معماری داخلی چیست؟ + نقشه راه یادگیری

یکی از شاخه‌های معماری که در دهه‌های اخیر در ساخت و طراحی ساختمان بسیار مورد توجه قرار گرفته معماری داخلی است. معماری داخلی چنان که از اسم آن برمی‌آید به فضای داخل ساختمان‌ها می‌پردازد. این رشته اغلب با طراحی داخلی یکسان در نظر گرفته می‌شود، اما در اصل تفاوت‌هایی میان این دو رشته وجود دارد. در این مطلب از مجله فرادرس بیان می‌کنیم که معماری داخلی چیست و چگونه می‌توان در این حوزه فعالیت کرد.

معماری داخلی چیست؟

پرسش معماری داخلی چیست را به چندین طریق می‌توان پاسخ داد. به زبان ساده، معماری داخلی دو حوزه طراحی داخلی و معماری را به یکدیگر پیوند می‌زند. این رشته اغلب در قالب طراحی داخلی به اضافه دانش سازه و مصالح ساختمان درک می‌شود. به بیان دیگر نیز معماری داخلی برقراری تعادل بین دانش طراحی یک فضای داخلی با در نظر گرفتن تمام المان‌های یک ساختمان است.

تخصص معماران داخلی طراحی و ایجاد فضاهای داخلی به نحوی است که کاربردی، ایمن و زیبا باشد. معماران داخلی فضاهای داخل ساختمان را طراحی و برنامه‌ریزی می‌کنند و در این فرایند به مصالح ساخت و ساز، نورپردازی، جزئیات و نازک‌کاری نیز می‌اندیشند.

معماری داخلی طراحی یک فضای داخلی بر اساس اصول معماری است. برای مثال، وقتی که یک منزل مسکونی نیاز به یک بازسازی اساسی دارد، معمار داخلی کارکرد هر اتاق را در نظر می‌گیرد، به نیاز ساکنان و طراحی کلی ساختمان نیز توجه می‌کند.

وظایف معمار داخلی چیست؟

معماران داخلی ممکن است روی طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها کار کنند، از جمله فضاهای تجاری مثل مغازه‌ها و فروشگاه‌ها، فضاهای اداری و همچنین ساختمان‌های مسکونی. وظیفه معمار داخلی چیزی بیش از انتخاب مبلمان و لوازم دکوری است.

معمار داخلی باید دانشی جامع از مقررات ساختمان، قواعد ایمنی و دسترسی و همچنین دانش مصالح، نورپردازی و آکوستیک داشته باشد. او باید بتوانند با کارفرما، پیمانکار و دیگر افراد حرفه‌ای دخیل در پروژه نیز ارتباط مؤثر برقرار کند و قادر باشد بودجه و زمان‌بندی را مدیریت کند.

معماران داخلی افرادی حرفه‌ای برای طراحی و ساخت یا بازسازی فضاهای داخلی هستند. آن‌ها برای ساختمانی که از قبل وجود دارد فضاهای زندگی طراحی می‌کنند که با قوانین ساختمانی مطابقت دارد و در عین حال تأسیسات مختلف مثل سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی را نیز در بر می‌گیرد. آن‌ها نه تنها باید نحوه استفاده از یک فضا را در نظر بگیرند، بلکه باید توجه کنند که فضا چگونه دیده و درک می‌شود. همه این اقدامات نیز باید در چهارچوب با بودجه تعیین شده توسط کارفرما قرار بگیرد.

مجموعه وظایف یک معمار داخلی را می‌توان به صورت زیر دسته‌بندی کرد.

• مشاوره دادن به کارفرما: معمار داخلی با کارفرما گفت‌و‌گو می‌کند تا از نیازها، اهداف و علایق آن‌ها در طراحی فضای داخلی باخبر شود. معمار داخلی همچنین با دیگر افراد پروژه از جمله معمار و مهندس عمران همکاری می‌کند تا به طرحی جامع و منسجم برسد.
• برنامه‌ریزی فضایی: معمار داخلی مسئول طراحی نقشه و جریان فضاهای داخلی است. در این طراحی او مؤلفه‌هایی از جمله الگوهای حرکتی، دسترسی و نیازهای عملکردی را در نظر می‌گیرد تا فضاهایی بهینه و کاربردی ایجاد کند.
• طراحی و انتخاب مصالح: معمار داخلی مسئول انتخاب مصالح، نازک‌کاری و مبلمان به است نحوی که نیازهای کارفرما را برطرف کند و با بودجه همخوانی داشته باشد. در این انتخاب معیارهایی مثل دوام، زیبایی و پایداری نیز باید در نظر گرفته شود.
• مستندنگاری فنی: معمار داخلی مستندات فنی از جمله نقشه‌ها و دیگر مدارک خاص را فراهم می‌کند تا طراحی را به پیمانکار و مجریان طرح منتقل کند. این مستندات باید دقیق و باجزئیات باشند تا طرح به درستی اجرا شود.
• مدیریت پروژه: معماران داخلی اغلب مسئول مدیریت پروژه از ایده تا اجرا هستند. آن‌ها باید بر کار پیمانکاران نظارت کنند و مطمئن شوند که پروژه در زمان مقرر و بابودجه تعیین شده به پایان برسد.
• مقررات و قواعد ساختمانی: معمار داخلی باید دانش عمیقی از قوانین و مقررات ساختمان داشته باشد تا مطمئن شود که طرح تمام ملزومات ایمنی و دسترسی را فراهم می‌کند.

به طور کلی، معماران داخلی مسئول ایجاد محیط مناسب در داخل ساختمان هستند. آن‌ها باید همه چیز را در نظر بگیرند، اینکه فضا در نگاه اول چگونه به نظر می‌رسد، کاربری آن و ایده‌های خلاقانه در این مورد. آن‌ها نه فقط فضاها بلکه سبک زندگی در بنا را طراحی می‌کنند.

بازسازی فضای داخلی

علاوه بر طراحی فضای داخلی ساختمان، یکی دیگر از شاخه‌هایی که معمار داخلی می‌تواند در آن فعالیت کند، بازسازی فضاهای داخلی و تغییر آن‌ها مطابق با برنامه جدید است. این برنامه می‌تواند تغییر عملکرد یک فضا یا بازسازی فضا و استفاده مجدد با همان کاربری قبلی باشد. تغییر عملکرد فضاهای داخلی امروزه در بازار معماری ایران بسیار پرطرفدار است. یکی از رایج‌ترین پروژه‌ها در این حوزه تغییر کاربری خانه‌های سنتی و تبدیل آن‌ها به بوتیک هتل است که از دهه هشتاد بسیار پرطرفدار شده است.

البته باید توجه داشت که پروژه‌هایی که مرتبط با بناهای تاریخی است با همکاری تنگاتنگ با متخصصین حوزه مرمت و بازسازی صورت می‌گیرد. اما به هر صورت، نقش معمار داخلی در اندیشیدن تدابیر مناسب برای طراحی مجدد فضاهای داخلی و تطابق آن‌ها با زندگی امروز، با توجه به جنبه‌های مختلف معماری، سازه، مصالح و تأسیسات بسیار پررنگ است.

زمانی که قرار است یک ساختمان مورد استفاده مجدد قرار گیرد، نیاز خاصی به معماران داخلی وجود دارد. در این حالت ساختار بیرونی از قبل وجود دارد، اما فضای داخلی باید تغییر کاربری داده شود. معماران داخلی می‌دانند که چگونه با پوسته یک ساختمان کار کنند و به آن جان دوباره‌ای در داخل بدهند.

مانند معماران معمولی، آن‌ها نیاز به درک کامل قوانین ساختمان دارند و انتظار می رود از نرم افزارهای CAD و BIM استفاده کنند. نقشه‌های آن‌ها علاوه بر طرح و مسائل اجرایی شامل بخش‌هایی از تأسیسات مکانیکی و تهویه، تأسیسات بهداشتی و الکتریکی نیز می‌شود.

تفاوت بین طراحی داخلی و معماری داخلی چیست ؟

در حالی که همپوشانی‌های زیادی بین نقش های معمار داخلی و طراح داخلی وجود دارد و اغلب افراد اآن‌ها را یکی تصور می‌کنند، تفاوت‌هایی بین این دو حرفه وجود دارد.

برای درک بهتر هر یک از این دو رشته لازم است درک کنیم که فرق میان طراحی داخلی و معماری داخلی چیست.

• معماران داخلی با نوسازی سازه سروکار دارند، کل ساختار داخلی را طراحی می‌کنند و در سطح فنی‌تری در فرآیند طراحی دخالت می‌کنند. آنها با سازندگان، پیمانکاران و تکنسین‌ها کار می‌کنند تا بازسازی یا نوسازی یک سازه موجود را تسهیل کنند.
• برای معمار شدن به مجوز و مدرک نیاز دارید. تفاوت عمده معماری داخلی و طراحی داخلی در این است که همه معماران باید مجوزی داشته باشند تا خود را معمار بنامند و فعالیت معماری کنند.
• طراحی داخلی بیشتر در مورد زیبایی‌شناسی است، اما معماری داخلی حرفه‌ای است که بر معماری و برنامه‌ریزی فضا تمرکز می‌کند.

معماران داخلی طراحانی هستند که در سطح فنی‌تری در فرآیند طراحی دخالت می‌کنند. آنها با سازندگان، پیمانکاران و تکنسین‌ها کار می‌کنند تا بازسازی یا نوسازی یک سازه موجود را تسهیل کنند. یک مثال خوب از این امر می‌تواند معماری داخلی هتل‌هایی باشد که در آن نه تنها با طراحی اتاق‌های مختلف سر و کار داریم، بلکه نحوه اتصال آنها به یکدیگر در فضاهای بزرگتر، مانند راهروهای بین بال‌های هتل و ارتباط فضاهای داخلی آن نیز مسئله طراحی است.

برای معمار شدن نیاز به کسب مدرک دارید. اگر به سمت طراحی داخلی می‌روید، این امکان را دارید که بدون مدرک دانشگاهی و تنها با کسب مهارت‌های طراحی و عملی و داشتن پورتفولیوی قوی مشول به کار شوید. در طراحی داخلی همه چیز در مورد ایجاد یک فضا از نظر زیبایی شناختی است.

محیط کار معماری داخلی چیست ؟

محل کار معمار داخلی بسته به زمینه تخصص و پروژه می‌تواند متفاوت باشد. برخی از معماران داخلی در شرکت‌های معماری و در کنار معماران و مهندسان و دیگر افراد پروژه کار می‌کنند. برخی نیز در شرکت‌های مهندسین مشاور مشغول به کار هستند و برای کارفرمایانی در زمینه‌های مختلف طراحی می‌کنند. همچنین، برخی دیگر از معماران داخلی به طور مستقل به عنوان طراح و مشاور فعالیت می‌کنند و خود مدیریت پروژه‌ها را برعهده دارند.

معماران داخلی اغلب مقدار زیادی از زمان خود را پشت کامپیوتر با نرم‌افزارهایی مثل اتوکد و اسکچاپ می‌گذرانند تا نقشه‌های فنی و مدل‌های سه‌بعدی طرح خود را فراهم کنند. آن‌ها همچنین با کافرما ملاقات می‌کنند، از سایت پروژه و ساختمان بازدید می‌کنند و با پیمانکاران و دیگر کارکنان پروژه همکاری می‌کنند. گاهی اوقات معمار داخلی در طول ساخت و ساز محل در پروژه کار می‌کند تا از اجرای درست طرح مطمئن شود.

کار معمار داخلی پرجنب و جوش و پرمسئولیت است، زیرا اغلب باید چندین پروژه را به طور موازی پیش ببرد و به زمانبدی‌های مقرر برسد. همچنین، لازم است معمار داخلی توانایی هماهنگی با شرایط و کار تیمی داشته باشد و با دیگر افراد پروژه همکاری کند تا به طرحی منسجم برسد و تمام نیازمندی‌ها را برطرف کند.

چگونه معمار داخلی شویم؟

چنان که در ابتدای مطلب بیان کردیم، معماری داخلی یکی از شاخه‌های فعالیت در حوزه معماری و یک رشته دانشگاهی است. در رشته معماری داخلی می‌توان در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تحصیل کرد. در مقطع ارشد، معماری داخلی یکی از زیرشاخه‌های مهندسی معماری نیز هست.

به دلیل مباحث فنی و تخصصی ساختمان که معمار داخلی با آن‌ها سر و کار دارد، برای فعالیت در این حوزه، در کنار اخذ مدرک معماری داخلی می‌توان با شرکت در دوره‌های مختلفی که در این حوزه برگذار می‌شود، مهارت‌های عملی لازم را به دست آورد.

همچنین، با تمرین و انجام پروژه‌های مختلف، می‌توان برای کار در این حوزه آماده شد. نکته‌ مهم برای شروع کار معماری داخلی، داشتن یک پورتفولیوی خوب و حرفه‌ای است. نمونه کار شما به عنوان یک معمار داخلی مهم‌ترین چیزی است که اعتماد کارفرما را جلب می‌کند.

رشته معماری داخلی چیست ؟

در این بخش با ماهیت رشته معماری داخلی، مدت زمان و فهرست دروس آن آشنا می‌شویم. دوره کارشناسی معماری داخلی چهار سال معادل هشت نیم‌سال تحصیلی (ترم) است. ماهیت این رشته میان‌رشته‌ای است و به همان مقدار که از دانش معماری، محاسبات و دانش فنی و تحلیلی در این رشته استفاده می‌شود، ظرفیت‌های هنری برای بهبود و زیباسازی محیط زندگی انسان نیز به کار گرفته می‌شود.

دانش آموخته رشته معماری داخلی در عين تسلط بر تاریخ هنر می‌تواند ایده‌های ذهنی خود را به تصویر بکشد، از ابزارها و فن آوری‌های دیجیتال برای تجسم بخشیدن به ایده و تولید نقشه بهره ببرد و طرح را به مرحله اجرا برساند.

محصول نهایی فعالیت‌های معمار داخلی طراحی ایجاد محیط‌های زیبا و کاربردی برای زیست فردی و جمعی است. تمام بناهای معماری و برخی از محصولات مبلمان شهری و طراحی صنعتی می‌تواند در دایره فعالیت‌های یک معماری داخلی بگنجد. دانش معمار داخلی مکمل فعالیت‌های بسیاری از هنرمندان و مهندسان است.

فارغ التحصیل دوره کارشناسی معماری داخلی دارای مهارت‌های لازم برای فعالیت در بازار طراحی فضای داخلی ساختمان‌ها است و می‌تواند این کار را با فعالیت در شرکت‌های فنی و مهندسی یا تأسیس شرکت و کارگاه انجام دهد. بنابراین، آموزش‌های در نظر گرفته شده در دوره کارشناسی معماری داخلی متمرکز بر ارائه دانش لازم برای فعالیت‌های یاد شده است. تأثیر فعالیت‌های معماری داخلی در زندگی انسان زیاد است، به این ترتیب، افراد مشغول در این حرفه باید از دانش و تخصص لازم برخوردار باشند تا کیفیت زندگی افراد و جامعه را بهبود ببخشند. در ادامه بررسی می‌کنیم که درس‌های معماری داخلی چیست و نگاه دقیق‌ترین به این رشته می‌اندازیم.

لیست دروس رشته معماری داخلی

در این بخش از مطلب لیست دورس رشته معماری داخلی در مقطع کارشناسی را آورده‌ایم. برای اینکه به درستی درک کنید که رشته معماری داخلی چیست، لازم است با سرفصل‌های تدریس شده در این رشته آشنا شوید. همانطور که درجدول زیر مشاهده می‌کنید، درس‌های دانشگاهی معماری داخلی از مباحثی مانند طراحی مبلمان و طرح اشیا تا ایستایی و مقاومت مصالح متنوع هستند و این رشته را درست جایی در میان معماری و طراحی داخلی قرار می‌دهند.

درس‌هایی مانند تحلیل و مدیریت برنامه‌ریزی ساخت، متره و برآورد و روش‌های ساخت همه مربوط به جنبه‌های اجرایی و مدیریتی پروژه‌ها هستند که برعهده معماران داخلی است. قرارگیری آموزش مدل‌سازی و نرم‌افزار در جدول درسی دانشگاه نیز اهمیت یادگیری آن‌ها برای فعالیت در حرفه معماری داخلی را نشان می‌دهد. در ادامه مطلب بیان خواهیم کرد که برخی از نرم‌افزارهای کاربردی معماری داخلی چیست.

مراحل پروژه معماری داخلی چیست ؟

اگر قصد دارید به صورت حرفه‌ای معماری داخلی را دنبال کنید و در این حوزه مشغول به کار شوید، بهتر است پیش از شروع به طور کامل درک کنید که مراحل مختلف انجام یک پروژه معماری داخلی چیست و با اطلاعات کامل وارد بازار کار شوید.

پروژه‌های معماری داخلی اغلب شامل پنج مرحله اصلی هستند. این مراحل مرتبط با وظایف معمار داخلی است که در ابتدای مطلب به آن‌ها اشاره کردیم.

• برنامه‌ریزی
• طراحی شماتیک
• توسعه طرح
• مستندنگاری ساخت
• مدیریت ساخت

برای پروژه‌های کوچک مسکونی، مثل یک خانه تک واحدی، این پنج مرحله به خوبی اقداماتی که در طول پروژه انجام می‌شود را دسته‌بندی و نمایندگی می‌کنند. در پروژه‌های بزرگتر مثل مجتمع‌های مسکونی یا تجاری، مراحل دیگری نیز به این پنج مرحله اضافه می‌شود که به پیچیدگی‌های طراحی و ساخت می‌پردازد. این مراحل اضافی گاهی در ابتدای پروژه اتفاق می‌افتد، گاهی در میانه پروژه وقتی که اخذ مجوز ساخت یا قیمت‌گذاری پیمانکار تبدیل به یک فاز جدا از مدیریت ساخت می‌شود، گاهی در انتهای پروژه وقتی که مرحله اقدامات پس از ساخت بر اساس نیازهای پروژه یا کارفرما نیز وجود دارد.

تمام این مراحل پس از اینکه کارفرما قرارداد را امضا کرد آغاز می‌شوند. بسته به نوع قرارداد، گاهی پرداخت نیز می‌تواند در چندین مرحله و منطبق با رسیدن به اهداف تعیین شده در انتهای هر مرحله باشد.

برنامه‌ریزی: پرسیدن سوال و تعیین اهداف

این مرحله شامل پرسیدن سوال و تعیین اهداف است. در این مرحله باید تا حد ممکن درباره نتیجه مطلوب و ایده‌های کارفرما و طراح اطلاعات کسب کرد. عملکرد هر فضا در مقاطع مختلف زمانی، ساکنان فضاها و تأثیر نیازهای آن‌ها بر طراحی همگی مورد بحث قرار می‌گیرند.

به طور کلی مرحله برنامه‌ریزی شامل مراحل زیر است.

• جمع‌آوری اطلاعات مربوط به پروژه مثل مستندنگاری شرایط کنونی، اندازه‌گیری، عکاسی از فضای موجود یا سایت پروژه.
• کسب اطلاعات از کارفرما که می‌تواند در قالب پرسشنامه یا گفت‌وگوی حضوری یا آنلاین باشد.
• تحقیق اولیه پروژه شامل مقررات و محدودیت‌های قانونی.
• تنظیم پارامترهای پروژه مثل زمان‌بندی اولیه و ملاحظات بودجه.
• توصیف مشخص مقیاس پروژه و بودجه اولیه.
• دریافت امضای مشتری

طراحی شماتیک: دقیق کردن اهداف و بررسی راه‌حل‌ها

در مرحله طراحی شماتیک، اطلاعات کسب شده در مرحله برنامه‌ریزی بر ایده‌های طراحی و جانمایی اولیه و مسائل مربوط به تجهیزات و مصالح منطبق می‌شوند. گفت‌وگوی معمار و کارفرما همچنان برای تدقیق اهداف پروژه و رسیدن به راه‌حل‌های مناسب ادامه دارد.

مرحله طراحی شماتیک شامل اقدامات زیر می‌شود.

• دیاگرام‌های برنامه فضایی اولیه برای کار کردن روی مقیاس و روابط فضایی، جانمایی، عملکرد، مسیرهای حرکتی و همجواری‌ها. گزینه‌های مختلف طراحی بررسی می‌شود و بهترین‌ها به کارفرما برای بررسی ارائه می‌شود.
• مصالح مورد استفاده برای سطح تمام‌شده داخلی برای تطابق با بودجه بررسی می‌شوند که شامل مواردی مثل کاشی‌های آشپزخانه، پارکت‌های کف، کاغذ دیواری و موارد مشابه است.
• دقیق کردن بودجه، مقیاس و چشم‌انداز پروژه
• ارائه طرح‌های اولیه و بازبینی در صورت نیاز
• انتخاب یک طرح توسط کارفرما برای رفتن به مرحله بعدی

توسعه طرح: بهبود راه حل‌ها و پرداختن به جزئیات

توسعه طراحی مرحله‌ای است که مسیر پروژه مشخص شده اماجزئیات طرح باقی مانده و لازم است که به آن‌ها پرداخته شود. این مرحله زمان بهتر کردن راه‌ حل‌ها و کسب اطلاعات برای آیتم‌های خاص مربوط به طرح است. در اینجا ابعاد هنوز نهایی نشده چون آیتم‌های طرح در حال بررسی و ارائه به کارفرما است. برای مثال، طرح یک آشپزخانه شامل فضایی برای یخچال است، اما مدل دقیق یخچال هنوز مشخص نیست و ابعاد باید بر اساس لوازم منزل دقیق شوند.

این مرحله شامل اقدامات زیر است.

• توسعه‌ پلان طبقات، شامل ارائه دقیق مصالح نازک‌کاری و توصیه‌های مربوط به تجهیزات فضا
• طرح اولیه آشپزخانه و حمام با رسم کابیت‌ها
• انتخاب اولیه لوازم و تجهیزات خانه
• ارائه پلان‌های دقیق‌شده طبقات و مجموعه مصالح، لوازم و تجهیزات
• بررسی و تأیید کارفرما

مستندنگاری پروژه: مستند کردن طرح برای قیمت‌گذاری و ساخت

در این مرحله، بسیاری از تصمیمات گرفته شده و بسیاری از گزینه‌ها بررسی شده است. مسائل باقی‌مانده نیز باید حل و فصل و سوالات باید پاسخ داده‌ شوند. این مرحله زمان مکتوب کردن پروژه است. اطلاعات موردنیاز تا جایی که برای ساخت پروژه کافی باشند باید به صورت نوشته، پلان‌های دوبعدی و سه‌بعدی و تصاویر تهیه شوند.

مستندنگاری صحیح شامل اقدامات زیر است.

• تهیه مستندات موردنیاز برای قیمت گرفتن از پیمانکارها، گرفتن مجوزهای لازم و اجرای پروژه.
• نهایی کردن جزئیات برای پلان طبقات، نماها، نازک‌کاری‌ها، نورپردازی، در و پنجره و موارد دیگر.
• بررسی و هماهنگی جزئیات تأسیسات الکتریکی، مکانیکی و بهداشتی بر اساس مقیاس پروژه
• مرور پلان‌ها توسط معمار و مهندس مشاور بسته به پیچیدگی پروژه و نیاز به تغییرات در سازه بنا.
• ارائه مستندات نهایی قرارداد برای تعیین قیمت و گرفتن مجوز.
• امضای اسناد توسط کارفرما.

مدیریت قرارداد

این مرحله شامل قیمت‌گذاری، مجوز گرفتن، ساخت و نصب است. در این مرحله است که طرح از روی کاغذ به واقعیت تبدیل می‌شود. پیمانکارها استخدام می‌شوند، مجوزهای لازم دریافت می‌شود، لوازمی مثل تجهیزات روشنایی لوله‌کشی و مبلمان سفارش داده شده، دریافت و سپس نصب می‌شوند.

اقدامات این مرحله در زیر آمده است.

• توافق بر سر قیمت و انتخاب پیمانکارها. این بخش در پروژه‌های بزرگتر به یک مرحله جدا تبدیل می‌شود.
• در پروژه‌هایی که نیاز به مجوز دارد، پیمانکار پس از استخدام اقدام به اخذ آن‌ها می‌کند.
• مصالح ساخت و نازک‌کاری، لوله‌کشی و نورپردازی، سخت افزارها، تجهیزات، در و پنجره‌ها سفارش داده می‌شوند.
• پیمانکارها در سایت پروژه مشغول به کار می‌شوند. معمار داخلی و طراحان در طول پروژه و نصب تجهیزات کلیدی که نیاز به نظارت دارد مثل نورپردازی و موارد مشابه از سایت بازدید می‌کنند.

نرم‌ افزارهای معماری داخلی چیست ؟

با توجه به اینکه کار معماری داخلی طراحی فضای داخلی یک ساختمان است، نرم‌افزارهای نقشه‌کشی، مدل‌سازی سه‌بعدی و رندر نقش بسیار مهمی در کار آن‌ها دارد.

گستره متنوعی از این برنامه‌ها موجود است که معمار داخلی می‌تواند بر اساس نیاز و ترجیح خود از آن‌‌ها استفاده کند. در ادامه بررسی می‌کنیم که کاربردی‌ترین نرم‌افزارهای معماری داخلی چیست.

نرم افزار Rhino 3D

Rhinoceros که با نام دیگر Rhino 3D شناخته می‌شود، یک نرم افزار کامپیوتری مدل‌سازی است که به طور گسترده در طراحی جواهرات، طراحی صنعتی و همچنین معماری استفاده می شود. این برنامه بر اساس مفاهیم دوبعدی و سه‌بعدی طراحی شده و یک نرم‌افزار مدل‌سازی بسیار قدرتمند است.

رابط کاربری برنامه کاربرپسند (User Friendly) است و ابزارهای رندر قادر به تولید تصاویر بسیار با کیفیت هستند. Rhino مجموعه‌ای عالی از ابزارهای مدل‌سازی دارد که آزادی طراحی زیادی به شما می‌دهد و در عین حال دقت و کیفیت مدل‌‌سازی را در بالاترین استانداردها حفظ می‌کند.

راینو برای کشیدن منحنی‌ها و سطوح گرد عالی است و این باعث می‌شود طراحی مجازی بسیار شبیه به دنیای واقعی باشد. همچنین، این قابلیت امکان طراحی و مدل‌سازی المان‌های پیچیده در معماری داخلی را نیز فراهم می‌کند. به علاوه، می‌توان از پلاگین‌هایی مثل Grasshopper را برای طراحی پارامتریک روی این این نرم‌افزار استفاده کرد.

فرمت فایل Rhinoceros.3DM است. از این برنامه می‌توان خروجی‌های مختلف گرفت و در برنامه‌های دیگری مثل اتوکد و 3DS MAX نیز از آن‌ها استفاده کرد.

نرم افزار Sketchup

Sketchup یک نرم افزار CAD مدل‌سازی سه‌بعدی است که اغلب در معماری، طراحی داخلی، معماری منظر و همچنین در صنعت مهندسی و بازی‌های ویدیویی استفاده می‌شود. این برنامه رابط کاربری بصری و قابل تنظیم دارد و کار با آن آسان است.

Sketchup به دلیل برخی از ابزارهای خود متمایز است. به عنوان مثال، می‌توانید میزان نوری را که فضای طراحی شده دریافت می‌کند بسته به روز سال و زمان پیش‌بینی کنید، همچنین می‌توانید مناطق سرد و گرم داخل ساختمان را پیش‌بینی کنید. این گزینه‌ها امکان طراحی معماری پایدار را نیز فراهم می کند.

اسکچاپ مقدار بسیار خوبی از مدل های سه‌بعدی را در اختیار شما قرار می دهد که در طراحی معماری بسیار مهم است. این برنامه بسیار شهودی است و می‌تواند پروژه‌های بزرگ معماری و رندر را با آن انجام داد.

نرم افزار Autodesk AutoCAD LT

AutoCAD LT یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های معماری و طراحی داخلی است که توسط معماران، مهندسان، طراحان دکوراسیون، سازندگان و دیگر افراد استفاده می‌شود. با استفاده از این برنامه می‌توان طراحی و ترسیم و مدارک را بایگانی کرد.

مجموعه جامع ابزارهای ویرایش و حاشیه‌نویسی و محیط کار کاربردی این برنامه را به یکی از انتخاب‌های اول طراحان تبدیل کرده است. وب اپلیکیشن اتوکد با رابط کاربری ساده و بدون نیاز به نصب نرم افزار به شما امکان می‌دهد تا از هر رایانه‌ای به صورت آنلاین روی طرح‌ها کار کنید. با استفاده از اپلیکیشن موبایل، کاربران می‌توانند در هر زمان، حتی به صورت آفلاین، بر روی گوشی هوشمند یا تبلت، نقشه‌ها را مشاهده، ویرایش، حاشیه نویسی و ایجاد کنند.

با استفاده از تنظیمات به‌اشتراک‌گذاری و ردیابی، می‌توانید یک پروژه را با بقیه اعضای تیم خود به گردش درآورید یا بازخورد خود را بدون ایجاد تغییر تصادفی در نقشه‌های موجود ارائه دهید. AutoCAD LT با هر دو سیستم عامل مک و ویندوز سازگار است.

نرم افزار Autodesk Revit

نرم‌افزار رویت می‌تواند طرح شما را به سادگی از اسکیس به اجرا منتقل کند. هنگامی که طراحی مفهومی را کامل کردید، با استفاده از رویت می‌توانید طرح را به یک مدل کامل اجرایی تبدیل کنید. به این ترتیب، مهندسان تأسیسات مکانیکی، الکتریکی و بهداشتی، همچنین مهندسین سازه و تیم ساخت‌وساز نقشه راه پروژه را در دست دارند.

رویت به صورت خودکار پلان طبقات، نما و برش‌ها را به‌روزرسانی می‌کند و همچنین انواع تصاویر سه‌بعدی از ساختمان ارائه می‌دهد و می‌توانید با تنظیم نور برای اوقات مختلف روز از طرح خود رندر بگیرید.

علاوه بر امکانات مدل‌سازی و گرافیکی، همکاری‌های بین رشته‌ای میان تیم‌های مختلف یکی دیگر از قابلیت‌های کلیدی رویت است. رویت تیم‌ها را در فضای Cloud با یکدیگر ارتباط می‌دهد. اعضای تیم‌ها می‌توانند به جای رد و بدل کردن ایمیل یا بارگذاری در سایت‌های مختلف، کارها را در این فضا به اشتراک بگذارند و ذخیره کنند. برنامه رویت برای ویندوز موجود است.

نرم افزار Archicad 25

Archicad نرم افزاری برای معماران، طراحان و مهندسان است که برای طراحی ساختمان‌ها بسیار کاربردی است. این برنامه را در هر مرحله از پروژه از ایده تا ساخت و ساز می‌توان استفاده کرد و به کمک آن اعضای تیم طراحی و ساخت می‌توانند در مراحل مختلف با یکدیگر همکاری کنند.

Archicad قابلیت حفظ دقت مدل سه‌بعدی را با تمام جزئیات دارد. وقتی در طرح تغییرات ایجاد می‌کنید، تمام آن‌ها برای اعضای تیم نمایان می‌شود و از این طریق جریان کاری و هماهنگی بین اعضای تیم نیز حفظ می‌شود. این برنامه معماران را قادر می‌سازد در یک محیط BIM (مدل سازی/مدیریت اطلاعات ساختمان) کار کنند. Archicad روی دو پلتفرم macOS و Windows کار می کند.

نرم افزار 3Ds MAX

برنامه Autodesk 3Ds Max یکی از محبوب‌ترین برنامه‌ها برای مدل‌سازی سه‌بعدی است که در صنعت سرگرمی برای ساخت بازی و انیمیشن و در حرفه معماری استفاده می‌شود. معماران از این برنامه برای ساخت مدل‌های سه‌بعدی از داخل و خارج ساختمان و تجسم دقیق طرح استفاده می‌کنند.

در این برنامه می‌توان نقشه‌های دوبعدی را نیز وارد و با آن‌ها کار کرد. می‌توان انواع بافت‌ها و مصالح را برای سطوح نصب کرد، آبجکت‌های مختلف در طرح قرار داد، انواع منابع نور را استفاده کرد و با استفاده از پلاگین VRay رندرهای بسیار حرفه‌ای از طرح گرفت.

نمونه پروژه معماری داخلی

در این بخش شرحی از یک پروژه معماری داخلی را مرور می‌کنیم تا تصویر بهتری از این حرفه پیدا کنیم. اقدامات انجام شده در این پروژه، در مقیاس‌ها و زمینه‌های مختلف، از تغییر برنامه فضایی داخلی تا چیدن و انتخاب مبلمان و جزئیات فضا است که یک آپارتمان ۱۰۰ متری کوچک را به فضایی دلباز، چند لایه‌ای و جذاب تبدیل کرده است. ویژگی‌های بارز این معماری داخلی شامل بازی با احجام، جریان حرکت دایره‌ای، ادغام پله‌ها در فضا و دسترسی به بام است.

ترکیب‌بندی و برنامه فضایی

تغییر در برنامه فضایی داخلی آپارتمان یکی از تصمیم‌های کلی است که مقدم بر سایر تصمیمات گرفته می‌شود. ابتدا موقعیت هر یک از فضاها باید تعیین شود تا در ادامه بتوان هر یک از آن‌ها را طراحی کرد.

در این پروژه نیز ترکیب‌بندی فضاهای داخلی از نو انجام شده و آشپزخانه در مسیر حرکتی آپارتمان و در امتداد فضای نشیمن و ناهارخوری قرار گرفته است. مسیرهای حرکتی به نوعی تنظیم شده که تعادل رفت‌ و آمد در بخش اصلی خانه برقرار باشد، و همزمان حریم فضاهای خصوصی و مرزهای بصری هر یک از فضاهای کارکردی خفظ شود.

تغییر در المان‌های معماری

پس از تصمیم‌گیری برای موقعیت هر یک از فضاهای داخلی، نوبت به المان‌های معماری می‌رسد. کار معمار داخلی در این مرحله با تغییرات مهم در معماری ساختمان به اوج خود می‌رسد. هر یک از این تغییرات برای رسیدن به کیفیت فضایی بهتر و هماهنگی بیشتر و آسایش ساکنان خانه ایجاد می‌شود.

در این آپارتمان راه پله پشت بام به در قالب یک راه‌پله عریض به بخشی از بنا تبدیل شده و در نتیجه آن یک پنجره پانورامیک در انتهای آن در آپارتمان قرار گرفته است. از آنجایی که خروجی پشت بام از کف تمام شده بسیار بالاتر بود، کف نشیمن به اندازه دو پله بالاتر برده شده تا این اختلاف کم‌ شود و فضا چشم‌انداز بهتری داشته باشد. سکویی که در این حالت ایجاد شده به مخفی کردن برخی از تأسیسات از جمله لوله‌کشی و تأسیسات تهویه نیز کمک کرده و همچنین باعث برجسته شدن فضای نشیمن در خانه شده است.

دکوراسیون داخلی

این بخش از کار به طراحی و ساخت امکانات و مبلمان درون خانه می‌پردازد. تیم طراحی بیشتر دکوراسیون داخل پروژه از جمله فضاهایی مثل کمد، طاقچه و کشو را در مجموعه‌ای از مدول‌های ساده یکسان طراحی کرده است که به هارمونی و امتداد فضاها کمک می‌کند.

احجام و شکل‌های به کار رفته راست‌گوشه و ساده هستند و با استفاده از انتخاب درست و متنوع مصالح نرم شده‌اند. حتی انتخاب مبلمان نیز از این قاعده پیروی می‌کند.

یک المان یکدست از جنس سنگ تراورتن در سینک و کانتر آشپزخانه و در تزئینات دیوار در برخی از قسمت‌های خانه تکرار شده و به هماهنگی فضا افزوده است. ناحیه شفتی که در گوشه آشپزخانه قرار دارد نیز با استفاده از آجر به صورت مشبک تزئین شده که طرح ظریف و پرجزئیات آن در تضاد با سطوح ساده آپارتمان به جذابیت فضا افزوده است.

کتاب های معماری داخلی

در این بخش به معرفی چندین کتاب در زمینه معماری داخلی می‌پردازیم که مطالعه آن‌ها می‌تواند به شما در روند طراحی کمک کند و دانش شما در زمینه‌های مختلف این حوزه را بالا ببرد.

کتاب Fundamentals of interior Architecture

این کتاب مقدمه‌ای بر المان‌های کلیدی در خلق معماری داخلی زیبا و کاربردی ارائه می‌کند. کتاب دارای پنج بخش است که در کنار هم خلاصه‌ای از ایده‌های اصلی، مهارت‌ها و دانشی که در معماری داخلی اثرگذار به کار رفته را بیان می‌کنند. این پنج بخش شامل حوزه‌های فضا و فرم، سایت و کارکرد، مصالح و بافت، نور و حال و هوا و ارائه است.

تمرکز محتوا بر راه‌حل‌های فضایی است که نیاز مشتری را پشتیبانی می‌کند و کیفیت‌های ساختمان و موقعیت آن را نیز به کار می‌گیرد. مطالب نظری کتاب نیز در بستر زندگی‌نامه و آثار معماران سرشناس مطرح شده است. کتاب شامل مصاحبه‌هایی با این افراد است و در انتهای هر فصل پروژه‌های معماری شرح داده شده تا خوانندگان را به جست‌وجو در موقعیت‌های مختلف و خلاقانه این رشته تشویق کند.

کتاب The Handbook of Interior Architecture and Design

این کتاب مجموعه‌ای از مقالات است که نقش در حال تغییر معماری و طراحی داخلی، اهمیت و معنای آن‌ها در جهان معاصر را بررسی می‌کند. در زیر، بخشی از مقدمه کتاب آمده است.

معماری داخلی و طراحی داخلی رشته‌هایی هستند که گستره‌ای پیچیده از ایده‌ها را در بر می‌گیرند. از رفتارشناسی انسان‌ها تا تاریخ و تکنولوژی آینده. رویکردها به طراحی فضای داخلی پیوسته در حال تغییر است، زیرا بازتابی از وضعیت اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و در تلاش برای تطابق با آن‌ها است. به همین دلیل است که می‌توان معماری و طراحی داخلی را به عنوان شاهدی برای تشخیص الگوهای مصرف و هویت و مسائل اجتماعی دانست.

این کتاب برای اولین بار مروری بر ایده‌ها و قواعد دو رشته معماری داخلی و طراحی داخلی آورده که آن‌ها را به پایگاه‌های مهمی برای مطالعه تعامل انسان‌ها در فضا تبدیل کرده است. این کتاب با پوشش دادن طیف وسیعی از نظرات و تحقیقات، خواننده را به بررسی چهره درحال تغییر معماری داخلی و طراحی داخلی و پرسش از آینده آن‌ها وا می‌دارد.

کتاب Domestic Interiors

این کتاب با رویکرد فضا به فضا، به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه بازنمایی‌های فضای خانگی ترکیب‌بندی و ارزش‌های فضایی در حال تغییر را مجسم می‌کنند و بررسی می‌کند که ما انسان مدرن را در زندگی در خانه چگونه می‌بینیم.

محققان از ایالات متحده، بریتانیا و استرالیا فضاهای داخلی و همچنین فضاهای مهم پیشامدرن را بازبینی و بررسی می‌کنند. کتاب Domestic Interiors بر روی نمونه‌های مهمی از فضاهای مدرن تمرکز می‌کند، مجموعه‌ای متمایز از دانش پیرامون فضای داخلی، فضای داخلی، بازنمایی و مدرنیته فراهم می‌کند و منبعی غنی برای دانشجویان و دانش‌پژوهان هنر، معماری و تاریخ طراحی است.

جمع‌بندی

در این مطلب از مجله فرادرس آموختیم که معماری داخلی چیست و شامل چه نوع مسؤلیت‌هایی در دنیای حرفه‌ای می‌شود. معماری داخلی پلی است که حرفه معماری و طراحی داخلی را به یکدیگر متصل می‌کند. در واقع، چنان که از نام آن برمی‌آید، معماری داخلی رشته‌ای است که به طراحی فضای داخلی ساختمان می‌پردازد. این طراحی شامل جنبه‌های مختلفی از جمله طراحی معماری و سازه‌ای و همچنین دکوراسیون داخلی است.

معمار داخلی باید در زمینه ارتباط‌های اجتماعی توانا باشد، زیرا در طول پروژه با کارفرما و با سایر اعضای تیم ساخت و ساز از جمله معمار، مهندس سازه و تأسیسات و دیگر افراد پروژه همکاری می‌کند. همچنین، علاوه بر مهارت در طراحی و ذوق هنری، او باید دانش فنی داشته و از مسائل سازه‌ای و تأسیسات نیز آگاه باشد. به این ترتیب، معماری داخلی رشته‌ای چند وجهی است. علاوه بر طراحی، معمار داخلی وظیفه برنامه‌ریزی فضایی، انتخاب مصالح، مستندنگاری فنی و مدیریت پروژه را بر عهده دارد. همچنین، وظیفه بازدید از سایت برای نظارت بر اجرای درست طرح داخل ساختمان برعهده اوست.

معمار داخلی می‌تواند جزئی از یک تیم طراحی باشد یا اینکه به صورت مستقل فعالیت کند و به کارفرما مشاوره دهد. از ابزارهای مهم کار معماری داخلی، نرم‌افزارهای مدل‌سازی سه‌بعدی است که به کمک آن می‌توان طرح را به طور دقیق مجسم و به کارفرما رائه کرد. از جمله این نرم‌افزارها اتوکد، راینو و رویت است.