فرادرستحقیق اکتشافی و روش های آن — آشنایی با مفاهیم اولیه روش تحقیق
تحقیق و پژوهش در علوم، باید به صورت علمی و صحیح به پیش رود. حدس و گمان یا نظریات غیر قابل اثبات در این گونه روش‌ها جایی ندارند. به همین منظور در بسیاری از تحقیقات که درباره پدیده‌های تصادفی صورت می‌گیرد، از اصول آمار و احتمال بهره برده و با ذکر خطای محتمل بر نتایج، میزان صحت آنها را تخمین می‌زنند. در این متن به روش تحقیق اکتشافی پرداخته‌ایم که به نوعی یکی از تکنیک‌های آماری برای مطالعه و پژوهش است. معمولا با مشاهده و استفاده از نمونه‌گیری جامعه هدف، به داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز دست پیدا کرده و الگو یا مدل‌های آماری را برازش می‌دهند.
اگر می‌خواهید بهتر مطالب این نوشتار را درک کنید، به عنوان پیش‌نیاز، مطالب دیگر مجله فرادرس با عناوین روش تحقیق و اصول آماری — به زبان ساده و آشنایی با مقدمات آمار و کاربردهای آن — از صفر تا صد را مطالعه کنید. همچنین خواندن مطالب جامعه آماری — انواع داده و مقیاس‌های آنها و مقیاس یا طیف لیکرت و پیاده سازی در پایتون — راهنمای کاربردی نیز خالی از لطف نیست.
تحقیق اکتشافی چیست ؟
تحقیق اکتشافی به پژوهشی اتلاق می‌شود که برای بررسی مسئله‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد که به وضوح تعریف نشده یا جنبه‌های تصادفی دارد. معمولاُ این روش را محققان برای درک بهتر مسئله موجود انجام می‌دهند. برای چنین تحقیقاتی، یک محقق با یک ایده کلی شروع می‌کند و از این تحقیق به عنوان ابزاری برای شناسایی موضوعاتی بهره می‌برد که می‌تواند کانون تحقیقات آینده باشند.
یک جنبه مهم در تحقیقات یا پژوهش اکتشافی این است که محقق باید مایل به تغییر جهت نظریه خود بوده و قبول کند که ممکن است داده‌های حاصل از نمونه، منجر به استنباطی شوند که در جهت عکس نظریه او قرار دارند. چنین تحقیقی معمولاً هنگامی انجام می‌شود که مسئله در مرحله مقدماتی است. محققین این روش را اغلب به عنوان رویکردی مبتنی بر تئوری یا تحقیقات تفسیری یا توصیفی شناخته و به کار می‌برند زیرا برای پاسخ به سوالاتی مانند «چه چیز»، «چرا» و «چگونه» مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به عنوان مثال، سناریویی را در نظر بگیرید که در آن صاحب آب میوه فروشی، احساس می‌کند که افزایش تنوع آب میوه باعث افزایش مشتری خواهد شد و در نتیجه سود بیشتری نیز کسب خواهد کرد. ولی از صحت این امر مطمئن نیست و به اطلاعات بیشتری نیاز دارد. مالک فروشگاه قصد دارد یک بررسی و کنکاش برای کشف و سنجش این نظریه انجام دهد و از این رو تصمیم می‌گیرد یک تحقیق اکتشافی اجرا کند تا بفهمد آیا با افزایش تنوع آب میوه‌ها در فهرست ارائه شده به مشتریان، آیا مشتری بیشتری بدست می‌آورد یا خیر؟ پس پرسش‌های مربوط به «چه چیز»، «چرا» و «چگونه» معنی‌دار شده و پاسخ‌های آن را به کمک تحقیق اکتشافی دریافت می‌کند.
نمونه دیگری از تحقیقات اکتشافی، الگوی بررسی پادکست‌ها است که می‌تواند برای جمع آوری بازخورد در مورد معیارهای عضویت در پادکست و محتوای آن به کار رود. در این میان هم از شنوندگان پادکستی که مدیریت آن به عهده شما است و هم از شنوندگان پادکست‌های دیگر که در حال حاضر در این کانال مشترک نیستند، استفاده می‌کنید. این به شما یا در حقیقت گوینده کانال پادکست، کمک می‌کند تا محتوایی ایجاد کنید که مخاطبان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد و باعث افزایش عضویت در پادکست شما خواهد شد. به این ترتیب به سوالاتی مانند «چه چیز»، «چرا» و «چگونه» پاسخ داده‌اید.
انواع روشهای تحقیق اکتشافی
اگرچه ممکن است تحقیق در مورد چیزی که اطلاعات کم و محدودی در مورد آن وجود دارد دشوار به نظر برسد اما روشهای مختلفی وجود دارد که می تواند به یک محقق کمک کند تا بهترین طراحی تحقیق، روشهای جمع آوری داده و انتخاب ویژگی‌ها را در بر داشته باشد. در اغلب موارد، به دو روش می‌توان تحقیق یا پژوهش را انجام داد.
- روش تحقیق اولیه
- روش تحقیق ثانویه
همانطور که اشاره شد، روش تحقیق اولیه و روش تحقیق ثانویه این دو راه‌کار هستند که در ادامه متن به هر یک از آنها خواهیم پرداخت. تحت این دو نوع، روشهای مختلفی وجود دارد که می‌تواند توسط یک محقق استفاده شود. البته توجه داشته باشید که داده‌های جمع آوری شده برای چنین تحقیقاتی می‌تواند کیفی یا کمی یا ترکیبی از هر دو باشد.
روش های تحقیق اولیه
«تحقیق اولیه» (Primary research methods)، مرتبط با اطلاعاتی است که مستقیماً از موضوع جمع آوری شده است. این داده‌ها می‌تواند از طریق گروهی از افراد یا حتی یک فرد فراهم شده باشد. چنین تحقیقی می‌تواند مستقیماً توسط خود محقق انجام شود یا می‌تواند شخص ثالثی اجرای آن را به عهده گیرد. ولی باید توجه داشت که شخص ثالث حتما با حوزه و ادبیات موضوع آشنا بوده و حداقل از اصطلاحات موضوع مورد نظر، آگاه باشد. تحقیقات اولیه به طور خاص برای کشف یک رابطه بین متغیرها (مدل‌سازی) یا مقایسه بین گروه‌ها در یک مسئله مشخص انجام می‌شود در نتیجه به پیشینه و مطالعه عمیق در آن حوزه احتیاج دارد.
روشهای جمع‌آوری داده و اطلاعات برای تحقیق اولیه به یک یا ترکیبی از روشهای صورت می‌گیرد که در ادامه متن قابل مشاهده است.
نظرسنجی ها / افکارسنجی ها: برای جمع آوری اطلاعات گروهی که به عنوان گروه یا جامعه تحقیق تعیین شده، از «نظرسنجی ها / افکارسنجی ها» (Surveys/polls) استفاده می‌شود. این یکی از مهمترین روشهای کمی برای جمع‌آوری اطلاعات است. از انواع نظرسنجی ها یا کسب نظرات، می‌توان برای بررسی طرز تفکر (افکارسنجی) و سنجش نظرات، روندها و ... استفاده کرد. با پیشرفت در فناوری، اکنون می‌توان فرم‌های نظرسنجی را به صورت آنلاین و برخط (با استفاده از بستر اینترنت) ارسال و دسترسی به آنها را برای مخاطبان ساده و آسان کرد.
به عنوان مثال، استفاده از یک برنامه نظرسنجی از طریق تبلت، لپ تاپ یا حتی تلفن‌های همراه هوشمند قابل اجرا است. این اطلاعات همچنین در سریع‌ترین زمان ممکن در دسترس محقق قرار گرفته و ساخت‌یافته است. امروزه، بیشتر سازمان‌ها برای دستیابی به نرخ پاسخ بالاتر در طرح‌های افکارسنجی، نظرسنجی کوتاه مدت و پاداش به پاسخ دهندگان ارائه می دهند.
فرض کنید، یک نظرسنجی برای مجموعه خاصی از مخاطبان ارسال می‌شود تا نظرات آنها را در مورد اندازه تلفن‌های همراه هنگام خرید یک تلفن جدید شناسایی کند. بر اساس چنین اطلاعاتی سازمان یا شرکت تولید کننده، می‌تواند به عمق موضوع بپردازد و تصمیمات مربوط به تجارت و کسب کار خود را به روز کرده و استراتژی خود را تغییر دهد.
مصاحبه: در حالی که ممکن است اطلاعات زیادی از منابع عمومی بدست آورید، اما گاهی اوقات «مصاحبه» (Interviews) به صورت حضوری یا تلفنی، می‌تواند اطلاعات عمیقی درباره موضوع مورد مطالعه ارائه دهد. چنین پژوهشی اغلب به عنوان یک روش تحقیق کیفی در نظر گرفته می‌شود. مصاحبه با یک متخصص در حوزه مورد نظر، بینش معنی‌داری به شما می‌دهد که هیچگاه چنین داده‌های و اطلاعاتی را از یک منبع عمومی یا روشهای دیگر کسب اطلاعات، دریافت نمی‌کنید. در اغلب موارد، مصاحبه‌ها به صورت حضوری یا تلفنی انجام می‌شوند بطوری که از پاسخ‌دهنده سوالاتی پرسیده می‌شود که به کشف حقیقت و وضعیت موجود کمک کرده و از آنها می‌توان برای بازآفرینی اطلاعات معنی دار در مورد موضوع مورد تحقیق، استفاده کرد. حتی ممکن است جمع آوری اطلاعات در این حالت به کمک پرسشنامه‌ها صورت می‌گیرید و جمع‌بندی نهایی براساس آن انجام شود.
به عنوان مثال به منظور سنجش رضایت شغلی، مصاحبه با یک کارمند می‌تواند بینش بیشتری به شما بدهد تا زاویه‌های مختلف و پارامترهای رضایت شغلی در بین کارکنان را مشخص و تعیین کنید. یا مصاحبه با یک متخصص موضوع تئوری کوانتوم این امکان را به شما می‌دهد که اطلاعات عمیقی در مورد آن موضوع دریافت کرده و درک خودتان را در این حوزه افزایش دهید.
گروه‌های تمرکز: «گروه تمرکز» (Focus groups) یکی دیگر از روشهای پرکاربرد در تحقیقات اکتشافی است. در چنین روشی گروهی از افراد انتخاب می‌شوند و مجاز به بیان بینش خود در مورد موضوعی هستند که محقق در حال مطالعه آن است. البته مهم است که محقق اطمینان حاصل کند، هنگام انتخاب افراد در یک گروه متمرکز، آنها زمینه مشترکی داشته و تجربیات قابل استفاده‌ای در حوزه تحقیق مورد نظر داشته باشند.
این بار به یک گروه متمرکز توجه کنید که حضور آنها در طرح تحقیق، به محقق کمک می‌کند تا نظرات مصرف کنندگان در صورت خرید تلفن همراه را شناسایی کند. چنین تحقیقی می‌تواند به محقق در درک مناسب درباره ارزش و اعتبار مصرف کننده هنگام خرید یا استفاده از خدمات تلفن همراه کمک کند. حتی ممکن است اندازه صفحه، ارزش برند تجاری یا حتی ابعاد در تصمیم خریداران دخیل باشد. بر اساس این پارامترها، سازمان ارائه دهنده خدمات یا تولید کننده دستگاه، می‌تواند درک کند که نگرش خرید مشتری، نظرات مصرف کننده و غیره به چه عواملی وابسته است و آنها را در سیاست‌های کلان شرکت خود دخیل کند.
مشاهدات: ابزار «مشاهده» (Observations) چه به صورت کیفی یا کمی، یکی دیگر از تکنیک‌های جمع‌آوری داده و اطلاعات است. چنین تحقیقی برای مشاهده یک فرد و نتیجه‌گیری از واکنش او به برخی پارامترها صورت می‌گیرد. در چنین تحقیقاتی، اغلب هیچ تعامل مستقیمی با موضوع مورد مشاهده وجود ندارد.
فرض کنید که یک شرکت تولیدی می‌خواهد بداند که مشتری چگونه نسبت به شکل جدید بسته‌بندی محصول به روز شده، از خود واکنش نشان می‌دهد. محقق ابتدا واکنش مشتریان را مشاهده می‌کند و داده‌ها را جمع آوری کرده، سپس از این داده‌ها، برای استنباط و کسب اطلاعاتی کلی استفاده می‌کند. مشاهده کننده، ممکن است حتی خود را به فرد مورد نظر نشان ندهد و به شکل مخفیانه به تهیه گزارش از مشاهدات خود بپردازد.
روش های تحقیق ثانویه
در حقیقت روش دیگر از تحقیق اکتشافی که به نام روش «تحقیق ثانویه» (Secondary research methods) می‌شناسیم، تکنیکی است که در آن جمع آوری اطلاعات از تحقیقات اولیه یا منتشر شده قبلی صورت می‌گیرد. در چنین تحقیقی شما اطلاعاتی را از منابع دیگر مانند «مطالعات موردی» (Case Study)، مجلات علمی معتبر، روزنامه‌ها، کتاب‌ها و غیره جمع آوری می‌کنید. تحقیق ثانویه را می‌توان به صورت‌هایی که در ادامه ذکر شده، انجام داد.
تحقیق برخط: تحقیق آنلاین، در دنیای امروز، یکی دیگر از روشهای سریع برای جمع آوری اطلاعات در مورد هر موضوعی است. بسیاری از داده‌ها به راحتی در اینترنت و از طریق بانک‌های اطلاعاتی یا رپیزوتاری‌های (Repository) قابل دستیابی است. به این ترتیب محقق می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را بارگیری و استفاده کند. جنبه مهمی که برای چنین تحقیقاتی باید به آن توجه شود، هویت و اصالت وب سایت‌های منبع است که محقق از آنها اطلاعات جمع آوری می‌کند.
به عنوان مثال، فرض کنید که یک محقق باید بفهمد چه درصدی از افرادی، تلفن همراه با برند تجاری خاصی را ترجیح می‌دهند. محقق فقط اطلاعات مورد نیاز خود را در موتور جستجو وارد کرده و چندین لینک با اطلاعات و آمارهای مرتبط دریافت می‌کند که براساس آنها می‌توان درصد را محاسبه کرده یا به آن دست پیدا کند.
مرور ادبیات موضوع: تحقیقات و مطالعه در «ادبیات موضوع» (Literature review) و حوزه مورد نظر، یکی از ارزان‌ترین و شاید ساده‌ترین روش‌هایی است که برای کشف یک فرضیه استفاده می‌شود. اطلاعات عظیمی در کتابخانه‌ها، منابع آنلاین یا حتی پایگاه‌های داده تجاری (پولی) موجود است. منابع می‌توانند شامل روزنامه، مجله، کتاب‌های کتابخانه، اسناد از سازمان‌های دولتی، مقالات مرتبط با موضوع خاص، گزارش‌های سالانه شرکت‌ها و سازمان‌ها، آمار منتشر شده از سازمان‌های تحقیقاتی و غیره باشند.
با این وجود، هنگام تحقیق از این منابع، باید چند مورد را بخاطر بسپارید.
- نهاد و سازمان‌های دولتی اطلاعات معتبری دارند اما بعضی اوقات ممکن است هزینه برای دریافت چنین اطلاعاتی از شما بگیرند. ممکن است جمع‌آوری اطلاعات از موسسات آموزشی را فراموش کنید ولی همیشه به یاد داشته باشید که در واقع موسسات آموزشی بیش از سایر نهادها تحقیقاتی، داده در اختیار دارند.
- منابع اطلاعاتی تجاری یا پولی درباره موضوعات اصلی مانند برنامه‌های سیاسی، جمعیتی، اطلاعات مالی، روند تغییرات و اطلاعات بازار و غیره در اختیار دارند که با پرداخت پول، آنها را برایتان ارسال می‌کنند.
به عنوان مثال در نظر بگیرید که یک شرکت تولیدی متاسفانه فروش محدود و کمی دارد. اگر مشکل مربوط به بازار یا سازمان باشد یا موضوع مورد بررسی در مورد وضعیت مالی کشور باشد، به راحتی می‌توان از طریق آمار موجود و نهادهای بازرگانی، علت را کشف کرد. بنابراین از طریق اسناد دولتی یا منابع تجاری قادر هستید به داده‌های تحقیق دسترسی داشته و تحقیق اکتشافی خود را اجرا کنید.
تحقیق موردی: «تحقیق موردی» (Case Study) می‌تواند به محقق در یافتن اطلاعات بیشتر از طریق تجزیه و تحلیل دقیق موارد و مشاهدات موجود کمک کند. باید توجه داشت که این موارد باید دارای یک یا چند ویژگی، مشترک باشند تا در تحقیق موردی به کار آیند. البته به یاد داشته باشید که این مشاهدات باید با مسئله و یا هدف تحقیق مورد نظر در ارتباط بوده و در راستای آن قرار گرفته باشند. چنین تحلیل‌هایی به ویژه در دنیای تجارت امروز (تحقیقات بازار و فروش) بسیار مهم و حیاتی هستند.
البته این موضوع را هم در نظر بگیرید که محقق باید مطمئن شود که در تحقیق اولیه نیز متغیرها و روش تحلیل، درست به شیوه‌ای صورت گرفته که او می‌خواهد در تحقیق ثانویه به کار گیرید. تحقیق موردی اغلب توسط سازمان‌های تجاری یا بخش علوم اجتماعی یا حتی در بخش بهداشت سازمان‌های دولتی یا دانشگاهی استفاده می‌شود.
باز هم برای مثال، یک جراح ارتوپد را در نظر بگیرید که بیشترین میزان یا درصد موفقیت را در انجام جراحی های زانو دارد. بسیاری از بیمارستان‌ها یا پزشکان برای درک و محک زدن روشی که این جراح برای افزایش میزان موفقیت خود انجام می‌دهد، دست به یک تحقیق موردی می‌زنند تا زوایا و تکنیک‌های او را مشخص و تعیین کرده و آن را اشاعه دهند تا درصد موفقت درمان به حداکثر برسد.
تحقیق اکتشافی و مراحل انجام آن
در این بخش مراحل مربوط به اجرای تحقیق اکتشافی را معرفی و توضیح می‌دهیم. با طی کردن آگاهانه این مراحل، یک تحقیق اکتشافی صحیح و مناسب را پایه‌ریزی کرده‌اید.
- شناسایی مشکل یا مسئله: یک محقق باید موضوع تحقیق را مشخص کند و با انجام روشهای علمی مختلف برای پاسخگویی به سوالات مرتبط با هدف تحقیق، به مطالعه و تحلیل بپردازد.
- فرضیه سازی ذهنی یا برحسب تجربه: وقتی محقق متوجه شد که هیچ مطالعه قبلی وجود ندارد و مسئله به طور دقیق حل نشده است، باید فرضیه‌ای را براساس سوالات به دست آمده هنگام شناسایی مسئله یا مشکل ایجاد کند. این گام در حقیقت وابسته به یک پژوهش اکتشافی از نوع اولیه است.
- پژوهش و تحلیل: پس از بدست آوردن داده‌ها، محقق با پژوهش کامل به توصیف پدیده مورد نظر می‌پردازد. به کارگیری روشهای تحقیق کیفی برای مطالعه بیشتر جزئیات موضوع و پی‌بردن به صحت یا سقم اطلاعات انجام می‌شود. این امر یکی از مهمترین تکنیک‌های مورد نظر در پژوهش و تحلیل محسوب می‌شود. رسم جدول و نمودارهای فراوانی، شاخص‌های تمرکز و پراکندگی آماری نیز در این میان مفید و موثر هستند که هم در تحقیقات کیفی و هم کمی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
خصوصیات تحقیق اکتشافی
در ادامه به لیستی از خصوصیات تحقیقات یا پژوهش اکتشافی اشاره خواهیم کرد. این ویژگی‌ها به شما امکان مقایسه تحقیق اکتشافی با روشهای دیگر روش تحقیق یا پژوهش علمی را فراهم می‌کند.
- تحقیق اکتشافی یک مطالعه ساختاری نیست. در حالی که تحقیق علّی، یا طرح آزمایش‌ها، یک مطالعه ساختاری محسوب می‌شود.
- یک پژوهش اکتشافی معمولا کم هزینه، تعاملی و باز است. در حالیکه طرح‌های سرشماری پرهزینه هستند.
- در طرح یک پژوهش اکتشافی، محقق قادر است، تا به سوالاتی مانند «مشکل چیست؟» «هدف از مطالعه چیست؟» و «چه مباحثی قابل مطالعه است؟» پاسخ دهد.
- زمانی به انجام یک تحقیق اکتشافی می‌پردازیم که یا به طور کلی هیچ تحقیق قبلی در آن حوزه وجود نداشته باشد و یا تحقیقات موجود به اندازه کافی به این مسئله نپرداخته‌اند و یا پاسخ مناسبی ارائه نداده‌اند.
- تحقیق اکتشافی زمان بر است و به صبر و حوصله نیاز دارد و خطرات عقب افتادگی از برنامه‌ریزی و زمان‌بندی نیز در چنین پژوهشی وجود دارد.
- محقق باید از تمام اطلاعات موجود برای مطالعه و پژوهش که در اختیار دارد یا می‌تواند به آنها دسترسی داشته باشد، استفاده کند.
- محقق نباید خود را محدود به چارچوب‌های خشک تحقیق کند. برای انجام تحقیقات، فی نفسه هیچ قانونی وجود ندارد، در حقیقت این قوانین در حوزه پژوهشی، انعطاف‌پذیر، گسترده و پراکنده هستند.
- این تحقیق باید دارای اهمیت یا ارزش بوده و کاربردی باشد. اگر مسئله یا هدف پژوهش در صنعت کاربرد نداشته و در آن حوزه مهم نباشد، تحقیقات انجام شده بی اثر خواهند بود.
- یک تحقیق همچنین باید از پشتیبانی یک یا چند نظریه برخوردار باشد تا بتواند یافته‌های موجود را تأیید کند زیرا این امر ارزیابی ساده‌تری را برای محقق فراهم می‌کند.
- در تحقیق یا پژهش اکتشافی معمولاً داده‌های کیفی تولید می‌شود، با این وجود در موارد خاص می‌توان داده‌های کمی را برای نمونه بزرگتر با استفاده از نظرسنجی‌ها و آزمایش‌ها به کار برد.
مزایای استفاده از تحقیق اکتشافی
با توجه به خصوصیات و مشخصه‌هایی که برای تحقیق اکتشافی مطرح کردیم، می‌توان فهرستی از مزایای آن تهیه کرد. در ادامه چنین فهرستی را مشاهده می‌کنید.
- در تحقیق اکتشافی، محقق باید انعطاف پذیری زیادی داشته باشد و با جلو بردن مراحل تحقیقات، آماده تغییرات بوده و قادر باشد رویکردهای دیگر تحقیق (مانند تحقیق کیفی یا کمی) را به کار گیرد.
- تحقیق اکتشافی معمولاً کم هزینه است.
- به کارگیری تحقیق اکتشافی باعث ایجاد یک پایه و اساس پژوهشی می‌شود که می‌تواند منجر به تحقیقات بیشتر در آن حوزه گردد.
- این گونه تحقیقات، به پژوهش‌گران دیگر کمک می‌کند تا در مراحل اولیه، درک مناسبی از مسئله داشته باشند. همچنین در این گونه پژوهش‌ها، مشخص می‌شود که آیا موضوع مورد بررسی، ارزش سرمایه گذاری در وقت و منابع را دارد و قابل پیگری و توسعه است یا خیر.
- این گونه پژوهش‌ها، می‌تواند به سایر محققان در یافتن دلایل احتمالی وقوع یک مشکل یا مسئله کمک کند. به این ترتیب آنها را ترغیب می‌کند که دقیق‌تر و بیشتر در حوزه مورد بحث، به تحقیق پرداخته تا مشخص شود کدام عامل باعث ظهور مشکل شده و راه حل مورد نظر چگونه بدست می‌آید.
معایب تحقیقات اکتشافی
در بخش قبلی به مزایای استفاده از تحقیق اکتشافی پرداختیم ولی در این قسمت به معایب آن نیز اشاره خواهیم کرد.
- به یاد داشته باشید که هدف و نتیجه حاصل از اجرای یک تحقیق اکتشافی، توصیف پدیده است و ممکن است به راه‌حلی برای غلبه بر مشکل منتج نشود.
- یکی از معایب اصلی تحقیقات اکتشافی این است که آنها داده‌های کیفی را به کار گرفت و نتایج را برحسب آنها ارائه می‌دهند. تفسیر چنین اطلاعاتی می‌تواند سلیقه‌ای، قضاوتی و حتی مغرضانه باشد.
- بیشتر اوقات، تحقیقات اکتشافی براساس یک یک طرح نمونه‌گیری محدود اجرا شده و از این رو نتایج حاصل را نمی‌توان به طور دقیق و آماری برای یک جمعیت یا جامعه آماری توسعه و گسترش داد.
- در بسیاری از مواقع، اگر داده‌ها از طریق تحقیقات ثانویه جمع آوری شده باشند، احتمال قدیمی بودن این داده ها وجود دارد زیرا چنین داده‌های به ندرت به روز می‌شوند.
اهمیت تحقیقات اکتشافی
به یاد داشته باشید که تحقیقات اکتشافی زمانی انجام می‌شوند که موضوعی نیاز به درک عمیق داشته باشد، بخصوص اگر در حوزه مورد نظر، تحقیق تخصصی دیگری صورت نگرفته باشد. هدف از چنین پژوهشی، کشف مسئله و مشکلات پیرامون موضوع تحقیق است و ممکن است در واقع پاسخی نسبت به راه حل غلبه بر مشکل به عنوان نتیجه پژوهش اکتشافی حاصل نشود.
در پژوهش‌های این چنینی، محقق قادر است، تا بنیادی محکم برای کاوش و بررسی ایده‌های خود ایجاد کند. باید توجه داشت که انتخاب طرح تحقیق مناسب و یافتن متغیرهایی که در واقع برای تجزیه و تحلیل مهم و با اهمیت هستند، به عهده محقق بوده و توسط او تصمیم نهایی گرفته می‌شود.
از همه مهمتر، چنین تحقیقاتی می‌تواند باعث صرفه‌جویی در هزینه های زمان و منابع مصرفی برای سازمان‌ها در اجرای تحقیقات بعدی شود.
خلاصه و جمع‌بندی
همانطور که در این متن خواندید، بسیاری از تحقیقات علمی را می‌توان برگرفته از روش اکتشافی دانست. بهره‌گیری از آمار و احتمال و اصول آماری، راه‌گشای کسانی است که می‌خواهند یک تحقیق علمی را با تکیه به اصول و نظریه‌های تحقیقی به پیش ببرند. در این بین جمع‌آوری و استفاده از داده‌های کمی و کیفی منجر به شناخت بیشتر جامعه آماری شده و به کمک تکنیک‌های نمونه‌گیری، استنباط در مورد جامعه آماری صورت می‌گیرد. در این متن به روش تحقیق اکتشافی پرداختیم که در بیشتر مواقع برای پژوهش موردی یا شناخت از جامعه آماری، مورد استفاده قرار می‌گیرد و به کمک آن، توصیفی حقیقی و درست از پدیده مورد مطالعه ایجاد و در اختیار استفاده کنندگان و محققان دیگر قرار می‌گیرد.
ممنونم از توضیحات
کاش منبعی که متن را گرفتید ،ذکر میکردید
با سلام؛
منبع تمامی مطالب مجله فرادرس اگر ترجمه باشند در انتهای مطلب و پیش از نام نویسنده آورده شده‌اند.
با تشکر از همراهی شما با مجله فرادرس
باذکرمثال توضیح دادی عالی