آدنو ویروس چیست؟ — از طبقه‌بندی و علائم تا تشخیص و درمان — به زبان ساده

آدنو ویروس ها یک ویروس DNA دار بوده و به عنوان علت شایع عفونت مجاری تنفسی بدون علامت شناخته شده‌اند که در بافت‌های مجاری تنفسی باعث تخریب بافتی می‌شوند. آدنو ویروس اولین بار در دهه 1950 در کشت‌های سلولی مشتق از بافت آدنوئید (لوزه سوم) جدا شد، از این رو به این اسم نامگذاری شد. در این مطلب به تعریف آدنو ویروس ها، ساختار آن‌ها و بیماری زایی و انواع آن‌ها و همچنین واکسن‌های ساخته شده از طریق آدنو ویروس می‌پردازیم.

آدنو ویروس چیست؟

آدنوویروس ها ویروس‌های شایعی هستند که باعث ایجاد طیف وسیعی از بیماری‌ها می‌شوند. آن‌ها می‌توانند علائم شبیه سرماخوردگی، تب، گلودرد، برونشیت، ذات الریه، اسهال و چشم صورتی (التهاب ملتحمه) را ایجاد کنند. آدنو ویروس ها پاتوژن‌های شایع انسان و حیوانات هستند. علاوه بر این، چندین گونه مورد تحقیقات فشرده قرار گرفته اند و به عنوان ابزارهایی در زیست شناسی مولکولی پستانداران استفاده می‌شوند. بیش از 100 نوع آدنوویروس از نظر سرولوژی مشخص شده است از جمله 49 نوع که انسان را آلوده می‌کند. خانواده Adenoviridae به دو جنس تقسیم می‌شوند، آدنوویروس‌های پستانداران (ماست ادنو ویروس ها) و آدنوویروس های پرندگان (آوی ادنو ویروس ها). نام آدنوویروس ها از آدنوئیدهای انسانی گرفته شده است که ابتدا از آن‌ها جدا شده اند.

فیلم آموزش ویروس شناسی Medical Virology در فرادرس

کلیک کنید

در هر سنی می‌توانید به عفونت آدنوویروس مبتلا شوید. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا بیماری قلبی یا تنفسی موجود دارند، بیشتر از دیگران در اثر عفونت آدنوویروس بیمار می‌شوند. چرخه عفونت آدنوویروس را می‌توان به وضوح به دو مرحله تقسیم کرد که با تکثیر DNA ویروسی از هم جدا می‌شوند. مرحله اول یا اولیه ورود ویروس به سلول میزبان و ورود ژنوم ویروس به هسته را پوشش می‌دهد. ژن‌های دیررس از پروموتر دیررس اصلی رونویسی می‌شوند. مرحله دیرهنگام در تولید محصولات ژنی مرتبط با تولید و مونتاژ پروتئین‌های کپسیدی دخیل است.

ساختار آدنو ویروس ها

ذره آدنوویروس شامل یک پوسته پروتئینی ایکوسادرال است که یک بخش داخلی پروتئینی را در بر گرفته و حاوی ژنوم DNA خطی و دو رشته‌ای است. این پوسته که 70 تا 100 نانومتر قطر دارد از 252 کپسومر ساختاری تشکیل شده است. 12 گوشه ایکوسادرون توسط واحدهایی به نام پنتون اشغال شده است که هر کدام دارای برآمدگی باریکی به نام فیبر هستند. این 240 کپسومر را که 20 وجه و لبه‌های آیکوسادرون را تشکیل می‌دهند، شش گوش می‌نامند زیرا آرایه‌های شش ضلعی تشکیل می‌دهند. پوسته همچنین شامل برخی از عناصر پلی پپتیدی اضافی و جزئی است. ذره اصلی از دو پروتئین اصلی (پلی پپتید V و پلی پپتید VII) و یک پروتئین غنی از آرژنین (μ) تشکیل شده است. در سال 2010، ساختار آدنوویروس انسانی در سطح اتمی بررسی شد و آن را به بزرگ‌ترین مدل با وضوح بالا تبدیل کرد. این ویروس از حدود 1 میلیون بقایای اسید آمینه تشکیل شده و وزن آن حدود 150 MDa است.

آدنوویروس ها دو نوع ژن را بیان می‌کنند: ژن‌های اولیه و ژن‌های دیررس. ژن‌های اولیه (E1A ، E1B ، E۳ ، E۲ و E4) برای حمایت از تکثیر ویروسی در داخل سلول‌های میزبان ضروری هستند. در حالی که، ژن‌های دیررس برای لیز سلول میزبان، مونتاژ ویروسی و انتشار ویروس مورد نیاز هستند. آدنوویروس های نوترکیبی که در آزمایشگاه به عنوان ناقل ایجاد می‌شوند، می‌توانند یا دارای کمبود تکثیر یا دارای قابلیت تکثیر باشند. از آنجا که ژن E1 برای تکثیر ویروسی ضروری است، کاهش تجربی ژن E1 باعث ایجاد آدنوویروس‌هایی می‌شود که قادر به عفونت سلول‌های میزبان هستند اما به دلیل تکرار معیوب نمی‌توانند تعداد آن‌ها افزایش یابد. با این حال، برخی از سلول‌های تخصصی، مانند HEK 293، می‌توانند تکثیر آدنو ویروس‌ های دارای کمبود E1 را با ارائه عملکردهای E1 در ترانس تسهیل کنند.

تولید مثل آدنو ویروس

پروتئین زدایی ویروس‌های وارد شده به سلول از سیتوپلاسم شروع می‌شود و به هسته ختم می‌شود، جایی که DNA با پروتئین پایانی متصل به آن آزاد می‌شود. رونویسی ژنوم و تکثیر DNA ویروسی در هسته با کمک آنزیم‌های سلولی رخ می‌دهد. ابتدا، mRNA هایی سنتز می‌شوند که برای سنتز آنزیم‌های اختصاصی ویروس و سپس RNA هایی که اطلاعات سنتز پروتئین‌ها و رشته‌های کپسیدی را حمل می‌کنند، کد می‌شوند. مونتاژ ذرات ویروس در هسته اتفاق می‌افتد، جایی که اجزای کریستالی مانند تشکیل می‌شوند. در هر سلول چند صد ذره ویروسی سنتز می‌شوند. انتشار آدنوویروس‌ها با تخریب سلول میزبان همراه است و چرخه تولید مثل آن‌ها در سلول 14 تا 24 ساعت طول می‌کشد.

آدنو ویروس ها می‌توانند در سلول‌های مختلف از جمله سلول‌های پوششی مسیر هوایی و لنفوسیت‌ها تکثیر شوند. سلول‌های آلوده به ویروس به اهداف نابودن شدن توسط سیستم ایمنی تبدیل می‌شوند. با این حال، آدنوویروس ها چنین ویژگی‌هایی را به سلول‌ها تحمیل می‌کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد از تخریب جلوگیری کنند یا حداقل این احتمال را کاهش دهند. آدنوویروس ها عواملی را تولید می‌کنند که سنتز و بیان مولکول‌های HLA - I را در سطح سلول مسدود کرده و در نتیجه مانع از نمایش آنتی‌ژن‌های ویروسی که توسط لنفوسیت‌های CD8+T مورد حمله قرار می‌گیرند، خواهند شد. سلول‌های آلوده به آدنوویروس‌ها مقاومت بیشتری نسبت به اینترفرون‌ها و TNF - a (یک سیتوکین سیتوتوکسیک قوی)، بدست می‌آورند.

در هر دو مورد، پروتئین‌های آدنو ویروسی با مکانیسم‌های مولکولی تعیین کننده اثرات ضد ویروسی تداخل دارند. در میان محصولات ژن‌های آدنوویروسی اولیه، عواملی وجود دارند که آپوپتوز (مرگ سلولی) را به تأخیر می‌اندازند. به طور کلی، این نشان دهنده یک استراتژی با هدف بهبود بقای سلول‌های آلوده و ایجاد شرایط برای ماندگاری ویروسی است. برای مطالعه بیشتر درباره ویروس‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد آن‌ها می‌توانید به فرادرس زیر مراجعه کنید.

آدنو ویروس انسانی چیست؟

تاریخ کشف آدنوویروس ها در سال 1953 در نظر گرفته می‌شود، زمانی که یک عامل سیتوپاتوژنیک در طول کشت طولانی مدت بافت لوزه‌ها و آدنوئیدها پس از عمل جراحی در کودکان مبتلا توسط روو و همکاران شناسایی شد. این نام ویروس‌ها (ویروس‌های عامل خرابی آدنوئید یا لوزه سوم) را تعیین کرد و اکولوژی اصلی آن‌ها را با ماندگاری بدون علامت در بافت لنفوئیدی ترسیم کرد. به زودی، آدنوویروس‌ها از مواد بدست آمده از بیماران مبتلا به بیماری‌های حاد تنفسی همراه با التهاب ملتحمه جدا شدند. در سال 1954، هوبنر اطلاعات جدیدی را دریافت کرد که نشان می‌داد ویروس‌های مشابهی نیز در ترشحات بیماران مبتلا به فارنژیت حاد و التهاب ملتحمه یافت می‌شوند و بنابراین آن‌ها «ویروس‌های آدنوئید - حلق - ملتحمه» نامیده می‌شدند.

در همان سال، گروه دیگری از محققان هنگام مطالعه علت عفونت‌های حاد تنفسی و ذات الریه غیرطبیعی یک ویروس قبلاً ناشناخته را از نیروهای ارتش ایالات متحده به نام RI - 67 جدا کردند. این مورد جدید نیز هویت آدنوویروس‌ها را با ویروس آدنوئید -حلق - ملتحمه ثابت کرد. در سال‌های بعد، چنین ویروس‌هایی در طول شیوع بیماری کراتوکونژکتیویت (الهاب همزمان قرنیه و ملتحمه) اپیدمی از بیماران جدا شدند، اگرچه به عنوان یک بیماری مستقل، در دهه 20 قرن بیستم توصیف شد.

انتقال آدنو ویروس ها چگونه است؟

منبع عفونت معمولا یک فرد بیمار بوده که در مرحله حاد بیماری، دوره نقاهت یا بدون علامت است. عوامل بیماری زا در ترشحات نازوفارنکس (پشت حفره بینی)، خلط، ترشحات ملتحمه، مدفوع و ادرار عمدتا در افراد مبتلا به سرکوب سیستم ایمنی وجود دارند. زمان جداسازی عوامل بیماری زا از دستگاه تنفسی فوقانی به 25 روز و در نمونه مدفوع به بیش از 1/5 ماه از شروع بیماری می‌رسد. عفونت‌های آدنوویروسی از طریق هوا منتقل می‌شوند و ویروس را به ملتحمه و احتمالاً از طریق مدفوع و دهان منتقل می‌کنند و بنابراین نه تنها دستگاه تنفسی بلکه سایر اندام‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

این بیماری شایع 5 تا 10 درصد از تمام بیماری‌های ویروسی است و بروز آن در طول سال با افزایش فصل سرما ثبت می‌شود. هم موارد پراکنده و هم شیوع همه گیر در آن مشاهده می‌شود. کودکان 6 ماهه تا 5 ساله و پرسنل نظامی مستعدترین افراد ابتلا به عفونت هستند. در 95 درصد از جمعیت بالغ، آنتی بادی‌های شایع ترین سروتیپ‌های ویروس را می‌توان در سرم تشخیص داد.

بیماری زایی آدنو ویروس انسانی

از نظر پاتوژنتیک، آدنوویروس ها به دستگاه تنفسی آسیب می‌رسانند و متعلق به گروه ویروس‌های تنفسی هستند. با این حال، آدنوویروس‌ها همچنین می‌توانند ضایعات روده و ملتحمه و همچنین سیستم عصبی مرکزی، مثانه و دستگاه تناسلی را ایجاد کنند. آدنوویروس ها در غشای مخاطی با دخالت تدریجی و مداوم در روند آسیب شناسی قسمت‌های نزولی دستگاه تنفسی، تکثیر می‌شوند. تولید مثل آدنوویروس ها نیز می‌تواند در بافت روده یا غدد لنفاوی اتفاق بیفتد که با افزایش متعدد در غدد لنفاوی همراه است. علاوه بر تغییرات موضعی، آدنوویروس‌ها دارای اثر سمی عمومی هستند که به صورت تب و علائم مسمومیت کلی بدن مانند ضعف، بی حالی، از دست دادن اشتها، سردرد و حالت تهوع ظاهر می‌شود.

توانایی تکثیر آدنوویروس‌ها در سلول‌های اپیتلیال دستگاه تنفسی، ملتحمه و روده با بروز در برخی موارد انتشار هماتوژن، طیف گسترده‌ای از تظاهرات بالینی این عفونت از جمله ظاهر لنفادنوپاتی عمومی و اگزتانم گسترده را ایجاد می‌کند. علاوه بر آدنوویروس‌ها در پیدایش ذات الریه حاد، اتصال فلور باکتریایی ثانویه مهم است که با سرکوب سیستم ایمنی تسهیل می‌شود. اصطلاح آدنو ویروس ها دارای رنگ‌پذیری اکولوژیکی بوده که نشان دهنده تمایل به ماندگاری در بافت لنفوئیدی است، به طوری که آدنوویروس‌ها را می‌توان از لوزه‌ها، آدنوئیدها، آپاندیس و غدد لنفاوی افراد تقریباً سالم جدا کرد. پس از عفونت‌های حاد، بسیاری از سروتیپ‌ها به مدت طولانی از بدن دفع نمی‌شوند. اکثر ویروس‌های نهفته متعلق به زیرگروه‌های B2 و C هستند. آن‌ها می‌توانند سال‌ها در بافت لنفوئید حلق و در سایر نقاط (مثلاً در غدد لنفاوی مزانتریک) باقی بمانند.

هنگامی که در روده قرار می‌گیرند، آدنو ویروس ها بدون علامت در سلول‌های اپیتلیال یا لکه‌های پایر (فولیکول‌های لنفوئید در غشای مخاطی روده کوچک) تکثیر می‌شوند و به طور دوره‌ای از مدفوع تکامل می‌یابند. تاخیر احتمال عود درون زا، عفونت حاد و هایپرپلازی مزمن (التهاب مزمن) بافت لنفاوی عفونی را ایجاد می‌کند. احتمال فعال شدن عفونت ویروسی در لوزه‌ها (لوزه مزمن)، غدد لنفاوی مزانتر و آپاندیس از این قاعده مستثنی نیست. آدنوویروس‌ها می‌توانند در زمینه درمان سرکوب کننده سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به ایدز فعال شوند. تعدادی از سروتیپ‌های جدید (سروتیپ‌های 43 تا 47 از زیرگروه D) ابتدا از بیماران مبتلا به ایدز (از طریق مدفوع) جدا شدند، که پژوهشگران را به این باور رساند که یک عفونت مداوم مانند ایدز شرایط مطلوبی را برای تکامل آدنوویروس‌ها ایجاد می‌کند.

بیماری های ایجاد شده توسط آدنو ویروس

بیماری‌های شناخته شده آدنوویروس‌ها عمدتاً دستگاه تنفسی، دستگاه گوارش و چشم انسان را درگیر می‌کنند. ویروس ممکن است از طریق تماس، قطرات تنفسی یا بلع وارد شود. پس از بهبود بیماری، آدنوویروس‌ها ممکن است عفونت‌های پایدار پنهان در لوزه‌ها، آدنوئیدها و سایر بافت‌های لنفوئیدی انسان را حفظ کرده و به راحتی فعال شوند. (اکثر افراد قبل از 15 سالگی به یک یا چند نوع آدنوویروس آلوده می‌شوند، 50 تا 80 درصد از لوزه‌هایی که با عمل جراحی خارج می‌شوند هنگام کشت در شرایط آزمایشگاهی تولید آدنوویروس می‌کنند). Ad1 ، Ad2 و Ad5 ، اعضای زیر جنس C، چندین سال در لوزه‌ها باقی می‌مانند. ریزش ویروس عفونی در مدفوع به مدت حداقل 2 سال ثبت شده است. سویه‌های آدنو ویروس نیز می‌توانند از ادرار ترشح شوند.

فیلم آموزش ایمونولوژی Immunology در فرادرس

کلیک کنید

بیماری تنفسی آدنو ویروس در کودکان

آدنو ویروس ها مسئول 5 درصد عفونت‌های حاد تنفسی در کودکان زیر 4 سال هستند، در حالی که 10 درصد از عفونت‌های تنفسی بستری در این گروه سنی را تشکیل می‌دهند. آدنو ویروس ها همچنین می‌توانند باعث «لارنگو تراکئو برونشیت یا خروسک» ( Laryngotracheobronchitis) شوند، اما ذات الریه که در کودکان خردسال ایجاد می‌شود جدی ترین تظاهرات آن است. این بیماری‌ها ممکن است در نتیجه عفونت با گونه‌های بومی Ad2 و Ad5 ایجاد شوند، در میان آن‌ها گونه‌های خاصی می‌توانند تهاجمی‌تر از بقیه باشند. به طور خاص، Ad 3 و Ad7 همچنین ممکن است مشکلات جدی ایجاد کنند. گزارش شده است که آدنو ویروس‌ها 10 درصد از ذات الریه در دوران کودکی را تشکیل می‌دهند. در میان بازماندگان عفونت‌های شدید تنفسی، آسیب ریه باقی مانده به دلیل برونشیولیت ثانویه محو گزارش شده است. برونشکتازی و آزمایشات عملکردی غیرعادی ریه نیز به عنوان عوارض گزارش شده است.

تب و فارنژیت ملتحمه

این بیماری با التهاب ملتحمه، تب، فارنژیت و بزرگ شدن آدنوئید مشخص می‌شود. این عارضه اغلب در استفاده از استخرهای شنا همراه است که به خوبی تمیز و نگه‌داری نمی‌شوند در حالی که معمولاً مقادیر کافی کلر برای جلوگیری از شیوع بیماری کافی است.

بیماری حاد تنفسی در سربازان

بیماری حاد تنفسی در سربازان یا ARD معمولاً توسط گونه‌های Ad4 ،Ad7 و Ad21 ایجاد می‌شود، اگرچه Ad14 از هلند گزارش شده است. به طور کلی، شیوع بیماری معمولا در نیروهای باتجربه رخ نمی‌دهد، اما باعث عوارض بالایی در بین نیروهای تازه عضو شده می‌شود. عفونت‌های آدنوویروس در بزرگسالان سالم، غیر معمول بوده و کمتر است. ازدحام مردم، قرار گرفتن مکرر در معرض شرایط بسیار عفونی و تمرینات بدنی شدید ممکن است باعث درجه تب غیرعادی بالا در عفونت‌های شدید شود. ARD معمولاً در هفته سوم آموزشی در میان سربازان ظاهر می‌شود. علائم مشخصه شامل تب، ضعف، گلودرد، گرفتگی صدا و سرفه است. پنومونی در حدود 10 موارد ایجاد می‌شود.

آدنو ویروس چشمی چیست؟

التهاب ملتحمه حاد فولیکولار که بخشی از سندرم تب حلق - ملتحمه است، می تواند به عنوان یک بیماری جداگانه نیز رخ دهد. این بیماری با استخرهای شنا نیز در ارتباط است. کراتوکونژکونویتیت (التهاب همزمان قرنیه و ملتحمه) اپیدمیک یک سندرم کاملا متفاوت است. این سندرم با ملتحمه تهاجمی، درد، فتوفوبیا (حساسیت چشم به نور) و لنفادنوپاتی (بیماری‌های غدد لنفاوی) و به دنبال آن ایجاد کراتیت سطحی نقطه‌ای (التهاب قرنیه) مشخص می‌شود، کدورت قرنیه ممکن است چندین سال طول بکشد. در سال 1941، بیش از 10 هزار مورد در کارخانه‌های کشتی سازی دریایی پرل هاربر رخ داد (به بیماری چشم کشتی سازی نیز معروف است). التهاب همزمان قرنیه و ملتحمه آدنوویروس عمدتا مردان را در کشورهای غربی یا کودکان آسیا را درگیر می‌کند و ممکن است 4 تا 6 هفته طول بکشد. آنتی بادی Ad 8 در کودکان مدرسه‌ای آمریکایی غیر معمول است، در حالی که تقریباً نیمی از کودکان ژاپنی یا تایوانی دارای چنین آنتی بادی‌هایی هستند.

التهاب مثانه خونریزی دهنده حاد

این سندرم بیشتر در پسران 6 تا 15 ساله رخ می‌دهد و شامل دیزوری حاد (سوزش ادرار شدید) همراه با هماچوری (ادرار خونی) است و عمدتا با Ad 11 همراه است. این بیماری به این دلیل مهم است که ممکن است با بیماری‌های جدی‌تر کلیه مانند گلومرولونفریت (التهاب گلومرول‌ها) است.

عفونت های روده

آدنو ویروس ها با 4 تا 15 درصد از همه کودکان بستری شده با گاستروانتریت (التهاب معده‌ای روده‌ای با علائم اسهال آبکی و استفراغ) ویروسی مرتبط هستند. گاستروانتریت ممکن است نشانه ای از عفونت سیستمیک مانند عفونت‌های ناشی از Ad3 یا Ad7 باشد. آن‌ها ممکن است باعث تنفس و اسهال در کودک مبتلا به تب بالا شوند. با این حال، آدنوویروس‌های روده‌ای Ad40 و Ad41 با دو سوم موارد اسهال مرتبط با آدنوویروس مرتبط هستند. چندین گزارش دخیل در ایجاد آدنو ویروس ها در التهاب غدد لنفاوی در کودکان و ایجاد نفخ در روده ظاهر شده است.

طبقه بندی آدنو ویروس ها

آدنوویروس ها ویروس‌های ایکوسادرال (۲۰ وجهی) با اندازه متوسط ​​(90 تا 100 نانومتر) بوده که حاوی DNA دو رشته‌ای هستند. بیش از 49 نوع ایمونولوژیکی متمایز وجود دارد (6 زیرجنس: A تا F) که می توانند باعث عفونت انسان شوند. آدنوویروس ها به طور غیرمعمول در برابر عوامل شیمیایی یا فیزیکی و شرایط نامطلوب pH پایدار هستند و امکان زنده ماندن طولانی مدت در خارج از بدن را فراهم می‌کنند. این خانواده از ویروس‌ها شامل جنس‌های مختلفی هستند که در ادامه در مورد هر کدام از آن‌ها توضیح داده ایم.

فیلم آموزش ویروس شناسی Medical Virology در فرادرس

کلیک کنید

آدنو ویروس پرندگان

«آدنوویروس پرندگان» (Aviadenoviruses) آدنوویروس‌هایی هستند که پرندگان به ویژه مرغ، اردک، غاز، بوقلمون و قرقاول را تحت تأثیر قرار می‌دهند و حدود 15 گونه در این جنس وجود دارد. ویروس‌های این جنس باعث سندرم‌های بیماری خاصی مانند برونشیت بلدرچین (QB)، سندرم کاهش تخم مرغ (EDS)، انتریت خونریزی دهنده (HE)، بیماری طحال مرمر قرقاول (MSD) و هپاتیت پرندگان (IBH) می‌شوند. آدنوویروس های پرندگان دارای پراکندگی جهانی هستند و یافتن گونه‌های متعدد در یک مزرعه معمول است. شایع ترین گروه‌های سروگروپ، گروه‌های 1 ، 2 و 3 هستند. شواهدی از انتقال از پرندگان به انسان در این گروه مشخص نشده است. ویروس عمدتا به صورت افقی از طریق مدفوع پخش می‌شود، اما انتقال عمودی (انتقال مادر به فرزند) می‌تواند در سروگروپ 1 رخ دهد. هنگامی که ویروس پرنده را آلوده کرد، ممکن است تا یک دوره شرایط تنش پنهان بماند و هر وقت امکانش بود باعث بیماری بالینی شود.

چرخه زندگی آدنو ویروس پرندگان

ویروس‌های موجود در تیره آدنوویروس پرندگان غیر پوشش دار، دارای هندسه‌های ایکوسادرال و تقارن T = 25 هستند و همچنین قطر آن‌ها حدود 90 نانومتر است. تکثیر ویروسی هسته‌ای است. ورود به سلول میزبان با اتصال گلیکوپروتئین‌های فیبری ویروسی به گیرنده‌های میزبان انجام می‌شود که واسطه آندوسیتوز هستند. تکثیر از مدل جابجایی رشته DNA پیروی می‌کند. روش رونویسی با الگوی DNA، با مکانیسم چسباندن جایگزین صورت می‌گیرد. ویروس با شکستن پوشش هسته‌ای، ویروپورین‌ها و لیز از سلول میزبان خارج می‌شود. پرندگان به عنوان میزبان طبیعی این تیره از آدنو ویروس‌ها عمل می‌کنند.

علائم بالینی و تشخیص آدنو ویروس پرندگان

عفونت‌ها معمولاً تحت بالینی بوده (دارای بروز ظاهری نیستند)، اما بیماری بالینی (دارای بروز ظاهری) ممکن است به ویژه در پرندگان جوان با کاهش سطح آنتی بادی مادر رخ دهد. علائم بالینی مربوط به اندام آسیب دیده است. علائم بیماری گوارشی (انتریت خونریزی دهنده) شامل اسهال، بی اشتهایی، ملنا (مدفوع سیاه و قیر مانند) و هماتوکزیا (خروج خون از مقعد) است. علائم بیماری باروری (سندرم قطره تخم مرغ) شامل تولید کم تخم و جوجه دهی کمتر و تخم گذاری غیر طبیعی (اندازه، شکل، رنگ، بافت) است. بسته به نوع پرنده آلوده، عفونت آدنوویروس ممکن است سایر اندام‌ها را آلوده کرده و باعث ایجاد طحال، ایجاد هپاتیت بدن، برونشیت، احتقان بطنی - ریوی، پانکراتیت یا اِدِم شود.

تشخیص آدنو ویروس پرندگان با بافت شناسی، میکروسکوپ الکترونی، جداسازی ویروس، ELISA و PCR انجام می‌شود. علاوه بر این، آنتی ژن ویروس را می‌توان ایمونو دیفیوژن دوگانه تشخیص داد. معاینه پس از مرگ می‌تواند علائم بالینی مختلفی را نشان دهد که مستقیماً به اندام آسیب دیده مربوط می‌شود. به طور خاص، سندرم قطره تخم مرغ را می‌توان با مهار هماگلوتینین تشخیص داد و ویروس باعث هماگلوتیناسیون در مرغ و اردک می‌شود. واکسن‌های HE و EDS در دسترس هستند (کد ATCvet: QI01AA05 (WHO) برای واکسن غیر فعال، QI01AD05 (WHO) برای واکسن زنده، به علاوه ترکیبات مختلف). ممکن است با به حداقل رساندن سطوح استرس، استفاده از اقدامات بهداشتی مناسب و ارائه تغذیه مناسب، میزان بیماری کاهش یابد.

آتادنوویروس

«آتادنوویروس» (Atadenovirus) یک تیره ویروس در خانواده Adenoviridae است که 10 گونه در این جنس وجود دارد. ویروس‌ها در آتادنوویروس بدون پوشش، با هندسه‌های ایکوسادرال و تقارن T = 25 هستند و قطر آن‌ها حدود 90 نانومتر است. ژنوم‌ها خطی و بدون تقسیم بندی هستند، طول آن‌ها حدود 30 کیلوبایت است و ژنوم 30 پروتئین را کد می‌کند. تکثیر ویروسی به صورت هسته‌ای است. ورود به سلول میزبان با اتصال گلیکوپروتئین‌های فیبری ویروسی به گیرنده‌های میزبان انجام می‌شود که واسطه آندوسیتوز هستند. تکثیر از مدل جابجایی رشته DNA پیروی می‌کند. روش رونویسی با الگوی DNA، با مکانیسم «چسباندن جایگزین» (Alternative Splicing) است. ویروس با شکستن پاکت هسته‌ای، ویروپورین‌ها و لیز از سلول میزبان خارج می‌شود. مهره داران به عنوان میزبان طبیعی این گروه از آدنو ویروس‌ها عمل می‌کنند. در ادامه ۱۰ نوع از گونه‌های این جنس را نام می‌بریم.

• «آتادنوویروس گاوی دی» (Bovine atadenovirus D)
• «آتادنوویروس گاوی  ایی» (Bovine atadenovirus E)
• «آتاتنوویروس گوزن ای» (Deer atadenovirus A)
• «آتادنوویروس اردک ای» (Duck atadenovirus A)
• «آتادنوویروس مارمولک ای» (Lizard atadenovirus A)
• «آتادنوویروس مارمولک بی» (Lizard atadenovirus B)
• «آتادنوویروس گوسفندی دی» (Ovine atadenovirus D)
• Possum atadenovirus A
• Psittacine atadenovirus A
• Snake atadenovirus A

ایکتادنوویرس

«ایکتادنوویروس» (Ichtadenovirus) یک تیره ویروسی است که در خانواده Adenoviridae قرار دارد. ماهی‌ها میزبان طبیعی این تیره از آدنو ویروس‌ها هستند. فقط یک گونه Sturgeon ichtadenovirus A در این جنس وجود دارد. ویروس‌های موجود در ویروس ایکتادنوویروس بدون پوشش هستند و دارای اشکال هندسی ایکوسادرال و تقارن T = 25 هستند، قطر آن‌ها حدود 90 نانومتر است. ژنوم‌ها خطی و بدون تقسیم بندی هستند، طول آن‌ها 35 تا 36 کیلوبایت است و ژنوم آن‌ها 40 پروتئین را کد می‌کند.

تکثیر ویروس به صورت داخل هسته‌ای است و ورود به سلول میزبان با اتصال گلیکوپروتئین‌های فیبری ویروس به گیرنده‌های میزبان انجام می‌شود که واسطه آندوسیتوز است. تکثیر از مدل جابجایی رشته DNA پیروی می‌کند. روش رونویسی با الگوی DNA، با مکانیسم چسباندن جایگزین است. ویروس با شکستن پاکت هسته ای، ویروپورین‌ها و لیز از سلول میزبان خارج می‌شود و همانطور که گفته شد ماهی‌ها میزبان این تیره هستند.

ماستادنوویروس

«ماستادنوویروس» (Mastadenovirus) یک تیره ویروسی بوده که در خانواده Adenoviridae قرار دارد. 51 گونه در این جنس وجود دارند. این جنس به طور کلی شامل بسیاری از علل شایع عفونت انسان است که تخمین زده می‌شود مسئول 2 تا 5 درصد از کل عفونت‌های تنفسی و همچنین عفونت‌های دستگاه گوارش و چشم باشد. علائم بیماری‌های ایجاد شده توسط این نوع ویروس‌ها معمولاً خفیف هستند. سروتیپ‌های گرمسیری خاص عبارتند از:  3 ، 5 و 7. عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی شامل سروتیپ‌های 8 ، 19 و 37 هستند. همچنین سروتیپ‌های 4 و 7 به صورت همه‌گیر بوده و سروتیپ‌های  40 و 41 باعث ایجاد بیماری حاد تنفسی می‌شوند. آدنوویروس 1 سگ (CAdV-1) می‌تواند منجر به مرگ در توله سگ‌ها و یا انسفالیت در دیگر گونه‌های گوشت‌خوار شود.

نام Mastadenovirus از کلمه یونانی mastos به معنی پستان و آدنو ویروس به نام آدنوئیدهای انسانی که ویروس برای اولین بار از آن‌ها جدا شده است، گرفته شده اند. ویروس‌های ماستادنوویروس بدون پوشش هستند، دارای هندسه‌های ایکوسادرال و تقارن T = 25 هستند و قطر آن‌ها حدود 90 نانومتر است. ژنوم‌ها در آن‌ها خطی و بدون تقسیم بندی هستند، طول آن‌ها 35 - 36 کیلوبایت است و ژنوم 40 پروتئین را کد می‌کند.

چرخه زندگی ماستادنوویروس

تکثیر ویروس به صورت هسته‌ای است. ورود به سلول میزبان با اتصال فیبرهای ویروس به گیرنده چسبنده CAR میزبان انجام می‌شود. اتصال بعدی پروتئین پنتون به گیرنده‌های ورودی اینتگرین به واسطه درون زایی درون سلول میزبان توسط اندوسیتوز ویروس و ریزش فیبر به واسطه کلاترین انجام می‌شود. به نظر می‌رسد برخی از سروتیپ‌ها از ماکروپینوسیتوز استفاده می‌کنند. اختلال در غشای اندوزومی میزبان توسط پروتئین لیتیک VI باعث آزاد شدن کپسید ویروسی در سیتوزول می‌شود. انتقال میکروتوبولار به سمت هسته ژنوم ویروسی که هنوز توسط پروتئین VII هسته‌ای و یک کپسید جزئی که عمدتا از هگزون‌ها و پروتئین IX تشکیل شده است، محافظت می‌شود.

مرحله بعدی اتصال در NPC و اختلال کپسید است سپس وارد شدن ژنوم ویروسی به هسته میزبان با واسطه پروتئین VII هسته صورت می‌گیرد. رونویسی ژن‌های اولیه (ژن‌های E) توسط RNA پلیمراز II میزبان: این پروتئین‌ها محیط سلولی را برای تکثیر ویروس بهینه کرده و با انواع دفاع‌های ضد ویروسی مقابله می‌کنند. ژن‌های میانی با جابجایی رشته DNA در هسته، تکثیر ژنوم DNA را فعال می‌کنند. بیان L4 - 22K و L4 - 33K باعث تغییر چرخه از زودهنگام تا دیرهنگام می‌شود. رونویسی ژن‌های دیرهنگام (ژن‌های L) توسط RNA پلیمراز II میزبان، بیشتر کد کننده پروتئین‌های ساختاری است. خاموش شدن ترجمه میزبان توسط پروتئین ویروسی 100K انجام می‌شود.

مونتاژ ویریون‌های جدید در هسته ویروس‌ها با لیز سلول آزاد می‌شوند. بلوغ ویرون توسط گیرنده‌های پروتئاز میزبان ویروس صورت می‌گیرد که واسطه آندوسیتوز با واسطه کلاترین هستند. تکثیر ماده ژنتیکی از مدل جابجایی رشته DNA پیروی می‌کند که روش آن روش رونویسی با الگوی DNA، با مکانیسم چسباندن جایگزین است. ترجمه و تولید پروتئین‌های ویروسی با شنت ریبوزومی (مکانیزمی برای شروع ترجمه که در آن ریبوزوم‌ها قسمت‌هایی از ناحیه بدون ترجمه ’5 را دور می‌زنند یا به کدون شروع می رسند) انجام می‌شود. ویروس با شکستن پاکت هسته‌ای، ویروپورین‌ها و لیز از سلول میزبان خارج می‌شود. انسان، پستانداران و مهره داران به عنوان میزبان طبیعی این ویروس‌ها عمل می‌کنند. راه‌های انتقال از طریق مدفوع به دهان و تنفسی است.

سیادنوویروس

از دیگر تیره‌های ویروسی که در خانواده Adenoviridae قرار دارند «سیادنوویروس» (Siadenovirus) هستند. مهره داران به عنوان میزبان طبیعی این ویروس‌ها عمل می‌کنند. ویروس‌های موجود در سیادنوویروس بدون پوشش هستند، دارای هندسه‌های ایکوسادرال و تقارن T = 25 هستند و قطر حدود 90 نانومتر است. ژنوم‌های آن‌ها نیز خطی و بدون تقسیم بندی هستند، طول آن‌ها 35 تا 36 کیلوبایت است و ژنوم 25 پروتئین را کد می‌کند. هشت گونه در این جنس وجود دارد که شامل موارد زیر هستند:

• Frog siadenovirus A
• Great tit siadenovirus A
• Penguin siadenovirus A
• Psittacine siadneovirus D
• Psittacine siadenovirus E
• Raptor siadenovirus A
• Skua siadenovirus A
• Turkey siadenovirus A

چرخه زندگی سیادنوویروس

تکثیر ویروس به صورت هسته ای است و ورود به سلول میزبان با اتصال گلیکوپروتئین‌های فیبری ویروس به گیرنده‌های میزبان انجام می‌شود که واسطه آندوسیتوز است. تکثیر از مدل جابجایی رشته DNA پیروی می‌کند. روش رونویسی با الگوی DNA، با مکانیسم چسباندن جایگزین است. ویروس با شکستن پوشش هسته‌ای، ویروپورین‌ها و لیز از سلول میزبان خارج می‌شود. در این گروه مهره داران به عنوان میزبان طبیعی عمل می‌کنند.

واکسن آدنو ویروس

در حال حاضر، هیچ واکسن آدنو ویروس برای عموم مردم در دسترس نیست. واکسن زنده و خوراکی علیه آدنو ویروس های نوع 4 و 7 توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای پرسنل نظامی آن که 17 تا 50 ساله هستند و ممکن است در معرض خطر بیشتری از عفونت ناشی از این دو نوع آدنوویروس باشند، تأیید شده است. این واکسن از سوی وزارت دفاع آمریکا برای سربازان نظامی که به منظور پیشگیری از بیماری‌های حاد تنفسی وارد آموزش اولیه می‌شوند، توصیه می‌شود.

فیلم آموزش ایمونولوژی Immunology در فرادرس

کلیک کنید

همچنین ممکن است برای سایر پرسنل نظامی در معرض خطر بالای عفونت آدنوویروس توصیه شود. آدنوویروس در شرایط طبیعی بسیار پایدار است و امکان انتشار از طریق دفع به محیط وجود دارد. بنابراین، واکسن حاوی سویه های زنده آدنو ویروس برای استفاده در کودکان یا عموم افراد توصیه نمی‌شود.

علیرغم ثبات طولانی مدت ژنوم آدنوویروس که مؤثر بودن واکسیناسیون مداوم در میان ارتش آمریکا را تأیید می‌کند، جهش‌های تصادفی یا رویدادهای نوترکیب همولوگ که می‌تواند منجر به تغییر در آنتی ژن آدنوویروس شود، حذف نمی‌شوند. علاوه بر این، با گذشت زمان، انواع همه گیر آدنوویروس تغییر کرده است و در سال‌های اخیر سروتیپ‌های 14 و 55 بسیار بیماری‌زا در سراسر جهان توزیع شده است. سرانجام، گردش انواع آدنوویروس‌ها می‌تواند از نظر جغرافیایی متفاوت باشد. به عنوان مثال، در چین، شایع ترین انواع مرتبط با عفونت‌های حاد تنفسی (ARI) انواع 3 ، 7 و 55 هستند. بنابراین، باید به توسعه واکسن‌های جدید آدنوویروسی بر اساس سویه‌های آدنوویروس در حال گردش توجه شود.

واکسن های ساخته شده به کمک آدنو ویروس

آدنوویروس‌ها به دلیل توانایی آن‌ها در ایجاد پاسخ‌های ایمنی ذاتی و سازگار، ناقل‌های عالی برای رساندن آنتی ژن‌های هدف به میزبان پستانداران محسوب می‌شوند. تا به امروز، چندین واکسن مبتنی بر آدنوویروس در حال آزمایش بالینی و پیش بالینی هستند. واکسن‌های ایجاد شده علیه HIV، ویروس ابولا، ویروس آنفلوانزا، «سل» (Mycobacterium tuberculosis) و «پلاسمودیوم فالسی پاروم» (Plasmodium falciparum) در حال حاضر تحت آزمایشات بالینی انسانی قرار دارند. همچنین واکسن‌هایی تحت آزمایشات پیش بالینی علیه ویروس هاری، ویروس دنگی و سندرم تنفسی خاورمیانه (کرونا ویروس) ایجاد شده است.

فیلم آموزش آشنایی با واکسیناسیون و مراحل طراحی واکسن پروتئینی در محیط Insilico در فرادرس

کلیک کنید

در همین حال، واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس برای سندرم حاد تنفسی کروناویروس 2 (SARS - CoV - 2) برای استفاده اضطراری در میان همه گیری COVID - 19 مجاز شده است. واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس با قرار دادن کاسِت تراریخته در ساختار آدنوویروسی از طریق شبیه سازی مستقیم یا ترکیب مجدد همولوگ تهیه می‌شوند. کاست تراریخته آنتی ژن مورد نظر را تحت کنترل یک پروموتر قوی بیان می‌کند که قادر است بیان قوی و پایدار تراریخته را حفظ کند.

مزایای استفاده از آدنو ویروس ها در تولید واکسن

استفاده از ناقل‌های آدنوویروسی برای انتقال آنتی ژن‌های ویروسی به سلول‌های میزبان مزایای متعددی دارد که باعث ایجاد پاسخ های ایمنی مورد نظر می‌شود. به عنوان مثال، به دلیل ژنوم نسبتاً بزرگ و با ویژگی خوب، دستکاری ژنتیکی بر روی آدنوویروس‌ها آسان است. از آنجا که آدنوویروس‌ها باعث ایجاد عفونت‌های خفیف در انسان می‌شوند و تکثیر ویروسی آن‌ها را می‌توان با تغییرات ژنتیکی مهار کرد، واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس عمدتا بی خطر هستند و عوارض جانبی بسیار کمی دارند.

این ویروس‌ها می‌توانند طیف وسیعی از سلول‌های تقسیم کننده و غیر تقسیم کننده را به دلیل تروپیسم وسیع بافت آلوده کنند. عوامل دیگری که واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس را مفیدتر می‌کند عبارتند از: پایداری حرارتی بیشتر، توانایی رشد در تیترهای بالا و کاربرد آسان از طریق مسیرهای مخاطی سیستمیک یا تنفسی. برخلاف سایر وکتورهای ویروسی، مانند لنتی ویروس و رتروویروس، خطر ایجاد جهش زایی در مورد آدنوویروس‌ها بسیار کمتر است زیرا ژنوم ویروس را با ژنوم میزبان ادغام نمی‌کنند. یکی دیگر از مزایای مهم واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس، توانایی آن‌ها در ایجاد پاسخ‌های ایمنی ذاتی و تطبیقی ​​قوی و پایدار است. به طور خاص، آدنو ویروس ها می‌توانند باعث ایجاد پاسخ‌های ایمنی با واسطه سلول‌های CD4+ T و CD8+ T شوند که آن‌ها را به وکتورهای مناسب برای تولید واکسن علیه عوامل بیماری زایی تبدیل می‌کند که در درجه اول توسط سیستم ایمنی مبتنی بر سلول حذف می‌شوند.

انواع واکسن های آدنو ویروسی

آنتی بادی‌های خنثی کننده تولید شده توسط عفونت‌های آدنوویروسی یا واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس در درجه اول پروتئین کپسید ویروسی هگزون را هدف قرار می‌دهند، با این حال، آنتی بادی‌های تولید شده در برابر پنتوز یا فیبر (دو پروتئین دیگر کپسیدی) نیز می‌توانند آدنوویروس‌ها را خنثی کنند. علاوه بر این، آدنوویروس‌ها الگوهای مولکولی مرتبط با عامل بیماری زا (PAMPs) را برای القاء سیستم ایمنی ذاتی بیان می‌کنند. اتصال PAMPs با گیرنده تشخیص پاتوژن سلول میزبان منجر به تولید سایتوکاین‌های پیش التهابی و بلوغ سلول‌های ارائه کننده آنتی ژن می‌شود. در ادامه انواع واکسن‌های تولید شده به کمک آدنو ویروس ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

واکسن سل مبتنی بر آدنوویروس

تنها یک واکسن سل تایید شده از نظر بالینی به نام Bacillus Calmette Guerin (BCG) وجود دارد. با این حال، این واکسن نمی‌تواند در برابر سل ریوی محافظت کند. AdHu5 رایج‌ترین سروتیپ آدنوویروس انسانی برای توسعه واکسن سل است. واکسن سل مبتنی بر آدنوویروس که به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است، وکتور AdHu5 تخلیه شده با E1/E2 است که بیان کننده آنتی ژن Mycobacterium tuberculosis immunodominant 85A است و بیان آن توسط پروموتر سیتومگالوویروس کنترل می‌شود. یکی از اشکالات عمده این نوع واکسن این است که داشتن ایمنی قبلی در برابر AdHu5 می‌تواند اثر واکسن را به شدت کاهش دهد. این ایراد را می‌توان با استفاده از سروتیپ‌های کمتر رایج مانند سروتیپ 35 آدنوویروس انسانی برطرف کرد. یکی از این واکسن‌ها rAd35-TBS است که با استفاده از وکتور AdHu35 که سه آنتی ژن مختلف مایکوباکتریوم سل را تحت کنترل پروموتر سیتومگالوویروس بیان می‌کند، تولید شده است.

واکسن HIV مبتنی بر آدنوویروس

وکتور سه ظرفیتی AdHu5 که سه آنتی ژن gag ، pol و nef از ویروس HIV را بیان می‌کند، گسترده ترین واکسن HIV در سراسر جهان است. با این حال، این واکسن نمی‌تواند بار ویروسی را از نظر بالینی کاهش دهد و خطر ابتلا به HIV را در مردان AdHu5 مثبت افزایش می‌دهد. یکی دیگر از نامزدهای احتمالی واکسن HIV، ناقل AdHu5 (دارای نقص تکثیر) است که پروتئین gag ویروس نقص ایمنی شبیه به سیمان را بیان می‌کند و نشان داده شده که این واکسن بار ویروسی را به صورت پیش بالینی کاهش می‌دهد. آدنوویروس شامپانزه (سروتیپ‌های 3 و 63) وکتورهای مبتنی بر بیان آنتی ژن‌های gag ، pol و nef نتایج امیدوارکننده‌ای را در مدل موش نشان داده اند.

واکسن آنفلوآنزا مبتنی بر آدنوویروس

تکثیر وکتور AdHu5 با بیان آنتی ژن هماگلوتینین ویروس آنفلوانزای مرغی و یک گیرنده دارای 3 لیگاند، باعث ایجاد پاسخ‌های ایمنی اختصاصی آنتی ژن در انسان شده است. رویکرد جدید دیگر استفاده از یک وکتور مبتنی بر آدنوویروس شامپانزه (AdC68) است که میکرو RNA های مصنوعی را بیان می‌کند تا پروتئین‌های ماتریکس یا نوکلئوپروتئین‌های ویروس آنفلوانزا را هدف قرار دهد. این گونه واکسن‌ها می‌توانند با مهار تکثیر ویروسی، محافظت کامل در برابر عفونت آنفولانزا را انجام دهند.

واکسن SARS-CoV-2 مبتنی بر آدنوویروس چیست؟

واکسن کرونا معروف به ChAdOx1 nCoV-19 یا AZD1222 توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت AstraZeneca برای درمان عفونت شدید سندرم تنفسی حاد کروناویروس 2 (SARS - CoV - 2) (علت بیماری COVID - 19) ایجاد شد. در این واکسن، از نسخه اصلاح شده آدنوویروس شامپانزه (ChAdOx1) استفاده می‌شود که می‌تواند وارد سلول‌های انسانی شود اما در داخل تکثیر نشود. ژنی برای واکسن کروناویروس به DNA آدنوویروس اضافه شد و به واکسن اجازه داد پروتئین‌های لبه‌ای را که SARS - CoV - 2 برای ورود به سلول‌های انسانی استفاده می‌کند، هدف قرار دهد. این واکسن در دسامبر 2020 توسط انگلستان مجوز فوری برای همه گیری داده شد و هند در همان ماه مجوز استفاده از انواع آن را صادر کرد.

از فوریه 2021، نسخه‌های واکسن تولید شده در هند و کره جنوبی برای استفاده اضطراری توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) تأیید شد که دسترسی و سهولت تأیید سایر کشورها را افزایش داد. سایر واکسن‌های مبتنی بر آدنوویروس SARS-CoV-2 در حال توسعه شامل واکسن Sputnik V و واکسن Johnson & Johnson است. واکسن Johnson & Johnson اکنون به عنوان بخشی از تلاش برای مقابله با همه گیری کووید نوزده توسط FDA تأیید شده و برای استفاده اضطراری در ایالات متحده از فوریه 2021 توصیه شده است.

عفونت آدنوویروس کودکان چیست؟

همانطور که بیان شد آدنو ویروس‌ها گروهی از ویروس‌های شایع هستند که مخاط چشم، مجاری تنفسی و ریه‌ها، روده‌ها، مجاری ادراری و سیستم عصبی فرد را آلوده می‌کنند. آن‌ها علل شایع تب، سرفه، گلودرد، اسهال و چشم صورتی هستند. عفونت‌ها در کودکان بیشتر از بزرگسالان اتفاق می‌افتد، اما هر کسی می‌تواند به آن مبتلا شود. اکثر بچه‌ها در سن 10 سالگی حداقل یک نوع عفونت آدنو ویروس دارند. عفونت‌ها معمولاً فقط علائم خفیف ایجاد می‌کنند و طی چند روز خود به خود بهبود می‌یابند اما می‌توانند در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، به ویژه کودکان، جدی‌تر باشند.

فیلم آموزش پرستاری بیماری های سیستم تنفسی در فرادرس

کلیک کنید

نحوه انتشار آدنو ویروس کودکان

این ویروس‌ها در مکان‌هایی با گروه‌های پر تعداد کودکان مانند مراکز مراقبت روزانه، مدارس و اردوهای تابستانی شایع هستند. آن‌ها بسیار مسری هستند و می‌توانند در هنگام سرفه یا عطسه فرد منتقل شوند. قطرات حاوی ویروس به هوا پرواز کرده و روی سطوح فرود می‌آیند. کودک شما زمانی می‌تواند ویروس را بگیرد که دست کسی را که متبلا به ویروس است یا اسباب بازی یا وسایلی دیگر را که فرد به آن دست زده لمس کرده و سپس دهان، بینی یا چشم‌های خود را لمس کند. این ویروس از طریق مایعات بدن و نشستن دست‌ها منتقل می‌شود و همچنین ممکن است ویروس را در آب بگیرند، مانند دریاچه‌های کوچک یا استخری که به خوبی تصفیه و تمیز نمی‌شود، که این مورد نادر است.

علائم عفونت آدنو ویروس کودکان

اگر فکر می‌کنید فرزند شما ممکن است یکی از این ویروس‌ها را داشته باشد، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. اگر نوزاد زیر 3 ماه دارای علائم عفونت آدنوویروس است، حتما با پزشک تماس بگیرید. هر نوع آدنو ویروس ممکن است تأثیر متفاوتی بر بدن شما داشته باشد که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم.

• برونشیت: سرفه، آبریزش بینی، تب، لرز
• سرماخوردگی و سایر عفونت‌های تنفسی: گرفتگی و آبریزش بینی، سرفه، گلودرد و تورم غدد
• خروسک: سرفه شدید، مشکل در تنفس، صدای بلند هنگام تنفس
• عفونت گوش: درد گوش، تحریک پذیری، تب
• چشم صورتی (ملتحمه): قرمزی چشم، ترشح از چشم، اشک ریختن، احساس اینکه چیزی در چشم شما وجود دارد.
• ذات الریه: تب، سرفه، مشکل در تنفس
• عفونت‌های معده و روده: اسهال، استفراغ، سردرد، تب، گرفتگی معده
• تورم مغز و نخاع (مننژیت و انسفالیت): سردرد، تب، سفتی گردن، تهوع و استفراغ (این مورد نادر است).
• عفونت‌های دستگاه ادراری: سوزش و درد هنگام ادرار، نیاز مکرر به خون، خون در ادرار

اگر فرزند شما علائمی مانند مشکل در تنفس، تورم اطراف چشم، تب که بعد از چند روز برطرف نمی‌شود و علائم کم آبی بدن، مانند چند قطره اشک یا پوشک با رطوبت کمتر را به صورت جدی نشان داد فوراً با پزشک تماس بگیرید.

تشخیص عفونت آدنو ویروس چگونه است؟

پزشک فرزند شما ممکن است بخواهد یک معاینه فیزیکی و احتمالاً یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر را انجام دهد تا ببیند آیا ویروس یا باکتری باعث عفونت شده است یا خیر.

• آزمایش خون: پرستار نمونه‌ای از خون فرزند شما را از رگ بازوی او می‌گیرد.
• آزمایش ادرار: فرزند شما در فنجانی که پرستار به شما می‌دهد ادرار می‌کند.
• تست سواب: یک پرستار از یک سواب پنبه برای گرفتن نمونه مخاط از بینی فرزند شما استفاده می‌کند.
• آزمایش مدفوع: شما یک نمونه از مدفوع کودک خود را در خانه جمع آوری کرده و به آزمایشگاه می‌برید.
• اشعه ایکس قفسه سینه: کودک شما در حالی که یک تکنسین از مقدار کمی اشعه برای گرفتن عکس از داخل قفسه سینه او استفاده می‌کند لازم است چند دقیقه‌ای ساکن بماند.

درمان عفونت آدنو ویروس

درمان خاصی برای افراد مبتلا به عفونت آدنو ویروس وجود ندارد. اکثر عفونت‌های آدنو ویروس خفیف هستند و نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. مراقبت بالینی عفونت‌های آدنوویروس شامل درمان علائم و عوارض است. سیدوفوویر برای درمان عفونت‌های شدید آدنو ویروس در افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی هستند در موارد خاص استفاده می‌شود، با این حال هیچ داروی ضد ویروسی مورد تایید FDA برای درمان آدنوویروس وجود ندارد.

آنتی بیوتیک‌ها به عفونت‌های آدنو ویروس کمک نمی‌کنند زیرا این داروها فقط باکتری‌ها را از بین می‌برند. کودکان اغلب طی چند روز خود به خود از بیماری عبور می‌کنند. برخی از عفونت‌ها، مانند چشم صورتی یا ذات الریه، می‌تواند یک هفته یا بیشتر طول بکشند. کودکانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است درمان در بیمارستان برای بهبود آن‌ها کمک کننده باشد. همچنین شما می‌توانید کارهایی را انجام دهید تا به کودک خود کمک کنید احساس بهتری داشته باشد که در ادامه در مورد آن‌ها صحبت کرده ایم.

• مقدار زیادی مایعات به بیمار خود بدهید. کودکان مایعات را در اثر تب، استفراغ و اسهال از دست می‌دهند. آن‌ها ممکن است کم آب شوند. آب یا آب میوه 100 درصد بهترین انتخاب برای حفظ آب بدن کودکان است. همچنین می‌توانید از محلول مخصوص کودکان که دارای الکترولیت است استفاده کنید.
• به فرزند خود کمک کنید به طور مرتب گرفتگی بینی خود را رفع کند. برای یک نوزاد چند قطره اسپری نمک یا قطره داخل بینی او بریزید. سپس مخاط را با سرنگ خارج کنید.
• یک دستگاه مرطوب کننده بخار سرد را روشن کنید. رطوبت احتقان را از بین می‌برد و به کودک شما کمک می‌کند تا راحت‌تر نفس بکشد.
• تب را پایین بیاورید. از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید برای تسکین درد و تب به کودک خود استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن (موترین) بدهید. به کودکان محصولاتی که حاوی آسپرین هستند، ندهید، که می‌تواند منجر به بیماری نادر اما جدی به نام «سندرم ری» (Reye syndrome) شود.

جلوگیری از عفونت آدنو ویروس در کودکان

برای جلوگیری از بیماری فرزندتان می‌توانید کارهای مختلفی انجام دهید. سعی کنید کودک خود را از افرادی که فکر می‌کنید بیمار هستند دور نگه دارید. دست‌های کودک و دستان خود را اغلب در طول روز و به ویژه قبل از غذا بشویید. اگر صابون و آب در مجاورت ندارید از ضدعفونی کننده‌های حاوی الکل استفاده کنید. سطوحی مانند سینک ظرفشویی و پیشخوان را برای از بین بردن میکروب‌ها تمیز کنید. اجازه ندهید کودکان در استخرهایی که به خوبی تمیز و نگه‌داری نمی‌شوند شنا کنند. هنگامی که کودک بیمار است او را در خانه نگه دارید تا از انتشار آدنو ویروس‌ها به دیگران جلوگیری شود. به آن‌ها یاد بدهید هر زمان که عطسه یا سرفه می‌کنند بینی و دهان خود را بپوشانند.