اصطلاحات هوش مصنوعی رایج + توضیح به زبان ساده
اگرچه شاید خیلی لازم نباشد همگان برای هوش مصنوعی اهمیت قائل شوند، یادگیری برخی از مفاهیم، اصطلاحات و واژههای مقدماتی مرتبط با این حوزه از علوم کامپیوتر میتواند بسیار ارزشمند باشد، چراکه آینده هوش مصنوعی بسیار تعیین کننده است. این مطلب، واژهنامهای از مفاهیم و اصطلاحات هوش مصنوعی رایج مناسب برای افراد تازهکار محسوب میشود. اکثر اصطلاحات رایج هوش مصنوعی ارائه شده در این مطلب در سطح مقدماتی و مبتدی هستند و ممکن است افراد در اخبار، محل کار یا هنگام معاشرت با سایر افراد با آنها مواجه شوند. البته از معرفی و شرح اصطلاحات تخصصی و مهم هم قافل نشدهایم و در کل به معرفی و شرح بیش از ۳۰ اصطلاح هوش مصنوعی پرداختهایم.
هوش مصنوعی یا همان AI به صورت تصاعدی در حال رشد است و انقلابی عظیم را در اکثر حوزههای تخصصی به وجود آورده است و خواهد آورد. تحولات عظیمی که هوش مصنوعی در صنایع و کسب و کارهای مختلف ایجاد میکند، از طریق ارائه سطحی از خودکارسازی و دقت انجام میشود که هیچ انسانی نمیتواند به آن دست یابد. این به معنی وجود بسیاری از فرصتهای جدید و کاربردهایی از هوش مصنوعی است که هیچگاه قابل تصور نبودهاند. مثلاً، آیا میدانستید یک هوش مصنوعی تولید کننده هنر، برنده مسابقه هنری شده است که بسیاری از هنرمندان نخبه و با استعداد در آن شرکت داشتهاند؟
چه قشری از افراد بیشتر با اصطلاحات هوش مصنوعی سر و کار دارند؟
اصطلاحات هوش مصنوعی بیشتر در حوزه تخصصی «فناوری اطلاعات» (IT) استفاده میشود و بازه گستردهای از فرصتهای شغلی در هوش مصنوعی وجود دارد. افراد حرفهای نظیر مهندسان نرمافزار، دانشمندان محقق، مهندسان یادگیری ماشین، مهندسان هوش مصنوعی، دانشمندان داده، تحلیلگران داده و سایر مشاغل این حوزه از اصطلاحات هوش مصنوعی استفاده میکنند.
اصطلاحات رایج هوش مصنوعی
برای آنکه بتوان قدر تاثیر هوش مصنوعی را در زندگی خود دانست، لازم است با ابتداییترین اصطلاحات رایج هوش مصنوعی آشنا شویم. در این بخش، به ۵ اصطلاح هوش مصنوعی که رایجترینها به حساب میآیند اشاره شده است. چه فردی در زمینه هوش مصنوعی فعال نباشد و چه در مسیر تبدیل شدن به دانشمندی مشتاق در زمینه تحقیقات هوش مصنوعی باشد، حتماً باید با این ۵ اصطلاح رایج هوش مصنوعی آشنایی لازم را داشت.
- «الگوریتم» (Algorithm)
- «چتبات» (Chatbot)
- «یادگیری عمیق» (Deep Learning)
- «ماشین لرنینگ» (Machine Learning)
- «پردازش زبان طبیعی» (Natural Language Processing)
اصطلاح الگوریتم Algorithm در هوش مصنوعی
الگوریتم در برنامه نویسی و هوش مصنوعی مجموعهای از دستورات است که کامپیوتر میتواند آنها را برای درک نحوه اجرا و تکمیل یک وظیفه دنبال کند و انجام دهد. برای مثال، در برنامههای ماشین لرنینگ، از هر یک از الگوریتمهای یادگیری ماشین مثلاً برای پیشبینی استفاده میشود.
چرا دانشمندان محقق باید راجع به الگوریتم ها اطلاعات داشته باشند؟
الگوریتمها برای گسترهای از وظایف مختلف مثل دادههای مطالعاتی، کسب «بینش» (Insight) و تولید پیشبینی بسیار ضروری هستند. بنابراین، درک اصول الگوریتمها و همچنین الگوریتمهای مختص وظایف به عنوان یک دانشمند محقق به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید آنها را بهتر پیادهسازی کنید.
چت بات Chatbot در هوش مصنوعی
چتبات یک سیستم هوش مصنوعی است که با کاربر از طریق کانالهای صوتی یا متنی به تعامل میپردازد تا کاربران را در خصوص کارهای ساده راهنمایی کند. از جمله مثالهایی برای چتباتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- «بات هوشمند» (Smartbot)
- «بات سخنگو» (Talkbot)
- «بات گفتگو» (Chatterbot)
- «بات» (Bot)
- IM bot
- «عامل تعاملی» (Interactive Agent)
- «واسط مکالماتی» (Conversational Interface)
- «واحد مکالماتی مصنوعی» (Artificial Conversational Entity)
چرا باید راجع به چت بات ها اطلاعات داشته باشیم؟
خصوصاً یک دانشمند محقق باید درک کند که چتباتها تنها ابزارهایی برای مکالمه نیستند و ارزش بسیار بیشتری دارند. همچنین چتبات قابلیت خودکارسازی پردازشهای وقتگیر و تکراری مثل ایمیل زدن به مشتریان، پاسخگویی به پرسش و پاسخهای رایج و تکمیل نظرسنجیها را دارا هستند.
یادگیری عمیق Deep Learning در AI
در این قابلیت پیشرفته هوش مصنوعی، نحوه کسب دانش توسط انسانها با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی شبیهسازی شده است. یادگیری عمیق اغلب به عنوان نوعی از یادگیری ماشین به حساب میآید و میتواند شکل یادگیری نظارت شده، نیمه نظارتی یا نظارت نشده را به خود بگیرد.
چرا باید با یادگیری عمیق آشنایی داشته باشیم؟
یادگیری عمیق به شدت برای محققان سودمند و مفید است، چراکه دانشمندان مسئولیت جمعآوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر مقادیر بزرگ دادهها را بر عهده دارند. به کمک یادگیری عمیق میتوان این فرایند را بسیار بهینهتر کرد.
یادگیری ماشین Machine Learning
یادگیری ماشین شاخهای از هوش مصنوعی است که بر استفاده از الگوریتمها و دادهها برای تقلید از نحوه یادگیری انسانها تمرکز دارد. این به ماشینها امکان میدهد تا بتوانند به خودشان آموزش بدهند و وظایف را به گونهای موثرتر و بدون دخالت انسانها از طریق بهکارگیری الگوها و استنتاجها اجرا کنند.
چرا محققان باید راجع به یادگیری ماشین بدانند؟
بسیاری از دانشمندان محقق یادگیری ماشین، مشاغل مهندسی داده و مدلسازی را برعهده دارند. محققان یادگیری ماشین برای جلوگیری از اتلاف وقت و ذخیره منابع محاسباتی، اغلب از مدلهای یکدیگر استفاده میکنند، بنابراین باید آشنایی لازم را با مفاهیم یادگیری ماشین داشته باشند.
پردازش زبان طبیعی Natural Language Processing
پردازش زبان طبیعی که به اختصار آن را NLP خطاب میکنند، اصطلاحی فراگیر است که در خصوص قابلیت کامپیوترها برای اجرای کارکردها و عملکردهای مربوط به صحبت کردن و مکالمه مطرح میشود. برای مثال، حوزههایی مثل «تشخیص گفتار» (Speech Recognition)، درک معنا و مفهوم و پاسخگویی به طرز هوشمندانه، جزء پردازش زبان طبیعی یا همان NLP به حساب میآیند.
چرا افراد باید با پردازش زبان طبیعی آشنایی داشته باشند؟
دلیل اهمیت NLP برای دانشمندان و محققان این است که NLP به رفع عدم قطعیت در بازشناسی زبانهای رایج کمک میکند و باعث میشود برای بسیاری از حوزههای کاربردی، مثل بازشناسی گفتار انسان یا فراکافت متن بسیار مفید باشد.
به این ترتیب، معرفی اصطلاحات رایج هوش مصنوعی در این بخش به پایان میرسد. در بخش بعدی اما به معرفی اصطلاحات بیشتری پرداخته شده است که آنها هم در حوزه هوش مصنوعی بسیار مهم و رایج هستند. ممکن است برخی از اصطلاحات معرفی شده در بخش بعدی تکراری باشند که این مسئله به دلیل اهمیت بسیار زیاد آنهاست و بنابراین سعی کردهایم بیشتر به آنها بپردازیم. پیش از ورود به بخش بعدی، ابتدا مجموعه دورههای آموزش هوش مصنوعی فرادرس به علاقهمندان معرفی شده است.
معرفی فیلم های آموزش هوش مصنوعی
در پلتفرم آموزشی فرادرس، دورههای آموزشی مرتبطی که پیرامون موضوعی خاص ارائه شدهاند را در قالب مجموعههای آموزشی دستهبندی کردهایم و صفحاتی را برای هر موضوع ایجاد و دورههای مربوطه را به ترتیب در صفحه مخصوص به آن موضوع خاص در دسترس قرار دادهایم. یکی از این صفحات نیز به مجموعه دورههای آموزش هوش مصنوعی فرادرس اختصاص دارد. کلیه دورههای آموزشی مرتبط با مبحث هوش مصنوعی در این مجموعه گردآوری شده است. از آموزش مقدماتی هوش مصنوعی و مبانی یادگیری ماشین با پایتون گرفته تا مباحث پیشرفتهتری همچون شبکههای عصبی پیچشی و بسیاری از دورههای آموزشی دیگر در این مجموعه در دسترس علاقهمندان قرار دارند.
اکثر دورههای مجموعه آموزشهای هوش مصنوعی فرادرس پروژهمحور هستند و همچنین با استفاده از رایجترین و بهروزترین ابزارها و فناوریهای توسعه هوش مصنوعی مثل پایتون، OpenCV، متلب و بسیاری از موارد دیگر آموزش داده شدهاند. در تصویر فوق تنها تعداد کمی از دورههای این مجموعه به عنوان نمونه نشان داده شدهاند.
- برای دسترسی به همه آموزش های هوش مصنوعی فرادرس و شروع یادگیری AI + اینجا کلیک کنید.
اصطلاحات هوش مصنوعی رایج و مهم
در این بخش نیز به معرفی و شرح بیش از ۲۵ اصطلاح هوش مصنوعی پرداخته شده است که برای افراد تازهکار در سال ۱۴۰۱ یا ۲۰۲۲ مناسب است.
اصطلاح هوش مصنوعی AI
در هوش مصنوعی یا AI، فرایند هوش انسانی به وسیله استفاده از برنامههای کامپیوتری تقلید میشود. ایده برنامه یا سیستم هوش مصنوعی این است که درست مثل انسانها یاد بگیرد. برای مثال، سیستم هوش مصنوعی میتواند رانندگی کند، تصاویر را تشخیص دهد و بسیاری از کارهای دیگر را انجام دهد.
امروزه هوش مصنوعی به یکی از اصطلاحات بسیار رایج و پرطرفدار تبدیل شده است. باید توجه داشت که اصطلاح هوش مصنوعی در باطن چیزی بیش از ریاضیات و آمار و احتمال نیست.