سایت های مهندسی عمران – فهرست کاربردی + معرفی منابع و فیلم های آموزشی


پیشرفت تکنولوژی و ظهور اینترنت، مسیر یادگیری مباحث مختلف را هموار و لذتبخش کرده است. امروزه، بسیاری از افراد به جای حضور در کلاسها و تهیه کتابهای فیزیکی، به روشهای آموزش آنلاین، بخصوص سایتها و فیلمهای آموزشی روی آوردهاند. دانشجویان و مهندسان عمران نیز از این قضیه مستثنی نیستند. در سالهای اخیر، سایت های مهندسی عمران با استقبال زیادی از طرف کاربران رو به رو شدهاند. اغلب این سایتها، منابع و مطالب مورد نیاز برای یادگیری مباحث عمرانی را به طور رایگان در اختیار دانشجویان، فارغالتحصیلان و علاقهمندان رشته مهندسی عمران و گرایشهای مختلف آن قرار میدهند. کاربران میتوانند با جستجوی مبحث مورد نظر خود در موتورهای جستجو، منابع نوشتاری و فیلمهای آموزشی مربوط به آن را به راحتی پیدا کنند. در این مقاله، قصد داریم بهترین سایت های مهندسی عمران فارسی زبان و انگلیسی زبان را به شما معرفی کنیم. استفاده از منابع معرفی شده در این مطلب میتواند شما را از هر منبع دیگری بینیاز کند.
بهترین سایت های مهندسی عمران فارسی زبان
منابع انگلیسی زبان از تنوع و گستردگی بسیار بالایی برخوردار هستند. با این وجود، اکثر دانشجویان و مهندسان، منابع فارسی زبان را ترجیح میدهند. البته توجه داشته باشید که با وجود تدوین اکثر کتابها و استانداردهای فارسی بر اساس نمونههای خارجی، منابع فارسی به عنوان مواد اصلی تمام آزمونها و مبنای طراحیهای مهندسی در نظر گرفته میشوند. از اینرو، در این بخش، به معرفی برخی از سایت های معتبر مهندسی عمران در ایران میپردازیم.
سایت سازمان استاندارد ملی ایران
پورتال سایت سازمان استاندارد ملی ایران (+)، جامعترین مرجع برای تهیه استانداردهای ملی در تمام حوزهها است. این سایت را نمیتوان به عنوان یکی از سایت های مهندسی عمران در نظر گرفت. با این وجود، دسترسی آسان و کامل به تمام مباحث مرتبط با حوزههای مهندسی عمران در قالب استانداردهای «کمیته ملی استاندارد مهندسی ساختمان، مصالح و فرآوردههای ساختمانی»، سایت سازمان استاندارد ملی ایران را به یکی از منابع اصلی برای دانشجویان و فعالان حوزه عمران تبدیل میکند.
کاربران میتوانند با جستجوی مشخصات استاندارد مورد نظر، آخرین نسخه و نسخههای قبلی آن استاندارد را مشاهده و یا دانلود کنند. به عنوان مثال، در تصویر بالا، استاندارد 2800 جستجو شده است. این استاندارد، به عنوان مرجع اصلی طراحی ساختمانها در برابر زلزله به حساب میآید. در صورت نیاز به آشنایی با نحوه اجرای آزمایشهای بتن، خاک، سنگ، مصالح و دیگر آزمایشهای مهم در پروژههای عمرانی، استفاده از پورتال سایت سازمان استاندارد ملی ایران میتواند بسیار مفید باشد.
سایت دفتر مقررات ملی ساختمان
سایت دفتر مقررات ملی ساختمان (+)، یکی از مهمترین سایت های مهندسی عمران است که تقریبا تمام افراد فعال در حوزههای مرتبط با پروژههای ساختمانی با آن آشنا هستند. مهندسان، پیمانکاران و کارفرمایان میتوانند با مراجعه به این سایت از آخرین قوانین، دستورالعملها، آییننامهها، شیوهنامهها و بخشنامهها مطلع شوند. انتشار نسخههای پیشنویس و نهایی مباحث مقررات ملی ساختمان نیز از طریق سایت دفتر مقررات ملی ساختمان صورت میگیرد. این مباحث به عنوان اصلیترین منابع طراحی و اجرای ساختمانها، از اهمیت بسیار بالایی در آزمون نظام مهندسی ساختمان برخوردار هستند.
مهندسان متقاضی پروانه اشتغال میتوانند از طریق سامانه آزمونهای ورود به حرفه در سایت دفتر مقررات ملی ساختمان، اقدام به ثبت نام در آزمون نظام مهندسی کنند. تمامی مباحث مقررات ملی ساختمان و برخی از نمونه سوالهای آزمونهای سالهای گذشته به همراه کلید سوالات نیز به طور رایگان در این سایت قرار داده شدهاند. برای اطلاع از جزئیات بیشتر، مطالعه مطلب مجله فرادرس با عنوان «آزمون نظام مهندسی | راهنمای ثبت نام، شرایط و ترفندهای قبولی در آزمون نظام مهندسی» را به شما پیشنهاد میکنیم.
مباحث مقررات ملی ساختمان در فرادرس
با توجه به اهمیت بالای مباحث مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجرا سازههای عمرانی، این مباحث به عنوان یکی از منابع اصلی درسهای گرایشهای مهندسی عمران و دیگر رشتههای مرتبط در نظر گرفته میشوند. برای بسیاری از دانشجویان و فارغ التحصیلان، تفسیر بندهای مختلف استانداردهای عمرانی پیچیده و دشوار است. از اینرو، فرادرس، چندین فیلم آموزشی جامع را در زمینه یادگیری دروس تخصصی با توجه به مباحث و استانداردهای موجود تهیه کرده است. برای مشاهده این فیلمها بر روی عنوانهای زیر کلیک کنید:
- فیلمهای مرتبط با مبحث 6 مقررات ملی ساختمان (بارهای وارد بر ساختمان)
- فیلم آموزش مبحث ۶ مقررات ملی ساختمان به همراه تست
- فیلم آموزش بارگذاری سازه (ویژه آزمون نظام مهندسی)
- فیلمهای مطابق با مبحث 9 مقررات ملی ساختمان
- فیلمهای مطابق با مبحث 10 مقررات ملی ساختمان
- فیلم آموزش مبحث ۱۱ مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای صنعتی ساختمان)
- فیلم آموزش مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان (طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها)
- فیلم آموزش مبحث ۱۴ مقررات ملی ساختمان (تاسیسات مکانیکی – به همراه غلطنامه)
از دیگر فیلمهای آموزشی مرتبط با مباحث مقررات ملی ساختمان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
موارد بالا، گوشهای از آموزشهای فرادرس در زمینه مباحث مقررات ملی ساختمان و منابع آزمون نظام مهندسی هستند. به منظور اطلاع از فیلمهای آموزشی بیشتر و عنوانهای جدید به سایت فرادرس مراجعه کنید.
سایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی بودجه
یکی دیگر سایتهای مفید برای مهندسان عمران، سایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی بودجه کشور (+) است. بسیاری از آییننامه و ضوابط، تحت نظارت سازمان مدیریت و برنامه ریزی بودجه تدوین میشوند و توسط سایت این سازمان در اختیار کاربران قرار میگیرند. به عنوان مثال، آیین نامه بتن ایران (آبا)، از مهمترین منابع و استانداردهای ملی در زمینه تکنولوژی بتن و طراحی سازههای بتن آرمه است. آبا با عنوان «نشریه شماره 120» نیز شناخته میشود.

تمام ضوابط، دستورالعملها، آییننامهها، جداول فهرستبها و به طور کلی، نشریههای سازمان مدیریت و برنامه ریزی در بخش ضوابط نظام فنی و اجرایی کشور (+) برای دانلود در اختیار کاربران قرار داده شدهاند. این نشریات کاربردهای فراوانی در فعالیتهای مهم پروژههای عمرانی دارند. به عنوان مثال، فهرستبها، از نشریاتی است که به صورت دورهای توسط سازمان مدیریت و برنامه منتشر میشود و به منظور متره و برآورد مورد استفاده قرار میگیرد.
سایت سازمان عملی و آموزشی فرادرس
سازمان عملی و آموزشی «فرادرس» (Faradars)، از قدیمیترین، بزرگترین و شناختهشدهترین سایتهای آموزش آنلاین در ایران به شمار میرود. فرادرس تا کنون بیش از 2000 عنوان آموزشی در حوزههای عملی، مهارتی و کاربردی تهیه کرده است. این سایت، فعالیت خوبی در زمینه ارائه فیلمهای آموزشی گرایشهای مختلف مهندسی عمران به کمک اساتید مجرب دارد. اغلبهای آموزشهای فرادرس بر روی دروس دانشگاهی، آزمونهای تخصصی و نرم افزارهای کاربردی مهندسی عمران تمرکز میکنند.
از مجموعه فیلمهای آموزشی تهیه شده در زمینه مهندسی عمران و گرایشهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مجموعه فیلمهای آموزش مهندسی عمران
- مجموعه فیلمهای آموزش نرم افزارهای مهندسی عمران
- مجموعه فیلمهای آموزش مهندسی ژئوتکنیک
- مجموعه فیلمهای آموزش تحلیل و طراحی سازهها
- مجموعه فیلمهای آموزش مهندسی زلزله
- مجموعه فیلمهای آموزش مهندسی آب و فاضلاب (آبفا)
- مجموعه فیلمهای آموزش مهندسی شهرسازی
- مجموعه فیلمهای آموزش مهندسی حمل و نقل و ترافیک
- مجموعه فیلمهای آموزش نقشهبرداری و فتوگرامتری
- مجموعه فیلمهای محیط زیست
مجله فرادرس
مجله فرادرس، یکی از جامعترین مجلات آموزش رایگان در وب فارسی است. این مجله، فعالیت جدی خود را از اواخر سال 1396 شمسی شروع کرد. در حال حاضر، مطالب عمومی و تخصصی بسیار زیادی در حوزههای مختلف و به صورت رایگان توسط مجله فرادرس منتشر میشوند. مهندسی عمران، یکی از حوزههای محتوایی این مجله به شمار میرود. مطالب مهندسی عمران مجله فرادرس، اغلب بر روی مباحثی نظیر تکنولوژی بتن، تحلیل سازهها و نرم افزارهای مهندسی عمران تمرکز دارند.
دیگر سایت های مهندسی عمران
مواردی که در بخشهای قبلی به آنها اشاره کردیم، از مهمترین سایت های مهندسی عمران به زبان فارسی هستند. از دیگر سایتهای رسمی مهم برای مهندسان عمران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سایت نظام مهندسی ساختمان (+)
- سایت سازمان نقشهبرداری کشور (+)
- سایت سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور (+)
بهترین سایت های مهندسی عمران انگلیسی زبان
سایتهای انگلیسی زبان، مراجع خوبی برای یادگیری اصول مفاهیم مهندسی عمران و گرایشهای آن هستند. در این بخش، تعدادی از معروفترین سایت های مهندسی عمران انگلیسی زبان را معرفی میکنیم.
سایت Steel Construction، دایرهالمعارف سازههای فولادی
سایت Steel Construction (+)، یکی از بهترین سایت های مهندسی عمران در زمینه آموزش مفاهیم مرتبط با طراحی و اجرای سازههای فولادی است که تحت نظارت «انجمن سازههای فولادی بریتانیا» (British Constructional Steelwork Association) یا به اختصار «BCSA» فعالیت میکند.
ظاهر این سایت، مشابه با سایت معروف ویکیپدیا است. مطالب سایت Steel Construction همواره توسط کارشناسان و مشاوران حرفهای و بر اساس استانداردهای بریتانیا و اتحادیه اروپا بهروزرسانی میشوند.
Steel Construction، تمام مباحث مربوط به طراحی و اجرای سازههای فولادی (با تمرکز بر روی ساختمانهای عمومی) به همراه اصول مدیریت هزینه، ارزیابی چرخه عمر و کنترل ایمنی پروژههای ساختمانی را پوشش میدهد. در انتهای هر مقاله، منابع مورد نیاز برای کسب اطلاعات بیشتر، به صورت فایلهای قابل دانلود یا لینکهای خارجی به دیگر سایت های مهندسی عمران معرفی میشوند. در مجموع، SteelConstruction.info یکی از بهترین سایت های موجود برای یادگیری اصول سازههای فولادی است.
سایت The Constructor، دانشنامه ساختمان
سایت The Constructor (+)، یکی دیگر از شناختهشدهترین سایت های مهندسی عمران است که از سال 2009 میلادی (1388 شمسی)، در زمینه تهیه مطالب آموزشی فعالیت میکند. در حال حاضر، تمرکز اصلی این سایت بر روی مطالب مرتبط با حوزههای تکنولوژی بتن، ساختمانسازی، تحلیل سازهها، ترفندهای اجرای ساختمان و دستورالعملهای عمرانی است. سایت The Constructor در زمینه نقشهکشی، توسعه پایدار و کاربرد هوش مصنوعی در مهندسی عمران نیز به تولید محتوا میپردازد. انجمن این سایت، امکان ساخت نظرسنجی و پرسیدن سوال در مورد مباحث مختلف حوزههای عمرانی را فراهم میکند.
سایت CESDb، پایگاه داده نرم افزارهای مهندسی عمران
یکی از چالشهای مهندسان عمران در گرایشهای مختلف، پیدا کردن نرم افزارهای مناسب با حوزه تخصصی آنها است. «پایگاه داده نرم افزارهای مهندسی عمران» (Civil Engineering Software Database) یا به اختصار «CESDb» را میتوان به عنوان یک راهحل مناسب برای چالش مذکور در نظر گرفت. در سایت CESDb (+)، کاربران با توجه به حوزه انتخابی و سیستم عامل کامپیوتر خود، فهرست بلندی از نرم افزارهای کاربردی را مشاهده میکنند.
پایگاه داده این سایت، اطلاعت نرم افزارهای طراحی به کمک کامیپوتر (CAD) و نرم افزارهای حوزههای مهندسی عمران نظیر زلزله، محیط زیست، ژئوتکنیک، هیدرولیک، سازه (طراحی و تحلیل)، ترابری و آب را پوشش میدهد.
تعداد نرم افزارهای معرفی شده در سایت CESDb به اندازهای زیاد است که در برخی از موارد، سردرگمی کاربران را در انتخاب گزینه مناسب در پی دارد. اگر کاربر هیچ پیش زمینهای از ابزارها و قابلیتهای مورد نیاز خود نداشته باشد، فرآیند تصمیمگیری برای او بسیار دشوار میشود. به همین دلیل، بهترین رویکرد برای کاربران مبتدی، پرس و جو از کارشناسان حوزه تخصصی خود و شروع با نرم افزارهای شناخته شده است.
سایت Quora، مرجع پرسش و پاسخ
با وجود اینکه Quora (+) به عنوان یکی از سایت های مهندسی عمران شناخته نمیشود، این سایت میتواند به تمام سوالهای شما در مورد مباحث موجود در حوزه عمران و حوزههای مرتبط با آن پاسخ دهد. Quora، بزرگترین پلتفرم سوال و جواب آنلاین است که امکان پرسیدن سوالات توسط کاربران، پاسخدهی به سوالات دیگران و رتبهبندی پاسخها را فراهم میکند. رویکرد این سایت در نمایش بهترین پاسخها، باعث محبوبیت آن نزد میلیونها کاربر در سراسر دنیا شده است. بخش مهندسی عمران Quora (+) از فعالترین صفحات اینترنتی مرتبط با رشته مهندسی عمران است که بسیاری دانشجویان، اساتید و علاقهمندان به این رشته در آن حضور دارند.
سایت CEP یا سایت پرتال مهندسی عمران
سایت «پرتال مهندسی عمران» (Civil Engineering Portal) یا سایت CEP (+)، یک مرجع اینترنتی در زمینه آموزش مباحث گرایشهای مختلف مهندسی عمران به دانشجویان است. این سایت با تمرکز بر روی آخرین پیشرفتهای حوزه عمران و نرم افزارهای تخصصی، نکات آکادمیک استخراج شده از کتابها و مجلات معتبر را با علاقهمندان و دانشجویان به اشتراک میگذارد. از بخشهای اصلی سایت CEP میتوان به مهندسی ساختمان، نقشهبرداری، سازههای فولادی، سازههای بتن آرمه، پل، خاک، راه، تحلیل تنش، هیدرولیک، سازههای چوبی، سازههای دریایی و شمع اشاره کرد. به طور کلی، این سایت را میتوان به عنوان یک جزوه آنلاین در نظر گرفت.
سایت ICE یا سایت موسسه مهندسان عمران
«موسسه مهندسان عمران» (Institution of Civil Engineers) یا به اختصار «ICE»، یکی از قدیمیترین نهادهای مستقل در زمینه مهندسی عمران است که مرکز آن در کشور انگلستان قرار دارد. سایت ICE (+)، مطالب مفیدی را راجع به مسیر شغلی دانشجویان و فهرستی از منابع مورد نیاز برای یادگیری مهندسی عمران را در اختیار کاربران قرار میدهد. انجمن آنلاین این سایت، محل مناسبی برای طرح سوالات تخصصی در حوزههای مختلف عمرانی است.
سایت ASCE یا سایت انجمن مهندسان عمران آمریکا
«انجمن مهندسان عمران آمریکا» (American Society of Civil Engineers) یا به اختصار «ASCE»، یکی از شناختهشدهترین و قدیمیترین انجمنهای تخصصی در زمینه حوزههای مختلف مرتبط با مهندسی عمران است که مهندسان بیش از 140 کشور در آن عضویت دارند.
ASCE (+)، به عنوان قدیمیترین انجمن ملی مهندسی در آمریکا و بزرگترین انتشارات مهندسی عمران در دنیا شناخته میشود. بسیاری از استانداردها و دستورالعملهای عمرانی تحت نظارت این انجمن به انتشار میرسند. علاوه بر این، ASCE یکی از فعالترین مجریان برگزاری کنفرانسهای بینالمللی مهندسی عمران به شمار میرود.
استانداردهای ارائه شده توسط ASCE مبنای طراحی سازههای عمرانی در بسیاری از کشورهای دنیا هستند. به عنوان مثال، استاندارد ASCE/SEI 7، اغلب به منظور تعیین حداقل بارهای طراحی ساختمانها و دیگر سازههای عمرانی مورد استفاده قرار میگیرد. محتوای پوشش داده شده در این استاندارد، مشابه مبحث ششم مقررات ملی ساختمان و استاندارد 2800 ایران است.
سایت Daily Civil
سایت Daily Civil (+)، یک پلتفرم یادگیری برای مهندسان عمران و معماری از معروفترین سایت های مهندسی عمران است. ساختمانسازی، بتن، سازه، معماری، راهسازی، نقشهبرداری و راهآهن از مهمترین بخشهای این سایت هستند. اغلب مقالات Daily Civil، مفاهیم کاربردی رشته مهندسی عمران را به زبان ساده، روان، مختصر و مفید توضیح میدهند. در حین جستجو مباحث عمرانی در موتورهای جستجو، به احتمال زیاد با مقالات این سایت رو به رو خواهید شد.
سایت About Civil
About Civil (+)، سایتی مشابه Daily Civil و Constructor است که به ارائه مطالب تخصصی در زمینه ساختمانسازی، مصالح ساختمانی، مکانیک خاک، نقشهبرداری و مهندسی آب میپردازد.
سایت About Civil، جزوات، کتابها و مقالات معتبر را نیز به دانشجویان معرفی میکند. به علاوه، این سایت، بخشی را به آموزش نرم افزار SAP2000 اختصاص داده است.
فهرست تکمیلی سایت های مهندسی عمران
از دیگر سایت های مهندسی عمران مفید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سایت The Civil Engineer: اخبار مهندسی عمران و انجمن مهندسان عمران، سازه و ژئوتکنیک
- سایت New Civil Engineer: مطالب مناسب برای دانش آموزان دبیرستانی علاقهمند به مهندسی عمران
- سایت Civil Digital: راهنمای انتخاب موضوعات مطالعاتی مهندسی عمران با ارائه فایلهای پاوریوینت، کتابهای الکترونیکی، ویدیوها و مستندات آموزشی
- سایت Faadoo Engineers: مرجعی مناسب دانشجویان مهندسی عمران برای پیدا کردن مطالب و کتابهای درسی
سایت های استاندارد مهندسی عمران
یک مهندس خوب باید با استاندارهای اصلی حوزه تخصصی خود آشنا باشد. امروزه، تمام استانداردهای معتبر بینالمللی و ملی دارای سایتهای اختصاصی هستند. کاربران با مراجعه به این سایتها میتوانند از استانداردهای موجود و انتشار ویرایشهای جدید استانداردها مطلع شوند. در ادامه، فهرستی از نهادهای منتشرکننده استانداردهای مهندسی عمران و سایتهای مربوط به آنها را معرفی میکنیم:
- ISO یا سازمان بین المللی استانداردسازی (+): موسسهای متشکل از نمایندگان موسسات استاندارهای ملی
- ANSI موسسه استانداردهای ملی آمریکا (+): استاندارد اصلی آمریکا و مبنای بسیاری از استانداردهای ISO
- AISC یا موسسه سازههای فولادی آمریکا (+): استانداردهای مربوط به طراحی و اجرای سازههای فولادی تحت نظارت ANSI
- ACI یا انجمن بتن آمریکا (+): از پرکاربردترین استانداردهای مرتبط با بتن و سازههای بتن آرمه
- AASHTO انجمن ادارات حمل ونقل و بزرگراههاي ايالتي امريکا (+): شناختهشدهترین استانداردهای مورد استفاده در پروژههای راهسازی
- ASCE یا انجمن مهندسان عمران آمریکا (+): استانداردهای تخصصی حوزههای مختلف مهندسی عمران، معماری و تاسیسات
- ASTM یا انجمن مواد و آزمون آمریکا (+): متداولترین استاندارد مورد استفاده در ایران برای اجرای آزمایشهای مرتبط با پروژههای عمرانی
- BSI یا انجمن استانداردهای بریتانیا (+): استاندادرهای ملی بریتانیا و در بسیاری از موارد، ادغام شده با EN
- استانداردهای اتحادیه اروپا یا EN (+)
استانداردهای مورد استفاده در حوزههای عمرانی به موارد بالا محدود نمیشوند. با مطالعه منابع و مطالب اکثر سایت های مهندسی عمران احتمالا با دیگر استانداردهای موجود آشنا خواهید شد. با این وجود، موارد بالا، درصد بالایی از نیازهای دانشجویان و مهندسان را برطرف میکنند.
مهارت های مورد نیاز برای استفاده از سایت های مهندسی عمران
بهرهمندی از سایت های مهندسی عمران و یافتن سایتهای مناسب بیشتر نیازمند کسب مهارتهایی مختلفی است. روش صحیح جستجو در گوگل و دیگر موتورهای جستجو را میتوان به عنوان اولین و مهمترین مهارت مورد نیاز برای استفاده کامل از سایت های مهندسی عمران در نظر گرفت. این مهارت، امکان یافتن مباحث مورد نظر را با سرعت و دقت بیشتر فراهم میکند.
مهارت دیگری که شاید یادگیری و تسلط بر روی آن کمی دشوار به نظر برسد، آشنایی با زبان انگلیسی است. منابع و سایت های مهندسی عمران به زبان انگلیسی، اکثر مباحث تئوری و عملی حوزههای مختلف مهندسی عمران پوشش میدهند. منابع و سایت های فارسی زبان نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند که در بخشهای قبلی به معرفی آنها پرداختیم. با این وجود، استفاده از سایت های انگلیسی زبان، منابع بسیار گسترده و متنوعی را در اختیار شما قرار خواهند داد. علاوه بر این، مطالب اکثر استانداردها، منابع و سایتهای فارسی، ترجمه و ویرایش منابع انگلیسی هستند.
به طور کلی، تسلط بر زبان انگلیسی، مسیر شما برای بهرهمندی کامل از سایت های مهندسی عمران را هموار میکند. یادگیری زبان تخصصی رشته تحصیلیتان و تمرکز بر روی مهارتهای خواندن (Reading) و درک مطلب میتواند گزینه مناسبی برای شروع باشد. فرادرس، چندین فیلم آموزش زبان انگلیسی عمومی و تخصصی تهیه کرده است. برای مشاهده این فیلمها، بر روی عنوان آنها کلیک کنید:
باسلام از زحمات شما در نشر علم فناوری… دست مریزاد!