نحوه خرید از بورس کالا به زبان ساده
بورس کالا با ایجاد فضایی قانونمند این امکان را برای عرضهکنندگان محصولات فراهم آورده تا کالاهای خود را بدون نیاز به تبلیغات اضافی در معرض دید خریداران قرار دهند. از طرف دیگر خریداران نیز از اصالت کالاهای موجود در بورس کالا اطمینان دارند. بورس کالا برای ایجاد فضایی ایمن کالاهای عرضهشده را از لحاظ کیفیت و اصالت بررسی میکند. علاوه بر این قوانین و شرایط ویژهای نیز برای عرضهکنندگان و خریداران کالا قرار داده است. تمامی این اقدامات باعث شده است تا افراد زیادی به دنبال خرید از بورس کالا باشند. برای اینکه با نحوه خرید از بورس کالا آشنا شویم در ابتدا لازم است تا بازارهای مختلف موجود در انواع بورس کالا را بشناسیم. نحوه خرید از بورس کالا با توجه به بازارهای مختلف از راههای متفاوتی انجام میشود. بنابراین اگر میخواهید بدانید خرید از بورس کالا چگونه است، در ابتدا بهتر است بازارهای موجود در بورس کالا را بشناسید و با ابزارهای معاملاتی موجود در بورس کالا آشنا شوید. در این مطلب سعی داریم تا پس از معرفی بورس کالا و انواع بازارهای موجود در آن، نحوه خرید از بورس کالا را در بازارهای مختلف آن شرح دهیم.
بورس کالا چیست ؟
بورس کالا فضایی برای خرید و فروش کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالا است. همانند بازارهای سنتی، در بورس کالا عرضه کنندگان کالاهای خود را برای فروش به خریداران عرضه میکنند. خریداران نیز بر حسب قیمت و شرایط موجود آنها را خریداری میکنند. اما موضوعی که باعث ایجاد تفاوت بین بازارهای سنتی و بورس کالا میشود این است که در بورس کالا معاملات در بستری ساختارمند و نظارتشده انجام میشود. این موضوع باعث بالا رفتن امنیت و ایجاد اطمینان بین خریدارها و فروشندگان میشود.
خرید از بورس کالا چگونه است ؟
برای اینکه بدانیم خرید از بورس کالا چگونه است در ابتدا باید بازار موردنظر را از انواع بازارهای بورس کالا مشخص کنیم. سپس برحسب نوع بازاری که انتخاب میکنیم میتوانیم با توجه به دستورالعمل موجود که نحوه خرید از بورس کالا را در آن بازار شرح میدهد، برای خرید محصول موردنظر اقدام کنیم. در ادامه بازارهای مختلف موجود در بورس کالا را شرح میدهیم و نحوه خرید از بورس کالا را در هر کدام توضیح میدهیم.
انواع بورس کالا
در بورس کالا بازارهای مختلفی وجود دارد. هر کدام از این بازارها را میتوان در یکی از انواع بورس کالا تقسیم بندی کرد. نحوه خرید از بورس کالا برای هر کدام از این بازارها متفاوت است. انواع بازارهای بورس کالا به شرح زیر است.
- بازار فیزیکی
- فرآوردههای نفتی
- محصولات پتروشیمی
- محصولات صنعتی و معدنی
- محصولات کشاورزی
- بازار فرعی
- بازار مشتقه
- قراردادهای آتی
- قراردادهای اختیار معامله
- بازار مالی
- سلف موازی استاندارد
- گواهی سپرده کالایی
- صندوقهای کالایی
ثبتنام در بورس کالا
برای اینکه بتوانید در بازارهای مختلف بورس کالا فعالیت کنید نیاز دارید تا کد آنلاین معاملات بورس کالا را دریافت کنید. با دریافت کد آنلاین بورس کالا در واقع در بورس کالا ثبتنام کردهاید. برای اینکه بتوانید اطلاعات مفیدی را درباره انواع بازارهای بورس کالا بهدست آورید میتوانید به وبسایت رسمی بورس کالای ایران مراجعه کنید. اما برای ثبتنام در بورس کالا و شروع معاملات میتوانید از طریق سامانه ایبیگو بهطور آنلاین کد بورس کالا را دریافت کنید.
سامانه خرید آنلاین ایبیگو چیست ؟
با توجه به افزایش تعداد افراد فعال در بورس کالا سامانه ایبیگو برای تسهیل انجام تعاملات مختلف بین کارگزاریها و بورس کالا و فعالان بازار بورس راهاندازی شده است. در این سامانه میتوانید کلیه مراحل ثبتنام در بورس کالا که شامل دریافت کد بورس کالا و دریافت معرفینامه جهت باز کردن حساب وکالتی و حساب دراختیار است را انجام دهید.
دریافت آنلاین کد بورس کالا
برای دریافت آنلاین کد بورس کالا در ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کنید. پس از ثبتنام در سامانه سجام میتوانید با استفاده از سامانه ایبیگو مراحل دریافت کد بورس کالا را انجام دهید و در پایان کد آنلاین بورس کلا را از این سامانه دریافت کنید. برای اینکار بعد از ثبت نام در سامانه سجام، کارگزاری موردنظر خود را انتخاب کنید و از طریق لینکی که کارگزاری در اختیار شما قرار میدهد وارد سامانه ایبیگو متصل به کارگزاری شده و مراحل دریافت کد بورس کالا را انجام دهید.
دریافت معرفینامه برای خرید در بورس کالا
منظور از دریافت معرفینامه برای خرید در بورس کالا معرفینامهای است که جهت افتتاح حساب وکالتی بورس کالا به بانک مربوطه دریافت میکنید. برای خرید از بازار فیزیکی بورس کالا نیاز دارید تا حساب وکالتی بورس کالا داشته باشید. برای افتتاح حساب وکالتی بورس کالا نیز به معرفینامه جهت ارائه به بانک موردنظر نیاز دارید. از طرف دیگر برای انجام معاملات در بازار مشتقه نیز نیاز دارید تا حساب در اختیار داشته باشید و برای افتتاح این حساب نیز نیاز به ارائه معرفینامه برای افتتاح حساب در اختیار بورس کالا خواهید داشت.
نحوه دریافت معرفینامه برای خرید در بورس کالا
برای گرفتن معرفینامه جهت افتتاح حساب وکالتی یا در اختیار بورس کالا برای انجام معاملات در بازارهای موردنظر در بورس کالا در ابتدا از طریق سامانه ایبیگو متصل به کارگزاری خود نسبت به دریافت کد انلاین بورس کالا اقدام کنید. در پایان در قسمت دریافت معرفینامه میتوانید برای باز کردن حساب وکالتی برای انجام معاملات در بازار فیزیکی یا باز کردن حساب دراختیار برای انجام معاملات در بازارهای مشتقه، به دریافت معرفینامه برای بانکهای موردنظر اقدام کنید.
بازار فیزیکی بورس کالا
بازار فیزیکی بورس کالا یکی از مهمترین بازارهای بورس کالا محسوب میشود. در بازار فیزیکی بورس کالا همانند بازار سنتی تحویل کالا به خریداران انجام میشود. اما تفاوتی که بازار فیزیکی بورس کالا با بازارهای سنتی دارد در این است که معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا در چارچوبی نظاممند انجام میشود.
نحوه معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا
نحوه معاملات در بازار فیزیکی به اینصورت است که عرضهکننده در ابتدا حداقل قیمت را برای محصول ارائه میکند. سپس خریداران قیمتهای پیشنهادی خود را اعلام میکنند و کالای موردنظر به بالاتری قیمت پیشنهادی فروخته میشود. در صورتی که میزان تقاضا برای کالاهای موجود کم باشد، محصول عرضهشده در بازار فیزیکی با همان حداقل قیمت فروخته میشود. اما در صورتی که تقاضا بیشتر از میزان عرضه باشد در اینصورت قیمت کالا را میزان عرضه و تقاضا تعیین میکند.
نحوه خرید خودرو از بورس کالا
برای ایجاد فضایی رقابتی برای فروش خودرو و حذف واسطهها از بازار خودرو این امکان بهوجود آمده است تا شرایط خرید خودرو از بورس کالا فراهم شود. نحوه خرید خودرو از بورس کالا به این ترتیب است که افراد متقاضی پس از ثبت نام در بورس کالا و دریافت کد آنلاین بورس کالا از طریق کارگزاری مربوطه میتوانند سفارش خرید خودرو در بورس کالا را ثبت کنند.
با ثبت سفارش خرید خودرو از بورس کالا این امکان برای افراد فراهم میشد تا بتوانند در رقابت خرید خودرو شرکت کنند. در واقع با این سازوکار قیمت خودرو را میزان استقبال و تقاضای خریداران تعیین میکند.
خرید خودرو از بورس کالا چگونه است ؟
برای تسهیل در خرید خودرو از بورس کالا امکاناتی فراهم شده است تا متقاضیان بهصورت آنلاین بتوانند کد معاملاتی بورس کالا را از طریق سامانه ایبیگو متصل به کارگزاری انتخابی خود دریافت کنند. در ادامه نحوه خرید خودرو از بورس کالا را شرح میدهیم.
- ثبتنام در سجام: برای خرید در بورس کالا اولین گام ثبت نام در سامانه سجام است. سجام سامانهای است که در آن اطلاعات افرادی که در بورس فعالیت میکنند و کلیه سوابق آنها قابل بررسی و مشاهده است. این سامانه در جهت ایجاد بستری یکپارچه برای خدمترسانی به سهامداران و فعالان بورس ایجاد شده است.
- انتخاب کارگزاری: برای خرید از بورس کالا نیاز دارید تا در کارگزاری مناسبی ثبت نام کنید. برای انتخاب کارگزاری برای خرید از بورس کالا در ابتدا از پشتیبانی کارگزاری موردنظر خود از بورس کالا اطمینان حاصل کنید.
- دریافت کد آنلاین بورس کالا: در این مرحله افراد متقاضی نیاز دارند تا با مراجعه به وبسایت EBGO متصل به کارگزاری انتخابی، نسبت به ثبت نام در بورس کالا و دریافت کد آنلاین بورس کالا اقدام کنند. لازم به ذکر است که افرادی که کد معاملاتی در بورس سهام دارند نیز باید نسبت به دریافت کد آنلاین بورس کالا اقدام کنند.
- افتتاح حساب وکالتی: حساب وکالتی این امکان را به کارگزاری میدهد تا بتواند برای انجام معاملات در بورس کالا بهطور مستقیم از حساب خریدار برداشت کند. برای انجام خرید از بورس کالا داشتن حساب وکالتی ضروری است. برای افتتاح حساب وکالتی فرد متقاضی پس از ثبت نام در بورس کالا و گرفتن کد آنلاین بورس کالا میتواند از همان سامانه نسبت به دریافت معرفینامه به بانک جهت باز کردن حساب وکالتی اقدام کند. افراد متقاضی برای افتتاح حساب وکالتی میتوانند بههمراه معرفینامه به بانک مربوطه مراجعه کنند.
- اعلام مشخصات حساب وکالتی به کارگزاری: هنگامی که با مراجعه به بانک حساب وکالتی بورس کالا را باز کردید، در مرحله بعدی لازم است این حساب را از طریق سامانه خرید آنلاین بورس کالا به کارگزاری مربوطه اعلام کنید. برای اعلام مشخصات حساب وکالتی بورس کالا، به سامانه ایبیگوی متصل به کارگزاری مربوطه مراجعه کنید. سپس بر روی اعلام شماره حساب وکالتی کلیک کنید و اطلاعات حساب وکالتی را در این سامانه وارد کنید.
- شارژ حساب وکالتی: در این مرحله متقاضی نسبت به اعلامیههای عرضه خودرو که در وبسایت بورس کالا منتشر میشود میتواند نسبت به شارژ حساب وکالتی خود اقدام کند. نحوه شارژ حساب وکالتی برای خرید خودرو در بورس کالا به این ترتیب است که متقاضی خرید خودرو از بورس کالا باید حساب وکالتی خود را با توجه به درصدی از قیمت پایه خودرو شارژ کند. متقاضی درصورت تمایل به خرید خودرو باید تا روز قبل از عرضه خودرو در بورس کالا نسبت به شارژ حساب وکالتی و ثبت سفارش خودرو اقدام کند.
- سفارشگذاری در سامانه خرید آنلاین بورس کالا: در این مرحله متقاضی با ورود به سامانه خرید آنلاین بورس کالا میتواند سفارش خرید خودرو از بورس کالا را ثبت کند. پس از ثبت سفارش خرید خودرو از بورس کالا در صورت عرضه کافی، خودرو خریداری میشود.
- مشخص کردن نمایندگی: برای تعیین نمایندگی در فرآیند خرید خودرو در بورس کالا متقاضیان میتوانند پس از خرید خودرو از همان سامانه خرید آنلاین بورس کالا نسبت به تعیین نمایندگی برای دریافت خودرو اقدام کنند. لازم به ذکر است در روش خرید خودرو از بورس کالا افراد متقاضی باید مالیات بر ارزش افزوده، مالیات و عوارض شمارهگذاری و هزینه بیمه شخص ثالث را نیز پرداخت کنند.
بازار فرعی بورس کالا چیست ؟
برخی از محصولات در بورس کالا وجود دارند که دارای شرایط پذیرش در بازار فیزیکی بورس کالا نیستند. این محصولات میتوانند در بازار فرعی بورس کالا عرضه شوند. برای مثال آهن آلات قراضه را میتوان نام برد. این کالا با توجه به اینکه تداوم عرضه ندارد نمیتواند در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه شود. برخی دیگر از کالاها نیز لازم است تا توسط متقاضی از نزدیک بازدید شوند تا از نظر کمی و کیفی موردتأیید قرار گیرند. این کالاها نیز میتوانند در بازار فرعی بورس کالا عرضه شوند. برای مثال اموال غیرمنقول نظیر املاک و مستقلات و اراضی کشاورزی را در این گروه میتوان اشاره کرد.
خرید در بازار مشتقه بورس کالا
یکی از بازارهای بورس کالا که در آن قراردادهای آتی و اختیار معامله خرید و فروش میشود، بازار مشتقه بورس کالا است. در بازارهای مشتقه بورس کالا از ابزارهایی نظیر قراردادهای آتی و اختیار معامله در معاملات استفاده میشود. نحوه خرید در بازار مشتقه بورس کالا به این ترتیب است که افراد قراردادهای آتی یا اختیار معامله را که طبق دارایی پایه تنظیم شدهاند را خرید و فروش میکنند. از اهداف اصلی ایجاد بازارهای مشتقه پوشش ریسک معاملات است. لازم به ذکر است معاملات در بازارهای مشتقه بورس کالا توسط اتاق پایاپای بورس تضمین میشود.
نحوه خرید و فروش قراردادهای آتی
یکی از قراردادهایی که در بورس کالا معامله میشود قراردادهای آتی بورس کالا هستند. قراردادهای آتی در بورس کالا بر اساس کالای پایه تنظیم میشود و در آن فروشنده متعهد به فروش مقدار مشخصی از کالایی معین در قیمتی مشخص در آینده میشود. از طرف دیگر نیز خریدار قرارداد آتی نیز ملزم به خریداری این کالا با شرایط مربوطه میشود.
نحوه خرید قرارداد آتی در بورس کالا به این ترتیب است که در افرادی که میخواهند در بازار آتی فعالیت کنند در ابتدا باید درصدی از ارزش قرارداد را بهعنوان وجه تضمین اولیه پرداخت کنند. سپس با توجه به تحلیلی که معاملهگر از بازار آتی کالای مربوطه انجام میدهد پوزیشن معاملاتی خود را باز میکند به این پوزیشن معاملاتی باز موقعیت تعهدی باز نیز میگویند.
موقعیت تعهدی باز چیست ؟
در بازار آتی بورس کالا قراردادهای آتی که بر اساس کالای پایه تنظیم شدهاند خرید و فروش میشود. هنگامی که معاملهگر روند قیمتی کالای مربوطه را نزولی یا صعودی پیشبینی میکند، میتواند نسبت به خرید یا فروش این قراردادهای آتی اقدام کند. هنگامی که این قرارداد خرید یا فروش انجام میشود در این صورت موقعیت تعهدی باز یا پوزیشن معاملاتی باز برای معاملهگر ایجاد میشود.
تسویه قرارداد آتی چیست ؟
هنگامی که معاملهگر پوزیشن معاملاتی خود را میبندد در واقع تسویه قرارداد آتی را انجام داده است. معاملهگر با توجه به شرایط بازار در دو حالت این کار را انجام میدهد و پوزیشن معاملاتی خود را میبندد. اولین حالت در زمانی است که بازار در جهت پیشبینی وی پیش رفته است و قیمت به تارگت موردنظر وی رسیده است. در این حالت معاملهگر با تسویه قرارداد آتی درواقع کسب سود میکند. اما در حالتی که بازار برخلاف پیشبینی معاملهگر حرکت کند در این حالت نیز معاملهگر با بستن پوزیشن معاملاتی میتواند از ضررهای بیشتر جلوگیری کند.
معنی اهرم در معاملات آتی بورس کالا
هنگامی که افراد میخواهند در بورس آتی کالا معاملاتی انجام دهند در ابتدا ملزم به پرداخت وجه تضمین اولیه هستند. وجه تضمین اولیه تنها بخشی از مبلغ قرارداد است اما محاسبه سود و زیان بر اساس ارزش اصلی قرارداد است. به عبارتی دیگر معنی اهرم در معاملات آتی بورس کالا این است که معاملهگرها با پرداخت بخشی از قرارداد در صورت پیشبینی درست روند قیمت میتوانند بر اساس ارزش اصلی قرارداد سود دریافت کنند. توجه به این نکته ضروری است که در صورتی که پیشبینی معاملهگر از روند معامله درست نباشد زیان معامله نیز بر اساس ارزش اصلی قرارداد محاسبه میشود.
نحوه دریافت کد معاملاتی آتی
کد معاملاتی ابزارهای مشتقه نام کدی است که در معاملات آتی بورس کالا استفاده میشود. کد معاملاتی ابزارهای مشتقه توسط بورس کالا صادر میشود. برای دریافت کد معاملاتی بازار مشتقه افراد متقاضی ملزم به داشتن کد بورسی هستند. نکته دیگری که برای دریافت کد معاملات آتی باید درنظر داشت این است که افراد متقاضی باید حداقل دارای ۱۸ سال باشند. متقاضیانی که دارای این شرایط باشند میتوانند بههمراه اصل شناسنامه و کارت ملی خود به یکی از کارگزاریها مراجعه کنند و مراحل دریافت کد معاملاتی بورس آتی کالا را انجام دهند. این افراد میتوانند از طریق کارگزاری دسترسی لازم برای انجام معاملات آنلاین در بازار آتی بورس کالا را نیز دریافت کنند.
حساب دراختیار بازار آتی کالا چیست ؟
حساب دراختیار در بازار آتی حسابی است که صاحب حساب حق برداشت از آن را ندارد و تنها بورس کالا حق برداشت از آن را دارد. این موضوع به این دلیل است که هنگامی که معاملهگر در بورس آتی کالا ضرر میکند بورس کالا بتواند از حساب وی برداشت کند و به حساب طرف دیگر معامله واریز کند.
حساب پشتیبان چیست ؟
برای گرفتن کد آتی بورس کالا افراد متقاضی ملزم به معرفی دو حساب جداگانه به کارگزاری هستند. یکی از این حسابها در اختیار بورس کالا است و معاملهگر حق برداشت از آن را ندارد. اما حساب دیگر حساب شخصی معاملهگر است که به آن حساب پشتیبان میگویند. حساب پشتیبان متصل به حساب در اختیار بورس است و هنگامی که شخص قصد برداشت وجه را دارد از این حساب استفاده میکنند.
دلیل معرفی دو حساب به بورس کالا چیست ؟
ممکن است این سوال پیش بیاید که علت معرفی دو حساب مجزا از یک بانک به کارگزاری چیست. در جواب این سوال به این نکته توجه کنید که یکی از این حسابها، حساب در اختیار بورس است و به آن حساب عملیاتی میگویند. اما حساب دیگری که به کارگزاری معرفی میکنید حساب شخصی یا پشتیبان است که به حساب در اختیار بورس متصل میشود و افرادی که میخواهند از حساب در اختیار خود برداشت کنند، از طریق حساب پشتیبان وجه موردنظر را دریافت میکنند.
نحوه کار به این صورت است که معاملهگر درخواست برداشت وجه از حساب دراختیار را به کارگزاری میدهد و کارگزاری درخواست معاملهگر را به بورس کالا ارجاع میدهد. بورس کالا پس از بررسیهای لازم مقدار درخواستی را از حساب در اختیار به حساب شخصی یا پشتیبان معاملهگر واریز میکند.
برای اینکه افراد بتوانند در بورس آتی کالا فعالیت کنند نیاز دارند تا دو حساب به کارگزاری معرفی کنند. در حال حاضر افراد میتوانند تنها از دو بانک ملت و سامان برای معرفی حساب به بورس آتی کالا استفاده کنند. متقاضی میتواند هر کدام از این بانکها را برای افتتاح یا معرفی حساب به کارگزاری انتخاب کند. اما نکتهای که وجود دارد این است که هردو حساب باید مربوط به یک بانک باشد. برای مثال متقاضی میتواند یا دو حساب در بانک ملت را به کارگزاری معرفی کند یا دو حساب معرفیشده مربوط به بانک سامان باشد.
قراردادهای اختیار معامله چیست ؟
قراردادهای اختیار معامله یکی دیگر از ابزارهای معاملاتی است که در بازار مشتقات بورس کالا وجود دارد. قرارداد اختیار معامله در بازار مشتقات بورس کالا این اختیار را به خریدار میدهد تا مقدار مشخصی از کالایی معین را در قیمتی تعیینشده در زمانی معین خرید یا فروش کند. لازم به ذکر است که خریدار قراردادهای اختیار معامله همانطور که از نام این نوع قراردادها نیز برداشت میشود، هیچ الزامی به انجام معامله ندارد و درصورت تمایل میتواند از حق خود استفاده کند.
مزایای قراردادهای اختیار معامله
قراردادهای اختیار معامله یکی از ابزارهای معاملاتی موجود در بورس کالا است که مزایای مختلفی به شرح زیر دارد.
- پوشش ریسک: اولین مزیتی که برای خرید قراردادهای اختیار معامله وجود دارد پوشش ریسک معاملات است. متقاضی خرید از بورس کالا که از قراردادهای اختیار معامله برای خرید یا فروش کالایی برای تاریخی در آینده اقدام میکند، این اختیار را دارد که در صورتی که شرایط بازار مطابق با پیشبینی وی باشد اقدام به خرید یا فروش کند. بنابراین این نوع قرارداد ریسک معاملات را کاهش میدهد.
- استفاده از اهرم در معاملات: با استفاده از اهرم مالی در قراردادهای اختیار معامله میتوانید با پرداخت جزئی چند برابر ارزش سرمایه خود معامله انجام دهید.
- تضمین معاملات توسط اتاق پایاپای: فردی که قصد دارد تا قرارداد اختیار معامله را بهفروش برساند از طرف اتاق پایاپای بورس موظف است درصدی از ارزش معامله را بهعنوان وجه تضمین اولیه به حساب در اختیار بورس واریز کند. در این حالت در صورتی که فروشنده به تعهدات خود عمل نکند از وجه تضمین اولیه خسارات خریدار پرداخت میشود.
- معافیت مالیاتی: تمامی ابزارهای جدید در بورس از جمله قرادادهای اختیار معامله از معافیت مالیاتی برخوردار هستند.
- کارمزد پایین معاملات: از مزایای دیگر معاملات قراردادهای اختیار معامله کارمزد پایین این معاملات است.
- دوطرفه بودن بازار: دو طرفه بودن بازار در معاملات اختیار معامله به این معنا است که معاملهگرها از نوسانات مثبت و منفی بازار میتوانند استفاده کنند. به عبارتی دیگری هنگامی که قیمتها در بازار روندی نزولی دارند نیز معاملهگرها میتوانند از بازار کسب سود کنند.
خرید از بازارهای مالی بورس کالا
یکی دیگر از بازارهای موجود در بورس کالا بازار مالی است. هدف اصلی از بهوجود آمدن بازار مالی تأمین مالی تولیدکنندگان کالا است. بازارهای مالی بورس کالا به سه دسته زیر تقسیم میشوند.
- قرارداد سلف موازی استاندارد
- صندوق سرمایهگذاری کالایی
- گواهی سپرده کالایی
گواهی سپرده کالایی چیست ؟
گواهی سپرده کالایی نوعی اوراق بهادار محسوب میشود. گواهی سپرده کالایی نشاندهنده این است که دارنده آن مالکیت مقدار معینی از کالا را دارد. قبض انبار استانداردی که توسط انبارهای موردتأیید بورس کالا صادر میشود، پشتوانه گواهی سپرده کالایی است. یکی از راههایی که برای فروش کالا وجود دارد، فروش از طریق بورس کالا است. برای اینکار تولیدکنندگان میتوانند محصولات خود را در بازار فیزیکی بورس کالا بفروش برسانند یا در روشی دیگر میتوانند محصولات خود را به انبارهای مورد تأیید بورس کالا تحویل دهند و قبض استاندارد انبار را دریافت کند. این فروشندگان در واقع بابت تحویل کالای خود به انبار گواهی سپرده کالایی دریافت میکنند و میتوانند آن را در بورس کالا بفروشند. به این ترتیب گواهی سپرده کالایی مربوطه در بورس کالا معامله میشود.
نحوه خرید از بورس کالا با گواهی سپرده کالایی
هنگامی که شما قصد خرید کالایی را دارید برحسب اهداف و میزان مصرف خود میتوانید آن را از راههای مختلفی تهیه کنید. یکی از راههایی که برای خرید کالا برای خریدارها وجود دارد خرید از بورس کالا با خرید گواهی سپرده کالایی مربوطه است. هنگامی که فردی دارای گواهی سپرده کالایی است به این معنی است که فرد مالک آن دارایی است و میتواند کالای مربوط به آن گواهی را از طریق گواهی سپرده کالایی بهفروش برساند. افرادی که از طریق گواهی سپرده کالایی قصد خرید از بورس کالا را دارند برای دریافت کالای خریداری شده میتوانند از طریق کارگزاری اقدام کنند که در ادامه آن را شرح میدهیم.
نحوه دریافت کالا با گواهی سپرده کالایی
افرادی که برای خرید از بورس کالا گواهی سپرده کالایی دریافت کردهاند میتوانند برای دریافت کالا درخواست تحویل فیزیکی کالای خریداریشده را از طریق کارگزاری به انبار بورس کالا ارائه دهند. در واقع کارگزاری برای دریافت کالای موردنظر از انبار بورس کالا هماهنگیهای لازم را انجام میدهد. سپس به متقاضی دریافت فیزیکی کالا برای تحویل کالا اطلاع داده میشود.
دریافت کالا قبل از سررسید گواهی سپرده
افرادی که اقدام به خرید از بورس کالا میکنند میتوانند از طریق خرید گواهی سپرده کالای موردنظر برای خرید از بورس کالا اقدام کنند. هر گواهی سپرده کالایی دارای سررسید مشخصی است که افراد میتوانند در سررسید مشخص گواهی سپرده با ارائه گواهی سپرده کالایی هر مقدار از کالای مربوطه را با توجه به تعداد گواهی کالایی موردنظر از انبار بورس کالا دریافت کنند.
اما سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا قبل از رسیدن سررسید نیز میتوان با ارائه هرتعداد گواهی سپرده به انبار بورس کالا هر میزان از کالای مربوطه را دریافت کرد. در جواب این سوال به این نکته دقت کنید که برای تحویل پیش از سررسید دارایی از انبار بورس کالا هر کالایی دارای حداقل مقداری برای تحویل است. بنابراین اگر فردی بخواهد زودتر از موعد سررسید اقدام به دریافت کالای سپرده کالایی کند نیاز دارد تا حداقلی از گواهی سپرده کالایی را در اختیار داشته باشد.
مزایای گواهی سپرده کالایی
گواهیهای سپرده کالایی ابزاری در بازارهای مالی بورس کالا هستند که این امکان را به افراد میدهند تا بتوانند قبل از تحویل فیزیکی کالای مربوطه آنها را خرید و فروش کنند. در ادامه برخی از مزایای گواهی سپرده کالایی را شرح میدهیم.
ابزاری برای تأمین مالی
گواهی سپرده کالایی در زیر مجموعه بازارهای مالی در بورس کالا قرار دارند. یکی از اهداف مهم بازار مالی در بورس کالا تأمین مالی تولیدکنندگان و عرضهکنندکان کالا است. در همین راستا از گواهی سپرده کالایی نیز میتوان بهعنوان ابزاری برای تأمین مالی استفاده کرد. نحوه کار به اینصورت است که فرض کنید تولیدکنندهای برای تأمین مالی نیاز به دریافت وام از بانک دارد. این تولیدکننده میتواند از گواهی سپرده کالاهای تولیدی خود بهعنوان وثیقه برای گرفتن وام از بانک استفاده کند. با توجه به اینکه بانک کالاهای تولیدی را نمیتواند بهعنوان وثیقه دریافت کند. تولیدکننده در ابتدا کالاهای خود را به انبارهای بورس کالا تحویل میدهد و بابت آن گواهی سپرده کالایی دریافت میکند. در مرحله بعدی تولیدکننده با ارائه این گواهیهای سپرده به بانک مربوطه میتواند نسبت به دریافت وام از بانک مربوطه اقدام کند.
گواهی سپرده در بازار مشتقه
یکی از مزایایی که گواهی سپرده کالایی دارد استفاده از آن در بازارهای آتی و اختیار معامله است و موجب راحتی در انجام معاملات در بازار مشتقه میشود. افرادی که در بازارهای مشتقه فعالیت میکنند و دارای موقعیت تعهدی فروش هستند در صورتی که تا قبل از سررسید نسبت به بستن پوزیشن معاملاتی خود اقدام نکنند ملزم به تحویل فیزیکی کالای مربوطه به خریدار هستند. با استفاده از گواهی سپرده کالایی افرادی که دارای موقعیت تعهدی فروش هستند بهجای تحویل فیزیکی کالای مربوطه میتوانند گواهی سپرده آن کالا را تحویل دهند.
سهولت در خرید و فروش کالا
یکی از مزایای قابلتوجهی که خرید از بورس کالا با استفاده از گواهی سپرده کالایی دارد سهولت در خرید و فروش دارایی است. با توجه به اینکه دارنده گواهی سپرده درواقع مالک دارایی مربوطه است میتواند بهراحتی و بدون نیاز به خرید و فروش فیزیکی کالای مربوطه، آن را از طریق گواهی سپرده کالایی معامله کند.
اطلاعات مربوط به گواهیهای سپرده
برای اینکه اطلاعات مربوطه به گواهیهای سپرده موجود در بورس کالای ایران را مشاهده کنید میتوانید وارد وبسایت بورس کالای ایران شوید. در واقع برای اطلاع از آخرین قوانین و مقررات موجود برای گواهی سپرده کالایی و کالاهایی که برای آنها گواهی سپرده کالایی صادر شده است میتوانید از این وبسایت استفاده کنید.
نحوه دریافت اطلاعات گواهی سپرده کالایی
یکی از راههای خرید از بورس کالا خرید گواهی سپرده کالایی مربوطه در بورس کالا است. برای اینکار اولین قدم دریافت اطلاعات لازم درباره کالاهایی است که دارای گواهی سپرده کالایی هستند. برای کسب اطلاعات درباره کالاهایی که دارای گواهی سپرده کالایی هستند پس از مراجعه به وبسایت بورس کالای ایران از نوار ابزار بالای صفحه بر روی بازارها کلیک میکنیم تا انواع بازارهای موجود در بورس کالای ایران نمایش داده شود. در تصویر زیر بازارهای مختلفی که در بورس کالای ایران وجود دارد را میتوانید مشاهده کنید.
در ادامه برای اینکه کالاهای دارای گواهی سپرده کالایی را مشاهده کنید میتوانید گزینه مشخصات نمادهای گواهی سپرده کالایی را انتخاب کنید. با انتخاب این گزینه همانند تصویر زیر لیست کلیه محصولات دارای گواهی سپرده کالایی نشان داده میشود. در تصویر زیر که از وبسایت بورس کالای ایران انتخاب شده است میتوانید بخشی از این لیست را مشاهده کنید.
نماد معاملاتی گواهی سپرده کالایی چیست ؟
هنگامی که برای کالاهای موجود در بورس کالا گواهی سپرده کالایی صادر میشود به هر کدام از این کالاها نماد معاملاتی مشخصی داده میشود که از ابتدای اسم آن کالا و قسمتی از تاریخ سررسید آن کالا تشکیل میشود. همانطور که برای خرید سهام شرکتها از نماد بورسی آنها استفاده میکنیم و سفارشگذاری خود را بر روی نماد مربوطه قرار میدهیم، در بورس کالا نیز هر کالا دارای نماد معاملاتی مخصوص بهخود است.
دارایی پایه چیست ؟
دارایی پایه همان کالایی است که به انبار بورس کالا سپرده شده است و بر مبنای آن گواهی سپرده کالایی صادر میشود. قیمت گواهی سپرده کالایی بر اساس قیمت دارایی پایه آن تغییر میکند. برای مثال تغییرات قیمت گواهی سپرده کالایی زعفران بر اساس تغییرات قیمت زعفران انجام میشود.
لات معاملاتی به چه معناست ؟
هنگامی که اطلاعات مربوط به گواهی سپرده کالایی را بررسی میکنید ممکن است با ستونی بهنام لات معاملاتی برخورد کنید. لات معاملاتی در نماد معاملاتی مربوطه به این معناست که هر گواهی سپرده از نماد معاملاتی موردنظر برابر با چه میزان از آن کالا است. در جداول مربوط به اطلاعات گواهی سپرده ستونی بهنام واحد را نیز مشاهده میکنید. این ستون واحد اندازهگیری آن نماد معاملاتی را نشان میدهد مثلا واحد برنج کیلوگرم و واحد برای زعفران گرم است. بنابراین اگر لات معاملاتی برای نماد معاملاتی که با واحد کیلوگرم اندازهگیری میشود برابر یک باشد، به این معنی است که هر گواهی سپرده کالایی برابر با یک کیلوگرم از آن کالا است.
معاملات گواهی سپرده کالایی به چند طریق انجام میشوند ؟
معاملات گواهی سپرده کالایی به دو طریق انجام میشود که آنها را در ادامه شرح میدهیم.
- ناپیوسته: در معاملات به صورت ناپیوسته که به آن حراج تک قیمتی نیز میگویند فردی که گواهی سپرده کالایی را خریداری میکند امکان فروش دوباره آن را بهصورت گواهی ندارد و باید کالای موردنظر را تحویل بگیرد.
- پیوسته: در معاملات گواهی سپرده کالایی پیوسته امکان فروش مجدد گواهی سپرده وجود دارد. در این حالت شخصی که گواهی سپرده کالایی را میخرد دوباره میتواند آن را بفروشد. علاوه بر این امکان تحویل کالای خریداری شده توسط گواهی سپرده کالایی نیز وجود دارد.
خرید صندوقهای کالایی از بورس کالا
یکی از راههای خرید از بورس کالا، خرید صندوقهای کالایی از بورس کالا است. صندوقهای کالایی نوعی ابزار مالی است که در بازار مالی بورس کالا وجود دارد. افراد با خرید واحدهای این صندوقها میتوانند در کالای مربوطه سرمایهگذاری کنند. مزیت مهمی که این روش سرمایهگذاری نسبت به سرمایهگذاری مستقیم بر روی کالا دارد این است که با خرید واحدهای صندوق کالایی هزینههای نگهداری فیزیکی کالای مربوطه حذف میشود. صندوقهای کالایی بر روی اوراق بهاداری همانند گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی و اختیار معامله سرمایهگذاری میکنند و روند قیمتی در آنها از روند قیمت کالای مربوطه پیروی میکند.
نحوه خرید صندوقهای کالایی در بورس کالا
صندوقهای کالایی زیرمجموعه بازار مالی در بورس کالا هستند اما نحوه خرید صندوق کالایی همانند خرید سهام در بورس است. برای اینکار بعد از دریافت کد بورسی میتوانید با پلتفرم معاملاتی آنلاین کارگزاری مربوطه نماد صندوق کالایی موردنظر را انتخاب کنید و سفارشگذاری خود را انجام دهید.
جمع بندی
در این مطلب برای آشنایی با نحوه خرید در بورس کالا در ابتدا بورس کالا را تعریف کردیم. سپس انواع بورس کالا را توضیح دادیم. با این مقدمات در ادامه مطلب، ثبت نام در بورس کالا و سامانه آنلاین ایبیگو را شرح دادیم و نحوه دریافت کد معاملاتی آنلاین در بورس کالا را توضیح دادیم. بورس کالا از بازارهای مختلفی تشکیل شده است که در هر کدام از آنها میتوان برحسب کالا یا اوراق بهادار مبتنی بر کالایی که معامله میشود نسبت به خرید از بورس کالای مربوطه اقدام کرد.
بنابراین در ادامه انواع بازارهای موجود در بورس کالا را که در آن انواع کالا یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا معامله میشود را بهطور جداگانه شرح دادیم. بنابراین برای توضیح بازارهای موجود در بورس کالا در ابتدا به توضیح بازار فیزیکی بورس کالا پرداختیم و نحوه معاملات در بازار فیزیکی بورس کالا را شرح دادیم. سپس نحوه خرید خودرو از بورس کالا را بیان کردیم. در ادامه به تعریف بازار فرعی بورس کالا پرداختیم. سپس خرید از بازار مشتقه در بورس کالا را توضیح دادیم.
در بازار مشتقه در بورس کالا قراردادهای آتی و اختیار معامله خرید و فروش میشود. بنابراین هر کدام از این قراردادها را بهطور جداگانه توضیح دادیم. بازار دیگری که در بورس کالا وجود دارد و برای تامین مالی تولیدکنندگان تشکیل شده است بازار مالی بورس کالا است. از زیرمجموعههای این بازار میتوان به بازار گواهی سپرده کالایی و صندوقهای کالایی اشاره کرد. بنابراین در ادامه این مطلب توضیحاتی درباره گواهی سپرده کالایی ارائه کردیم و مزایای گواهی سپرده کالایی را شرح دادیم. در انتهای این مطلب نیز نحوه خرید صندوقهای کالایی از بورس کالا را توضیح دادیم.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس کالا» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
- بورس کالا چیست ؟ – از صفر تا صد + فیلم آموزشی رایگان
- انواع بورس کالا و هر آنچه باید در مورد آن ها بدانید
- نحوه ثبت نام در بورس کالا + مدارک لازم و آموزش مراحل
- نحوه دریافت کد بورس کالا – از مدارک لازم تا مدت زمان و هزینه
- نحوه خرید از بورس کالا به زبان ساده(همین مطلب)
- حساب وکالتی بورس کالا چیست ؟ + مدارک لازم و نحوه افتتاح
- خرید سکه از بورس کالا چگونه انجام می شود؟ – راهنمای کامل و دقیق
- گواهی سپرده کالایی چیست؟ – هرآنچه باید بدانید به زبان ساده
- نحوه خرید خودرو از بورس کالا – آموزش به زبان ساده
- بازار مشتقه بورس کالا چیست ؟ – به زبان ساده
- خرید سیمان از بورس کالا – نحوه خرید به زبان ساده
- گواهی سپرده سکه طلا چیست ؟ – به زبان ساده + نحوه خرید
- خرید نقره از بورس کالا – نحوه خرید به زبان ساده
- خرید زعفران از بورس کالا – راهنمای خرید به زبان ساده
- بازار فرعی بورس کالا چیست ؟ – به زبان ساده
- قرارداد اختیار معامله چیست ؟ – به زبان ساده و در بورس کالا
- بازار فیزیکی بورس کالا چیست ؟ – به زبان ساده
- خرید میلگرد از بورس کالا – به زبان ساده
- محصولات بورس کالا چیست ؟ – نحوه خرید به زبان ساده
- انواع قرارداد بورس کالا چیست ؟ — به زبان ساده
- اوراق مشتقه چیست ؟ – به زبان ساده
- اوراق سلف موازی چیست ؟ – به زبان ساده و در بورس کالا