند.
بازار کار رشته طراحی داخلی به چه صورت است؟
رشته طراحی داخلی، یکی از رشتههای دارای فرصت‌های شغلی خوب است که پیش‌بینی میشود در سال‌های آینده، با اقبال بیشتری در داخل و خارج کشور مواجه شود. با افزایش جمعیت، نیاز به ساخت سازه‌های مسکونی، تجاری و اداری افزایش می‌یابد. همین موضوع، رشد تقاضا برای به کارگیری دانش کارشناسان طراحی داخلی جهت طراحی فضاهای زیبا و کاربردی را به همراه دارد.
فارغ‌التحصیلان رشته معماری می‌توانند با شرکت در آزمون‌های استخدامی نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی، به عنوان کارشناس طراحی داخلی در پروژه‌های مختلف مشغول به کار شوند. گرفتن پروانه اشتغال به کار مهندسی، از دیگر گزینه‌های فعالیت در بازار کار این رشته است. البته دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی، نیاز به چند سال سابقه کار دارد.
شاید بهترین ویژگی بازار کار رشته طراحی داخلی، امکان فعالیت مستقل در آن باشد. افرادی که از توانایی و مهارت خوبی برخوردارند، فارغ از سابقه فعالیت‌شان در این حوزه، می‌توانند به طور مستقیم با کارفرماها در پروژه‌های کوچک تا بزرگ مذاکره کرده و در پروژه‌های آن‌ها مشغول شوند. همین ویژگی، بازار کار رشته طراحی داخلی را جذاب‌تر می‌کند.
میزان حقوق دریافتی توسط طراحان داخلی به پارامترهای مختلفی نظیر سابقه، مقیاس پروژه، مدرک تحصیلی و غیره بستگی دارد. افراد باسابقه، معمولا حقوق بالاتری دریافت می‌کنند. هرچه مقیاس پروژه‌ها بزرگ‌تر باشد، امکان دریافت حقوق بیشتر وجود دارد. به طور کلی و در شرایط مشابه، حقوق افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد بیشتر از حقوق افراد دارای مدرک کارشناسی است. البته تمام این موارد، برای فعالیت به عنوان یک کارمند با حقوق ثابت صدق می‌کند.
اگر یک طراح داخلی به صورت پروژه‌ای و مستقل فعالیت کند، می‌تواند به درآمد بالاتر یا پایین‌تری - بسته به تخصص و مهارت خود - برسد. در مجموع، بازار کار رشته طراحی داخلی نسبت به دیگر رشتههای مهندسی و هنر، گسترده‌تر است اما مانند هر رشته‌ای، موفقیت در آن به افزایش مهارت‌های تخصصی و عمومی نیاز دارد.
برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارت‌های تخصصی رشته مورد نظر باید با سایر مهارت‌های فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت، این مهارت‌های فردی هستند که یک شخص را از میان رقبا متمایز می‌کنند و سبب موفقیت او در زمینه‌ها و موقعیت‌های شغلی می‌شوند. چنین مهارت‌هایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیط‌های کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارت‌های نرم» از آن نام می‌برند. به همین دلیل، برای یادگیری مهارت‌های فردی، مشاهده مجموعه فیلمهای آموزش توسعه مهارت فردی فرادرس پیشنهاد میشود که لینک آن در زیر آورده شده است.
- برای مشاهده مجموعه فیلمهای آموزش توسعه مهارت فردی + اینجا کلیک کنید.
امکان ادامه تحصیل در رشته طراحی داخلی در داخل ایران چگونه است؟
شروع تحصیل در رشته معماری داخلی یا طراحی داخلی در داخل ایران می‌توان از مقطع متوسطه در هنرستان/مراکز فنی و حرفه‌ای یا مقطع کارشناسی در دانشگاه و موسسات آموزش عالی باشد. بر این اساس، برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، گزینه‌های مختلفی پیش‌روی دانشجویان قرار می‌گیرد.
اگر فردی، دیپلم خود را در رشتههای نقشه‌کشی معماری یا معماری داخلی (در نظام جدید)، رشتههای نقشه‌کشی معماری یا مرمت آثار فرهنگی (در نظام ترمی واحدی) یا نقشه‌کشی معماری (در نظام قدیم) دریافت کرده باشد، می‌تواند در مقطع کاردانی این رشته در دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای، دانشگاه‌های علمی کاربردی و موسسات غیرانتفاعی به ادامه تحصیل بپردازد. این کار با شرکت در آزمون مقطع کاردانی ویژه دانشگاه فنی و حرفه‌ای و موسسات آموز عالی غیردولتی-غیرانتفاعی انجام می‌گیرد. برای مشاهده دانشگاه‌های ارائه‌دهنده رشته معماری داخلی، دفترچه ثبت نام و انتخاب رشته را از سایت سازمان سنجش دریافت کنید.
دانش‌‌آموزانی که دارای دیپلم نظری هستند، با ثبت در کنکور هنر یا ریاضی می‌توانند به تحصیل در مقطع کارشناسی رشته معماری یا معماری داخلی بپردازند. بر اساس دفترچه سال ۱۴۰۲، در صورت ثبت نام در آزمون سراسری گروه آزمایشی هنر و زبان‌های خارجی، امکان تحصیل در رشتههای کاردانی معماری، مهندسی حرفه‌ای معماری، مهندسی معماری و معماری داخلی مشغول به تحصیل شوند.
برای افرادی که تمایل به ادامه تحصیل در دانشگاه‌های دولتی را دارند، شرکت در کنکور سراسری گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی در اولویت قرار می‌گیرد. زیرا با قبولی در این کنکور، امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی معماری دانشگاه‌های دولتی فراهم میشود. بر اساس دفترچه انتخاب رشته سال ۱۴۰۲، تنها دانشگاه‌های دولتی هنر تهران و هنر شیراز، امکان تحصیل مستقیم در رشته معماری داخلی را فراهم می‌کنند. باقی گزینه‌های ادامه تحصیل در این رشته، از موسسات غیرانتفاعی هستند.
رشته معماری داخلی، یکی از گرایش‌های گروه معماری است. دانشجویان دارای مدرک کارشناسی می‌توانند با ثبت نام در کنکور کارشناسی ارشد، به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر این رشته بپردازند. د مقطع دکتری، رشته‌ی با عنوان معماری داخلی وجود ندارد. فارغ‌التحصیلان این رشته در مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند در یکی از رشتههای زیر در مقطع دکتری تحصیل کنند:
- معماری
- فناوری معماری
- معماری اسلامی
- معماری منظر
- مهندسی طراحی محیط زیست
امکان ادامه تحصیل در رشته طراحی داخلی در خارج از کشور به چه صورت است؟
رشته طراحی داخلی، یکی از رشتههای پرطرفدار و رو به رشد در خارج از کشور محسوب میشود. از این‌رو، دانشگاه‌های بسیار زیادی این رشته را با عنوان معماری داخلی یا طراحی داخلی ارائه می‌کنند. کشورهای انگلیس، آمریکا، کانادا، اسپانیا، سوئد، دانمارک، ژاپن، ترکیه، چین، ایتالیا و قبرس، از بهترین گزینه‌های ادامه تحصیل در رشته طراحی داخلی محسوب می‌شوند. برای تحصیل در دانشگاه‌های این کشورها، می‌تواند به صورت بورس تحصیلی یا آزاد باشد.
برای آشنایی بیشتر و بهتر با سایر رشتههای دانشگاهی روی این لینک کلیک کنید.
نکته مهم برای ادامه تحصیل در رشته طراحی داخلی در خارج از کشور، آشنایی با زبان تدریس در دانشگاه‌های کشور مقصد و همچین داشتن تسلط نسبی بر روی زبان انگلیسی است. اغلب دانشگاه‌ها، برای اطمینان از مهارت‌های ارتباطی دانشجویان، از آن‌ها مدرک معتبر زبان نظیر تافل، آیلتس، دولینگو و غیره را درخواست می‌کنند. تحصیل در دانشگاه‌های آمریکا، علاوه بر این مدارک، به مدرک «جی‌آرای» (GRE) نیز نیاز دارد.
- برای مشاهده مجموعه فیلمهای آموزش زبان خارجی + اینجا کلیک کنید.
دروس دانشگاهی رشته طراحی داخلی تا چه میزان نیازهای بازار کار را مرتفع می‌کنند؟
یکی از برتری‌های رشتههای گروه معماری در دانشگاه، تدریس مباحث تئوری در کنار کارگاه‌های عملی است. دانشجویان رشته معماری داخلی، از همان ترم اول با ابزارهای طراحی و انجام پروژه‌های کلاسی سر و کار دارند. دروس دانشگاهی رشته طراحی داخلی، نیازهای دانشجویان برای ورود به بازار کار را تا حد قابل قبولی پوشش می‌دهند. با این وجود، آن چیزی که بیش از هر چیزی باعث جذب یک طراح داخلی در پروژه‌های مختلف میشود، تجربه و مهارت‌های آن‌ها است.
موفقیت در هر حوزه‌ای، نیازمند تلاش، صبر و یادگیری است. دانشجویان رشته معماری داخلی می‌توانند پس از فارغ‌التحصیلی، با ورود به دفاتر طراحی، آموخته‌های تئوری و عملی خود را بر روی پروژه‌های واقعی پیاده کنند. سپس، با کسب تجربه بیشتر و یادگیری مهارت‌های کاربردی‌تر، به جایگاه شغلی مورد نظر خود برسند.
