فرادرسروانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش — راهنمای کاربردی
زمانی که فعالیت‌های بازاریابی خود را انجام می‌دهید، توجه به روانشناسی رنگها خاصه در بازاریابی محتوا اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. آشنایی با روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش سبب می‌شود تا آن‌چه که در نظر دارید را به مخاطب نمایش دهید و به طور دقیق، همان حسی را به او منتقل کنید که در نهایت انتظار دارید با این حس، اقدام مورد نظر شما را انجام دهد. علاوه بر این، نوع رنگ انتخابی بر نحوه خوانایی و استفاده از محتوا نیز تاثیرگذار است. تمامی این موارد نشان از اهمیت آشنایی با روانشناسی رنگها دارد که در این متن به آن می‌پردازیم.
اهمیت آشنایی با روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش چیست؟
آشنایی با روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش از آنجایی اهمیت دارد که اگر رنگ درستی برای محتوای خود مانند اینفوگرافیکها یا حتی محتوای متنی انتخاب نکنیم، در این صورت حتی اگر محتوای فوقالعادهای را تولید کرده باشیم، کاربر توجهی به «فراخوانی به اقدام» (Call to Action) نخواهد داشت. با خواندن این مطلب، آشنایی مناسبی با نظریه و روانشناسی رنگها در بازاریابی و خصوصا بازاریابی دیجیتال پیدا می‌کنید. علاوه بر این جدولی از رنگها را قرار می‌دهیم تا به کمک آنها روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش را به شکل اصولی بکار بگیرید.
در این مطلب، ابتدا با درک انسان از رنگها آشنا می‌شویم و نظریه رنگها را بررسی می‌کنیم تا درک عمیقی از رنگ و هارمونی رنگ پیدا کنیم. در ادامه، معنی و مفهوم هریک از رنگها و حس القا شده به انسان در مواجهه با این رنگها بیان می‌کنیم. در انتهای متن بعد از این‌که درک عمیقی از روانشناسی رنگها پیدا کردیم، نحوه استفاده از رنگها در کسب‌وکار را به طور کامل یاد می‌گیریم.
درک انسان از رنگ
نوزادان در ابتدا تنها رنگهای سیاه، سفید و خاکستری را مشاهده میکنند. در سن پنج‌هفتگی، رنگ قرمز اولین رنگی است که کودک آنها را می‌بیند. این نوزادان تا پنج‌ماهگی به تدریج گستره رنگی بینایی خود را تکمیل میکنند و در این سن تقریبا تمامی رنگها را می‌بینند. در این زمان درک رنگها و دریافت آنها برای کودک شروع می‌شود.
رنگ‌هایی همچون زرد و سبز با برگ درختان و خورشید همراه می‌شوند و رنگ قرمز را نیز در اسباب‌باب بازی‌هایی مانند ماشین‌های آتش‌نشانی مشاهده می‌کند. هرآن‌چه که در رابطه با روان‌نشناسی رنگها مطرح می‌شود از همین رنگهای ابتدایی نشأت می‌گیرد.
در حقیقت دریافت اولیه رنگها در هر فرهنگ متفاوت است. به طور مثال در آمریکا رنگ صورتی با رقص‌ها و جشن‌ها همراه است اما همین رنگ در فرهنگ ژاپن با درختان گیلاس (ساکورا) شناخته می‌شود و نحوه درک و دریافت آن قدری متفاوت است.
با دانستن این تفاوت‌های نامحسوس درک بهتری از مخاطب خواهید داشت و به شکل بهتری فعالیت‌های بازاریابی خود را انجام خواهید داد. درک و دریافت برخی از رنگها نیز در تمام جهان یکسان است. به طور مثال می‌توان به «اثر روپوش سفید آزمایشگاه» (White Lab Coat Effect) اشاره کرد. این اثر بیانگر احساس امنیتی است که افراد با دیدن پزشک در لباس سفید احساس میکنند.
آشنایی با روانشناسی رنگ ها برای بازاریابی و فروش
اگر تا بحال وارد یک اتاق زردرنگ شده باشید و احساس نگرانی و اضطراب کرده باشید یا این‌که با ورود به اتاقی آبی‌رنگ، حسی از آرامش را دریافت کرده باشید، هیچ کدام از این موارد اتفاقی نیستند. مطالعات روان شناسی رنگها نشان داده است که هر رنگ به تنهایی می‌تواند احساسی را برانگیزد. البته این قدرت تنها محدود به خود رنگ به تنهایی نیست بلکه به طور مثال در بازاریابی به کمک تون‌های رنگی مختلف نیز می‌توان بخش‌های متفاوت از یک برند را مشخص کرد یا حتی «آگاهی از برند» (Brand Awareness) را تقویت کرد.
اگر به تازگی یک کسب‌وکار راه‌اندازی کرده باشید، روان شناسی رنگ ها برای فروش و بازاریابی به عنوان ابزاری قدرتمند شناخته می‌شود که می‌توان برای «آگاهی از برند» هم از آن بهره برد.
روان شناسی رنگ چیست؟
پیش از آن‌که بخواهیم از روان شناسی رنگ ها برای فروش و بازاریابی بهره بگیریم باید با این عبارت آشنا شویم. «روان‌شناس رنگ» (Color Psychology) به مطالعه نحوه تاثیر رنگهای مختلف بر رفتار و احساس انسان‌ها می‌گویند.
باور بر این است که توانایی رنگها برای برانگیختن احساسات مشخص، به طور مستقیم با خاطرات انسان‌ها از این رنگها در طول زندگی ارتباط دارد. به طور مثال از آنجایی که بیشتر افراد، اقیانوس‌ها و دریاها را محیطی آرامش‌بخش می‌دانند، رنگ آبی نیز با احساس آرامش و پایداری شناخته می‌شود.
ارتباط روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش
هدف یک بازاریابی موثر، ایجاد ارتباطی سریع با مخاطب است تا از این طریق، آگاهی از برند و وفاداری بوجود بیاید. در این میان، روانشناسی رنگها نقش مهمی را برای دستیابی به چنین هدفی ایجاد می‌کند.
طراحی مناسب لوگو و انتخاب صحیح نام به ارتباط بیشتر با مشتری کمک می‌کند. رنگ‌هایی که در لوگو، تبلیغات، وب‌سایت و سایر ابزارهای بازاریابی بویژه دیجیتال مارکتینگ استفاده می‌شوند نیز در ارسال پیام کسب‌وکار موثر هستند. اگر این انتقال پیام به شکل درستی صورت نگیرد، مشتری بر اساس رنگهای مورد استفاده در لوگو و ... درباره کسب‌وکار قضاوت می‌کند.
این مورد برای برندها فرصتی ایجاد می‌کند تا به شکلی استراتژیک از روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش خود استفاده کنند. برای بیان ویژگی‌ها و انتقال پیام کلی یک کسب‌وکار می‌توان از یک یا چند رنگ اصلی بهره برد. علاوه بر این، با استفاده از رنگهای ثانویه این امکان وجود دارد که بیش از حالت قبل به تحریک احساسات پرداخت تا به طور مثال از این طریق کاربران را به اقدامی مانند «تکمیل فرم ثبت‌نام» دعوت کرد.
به این ترتیب، با درک روانشناسی رنگها این امکان فراهم می‌شود که مخاطبان بیشتری جذب کنید و به دنبال آن فروش بیشتری هم داشته باشید.
جدول روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش
برای آشنایی بیشتر با رنگها و روانشناسی مربوط به آنها، جدولی در زیر تهیه شده است که با بررسی آن می‌توانید جزئیات بیشتری از رنگهای مختلف را مشاهده کنید.
البته در ادامه، توضیح بیشتری در رابطه با هریک از رنگها ارائه شده است.
| رنگ | حس، توضیحات و موارد استفاده |
| سبز | طبیعت، تازگی، اصالت، ثروت |
| آبی | صلح، آرامش، اعتماد |
| بنفش | سلطنت، ثروت، هنر، خاص، خیال‌انگیز |
| صورتی | ملایمت، مراقبت، ظرافت، مهربان |
| قرمز | گرسنگی، عاشقانه، شجاعت، |
| نارنجی | خوشحالی، دوستانه، بازیگوشی، شوخ‌طبعی |
| زرد | گرما، نور، خوشبختی، مثبت‌اندیشی |
| قهوه‌ای | زمین، طبیعت، پایداری |
| مشکی | سطح بالا، قدرتمند، اسرارآمیز |
| خاکستری | کانون توجه، مدرن، دقیق |
| سفید | بی‌گناه، پاک، ضدعفونی شده، آرام، فرازمینی |
روانشناسی رنگ قرمز
رنگ قرمز یکی از پرکاربردترین رنگها در بازاریابی برند به شمار می‌آید. این تُن رنگی احساساتی قوی را تحریک می‌کند و برای نمایش مشخصه‌های زیر به کار می‌رود.
- شجاعت
- جسارت
- تحرک
- شور و شوق
این رنگ را بیشتر در شب یلدا مشاهده می‌کنیم و البته در فرهنگ سایر کشورها نیز بوضوح قابل مشاهده است. علاوه بر این، رنگ وب‌سایت‌هایی همچون یوتیوب نیز همین حس را القا میکنند.
مطالعات همچنین نشان دادهاند که مشاهده رنگ قرمز جریان خون را افزایش می‌دهد که افزایش سوخت‌وساز و ایجاد حس گرسنگی را به همراه دارد. به همین دلیل، برندهای معروف فست‌فود نیز از این تن رنگی برای القای حس گرسنگی استفاده میکنند.
روانشناسی رنگ صورتی
رنگ صورتی در بیشتر موارد نوعی حس زنانگی را القا می‌کند. البته این مورد همیشه صدق نمی‌کند با این وجود، شاید صدها سال است که رنگ صورتی در جامعه بانوان بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
امروزه در بحث روان شناسی رنگ ها برای فروش و بازاریابی زمانی از رنگ صورتی استفاده میکنند که قصد بیان مشخصه‌هایی همچون فهرست زیر را داشته باشند.
- ملایمت
- عشق
- محبت
- کودکی
برندهایی که قصد ایجاد ارتباط با بانوان را دارند یا می‌خواهد شور و شوق جوانی را القا کنند از رنگ صورتی در بازاریابی خود بهره می‌گیرند. البته از آنجایی که رفته‌رفته نگاه جنسیتی به رنگ صورتی در حال تغییر است، برندهای مختلفی مانند اینستاگرام نیز تن‌های رنگی مختلفی از رنگ صورتی را مورد استفاده قرار دادند.
روانشناسی رنگ نارنجی
از رنگ نارنجی به طور معمول برای بیان مشخصه‌های فهرست زیر استفاده می‌شود.
- خلاقیت
- ماجراجویی
- شور و اشتیاق
- دوستی
از رنگ نارنجی در بیشتر موارد برای جلب توجه استفاده می‌شود و به همین دلیل در برخی کشورها این رنگ در تابلوهای راهنمایی و رانندگی و خط‌کشی جاده‌ها بویژه در مناطق حادثه‌خیز استفاده می‌شود. برخی از برندها مانند برند «Harley Davidson» برای جلب توجه مخاطب و القای حس ماجراجویی از این رنگ در بازاریابی و طراحی لوگوی خود بهره برده‌اند.
روانشناسی رنگ زرد
با وجود این‌که مطالعات نشان دادهاند که رنگ زرد احساساتی همچون درماندگی و حتی خشم را تحریک میکنند اما زمانی که صحبت از برندسازی پیش می‌آید، چنین رنگی به طور معمول نوعی رنگ شاد به شمار می‌آید. شرکت‌هایی که از این رنگ برای بازاریابی خود استفاده میکنند به طور معمول به دنبال القای احساساتی همچون فهرست زیر هستند.
- شادی
- مثبت‌اندیشی
- خوش‌بینی
- تابستان و گرما
از میان برندهایی که از رنگ زرد برای بازاریابی خود استفاده میکنند می‌توان به «IKEA»، مک‌دونالد و «Snapchat» اشاره کرد.
روانشناسی رنگ سبز
بیشتر احساساتی که توسط رنگ سبز برانگیخته می‌شوند به ارتباط ما با طبیعت مرتبط هستند. همانطور که با قدم زدن در طبیعت احساس آرامش می‌کنیم، رنگ سبز نیز برای برانگیختن احساساتی همچون احساسات زیر به کار می‌رود.
- رشد
- سخاوت
- سلامت
- حاصلخیزی
از جمله برندهایی که از این رنگ برای بازاریابی خود استفاده میکنند می‌توان به «Spotify» و «Starbucks» اشاره کرد.
نکات روانشناسی رنگ آبی چیست؟
اگر قصد القای حس وفاداری دارید و میخواهید توجه مشتریان را به ویترین خود جلب کنید بهتر است به جای رنگ نارنجی از رنگ آبی کمک بگیرید. مطالعات نشان دادهاند که مشتریان به فروشگاههایی که از رنگهای سرد استفاده میکنند، ۱۵ درصد تمایل بیشتری نشان میدهند و برای خرید، دوباره به آنها مراجعه میکنند.
در کنار ایجاد حس وفاداری، مشخصه‌های دیگری که برندها برای روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش خود مورد استفاده قرار میدهند در فهرست زیر آورده شده است.
- ثبات
- صلح
- آرامش
- اعتماد
از جمله برندهایی که از رنگ آبی برای القای این احساسات بهره می‌برند می‌توان به «Facebook» و «Ford» اشاره کرد.
روانشناسی رنگ بنفش
از گذشته تا امروز، این رنگ بویژه در کشورهای انگلیسی نشان از سلطنت و اشراف دارد. علاوه بر این، رنگ بنفش به طور معمول برای نمایش مشخصه‌هایی همچون زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تجمل
- خرد و عقل
- قدرت
- معنویت
از میان برندهایی که رنگ بنفش را برای بازاریابی خود استفاده کرده‌اند می‌توان به «یاهو»، «FedEx» و «Roku» اشاره کرد.
روان شناسی رنگ قهوه ای
همانند رنگ سبز، رنگ قهوه‌ای نیز حسی از پایداری و ثبات را القا می‌کند. سایر مشخصه‌هایی که این رنگ القا می‌کند در فهرست زیر آورده شده است.
- قابلیت اعتماد
- قدرت
- اتکاپذیری
- زمینی (خاکی)
روانشناسی رنگ سفید
با وجود این‌که رنگ سفید را نمی‌توان در چرخه رنگ مشاهده کرد اما همچنان احساسات مختلفی را می‌توان به کمک رنگ سفید برانگیخت. از این رنگ به طور معمول برای ایجاد طرح‌هایی درام و ایجاد کنتراست با رنگهای همچون مشکی یا آبی استفاده میکنند. در حقیقت، عدم وجود رنگها در یک طرح سبب برجسته شدن رنگ سفید در بازاریابی می‌شود. از این رنگ برای القای احساسات زیر استفاده می‌شود.
- خلوص
- بی‌گناهی
- پاکی
- تواضع
برندهایی مانند «Apple» و «Chanel» و «Adidas» از این رنگ در بازاریابی خود استفاده میکنند.
روانشناسی رنگ خاکستری
به هنگام بررسی روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش به رنگی می‌رسیم که به تازگی در دکوراسیون منزل، طراحی‌ها، بسته‌بندی‌ها و بسیاری از موارد دیگر بکار گرفته می‌شود و آن رنگ خاکستری است. در حقیقت، یکی از رنگ‌هایی که «PANTONE» به عنوان رنگ سال ۲۰۲۱ معرفی کرد، رنگ خاکستری بود.
به کمک سایه‌های مختلفی که معانی متفاوتی را بدست میدهند، می‌توان مشخصه‌های زیادی را برای رنگ خاکستری در نظر گرفت که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است.
- خلوص
- همبستگی
- تجمل
- توازن
البته استفاده از رنگ خاکستری در میان شرکت‌های مختلف رواج زیادی ندارد. با این وجود، برندهایی که نسخه‌های مختلفی از لوگوی خود را مورد استفاده قرار میدهند، گاهی اوقات از رنگ خاکستری برای نمایش این نسخه‌ها استفاده میکنند که از میان آنها می‌توان به برندهایی همچون «TOYOTA» و «Apple» و «WordPress» اشاره کرد.
رونشناسی رنگ مشکی
برخلاف رنگ خاکستری، رنگ مشکی در میان بسیاری از برندها و صنایع کاربرد دارد. روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش نشان می‌دهد که احساسات برانگیخته شده توسط رنگ مشکی تا حد زیادی به تمایلات شخص بستگی دارد. مشخصه‌هایی که برندها در رنگ مشکی به دنبال نمایش آن هستند در فهرست زیر آورده شده است.
- قدرت
- ظرافت
- پیچیدگی
- اعتبار
- اعتماد به نفس
از جمله برندهای معروفی که از رنگ مشکی در بازاریابی و لوگو خود استفاده میکنند می‌توان به «Nike» اشاره کرد.
نظریه رنگ ها
درک نحوه عملکرد رنگها تنها به هنرمندان و سبک‌های نقاشی آنان محدود نمی‌شود. هر کسی که قصد بازاریابی و فروش محصولات یا خدمات خود را داشته باشد، فارغ از نوع محتوای تولیدی به ناچار باید با مبانی نظریه رنگها آشنایی باشد. از این‌رو، در ابتدای کار به صورت مقدماتی نظریه رنگها و کاربرد آنها در بازاریابی را بررسی می‌کنیم.
رنگ های اصلی
رنگهای اصلی به رنگ‌هایی می‌گویند که ترکیب آنها سبب ساخت سایر رنگها می‌شود. رنگهای زرد، آبی و قرمز موسوم به «رنگهای اصلی» (Primary Colors) هستند. ترکیب این رنگها سبب ایجاد دسته دیگری از رنگها یعنی «رنگهای ثانویه» (Secondary Colors) یا رنگهای فرعی می‌شود.
البته زمانی که صحبت از رنگهای اصلی در حضور نور باشد، این رنگها به صورت «فیروزه‌ای» (Cyan)، «سرخابی» (Magenta) و زرد بیان می‌شود. البته در این میان نباید CMYK برای چاپ و «RGB» برای نمایشگرها را فراموش کنیم. همچنین زمانی که رنگها را با یکدیگر ترکیب می‌کنید، نکته دیگری که اهمیت پیدا می‌کند، نوع رنگ مورد استفاده و ترکیب آن برای دستیابی به رنگ جدید است. اما در اینجا سعی می‌کنیم مطالب را ساده بیان کنیم و تنها رنگهای قرمز، آبی و زرد را در نظر بگیریم. البته طراحان دیجیتال، دو مدل رنگی دیگر را نیز یاد می‌گیرند تا به کمک آنها با رنگهای موجود در صفحه نمایش کار یا طراح‌های خود را برای چاپ ارسال کنند.
مدل رنگی که در صفحه‌نمایش‌ها کاربرد دارد با نام RGB شناخته می‌شود و حالت رنگی که برای چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد، CMYK نام دارد.
مدل رنگ CMYK
این مدل رنگ نحوه ترکیب جوهرهای رنگی با یکدیگر را به تصویر می‌کشد. این جوهرهای رنگی نیز برای چاپ محصولات بازاریابی مختلفی مانند تراکت، بروشور، تی‌شرت و مواردی از این دست به کار می‌رود.
روشی که رنگها با این مدل تولید می‌شوند موسوم به «کاهشی» (Subtractive) است چراکه طول موج نورها به هنگام ترکیب شدن، کاهش می‌یابد. زمانی که رنگهای فیرزوه‌ای، سرخابی و زرد با یکدیگر ترکیب شوند، رنگی بسیار تیره ایجاد می‌شود که با نام «سیاه ناقص» (Imperfect Black) آن را می‌شناسند. از این‌رو رنگ «اصلی» (Key) در این مدل، رنگ مشکی است.
مدل رنگ RGB
این مدل رنگی به نحوه ترکیب رنگها بر روی صفحه نمایش اشاره دارد. رنگهای اصلی در این مدل، جوهر نیستند بلکه نورهای رنگی هستند. ترکیب رنگهای قرمز، سبز و آبی با مقادیر مختلف، سایر رنگها در صفحه‌نمایش را تشکیل میدهند. در این فضای رنگی است که طراحان دیجیتال، نمونه‌های خود را از جمله وب‌سایت، صفحات فرود و تصاویر شبکه‌های اجتماعی طراحی میکنند. روشی که رنگها در این مدل ایجاد می‌شوند موسوم به «افزایشی» (Additive) است.
زمانی که طراحان گرافیک، محتوایی برای چاپ آماده میکنند از «CMYK» کمک می‌گیرند و زمانی که هدف، نمایش در صفحه‌نمایش (مانیتور) باشد، RGB استفاده می‌شود. برای این‌که آشنایی بیشتر با حالت رنگی CMYK، مطالعه مطلب زیر پیشنهاد می‌شود.
رنگ های اصلی در هنر، CMYK و RGB
رنگهای اصلی به رنگ‌هایی می‌گویند که نمی‌توان آنها را با ترکیب دو رنگ دیگر تهیه کرد. در حقیقت، این رنگها پایه‌ای برای ایجاد سایر رنگها به شمار می‌آیند. در شکل کلاسیک «چرخه رنگ» (Color Wheel)، رنگهای اصلی شامل قرمز، زرد و آبی هستند.
حال ممکن است این سوال پیش بیاید که چرا این رنگها را در مدل‌های CMYK و RGB نداریم. دلیل این امر را باید در نحوه مشاهده رنگها توسط چشم انسان جستجو کرد. در اواخر قرن هفدهم، نیوتون با آزمایش منشور کشف کرد که رنگها از نور بوجود آمده‌اند. تفسیر او از رنگین‌کمان و رنگهای قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی و بنفش اولین ابزار دانشمندان برای فهم رنگ بود.
با تکامل صفحه‌‌های نمایش و تکنولوژی‌های چاپ، طیف رنگی براساس نحوه استفاده ما از نور و جوهر برای ایجاد رنگ منطبق شد.
مدل رنگ CMYK در اوایل قرن بیستم توسط شرکت «Eagle Printing Ink» معرفی شد. این شرکت بعد از آزمایش رنگهای مختلف به این نتیجه رسید که بهترین سه رنگی که با ترکیب آنها بتوان به بیشترین تعداد رنگ دست پیدا کرد، رنگهای فیروزه‌ای، سرخابی و زرد هستند.
مدل رنگ RGB نیز از سه رنگ قرمز، زرد و آبی تشکیل شده است و گاهی اوقات سبب گمراهی افراد در تشخیص رنگهای اصلی می‌شود. دلیل این امر این است که مدل RGB از نورهای رنگی تشکیل شده است. زمانی که نورهای قرمز و سبز با یکدیگر روشن شوند، نور زرد را تشکیل میدهند. به همین خاطر نمی‌توان در این مدل، رنگ زرد را به عنوان نور اصلی در نظر گرفت.
به هنگام ترکیب رنگ چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
به هنگام بررسی روان شناسی رنگ ها برای فروش و بازاریابی، آشنایی با نحوه ترکیب رنگها و پیامی که در اثر این ترکیب انتقال داده می‌شود در نهایت به انتقال بهتر پیام کمک می‌کند. در ادامه این بخش به انواع ترکیب رنگ و هارمونی رنگ می‌پردازیم.
اگر با هارمونی رنگها آشنایی داشته باشید، به طور مثال بنری که برای تبلیغات طراحی می‌کنید، بیننده را برای خرید یا انجام اقدام مورد نظر شما تشویق می‌کند زیرا عناصر طراحی و رنگهای استفاده شده در آن از هماهنگی مناسبی برخوردارند.
رنگ های ثانویه یا درجه دوم
رنگهای ثانویه شامل رنگهای بفش، سبز و نارنجی است که با استفاده از رنگهای اصلی تولید می‌شوند. اگر با دقت بیشتری به «چرخه رنگ» (Color Wheel) نگاه کنید، رنگهای ثانویه را بین دو رنگ از رنگهای اصلی می‌یابید. در زیر، راهنمای ساده‌ای برای دستیابی به رنگهای ثانویه آورده شده است.
بنفش = آبی + قرمز
سبز = زرد + آبی
نارنجی = قرمز + زرد
رنگ های درجه سوم
«رنگهای درجه سوم» (Tertiary Colors)، یک درجه فراتر از رنگهای ثانویه هستند و رنگ‌هایی با دو نام را شامل می‌شوند. به طور مثال می‌توان به رنگهای قرمز-بنفش، قرمز-نارنجی و زرد-سبز اشاره کرد.
این رنگها با اضافه کردن حجم (مقدار) بیشتری رنگ اصلی نسبت به دیگری ایجاد می‌شوند و در نهایت، رنگی نزدیک به رنگهای اصلی دارند.
رنگ خالص
رنگهای درجه اول (اصلی)، درجه دوم و سوم که بدون اضافه کردن رنگهای سفید، مشکی یا رنگ سومی باشند، موسوم به رنگ خالص یا «اشباع» (Saturated) هستند. این رنگها را می‌توان رنگ‌هایی قوی، روشن و شاد برشمرد. چنین رنگ‌هایی در اسباب‌بازی‌های کودکان، دکوراسیون مهد کودک‌ها و لباس‌های تابستانی قابل مشاهده هستند. نمونه‌ای از رنگهای خالص را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید. البته این تصویر تمامی رنگهای خالص را پوشش نمی‌دهد اما برای درک بهتر برخی از مفاهیمی بکار می‌روند که در ادامه آورده شده‌اند.
فام (تینت)
زمانی که رنگ سفید به رنگی خالص اضافه می‌شود، «فام» (Tint) خواهیم داشت. برخی افراد این نوع رنگها را با نام «رنگ پاستل» (Pasted Colors) می‌شناسند. دامنه رنگی فام از «کمی سفید» تا «تماما سفید» تشکیل شده است.
سایه
هنگامی که به رنگهای خالص، رنگ مشکلی اضافه شود، سایه ایجاد کرده‌ایم. این فرآیند سبب تیرگی و مات کردن روشنایی رنگهای خالص می‌شود. دامنه سایه نیز از «کمی تیره» شروع و تا «کاملا سیاه» ادامه پیدا می‌کند.
تُن
زمانی که رنگ خاکستری (سیاه + سفید) به رنگ خالص اضافه شود، «تن» (Tone) خواهیم داشت. گاهی اوقات ممکن است با این اصطلاح روبرو شده باشید که «تن رنگ بالایی داریم». این امر بدان معنی است که در اینجا رنگی شدید داریم و با کاهش «تن» از این شدت کم می‌کنیم.
با اضافه کردن رنگهای سیاه و سفید با مقادیر مختلف، شدت یک رنگ را به سرعت می‌توان تغییر داد و آن را کنترل کرد.
چرخه رنگ کامل
حال که با انواع رنگها آشنا شدیم می‌توانیم چرخه کاملی از رنگها را در تصویر زیر داشته باشیم. همچنین در این تصویر، محل رنگهای گرم و سرد نیز نشان داده شده است.
حال که با نظریه رنگها و چرخه رنگ آشنا شدید، می‌توانید از این معلومات برای روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش بهره بگیرید.
اهمیت آشنایی با ترکیب‌های رنگی و هارمونی رنگ
اگر با دقت به برندهای معروف نگاه کنید می‌توانید ترکیب‌های رنگی مشخصی را پیدا کنید. این مورد در بازاریابی نیز اهمیت بالایی دارد چراکه انتخاب صحیح ترکیب رنگی سبب می‌شود در نهایت، هدف بازاریابی خود را به شکل موثری برای مشتری بیان کنید. اگر این هدف به درستی بیان نشود، مشتری ارتباطی با هدف بازاریابی شما برقرار نخواهد کرد.
به طور مثال، برندی که از رنگهای اشباع، درخشان و زنده‌ای استفاده کند که بیشتر آنها از رنگهای خالص تشکیل شده باشند، می‌تواند پیام‌هایی شامل حس جوانی، شادابی یا اضطرار را ارسال کند. به عنوان مثال می‌توان به اینفوگرافیک زیر اشاره کرد که برای یک صفحه فرود طراحی شده است.
نحوه استفاده صحیح از کنتراست رنگی
زمانی که با تکنیک‌های رنگ سر و کار داریم، بهره‌گیری از کنتراست (تضاد) رنگی اهمیت پیدا می‌کند. کنتراست رنگی به نحوه جدایش یک رنگ از دیگری گفته می‌شود. به کمک کنتراست رنگی می‌توان یک متن یا شئ را از پس‌زمینه جدا کرد. «کنتراست بالا» (High Contrast) به حالتی می‌گویند که رنگها به سادگی از یکدیگر جدا شده باشند و «کنتراست پایین» عکس این حالت است.
گاهی اوقات افراد تفاوت بین رنگها را در کنتراست آنها می‌دانند که صحیح نیست. ممکن است دو رنگ کاملا متفاوت داشته باشید اما هیچ کنتراستی در این میان وجود نداشته باشد زیرا «تن» هردو یکسان است. برای درک کنتراست رنگی باید این دو رنگ را به «مقیاس خاکستری» (Grayscale) ببرید تا کنتراست آنها را بررسی کنید و نمونه‌ای از این کار در تصویر زیر آورده شده است. البته توجه داشته باشید که در زبان فارسی گاهی «مقیاس خاکستری» به «سیاه‌وسفید» ترجمه می‌شود که البته در اینجا استفاده از مقیاس خاکستری ترجیح داده شده است.
رنگها زمانی که به شکل خالص خود هستند، تفاوت‌های ذاتی در تیرگی و روشنی دارند. به طور مثال، رنگ زرد خالص رنگ روشن و رنگ آبی، تیره‌تر است. رنگهای زرد و نارنجی با وجود این‌که رنگهای متفاوتی هستند اما تضاد (کنتراست) کمی با یکدیگر دارند. زمانی که رنگ‌هایی متفاوت با تن یکسان داشته باشیم نیز کنتراست زیادی بین آنها وجود نخواهد داشت. از این رو زمانی که قصد انتخاب دو رنگ متفاوت را داریم، نمی‌توانیم معیار انتخاب را تنها بر اساس کنتراست انتخاب کنیم.
استفاده از کنتراست بالا و پایین
به طور کلی زمانی که از روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش صحبت می‌کنیم و بر محتوایی مهم تاکید داریم، کنتراست بالا اهمیت بیشتری دارد چراکه مشاهده آن ساده‌تر است. رنگ روشن، زیر رنگ تیره یا برعکس، خوانایی بسیار مناسبی ایجاد می‌کند. البته این امر شاید جذابیت خاصی را شامل نشود اما نوشته یا محتوا را قابل خواندن می‌کند.
نکته مهمی که باید در نظر بگیرید این است که زمانی که تمامی رنگها کنتراست بالا داشته باشند، هیچ عنصری را نمی‌توان برجسته‌تر از دیگری نشان داد و بعد از مدتی چشم خسته می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به صفحه سیاهی از نمایشگر اشاره کرد که نوشته‌هایی سفید داشته باشد.
طراحان گرافیک به طور معمول تکنیک‌های کنتراست پایین را ترجیح میدهند. این افراد تمایل دارند عناصر مختلف را به زیبایی به تصویر بکشند. البته این زیبایی همواره موجب خوانایی بهتر نمی‌شود. ترکیب‌های رنگی با تن مشابه در این طراحی‌ها به طور معمول استفاده می‌شوند اما با وجود جذابیت بالا، خوانایی مناسبی ندارند. از این رو در روانشناسی رنگ ها برای بازاریابی و فروش باید تعادلی بین کنتراست رنگی و خوانایی ایجاد شود تا وضوح این طرح‌های محتوایی به شکلی بهینه تنظیم شود.
برای این‌که همزمان هم به کنتراست مناسبی دست پیدا کنیم و هم از رنگهای مشابه استفاده کنیم باید «طرح رنگ» (Color Scheme) ایجاد کنیم که شامل رنگهای «مکمل» (Complementary) و «آنالوگ» (Analogous) باشند. به همین دلیل، ادامه مطلب به آشنایی با ترکیب رنگها اختصاص دارد.
نحوه انتخاب ترکیب رنگ هنگام مرور روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش
با کمک گرفتن از چرخه رنگ می‌توانید ترکیب‌های رنگی عالی بویژه در طراحی بنرهای تبلیغاتی و تعیین رنگ دکمه CTA ایجاد کنید. همچنین برای طراحی اینفوگرافیکها، این چرخه‌های رنگ به کمک شما می‌آیند.
مطالعات نشان دادهاند که بیشتر افراد، ترکیب‌های رنگی ساده‌ای از ۲ یا ۳ رنگ محبوب را ترجیح میدهند. بنابراین سعی داشته باشید که در طراحی‌های خود از ترکیب‌های رنگی ساده کمک بگیرید چراکه مردم به طرح‌های ساده علاقه بیشتری نشان میدهند و این امر سبب درک ساده‌تر کنتراست می‌شود و مردم مجبور به تفسیر رنگها از میان تعداد بی‌شمار رنگ نیستند. این نکته را هم به یاد داشته باشید که رنگها خود حاوی معنی هستند و هر رنگ ممکن است پیام متفاوتی را منتقل کند. استفاده از رنگهای زیاد، پیامی گمراه‌کننده را بوجود می‌آورد. حال این سوال پیش می‌آید که این ۲ یا ۳ رنگ را چطور انتخاب کنیم. برای این کار باید از چرخه رنگ و هارمونی رنگ کمک گرفت.
استفاده از رنگهای مکمل
ترکیب رنگی با استفاده از رنگهای مکمل سبب برجستگی المان‌های مختلف طراحی از یکدیگر می‌شود و این مورد بویژه در روانشناسی رنگ ها برای فروش و بازاریابی اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا هر محتوا یا محصول تولیدی باید چنین ویژگی را در طراحی خود داشته باشد.
رنگهای مکمل، به «رنگهای مخالف» (Opposite Colors) نیز شناخته می‌شوند چراکه در چرخه رنگ، در جهت مخالف یکدیگر قرار دارند و یعنی رنگی که فاقد آن هستند، با رنگی از طرف دیگر تکمیل می‌شود. همین امر سبب ایجاد کششی بصری بین این رنگها می‌شود.
در تصویر زیر می‌توانید نحوه استفاده از رنگهای مکمل را در یک پوستر مشاهده کنید.
در فهرست زیر می‌توان نمونه‌های دیگری از رنگهای مکمل را مشاهده کرد.
- قرمز و سبز
- آبی و نارنجی
- زرد و بنفش (ویولت)
در حقیقت اگر با دقت بیشتری به چرخه رنگ نگاه کنید می‌توانید با انتخاب یک رنگ، رنگ مکمل آن را در طرف دیگر چرخه پیدا کنید. آن‌چه که برای روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش مطرح می‌شود تنظیم مقدار هر رنگ است.
به عنوان یک قانون کلی بهتر است ۸۰ درصد از یک رنگ و ۲۰ درصد از رنگی دیگر کمک بگیریم. اگر توازنی ۵۰-۵۰ را در این مورد رعایت کنیم، شوک بصری حاصل شدت بالایی خواهد داشت و نگاه کردن به محصول یا طراحی گرافیکی را دشوار می‌کند.
استفاده از رنگهای مکمل سبب استفاده از ترکیب یک رنگ گرم با رنگی سرد می‌شود. توازن مناسبی از هارمونی رنگی با رنگهای مکمل سبب جذابیت بصری طراح نهایی می‌شود.
رنگهای آنالوگ
رنگهای آنالوگ یا به بیان ساده‌تر، رنگهای مشابه، به رنگ‌هایی می‌گویند که در چرخه رنگ، در اطراف رنگ اصلی قرار دارند و تصویر زیر تعریف بهتری از این رنگها را ارائه می‌کند. طراحی کالاها و محصولات با استفاده از این رنگها در نهایت طرحی یکپارچه و ملایم را ارائه می‌کند.
اگر با دقت بیشتری به رنگهای آنالوگ نگاه کنید، نوعی توالی رنگهای طبیعت را در بررسی این رنگها می‌توان مشاهده کرد که از میان آنها می‌توان به رنگ برگ‌ها، گلبرگ‌ها و آسمان در طبیعت اشاره کرد.
رنگهای مونوکروم
هارمونی رنگ مونوکروم شامل ترکیبی از سایه‌ها و تینت‌هایی از یک رنگ مشخص است. برقراری توازن بین سایه‌ها و فام‌های یک رنگ در نهایت ترکیب مناسبی را از محیط‌های تاریک و روشن عکس ایجاد می‌کند. نحوه استفاده از رنگهای مونوکروم را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.
البته رنگهای مونوکروم شاید برای روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش چندان مناسب نباشد زیرا این رنگها به طور کلی حسی عمیق و ظریف (نوآنس) را ایجاد میکنند. همچنین ایجاد کنتراست با رنگهای مونوکروم حتی برای گرافیست‌های حرفه‌ای نیز امر دشواری است.
رنگ های سه گانه (تریادیک)
پالت رنگی با استفاده از «رنگهای سه‌گانه» (Triadic Colors) از سه رنگ تشکیل شده است. این سه رنگ هریک در چرخه رنگ با فاصله‌ای برابر از یکدیگر قرار دارند که تصویر زیر گویای این نوع هارمونی رنگی است.
اگر هریک از این رنگها را در چرخه رنگ با یک خط به یکدیگر متصل کنیم، یک مثلث متساوی‌الاضلاع خواهیم داشت.
در این هارمونی رنگی می‌توان از دو رنگ گرم و یک رنگ سرد یا دو رنگ سرد و یک رنگ گرم استفاده کرد. این نوع از هارمونی رنگی می‌تواند به سادگی ظاهری بهم ریخته و آشفته را نمایش دهد. به طور مثال اگر از این هارمونی در رنگهای درجه سوم استفاده کنید، درصورتیکه سایه‌ها بیش از حد تیره باشند، تصویری کدر بدست می‌آید.
با این وجود، استفاده از این هارمونی رنگی با استفاده از رنگهای درجه دوم، ظاهری طبیعی‌تر را ایجاد می‌کند و به همین ترتیب استفاده از رنگهای اصلی در این هارمونی، طرح رنگی زنده و پرطراوتی را بوجود می‌آورد. بسته به هدف استفاده از روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش نیز نوع هارمونی رنگی مورد استفاده متغیر خواهد بود.
برای طراحی محصولات دیجیتالی، استفاده از هارمونی سه‌گانه برای رنگهای درجه دوم و سوم ایده مناسبی نیست.
هارمونی Split Complementary یا تقسیم مکمل
هارمونی رنگی دیگری که شامل سه رنگ باشد، هارمونی «Split Complementary» است. این نوع از هارمونی مشابه با هارمونی رنگهای مکمل است با این تفاوت که رنگها به طور دقیق در بخش‌های روبرویی یکدیگر قرار ندارند. تصویر زیر درک درستی از این هارمونی رنگی را نمایش می‌دهد.
تصویر بالا نشان می‌دهد که اگر به طور مثال رنگ قرمز داشته باشیم، دو رنگ دیگر زرد-سبز و آبی-سبز خواهند بود. این هارمونی رنگ بسیار دلچسب است. اگر از قانون ۸۰-۲۰ و این هارمونی رنگ استفاده کنیم، نتیجه نهایی، طرح گرافیکی فوقالعادهای خواهد بود. برای این‌که عمق بیشتری به کار خود بدهید، می‌توانید یکی از دو رنگ دوم را با غلظت کمتری استفاده کنید.
هارمونی Tetradic یا چهارگانه
هارمونی رنگ تترادیک از دو جفت رنگ مکمل مانند قرمز-سبز و آبی-نارنجی تشکیل شده است. تصویر زیر این هارمونی رنگی را نشان می‌دهد. ایجاد توازن در این هارمونی رنگی قدری دشوار است و بهره‌گیری از چهار رنگ همزمان در بیشتر اوقات طرح نهایی را بیش از حد اشباع نشان می‌دهد. البته ایجاد توازن در این هارمونی رنگی با استفاده از سایه‌ها، تنها و تینت‌ها به خوبی انجام می‌شود و طرح نهایی بسیار جذاب خواهد شد.
این هارمونی رنگ از نگاه بازاریابی نیاز به آزمون و خطای بسیاری دارد تا رنگهای صحیح و متناسب آن با برند پیدا شوند. در این هارمونی باید دقت داشته باشید که تغییر تنها چند رنگ و افزایش مقدار آنها می‌تواند طرح را به طور کلی عوض کند.
هارمونی مربعی
ممکن است بخواهید محصول یا پوستری را طراحی کنید و در این طراحی مجبور باشید ۴ عنصر رنگی را در نظر بگیرید. در این شرایط استفاده هارمونی رنگی مربعی پیشنهاد می‌شود. برای تعریف این هارمونی رنگی بهتر است تصویر زیر را در نظر بگیریم و با دقت در آن می‌بینیم که اگر هریک از رنگها را در چرخه رنگ به یکدیگر متصل کنیم، همگی تشکیل یک مربع میدهند.
موارد استفاده از روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش
همانطور که گفته شد، استفاده از روانشناسی رنگها در بازاریابی به انتقال پیام و برانگیختن حسی خاص کمک می‌کند. اما محل قرارگیری و استفاده از رنگها نیز بی‌اهمیت نیست. با بکارگیری رنگها در جای اصلی خود در وب‌سایت، اینفوگرافیکها و سایر ابزارهای بازاریابی می‌توانید اقدام مورد انتظار از مشتری را دریافت کنید.
به طور مثال استفاده از رنگهای برجسته و روشن مانند زرد یا قرمز برای دکمه‌های CTA به افزایش کلیک کمک می‌کند. پس‌زمینه سفید به همراه کنتراست تن‌های تیره سبب جلب توجه بیننده به بخش‌هایی خاص همچون لوگوی شما می‌شود. تاثیر رنگها در بازاریابی دارند به نحوه ترکیب، انتخاب و قرارگیری رنگهای مختلف بستگی دارد.
نحوه استفاده از روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش
تا اینجا اطلاعات مناسبی در رابطه با روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش بدست آورده‌ایم. با این وجود، نحوه بکارگیری روانشناسی رنگها، مشکلات و آشنایی با اشتباهات رایجی که در این فرآیند وجود دارد، تفاوت‌های یک طراح حرفه‌ای و معمولی را مشخص می‌کند. به همین دلیل در ادامه این بخش سعی در پوشش این مسائل خواهیم داشت.
اشتباهاتی که در روانشناسی رنگ دچار آن می‌شویم
به طور معمول همه انسان‌ها تمایل دارند که تمامی موضوعات را به داده‌هایی دسته‌بندی شده و مرتب تبدیل کنند. این مورد در روانشناسی رنگها نیز بوجود می‌آید. نمونه‌ای از این دسته‌بندی‌ها را پیش‌تر در همین مطلب ارائه کردیم. اما گاهی اوقات چنین دسته‌بندی‌هایی گمراه‌کننده هم هستند.
انسان‌ها موجوداتی پیچیده هستند و احساسات ایجاد شده در اثر رنگی خاص ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون تجربه‌های شخصی، تربیت، تفاوت‌های فرهنگی یا حتی احساس شخص در آن لحظه باشد. از این‌رو نباید فرض کنید که به طور مثال با استفاده از رنگ زرد به جای رنگ سبز در صفحه اصلی وب‌سایت یا صفحات فرود، به سرعت به نتایج قابل توجهی در فروش دست پیدا کنید، بلکه باید فعالیت‌های مختلفی برای این کار صورت بگیرد که از جمله آنها می‌توان به روش‌های بهینه‌سازی سایت برای گوگل اشاره کرد.
البته نباید نقش رنگ را نیز به طور کل نادیده گرفت. در مجموع آن‌چه که از مطالعات بدست آمده است نشان می‌دهد که رنگ، نقش اصلی در ترغیب مشتریان به خرید را دارد به طوریکه بر اساس آمارهای ارائه شده، ۸۵ درصد مشتریان، رنگ را دلیل اصلی خرید نوع خاصی از محصول ذکر کرده‌اند.
این نتایج بیان میکنند که باید رویکردهایی متفاوت را بویژه برای روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش در نظر بگیریم و تنها دانستن این‌که کدام رنگ چه حسی را منتقل می‌کند برای موفقیت کافی نیست.
بر همین اساس و به کمک داده‌های مستند حاصل از تحقیقات، نتایجی را تفسیر می‌کنیم تا دید بهتری نسبت به روانشناسی رنگها پیدا کنیم و از آن برای کسب درآمد بیشتر از فعالیت‌های بازاریابی خود استفاده کنیم.
اطلاعات جمعیت‌شناسی
اطلاعات جمعیت‌شناسی (دموگرافیک) را می‌توان به عنوان مهم‌ترین عامل در نوع ترکیب رنگی مورد استفاده نام برد. ممکن است یک ترکیب رنگ را برای وب‌سایتی استفاده کنیم و بازخورد مثبتی هم از آن دریافت کنیم اما در استفاده از این ترکیب رنگی برای وب‌سایت دیگر شاید موفق نباشیم. به همین دلیل باید به طور دقیق بدانید که طرح‌های رنگی خود را برای چه افرادی تهیه می‌کنید.
برای شروع، تمایلات رنگی را بر اساس جنسیت بررسی می‌کنیم. بر اساس مطالعاتی که سال ۲۰۰۳ بر روی رنگهای مورد علاقه مردان و زنان انجام شد، تمایلات رنگی این افراد مورد به صورت نمودار تصویر زیر نمایش داده شد.
تصویر بالا بیان می‌کنید که رنگ آبی از جمله رنگهای بسیار مورد علاقه مردان به شمار می‌آید و در مرحله دوم، رنگهای سبز و سیاه قرار دارند.
اما همانطور که تصویر بالا نشان می‌دهد. رنگ آبی را هم می‌توان به عنوان رنگ مورد علاقه خانم‌ها نام برد. اما در ادامه، رنگهای بنفش و سبز قرار می‌گیرند. زمانی که رنگهای مورد علاقه افراد را بدون در نظر گرفتن جنسیت آنها بررسی کنیم، به نمودار زیر می‌رسیم.
با نگاهی به این نمودار می‌توان دریافت که بیش از ۴۰ درصد افراد به رنگ آبی علاقه‌مند هستند. به همین دلیل است که بسیاری از وب‌سایت‌ها رنگ آبی را برای صفحه اصلی سایت خود انتخاب میکنند که نمونه‌ای از آن‌را در تصویر زیر می‌بینید.
اما تا اینجا رنگهای مورد علاقه را بررسی کردیم. در ادامه نمودارهای مربوط به رنگ‌هایی بررسی می‌شوند که افراد کمترین تمایل را به آنها نشان دادهاند یا این‌که در کل تمایلی به استفاده از آنها ندارند.
با نگاهی به تصویر بالا می‌توان دریافت که اگر جامعه هدف شما را مردان تشکیل میدهند، به احتمال زیاد باید از رنگ‌هایی مانند قهوه‌ای، بنفش و نارنجی دوری کنید. این مورد برای بانوان نیز با توجه به تصویر زیر، رنگهای نارنجی، قهوه‌ای و خاکستری خواهد بود.
گروه‌های سنی
در ادامه بررسی روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش به گروه‌های سنی می‌پردازیم. تصویر زیر نشان می‌دهد که فارغ از هر نوع گروه سنی، افراد به رنگ آبی نسبت به سایر رنگها علاقه بیشتری نشان میدهند.
تصویر زیر نیز رنگ‌هایی را نشان می‌دهد که افراد کمترین تمایل را به آنها نشان میدهند. در این نمودار می‌بینیم که رنگهای نارنجی و قهوه‌ای نیز رنگهای محبوبی نیستند. بنابراین زمانی که میخواهید کاربرد روان شناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش را مورد توجه قرار دهید، بهتر است تا حد ممکن از رنگهای قهوه‌ای و نارنجی دوری کنید.
اگر بخواهید طراحی مطمئنی داشته باشید که برای تمامی افراد جذاب باشد، رنگ آبی بهترین انتخاب است. همچنین استفاده از رنگهای نارنجی و قهوه‌ای هم ممکن است ایده مناسبی برای یک طراحی نباشد.
سایه، رنگ و تینت
تا اینجا به شکل مناسبی با روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش آشنا شدیم و می‌دانیم جدا از رنگها و احساسی که هریک از آنها منتقل میکنند باید با رنگهای مورد علاقه افراد هم آشنایی داشته باشیم. اما در ادامه قصد داریم یک مرحله فراتر برویم. مطالعات مختلفی بر روی رنگهای مورد علاقه مردان و زنان انجام شده است که خلاصه نتایج آن را می‌توان در تصویر زیر مشاهده کرد.
این تصویر بیان می‌کند که به طور مثال اگر طراحی یک سایت را بر عهده دارید و جامعه هدف شما را نیز مردان تشکیل میدهند، استفاده از رنگهای روشن در صفحه اصلی سایت مفید خواهد بود. همچنین، استفاده از «رنگهای ملایم» (Soft Color) نیز برای وب‌سایت‌هایی با جامعه هدف بانوان مفید است.
زمانی که صحبت از رنگهای سیاه، سفید و خاکستری پیش می‌آید، اگر جامعه هدف شما بانوان باشند بهتر است از چنین رنگ‌هایی استفاده نکنید. با این وجود، تصویر زیر طراحی مناسبی از یک وب‌سایت را با استفاده از رنگهای سیاه، سفید و خاکستری نشان می‌دهد.
تینت و سایه‌ها
حال، تینت (فام) و سایه‌ها را بررسی می‌کنیم. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که سایه‌ها کاربرد بیشتری برای مردان و تینت کاربردی بیشتری برای زنان دارد.
تحریک احساس مورد نظر در روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش
بخش دیگری که به هنگام بررسی روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش باید مورد توجه قرار دهید، ایجاد ارتباط مستقیم با مخاطب و احساسات خاص در آنها است. به طور مثال در طراحی بنرهای تبلیغاتی یا صفحه فرود، اگر این هدف را به درستی دنبال کنید، در نهایت، فرآیند «تبدیل» نیز به درستی صورت می‌گیرد.
به طور مثال، بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری باید در مخاطب اعتماد ایجاد کنند یا این‌که کسب‌وکارهای مرتبط با لوازم آرایشی باید حسی از زنانگی را القا کنند. به همین دلیل با در نظر گرفتن موارد گفته شده در بالا نیاز دارید تا ارتباط بین رنگها و احساسات ایجاد شده را هم در نظر بگیرید. البته این مورد پیش‌تر هم توضیح داده شد اما در ادامه، این موارد با ذکر مثال بررسی می‌شوند.
البته توجه داشته باشید که بیشتر جداول رنگی که در اینترنت منتشر شده‌اند برای مردم آمریکا تنظیم شده و ممکن است برخی از این رنگها در سایر کشورها، احساساتی متفاوت از احساسات معمول را نشان دهند. در زیر نمونه‌هایی از وب‌سایت‌های مختلف و رنگهای مورد استفاده آنها را قرار داده‌ایم.
به طور مثال می‌توان به صفحه اصلی وب‌سایت زیر مربوط به یک موسسه سرمایه‌گذاری اشاره کرد. این وب‌سایت برای ایجاد اعتماد از وب‌سایتی با رنگ آبی کمک گرفته است.
تصویر زیر هم وب‌سایتی را نشان می‌دهد که از رنگ مشکی برای مخاطبان خود استفاده کرده است تا حسی از فضای لوکس و تجملاتی را ایجاد کند.
با توجه به موارد گفته شده در بالا ممکن است بخواهید از رنگ آبی به عنوان رنگ اصلی سایت خود استفاده کنید تا به سرعت حس اعتمادی را در میان مخاطبان خود بوجود آورید زیرا همانطور که گفته شد، رنگ آبی به طور معمول سبب ایجاد احساس آرامش و اعتماد می‌شود.
به طور مشابه اگر بخواهید توجه افراد را به سرعت به خود جلب کنید تا هرچه سریع‌تر اقدام مورد نظر شما را انجام دهند، می‌توانید از رنگهای قرمز و نارنجی کمک بگیرید. البته این بهره‌گیری از این رنگها نیاز به آزمایش دارند و برخی از آنها نیز از نظر زمانی کاربردی محدود دارند و تنها برای فروش ویژه سایت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
رنگ سبز را می‌توان برای نمایش کالاهای دوست‌دار محیط زیست مورد استفاده قرار داد و محصولاتی که به نوعی با طبیعت ارتباط دارند یا محصولاتی که در ساخت آنها از «شیمی سبز» کمک گرفته شده است، همگی با رنگ سبز همخوانی مناسبی دارند.
روانشناسی رنگ ها در دکمه های فراخوانی به اقدام (CTA)
از جمله مواردی که به هنگام بررسی روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش مورد توجه قرار می‌گیرد، رنگ‌هایی است که برای دکمه‌های CTA مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتی جزئیاتی به ظاهر ساده می‌توانند تاثیر بسزایی بر روی درصد بازدیدکنندگان و کلیک آنها بر روی دکمه CTA داشته باشند. به همین دلیل زمانی که روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش را بررسی می‌کنید باید از موثرترین ترکیب‌های رنگی در دکمه‌های فراخوانی به اقدام استفاده کنید.
البته عوامل مختلفی مانند اندازه و محل قرارگیری این دکمه‌ها علاوه بر رنگ آن نیز در این هدف، موثر هستند. به طور معمول پیشنهاد می‌شود که از رنگهای برجسته مانند رنگ «قرمز» برای دکمه‌های CTA استفاده کنید. به طور مثال، در تصویر زیر، دکمه CTA در یک صفحه با رنگهای مختلف مورد آزمایش قرار گرفت که به طور معمول این نوع از آزمایش‌ها به کمک تست A/B انجام می‌شود. نتایج این آزمون نشان داد که دکمه قرمزرنگ کلیک بیشتری (۲۱ درصد بیشتر) را دریافت کرد.
با توجه به گفته‌های بالا می‌توان این‌طور برداشت که بنابراین، همواره باید از دکمه‌های قرمزرنگ برای CTA استفاده کرد. اما لزوما در همه موارد رنگ قرمز کارایی مناسبی ندارد. در حقیقت آن‌چه که در این میان اهمیت بیشتری دارد، ایجاد تضاد (کنتراست) در طرح کلی است. بنابراین استفاده از رنگ قرمز همواره انتخاب مناسبی به شمار نمی‌آید.
برای درک این موضوع، آزمایشی نیز طراحی شد. در این آزمایش ۱۲ نوع CTA مختلف برای دانلود طراحی شد تا «نرخ تبدیل» (Conversion Rate) مورد بررسی قرار بگیرد. در تصویر زیر این ۱۲ دکمه CTA نشان داده شده‌اند تا کاربر با کلیک بر روی آنها نرم‌افزاری برای تولید PDF دانلود کند.
نتایج این آزمایش در زیر آورده شده است.
اگر با دقت بیشتری به این دکمه‌ها نگاه کنید خواهید دید که دکمه شماره ۱۰ که بیشترین نرخ تبدیل را داشته، کنتراست بسیار بالایی نیز با پس‌زمینه داشته است. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که نکته کلیدی در رابطه با طراحی دکمه‌های CTA، بهره‌گیری از کنتراست است.
استفاده از رنگهای مکمل برای دکمه CTA
ساده‌ترین راه برای ایجاد تضاد بین دکمه CTA و کل صفحه سایت، استفاده از رنگهای مکمل است که پیش‌تر در رابطه با آن صحبت کردیم. تصویر زیر نشان می‌دهد که رنگ CTA را باید از رنگ مکمل صفحه (در چرخه رنگ) انتخاب کنیم.
در تصویر زیر هم نمونه‌های مختلفی از این ترکیب رنگی آورده شده است تا مجبور نباشید همواره از دکمه‌هایی با رنگ قرمز استفاده کنید.
اهمیت فضای منفی در طراحی
نمی‌توان از روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش صحبت کرد اما از «فضای منفی» (Negative Space) سخنی نگفت. به بیان ساده، فضای منفی به فضای اطراف یک شی در طراحی می‌گویند. همان‌قدر که خود شئ در یک تصویر اهمیت دارد، فضای منفی هم به تعریف مرزهای فضای مثبت و ایجاد توازن در ترکیب‌بندی کمک می‌کند. به عنوان مثال می‌توان به تصویر زیر اشاره کرد.
صفحاتی که در آن فضای منفی زیادی استفاده شده باشد، احساسی تمیز، واضح و مینیمال ایجاد میکنند زیرا فضایی شلوغ و پیچیده را شامل نمی‌شوند. همین امر توازن مناسبی در طراحی کلی اثر ایجاد می‌کند و مانع از سردرگمی مخاطب می‌شود. نتیجه تمامی این موارد، تجربه مثبت کاربر و ماندگاری بالای او در صفحه است.
از چه رنگی استفاده کنیم؟
روانشناسی رنگها مبحث بسیار گسترده‌ای است که عوامل و متغیرهای مختلفی در آن دخیل هستند. در این مطلب اطلاعات متنوعی را برای روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش ارائه دادیم و در ادامه سعی می‌کنیم جمع‌بندی مختصری از اطلاعات داده شده بویژه در حوزه جمعیت‌شناسی داشته باشیم.
فارغ از جنسیت، سن و سایر اطلاعات جمعیت شناسی، بیشتر افراد به رنگ آبی تمایل بیشتری نشان میدهند. به همین دلیل اگر میخواهید با امنیت خاطر بیشتری، حداکثر مخاطب ممکن را جذب کنید بهتر است از این رنگ برای رنگ اصلی محصولات یا وب‌سایت خود استفاده کنید. البته گاهی ممکن است بازاری کوچک و خاص را در نظر داشته باشید و بخواهید اهداف نیچ مارکتینگ را برای آن پیاده‌سازی کنید. در اینصورت، می‌توان رنگهای مختلفی را برای این کار در نظر گرفت.
اگر جامعه هدف شما را مردان تشکیل میدهند، رنگهای زیر کارایی بیشتری خواهند داشت.
- آبی
- سبز
- مشکی
همچنین باید از رنگ‌هایی مانند نارنجی، قهوه‌ای و خاکستری دوری کنید.
زمانی که تمایلات رنگی را بر اساس سن بررسی می‌کنید، بهترین رنگ‌هایی که می‌توانید استفاده کنید به ترتیب در فهرست زیر آورده شده‌اند.
- آبی
- سبز
- بنفش
اطلاعات بالا خلاصه‌ای از تمامی مطالب گفته شده بود. البته تاکید می‌کنیم که این مطالعات، بیشتر بر اساس افراد آمریکایی انجام شده است. با این وجود، نقاط اشتراک زیادی را می‌توان بین افراد با فرهنگ‌های مختلف پیدا کرد. با استفاده از روش‌های گفته شده، اگر محصولات و خدمات مختلفی در فروشگاه اینترنتی خود دارید این امکان وجود دارد که با استفاده از اطلاعات گفته شده، تولید محتوای مناسبی مانند اینفوگرافیک داشته باشید.
برای دکمه‌های CTA دیدیم که همواره نیاز نیست از دکمه‌های قرمزرنگ استفاده کنیم بلکه باید سعی کنیم کنتراست بالایی بین دکمه و باقی صفحه وجود داشته باشد و برای ایجاد کنتراست از رنگهای مکمل بهره می‌گیریم.
در نهایت باید اهمیت فضای منفی در طراحی‌های خود را نیز در نظر بگیریم تا تجربه کاربری مناسبی را برای او فراهم کنیم. این نکته را فراموش نکنید رنگ‌هایی که از آن استفاده نمی‌کنید به همان اندازه رنگهای استفاده شده اهمیت دارند.
نحوه استفاده از رنگ ها در کسب و کار
با مطالعه مطالب تا این بخش اطلاعات دقیقی پیرامون روانشناسی رنگ ها برای بازاریابی و فروش کسب کرده‌اید. از این رو، در حال حاضر می‌توانید به شکلی هوشمندانه رنگهای مورد نظر خود را انتخاب کنید. در ادامه با استفاده از دانشی که کسب کرده‌ایم، نحوه انتخاب این رنگها در بازاریابی و تبلیغات را بیان می‌کنیم.
رنگ‌هایی را انتخاب کنید که تصویری از برند را ارائه کنند
همانطور که در تئوری رنگها بیان کردیم، قرمز بیانگر قدرت بود و رنگ صورتی برای جامعه هدف بانوان مورد استفاده قرار می‌گرفت. رنگ سبز برای محصولات دوست‌دار محیط زیست استفاده می‌شود و علاوه بر این، به دلیل رنگ سبز اسکناس، نشانی از پول و ثروت هم هست. البته مورد آخر به دلیل رنگ سبز «دلار» است اما توجه داشته باشید در برخی از کشورها شاید اسکناس‌های ارزشمندی به رنگ سبز نداشته باشند و بنابراین انتخاب همیشگی رنگ سبز برای نمایش پول و ثروت انتخاب مناسبی نخواهد بود. بنفش، رنگی اشرافی است و برای تصاویر پرانرژی می‌توان از رنگ نارنجی بهره برد.
دو رنگ را به عنوان رنگهای اصلی طرح خود انتخاب کنید
زمانی که رنگی را برای برند خود انتخاب می‌کنید به طور معمول توصیه می‌شود که دو رنگ را به عنوان رنگهای اصلی طرح خود انتخاب کنید و این رنگها شامل رنگهای مشکی و خاکستری نباشند زیرا به طور معمول این رنگها برای متن استفاده می‌شوند.
حال که رنگهای اصلی خود را انتخاب کردید، در ادامه سعی کنید نحوه استفاده از این رنگها را در کانال‌های مختلف بازاریابی بررسی کنید.
نحوه انتخاب رنگ وب سایت
باید رنگی را برای وب‌سایت خود انتخاب کنید که با لوگوی کسب‌وکار شما همخوانی داشته باشد. البته انتخاب رنگ به لوگوی شما محدود نیست بلکه به محصول یا خدمات ارائه شده هم ارتباط دارد. اگر کسب‌وکاری را به شکلی حرفه‌ای مدیریت می‌کنید شاید استفاده از سایه‌ها و تن‌های رنگ آبی و خاکستری مناسب باشد. در این میان، مخاطب و اطلاعات جمعیت‌شناسی را نیز با توجه مطالب بخش قبل در نظر بگیرید.
نحوه انتخاب رنگ نمادها و علائم
همان تئوری رنگی که برای لوگوها و وب‌سایت مطرح شد را می‌توان برای انتخاب رنگ علائم و نمادها در نظر گرفت. تفاوت در اینجاست که در طراحی علائم و نشانه‌ها، درگیر جلب توجه مخاطب یا هشدار به او هستیم. به طور مثال برای طراحی تابلوهای راهنمای مسافران مترو باید از رنگ‌هایی استفاده کنید که توجه بیننده را در میان یک جمعیت شلوغ به خود جلب کند. از جمله این رنگها می‌توان به قرمز و نارنجی اشاره کرد.
نحوه انتخاب رنگ برای برچسب خودرو
زمانی که رنگ خودرو یا رنگ استیکرهای خودرو را انتخاب می‌کنید، بهتر است استفاده از رنگهای روشن و شفاف را در اولویت اصلی خود قرار دهید و در آخر، رنگهای مات و خاکستری را برای این کار انتخاب کنید.
نحوه انتخاب رنگ برای پروفایل شبکه‌های اجتماعی
موضوعی که به هنگام بررسی روانشناسی رنگ ها برای فروش و بازاریابی مطرح می‌شود، بهره‌گیری از رنگ مناسب برای پروفایل شبکه‌های اجتماعی است. در ساده‌ترین حالت کافی است تا برای این کار از رنگهای برند خود استفاده کنید تا به نتیجه قابل قبولی برسید چراکه این امر سبب تقویت تصویر برند شما در شبکه‌های اجتماعی هم می‌شود. البته قرار نیست به شدت به رنگ برند (بویژه دو رنگ اصلی) پایبند باشید. می‌توانید تنها و تینت‌های مختلف آنها را به گونه‌ای استفاده کنید شدت رنگها را تغییر دهید تا به طرحی مناسب برسید.
معرفی کاپریلا به عنوان اولین سیستم تبلیغات هدفمند کلیدواژه ای ایران
در فرآیندهای دیجیتال مارکتینگ، آن‌چه که یک دیجیتال مارکتر باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشد، رنگ بنرهای تبلیغاتی بویژه رنگ دکمه CTA است. علاوه بر این، بعد از طراحی بنرهای تبلیغاتی، باید به شکل مناسبی آنها را برای کاربر به نمایش گذاشت. برای این کار می‌توان از تبلیغات هدفمند اینترنتی بهره برد.
استفاده از تبلیغات هدفمند در تبلیغات آنلاین روشی بسیار مؤثر برای جذب لید یا مخاطب راغب است. به کمک این نوع از تبلیغات می‌توان کمپین‌های تبلیغاتی را بر اساس ویژگی‌های مشترک مخاطبان هدف سازماندهی کرد و کمپین‌های تبلیغاتی را کاملاُ مرتبط با ویژگی‌های شخصی، رفتار و علاقه‌مندی‌های مخاطب ایجاد کرد. این امر در نهایت سبب افزایش نرخ تبدیل و فروش خواهد شد.
می‌توان «کاپریلا» را به عنوان یکی از پلتفرم‌های برتر برای تبلیغات آنلاین هدفمند معرفی کرد. کاپریلا با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، بهترین و مرتبط‌ترین تبلیغات هدفمند کلیدواژه‌ای را با توجه به کمپین‌های فعال کسب و کار به کاربران نمایش می‌دهد. این پلتفرم با شبکه‌ای گسترده از ناشران برای انتشار تبلیغات کلیکی و اجاره‌ای همکاری می‌کند. با توجه به این‌که شبکه کاپریلا بیشتر متمرکز بر وب‌سایت‌های بزرگ دانشجویی، آموزشی و عمومی کشور بوده و قشر جوان و دانشجوی کشور، بهره‌گیری مناسبی از اینترنت دارند، با استفاده از تبلیغات هدفمند کلیدواژه‌ای می‌توان تمرکز را روی این قشر معطوف کرد و در صورت انتشار تبلیغات هدفمند در شبکه نسبتاً بزرگ ناشران همکار کاپریلا، امکان هدف‌گذاری شبکه متمرکزی از دانشجویان و کاربران جوان علاقه‌مند به اینترنت برای کسب و کارها فراهم می‌شود.
علاوه بر این، سیستم آماری کاپریلا با بهره‌گیری از سیستم آمارگیری مبتنی بر گوگل آنالیتیکس، در تشخیص کلیک‌های صحیح و غیرتکراری دقت بسیار زیادی دارد.
خدمات کاپریلا در دو بخش «ناشر» و «تبلیغ‌دهنده» به کاربران ارائه می‌شود. به طور مثال فرض کنید برای آشنایی با محصولات خود فیلم‌های آموزشی منتشر کرده‌اید و به کاربران خود در قالب یک پست وبلاگ، نحوه تولید این فیلم‌ها را آموزش می‌دهید. از این‌رو ممکن است بخواهید بر اساس کلمات کلیدی استفاده شده در متن، بنرهای تبلیغاتی نیز برای مخاطب نمایش داده شود. به طور مثال می‌توان به «مجله فرادرس» اشاره کرد که در آن، مطلبی با عنوان «تولید فیلم آموزشی با کمتازیا» تدوین شده است و با استفاده از کاپریلا، بنرهای تبلیغاتی مرتبط با موضوع نوشته و با اندازه و حجم کم به شکل زیر در تصویر نمایش داده شده است.
بخش دوم این پلتفرم، کاربردی به شکل «تبلیغ‌دهنده» دارد و از این راه می‌توانید کسب‌وکار خود را نیز معرفی کنید. از نکات مثبت این روش می‌توان به نرخ تبدیل بالا اشاره کرد زیرا تبلیغات تنها برای جامعه هدف نمایش داده می‌شوند و این جامعه علاقه بیشتری برای استفاده از محصولات و خدمات شما خواهند داشت.
- برای آشنایی بیشتر و دسترسی به خدمات کاپریلا + اینجا کلیک کنید.
معرفی نشریلا به عنوان پلتفرم مناسب برای رپورتاژ آگهی، بررسی محصول و معرفی خدمات
در بخش قبل گفتیم که ممکن است بخواهید برای تبلیغات خود از رپورتاژ آگهی استفاده کنید. اما نکته مهم در رپورتاژ آگهی این است که با نحوه نوشتن متن رپورتاژ آگهی آشنایی داشته باشید و این متن را بر اساس لحن هر رسانه تنظیم کنید. البته بکارگیری تمامی تکنیک‌های نوشتن متن رپورتاژ آگهی به زمان و هزینه زیادی نیاز دارد و اگر به درستی انجام نگیرد، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
به همین دلیل باید از پلتفرمی بهره برد که متن رپورتاژ آگهی را بر اساس لحن هر رسانه تدوین کند که برای این کار می‌توان از «نشریلا» به عنوان بزرگترین پلتفرم این حوزه نام برد. علاوه بر این، به کمک نشریلا امکان معرفی محصول یا انتشار مطلب برای بررسی محصول فراهم می‌شود.
- برای آشنایی بیشتر و دسترسی به خدمات نشریلا + اینجا کلیک کنید.
بهترین رنگ برای تبلیغات چیست؟
اطلاعات خوبی را تا اینجا در رابطه با روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش کسب کرده‌اید. سوال اینجاست که با دانستن این اطلاعات، بهترین رنگ برای استفاده در تبلیغات و کانال‌های بازاریابی چیست. واضح است که هیچ بهترین رنگی وجود ندارد بلکه تمامی این موارد به تصویر و هدف کسب‌وکار شما و نحوه انتقال پیام برند بستگی دارد. این‌که این پیام، برجسته، دوستانه یا رسمی و پیچیده باشد همگی به انتخاب شما و نوع کسب‌وکار بستگی دارد.
معرفی نرم افزارهای تحلیل رنگ برای بازاریابی
اگر همچنان به روانشناسی رنگ ها در بازاریابی و فروش علاقه دارید، در ادامه به برخی از وب‌سایت‌ها و نرم‌افزارها برای تحلیل رنگها و هارمونی رنگ می‌پردازیم.
Peacock Color Picker
این نرم‌افزار از جمله نرم‌افزارهای تحلیل رنگ برای ویندوز است که به کمک آن می‌توانید تا ۹ طرح رنگی را بسازید. علاوه بر این، طرح‌های رنگی آماده‌ای نیز وجود دارند که برای استفاده در طراحی‌ها بکار گرفته می‌شوند. همچنین، در این نرم‌افزار رنگها بر اساس کدهای رنگی مختلفی نشان داده می‌شوند که برخی از آنها در فهرست زیر آورده شده‌اند.
- Hex
- HTML
- Java
- C++
- VB
Color Scheme
نرم‌افزار دیگری از ویندوز که با آن می‌توان طرح‌های رنگی مختلفی تولید کرد، نرم‌افزار Color Scheme است. در این نرم‌افزار می‌توان هارمونی‌های رنگی مختلف را انتخاب کنید تا رنگهای مورد استفاده در طراحی، هارمونی مناسبی داشته باشند. علاوه بر این، طرح‌های رنگی خود را می‌توانید با روش‌های مختلف به اشتراک بگذارید.
Adobe Color
شاید یکی از قدرتمندترین ابزارها برای تحلیل رنگ، امکانات سایت Adobe باشد که در نرم‌افزار فتوشاپ نیز به صورت یک Extension می‌توان از آن بهره برد. به کمک این نرم‌افزار، علاوه بر خلق هارمونی‌های رنگی می‌توانید از طرح‌های رنگی محبوب (Trend) استفاده یا کلمات کلیدی مورد نظر خود را بخش «Explore» وارد کنید.
لینک دسترسی به Adobe Color: «+»
سلام نرم افزارهای مورد استفاده برای تحلیل رنگها چه مواردی هست
با سلام؛
این بخش به انتهای مطلب اضافه شد که با مطالعه آن می‌توانید با نرم‌افزارها و وب‌سایت‌های مختلف در تحلیل رنگ آشنا شوید.
با تشکر از همراهی شما با مجله فرادرس
تشکر از آقای سهیل بحر کاظمی بابت نوشتن این مقاله خیلی خوب.??