فرادرسوجه مجهول در زبان فرانسه – توضیح گرامر به زبان ساده + مثال و تمرین
در این مطلب از «مجله فرادرس» قصد داریم وجه مجهول در زبان فرانسه را به شما معرفی کنیم. وجه مجهول در زبان فرانسه، فعل مجهول و یا به بیان دیگر حالت مجهول، ساختاری گرامری است که برای بیان عملی به کار می‌رود که فاعل آن مشخص نیست. این حالت با استفاده از فعل کمکی بودن در زبان فرانسه و اسم مفعول در زبان فرانسه ساخته میشود. این ساختار برای جمله‌هایی که فاعل آن مشخص نیست یا نبودن آن اهمیتی ندارد، به کار می‌رود. به همین خاطر ما به کمک مثال‌های مختلف از وجه مجهول و مقایسه با حالت معلوم، نحوه ساخت و تمرین این گرامر را به شما آموزش خواهیم داد.
وجه مجهول در فرانسه چیست ؟
در حالت معلوم زبان فرانسه، «فاعل» فعل را انجام می‌دهد. برای مثال جمله زیر را در نظر بگیرید.
Les députés votent la loi.
نمایندگان مجلس قانون را تصویب می‌کنند.
(در این جمله «نمایندگان مجلس» فاعل است و جمله معلوم است.)
اما در وجه مجهول در زبان فرانسه، فعل، بر فاعل واقع میشود. برای مثال جمله زیر را در نظر بگیرید.
La loi est votée par les députés.
قانون به همت نمایندگان مجلس تصویب شده است.
(در این جمله فعل «تصویب شدن» بر فاعل جمله واقع شده است.)
حال برای درک بهتر به مثال‌های زیر توجه کنید.
Le chien détruit les chaussures.
سگ کفش‌ها را خراب می‌کند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Les chaussures sont détruites par le chien.
کفش‌ها به دست سگ خراب می‌شوند.
(جمله در حالت مجهول است.)
Les élèves lisent le livre.
دانش آموزان کتاب را می‌خوانند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Le livre est lu par les élèves.
کتاب به مدد دانش‌آموزان خوانده میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
Le facteur apporte le courrier.
پستچی محموله پستی را می‌آورد.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Le courrier est apporté par le facteur.
محموله پستی به دست پستچی آورده میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
Les enfants mangent les bonbons.
بچه‌ها آب نبات‌ها را می‌خورند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Les bonbons sont mangés par les enfants.
آب‌نبات‌ها به دست بچه‌ها خورده می‌شوند.
(جمله در حالت مجهول است.)
Le boulanger cuit le pain.
نانوا نان را می‌پزد.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Le pain est cuit par le boulanger.
نان به دست نانوا پخته میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
Les fleurs parfument la pièce.
گل‌ها اتاق را معطر می‌کنند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
La pièce est parfumée par les fleurs.
اتاق به خاطر گل‌ها معطر میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
Le professeur explique la leçon.
استاد درس را توضیح می‌دهد.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
La leçon est expliquée par le professeur.
درس از طریق استاد توضیح داده میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
Les enfants rangent leurs jouets.
بچه ها اسباب‌بازی‌هایشان را مرتب می‌کنند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Les jouets sont rangés par les enfants.
اسباب‌بازی‌ها به دست بچه‌ها مرتب می‌شوند.
(جمله در حالت مجهول است.)
Le médecin examine le patient.
پزشک بیمار را معاینه می‌کند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Le patient est examiné par le médecin.
بیمار به دست پزشک معاینه میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
Mes parents préparent le dîner.
والدینم شام را آماده می‌کنند.
(جمله در حالت معلوم است.)
***
Le dîner est préparé par mes parents.
شام به دست والدینم آماده میشود.
(جمله در حالت مجهول است.)
گرامر وجه مجهول
ساختار صرف فعل در فرانسه وجه مجهول به قرار زیر است.
l’auxiliaire être + participe passé
یعنی اینکه فعل «être» به معنی بودن به عنوان فعل کمکی و اسم مفعول در زبان فرانسه در کنار هم، فعل مجهول را می‌سازند. اما حواستان باشد که فعل مجهول را با زمان حال کامل در زبان فرانسه اشتباه نگیرید.
در وجه مجهول، اسم مفعول با جنس و شمارِ فاعلی که فعل به آن اشاره دارد، مطابقت می‌کند. در واقع تبدیل جمله از حالت معلوم به مجهول شرایط زیر را دارد.
- فعل ضمیر مفعولی مستقیم یا COD داشته باشد.
- فاعل حذف میشود یا بعد از «par» آورده میشود.
برای درک بهتر نمونه‌های زیر را در نظر بگیرید.
La voiture renverse un homme.
خودرو مردی را زیر گرفت.
***
Un homme est renversé par une voiture.
مرد با خودرویی زیر گرفته شده است.
Les passants appellent l’ambulance.
رهگذران با آمبولانس تماس گرفتند.
***
L’ambulance est appelée par les passants.
به آمبولانس از طریق رهگذران خبر داده شد.
La police recueille les témoignages.
پلیس شواهد را جمع کرد.
***
Les témoignages sont recueillis par la police.
شواهد از طریق پلیس جمع‌آوری شد.
نکته: فعل «avoir» به معنی داشتن، فقط در شکل معلوم استفاده میشود. برای مثال می‌گوییم: «Paul a un livre» یعنی «پل» کتابی دارد، اما نمی‌توانیم آن را مجهول کنیم و بگوییم: «Un livre est eu par Paul».
زمان‌ها در حالت مجهول
فعل‌ها در حالت مجهول زبان فرانسه در همه زمان‌ها صرف می‌شوند. در اصل فعل کمکی بودن، در هر زمانی صرف میشود و ما از طریق آن می‌توانیم زمان جمله را دریابیم.
برای درک این موضوع در جدول زیر زمان‌های مختلف را در یک جمله ساده صرف کرده‌ایم.
| صرف فعل در حالت مجهول | |
| حالت مجهول | زمان‌ها |
| La loi est votée. | زمان حال در زبان فرانسه |
| La loi sera votée. | زمان آینده ساده |
| La loi va être votée. | زمان آینده نزدیک در زبان فرانسه |
| La loi aura été votée. | زمان آینده مقدم |
| La loi fut votée. | زمان گذشته ساده در زبان فرانسه |
| La loi a été votée. | زمان حال کامل |
|
La loi serait votée. La loi aurait été votée. | شرطی در زبان فرانسه |
در جمله‌های زیر کاربرد مثال‌هایی از زمان‌های مختلف در حالت مجهول در زبان فرانسه را مشاهده می‌کنید.
Le livre est lu par moi.
کتاب به دست من خوانده شد.
(فعل در زمان حال ساده است.)
Les enfants seront invités à la fête.
بچه‌ها به جشن دعوت خواهند شد.
(فعل جمله در زمان آینده ساده است.)
Les travaux ont été terminés hier.
کارها دیروز تمام شده است.
(فعل جمله در زمان حال کامل است.)
de یا par ؟
ما از حرف اضافه de در زبان فرانسه گاهی به‌جای حرف اضافه par استفاده می‌کنیم. بعد از فعل‌هایی که در ادامه برای شما فهرست کرده‌ایم، از «de» استفاده می‌کنیم.
- aimer
- estimer
- apprécier
- détester
- connaître
- savoir
- oublier
- précéder
- suivre
- accompagner
- entourer
مثال‌هایی از کاربرد «de» در جملات مجهول را در ادامه مشاهده می‌کنید.
Cette femme est aimée de tous.
این زن محبوب همگان شده است.
Cette histoire est connue de tous.
این داستان برای همه شناخته شده است.
مکالمه پیرامون وجه مجهول در زبان فرانسه
برای یادگیری بهتر قواعد دستوری زبان فرانسه باید بیاموزید گرامری که یاد می‌گیرید را چطور استفاده کنید. به همین دلیل در ادامه مطلب مکالمه‌ای برای شما فراهم کرده‌ایم تا با وجه مجهول در زبان فرانسه آشنا بشوید. تلفظ و ترجمه مکالمه نیز همراه آن ارائه شده است.
به مکالمه بین «لوئیز» و «متیو» توجه کنید.
Louise : Comment ça tu ne vas pas aller manifester samedi ?
Mathieu : Non, ma décision est prise, je n’irai pas !
Louise : Explique-toi !
Mathieu : La loi va certainement être votée. C’est fini.
Louise : Mais pas du tout ! L’année dernière, grâce aux manifs, une commission a été créée, une enquête a été menée et finalement la loi n’est pas passée.
Mathieu : Oui, mais cette fois, elle sera votée. Bon, écoute, qu’est-ce que ça changera si je manifeste samedi ?
Louise : Eh bien, je te le dis ! Le gouvernement renoncera… C’est certain. Quoi ? Que se passe-t-il ? Si on n’avait rien fait l’année dernière, la loi serait passée. Tu es d’accord ?
Mathieu : Oui, c’est vrai.
Louise : Si je ne faisais rien, là maintenant, tu penserais quoi ?
Mathieu : Que tu as changé…
Louise : Et ça te ferait plaisir ?
Mathieu : Ben non
Louise : Et moi ? Tu crois que ça me ferait plaisir de penser que tu serais devenu défaitiste ? Tu crois que ça me ferait plaisir ?
Mathieu : Ben non.
Louise : Alors tu participeras ?
Mathieu : Seulement s’il fait beau !
Louise : Ça tombe bien, la météo annonce un grand soleil.
لوئیز: چطور شد که قرار نیست شنبه تظاهرات بروی؟
متیو: نه، تصمیم من گرفته شده است، نمی‌روم.
لوئیز: خودت توضیح بده.
متیو: قانون قطعا تصویب خواهد شد. تمام شد.
لوئیز: نه اصلا! سال گذشته به برکت تظاهرات‌ها کمیسیونی ایجاد شد، تحقیق و تفحص صورت گرفت و بالاخره قانون تصویب نشد.
متیو: بله، اما این بار تصویب میشود. خب، گوش کن، اگه شنبه به اعتراضات بپیوندم، چه چیزی عوض میشود؟
لوئیز: خب بهت می‌گویم. دولت تسلیم خواهد شد... مطمئناً. چطور؟ چه اتفاق می‌افتد؟ اگر پارسال هیچ کاری نمی‌کردیم، قانون تصویب می‌شد. موافقی؟
متیو: بله، درست است.
لوئیز: اگر من حالا هیچ کاری نمی‌کردم، چه فکری می‌کردی؟
متیو: اینکه تغییر کردی...
لوئیز: و آیا این تو را خوشحال می‌کند؟
متیو: خب نه.
لوئیز: و من چطور؟ فکر می‌کنی خوشحال می‌شوم که فکر کنم شکست خورده‌ای؟ به نظرت این باعث خوشحالی من میشود؟
متیو: خب نه.
لوئیز: پس شرکت می‌کنی؟
متیو: فقط اگر هوا خوب باشد.
لوئیز: خوب است، آب‌وهوا خورشید درخشانی را پیش‌بینی کرده است.
سوالات رایج درباره وجه مجهول در فرانسه
برای درک بهتر وجه مجهول در فرانسه در ادامه مطلب به تعدادی از پرسش‌های رایج در این زمینه پاسخ داده‌ایم.
کاربرد وجه مجهول در زبان فرانسه چیست؟
«وجه مجهول» (Voix Passive) برای برجسته کردن عمل، استفاده میشود. عامل عمل یا فاعل به هر دلیلی نیازی نیست ذکر شود یا اصلاً مشخص نیست. اما در مقابل و در وجه معلوم (Voix Active) به دلیل برجسته بودن فاعل، از آن استفاده میشود. فاعل عمل را انجام می‌دهد و در جمله ذکر میشود.
ترجمه وجه مجهول در زبان فرانسه چگونه است؟
هنگام ترجمه وجه مجهول به زبان فارسی، معمولاً از مصدر فعلی «شدن» با فعل مجهول استفاده میشود. برخی موارد، فاعل نیز ممکن است ذکر شود. در ترجمه وجه مجهول، بسته به متن و مفهوم جمله، ممکن است واژه‌ها و ساختارها متفاوت باشند و باید جمله را به گونه‌ای ترجمه کرد که معنی درست و قابل درک را منتقل کند.
اما بهتر است از واژه «توسط» به جای «par» در ترجمه فارسی استفاده نکنیم. اهالی فن ترجمه می‌گویند استفاده از واژه «توسط» گرته‌برداری است و بهتر است جمله را به شکل دیگری بنویسیم؛ چراکه شکل‌هایی را به جمله‌بندی فارسی اضافه می‌کند که اصالت ندارد، کارآمد نیست و معنا را شفاف منتقل نمی‌کند. می‌توانیم به‌جای این واژه و بسته به بافت جمله از واژگانی مانند به دستِ، به همتِ، از طریقِ و... استفاده کنیم.
تمرین وجه مجهول در فرانسه
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «وجه مجهول در زبان فرانسه»، می‌توانید از آزمونی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این آزمون شامل ۵ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسش‌ها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، می‌توانید نمره عملکردتان را مشاهده کنید و جواب‌های درست و نادرست را نیز ببینید.
تمرین اول
گزینه درست را انتخاب کنید.
1. Julie a lancé le pion. / Le pion ______par Julie.
a été lancé
été lancé
2. Solène décrochera le téléphone. / Le téléphone _____par Solène.
sera décroché
sera décrochée
3. Le chat avait mangé toute la gamelle. / Toute la gamelle______ par le chat.
avait été mangée
été mangée
4. Le gendarme donna une amende au jeune écervelé. / Une amende _____par le gendarme au jeune écervelé.
fut donné
fut donnée
5. Ma mère posait le papier peint dans la cuisine. / Le papier peint_____ dans la cuisine par ma mère.
était posé
était posée
تمرین دوم
جمله‌های زیر را در حالت مجهول بازنویسی کنید.
Q1: Les enfants ramassent les fruits. / Les fruits______ par les enfants.
Réponse: Les enfants ramassent les fruits. / Les fruits sont ramassés par les enfants.
Q2: Le professeur corrige les examens. / Les examens______ par le professeur.
Réponse: Le professeur corrige les examens. / Les examens sont corrigés par le professeur.
Q3: Les étudiants lisent les livres. / Les livres ______par les étudiants.
Réponse: Les étudiants lisent les livres. / Les livres sont lus par les étudiants.
Q4: Les chiens poursuivent le chat. / Le chat ______par les chiens.
Réponse: Les chiens poursuivent le chat. / Le chat est poursuivi par les chiens.
Q5: La maman prépare le dîner. / Le dîner______ par la maman.
Réponse: La maman prépare le dîner. / Le dîner est préparé par la maman.
Q6: Les enfants construisent la tour. / La tour ______par les enfants.
Réponse: Les enfants construisent la tour. / La tour est construite par les enfants.
Q7: Les élèves nettoient la salle de classe. / La salle de classe ______par les élèves.
Réponse: Les élèves nettoient la salle de classe. / La salle de classe est nettoyée par les élèves.
Q8: Le boulanger cuit le pain. / Le pain ______par le boulanger.
Réponse: Le boulanger cuit le pain. / Le pain est cuit par le boulanger.
Q9: Les parents accompagnent l'enfant à l'école. / L'enfant ______par les parents à l'école.
Réponse: Les parents accompagnent l'enfant à l'école. / L'enfant est accompagné par les parents à l'école.
Q10: La professeure explique les leçons. / Les leçons ______par la professeure.
Réponse: La professeure explique les leçons. / Les leçons sont expliquées par la professeure.
Q11: Les étudiants posent des questions. / Des questions______ par les étudiants.
Réponse: Les étudiants posent des questions. / Des questions sont posées par les étudiants.
Q12: Le professeur enseigne les mathématiques. / Les mathématiques______ par le professeur.
Réponse: Le professeur enseigne les mathématiques. / Les mathématiques sont enseignées par le professeur.
Q13: Les parents préparent le repas. / Le repas ______par les parents.
Réponse: Les parents préparent le repas. / Le repas est préparé par les parents.
Q14: Les élèves écrivent les devoirs. / Les devoirs______ par les élèves.
Réponse: Les élèves écrivent les devoirs. / Les devoirs sont écrits par les élèves.
Q15: Le facteur livre les lettres. / Les lettres_____ par le facteur.
Réponse: Le facteur livre les lettres. / Les lettres sont livrées par le facteur.
Q16: Le chef cuisine le dîner. / Le dîner______ par le chef.
Réponse: Le chef cuisine le dîner. / Le dîner est cuisiné par le chef.
Q17: Les étudiants regardent la télévision. / La télévision ______par les étudiants.
Réponse: Les étudiants regardent la télévision. / La télévision est regardée par les étudiants.
Q18: Les médecins soignent les patients. / Les patients ______par les médecins.
Réponse: Les médecins soignent les patients. / Les patients sont soignés par les médecins.
Q19: Le jardinier arrose les plantes. / Les plantes ______par le jardinier.
Réponse: Le jardinier arrose les plantes. / Les plantes sont arrosées par le jardinier.
Q20: Les employés nettoient le bureau. / Le bureau ______par les employés.
Réponse: Les employés nettoient le bureau. / Le bureau est nettoyé par les employés.
جمع‌بندی وجه مجهول در زبان فرانسه
در انتهای این مطلب از «مجله فرادرس» قصد داریم نکات مهم مطلب را برای جمع‌بندی در ادامه فهرست کنیم.
- وجه مجهول در زبان فرانسه، ساختاری دستوری است که برای بیان عملی به کار می‌رود که فاعل آن مشخص نیست یا اهمیتی ندارد.
- وجه مجهول از صرف فعل کمکی «بودن» و اسم مفعول در زبان فرانسه ساخته میشود.
- برای تبدیل جمله معلوم به مجهول، فعل باید ضمیر مفعولی مستقیم یا COD داشته باشد و فاعل حذف شود یا بعد از «par» آورده شود.
- فعل کمکی بودن در جمله مجهول است که در هر زمانی صرف میشود و ما از طریق آن می‌توانیم زمان جمله را بفهمیم.
- در جملات مجهول حرف اضافه de در زبان فرانسه گاهی به‌جای حرف اضافه par استفاده میشود.
- در ترجمه جمله‌های مجهول به زبان فارسی، معمولاً از مصدر فعلی «شدن» با فعل مجهول استفاده میشود.
- بهتر است از واژه «توسط» در ترجمه واژه «par» استفاده نکنیم.
