آموزش سازمانی چیست و انواع آن چه هستند؟
تحقیقات متعددی نشان میدهند که توانایی حفظ نیروها در شرکتهایی که آموزش سازمانی مستمر دارند، ۳۰ تا ۵۰ درصد بیشتر از سایر شرکتها است. آموزش سازمانی به فرایند انتقال اطلاعات کاربردی به نیروها و بهروز کردن دانش متخصصان با هدف افزایش بهرهوری و کاهش خطای انسانی گفته میشود. بسیاری از شرکتهایی که میدانند آموزش سازمانی چیست، با تربیت نیروهای متخصص و وفادار و همچنین، بهرهبردن از تکنولوژی روز دنیا، جایگاه خود را در میان شرکتهای رقیب حفظ میکنند. آموزش سازمانی میتواند با معرفی تکنولوژیهای برتر، تقویت مهارتهای فعلی و کسب مهارتهای جدید، به بهرهوری نیروها کمک کند. در این مطلب از مجله فرادرس، یاد میگیریم که آموزش سازمانی چیست و چه انواعی دارد.
پس از مطالعه این مطلب، بهطور کامل میدانیم آموزش سازمانی چیست و با چه شیوههایی میتوانیم آن را پیاده کنیم. همچنین، انواع آموزش سازمانی را یاد میگیریم تا در موقعیتهای مختلف، بدانیم که چه آموزشی میتواند کاربرد داشته باشد. در نهایت، اهمیت آموزش سازمانی را در عصر تکنولوژی و نیاز روزافزون به نیروی متخصص بیان میکنیم تا ضرورت بیاندازه آن را برای باقیماندن در بازار رقابت حرفهای متوجه شویم.
آموزش سازمانی چیست؟
آموزش سازمانی فرایندی است که در آن، تمام دانش عملیاتی و کاربردی مورد نیاز نیروها به آنها انتقال داده میشود تا ظرفیت کاری و عملکرد حرفهای بیشنیهای داشته باشند. به بیانی دیگر، آموزشهای سازمانی، رویکردهایی راهبردی در یک شرکت یا سازمان هستند که هدف آنها آموزش مهارتهای لازم و افزوده به نیروها است، و سبب میشوند عملکرد و بهرهوری شاغلین در مجموعه افزایش پیدا کرده، برای انجام وظایف خود آمادگی دو چندان داشته باشند و در نهایت بهترین نتایج را در راستای اهداف سازمان رقم بزنند. فرایند آموزش سازمانی روی «مهارتهای سختی» (Hard Skills) مثل شیوه استفاده از نرمافزارها یا ابزار ویژه مشاغل سازمانی متمرکز است. البته، انواع مهارتهای نرم مانند کار تیمی، ارتباط مؤثر یا مهارت حل تعارض نیز در آموزشهای سازمانی، اهمیت ویژهای دارند.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که، یک سازمان لازم است برنامه آموزش سازمانی خود را با دید باز به ترندهای روز بازار و آینده پیشرو تدوین کند. مثلاً، سرمایهگذاری روی آموزش استفاده از ابزاری که در آینده نزدیک یا نه چندان دور، پتانسیل فراگیری استفاده از آن وجود دارد و میتواند باعث بالا رفتن بهرهوری پرنسل و سازمان شود، یکی از ملزومات یک برنامه آموزش درون سازمانی است و احتمالاً چنین مجموعهای با چنین رویکردی، از خودش در مقابل تلاطمهای آتی بازار نیز محافظت کرده است.
چرا آموزش سازمانی مهم است؟
اهمیت آموزش افراد سازمان در این است که به توسعه و موفقیت سازمانها کمک میکند. با طراحی و پیادهسازی برنامههای آموزشی، به نیروی کاری خود اجازه میدهید بهینهتر، بهرهورتر و تطبیقپذیرتر ظاهر شود و مهارتهای خود را در گستره وسیعی از حوزهها، مانند برقراری ارتباط موثر، تفکر انتقادی و حل مساله بهبود دهد.
از اصلیترین مزایای انواع آموزشهای اعضای سازمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبود روحیه کارمندان: کارمندان اگر نتوانند همگام با انتظارات سازمان عمل کنند، روحیه و انگیزه خود را از دست میدهند. آموزش سازمانی منجر به صیقل خوردن مهارتها و دانش کارمندان میشود و روحیه و حس رضایت آنها از کار را بهبود میبخشد. کارمندی که راضی و با انگیزه باشد، یکی از ارزشمندترین داراییهایی هر شرکتی به حساب میآید.
- کاهش احتمال خطای کارمندان: هر شغلی در هر حوزهای، مجموعهای از پیشنیازها و چالشهای مخصوص به خود را دارد. وقتی کارمندان از مهارتها و دانش کافی راجع به شغلی خاص برخوردار نباشند، به احتمال بیشتری دچار خطا و اشتباه میشوند. با انواع آموزش سازمانی میتوان کارمندانی بهینهتر پرورش داد و از احتمال خطای آنها کاست.
- افزایش بهرهوری: آموزش سازمانی میتواند اثری مستقیم روی بهرهوری کارمندان شما بگذارد. وقتی کارمندان به شکلی دقیق بدانند که چه انتظاری از آنها میرود و از سوی دیگر به دانش کافی دسترسی داشته باشند، اعتماد به نفس بیشتری به دست آورده و سطوح بالاتری از عملکرد و بهرهوری را به نمایش میگذارند.
- بهبود نرخ کنارهگیری: شرکتی که فرهنگ یادگیری و توسعه مداوم داشته باشد، بین ۳۰ الی ۵۰ درصد کمتر از سایر شرکتها با مشکل از دست دادن نیروها دست و پنجه نرم میکند. کارمندان به دنبال فرصتهایی برای یادگیری و توسعه در محیط کار هستند. به همین خاطر است که با اولویت دادن به انواع آموزش سازمانی، نرخ ماندگاری نیروها را افزایش میدهید و باعث میشوید استعدادهای ارزشمند، برای مدتی طولانیتر در شرکت باقی بمانند.
- رسیدگی به نقطه ضعفهای کارمندان: یک برنامه آموزشی در محیط کار باعث میشود هر کارمند قادر به تقویت مهارتهای مورد نیاز خود باشد. بدین شکل نقاط ضعف برطرف میشوند، آموزشهای لازم به دست میآیند و در مجموع نیروهایی خردمندتر خواهید داشت که به صورت مستقل و بدون نیاز به گرفتن کمک مداوم از دیگران، به وظایف رسیدگی خواهند کرد.
معرفی پنل آموزش سازمانی فرادرس
با پیشرفت تکنولوژی، فضای کسب و کارها و سازمانها نیز نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده است. این تحولات نهتنها باعث رقابتیتر شدن بازار هدف شده، بلکه الگوهای رفتاری مشتریان و مخاطبان یک کسب و کار را نیز تغییر داده است. در چنین دنیای پیچیده و پرتحولی، آموزش سازمانی دیگر فقط یک گزینه پیشنهادی برای بهبود سطح دانش و مهارت کارکنان سازمان نیست بلکه به فعالیت ضروری تبدیل شده که سود آن در درجه اول به خود سازمان برمیگردد.
با افزایش اهمیت آموزشهای سازمانی، استفاده از دورههای آموزشی آنلاین به چند دلیل بهترین گزینه برای سازمانهایی است که نیاز دارند با صرف هزینه معقول، امکان دسترسی کارکنان خود را به انواع دورهها و فیلمهای آموزشی فراهم کنند:
- انعطافپذیری بالا در انتخاب زمان و مکان استفاده از آموزشها
- دسترسی آسان به انواع متنوع محتوای آموزشی مانند متن، تصویر و ویدیو
- کاهش هزینههای آموزشی و بودجه مورد نیاز برای آموزش سازمان
- امکان ارزیابی نتایج برگزاری آموزشها روی کارکنان
- امکان بهروزسانی مداوم محتوای آموزشی
این مزایا نشان میدهند ارائه آموزشهای سازمانی به کارکنان در قالب آموزشهای آنلاین گزینه بسیار هوشمندانهای برای سازمان و کارکنان بهطور همزمان است و نیاز به سامانهای که دسترسی به محتوای آموزشی باکیفیت را بهطور جامع امکانپذیر کند، بهوضوح احساس میشود.
پنل آموزش سازمانی فرادرس بهطور ویژه برای این هدف طراحی شده است. سازمانها با استفاده از این سیستم یکپارچه میتوانند به بیشتر از ۵۰۰۰ عنوان و فیلم آموزشی باکیفیت در حوزه مهارتهای فنی، مهارتهای نرم و دانش اختصاصی حوزههای کاری مختلف دسترسی پیدا کنند که توسط مدرسان باتجربه ارائه شدهاند. در فهرست زیر به چند مورد از ویژگیهای کلیدی این پنل اشاره کردهایم:
- امکان ایجاد پنلهای اختصاصی برای مدیران سطوح مختلف سازمان
- نامحدود بودن تعداد کاربران ثبتنامی در پنل برای هر سازمان
- استفاده از عناصر تعاملی برای ارزیابی دقیق میزان پیشرفت هر کاربر
- امکان برگزاری وبینارهای اختصاصی بر اساس نیازهای سازمان
همه این امکانات، با شروع هزینه ماهیانه بسیار معقول هر ۲۰۰ ساعت آموزش از ۹ هزار تومان قابلاستفاده است.
اگر مشتاق هستید پلتفرم آموزش سازمانی فرادرس را بهتر بشناسید، اینجا کلیک کنید.
انواع آموزش های سازمانی چیست؟
آموزشهایی مانند آشنایی با محیط کار جدید، جهتدهی نیروها یا آشنایی با محصول تنها برخی از انواع آموزشهای سازمانی را شامل میشود. در ادامه، تمام انواع آموزش های سازمانی را بیان میکنیم.
- آموزش آشنایی با سازمان
- آموزش جهتدهی نیروها
- آموزش آشنایی با محصول
- موزشهای فنی و تخصصی
- آموزش مهارتهای نرم
- آموزش تضمین کیفیت
- آموزش فروش
- آموزش تیمی
- آموزش تفاوتهای بینفردی
- آموزش حفظ امنیت محیط کار
- آموزش رهبری
- آموزش آشنایی با قوانین
- آموزش کسب مهارت جدید
- آموزش بازیابی مهارت
اگر بدانیم انواع آموزش سازمانی چیست و مهارتهای مورد نیاز برای رسیدن به اهداف سازمانی را بشناسیم، میتوانیم آموزشهای متناسب با اهداف شرکتی خود را انتخاب و به آن سمت حرکت کنیم. در ادامه، هر کدام از انواع آموزشهای سازمانی را معرفی میکنیم.
۱. آموزش آشنایی با سازمان
«آموزش آشنایی با سازمان» (Onboarding Training) با هدف افزایش سرعت سازگاری نیروها با محیط سازمانی جدید بهکار میرود. در این آموزش، نیروها مسئولیتهای جدید خود را بهطور کامل متوجه میشوند و با فرهنگ سازمانی آشنایی کاملی پیدا میکنند. آموزش نیروهای جدید با هدف تبدیل سریع این نیروها به افرادی مؤثر و مولد در فعالیتهای تیمی انجام میشود.
عناصر آموزش آشنایی با سازمان
در ادامه، برخی از عناصر آموزش آشنایی با سازمان را بیان میکنیم.
- آموزش کاربردی برای آشنایی کلی با محصولات یا خدمات، مشتریان یا مصرفکنندهها و ساختار فرهنگی شرکت
- آموزش مجازی یا حضوری در مورد اطلاعات شرکتی، فروش، برنامههای سازمانی، اهداف و استراتژیها
- تسهیل کردن گفتگو میان نیروهای تازه و مدیر شرکت با هدف روشن شدن انتظارات، اولویتها و احتیاطها
- دیدگاه کلی در مورد اهداف و چارت سازمانی و همچنین، طراحی KPI نیرو مبتنی بر شرح شغلی
- ارائه اطلاعاتی در مورد توانمندیها و صلاحیتهای مورد نیاز برای انجام فعالیتهای شغلی
این فرایند آموزشی بهصورت متمرکز نیست و در طول یک هفته یا یک ماه انجام میشود، در حالیکه آموزش جهتدهی نیروها که در ادامه بیان میکنیم، در طول یک تا دو روز بهطول میانجامد. اگر آموزش اصولی آشنایی با سازمان را پیش ببریم، میتوانیم به نیرو کمک کنیم تا احساس راحتی بیشتری در بین همتیمیها داشته باشد. در صورتیکه فرایند آموزش نیروهای جدید برای آشنایی با سازمان بهخوبی پیش برود، نیروی جدید بهسرعت خود را بهعنوان بخشی از سازمان جدید میبیند و تعلق سازمانی قابل قبولی در او شکل میگیرد.
۲. آموزش جهتدهی نیروها
آموزش جهتدهی نیروها برای ارائه اطلاعات کلیدی و مؤثر به نیروهای تازه استخدام شده صورت میگیرد. این آموزشها، با هدف تطابق بیشتر نیروها با نقش شغلی، شیوه انجام فعالیتها و رسیدن به موفقیت انجام میشود. همچنین، در این آموزش، تمام سؤالات نیروی تازهوارد پاسخ داده میشود و متخصصان منابع انسانی به او کمک میکنند تا در فرایندهای سازمانی مشارکت داشته و جایگاه خود را در کارهای تیمی پیدا کند.
عناصر کلیدی آموزش جهتدهی نیروها
در ادامه، برخی از عناصر کلیدی آموزش جهتدهی نیروها را بیان میکنیم.
- ارائه برنامههای آموزشی خودیاری برای یادگیری مهارتهای تخصصی مربوط به نقش شغلی
- ارائه فیلمهای آموزش آنلاین برای توضیح زیر و بم نرمافزارهای سازمانی
- ارائه اطلاعاتی برای فرایندهای ایمنی
- آموزش عملی ماشینآلات و تجهیزات
- آموزشهای درونگروهی یا شبیهسازی شده مانند آموزش خدمات مصرفکننده، تیمسازی یا مدیریت مشتریان
اگر در جایگاه متخصص منابع انسانی بدانیم این مدل از آموزش سازمانی چیست، میتوانیم به کارفرما تضمین دهیم که نیروی تازه استخدام شده، مهارتهای مورد نیاز برای انجام فعالیتهای کاری خود را آموخته است. همچنین، مهمترین تفاوت آموزش آشنایی با سازمان با آموزش جهتدهی نیروها، در عمق و تخصص مفاهیم است. در فرایند آموزش آشنایی با سازمان، اطلاعات سطحیتری برای آشنایی با سازمان و فرهنگ سازمانی ارائه میشود، در حالیکه در آموزش جهتدهی نیروها، اطلاعات تخصصی در مورد مهارتهای شغلی مورد نیاز آموزش داده میشود.
۳. آموزش آشنایی با محصول
آموزش محصول شامل ارائه تمام اطلاعات مورد نیاز در مورد کالاها، خدمات و محصولات سازمان است. یادگیری این اطلاعات در صورتی اتفاق میافتد که روی انجام بهتر عملکرد نیرو مؤثر باشد. با توجه به مشاغل مختلف، فرایند آموزش محصول به جنبههای خاصی از محصول میپردازد و اهداف ویژهای را دنبال میکند. برای مثال، فرایند آموزش آشنایی با محصول به تیم «بازاریابی» (Marketing) کمک میکند تا بازار مناسب را برای فروش محصولات یا خدمات انتخاب کند. از آنسو، آموزش محصول به نیروهای فروش کمک میکند تا بهطور کامل بر روی جوانب مختلف محصول مسلط شوند و پاسخگویی بهتری به سؤالات مشتریان داشته باشند.
گروههای نیازمند به آشنایی با محصول
در ادامه، رایجترین گروههای شغلی نیازمند به اطلاعات موجود در حوزه آموزش محصول را معرفی میکنیم.
- متخصصان فروش: در این فرایند، تیم فروش را آموزش میدهیم تا ارتباط بسیار بهتری با مصرفکنندهها داشته باشند، در مواجهه با انتظارات نابجا یا مخالفتهای مشتریان آمادگی پیدا کنند و معاملات را با سرعت بیشتری به نتیجه برسانند.
- متخصصان پشتیبانی مشتریان: این دورههای آموزشی، متخصصان پشتیبانی را با جنبههای تکنیکال و جزئی محصولات، شیوه کارکرد آنها، اجزاء تشکیل دهنده و شیوه استفاده یا تعمیر آنها آشنا میکند. در نتیجه، متخصصان پشتیبانی مشتریان میتوانند به تمام سؤالات مصرفکنندهها پاسخ دهند.
- تیم بازایابی: این آموزش به تیم بازاریابی، کارکردهای مختلف محصولات و مزایای آنها را توضیح میدهد تا استراتژیهای فعلی را تقویت و استراتژیهای مؤثرتری را تدوین کنند.
- مصرفکنندهها: به مصرفکنندهها شیوه استفاده از محصولات و دستیابی به کارآمدترین نتیجه ممکن را آموزش میدهد. به این بخش از آموزش محصولات، «انطباق با محصول» (Product Adoption) نیز گفته میشود.
۴. آموزشهای فنی و تخصصی
هر کدام از مشاغل، نرمافزار و تکنولوژیهای خاص خود را برای پیشبرد فرایندهای کاری دارند. همچنین، با توجه به سرعت ارتقای این ابزار و برای عقب نماندن از رقبا، نیروهای سازمانی نیاز دارند تا بهصورت منظم، با آخرین نسخه از تکنولوژیها یا بهروزرسانیهای جدید نرمافزارها و ابزارها آشنا شوند. با آموزش تکنیکهای تخصصی بهنیروهای سازمان، میتوانیم بنیانهای مهارت تخصصی آنها را تقویت کنیم تا بهطور کامل، به فرایند کاری خود مسلط شوند.
نکاتی برای پیادهسازی آموزشهای فنی و تخصصی درون سازمانی
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش سازمانی – از الفبا تا پیاده سازی» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید: