ب‌ام‌و و ده خودرویی که آینده این شرکت را برای همیشه تغییر دادند

«Bayerishe Motoren Werke» در آلمانی، یا «Bavarian Motor Works» در انگلیسی، اگرچه دو تلفظ از نام کامل کمپانی معروفی هستند، اما همگان آن‌ را با سرنام «ب‌ام‌و» (BMW) می‌شناسند و صدا می‌زنند. شرکتی که طی سال‌های متمادی با اتکا به شعار خود، «نهایت یک خودرو» (ultimate driving machine) توانسته طعم خالص خودروهای اسپرت و لوکس را توام با چاشنی جذابیت به مشتریان سخت پسند خود ارائه دهد.

تاریخچه این شرکت آلمانی همانند رمان «در جستجوی زمان از دست رفته» اثر مارسل پروست، نمایش یک زندگی است؛ نمایشی از به‌دست آوردن تجربیات و تلاش برای رسیدن به اهداف والا. آن‌ها در طول یک قرن توانستند به جایگاهی برسند که مورد احترام تمامی کمپانی‌های خودروسازی قرار گیرند و الگویی مناسب در مدیریت تلقی شوند.

کمپانی ب‌ام‌و در سال 1916 تاسیس شد. البته در ابتدا نه به‌عنوان یک خودروساز، بلکه سازنده موتورهای هواپیما برای استفاده در جنگ جهانی. اما 11 سال بعد، در 1927، نخستین خودرو تاریخ این شرکت با نام دیکسی به دنیا آمد. پس از جنگ، ب‌ام‌و از تجربیاتش برای ادامه راه کمک گرفت و آموخت که آینده آن‌ها با صنعت موتورسیکلت و خودروسازی عجین شده است.

بخش موتوراسپرت ب‌ام‌و با درخشش خودرو 328 در سال 1936، توانست به یکی از وزنه‌های مهم در دنیای اتومبیل‌رانی مبدل شود. همچنین این اتفاق، آغازی بود برای بخش BMW M که درحقیقت خودروهای پرفورمنس کمپانی آلمانی را تولید می‌کند. بااین‌حال، با رسیدن به دهه 1960، سخت‌ترین سال‌های خود را تجربه کردند؛ چراکه مشکلات مالی، آن‌ها را در آستانه ورشکستگی قرار داد. شاید جالب باشد که بدانید، اگر مونیخی‌ها در آن سال دست به تولید خودرو «ایزتا» نمی‌زدند، ممکن بود که امروز زیرمجموعه یا در بهترین حالت، بخشی از اتحاد دایملر-بنز باشند.

به‌هرحال، ب‌ام‌و با هر شکست دوباره خود را احیا کرد و طی یک قرن اخیر خودروهای بی‌نظیری به جهانیان معرفی نمود. در این مطلب قصد داریم بر ده اثر فوق‌العاده این شرکت باواریایی نگاهی داشته باشیم. ده‌تایی که در بزنگاه‌های حساس، قطار حرکت این کمپانی را به مسیر بازگرداندند.

M3 (اتاق E30)

اگر قرار باشد این ده خودرو را به یک تیم فوتبال تشبیه کنیم، مسلما M3 اتاق E30 کاپیتان آن خوانده می‌شود. خودرویی که بارها در مسابقات اتومبیل‌رانی آلمان موفق به کسب عناوین برتر شده و از این حیث با مرسدس بنز 190E کل‌کل دارد! باتوجه به قوانین آن سال، کمپانی‌ها باید تعداد مشخصی از نمونه جاده‌ای را می‌ساختند تا خودرو شرکت کننده بتواند جواز حضور در مسابقه را دریافت کند. بنابراین ب‌ام‌و تصمیم گرفت نسل سوم سری 3 را به لابراتوار بخش M بفرستد تا یکی از مهم‌ترین دوئل‌های تاریخ را شکل دهد.

درنهایت، خودرویی به نام M3 از این بخش بیرون آمد که پاسخی قاطع به رقیب پرمدعایی به نام مرسدس بنز 190E بود؛ خودرویی که باظاهر زیبا و عناوین متعدد غوغایی در دل طرفداران موتوراسپرت به پا کرده بود. بنابراین باواریایی خوش استایل باید هر چه در چنته داشت رو می‌کرد.

این رقابت تا سال‌ها بزرگ‌ترین دوئل مسابقات اتومبیل‌رانی شمرده می‌شد. بین سال‌های 1985 تا 1992، چیزی در حدود 16,202 دستگاه از M3 اتاق E30 تولید شد و بین علاقه‌مندان خودروهای کلاسیک از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.

M535i (اتاق E12)

نسل پنجم سری 5 که با کد اتاق E12 شناخته می‌شود، به نوبه خود در تاریخ BMW انقلابی به پا کرد؛ چراکه قوی‌ترین نسخه این نسل یعنی M535i بعدها با تغییر نام به M5 توانست پایه‌گذار دودمانی از جذاب‌ترین سدان‌های پرفورمنس و لوکس باشد.

این خودرو از یک پیشرانه 6 سیلندر خطی استفاده می‌کرد که قدرتی معادل 210 اسب بخار و گشتاوری معادل 310 نیوتن متر را به چرخ‌های عقب می‌فرستاد. کیت بدنه M-Technic، جعبه دنده 5 سرعته دستی، سیستم تعلیق اسپرت، فرمان ‌ب‌ام‌و M1 و صندلی‌های اسپرت ریکارو از جمله ویژگی‌های بارز آن به‌شمار می‌روند. این سدان پرفورمنس چهار درب توانست نظرات بسیاری از کارشناسان خودرویی را به خود جلب کند. نسل اول M535i طی سال‌های 1979 تا 1981 تولید شد، به‌طوری‌که با استقبال زیاد خریداران، نسل دوم نیز به روی خط تولید رفت. در نهایت سال 1985 پایانی برای آغاز طوفانی این خودرو انقلابی بود.

ب‌ام‌و 2002

جنگ جهانی دوم آسیب فراوانی بر پیکره کمپانی‌های خودروسازی در سرتاسر اروپا وارد کرد. ب‌ام‌و نیز از این قاعده مستثنا نبود؛ چراکه کارخانه این شرکت بارها زیر بمباران شدید متفقین آسیب دید. بااین‌حال، مونیخی‌ها روند بازسازی را به سرعت انجام دادند. اما هزینه‌های بازسازی سنگین بود و همین مسئله آن‌ها را وارد بحران مالی بی‌سابقه‌ای کرد که می‌توانست داستان ب‌ام‌و را برای همیشه پایان دهد. هرچند آن‌ها توانستند با تولید ایزتا –که یک خودرو نه چندان زیبا اما سودده بود- خود را از این مخمصه نجات دهند، اما هنوز مشکلات عدیده‌ای داشتند.

ب‌ام‌و مجبور شد خودرویی را تولید کند که هم پرفروش باشد و هم سود قابل توجهی نصیبشان کند. پس تصمیم گرفتند با ساخت مدل 2002، کلاس جدیدی در صنعت خودروسازی تعریف کنند. این خودرو درحقیقت روی پلت‌فرم کوتاه شده مدل 1500، که یک سدان چهار درب بود، شکل گرفت. خیلی زود مهندسان شرکت مزد تلاش خود را با فروش بالای این خودرو گرفتند. مدل 2002 به‌دلیل فرمان پذیری و رانندگی بی‌نظیر خود توانست وجهه ب‌ام‌و را در این صنعت بیش از پیش بهبود بخشد و به موفق‌ترین ساخته این شرکت در طول تاریخ مبدل شود.

ب‌ام‌و M1

طرفداران بیمر شاید در بعضی مواقع با یکدیگر هم‌عقیده نباشند، اما وقتی صحبت از خودرو M1 می‌شود، نگاهی متعصبانه و غرورآمیز به آن دارند. این خودرو را تاحدی می‌توان گفت که حاصل همکاری مونیخی‌ها با لامبورگینی است؛ چراکه طرف ایتالیایی به دلیل مشکلات مالی در انجام تعهدات خود بدعهدی کرد. بااین‌حال ب‌ام‌و با استفاده از مهندسان شرکت لامبورگینی و طراح مشهور ایتال دیزاین، جورجتو جیوجیارو، کار را به اتمام رساند.

قلب تپنده این خودرو از پیشرانه M88 تنفس طبیعی تشکیل شده است. این پیشرانه‌ 6 سیلندر خطی، با حجم 3.5 لیتر می‌تواند قدرتی معادل 277 اسب بخار را تولید کند. این خودرو 1300 کیلوگرمی برای رسیدن به سرعت 100 کیلومتر بر ساعت، تنها 6.5 ثانیه نیاز داشت و دقیقا در 6.8 ثانیه بعد می‌توانست از مرز 160 کیلومتر بر ساعت عبور کند. طی سال‌های 1978 تا 1981 فقط 453 دستگاه از این خودرو کوپه تولید شد و با قیمت 100 هزار مارک آلمان به فروش رفت. فرزند شرور باواریا می‌تواند زیباترین، خاص‌ترین و جنجالی‌ترین اثر ب‌ام‌و در طول تاریخ پرافتخار یکصد ساله‌اش باشد.

M3 (اتاق E36)

این خودرو که در سال 1992 و بر مبنای سری 3 نسل سوم عرضه شد، نسبت به نسل قبل خود یعنی M3 اتاق E30 وزن و سایز بیشتری داشت. زیر کاپوت E36 پیشرانه 6 سیلندر با آرایش خطی جای گرفته است که قدرتی معادل 321 اسب بخار را تولید می‌کند.

البته نسخه آمریکا با پیشرانه 3.2 لیتری تنفس طبیعی همراه بود که 240 اسب بخار قدرت را به چرخ‌های عقب می‌فرستاد. هرچند نسخه آمریکایی نسبت به نسخه اروپا قدرت و آپشن‌های کمتری داشت، اما بااین‌وجود رانندگی وصف ناپذیری به مشتریانش عرضه می‌کرد.

ب‌ام‌و 850CSI (اتاق E31)

از زمان پیدایش سری 7 به‌عنوان لوکس‌ترین ساخته ب‌ام‌و، همواره مونیخی‌ها به دنبال ساخت یک کوپه لوکس و در عین حال اسپرت بودند. چراکه بازار این بخش به‌طور کامل در دست کوپه‌های مرسدس بود. همین عامل، محرکی برای آن‌ها شد تا در سال 1989 سری 8 را به جهان معرفی کنند. این خودرو جوهره وجودی ب‌ام‌و را تعریف می‌نمود؛ تکنولوژی‌ و نوآوری‌های بسیاری در آن دیده می‌شد که همگی تلاش مهندسان توانا کمپانی باواریایی بود. درحقیقت «خودرویی فراتر از زمان خود» بود.

BMW در مدل 850CSI برای اولین بار از پیشرانه 12 سیلندر خورجینی و سیستم «CAN BUS» استفاده کرد. این سیستم وظیفه داشت تا بین میکروکنترلرها و دستگاه‌های موجود در خودرو، بدون نیاز به کامپیوتر، ارتباط برقرار کند. در نتیجه این اتفاق، سرعت عملگرها بالا می‌رفت و در مصرف کابل‌های ارتباطی صرفه جویی می‌شد. هرچند که پسوند M در نام این خودرو دیده نمی‌شود، اما به جهت اهمیت ساخت کوپه‌ پرفورمنس، از بخش BMW M برای تولید سری 8 کمک گرفته شد. درمجموع بین سال‌های 1992 تا 1996 چیزی در حدود 1,510 دستگاه از 850CSI ساخته شد که از این تعداد، سهم آمریکا شمالی تنها 225 دستگاه بود.

ب‌ام‌و Z3 M کوپه

به‌جرات می‌توان گفت یکی از ساخته‌های اعجاب انگیز ب‌ام‌و طی سال‌های اخیر همین خودرو می‌تواند باشد. Z3 که روی پلت‌فرم سری 3 نسل سوم (کد اتاق E36) تکوین یافت، درواقع با تقلید از مزدا میاتا توانست به رودستر محبوبی در این بخش از بازار تبدیل شود.

باواریایی‌ها که موفقیت خود را تضمین شده می‌دیدند، دست به تولید محصولی سنت شکن بر مبنای Z3 زدند. هرچند که طبق تعاریف موجود، خودرو جدید در کلاس «شوتینگ بریک» طبقه بندی می‌شد، اما ب‌ام‌و روی کوپه بودن آن اصرار داشت. Z3 M کوپه در بیشتر بخش‌ها اعم از پیشرانه، انتقال قدرت و تجهیزات با M3 اتاق E36 تفاوتی نداشت. به‌هرحال نوع طراحی آن شاید خاص پسند بود، اما جذابیت‌های خودش را داشت.

M5 (اتاق E39)

اگر M535i باعث شهرت ب‌ام‌و در عرصه خودروهای پرفورمنس و اسپرت شده باشد، M5 اتاق E39 توانست مونیخی‌ها را در زمره سرآمدان این حوزه نشان دهد. پیشرانه 8 سیلندر خورجینی این خودرو با قدرت 400 اسب بخار شاید نتواند در مسیر مستقیم حریف پورشه‌های اشتوتگارتی شود، اما در پیچ‌ها می‌تواند رقبای پرمدعای خود را به زانو در بیاورد. بسیاری آن را نماد حقیقی شعاری می‌دانند که سال‌هاست از زبان طرفداران و مهندسان بیمر به زبان می‌آید یعنی: «نهایت یک خودرو»

ب‌ام‌و 507

زمانیکه اثر هنری بی‌نظیر مرسدس بنز با نام 300SL رودستر معرفی شد، در همان موقع ب‌ام‌و آس خود را رو کرد و از مدل 507 پرده برداشت. آن‌ها برای اولین بار در این خودرو از پیشرانه 3.2 لیتری V8 استفاده کردند که 150 اسب بخار را به جعبه دنده 4 سرعته ساخت شرکت ZF می‌فرستاد. جالب است بدانید «الویس پریسلی»، خواننده مشهور آمریکایی، دو نسخه از این خودرو را در مجموعه خود داشت.

ب‌ام‌و E9

مدل E9 در همان کلاسی قرار دارد که مدل‌های 1600 و 2002 آغازگرش بودند. البته این خودرو نسبت به آن‌ها اندازه بزرگتری داشت. درحقیقت می‌توان این کوپه لوکس را جد پدری سری 6 و سری 8 قلمداد کرد. نسخه‌های متعددی از این خودرو ساخته شد، اما معروف‌ترین و پرفروش‌ترین آن‌ها 3.0 CS و 3.0 CSL بودند. در سال 1973، «تواینه زیمان» توانست در رقابت‌های متعددی از جمله لمانز و اتومبیل‌رانی آلمان (که بعدها به DTM تغییر نام داد) با خودرو ب‌ام‌و E9 3.0 CSL به پیروزی برسد.

اگر مطلب بالا برای شما مفید بوده است، ممکن است مطالب و آموزش‌هایی که در ادامه آمده‌اند نیز برایتان کاربردی باشند.

• مجموعه آموزش های مهندسی مکانیک
• مرسدس بنز و یازده مدل تاریخ‌ساز این شرکت که صنعت خودرو را متحول کردند
• مجموعه آموزش‌های مهندسی برق
• با تکنولوژی‌های برتر خودروهای مرسدس بنز در سال ۲۰۱۸ آشنا شوید
• طراحی و تولید کامپیوتری یا CAD/CAM

^^