نرم افزارهای معماری کاربردی در بازار کار – ۲۰ برنامه + منابع یادگیری

نرم‌افزارهای کامپیوتری، از اصلی‌ترین ابزارهای دخیل در معماری روز دنیا هستند. اگر قصد ورود به رشته معماری را داشته و در مورد این رشته تحقیق کرده باشید یا مشغول تحصیل در رشته معماری بوده و در مورد نرم‌افزارهای تخصصی آن پرس و جو کرده باشید، یا به عنوان فاغ‌التحصیل رشته معماری، به دنبال ابزارهای کامپیوتری در حوزه تخصصی خود باشید، به احتمال زیاد نام نرم‌افزارهایی نظیر اِسکِچاپ، آرشیکد، رِویت، اتوکد، فتوشاپ، ایندیزاین و غیره را شنیده‌اید. این نرم‌افزارها، از پرکاربردترین و بهترین ابزارهای کامپیوتری در حوزه معماری هستند. البته نرم افزارهای رشته معماری، به این موارد ختم نمی‌شوند. در این مقاله، قصد داریم به معرفی نرم افزارهای عمومی و تخصصی معماری بپردازیم و کاربرد هر یک از آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم. علاوه بر این، بهترین منابع یادگیری این نرم‌افزارها را نیز معرفی خواهیم کرد. البته اگر به دنبال منابع جامع برای یادگیری نرم‌افزارهای تخصصی حوزه معماری و گرایش‌های مرتبط با آن هستید، توصیه می‌کنیم از مجموعه فیلم‌های آموزش نرم‌افزارهای معماری فرادرس، بازدید کنید.

معماری چیست ؟

«معماری» (Architecture)، هنر و علم برنامه‌ریزی، طراحی و اجرای سازه‌ها است. البته در اغلب موارد، این علم به منظور طراحی و نظارت بر روی فرآیند ساخت ساختمان‌ها به کار گرفته می‌شود.

معماری، علم مهندسی را با هنر در هم می‌آمیزد. از این‌رو، افراد علاقه‌مند به این حوزه، معمولا از مهارت‌های فنی و هنری خوبی برخوردار هستند.

ساختمان نمایش داده شده در تصویر بالا را در نظر بگیرید. این ساختمان، ظاهری منحصر به فرد دارد. طراحی این ظاهر، حاصل کار معماران است. البته، طراحی معماران باید قابلیت اجرا داشته باشد. امکان‌پذیری اجرای یک طرح، معمولا با همکاری مهندسان معماری و عمران مورد تایید یا عدم تایید قرار می‌گیرد.

مهارت های مورد نیاز برای موفقیت در رشته معماری چه هستند ؟

موفقیت در رشته معماری و گرایش‌های مختلف آن، نیازمند کسب مهارت‌های متعدد و متنوعی است. مهارت‌های ضروری در اغلب رشته‌ها، به دو گروه سخت و نرم تقسیم می‌شوند. از مهارت‌های سخت و نرم ضروری در رشته معماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مهارت‌های نرم
  • برقراری ارتباط موثر با دیگران
  • هوش احساسی و مدیریت احساسات
  • حل مسئله
  • مذاکره
  • مدیریت زمان
  • رهبری
• مهارت‌های سخت
  • تصویرسازی ذهنی
  • جزئی‌نگری
  • طراحی فنی سازه
  • مبانی اجرای سازه
  • محاسبات سازه
  • کار با کامپیوتر (نرم‌افزارهای معماری)

مهارت‌های سخت، معیار برای بررسی میزان تسلط یک فرد بر روی مباحث و ابزارهای تخصصی در نظر گرفته می‌شوند. از طرف دیگر، مهارت‌های نرم، توانایی‌های فرد در اجرای بهینه فعالیت‌ها و برقراری رابطه با دیگر افراد را نمایش می‌دهند. با وجود اهمیت برخورداری از مهارت‌های نرم در حوزه‌های مختلف، معمولا برای جذب افراد متخصص در موقعیت‌های شغلی مختلف، مهارت‌های سخت در اولویت قرار می‌گیرند.

اهمیت یادگیری نرم افزارهای معماری در چیست ؟

آشنایی با نرم افزارهای معماری، یکی از مهارت‌های سخت (تخصصی) برای موفقیت در این رشته محسوب می‌شوند. امروزه، کارشناسان اغلب حوزه‌ها، بسیاری از فعالیت‌های خود را با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری انجام می‌دهند. معماری نیز یکی از حوزه‌های است که کامپیوتر در آن نقش موثری دارد.

نرم‌افزارهای معماری، امکان انجام و بررسی طراحی‌های بیشتر در مدت زمان کمتر را فراهم می‌کنند. بدون این نرم‌افزارها، طراحی سازه‌های بزرگ و یا پیچیده، به زمان و هزینه زیادی نیاز خواهد داشت. البته فارغ از پیچیدگی و بزرگی پروژه‌ها، درصد زیادی از معماران، ترسیمات اولیه، طراحی و گرفتن خروجی بصری را به کمک نرم‌افزارهای کامپیوتری انجام می‌دهند.

نرم افزارهای معماری به چند دسته تقسیم می شوند ؟

نرم افزارهای رشته معماری و دیگر رشته، معمولا در دو گروه کلی نرم‌افزارهای عمومی و نرم‌افزارهای تخصصی قرار می‌گیرند. نرم‌افزارهای عمومی، نرم‌افزارهایی هستند که در حوزه‌های دیگر نیز کاربرد دارند. اما معماران می‌توانند از ابزارها و قابلیت‌های آن‌ها برای پیشبرد اهداف و انجام فعالیت‌های عمومی و یا تخصصی خود بهره بگیرند. به عنوان مثال، تقریبا در تمام رشته و حوزه‌ها، نیاز به نوشتن گزارش و اسناد متنی وجود دارد. به این منظور، معمولا از نرم‌افزارهای واژه‌پرداز (نظیر مایکروسافت ورد) استفاده می‌شود.

نرم‌افزارهای تخصصی، ابزارهای مختص به رشته معماری یا رشته‌های مرتبط با آن هستند. این نرم‌افزارها در هر حوزه‌ای کاربرد ندارند. معماران، نرم‌افزارهای تخصصی را به منظور انجام فعالیت‌هایی نظیر ترسیم، نقشه‌کشی، طراحی و غیره مورد استفاده قرار می‌دهند. البته نرم‌افزارهای تخصصی مورد استفاده توسط معماران، به حوزه فعالیت و گرایش آن‌ها نیز بستگی دارد. رشته معماری در مقاطع مختلف به گرایش‌های زیر تقسیم می‌شود:

• گرایش‌های رشته معماری در مقطع کاردانی
  • معماری روستایی
  • معماری شهری
  • طراحی و نوسازی بافت‌های فرسوده
  • طراحی فضا و امکان ورزشی
• گرایش‌های رشته معماری در مقطع کارشناسی ارشد
  • مجموعه معماری
    • معماری-معماری
    • معماری منظر
    • معماری داخلی
    • معماری اسلامی
    • بازسازی پس از سانحه
  • مجموعه مدیریت پروژه و ساخت
    • مدیریت پروژه
    • تکنولوژی معماری
    • انرژی معماری
  • مجموعه شهرسازی
    • طراحی شهری
    • برنامه‌ریزی شهری

رشته‌ها و گرایش‌های مرتبط با معماری به موارد بالا ختم نمی‌شوند. به هر حال، در هر یک از این گرایش‌ها، فعالیت‌هایی وجود دارند که برای انجام آن‌ها می‌توات از نرم افزارهای عمومی و تخصصی معماری استفاده کرد. در بخش‌های بعدی، به معرفی این نرم‌افزارها و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.

نرم افزارهای عمومی معماری کدام هستند ؟

در تمامی حوزه‌ها، ابزارهای ابتدایی و عمومی وجود دارند که یادگیری آن‌ها ضروری و عدم آشنایی با آن‌ها، به عنوان یک نقطه ضعف در نظر گرفته می‌شوند.

نرم‌افزارهای موجود در مجموعه «مایکروسافت آفیس» (Microsoft Office) نظیر ورد، اکسل و پاورپوینت را می‌توان به عنوان بهترین مثال از این ابزارها معرفی کرد.

در ادامه به معرفی قابلیت‌های این مجموعه در حوزه معماری خواهیم پرداخت. اما پیش از آن، باید به این نکته اشاره کنیم که نرم‌افزارهای آفیس، با نسخه ویندوز سازگار هستند. اگر از سیستم‌عامل‌های دیگری نظیر »مک‌اواس» (macOS) یا «لینوکس» (Linux) استفاده می‌کنید، نرم‌افزارهای معادل آفیس نظیر «آی‌ورک» (iWork) یا «لیبره‌آفیس» (LibreOffice) با سیستم شما سازگار خواهند بود. البته، نرم‌افزارهای تحت وب گوگل نیز گزینه‌های بسیار مناسبی برای تمام سیستم‌عامل‌ها هستند.

 Microsoft Word چیست و چه کاربردی در معماری دارد؟

«مایکروسافت ورد» (Microsoft Word)، نام شناخته شده‌ترین نرم‌افزار واژه‌پرداز است. این نرم‌افزار به منظور ایجاد، ویرایش و گرفتن خروجی از اسناد متنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در حوزه معماری نیز مانند تمام حوزه‌های دیگر، نیاز به نوشتن گزارش، صورتجلسه، نامه و غیره وجود دارد. هیچ نرم‌افزاری بهتر از ورد نمی‌تواند این کار را انجام دهد. ابزارهای این نرم‌افزار، امکان اعمال هرگونه تغییر بر روی اسناد متنی و گرفتن پرینت از آن‌ها را فراهم می‌کند.

اگر تا به امروز با مایکروسافت ورد کار نکرده‌اید یا با ابزارهای آن آشنایی کافی نداشته‌اید، پیشنهاد می‌کنیم یادگیری اصول این نرم‌افزار و دیگر نرم‌افزارهای این بخش را در اولویت قرار دهید. نرم‌افزارهای «پِیجز» (Pages) برای سیستم عامل مک، «رایتر» (Writer) برای سیستم عامل لینوکس و «گوگل داکس» (Google Docs) برای تمام سیستم عامل‌ها، از گزینه‌های جایگزین ورد هستند.

Microsoft Excel چیست و چه کاربردی در معماری دارد؟

«مایکروسافت اکسل» (Microsoft Excel)، محبوب‌ترین نرم‌افزار صفحه گسترده است که به منظور انجام محاسبات، رسم نمودار، ایجاد جدول، ماکرونویسی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در حوزه معماری، انجام برخی از محاسبات سازه، متره و برآورد، کنترل پروژه، تهیه گزارش‌های عملکرد و بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با آمار و ارقام، توسط این نرم‌افزار انجام می‌شود. فقط کسانی که به اندازه کافی بر روی ابزارهای اکسل تسلط دارند و از این نرم‌افزار برای انجام فعالیت‌های خود بهره گرفته‌اند، قدرت واقعی آن را درک می‌کنند.

تسلط بر روی نرم‌افزار اکسل، یک امتیاز بزرگ برای معماران و افراد علاقه‌مند به فعالیت در حوزه‌های مرتبط با رشته‌های مهندسی به شمار می‌رود. این نرم‌افزار، دنیایی از قابلیت‌های کاربردی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. یادگیری و تسلط بر روی بخش کوچکی از این دنیا نیز می‌تواند یک معمار خوب را از یک معمار معمولی متمایز کند. نرم‌افزارهای «نامبرز» (Numbers) برای سیستم عامل مک، «کَلک» (Calc) برای سیستم عامل لینوکس و «گوگل شیت» (Google Sheets) برای تمام سیستم عامل‌ها، از گزینه‌های جایگزین اکسل هستند.

Microsoft PowerPoint چیست و چه کاربردی در معماری دارد؟

«مایکروسافت پاورپوینت» (Microsoft PowerPoint)، نام یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای ارائه است. معماران می‌توانند از این نرم‌افزار به منظور تهیه ارائه طرح‌های خود در جلسات مختلف استفاده کنند.

پاورپوینت، از ابزارها و گزینه‌های متنوعی برای سفارشی‌سازی متن‌ها و تصاویر بهره می‌برد. قالب‌های آماده، افکت‌های انیمیشنی، امکان وارد کردن فایل‌های مختلف (متن، تصویر، جدول) و رابط کاربری نسبتا ساده، این نرم‌افزار را به گزینه‌ای مناسب برای تهیه ارائه تبدیل می‌کنند.

شاید فکر کنید یادگیری پاورپوینت، به اندازه ورد و اکسل اهمیت ندارد. با این حال، هنگامی که در هر مرحله‌ای از پروژه، از شما خواسته شود تا در یک جلسه در رابطه با جنبه‌های مختلف پروژه یا فعالیت‌های واحد خود یک ارائه انجام دهید، به اهمیت این نرم‌افزار پی خواهید برد. چراکه پاورپوینت، کار شما را بسیار ساده‌‌تر می‌کند. نرم‌افزارهای «کی‌نوت» (Keynote) برای سیستم عامل مک، «ایمپرس» (Impress) برای سیستم عامل لینوکس و «گوگل اسلایدز» (Google Slides) برای تمام سیستم عامل‌ها، از گزینه‌های جایگزین اکسل هستند.

کاربرد AutoCAD در معماری چیست ؟

«اتوکد» (AutoCAD)، یک نرم‌افزار جامع در حوزه طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) و از محصولات شرکت معروف «اتودسک» (Autodesk) است.

شاید اشاره به این نرم‌افزار در بخش نرم افزارهای عمومی معماری، کمی عجیب به نظر برسد. با این حال، اتوکد یک نرم افزار تخصصی در رشته معماری نیست. این نرم‌افزار، اغلب به منظور تهیه نقشه‌های فنی در اغلب رشته‌های مهندسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربردهای گسترده اتوکد در حوزه معماری، غیر قابل انکار هستند. به همین دلیل، شرکت اتودسک مجموعه ابزارهای تخصصی معماری با عنوان «AutoCAD Architecture» را برای این نرم‌افزار ارائه کرده است. این ابزارها، سرعت مدل‌سازی و طراحی معماران را بهبود می‌بخشد. بسیاری از معماران، نقشه‌های ساختمانی را توسط اتوکد تهیه می‌کنند. محبوبیت اتوکد، به قدری بالا است که با وجود نرم‌افزارهای تخصصی، کاربران این یادگیری این نرم‌افزار را به گزینه‌های دیگر ترجیح می‌دهند.

نرم افزارهای تخصصی معماری در زمینه طراحی و مدلسازی

نرم افزارهای تخصصی معماری، معمولا به منظور طراحی و مدل‌سازی‌های سه‌بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این بخش، بهترین نرم افزارهای معماری برای این منظور را معرفی کرده و قابلیت‌های آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

کاربرد Revit در معماری چیست ؟

«رِویت» (Revit)، پرکاربردترین نرم‌افزار مدلسازی اطلاعات ساختمان و از محصولات شرکت معروف «اتودسک» (Autodesk) است. این نرم‌افزار، یکی از ابزارهای ضروری برای کار در حوزه معماری به شمار می‌رود، چراکه قابلیت‌های آن، به طور اختصاصی برای این حوزه توسعه یافته‌اند.

از قابلیت‌های اصلی رویت می‌توان به نقشه‌کشی دو بعدی، طراحی سه بعدی، مستندسازی، تحلیل و تصویرسازی اشاره کرد. فرآیند طراحی در رویت بسیار اصولی و قابل درک است. همین ویژگی در کنار رابط کاربری، یادگیری رویت را نسبت به دیگر نرم‌افزارهای BIM ساده‌تر می‌کند.

یکی دیگر از مزیت‌های بزرگ رویت، امکان طراحی گروهی و عدم نیاز به دوباره‌کاری است. با وجود مزایای متعدد، این نرم‌افزار دو محدودیت اصلی دارد. اول اینکه این نرم‌افزار بر روی سیستم‌های اپل اجرا نمی‌شود. علاوه بر این، مدل‌ها، با توجه به ابعادشان، حجم زیادی از حافظه را به خود اختصاص می‌دهند. به هر حال، عملکرد Revit، به قدری خوب است که هر معماری را مجاب به یادگیری آن می‌کند.

کاربرد ArchiCAD در معماری چیست ؟

«آرشیکد» (ArchiCAD)، یکی از نرم افزارهای تخصصی معماری و از محصولات شرکت «گرافیسافت» (Graphisoft) است. این نرم‌افزار مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM)، امکان رسم ترسیمات فنی دوبعدی و سه‌بعدی، تصویرسازی و ساخت مدل‌های ساختمان را فراهم می‌کند.

ابزارها و قابلیت‌های آرشیکد، تمام جنبه‌های مرتبط با طراحی ساختمان را پوشش می‌دهند. به دلیل قابلیت اتوماسیون فرآیندهای پیچیده، این نرم‌افزار، مناسب پروژه‌هایی است که زمان در آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. از قابلیت‌های پیشرفته آرشیکد می‌توان به رندرینگ باکیفیت و نزدیک به واقعیت آن اشاره کرد. این نرم‌افزار، به خاطر تواناییش در ذخیره حجم زیادی از اطلاعات در مدل‌های سه‌بعدی شناخته می‌شود.

ArchiCAD در طراحی ساختمان‌ها، فضاهای داخلی و حتی فضاهای شهری کاربرد دارد. این نرم‌افزار در عین ارائه تمام ابزارهای مورد نیاز طراحان، از یک رابط کاربری ساده با قابلیت یادگیری سریع بهره می‌برد. همین موضوع، محبوبیت آن را نزد دانشجویان و علاقه‌مندان به معماری افزایش داده است. برخلاف رویت، آرشیکد، از سیستم عامل کامپیوترهای اپل پشتیبانی می‌کند. بسیاری از کاربران این نرم‌افزار، قابلیت‌های طراحی آن را برتر از رویت می‌دانند. با این وجود، ArchiCAD، از رواج کمتری نزد مهندسان برخوردار است.

کاربرد SketchUp در معماری چیست ؟

«اسکچ‌آپ» (SketchUp)، یکی دیگر از نرم افزارهای رایج برای مدلسازی و طراحی سه‌بعدی در حوزه معماری است. بسیاری از طراحان، از این نرم‌افزار، به عنوان یک ابزار سریع و ساده طراحی یاد می‌کند.

اسکچ‌آپ، اغلب برای پروژه‌های کوچک با جزئیات کم مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرچه ابعاد مدل بزرگ‌تر شود، دقت و عملکرد نرم‌افزار کاهش می‌یابد.

قابلیت‌ها و ابزارهای قدرتمند Revit و ArchiCAD، رقابت با آن‌ها را برای دیگر نرم‌افزار سخت می‌کند. با این وجود، رابط کاربری قابل درک و انجمن کاربری بزرگ، نرم‌افزار SketchUp را به یک گزینه مناسب برای شروع یادگیری اصول طراحی معماری سازه‌ها تبدیل کرده است.

کاربرد Rhino در معماری چیست ؟

«راینوسروس تری‌دی» (Rhinoceros 3D) یا به اختصار «راینو» (Rhino)، یک نرم‌افزار گرافیک کامپیوتری و طراحی به کمک کامپیوتر است. این نرم‌افزار، امکان مدل‌سازی، طراحی، تحلیل، ارائه و رندرینگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قابلیت‌های راینو به این موارد ختم نمی‌شود. در واقع، قابلیت اصلی این نرم‌افزار قدرتمند، امکان نصب افزونه‌های تخصصی است که آن را قادر به استفاده در حوزه‌های مختلف از جمله معماری می‌کند.

افزونه‌های قدرتمندی نظیر گرس‌هاپر، راینو را به گزینه‌ای مناسب برای انجام فعالیت‌های مرتبط با معماری، مهندسی، ساخت و اجرای سازه‌ها تبدیل کرده‌اند. ابزارهای طراحی پویا، تحلیل، شبیه‌سازی، مدل‌سازی اطلاعات ساختمان، مستندسازی، تصویرسازی، انیمیشن و انعطاف‌پذیری بسیار بالا، باعث تمایز Rhino با دیگر نرم‌افزارهای طراحی و مدل‌سازی می‌شود.

نرم افزارهای تخصصی معماری در زمینه رندرینگ

رندرینگ، امکان تهیه تصاویر دوبعدی و سه‌بعدی نزدیک به واقعیت از مدل را فراهم می‌کند. یکی از فعالیت‌های مهم معماران و طراحان، تهیه خروجی‌های تصویری از ایده‌ها و مدل‌های خود به صورت عکس یا انیمیشن برای نمایش به کارفرما است. این کار، معمولا توسط ابزارهای رندرگیری انجام می‌شود.

رندرگیری، امکان ساخت تصاویر نزدیک به واقعیت را فراهم می‌کند. به این ترتیب، سازگاری طراحی‌‌ها با خواسته‌های کارفرما و مشکلات احتمالی در آن‌ها، به خوبی مورد بررسی قرار می‌گیرند. نرم‌افزارهای متعددی در حوزه رندرینگ معماری وجود دارند که در این بخش به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

کاربرد Lumion در معماری چیست ؟

«لومیون» (Lumion)، یکی از متداول‌ترین نرم‌افزارهای تخصصی رندرگیری در حوزه معماری است. بسیاری از شرکت‌های معماری از این نرم‌افزار به منظور گرفتن خروجی‌های باکیفیت از مدل‌‌های سه‌بعدی و طرح‌های خود استفاده می‌کنند.

Lumion، از قابلیت به‌روزرسانی همزمان خروجی رندرینگ در حین کار بر روی مدل بهره می‌برد.

از محدودیت‌های این نرم‌افزار می‌توان به پیچیدگی دسترسی به گزینه‌های مختلف (به دلیل جامع بودن ابزارها) و عدم وجود نسخه سازگار با سیستم عامل کامپیوترهای اپل اشاره کرد. لومیون، سرعت بالایی داشته و به سخت‌افزار بسیار قوی نیاز ندارد. علاوه بر این، قابلیت تهیه انیمیشن از مدل در لومیون نیز بسیار قابل قبول است.

کرابرد KeyShot در معماری چیست ؟

«کی‌شات» (KeyShot)، یکی دیگر از نرم‌افزارهای محبوب در زمینه رندرگیری و گرفتن خروجی‌های نزدیک به واقعیت است. در حوزه معماری، این نرم‌افزار معمولا به منظور رندرینگ فضای داخلی ساختمان و المان‌های داخل آن نظیر مبلمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رابط کاربری ساده و سرعت رندرگیری فوق‌العاده، از جمله دلایل محبوبیت KeyShot نزد معماران است.

از دیگر ویژگی‌های کی‌شات می‌توان به امکان ساخت انیمیشن‌های جذاب، دقت بالا، عملکرد مبتنی بر پردازنده (بدون نیاز به کارت گرافیک)، سازگاری با داده‌های سه‌بعدی نرم‌افزارهای دیگر و امکان پردازش داده‌های بزرگ اشاره کرد.

کاربرد نرم افزارهای مدل سازی در رندرگیری پروژه های معماری چیست ؟

Lumion، شناخته شده‌ترین نرم‌افزار تخصصی در زمینه رندرینگ پروژه‌های معماری است. گزینه‌های معروف دیگری که امکان گرفتن تصاویر دیجیتالی باکیفیت از مدل‌های معماری را فراهم می‌کنند، اغلب به صورت ابزارهای ادغام شده در نرم‌‌افزارهای مدل‌سازی و طراحی یا افزونه‌های تخصصی رندرینگ ارائه می‌شوند. به عنوان مثال، نرم‌افزارهای زیر، علاوه بر قابلیت‌های مدل‌سازی سه‌بعدی، امکان رندگیری حرفه‌ای با استفاده از ابزارهای داخلی یا افزونه‌های جانبی را در اختیار معماران قرار می‌دهند:

• Sketchup
• Revit
• ArchiCAD
• Blender
• AutoCAD

البته ابزارهای متعددی برای رندرگیری وجود دارند. با این وجود، نرم‌افزارهای بالا، به دلیل پوشش دیگر فعالیت‌های مرتبط با معماری، مناسب‌ترین گزینه برای رندرینگ در این حوزه به شمار می‌روند. در بخش‌های بعدی، افزونه‌های مفید برای این نرم‌افزارها را نیز مرور خواهیم کرد.

نرم افزارهای معماری در زمینه ویرایش تصویر و پرزانته

یکی از روش‌های دیگر برای به نمایش گذاشتن طرح‌ها و ایده‌های معماری، پرزانته است. در پرزانته، کاربری طرح و نماهای مختلف آن به طور مختصر و مفید بر روی کاغذ پیاده می‌شود. به این ترتیب، طراح و کارفرما می‌توانند دید خوبی نسبت به پروژه پیدا کنند.

نرم‌افزارهای زیادی برای ویرایش تصویر و تهیه پرزانته وجود دارند. با این وجود، فتوشاپ و ایلوستریتور، محبوبت‌ترین گزینه‌ها برای انجام این کار به شمار می‌روند. در ادامه، این دو نرم‌افزار و منابع یادگیری آن‌ها را به طور خلاصه معرفی می‌کنیم.

کاربرد Photoshop در معماری چیست ؟

«فتوشاپ» (Photoshop)، محبوب‌ترین و کامل‌ترین نرم‌افزار ویرایش تصویر است. این نرم‌افزار قدرتمند، در حوزه‌های مرتبط با گرافیک و طراحی کاربرد دارد.

معماران، معمولا از فتوشاپ به منظور ساخت تصاویر، طراحی‌های گرافیکی، تصویرسازی و نمودارها برای تهیه پرزانته و شیت‌بندی معماری استفاده می‌کنند. از دیگر کاربردهای فتوشاپ در معماری می‌توان به پس‌پردازش خروجی ابزارهای رندرینگ و بهبود کیفیت آن‌ها اشاره کرد.

ابزارها و قابلیت‌های این نرم‌افزار، به قدری قدرتمند و کاربردی هستند که نیازهای هر طراحی را در زمینه ویرایش تصویر برطرف می‌کنند. تسلط بر روی فتوشاپ، کار دشواری است، اما قطعا باعث پیشرفت شغلی و یا پیدا کردن فرصت‌های شغلی مناسب می‌شود.

کاربرد Illustrator در معماری چیست ؟

«ایلوستریتور» (Illustrator)، یک نرم‌افزار طراحی گرافیکی مبتنی بر بردار است. این نرم‌افزار، به‌جای استفاده از پیکسل، از نقطه، خط، شکل و منحنی برای ایجاد تصاویر گرافیکی استفاده می‌کند.

به همین دلیل، طراحی‌های ایجاد شده توسط ایلوستریتور، مقیاس‌پذیر هستند. به عبارت دیگر، تغییر ابعاد آن‌ها، تاثیری بر روی کیفیت‌شان ندارد. در حوزه معماری، Illustrator، به منظور ایجاد تصاویر دیجیتالی و رندرینگ در کنار نرم‌افزارهایی نظیر اتوکد، رویت و دیگر برنامه‌های شرکت ادوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ابزارهای ایلوستریتور، امکان تبدیل ترسیمات و ایده‌های ساده به طرح‌های پیچیده را فراهم می‌کنند. از این‌رو، این نرم‌افزار به طور گسترده در شرکت‌های طراحی به کار گرفته می‌شود.

نرم افزارهای معماری در زمینه مدیریت و کنترل پروژه

مدیریت کنترل و پروژه، یکی از فعالیت‌های مهم در حوزه معماری و پروژه‌های مرتبط با آن است. معماران ارشد، معمولا وظیفه نظارت بر روی روند اجرای پروژه را بر عهده دارند. این نظارت بر اساس برنامه زمانبندی و طرح‌های اجرایی صورت می‌گیرد.

نرم‌افزارهای مدیریت و کنترل پروژه، ابزارهای مورد نیاز برای نظارت بهتر بر روی فعالیت‌ها و مطابقت آن‌ها با مستندات را در اختیار معماران قرار می‌دهند. در ادامه، به معرفی برخی از بهترین و متداول‌ترین این نرم‌افزارها می‌پردازیم.

کاربرد MS Project در معماری چیست ؟

«مایکروسافت پروجکت» (Microsoft Project) یا «ام‌اس پروجکت» (MS Project)، معروف‌ترین نرم‌افزار مدیریت پروژه است. MS Project، از نرم‌افزارهای مجموعه آفیس به شمار می‌رود.

به همین دلیل، رابط کاربری آن، برای اغلب کاربران آشنا به نظر می‌رسد. تهیه برنامه‌های زمانبندی، ایجاد برنامه‌های اجرایی، مدیریت منابع، نظارت بر روی روند اجرای فعالیت‌ها و تهیه گزارش‌های کنترل پروژه، از قابلیت‌های اصلی MS Project هستند.

ام‌اس پروجکت، در عین سادگی، ابزارهای کاربردی متعددی را در اختیار معماران قرار می‌دهد. همین موضوع، ارزش یادگیری آن را دو چندان می‌کند. افرادی که بر روی این نرم‌افزار تسلط دارند، علاوه بر حوزه تخصصی خود، می‌توانند در دیگر حوزه‌های نیازمند کارشناس مدیریت و کنترل پروژه نیز فعالیت کنند.

کاربرد Primavera P6 در معماری چیست ؟

«پریماورا پی 6» (Primavera P6)، یکی دیگر از نرم‌افزارهای معروف در حوزه مدیریت و کنترل پروژه است.

این نرم‌افزار، ابزارهای پیشرفته‌تری را نسبت به MS Project در اختیار کاربران قرار می‌دهد. به همین دلیل، کار کردن با آن، کمی پیچیده‌تر است.

برنامه‌ریزی منابع انسانی، ایجاد خطوط مبنا، تحلیل ریسک، نظارت گروهی و گزارش‌گیری، فقط بخش کوچکی از قابلیت‌های پریماورا هستند. در صورت تمایل به یادگیری یک نرم‌افزار جامع مدیریت و کنترل پروژه، این نرم‌افزار می‌تواند گزینه بسیار خوبی برای شما باشد.

کاربرد ArchiCAD برای مدیریت پروژه در معماری چیست ؟

در بخش‌های قبلی، نرم‌افزار آرشیکد را به عنوان یکی از بهترین ابزارهای تخصصی مدل‌سازی و طراحی در حوزه معماری معرفی کردیم. این نرم‌افزار، علاوه بر قابلیت‌های ذکر شده، از ابزارهای پایه برای مدیریت پروژه نیز بهره می‌برد. ابزارهای مدیریت پروژه ArchiCAD به منظور مدیریت مستندات و طراحی گروهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته از آرشیکد، توقع ابزارهای مدیریت بودجه و برنامه زمانبندی (مانند نمودار گانت) را نداشته باشید.

افزونه های تخصصی معماری کدام هستند ؟

افزونه‌های تخصصی معماری، از انواع ابزارهای کامپیوتری مفید و کاربردی در این حوزه هستند. در برخی از مواقع، نرم‌افزارهای مورد استفاده معماران، نیازهای آن‌ها را به خوبی برطرف می‌کنند. افزونه‌ها، به منظور اضافه کردن عملکردهای مورد نظر به نرم‌افزارها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حوزه معماری، افزونه‌های کاربردی زیادی وجود دارند که در این بخش، به معرفی برخی از پرطرفدارترین و بهترین آن‌ها می‌پردازیم.

کاربرد Grasshopper در معماری چیست ؟

«گِرَس هاپر» (Grasshopper)، نام یک افزونه تخصصی معماری است که به منظور افزودن قابلیت طراحی پارامتریک به نرم‌افزار راینو مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم‌افزار، با خودکار کردن فعالیت‌های ساده و کوچک، بهره‌وری جریان کار طراحان را بهبود می‌بخشد.

در اغلب نرم‌افزارهای طراحی، برای تکرار رسم یک المان مانند خط، آن را کپی و پیست می‌کنیم. در برخی از موارد، این فرآیند آزاردهنده می‌شود. گرس هاپر، با تعریف متغیر برای المان مورد نظر (مانند وارد کردن یک عدد دلخواه)، فرآیند تکرار آن المان را ساده و سریع‌تر می‌کند.

با گذشت زمان، گرس هاپر امکان ایجاد کتابخانه‌ای از ایده‌ها و المان‌های قبلی را فراهم می‌کند. این افزونه، یک ابزار متن باز با انجمن بسیار گسترده است. همین موضوع، کاربران زیادی را به یادگیری آن سوق می‌دهد.

کاربرد V-Ray در معماری چیست ؟

«وی-رِی» (V-Ray)، یک افزونه معروف در زمینه رندرینگ است. البته این افزونه، نسخه نرم‌افزاری مستقل نیز دارد. با این وجود، در اغلب موارد، از افزونه وی-ری در نرم‌افزارهای طراحی نظیر تری‌دی‌اس مکس، رویت، راینو، اسکچ‌آپ، مایا، هودینی و غیره استفاده می‌شود.

ابزارهای نورپردازی در این افزونه، کیفیت رندرینگ مدل‌های معماری را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند.

سرعت رندرگیری بسیار بالا، سازگاری با اغلب نرم‌افزاهای طراحی، برخورداری از کتابخانه‌های گسترده، گزینه‌های متعدد، سادگی در یادگیری، متحرک‌سازی سریع، جلوه‌های واقع‌گرایانه و انجمن‌های فراوان، از مزیت‌های اصلی وی ری به شمار می‌روند. ویژگی‌های مثبت وی ری، آن را به یکی از محبوب‌ترین افزونه‌های رندرینگ تبدیل کرده‌اند.

کاربرد Enscape در معماری چیست ؟

«اینسکیپ» (Enscape)، یکی دیگر از افزونه‌های محبوب در زمینه رندرگیری است. این افزونه، امکان گرفتن خروجی‌های باکیفیت با سرعت بالا را فراهم می‌کند. در واقع، یکی از قابلیت‌های کاربردی و جذاب اینسکیپ، نمایش زنده خروجی رندرینگ در عین کار بر روی مدل است.

این قابلیت، بهره‌وری طراحی را به میزان قابل‌توجهی بهبود می‌بخشد. نرم‌افزارهای رویت، آرشیکد، اسکچ‌آپ و راینو، از این افزونه پشتیبانی می‌کنند. Enscape، گزینه مناسبی برای افرادی است که بر روی V-Ray تسلط کافی ندارند.

مزایایی نظیر سادگی، سرعت، سازگاری با جریان کارهای مختلف، بافت‌های آماده، زمانبر نبودن پس‌پردازش خروجی‌ها در فتوشاپ و پشتیبانی از نرم‌افزارهای مختلف، این افزونه را به گزینه مناسبی برای یادگیری تبدیل کرده‌اند. با وجود مزیت‌های فراوان، ساخت ویدیو در اینسکیپ دشوار بوده و کیفیت خروجی رندرینگ، متوسط است. البته کیفیت خروجی رندرینگ، با فتوشاپ حل می‌شود.

کاربرد Dynamo در معماری چیست ؟

«داینامو» (Dynamo)، افزونه‌ای رایگان و متن‌باز است که بر روی نرم‌افزار رویت نصب می‌شود. این افزونه، یک نسخه نرم‌افزاری مستقل نیز دارد. داینامو، یکی از بهترین پکیج‌های طراحی موجود را به کاربران ارائه می‌دهد. قابلیت‌های این افزونه، کار بر روی المان‌های پیچیده را ساده‌تر می‌کند.

اعمال سریع تغییرات بر روی طراحی، سفارشی‌سازی طرح‌ها، پشتیبانی از فرمت‌های متعدد و گرفتن خروجی با فرمت‌های رایج (مانند فرمت نرم‌افزار اکسل)، به عنوان ویژگی‌های ممتاز Dynamo شناخته می‌شوند.

دیگر نرم افزارهای مفید برای رشته معماری

در بخش‌های قبلی، مهم‌‌ترین و پرکاربردترین نرم افزارهای عمومی و اختصاصی معماری را بررسی کردیم. در این بخش، به معرفی برخی دیگر از نرم‌افزارهای کاربردی در این رشته می‌پردازیم.

کاربرد 3Ds Max در معماری چیست ؟

«تری‌دی‌اس مکس» (3ds Max)، یک نرم‌افزار محبوب در زمینه مدل‌سازی سه‌بعدی، انیمیشن، رندرینگ، طراحی مهندسی/معماری، موشن‌گرافیک، طراحی بازی و ویرایش فیلم است.

این نرم‌افزار، با عنوان «مکس برای مهندسان/معماران» (Max for Engineer/Architects) نیز شناخته می‌شود.

رابط کاربری ساده در عین وجود ابزارهای قدرتمند متعدد، این نرم‌افزار را به یک گزینه عالی برای کار بر روی پروژه‌های معماری و طراحی فضاهای داخلی تبدیل کرده است.

کاربرد SolidWorks در معماری چیست ؟

«سالیدورکس» (SolidWorks)، یک نرم‌افزار طراحی به کمک کامپیوتر است که در معماری، مهندسی و اجرای سازه‌ها کاربرد دارد. ابزارهای این نرم‌افزار، نیازهای معماران را برای طراحی سازه‌های پیچیده برطرف می‌کنند. یکی از قالبیت‌های کاربردی و مهم سالیدورک، امکان طراحی پارامتری آن است.

با استفاده از این قابلیت، معماران می‌توانند بدون نگرانی از تغییر در دیگر المان‌های مدل، یک یا چند المان مورد نظر خود را در هر مرحله از طراحی تغییر دهند. سالیدورک را می‌توان به منظور رندرگیری از فضای داخلی و بیرون سازه‌ها نیز مورد استفاده قرار داد.

نرم افزارهای معماری در زمینه طراحی دکوراسیون

طراحی دکوراسیون و فضای داخلی، یکی از شاخه‌های معماری است. نرم‌افزارهای مورد استفاده در این حوزه، معمولا همان نرم‌افزارهای طراحی و مدل‌سازی نظیر اسکچ‌آپ، تری‌دی مکس، اتوکد و رویت هستند.

در کنار این موارد، گزینه‌های تخصصی‌تری نیز برای طراحی دکوراسیون وجود دارند که از متداول‌ترین آن‌ها می‌توانیم به نرم‌افزارهای زیر اشاره کنیم:

• Chief Architect
• Sweet Home 3D
• infurnia

برنامه تلفن همراه برای رشته معماری کدام هستند ؟

تلفن‌های هوشمند و تبلت‌های جدید، با وجود بهره‌مندی از مشخصات سخت‌افزاری مناسب، هنوز قادر به رقابت با کامپیوترها نیستند. با این وجود، این ابزارها می‌توانند برخی از نیازهای اولیه متخصصان در حوزه‌های مختلف را برطرف کرده و فعالیت‌های آن‌ها را ساده‌تر کنند. تا کنون، برنامه‌های کاربردی متعددی برای رشته معماری توسعه یافته‌اند. تعداد این برنامه‌ها، روز به روز در حال افزایش است. در فهرست زیر، به معرفی برنامه‌های کاربردی رشته معماری و عملکرد آن‌ها می‌پردازیم:

• RoomScan Pro: ایجاد پلان کف با استفاده از دوربین
• Concepts: رسم ایده‌ها و طرح‌های اولیه
• DroneDeploy: نقشه‌برداری هوایی
• Shapr3D: ترسیم و مدل‌سازی سه‌بعدی در فاز طراحی مفهومی
• ArchiSnapper: گزارش‌نویسی در حین بازدید از سایت
• AutoCAD 360: مشاهده فایل‌های اتوکد و رویت
• BIMx: دسترسی به فایل‌های آرشیکد بر روی موبایل
• Morpholio Trace: ترسیم ایده‌ها بر روی تصاویر
• Sunseeker: مسیریابی خورشیدی
• MagicPlan : اندازه‌گیری فضاها و ترسیم پلان‌های نسبتا دقیق با فرمت‌های رایج
• AutoCAD Mobile: مشاهده، رسم و ویرایش ترسیمات دوبعدی
• ViewER: مشاهده سریع مدل‌های سع‌بعدی مبتنی بر CAD
• ARki: تصویرسازی سه‌بعدی با واقعیت افزوده
• CamToPlan: اندازه‌گیری و رسم پلان کف
• RoomScan LiDAR: ایجاد پلان‌های حرفه‌ای از کف
• Autodesk FormIt: رسم طرح‌های مفهومی سه‌بعدی به همراه طراحی محاسباتی
• Sun Locator: ردیابی و تحلیل مسیر حرکت خورشید و سایه
• Construction Master Pro: حل مسائل مرتبط با پروژه‌های ساختمانی، تکمیل طرح‌ها، پلان‌ها، مزایده‌ها و تخمین‌ها

سوالات متداول در رابطه با نرم افزارهای معماری

در این بخش، به برخی از سوالات پرتکرار در رابطه با نرم افزارهای معماری به طور خلاصه پاسخ می‌دهیم.

چه نرم افزارهای عمومی در رشته معماری وجود دارند؟

نرم‌افزارهای مجموعه آفیس و اتوکد را می‌تولن به عنوان اصلی‌ترین نرم افزارهای عمومی رشته معماری در نظر گرفت.

چه نرم افزارهای تخصصی در رشته معماری وجود دارند؟

نرم‌افزارهای طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) با قابلیت مدل‌سازی و طراحی سه‌بعدی (رویت، آرشیکد، اسکچ‌آپ و غیره)، به عنوان نرم‌افزارهای تخصصی رشته معماری در نظر گرفته می‌شوند.

نرم افزارهای پرزانته معماری چه هستند ؟

فتوشاپ و ایلوستریتور، بهترین نرم‌افزارها در زمینه پرزانته معماری هستند.

نرم افزارهای رندرینگ معماری چه هستند‌ ؟

Lumion و KeyShot، از بهترین نرم‌افزارهای رندرگیری در معماری هستند. از V-Ray و Enscape را نیز می‌توان به عنوان بهترین افزونه‌های رندرگیری معماری نام برد.

نرم افزارهای مدیریت و کنترل پروژه معماری چه هستند؟

نرم‌افزارهای ArchiCAD (به صورت محدود)، MS Project و Primavera P6، از بهترین گزینه‌ها برای انجام فعالیت‌های ابتدایی تا پیشرفته مدیریت و کنترل پروژه معماری هستند.