بازار فرعی بورس کالا چیست؟ – به زبان ساده

بورس کالا دارای بازارهای فیزیکی، فرعی، مشتقه و مالی است. در بازار فرعی کالاهایی که شرایط پذیرش در بازار فیزیکی را ندارند برای عرضه در بورس کالا پذیرش می‌شوند. بازار فرعی این امکان را برای سایر کالاهای پذیرش نشده در بازار فیزیکی فراهم می‌کند تا بتوانند در بورس کالا عرضه شوند و از مزایای حضور در محیطی رقابتی استفاده کنند. البته کالاهایی که در بازار فرعی بورس کالا ارائه می‌شوند نیز باید حداقل شرایط تعیین شده برای پذیرش در بازار فرعی بورس کالا را دارا باشند. علاوه بر کالاهایی که شرایط پذیرش در بازار فیزیکی بورس کالا را ندارند، برخی دیگر از کالاها همانند اموال غیرمنقول وجود دارند که در بازار فرعی بورس کالا عرضه می‌شوند. معاملات برخی از کالاها که در بازار فیزیکی تعلیق می‌شوند، در بازار فرعی امکان‌پذیر است. این کالاها تا رفع شدن تعلیق می‌توانند با توجه به شرایط تعیین شده در بازار فرعی بورس کالا عرضه شوند. در این مطلب با بازار فرعی بورس کالا و کالاهای عرضه شده در این بازار آشنا می‌شویم.

بازار فرعی بورس کالا چیست ؟

بازار فرعی یکی از انواع بورس کالا است که شرایطی را برای پذیرش کالاهایی که به هر دلیل امکان پذیرش در بازار فیزیکی را ندارند را برای انجام معاملات در بورس کالا فراهم می‌کند. از شروط اصلی پذیرش کالا در بازار فیزیکی این است که کالا به‌صورت مداوم عرضه شود. بنابراین کالاهایی که امکان استمرار در عرضه را نداشته باشند به بازار فرعی وارد می‌شوند.

فیلم آموزش آشنایی با بورس کالای ایران در فرادرس

کلیک کنید

چه کالاهایی به بازار فرعی وارد می‌شوند ؟

به‌طور کلی سه دسته از کالاها امکان عرضه شدن در بازار فیزیکی را ندارند و در بازار فرعی عرضه می‌شوند. در ادامه این مطلب این سه دسته از کالاها را شرح می‌دهیم.

کالاهای عرضه شده به‌صورت مقطعی

برخی از کالاها هستند که به‌صورت مقطعی عرضه می‌شوند این کالاها ممکن است به‌صورت محموله‌های وارداتی به کشور باشند که استمرار در عرضه ندارند و در بازار فرعی پذیرش می‌شوند. این دسته از کالاها به دلیل این‌که عرضه آن‌ها تداوم ندارند نمی‌توانند در بازار فیزیکی بورس کالا ارائه شوند.

کالاهای بدون استاندارد مشخص

برخی از اموال و کالاها هستند که استاندارد مشخصی ندارند که بتوان آن‌ها را به‌صورت نوشتار قید کرد و باید از نزدیک بررسی شوند. اموال غیرمنقول و آهن آلات قراضه از این دسته هستند. این قبیل کالاها شرایط پذیرش در بازار فیزیکی را ندارند و تنها می‌توانند در بازار فرعی پذیرش شوند.

کالاهای تعلیق شده در بازار فیزیکی

برخی از کالاها وجود دارند که بنابه دلایلی عرضه آن‌ها در بازار فیزیکی به‌صورت تعلیق در آمده است. این کالاها تا زمانی که شرایط پذیرش دوباره را در بازار فیزیکی بورس کالا کسب نکنند در بازار فرعی عرضه می‌شوند.

کالاهای موجود در بازار فرعی

سوال پرتکراری که درباره بازار فرعی بورس کالا مطرح می‌شود این است که چه کالاهایی در بازار فرعی وجود دارند. در حالت کلی می‌توان گفت در بازار فرعی نیز برای پذیرش کالا شرایطی را در نظر می‌گیرند، در صورت داشتن حداقل شرایط پذیرش در بازار فرعی، کالاها می‌توانند در این بازار پذیرش شوند. انواع کالاهایی که در بازار فرعی عرضه می‌شوند را می‌توان به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. برای اطلاع از لیست کالاهای به‌روز شده در بازار فرعی بورس کالا می‌توانید به وب‌سایت رسمی بورس کالای ایران (+) مراجعه کنید. در ادامه برخی از دسته‌بندی‌هایی را که در بازار فرعی بورس کالا وجود دارند را برای نمونه انتخاب کرده‌ایم.

فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

گروه کالاهای کشاورزی در بازار فرعی

کالاهای متنوعی در گروه کالاهای کشاورزی قرار می‌گیرند. این کالاها به دو دسته زیر گروه اصلی و زیر گروه فرعی تقسیم می‌شوند. برای مثال کود یک زیر گروه اصلی از گروه محصولات کشاورزی است که خود به زیرگروه‌های فرعی همانند کود ارگانیک، کود سکوسترن آهن تقسیم می‌شود. از زیر گروه‌های اصلی گروه کشاورزی می‌توان به عنوان نمونه به محصولات زیر اشاره کرد.

• کود: ارگانیک و سکوسترن آهن
• گیاهان دارویی: خرفه و تخم گشنیز
• مرکبات: مثل لیموترش و پرتقال
• فرآورده‌های لبنی: شیرخشک، شیر خام و کره لاکتیکی
• حبوبات: لپه و ماش
• کنسرو: ماهی تون، مرغ و رب

 کالاهای صنعتی در بازار فرعی بورس کالا

در گروه کالاهای صنعتی نیز کالاهای متنوعی قرار دارند. همانند گروه کشاورزی، کالاهای مربوط به گروه صنعتی را می‌توان به زیر گروه‌های اصلی و فرعی تقسیم کرد که برای نمونه به ذکر چند مورد می‌پردازیم.

• کاغذ: کاغذ بسته‌بندی
• لوازم طبی: شکم‌بند، قوزبند و کمربند
• تیشو: تیشو از الیاف شیشه
• تایر: تایر خودرو

 اموال غیرمنقول در بازار فرعی بورس کالا

اموال غیرمنقول به دلیلی این‌که این امکان را ندارند که در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه شوند، در بازار فرعی پذیرش می‌شوند. زیرگروه‌های اموال غیرمنقول را در ادامه آورده‌ایم.

• زمین
• مغازه
• آپارتمان
• مجتمع تجاری

گروه ضایعات

زیرگروه‌های ضایعات را می‌توان در دسته‌های زیر قرار داد. لازم به ذکر است این زیر گروه‌ها همانند زیرگروه‌های قبلی به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند و برای کسب اطلاع بیشتر از انواع کالاهای قابل‌پذیرش در بازار فرعی می‌توانید به وب‌سایت بورس کالا مراجعه کنید.

• فلزی: فولادی، براده آلومینیوم، براده چدن
• غیرفلزی: روغن کارکرده، ضایعات کارتن، بطری، ضایعات پلاستیکی

شروط لازم برای ورود کالا به بازار فرعی

برای این‌که کالایی بتواند در بازار فرعی بورس کالا پذیرش شود باید برخی از شروط لازم را داشته باشد. کارشناسانی که وظیفه تأیید کالاها را برای پذیرش در بازار فرعی به‌عهده دارند و تحت عنوان هیئت پذیرش فعالیت می‌کنند، طبق شروط زیر امکان پذیرش کالاها را در بازار فرعی بورس کالا فراهم می‌کنند.

فیلم آموزش تابلوخوانی در بورس و بازار سهام – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

عدم مشکل قانونی برای معامله کالا

اولین موردی که برای پذیرش کالا در بازار فرعی مورد بررسی قرار می‌گیرد، عدم ممنوعیت قانونی برای پذیرش کالای مربوطه است. بنابراین تنها کالاهایی می‌توانند در بازار فرعی بورس کالا پذیرش و معامله شوند که محدودیت قانونی برای آن‌ها وجود نداشته باشد.

قابل احراز بودن کالا در بازار فرعی بورس کالا

بورس کالا شرایطی را فراهم می‌کند تا تمامی کالاهایی که در بورس عرضه می‌شوند توسط کارشناسان بورس کالا بررسی و از نظر کیفی مورد تأیید واقع شوند. بنابراین یکی از شروط لازم برای پذیرش کالا در بازار فرعی امکان تطبیق مشخصات کالا با موارد اعلام شده در اطلاعیه عرضه است. بنابراین کالایی در بازار فرعی بورس کالا راه پیدا می‌کند که بتوان شرایط کیفی و مشخصات آن را با شرایط اعلامی فروشنده مطابقت داد و آن‌ها را بررسی کرد. بدیهی است ایجاد این شرایط این امکان را به خریداران می‌دهد تا بتوانند با خاطری آسوده نسبت به بررسی و خرید این کالاها اقدام کنند.

توانایی عرضه‌کننده به ارائه وثیقه

با توجه به این‌که حسن انجام معاملات در بازار فرعی همانند دیگر بازارها توسط بورس کالا تضمین می‌شود، بنابراین عرضه کننده باید توانایی ارائه وثیقه‌های لازم برای تضمین تحویل کالا را داشته باشد.

نحوه پذیرش در بازار فرعی برای کالاهای تعلیق شده در بازار فیزیکی

برخی از کالاها وجود دارند که برای مدتی در بازار فیزیکی عرضه می‌شدند، اما بنابر دلایلی شرایط عرضه شدن در بازار فیزیکی را از دست می‌دهند و عرضه آن‌ها در بازار فیزیکی به حالت تعلیق در می‌آید. این کالاها می‌توانند با داشتن شرایطی در بازار فرعی پذیرش شوند. با توجه به شرایط کالا که در گزارشی به کمیته عرضه ارائه می‌شود، شرایط عرضه کالای مربوطه، در بازار فرعی بورس کالا بررسی می‌شود و در صورت امکان اقدامات لازم برای پذیرش کالای موردنظر انجام می‌شود.

در صورتی که کالای مربوطه از حالت تعلیق خارج شود، می‌تواند دوباره در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه شود. مدت زمان عرضه کالا بعد از پذیرش در بازار فرعی برای انجام معاملات، از زمان تعلیق کالا در بازار فیزیکی حداکثر به مدت سه ماه است. در صورتی که در این مدت کالا رفع تعلیق نشود و نتواند معاملات خود را در بازار فیزیکی بورس کالا انجام دهد، بورس ملزم به ارائه گزارشی برای بررسی به هیئت پذیرش است. در صورت تصویب هیئت پذیرش مبنی بر تداوم تعلیق، کالا نمی‌تواند به بازار فیزیکی راه پیدا کند و معاملات آن در بازار فرعی انجام می‌شود.

نحوه خرید و فروش در بازار فرعی بورس کالا

برای خرید از بازار فرعی همانند خرید از بازار فیزیکی بورس کالا باید در ابتدا با ثبت‌نام در کارگزاری مربوطه نسبت به دریافت کد بورس کالا برای انجام معاملات اقدام کنید. در این صورت خریداران پس از بررسی اطلاعیه عرضه بازار فرعی سفارش خرید خود را در کارگزاری انجام می‌دهند.

فیلم آموزش نوسان گیری در بورس – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

برای فروش کالا نیز شرکت‌های تولیدی و عرضه‌کنندگان باید با مراجعه به کارگزاری، مراحل لازم برای پذیرش کالا در بازار فرعی را انجام دهند. پس از انجام پذیرش کالا در بورس کالا و تودیع تضامین لازم، بورس کالا اطلاعیه عرضه کالای مربوطه را در بازار فرعی منتشر می‌کند. برای این‌ منظور عرضه کننده سفارش فروش خود را از طریق کارگزاری اعلام می‌کند و کالای مربوطه در تابلوی بازار فرعی معامله می‌شود.

اطلاعیه عرضه بازار فرعی چیست ؟

همان‌طور که برای اطلاع از نمادهای معاملاتی در بازار فیزیکی بورس کالا، اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی را می‌توانید بررسی کنید، در قسمت اطلاعیه عرضه بازار فرعی بورس کالا نیز می‌توانید کالاهای عرضه شده در بازار فرعی را مشاهده کنید. در اطلاعیه عرضه بازار فرعی نیز همانند اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی می‌توانید مواردی از قبیل تاریخ عرضه، نام کالا، نماد، تالار، تولید کننده، قیمت پایه و مکان تحویل را مشاهده کنید.

نحوه مشاهده اطلاعیه عرضه بازار فرعی بورس کالا

برای مشاهده اطلاعیه عرضه کالاها در بازار فرعی پس از ورود به وب‌سایت رسمی بورس کالای ایران از منوی بازارها قسمت مربوط به اطلاعیه عرضه بازار فرعی را همانند تصویر زیر انتخاب کنید.

خرید و فروش املاک در بازار فرعی بورس کالا

بازار فرعی بورس کالا شرایطی را فراهم کرده است تا املاک و مستغلات نیز بتوانند در آن معامله شوند. با توجه به این‌که این دسته از اموال و دارایی‌ها امکان عرضه در بازار فیزیکی را ندارند، معاملات آن‌ها در بازار فرعی انجام می‌شود. با مراجعه به وب‌سایت بورس کالا در بخش بازارها می‌توانیم اطلاعات مربوط به بازار املاک و مستغلات در بازار فرعی را مشاهده کنیم.

فیلم آموزش معاملات سکه و طلا در بورس در فرادرس

کلیک کنید

با توجه به این‌که بازار خرید و فروش مسکن در موارد بسیاری با افزایش بی‌رویه قیمت‌ها مواجه بوده است، بورس کالا می‌تواند بستری را برای کشف نرخ مناسب در اختیار فعالان بازار قرار دهد. در ادامه عرضه مسکن در بازار فرعی بورس کالا را بررسی می‌کنیم. همانند هر کالای دیگری که در بورس کالا عرضه می‌شود برای بررسی خرید و فروش املاک در بازار فرعی بورس کالا این موضوع را می‌توان از دو سمت خریدار و فروشنده بررسی کرد که در ادامه هر کدام را شرح می‌دهیم.

نحوه خرید املاک و مستغلات از بازار فرعی بورس کالا

برای خرید املاک از بازار فرعی بورس کالا خریداران باید اقداماتی را انجام دهند. در ادامه کارهای لازم برای خرید املاک از بازار فرعی بورس کالا را به ترتیب توضیح می‌دهیم.

 مراجعه به کارگزاری

برای خرید املاک و مستغلات از بازار فرعی بورس کالا خریدار باید به یکی از کارگزاری‌های دارای مجوز انجام معاملات در بورس کالا مراجعه کند. اطلاعات این کارگزاری‌‌ها را همانند تصویر زیر می‌‌توان از قسمت ذینفعان و در بخش مربوط به کارگزاری‌ها مشاهده کرد.

پس از انتخاب کارگزاری معتبر باید نسبت به دریافت کد بورسی مختص بازار فیزیکی بورس کالا اقدام کنید. اولین مرحله برای خرید ملک در بازار فرعی بورس کالا اطلاع از املاک و مستغلاتی است که برای فروش عرضه شده‌اند. این اطلاعات را در قسمت مربوط به اطلاعیه عرضه اموال غیرمنقول می‌توانید مشاهده کنید.

اطلاعیه عرضه اموال غیرمنقول چیست؟

اطلاعیه عرضه اموال غیرمنقول اطلاعاتی را درباره اموال غیرمنقول عرضه شده در بازار فرعی بورس کالا ارائه می‌کند. افرادی که قصد دارند تا املاک غیرمنقول را از بورس کالا خریداری کنند با مطالعه اطلاعیه‌های عرضه از مشخصات کالای قابل عرضه، تاریخ عرضه، عرضه کننده و قیمت پایه اطلاع پیدا می‌کنند.

نحوه مشاهده اطلاعیه عرضه بازار املاک و مستغلات

برای مشاهده اطلاعیه عرضه بازار املاک و مستغلات پس از ورود به وب‌سایت رسمی بورس کالای ایران در قسمت بازارها بر روی گزینه مربوط به اطلاعیه عرضه بازار املاک و مستغلات در بازار فرعی بورس کالا کلیک کنید.

در صفحه‌ای که باز می‌شود، می‌توانید اطلاعات مربوط به اطلاعیه‌ عرضه را برای املاک عرضه شده در بازه زمانی تعیین شده مشاهده کنید. در تصویر زیر صفحه مربوط به اطلاعیه عرضه املاک و مستغلات در بازار فرعی را مشاهده می‌کنید.

بررسی مشخصات املاک قابل عرضه

برای خرید ملک در بورس کالا همانند خرید کالاهای دیگر در این بازار نیاز دارید تا با مشخصات دارایی آشنا شوید و آن را بررسی کنید. اطلاعیه عرضه اموال غیرمنقول این امکان را به خریداران می‌دهد تا جزئیات املاک عرضه شده را مطالعه کنند. در یکی از قسمت‌های اطلاعیه عرضه اموال غیرمنقول خریداران می‌توانند مشخصات کالای قابل عرضه را مشاهده کنند.

همان‌طور که برای خرید یا اجاره ملک به مشاوران املاک مراجعه می‌کنید تا از مشخصات املاکی که برای فروش یا اجاره هستند اطلاع پیدا کنید، در قسمت مشخصات کالای قابل عرضه در اطلاعیه عرضه اموال غیرمنقول می‌توانید مشخصات ملک را مشاهده کنید.

اما همان‌طور که برای خرید یا اجاره ملک از طریق مشاوران املاک تنها با دیدن مشخصات ملک برای خرید یا اجاره تصمیم نمی‌گیرید و به‌‌طور حضوری ملک موردنظر را از نزدیک بازدید می‌کنید، برای خرید ملک از بورس کالا نیز این امکان وجود دارد که پس از بررسی مشخصات ملک در اطلاعیه عرضه، بتوانید ملک موردنظر را از نزدیک بازدید کنید.

بازدید ملک توسط خریدار

پس از مطالعه اطلاعیه عرضه و مشخصات ملک و آگاهی از قیمت آن، خریداران می‌توانند از ملک مربوطه بازدید کنند. برای تسهیل در فرآیند فروش متقاضیانی که کد معاملاتی ندارند نیز با انجام هماهنگی‌های لازم و در زمان تعیین شده می‌توانند از ملک موردنظر بازدید کنند.

نحوه اطلاع از شرایط و مهلت بازدید

برای اطلاع از شرایط و مهلت بازدید می‌توانید قسمت مشخصات کالای قابل عرضه در اطلاعیه عرضه ملک موردنظر را مطالعه کنید. برای مثال اطلاعیه عرضه ملکی ممکن است شرایط و مهلت بازدید را این‌گونه ذکر کند. ده روز کاری پس از انتشار اطلاعیه عرضه، متقاضیان می‌توانند جهت هماهنگی با شماره‌ تلفن‌های زیر از روزهای شنبه تا چهارشنبه تماس بگیرند. سپس در اطلاعیه عرضه شماره‌های تماس ذکر می‌شوند.

نحوه اطلاع از شرایط پرداخت

شرایط پرداخت برای خریدار ملک عرضه شده در بازار فرعی بورس کالا نیز در قسمت مشخصات کالای قابل عرضه در اطلاعیه عرضه قابل مشاهده است. برای مثال در توضیح شرایط پرداخت برای ملکی قید شده است که ۳۰ درصد نقد به حساب‌های عملیاتی بورس کالای ایران و الباقی در اقساط ۴۸ ماهه. علاوه بر این جزئیات بیشتری نیز درباره مهلت واریز بخش نقدی و مهلت سپردن چک‌های اقساط نیز آورده می‌شود.

پرداخت وجه بابت ضمانت

در صورتی‌که خریدار پس از بررسی و مشاهده ملک عرضه شده در بورس کالا بخواهد نسبت به خرید ملک اقدام کند، باید معادل ۳ درصد از ارزش پایه ملک را به حساب‌های بانکی بورس کالای ایران واریز کند. خریدار می‌تواند برای شرکت در مزایده برای خرید ملک، با افتتاح حساب وکالتی وجه مربوطه را به این حساب واریز کند. لازم به ذکر است با ثبت سفارش، وجه واریزی به حساب وکالتی مسدود می‌شود. برای اطلاع از آخرین تغییرات در انجام فرآیند معاملات املاک و مستغلات می‌توانید اطلاعات مربوطه را از کارگزاری خود به‌دست آورید.

ثبت سفارش توسط خریدار

در آخرین گام خریدار با هماهنگی کارگزاری مربوطه باید نسبت به ثبت سفارش خرید اقدام کند. برای این‌کار باید وجه ضمانت را واریز کرده و تا قبل از تاریخ عرضه نسبت به ثبت سفارش اقدام کند. برای این‌منظور خریدار می‌تواند با مراجعه به کارگزاری اقدامات لازم را انجام دهد.

شرکت در فرآیند حراج برای خرید ملک در بورس کالا

زمانی که خریدار ملک از بازار فرعی بورس کالا اقدامات لازم برای ثبت سفارش را انجام می‌دهد در واقع در تاریخ عرضه در حراج شرکت می‌کند. در این حراج که توسط بازار فرعی بورس کالا برگزار می‌شود، برای خریدار دو حالت ممکن است پیش بیاید. اگر قیمت پیشنهادی خریدار به کارگزاری بورس کالا برای ثبت سفارش ملک موردنظر از دیگر سفارشات ثبت شده بیشتر باشد، خریدار در حراج برنده می‌شود و می‌تواند مراحل بعدی برای خرید ملک را با توجه به شرایط عرضه کننده انجام دهد. در حالتی که قیمت پیشنهادی برای خرید ملک در حراج برنده نشود، وجه تضمین مسدود شده در حساب وکالتی خریدار آزاد می‌شود.

اقدامات خریدار پس از برنده شدن در حراج

پس از برنده شدن در حراج، خریدار با توجه به اطلاعیه عرضه باید نسبت به پرداخت مابقی وجه با توجه به شرایط فروشنده اقدام کند. برای مثال ممکن است عرضه کننده عنوان کند که ۲۵ درصد ارزش معامله را در ابتدای معامله دریافت می‌کند. این مقدار باید به حساب عملیاتی بورس کالا واریز شود. در این مرحله که با هماهنگی کارگزار انجام می‌شود کارمزدهای مربوط به کارگزاری و بورس کالا نیز از خریدار دریافت می‌شود.

در مرحله بعدی خریدار با توجه به اطلاعیه عرضه باید هماهنگی‌های لازم را برای ارائه چک، سفته و سایر مدارک به عرضه کننده انجام دهد. در گام بعدی خریدار و فروشنده باید فرم مبایعه‌‌نامه و سند تسویه خارج از پایاپای را امضا کنند و آن را در مهلت زمانی معین به بورس کالا تحویل دهند.

اقدامات فروشنده برای عرضه املاک در بورس کالا

برای این‌که فروشندگان بتوانند املاک خود را در بورس کالا عرضه کنند نیاز دارند تا اقداماتی را انجام دهند که در نهایت موجب انتشار اطلاعیه عرضه توسط بورس کالا می‌شود.

مراجعه به کارگزاری و اخذ کد معاملاتی بازار فیزیکی

برای عرضه ملک در بورس کالا فروشنده باید همانند خریدارهای ملک با مراجعه به یکی از کارگزاری‌های معتبر بورس کالا نسبت به دریافت کد بورسی بازار فیزیکی اقدام کند. سپس فروشنده ملک باید مستندات لازم را به کارگزاری ارائه کند.

ارائه مدارک و مستندات لازم برای پذیرش املاک در بازار فرعی بورس کالا

برای این‌که فروشنده بتواند املاک و مستغلات را در بازار فرعی بورس کالا عرضه کند پس از دریافت کد بورس کالا لازم است تا مدارک و مستنداتی که در ادامه عنوان می‌کنیم را به کارگزاری یا شرکت تأمین سرمایه دارای مجوز مشاور پذیرش ارائه کند.

• فرم جامع پذیرش در بازار فرعی برای اموال غیرمنقول
• فرم امیدنامه بازار فرعی برای اموال غیرمنقول
• قرارداد مشاور پذیرش در بازار فرعی
• مدارک ثبت شرکت از قبیل آگهی تأسیس، اساسنامه، آخرین تغییرات اعضا و تغییرات سرمایه
• صورت‌های مالی حسابرسی شده یا اظهارنامه‌ مالیاتی به تشخیص بورس
• اقرارنامه عرضه‌کننده مبنی بر این‌که هیچ شخص حقیقی و حقوقی، هیچ ادعایی نسبت به مال مذکور ندارد.
• سند رسمی یا تک برگ، گواهی پایان کار
• گزارش کارشناس رسمی دادگستری

شرایط پذیرش اموال غیرمنقول در بازار فرعی بورس کالا

هنگامی‌که مدارک و مستندات لازم توسط عرضه کننده در اختیار کارگزاری دارای مجوز مشاور پذیرش قرار می‌گیرد، این اسناد بررسی می‌شوند تا در صورتی‌که دارای شرایط پذیرش در بورس کالا باشند، مراحل بعدی انجام شود. شرایط پذیرش ملک در بازار فرعی بورس کالا را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.

• مال مشاع نباشد: به این معنی که شش دانگ ملک متعلق به فروشنده باشد.
• مال مورد عرضه محل دعوی نباشد: به این معنی است که شخص حقیقی یا حقوقی هیچ ادعایی نسبت به مالکیت آن نداشته باشد.
• ملک وقفی نباشد: به این معنی که ملک در مالکیت مطلق عرضه کننده باشد.

تکمیل فرم سفارش فروش

پس از این‌که ملک عرضه‌کننده پذیرش شد، فروشنده باید نسبت به تکمیل فرم سفارش فروش اقدام کند. نکته‌ای که در تکمیل فرم سفارش فروش وجود دارد این است که فروشنده حداکثر تا شش ماه مهلت دارد تا پس از پذیرش ملک نسبت به تکمیل فرم سفارش فروش برای عرضه آن اقدام کند.

بنابراین پس از گذشت شش ماه از زمان پذیرش، امکان عرضه وجود ندارد و باید مراحل پذیرش دوباره انجام شود. اما در هر زمان از این مهلت شش ماهه عرضه‌کننده می‌تواند نسبت به تکمیل فرم سفارش فروش و عرضه ملک اقدام کند. لازم به ذکر است فروشندگان برای اطلاع از آخرین به‌روزرسانی‌های انجام شده در فرآیند تکمیل فرم سفارش فروش و مهلت آن از زمان پذیرش می‌توانند به کارگزاری مربوطه مراجعه کنند.

فرم سفارش فروش ملک در بورس شامل چه مواردی است ؟

در فرم سفارش فروش مواردی از مشخصات ملک از قبیل نوع سند، پلاک ثبتی، نوع کاربری، مساحت ملک، نام مالک و اطلاعات دیگری که در نمونه فرم زیر مشاهده می‌کنید، در قسمت‌های تعیین شده تکمیل می‌شود. علاوه بر قسمت مربوط به مشخصات ملک، در قسمت مربوط به مشخصات معامله نیز مواردی از قبیل نماد معاملاتی، نوع معامله، نوع تسویه، قیمت پایه و مهلت واریز وجوه تکمیل می‌شود. در تصویر زیر مشخصات مربوط به ملک و معامله را در نمونه فرم سفارش فروش اموال غیرمنقول بازار فرعی بورس کالا مشاهده می‌کنید.

تودیع تضمین فروشنده

پس از این‌که فرم سفارش فروش از طریق کارگزاری در اختیار بورس کالا قرار گرفت، عرضه‌کننده ملزم به دادن تضمین معادل ۳ درصد ارزش پایه ملک به بورس کالا است. لازم به ذکر است نهادهای دولتی از تودیع تضامین معافیت دارند. پس از تودیع تضمین توسط عرضه‌کننده، اتاق پایاپای بورس کالا اعلام می‌کند که ملک عرضه شده قابلیت انتشار اطلاعیه عرضه را دارد و معامله آن می‌تواند انجام شود. پس از این مرحله اطلاعیه عرضه در وب‌سایت بورس کالا برای مشاهده خریداران منتشر می‌شود.

اطلاعیه عرضه ملک در بورس چه زمانی منتشر می‌شود؟

پس از انجام تمامی مراحل لازم و تودیع تضمین موردنیاز توسط فروشنده، اطلاعیه عرضه ملک در وب‌سایت بورس کالا منتشر می‌شود. برخی از موارد تکمیلی که در فرم سفارش فروش عرضه‌کننده قید نشده‌ است در مبایعه‌نامه‌ای که به اطلاعیه عرضه پیوست می‌شود، برای اطلاع خریداران از جزئیات بیشتر آورده می‌شود.

جمع بندی

در ابتدای این مطلب بازار فرعی بورس کالا را شرح دادیم و کالاهایی که در این بازار معامله می‌شوند را توضیح دادیم. به‌طور کلی کالاهایی که شرایط عرضه در بازار فیزیکی بورس کالا را ندارند، به بازار فرعی بورس کالا راه پیدا می‌کنند. اما برای عرضه کالا در بازار فرعی نیز این کالاها باید دارای شرایطی باشند که در ادامه مطلب شروط لازم برای ورود کالا به بازار فرعی را بیان کردیم. سپس نحوه خرید و فروش در بازار فرعی بورس کالا را توضیح دادیم و اطلاعیه عرضه بازار فرعی را شرح دادیم. یکی از دارایی‌هایی که در بازار فرعی بورس کالا معامله می‌شود املاک و مستغلات است.

بنابراین در ادامه مطلب خرید و فروش املاک را در بازار فرعی بورس کالا توضیح دادیم. برای خرید املاک از بازار فرعی، خریداران می‌توانند اطلاعیه‌های عرضه مربوطه را مشاهده کنند و از طریق کارگزاری مربوطه اقدامات لازم برای ثبت سفارش خرید را انجام دهند. سپس اقدامات لازم برای شرکت خریداران در حراج مربوط به ملک را شرح دادیم. در پایان نیز مراحلی که فروشنده املاک برای عرضه ملک در بورس کالا انجام می‌دهد را در مراحلی جداگانه از مراجعه به کارگزاری برای دریافت کد معاملاتی تا انتشار اطلاعیه عرضه توضیح دادیم.