آموزش زبان ترکی استانبولی — رایگان و گام به گام
در این مطلب، آموزش زبان ترکی استانبولی همراه با ارائه مثال به صورت رایگان و گام به گام ارائه شده است. این مطلب صفر تا صد آموزش زبان ترکی استانبولی نیست و هدف از آن، ارائه آموزش زبان ترکی استانبولی به صورت مقدماتی و آمادهسازی کاربر برای فراگیری مباحث پیشرفتهتر است.
مقدمهای بر آموزش زبان ترکی استانبولی
زبانهای ترکیتبار (Turkic Languages) یک خانواده از زبانها شامل بالغ بر ۳۵ زبان است. زبانهای ترکی که جمعیت گویشوران آنها بیش از ۱۷۰ میلیون نفر است، در کشورهای گوناگونی تکلم میشوند. ابتدا، برخی از زبانشناسان، زبانهای ترکیتبار را در طبقه «زبانهای آلتایی» (Altaic Languages) قرار میدادند. پس از آن و با متمایز کردن انواع زبانهای قرار گرفته در دسته زبانهای آلتایی، زبانهای ترکی جزو خانواده «زبانهای اورال آلتایی» (Ural-Altaic Languages) محسوب شدند. هرچند که به باور برخی از زبانشناسان، این دستهبندی نیز در حال حاضر منسوخ شده است. موضوع دستهبندی زبانهای زنده جهان همواره محل اختلاف زبانشناسان و کارشناسان این حوزه بوده است و پرداختن به آن در حیطه مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی نیست.
زبانهای اوغوز (Oghuz Languages)، یکی از شاخههای خانوادههای زبانهای ترکی به شمار میآیند که بیشتر متکلمان ترک زبان از این دسته هستند. زبان ترکی آذربایجانی، ترکی استانبولی (آناتولی) و ترکمنی از خانواده زبانهای اوغوز محسوب میشوند. چنانکه بیان شد زبان «ترکی آذربایجانی» (Azerbaijani | Azeri | Azeri Turkish) که به ترکی به آن «آذربایجان تورکجهسی» گفته میشود، از خانواده زبانهای ترکی است. این زبان، توسط آذربایجانیها که از اقوام ترکزبان هستند و بیشتر در آذربایجان ایران، جمهوری آذربایجان و برخی از استانهای ترکیه، گرجستان و روسیه (داغستان) سکونت دارند، تکلم میشود. زبان ترکی استانبولی (Turkish language | Türkçe) که به ترکی به آن آنادولو تورکجهسی (Anadolu Türkçe)، استانبول تورکجهسی (Istanbul Turkish) و تورکیه تورکجهسی (Türkiye Türkçesi) نیز گفته میشود، بیشتر در ترکیه، اروپای شرقی و برخی از مناطق غرب آسیا تکلم میشود.
زبان ترکی آذربایجانی با ترکی استانبولی متفاوت اما بسیار نزدیک به آن است. تفاوتهای این دو زبان ترکی در الفبا، آواها، کلمات، دستور زبان و دیگر موارد است. همچنین، در حال حاضر در ایران از خط عربی یا فارسی برای نگارش زبان ترکی آذربایجانی استفاده میشود و در کشورهایی مانند ترکیه از خط لاتین استفاده میکنند. پرداختن به تفاوتهای این دو زبان این مطلب را از مسیر اصلی خود خارج میکند و بنابراین تمرکز این مطلب بر آموزش زبان ترکی استانبولی است.
در مطلب پیشِ رو، آموزش زبان ترکی استانبولی یا ترکی آناتولی ارائه شده است. در این آموزش زبان ترکی استانبولی مباحث مقدماتی پیرامون آموزش زبان ترکی استانبولی، الفبا، دستور زبان، افعال، اسامی، صفتها، قیدها، حروف تعریف، اعداد و شمارش، مکالمه، جملات کاربردی در سفر و دیگر مباحث برای علاقمندان به یادگیری این زبان ارائه شده است. آنچه در این مطلب بیان میشود، چشماندازی کلی از زبان ترکی استانبولی ارائه میکند و قطعا فراگیری کامل این زبان نیازمند محتوای آموزشی بیشتری است. در بخش بعدی از مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی به این پرسش پاسخ داده میشود که این زبان در کدام کشورها و مناطق تکلم میشود.
چه کشورهایی به زبان ترکی سخن میگویند؟
زبان ترکی استانبولی یا ترکی آناتولی زبان رسمی کشور ترکیه با بیش از ۷۰ میلیون نفر جمعیت است. این زبان همچنین در جمهوری ترک قبرس شمالی و قبرس نیز استفاده میشود. گروهی از اقوام ترک در عراق، یونان، بلغارستان، مقدونیه شمالی (جمهوری مقدونیه شمالی)، جمهوری کوزوو و جمهوری آلبانی نیز به زبان ترکی استانبولی سخن میگویند. در عین حال، در مناطقی از شرق اروپا، آلمان، هلند، بلژیک، استرالیا، سوئیس و فرانسه نیز مهاجران ترکزبان زیادی وجود دارد که به زبان ترکی استانبولی تکلم میکنند.
در جمهوری آذربایجان و کشورهای اتحاد شوروی سابق نیز سخنورانی به زبان ترکی وجود دارد که به زبان ترکی استانبولی سخن میرانند، هرچند که بیشتر مردم در این مناطق، به ترکی آذربایجاین یا همان آذربایجان تورکجهسی تکلم میکنند. در ایران، استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان از اصلیترین استانهایی هستند که زبان ترکی تکلم میکنند، هرچند که ترکی این مناطق ترکی آذربایجانی است که تفاوتهای ظریفی را با ترکی جمهوری آذربایجان دارد.
تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زبان ترکی استانبولی
زبان ترکی استانبولی یا آناتولی نیز مانند دیگر زبانها، هم از زبانهای دیگر تاثیر پذیرفته و هم بر آنها اثر گذاشته است. زبانهای ترکی در طول تاریخ از جهت زبانشناسی از زبانهای کشورهای همسایه و همچنین، از زبانهای اروپایی تاثیر پذیرفتهاند. در زبان ترکی آناتولی کلمات فارسی، عربی، یونانی، فرانسوی و انگلیسی وجود دارند. این کلمات عمدا مربوط به مد، پزشکی، موضوعات سیاسی و عقیدتی هستند. شایان توجه است که بخش قابل توجهی از لغات فرانسوی وارد شده در زبان ترکی در حوزه مالی هستند و به شیوه فرانسوی تلفظ میشوند. کلمات انگلیسی موجود در زبان ترکی نیز بیشتر مربوط به فناوری هستند. مثالهایی از این موارد در ادامه آمده است:
مثال اول:
- انگلیسی: Television
- ترکی: Televizyon
- فارسی: تلویزیون
مثال دوم:
- انگلیسی: Inflation
- ترکی: Enflasyon
- فارسی: تورم
پس از آگاهی از جمعیت سخنوران زبان ترکی و گستردگی مناطقی که سخنورانی به این زبان را دارد، احتمالا افراد تا حدی پاسخ پرسش «آیا ترکی یاد بگیرم» را داشته باشند. اما در ادامه مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی به طور دقیق و کامل به این پرسش پاسخ داده شده است.
لازم به ذکر است که برای آشنایی بیشتر با زبان ترکی استانبولی میتوانید از مجموعه آموزش زبان ترکی مقدماتی تا پیشرفته فرادرس استفاده کنید.
آیا ترکی استانبولی یاد بگیرم؟
یادگیری یک زبان جدید چیزی فراتر از یادگیری تعدادی کلمه و قوانینی برای کنار هم قرار دادن این کلمات است. یادگیری یک زبان جدید، ورود به یک دنیای جدید است. زبان ترکی نیز از این قاعده مستثنی نیست. سخن گفتن به زبان ترکی به فرد امکان آن را میدهد که به جهانی با بیش از ۷۰ میلیون نفر که زبان مادری آنها ترکی است در سرتاسر اروپای شرقی و غرب آسیا دسترسی داشته باشند. اغلب این افراد در ترکیه زندگی میکنند، اما چنانکه پیشتر نیز بیان شد، جمعیت زیادی از سخنوران زبان ترکی در قبرس، یونان، آلمان و بسیاری از کشورهای در حاشیه ترکیه زندگی میکنند. ترکی استانبولی یا آناتولی در میان زبانهای ترکی، پراستفاده ترین زبان است. در ادامه، برخی از دلایل یادگیری و آموزش زبان ترکی استانبولی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
کسب و کار: چندزبانه بودن صرفا یک مهارت برای نوشتن در رزومه نیست. بلکه یک مهارت کاربردی است و به طور خاص در مورد زبان ترکی، برای افرادی که تمایل دارند به تجارت با شرکتهای ترکیهای بپردازند و یا در آنها مشغول به کار شوند، بسیار مفید است. نباید فراموش کرد که ترکیه در سال ۲۰۲۱ میلادی هفدهمین اقتصاد بزرگ جهان بوده و این در حالی است که در سالهای اخیر نیز در جایگاه نسبتا مشابهی قرار داشته است.
سفر: ترکیه یکی از مقاصد گردشگری برای مردمانی از سراسر جهان و به ویژه کشورهای خاورمیانه و ایران است. سواحل زیبا و توریستی، دریای آرام، معماری ویژه، موزهها و مراکز باستانی، مراکز خرید متنوع و متعدد و دیگر موارد، همه و همه از دلایل سفر توریستها به این کشور است. تسلط به زبان ترکی موجب میشود تا افرادی که به این کشور سفر میکنند، با جلوههای عمیقتری از این کشور آشنا شوند و تجربه جذابتری را از سفر به این کشور داشته باشند. در عین حال افرادی که به زبان ترکی استانبولی تسلط دارند، میتوانند با مردمان دیگر کشورهای ترکزبان نیز تعامل کنند و طی سفر به آنها، تجربه جذابتری را برای خود به یادگار بگذارند.
مهاجرت: افرادی از سراسر جهان و به ویژه خاورمیانه، به دلایل گوناگون، به کشور ترکیه مهاجرت میکنند. برای زندگی در این کشور حقیقتا نیاز به تسلط بر زبان ترکی است و باید توجه داشت که برای اشتغال به کار در این کشور نیز، تسلط بر زبان ترکی یک ضرورت محسوب میشود.
تقویت ذهن: حتی اگر فرد تصمیم بگیرد که ترکی را به عنوان یک مهارت جدید و به صورت سرگرمی بیاموزد، دانستن چند زبان به طور همزمان مغز فرد را حتی در سنین کهنسالی سلامت و فعال نگه میدارد. دلیل این امر آن است که دانستن زبانهای دیگر شبکهای از اتصالات را در میان نورونهای مغز فرد میسازد. هرچه ارتباطات متقابل بین نورونهای مغز بیشتر باشد، حافظه و مهارتهای حل مسئله فرد قویتر است.
فرهنگ ترکیه: ترکیه کشوری است که در بیش از یک قاره (آسیا و اروپا) قرار دارد. همین امر موجب میشود تا ردپایی هم از فرهنگ آسیا و هم از فرهنگ اروپا در آن وجود داشته باشد. موسیقی ترکیه، حرکات موزون ترکی، معماری عثمانی، شیرینیها و غذاهای ترکی، همه و همه در کنار بسیاری از دیگر موارد، از جاذبههای ترکیه هستند که ضمن آشنایی با زبان ترکی، میتوان بهتر، بیشتر و عمیقتر با آنها آشنا شد.
کمک به فراگیری دیگر زبانها: افرادی که زبان ترکی استانبولی را میآموزند، میتوانند دیگر زبانهای خانواده زبانهای ترکی مانند اویغوری، تاتاری، قزاقی، ازبکی و قرقیزی را نیز بیاموزند. یادگیری این زبانها از این جهت اهمیت بیشتری پیدا کرده است که در مناطق استراتژیکی مانند اتحاد جماهیر شوروی سابق، چین، بالکان و قفقاز تکلم میشوند.
یکی از موضوعاتی که افراد پیش از یادگیری یک زبان دغدغه آن را دارند، سطح دشواری یادگیری یک زبان است. در ادامه مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی با در نظر داشتن معیارهایی مانند نزدیک بودن به زبان مادری افراد، مدت زمان لازم برای فراگیری، منابع موجود برای یادگیری و دیگر موارد به این پرسش که دشواری یادگیری و آموزش زبان ترکی استانبولی چقدر است پاسخ داده شده است.
دشواری یادگیری زبان ترکی استانبولی چقدر است؟
از سال ۱۹۲۸ میلادی تاکنون، زبان ترکی استانبولی به تدریج به الفبای لاتین نوشته شد و در حال حاضر در ترکیه و توسط سخنوران زبان ترکی استانبولی با این الفبا نوشته میشود. البته، واژههای دخیل بر اساس هجاهای ترکی استانبولی تنظیم میشوند. این موضوع به نوبه خود موجب شده است که آموزش زبان ترکی استانبولی برای افرادی که با زبان انگلیسی یا دیگر زبانهای دارای ریشه لاتین آشنا هستند، سادهتر شود.
عدم وجود جنسیت برای اسامی و صفات در زبان ترکی و در واقع، نبود کلمات ویژه مونث و مذکر، آموزش زبان ترکی استانبولی را نسبت به بسیاری از دیگر زبانها، به مراتب سادهتر کرده است. اما باید توجه داشت که درست مانند زبان فرانسه، در زبان ترکی استانبولی نیز دو شکل رسمی و غیررسمی برای کلمات وجود دارد. فعلها که همیشه در انتهای جمله میآیند، متناسب با سطح رسمی بودن جمله، نیاز به پسوند دارند. در وهله اول ممکن است چنین به نظر برسد که بحث افزودن پسوندها برای رسمی و غیررسمی کردن جملات، موجب سختی آموزش زبان ترکی استانبولی میشود، اما هنگامی که فرد منطق کلی صرف افعال را فراگرفت، به سادگی میتواند این کار را انجام دهد و طبعا این کار نسبتا به دیگر زبانها سختتر نیست.
به طور کلی، زبان ترکی استانبولی در فهرست سختترین زبانها برای یادگیری قرار نمیگیرد. هر چند که در فهرست سادهترین زبانها برای یادگیری نیست. اما یادگیری آن از بسیاری از زبانها به مراتب آسانتر است و به طور خاص، فراگیری این زبان به دلایل متعدد، برای فارسیزبانان آسانتر است. افرادی که علاقهمند به یادگیری زبان ترکی هستند و پس از مطالعه بخشهای پیشین همچنان تمایل به یادگیری این زبان دارند، در بخش بعد از مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی با روشهای یادگیری زبان ترکی آشنا میشوند.
روشهای یادگیری زبان ترکی چیست؟
روشهای گوناگونی برای فراگیری یک زبان جدید و به طور خاص، زبان ترکی، وجود دارد. این موارد در این بخش از مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی به طور اجمالی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
کلاس درس
کلاسهای درس زبان ترکی در آموزشگاههای اختصاصی زبان ترکی یا آموزشگاههایی برگزار میشود که کلاس درس زبان ترکی استانبولی نیز دارند. در این کلاسها با حضور اساتید و دانشجویان علاقهمند به فراگیری زبان ترکی، افراد میتوانند زبان ترکی را بیاموزند. برخی از سفارتهای کشورها نیز در برهههایی اقدام به برگزاری کلاسهای آموزش زبان کشور خود میکنند که ترکیه نیز از جمله این موارد است.
آموزش خصوصی
برخی از افراد به دلایل گوناگونی مانند ضیق وقت و تمایل به فراگیری سریعتر زبان ترکی، به دنبال روشهای به جز کلاسهای عمومی زبان ترکی هستند. اساتید شناخته شدهای در حوزه زبان ترکی آموزش خصوصی این زبان را به صورت فرد به فرد برگزار میکنند. همچنین، آموزشگاههای زبان نیز دورههای تمام خصوصی و نیمه خصوصی زبان ترکی دارند که فرد متناسب با بودجه و نیاز خود، میتواند در هر یک از این موارد شرکت کند.
دورههای آموزشی صوتی و تصویری
برای افرادی که علاقهمند به فراگیری زبان ترکی هستند اما زمان کافی یا سایر شرایط لازم (موقعیت جغرافیایی، بودجه و دیگر موارد) برای دنبال کردن این زبان به روشهای سنتی مانند کلاسهای درس را ندارند، استفاده از محتوای چند رسانهای موجود مانند پادکستها و یا فیلمهای آموزشی توصیه میشود. استفاده از چنین دورههایی معمولا نیاز به بودجه کمتری نیز دارد. فرادرس نیز فیلمهای آموزشی را برای فراگیری زبان ترکی دارد که در انتهای این مطلب معرفی شدهاند.
کلاسهای آنلاین
کلاسهای آنلاین در سالهای اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کردهاند. شیوع بیماری همهگیر کووید-۱۹ موجب افزایش رونق و محبوبیت این نوع از کلاسها شده است. آموزشگاهها و اشخاص شناخته شده در حوزه آموزش زبان ترکی اقدام به برگزاری کلاسهای آنلاین میکنند. شرکت در این کلاسها به دلیل حذف موانع جغرافیایی و دیگر موارد سادهتر از کلاسهای حضوری است و در عین حال، نسبت به دورههای آموزشی صوتی، تعاملیتر هستند. هزینه چنین دورههایی معمولا نسبت به دورههای حضوری کمتر است.
در ادامه مطلب آموزش زبان ترکی استانبولی به مدارکی که برای تایید مهارت افراد در زبان ترکی استانبولی صادر میشود پرداخته شده است.