فرادرسضمایر اشاره در ترکی استانبولی — به زبان ساده + مثال و تمرین
در زبان ترکی استانبولی انواع مختلفی از ضمیرها وجود دارند که هر کدام جایگاه مخصوص و نحوه استفاده خاصی دارند. همه ضمیرها در زبان ترکی استانبولی قابل تشخیص هستند. «ضمایر اشاره» (İşaret Zamiri) برای اشاره به غیر انسان استفاده میشوند. ضمایر اشاره در ترکی استانبولی انوع مختلفی دارند که در این مطلب هر کدام را با مثال‌های کاربردی توضیح می‌دهیم.
ضمیر چیست؟
ضمیر (Zamir) کلمهای است که برای جلوگیری از تکرار اسم فرد، جانداران و اشیا استفاده میشود. ضمیرها میتوانند به تنهایی در جمله استفاده شوند و معنی و مفهوم به جمله اضافه میکنند. ضمیرهای مختلفی برای کاربردهای متفاوتی در زبان ترکی استانبولی وجود دارند که در این مطلب، این‌که ضمیرهای اشاره (İşaret Zamiri) از چه ضمایری تشکیل میشوند و چه ویژگی‌هایی دارند را با مثال‌ها بررسی می‌کنیم.
انواع ضمیرها در ترکی استانبولی
در زبان ترکی استانبولی شش نوع ضمیر وجود دارد.
- «ضمایر شخصی» (Kişi Zamirleri)
- «ضمایر اشاره» (İşaret Zamiri)
- «ضمایر نامعین» (Belgisiz Zamir)
- «ضمایر پرسشی» (Soru Zamiri)
- «ضمایر انعکاسی» (Dönüşlülük Zamiri)
- «ضمیر وابستگی» (İlgi Zamiri)
ضمایر اشاره در ترکی استانبولی
هرگاه بخواهیم مکان اسم را نشان دهیم و به آن اشاره کنیم از ضمایر اشاره استفاده می‌کنیم. ضمایر اشاره، ریشه اسمی دارند و میتوانند پسوندهای مربوط به حالت اسمی را دریافت کنند. این ضمیرها میتوانند به تنهایی در جمله استفاده شوند، زیرا نقش اسم‌ها و فاعل جمله را ایفا میکنند. ضمیرهای اشاره را میتوان هم به صورت مفرد و هم به صورت جمع استفاده کرد. به ضمیرهای اشاره پسوندهای ملکی اضافه نمی‌شود و به همین دلیل این ضمیرها در جمله‌های شامل مضاف و مضافالیه نقش مضافالیه را دارند.
چه پسوندهایی میتوان به ضمایر اشاره اضافه کرد؟
میتوان به ضمیرهای اشاره برخی از پسوندهای مربوط به حروف اضافه در ترکی استانبولی «را، از، به، در» و مضاف و مضافالیه را اضافه کرد. هر کدام از پسوندها با توجه به قوانین حروف صدادار در ترکی استانبولی انتخاب میشوند.
- حرف اضافه «را» (ı / i / u / ü)
- حرف اضافه «از» (dan / den / tan / ten)
- حرف اضافه «به» (a / e)
- حرف اضافه «در» (da / de / ta / te)
- پسوندهای مضاف و مضافالیه (ın / in / un / ün / nın / nin / nün / nun)
انواع ضمایر اشاره در ترکی استانبولی
در جدول زیر، فهرستی از انواع ضمایر اشاره در ترکی استانبولی نوشته شده است. بیشتر ضمیرهای اشاره از ضمیرهای «Bu»، «Şu» و «O» ساخته شده‌اند.
| انواع ضمایر اشاره در ترکی استانبولی | |||
| ترجمه فارسی | ترجمه ترکی | ترجمه فارسی | ترجمه ترکی |
| اینجا | Bura | این | Bu |
| اینجا (کمی دورتر) | Şura | این (کمی دورتر) | Şu |
| آنجا | Ora | آن | O |
| اینجا | Burası | این‌ها | Bunlar |
| اینجا | Şurası | این‌ها (کمی دورتر) | Şunlar |
| آنجا | Orası | آن‌ها | Onlar |
| این قبیل / از این‌گونه | Böylesi | دیگری | Öteki |
| آن‌گونه | Şöylesi | دیگری (کمی نزدیک‌تر) | Beriki |
مثال‌های زیر، برای تمرین بیشتر این موضوع نوشته شده‌اند.
Bu gerçekten çok lezzetliydi.
این واقعا خیلی خوشمزه بود.
Şu kalemi bana verir misin?
این مداد را به من می‌دهی؟
O sandalyeye oturabilirsin.
می‌توانی روی آن صندلی بنشینی.
Sanırım bunlar size ait.
فکر می‌کنم این‌ها متعلق به شما است.
Şunlar size şirket tarafından gönderilmiş.
این‌ها از طرف شرکت به شما فرستاده شده است.
Onlar Ahmet´in üniversite kitapları.
آن‌ها کتاب‌های دانشگاهی احمد هستند.
Öteki kalemi bana ver.
آن مداد را به من بده.
Beriki sende kalsın.
این یکی دست تو بماند.
Bura bana pek yabancı gelmedi.
این مکان برای من غریبه به نظر نمی‌رسد.
Şura nasıl? beğendiysen burayı kiralayalım.
اینجا چطور است؟ اگر پسندیدی اینجا را اجاره کنیم.
Ora bence daha iyi.
آنجا به نظر من خیلی بهتر است.
Burası da fena değil, güzel manzaraya sahip.
اینجا هم بد نیست، منظره زیبایی دارد.
Şurası yakın sayılır, yürüyerek de gidebiliriz.
اینجا خیلی نزدیک است، می‌توانیم پیاده هم برویم.
Orası çok uzak, taksiye binmeliyiz.
آنجا خیلی دور است، باید سوار تاکسی شویم.
Böylesi, insanı rahatsız eder.
این مدل [رفتار]، باعث ناراحتی آدم میشود.
Şöylesi de doğru olmaz ki.
آن مدلی هم درست نخواهد بود.
Öylelerinden her zaman kaçarım.
من همیشه از آن‌ها [آن مدل اشخاص] دوری می‌کنم.
Orası Türkiye’nin en kalabalık şehridir.
آنجا شلوغ‌ترین شهر ترکیه است.
Ötekini giyersen daha dikkat çekici olabilir.
اگر آن‌یکی (دیگری) را بپوشی بیشتر جلب توجه می‌کنی.
Karşıki kiralık ise biz tutabiliriz.
اگر روبرویی را قابل اجاره کردن است، ما می‌توانیم آن را اجاره کنیم.
Ben ve kardeşim burada büyüdük.
من و خواهرم اینجا بزرگ شدیم.
Eskiden şuralar uçsuz bucaksız tarlaydı.
در گذشته اینجا مزرعه وسیعی بود.
Biri şunun fiyatını söyleyebilir mi?
کسی می‌تواند قیمت این را بگوید؟
برای یادگیری بهتر این مطلب، جمله‌های زیر، در دو حالت با و بدون ضمیر اشاره نوشته شده‌اند.
Pendik ve Tuzla’da kiralık ev bulmak oldukça zor.
پیدا کردن خانه برای اجاره در «پندیک» و «توزلا» بسیار دشوار است.
∗∗∗
Buralarda kiralık ev bulmak oldukça zor.
پیدا کردن خانه برای اجاره در این اطراف بسیار دشوار است.
Bu dolap salonda kalacak, diğer dolap aşağıya inecek.
این کمد در سالن می‌ماند، کمد دیگر پایین می‌رود.
∗∗∗
Bu dolap burada kalacak, diğeri aşağıya inecek.
این کمد اینجا می‌ماند، دیگری پایین می‌رود.
Masanın üstündeki telefonları gözümün önünden kaldırın!
گوشی‌ها را از روی میز از جلوی چشمانم بردارید!
∗∗∗
Şunları gözümün önünden kaldırın!
این‌ها را از جلوی چشمانم بردارید!
Koltuklara da bir örtü almak gerekiyor.
برای مبل‌ها هم باید روکش بخریم.
∗∗∗
Şunlara da bir örtü almak gerekiyor.
برای این‌ها هم باید روکش بخریم.
Gömleği güzelce ütüleyip dolaba as.
پیراهن را خوب اتو و در کمد آویزان کن.
∗∗∗
Onu, güzelce ütüleyip dolaba as.
آن خوب اتو و در کمد آویزان کن.
