ماستودون چیست؟ – هرآنچه باید از Mastodon بدانید

همینطور که توییتر در سراشیبی زوال قرار گرفته و هر روز کاربران بیشتری را از دست میدهد، به نظر میرسد مردم به گزینهای جایگزین و البته نامتعارف علاقهمند شدهاند. این شبکه اجتماعی آلمانی که «ماستودون» (Mastodon) نام گرفته، از سال ۲۰۱۶ میلادی تا به امروز در دسترس بوده، اما زیر رادار به فعالیت خود ادامه داده و برای چندین سال از چشم بسیاری دور مانده. اما ماستودون چیست و چرا با توییتر مقایسه میشود و چه مزایا و معایبی نسبت به آن دارد؟ به مطالعه این مقاله ادامه دهید تا به این سوالها و انبوهی پرسش دیگر پاسخ دهیم.
ماستودون چیست؟
ماستودون یک شبکه اجتماعی آلمانی و متنباز است که در حال حاضر بیش از ۵ میلیون کاربر در سراسر جهان دارد. موسس ماستودون، یوجین راچکو، این پلتفرم را در سال ۲۰۱۶ میلادی به راه انداخت و امیدوار بود که قادر به دموکراتیزه کردن شبکههای اجتماعی باشد. با چنین هدفگذاری جاهطلبانهای، طبیعی است که ماستودون از همان ابتدا با توییتر مقایسه شد.
اما برخلاف توییتر و دیگر سایتهای محبوبی نظیر فیسبوک و ردیت، ماستودون ایده مدیریت سلسهمراتبی و از بالا به پایین را پس میزند و به جای ذینغعان و سهامداران، در صدد جلب رضایت عموم مردم برآمده است. از سوی دیگر، ماستودون به کاربران اجازه میدهد که به لطف یک تکنولوژی متنباز، شبکههای اجتماعی خاص خود را بسازند. گیج شدهاید؟ بگذارید موضوع را اندکی بازتر کنیم.
- خبری از سوددهی نیست: در ماه ژوئن سال ۲۰۲۱ میلادی بود که ماستودون رسما به سازمانی غیرانتفاعی تبدیل شد. این یعنی اصلیترین هدف این اپلیکیشن، خلق ارزش برای عموم مردم است و نه درآمدزایی. این پلفترم برای کسب درآمد از کاربران خود میخواهد که ارقامی را به سازندگانش اهدا کنند تا آنها قادر به پیشبرد امور باشند
و غیر از این خبری از هیچگونه اجبار به پرداخت پول نیست. ناگفته نماند که برای تخصیص منابع ضروری و استخدام کارمندانی مانند UX دیزاینرها، راچکو (مدیر عامل شرکت) خودش را کارمندی عادی به حساب آورده و حقوقی محدود دریافت میکند - فرسنگها آنورتر از ایلان ماسکی که گفته میشود در هر روز ۳۳۳٫۳۳ میلیون دلار درمیآورد. - یک شبکه اجتماعی فدرالی: برخلاف توییتر که محتوای تولیدی تمام کاربران را در پلتفرمی یکپارچه به نمایش درمیآورد، ماستودون حاوی انبوهی شبکه فدرالی است که تحت عنوان «مایکروبلاگ» (Microblog) شناخته میشوند. در این سیستم، کاربران قادر به ثبت نام در فضاهایی به نام «Instances» خواهند بود که هرکدام مجموعهای از سرورها، قوانین و جوامع را با خود به همراه میآورند. تمام این Instanceها درون پلتفرمی که تحت عنوان «Fediverse» شناخته میشود به یکدیگر متصل شدهاند. اما باید در نظر داشت که هر شبکه فدرالی، استقلال خود را حفظ کرده و برآنچه برای کاربرانش اهمیت دارد متمرکز میشود: از پیتزا و خوراکیهای اینچنینی گرفته تا حیوانات خانگی.
آیا ماستودون از توییتر بهتر است؟
توییتر و ماستودون در نگاه نخست بسیار مشابه به یکدیگر جلوه میکنند و این پلتفرم نوظهور حتی عبارت «توت» را جایگزین «توییت» کرده که احتمالا برخی از کاربران را به اشتباه بیندازد. اما شباهتهای میان این دو همینجا به پایان میرسد. با وجود بیش از ۳۰۰۰ سرور مختلف، سیستم ماستودون بیشتر از اینکه یادآور توییتر باشد، یادآور ردیت است. البته که ماهیت برابریخواهانه ماستودون احتمالا به مذاق کاربران بیشتری خوش آید.
برخلاف پلتفرم زیر نظر ایلان ماسک، ماستودون تماما رایگان است و حتی هیچگونه تبلیغی به نمایش درنمیآورد. این یعنی هیچ دلیلی ندارد که ماستودون به جمعآوری اطلاعات شخصی کاربران مشغول شود و بنابراین یکی از مشکلاتی که از بزرگترین ایرادات وارده به شبکههای اجتماعی گوناگون -از توییتر و فیسبوک گرفته تا اینستاگرام - بوده را برطرف ساخته است.
برخلاف وضعیت کنونی توییتر که از کاربران میخواهد مبالغی را در ازای تیک آبیرنگ کنار تصویر پروفایل خود بپردازند، احراز هویت کاربران در اپلیکیشن ماستودون بسیار آسان است. سیستم تایید هویت ماستودون در دسترس تمامی افرادی قرار داد که وبسایتهای خود را در پروفایلشان فهرست کردهاند. زمانی که ادمین معتبر بودن لینک وبسایتها را تایید کند، امکان تایید هویت فراهم میشود، آن هم بدون نیاز به پرداخت هزینهای ماهانه.

اگرچه تمامی این فاکتورها معرکه به نظر میرسند، شاید بپرسید که اصلیترین وجه تمایز ماستودون چیست؟ در پاسخ باید بگوییم تعهدی که نسبت به ایدئولوژی خود دارد. ماستودون پلتفرمی است که پیش از هر چیز و مهمتر از هر چیز توسط جامعه کاربران خود اداره میشود. هدف این شبکه اجتماعی، دموکراتیزه کردن مالکیت و کنترل شبکههای اجتماعی است و این مهم حتی راجع به ساختار کدنویسی آن هم مصداق دارد.
این مفهوم احتمالا برای بسیاری از کاربران منفینگر توییتر جذاب باشد، خصوصا برای آنهایی که بعد از خرید توییتر از سوی ثروتمندترین مرد جهان، دیگر تمایل چندانی به استفاده از آن ندارند. البته نمیگوییم که شرایط برای توییتر وخیم شده است. شمار کاربران ماستودون هنوز فرسنگها با ۲۳۸ میلیون کاربر روزانه توییتر فاصله دارد. حتی با اینکه برخی از سلبریتیهای سرشناس بینالمللی هم توییتر را کنار گذاشته و به سراغ ماستودون رفتهاند، هنوز خیلی مانده تا بتوان آن را جایگزینی حقیقی برای توییتر معرفی کرد.
در نهایت باید افزود که ساختار و کارکرد کلی توییتر هم کاربرپسندتر از ماستودون به حساب میآید. ماستودون انبوهی سرور مختلف دارد که کاربران باید برای یافتن محتوای مد نظر خود به بسیاری از آنها سرک بکشند، اما توییتر یافتن موضوعات و افرادی که برایتان جذابیت دارند را بسیار آسانتر کرده است. از سوی دیگر، محتوای موجود در توییتر هماکنون به صورت آزادانه در دسترس همه قرار میگیرد. این یعنی اطلاعات موجود در این پلتفرم شکلی دسترسپذیرتر از ماستودون دارند که برای ورود به برخی از سرورهای آن نیازمند دریافت دعوتنامه هستید.
روش ثبت نام در ماستودون چیست؟
درحالی که توییتر یک ماهیت سازمانی واحد و بزرگ است، ماستودون را میتوان مجموعهای از فروشگاهها و غرفههای مختلف توصیف کرد. این یعنی باید برای خود یک «اینستنس» (Instance) انتخاب کنید و منظور از اینستنس، سروری است که آن را خانه خود به حساب خواهید آورد. میتوان تمام این ساختار را به بانکی تشبیه کرد که پول خود را در آن نگه میدارید. پول شما گرچه در بانک است، اما هر جای دیگری هم به کار میآید. میتوانید به کسی دیگر پول بدهید، پول دریافت کنید و صدها تعامل مختلف و اینچنینی داشته باشید، فارغ از اینکه شما یا دیگران از چه بانکی استفاده میکنید.
بنابراین درحالی که یکی از دوستان شما اکانت ماستودون خود را در «Wandering.Shop» (+) ساخته، شما میتوانید همین کار را در «Mastodon.Social» (+) انجام دهید و همچنان قادر به فالو کردن یکدیگر خواهید بود. سازندگان ماستودون ضمنا ابزاری کاربردی (+) هم تدارک دیدهاند که از آن میتوانید برای جستجو میان اینستنسهای در دسترس و انتخاب مورد دلخواه خود استفاده کنید.
اگر نمیدانید باید به سراغ کدام اینستنس بروید یا نمیخواهید فعلا درگیر این فرایند شوید، میتوانید از آدرس «Mastodon.Cloud» (+) برای ثبت نام استفاده کنید. اگر از این اینستنس خوشتان آمد، میتوانید برای چند روز در آن به گشت و گذار مشغول شوید و سپس به اینستنسی دیگر رفته و خودتان را با موضوعی دیگر سرگرم کنید.
- مطالب پیشنهادی برای مطالعه:
- دایرکت اینستاگرام چیست و کجاست؟ — آموزش پیام خصوصی در اینستا
- آموزش حذف دایرکت های اینستاگرام — راهنمای تصویری
- آموزش اینستاگرام از صفر تا صد — تصویری و ساده
- آموزش واتساپ — از صفر تا صد و به صورت تصویری
- واتساپ وب از راه اندازی تا تنظیم و استفاده — تصویری و گام به گام
- لینکدین چیست و چگونه از آن برای پیشرفت شغلی استفاده کنیم؟
در ماستودون قادر به انجام چه کارهایی هستیم؟

هر اینستنس در ماستودون نمایی تحت وب دارد که با ساختاری شبیه به ابزار Tweetdeck، ستونهای مختلف را به نمایش درمیآورد. ستون اول مربوط به تایملاین شما (محتوای افرادی که فالو کردهاید) است، ستون دوم به نوتیفیکیشنها یا همان اعلانات اختصاص یافته و از ستون سوم هم میتوانید برای هرکاری که دوست دارید استفاده کنید.
درست مانند توییتر امکان دنبال کردن افراد دیگر، منشن کردن آنها و همینطور ارسال پیام دایرکت مهیا شده است. اما اینستنس شما دو تایملاین بهخصوص نیز دارد:
- تایملاین بومی (Local Timeline) جریانی از «توت» های ارسالی اعضای آن اینستنس را به نمایش درمیآورد. بنابراین اگر به سراغ این گزینه برویم، قادر به مشاهده تمام محتوای مربوط به آن اینستنس خواهیم بود و انگار که در حال تعامل با همسایههای خود هستید.
- تایملاین فدرال (Federated Timeline) تمام آنچه در تایملاین بومی یافت میشود را همراه با محتوای ارسالی تمام افرادی که توسط یک نفر در اینستنس شما دنبال میشوند، به نمایش درمیآورد. بنابراین اگر دوستی که پیشتر به او اشاره کردیم را دنبال کرده باشید، توتهای او در تایملاین فدرالی قابل مشاهده خواهد بود.
در این بخش از مقاله نیز میگوییم برخی از اصطلاحات رایج ماستودون چیست تا گذار به این شبکه اجتماعی شکلی آسانتر به خود بگیرد:
- به جای عبارت «توییت»، از عبارت «توت» (Toot) برای توصیف محتوای کاربران استفاده میشود.
- به جای عبارت «ریتوییت»، از عبارت «بوست» (Boost) استفاده میشود.
- از سوی دیگر خبری از امکان ارسال توییت نقل قول (Quote-Tweet) نیست.
قوانین مربوط به تولید محتوا در ماستودون چیست؟
پیش از هر چیز باید اشاره کنیم که ماستودون قرار نیست دقیقا مثل توییتر باشد. هر اینستنس مدیران خودش را دارد و آنها نیز قوانینی منحصر به خود تعیین میکنند. بنابراین پیش از ارسال توت لازم است که این قوانین را مطالعه کنید. به عنوان مثال باید گفت که سرور Mastodon.Social از کاربران میخواهد که به قوانین زیر توجه داشته باشند:
محتواهای زیر از تایملاین عمومی پاک شده و میتوانند به تعلیق حساب کاربری یا لغو دسترسی به سرویس منتهی شوند:
- نژادپرستی یا دفاع از نژادپرستی
- جنسیتزدگی یا دفاع از جنسیتزدگی
- تبعیض علیه اقلیتهای جنسی و جنسیتی یا دفاع از تبعیض علیه آنها
- بیگانههراسی یا ملیگرایی خشن
ماستودون از یک قابلیت «هشدار محتوا» نیز بهرهمند شده که میتوانید هنگام نوشتن یک توت، آن را با فشردن دکمه «CW» فعال کنید. از این دکمه برای هشدار دادن نسبت به نوشتههایی استفاده میشود که شاید برای برخی آزاردهنده یا توهینآمیز به حساب آیند. در نتیجه این کار، سایر کاربران باید روی توت شما کلیک کنند تا نسخه کامل آن به نمایش درآید.
این قابلیت گرچه عمدتا برای پنهان کردن تصاویر مربوط به برهنگی یا خشونت استفاده میشود، اما کاربردهای جالب دیگری هم دارد: برای مثال میتوانید بخشهایی که حاوی اسپویل داستان یک فیلم هستند را از چشمها دور نگه دارید یا جوک خود را در این بخش پنهان به پایان برسانید.
این را هم نباید از یاد برد که امکان اعمال تنظیمات حریم شخصی نیز برای هر توت وجود دارد: گزینه Public بدین معناست که توت شما در تایملاینهای بومی و فدرالی به نمایش درمیآید. گزینه Followers-Only باعث میشود تنها دنبالکنندگان شما قادر به مشاهده یک توت باشند و گزینه Unlisted هم مثل Followers-Only است، اما توت را در صفحه پروفایل شما نیز ظاهر میکند. گزینه Unlisted زمانی به کار میآید که تلاشی برای پنهان نگه داشتن یک توت نمیکنید، اما در عین حال نمیخواهید تایملاینها یا نتایج جستجوها را اشغال کند.
روش نصب ماستودون روی موبایل چیست؟

نکته جالبی که باید راجع به ماستودون بدانید اینکه یک اپلیکیشن واحد برای آن وجود ندارد و در عوض گزینههای مختلفی پیش رویتان قرار گرفته. بدیهیترین انتخاب، خود اپلیکیشن Mastodon است که میتوانید آن را برای اندروید (+) یا iOS (+) دریافت کنید. اما کافیست به اندکی جستجو مشغول شوید و انبوهی اپلیکیشن دیگر نیز خواهید یافت. یکی از گزینههای محبوب کاربران آیفون، اپلیکیشن Tootle (+) است و برخی دیگر هم ترجیح میدهند به سراغ Tusky بروند.
افزون بر اپلیکیشنها، گزینههایی تحت وب نیز وجود دارد. برای مثال Halcyon (+) تمام تلاش خود را به کار بسته تا بیشترین شباهت را با توییتر به ارمغان آورد. Pinafore.Social (+) هم اندکی شبیه به توییتر است، اما مهمتر از همه اینکه سریع است، اجازه میدهد وارد چندین اکانت مختلف شوید و اگر هنوز اپلیکیشن مورد علاقه خود را انتخاب نکردهاید، امکان استفاده از آن روی موبایلهای هوشمند هم وجود دارد.
چطور جامعه دلخواه خود را در ماستودون پیدا کنیم؟
اگر بپرسید که روش یافتن جوامع جالب توجه در ماستودون چیست، استفاده از ابزاری مانند «Debirdify» (+) را پیشنهاد خواهیم کرد. حواستان باشد که میتوانید تایملاینهای بومی هر اینستنس را در وبسایت آنها مشاهده کنید و سپس راجع به عضویت در هر یک تصمیم بگیرید. بسیاری از کاربران ابتدا به سرور Mastodon.Social متصل میشوند و پس از چند روز گشت و گذار در تایملاینهای بومی مختلف، گزینه محبوب خود را برمیگزینند.
وقتی برای تغییر دادن اینستنسهای خود آماده شدید، به طریقی امکان مهاجرت کردن با همان اکانت وجود دارد، اما این فرایندی نیست که آنقدرها سرراست باشد. برای این کار گامهای زیر را در پیش بگیرید:
- در اینستنس قدیمی خود وارد تنظیمات شده و سپس به سراغ گزینه Data Export بروید. در اینجا قادر به دانلود فهرستی از تمام افرادی خواهید بود که دنبال (فالو)، مسدود (بلاک) و بیصدا (میوت) کردهاید.
- در اینستنس جدید ثبت نام کرده و حسابی جدید بسازید.
- در اینستنس جدید وارد تنظیمات شده و به سراغ گزینه Import بروید. حالا قادر به آپلود کردن فهرستهای خود خواهید بود.
- اکنون بار دیگر به سراغ اکانت قدیمی خود بازگشته و پروفایلتان را ویرایش کنید. در پایین، لینکی برای مهاجرت دادن حساب کاربری پیدا خواهد کرد. این گزینه به دیگران اطلاع میدهد که اکانت شما دیگر فعال نیست. از سوی دیگر شاید بخواهید بیو و نام خود را هم دستخوش تغییر کرده و به تمام افرادی که بعدا سر از حساب شما در میآورند، مهاجرتتان به اینستنسی دیگر را اطلاع دهید.
با مهاجرت کردن قادر به حفظ فالوئرهای خود نخواهید بود. هرکسی که شما را فالو میکند، از آن لحظه به بعد در حال دنبال کردن حساب قدیمی و منقضیشده شما خواهد بود. خوشبختانه اما وقتی آنها را با اکانت جدید خود دنبال میکنید، اعلانی تازه به دستشان میرسد و بنابراین شانس اینکه شما را فالو کنند نیز بالاتر میرود.
اما چرا باید تمام این زحمات را متحمل شد؟ زیرا فضای غالب بر ماستودون شبیه به نخستین روزهای توییتر یا حتی IRC است. کاربران با یکدیگر آشنا میشوند و به احتمال بیشتری راجع به تمایلات حقیقی خود در زندگی واقعی صحبت میکنند. این یعنی با محتوایی کاملا متفاوت نسبت به اخبار و بحثهای سیاسی بیپایان توییتر روبهرو خواهید شد. البته که تردیدی نداریم که اینستنسهایی برای فعالیتهای سیاسی هم ساخته شده است. در مجموع باید گفت که ماستودون محیطی دوستانه را برایتان به ارمغان میآورد که از بودن در آن لذت خواهید برد.
اصطلاحات رایج ماستودون چیست؟

اگرچه تا این بخش از مقاله گفتیم که برخی از اصطلاحات رایج ماستودون چیست، اما بد نیست که بار دیگر مروری جامع بر آنها داشته باشیم. کاربران این شبکه اجتماعی معمولا به هر جامعه یا سرور، «اینستنس» (Instance) میگویند. این سرورها میتوانند توسط اشخاص واحد، گروهها و یا سازمانهایی اداره شوند که قوانین خاص خود را در قبال نحوه ثبت نام کاربران و همینطور قواعد فعالیت در سرور دارند. برخی سرورها امکان پیوستن هرکسی را مهیا میکنند، برخی نیازمند دعوتنامه هستند و برخی دیگر نیز به تایید ادمین نیاز دارند. برای مثال سروری که میزبان محققان حرفهای است، از اعضای خود میخواهد که لینک یکی از پژوهشهای خود را به اشتراک بگذارند تا اثبات کنند که حقیقتا در کار خود خبره هستند.
از سوی دیگر ممکن است بشنوید که ماستودون، بخشی از یک «فدیورس» (Fediverse) است، یک وب بههمپیوسته که سرویسهای شبکه اجتماعی گوناگون را در بر میگیرد. بر هیچکس پوشیده نیست که وقتی یک اکانت توییتر میسازید، نمیتوانید از همان اکانت در اینستاگرام نیز استفاده کنید. اما در فدیورس، اکانت ماستودون شما در مجموعهای از شبکههای اجتماعی تمرکززدایی شده به کار خواهد آمد.
یکی دیگر از عباراتی که به دفعات خواهید شنید، عبارت «توت» (Toot) است که همتایی برای عبارت «توییت» به حساب میآید. البته باید گفت که این روزها بسیاری از کاربران ترجیح میدهند به جای کلمه توت، از عبارت «پست» استفاده کنند.
ماستودون از مجموعهای از قابلیتهای مختلف مانند ریپلای زدن، بازنشر کردن، اضافه کردن پستها به فهرست پستهای مورد علاقه، بوکمارک کردن و هشتگ زدن پشتیبانی میکند. اما پستهای بازنشر یا «ریتوییت» شده در ماستودون «بوست» (Boost) نامیده میشوند و خبری از مفهوم توییتهای نقل قولشده نیز نیست. سازندگان ماستودون میگویند این کار تصمیمی عامدانه بوده و قصد داشتهاند کاربران را به جای «مکالمه با شخصی که خطاب قرار گرفته»، به «مکالمه با مخاطبان» ترغیب و تشویق کنند.
علاوه بر اینها، فهرستهای ماستودون هم ساختاری اندک متفاوت با توییتر دارند و تنها زمانی قادر به افزودن افراد مختلف به فهرستها خواهید بود که آنها را از پیش دنبال کرده باشید. پیامهای دایرکت ماستودون هم صرفا پستهایی هستند که با منشن کردن شخص مورد نظر ارسال میشوند و بنابراین خبری از پیامهای خصوصی که تنها برای یک نفر قابل مشاهده خواهند بود نیست.
متنباز بودن ماستودون به چه معناست؟
متنباز بودن ماستودون بدین معناست که هرکسی میتواند آن را روی سرور خود دانلود، تنظیم و نصب کند. علاوه بر این، توسعهدهندگان پلتفرم هم صاحب حقوق کپیرایت ماستودون نیستند.
البته این بدان معنا نیست که میتوان کدنویسیهای ماستودون را برداشت و بدون اشاره به منبع، از آنها استفاده کرد. پلتفرم شبکه اجتماعی دونالد ترامپ، ابتدا از کدهای ماستودون استفاده کرده بود و خود را جای نرمافزاری کاملا اصیل جای میزد. سازندگان ماستودون نیز برخوردی آنقدرها دوستانه با این ماجرا نداشتند.
آیا میتوان با افراد حاضر در سرورهای دیگر ماستودون گفتگو کرد؟
بله، ماستودون به شما اجازه میدهد که افراد بیرون از سرور بومی خود را دنبال کرده و به پستهای آنها ریپلای بزنید. با این حال وقتی میخواهید کسی را در سروری دیگر دنبال کنید، ابتدا باید به جستجوی نام او در سرور خودتان مشغول شده و سپس او را فالو کنید. در واقع برخلاف توییتر یا اینستاگرام، نمیتوانید خیلی ساده وارد پروفایل هرکسی شده و دکمه Follow را فشار دهید.
تفاوت میان تایملاینهای خانه، بومی و فدرالی در ماستودون چیست؟
تایملاین خانه (Home Timeline) جاییست که پستهای افرادی که دنبال کردهاید را به نمایش درمیآورد، درست مانند آنچه در توییتر مشاهده میشود. تایملاین بومی (Local Timeline) پستهای تمام کاربران سرور شما را جمعآوری میکند و تایملاین فدرالی (Federated Timeline) هم تمام پستهای عمومی کاربران حاضر در فهرست دنبالشوندگان سرور شما را به نمایش درمیآورد.

قوانین فعالیت در ماستودون چیست؟
هر سرور در ماستودون مجموعه قوانین خاص خودش را دارد و بنابراین هیچ دستورالعمل یکپارچهای برای فعالیت در این پلتفرم وجود ندارد. هنگام پیوستن به هر سرور، قوانین مربوط به آن را مطالعه کنید تا از همخوانی آنها با ارزشهای درونی خود مطمئن شوید.
معایب ماستودون در قیاس با توییتر چیست؟
مهمترین و برجستهترین ایراد ماستودون در قیاس با توییتر، شمار کاربران آن است که بسیار کمتر از توییتر به حساب میآید. از سوی دیگر، ناوبری در این پلفترم دشوارتر است، چرا که مانند توییتر برای جذب گستره وسیعی از کاربران در سراسر جهان طراحی نشده است. البته همینطور که شمار کاربران توییتر با ریزش روبهرو شده و افراد بیشتری به تیم توسعه ماستودون میپیوندند، این رویه و ساختار ممکن است تغییر کند.
علاوه بر این، ماستودون به منابع لازم برای اینکه به اندازه توییتر باثبات ظاهر شود دسترسی ندارد و گاهی اصلا به خوبی کار نمیکند. برخی از مواقع این پلتفرم شکلی کند به خود میگیرد، عمدتا به این خاطر که سرورها برای میزبانی از سیل عظیم کاربران مناسب نیستند. چنین مشکلاتی را میتوان در بخشهای دیگر نیز مشاهده کرد: مثلا زمانی که میخواهید تعدادی از دوستان خود را به صورت همزمان دنبال کنید، اما بعد از فالو کردن چند نفر، باید دقایقی منتظر بمانید تا امکان فالو کردن افراد بیشتر مهیا شود.
مزایای ماستودون در قیاس با توییتر چیست؟
اگر از بسیاری از کاربران بپرسید که بزرگترین مزیت ماستودون چیست، احتمالا به عدم فعالیت آن زیر نظر ایلان ماسک اشاره کنند. اما بسیاری دیگر احتمالا خیلی ساده به این دلیل ماستودون را ترجیح دهند که گزینههای شخصیسازی بیشتری با خود به همراه میآورد. برخلاف توییتر، جوامع مختلف در ماستودون دستورالعملها و قوانین خاص خود را دارند و این یعنی تجربه هر کاربر بسته به سرور یا اینستنسی که انتخاب کرده، کاملا با دیگری فرق دارد. ضمنا گرچه شمار کاربران ماستودون کمتر از توییتر است، اما همین باعث میشود شاهد شکلگیری مکالماتی شخصیتر و مستقیمتر از توییتهایی باشید که عمدتا بدون هیچ مخاطب خاصی ارسال میشوند.
سوالات متدوال در رابطه با ماستودون
حال که میدانیم ماستودون چیست و چطور از آن استفاده کنیم، در ادامه به برخی از سوالات متداول پیرامون ماستودون میپردازیم.
آیا ماستودون از توییتر امنتر است؟
ماستودون میتواند همان چیزی باشد که شما میخواهید باشد. اگر به دنبال تجربه آنلاینی کنترل شدهتر از توییتر بگردید، میتوانید از ماهیت تمرکززدایی شده ماستودون بهره گرفته و به سروری بپیوندید که قواعدی سختگیرانه در قبال آزار و اذیت دارد. برخی از قابلیتهای ماستودون هم با درنظرگیری آزار و اذیتهای بالقوه و با هدف جلوگیری از آنها طراحی شده است. برای مثال تنها امکان جستجو با هشتگ وجود دارد و نمیتوانید کلمات ظاهر شده در یک توت را سرچ کنید. بنابراین تنها پستهایی که هشتگ خورده باشند قابل اکتشاف خواهند بود.
در این سرویس شاهد قابلیت کاربردی دیگری نیز هستیم که به کاربران اجازه میدهد یک «هشدار محتوا» را مستقیما درون پستهای خود تعبیه کنند. این یعنی میتوانید نسبت به وجود مواردی مانند اسپویلر یک فیلم، تصاویر خشونتآمیز و موارد اینچنینی، به مخاطبان خود هشدار دهید.
آیا میتوان در ماستودون تصویر و ویدیو منتشر کرد؟
همانطور که در این مقاله اشاره کردیم، ماستودون از بسیاری از قابلیتهای توییتر پشتیبانی میکند. اما پشتیبانی این پلتفرم از محتوای رسانهای اندکی محدودتر است. درحالی که توییتر از گستره وسیعی از رسانهها پشتیبانی میکند و امکان اشتراکگذاری صوت، تصویر، ویدیو، گیف، نظرسنجی و لوکیشن دقیق را فراهم آورده، ماستودون صرفا از تصاویر، ویدیوها، اصوات و نظرسنجیها پشتیبانی میکند.
در هر پست میتوان تا سقف چهار تصویر را آپلود کرد و حجم هر یک نباید بالاتر از ۸ مگابایت باشد. خبر خوب اینکه میتوان ویدیوها و صوتهایی با هر مدتزمان را منتشر کرد، اما حجم فایلهای آنها به ۴۰ مگابایت محدود شده است.
آیا میتوان در ماستودون رشته پست (Thread) منتشر کرد؟
بله، اما این قابلیت به صورت رسمی در ماستودون پیادهسازی نشده است. در عوض باید رشته پستهای خود را به شکل کلاسیک بسازید: با ریپلای زدن به پستهای خودتان.
آیا امکان تایید هویت در ماستودون وجود دارد؟
خیر، برخلاف توییتر خبری از یک سیستم یکپارچه برای تایید هویت کاربران نیست. البته برخی سرورها ممکن است با دریافت لینکهایی که خصوصیاتی ویژه دارند، هویت شما را تایید کنند.
آیا میتوان پستهایی مشترک در توییتر و ماستودون منتشر کرد؟
اگر هنوز تصمیمی قطعی راجع به توییتر نگرفتهاید و از ترک آن اطمینان کامل ندارید، به کمک ابزارهای شخص ثالث قادر به ارسال پستهایی مشترک در توییتر و ماستودون خواهید بود. یکی از این ابزارها Moa Party (+) است که اجازه میدهد توییتها یا ریتوییتهای مد نظرتان را به دقت انتخاب کنید. اما ابزارهای دیگری مانند Mastodon Twitter Crossposter نیز داریم که از طریق گیتهاب (+) قابل دریافت است.
آیا میتوان دوستان توییتری را در ماستودون نیز پیدا کرد؟
بله، این کار هم از طریق ابزارهای شخص ثالث امکانپذیر شده است. کاربران ماستودون از ابزارهای مختلف مانند Fedifinder (+) و Twitodon (+) و Debirdify (+) برای رسیدگی به این نیاز استفاده میکنند.