فرادرسROI چیست؟ — نرخ بازگشت سرمایه به زبان ساده + فرمول
محاسبه و ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی امری بسیار مهم است، چراکه این شاخص، عملکرد کسب و کار در کمپین‌های بازاریابی آنلاین و آفلاین را می‌سنجد و می‌تواند در میزان هزینه کمپینها، استراتژی آن‌ها و موضوعات دیگر تأثیر بزرگی داشته باشد. محاسبه نرخ بازگشت سرمایه با یک فرمول ساده انجام میشود. در این مطلب، بررسی می‌کنیم که نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست، محاسبه آن چه اهمیت و مزایایی دارد و چطور انجام میشود. همچنین ترفندهایی برای بهبود نرخ بازگشت سرمایه را می‌آموزیم.
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست ؟
«نرخ بازگشت سرمایه» (Return on Investment | ROI) شاخصی است که میزان سوددهی یک سرمایهگذاری را نشان میدهد. سرمایه‌گذاران از این معیار برای ارزیابی سرمایه‌گذاری‌های خود و عملکرد آن در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های دیگر بهره میگیرند. این شاخص در واقع سود به دست آمده از یک سرمایهگذاری را نسبت به هزینه سرمایهگذاری شده می‌سنجد. هرچه این نسبت بزرگ‌تر باشد، سود به دست آمده بیشتر است. نرخ بازگشت سرمایه در صنایع و حوزه‌های کاری مختلفی کاربرد دارد. ازجمله این حوزه‌های تخصصی می‌توان بازاریابی و کمپین‌های تبلیغاتی را نام برد.
با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی می‌توان متوجه شد که تکنیک‌های به کار گرفته شده چقدر در رشد کسب و کار و موفقیت کمپین‌های تبلیغاتی تأثیر داشته‌اند و باید به کدام بخش‌ها بودجه بیشتر یا کمتری اختصاص داد.
چرا محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI در بازاریابی مهم است؟
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به افراد و کسب و کارها کمک میکند که متوجه شوند در آیند باید در کدام بخش از کار خود سرمایهگذاری بیشتری داشته باشند و به چه فعالیتهایی بودجه بیشتری اختصاص بدهند. مارکترها برای توجیه هزینهها، توزیع بودجه بازاریابی، ارزیابی میزان تأثیرگذاری کمپینها و تحلیل فعالیتهای رقیبان از محاسبه ROI بهره میگیرند.
توجیه هزینهها
مدیران اجرایی شرکت‌ها برای تخصیص منابع و بودجه به تیم‌ها یا کمپین‌های بازاریابی شرکت، باید هزینه‌های جاری و کنونی شرکت را توجه کنند و مارکترها برای توجیه هزینهها، نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در کمپین‌های بازاریابی را محاسبه میکنند.
توزیع بودجه بازاریابی
دانستن چگونگی توزیع مناسب بودجه امری ضروری است، و برای انجام این کار، محاسبه درآمد حاصل شده از کمپینها و کانال‌های مختلف می‌تواند کمک‌کننده و سودمند باشد.
برای مثال، اگر کمپین‌های تبلیغات پولی شما در شبکه‌های اجتماعی، تعداد زیادی «مخاطب راغب یا لید» (Lead) برای کسب و کار شما ایجاد میکنند، احتمالاً باید بودجه بیشتری را به تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی اختصاص بدهید. البته این موضوع به این معنا نیست که اگر برنامه‌ای عملکرد مطلوبی ندارد نباید هیچ بودجه‌ای به آن اختصاص داد. برنامه‌های مختلف، شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIs) متفاوتی دارند و هر استراتژی بازاریابی با استراتژی‌های دیگر متفاوت است و هنگام توزیع بودجه باید این موضوع را نیز در نظر گرفت.
ارزیابی میزان اثرگذاری کمپینها
محاسبه و ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه، مبنایی برای ارزیابی موفقیت کمپینها ایجاد میکند که می‌توان برای ارزیابی تمام کمپین‌های بازاریابی و هزینه‌های آینده از آن به عنوان یک معیار بهره گرفت. تحلیل نتایج کمپینها بر اساس ROI معیاری برای ارزیابی موفقیت کمپینها ایجاد میکند که می‌توان آن را بر اساس تلاش‌های هر تیم، تنظیم کرد. همچنین می‌توان از این داده‌ها برای پیش‌بینی میزان رشد درآمد در کمپین‌های آینده استفاده کرد.
تحلیل فعالیتهای رقیبان
بخش مهمی از بازاریابی شامل تحلیل فعالیتهای رقیبان میشود. این تحلیل می‌تواند برای شناسایی محتوای تولید شده توسط رقیبان، کانال‌های مورد استفاده آن‌ها، تعداد مشتریانشان و پیش‌بینی فعالیت‌ها و برنامه‌های آینده آن‌ها انجام شود. ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه یا ROI بازاریابیِ رقیبان به منظور سنجش عملکرد آن‌ها در حوزه تخصصی کسب و کار انجام میشود.
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چطور محاسبه میشود؟
نرخ بازگشت سرمایه با فرمولی بسیار ساده محاسبه میشود. این فرمول را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.
برای محاسبه درصد نرخ بازگشت سرمایه، عدد حاصل از فرمول بالا در ۱۰۰ ضرب میشود.
همچنین می‌توان نرخ بازگشت سرمایه یا ROI را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کرد.
محاسبه نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی
به طور معمول، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه برای شناسایی ارتباط بین تلاش‌های کسب و کار در بازاریابی و میزان درآمد حاصل شده انجام میشود. روش‌های متفاوتی برای محاسبه ROI در بازاریابی وجود دارد، اما فرمول اصلی محاسبه آن بسیار ساده و به شکل زیر است.
این فرمول بسیار ساده است، اما گاهی اوقات مارکترها در شناسایی سرمایه یا هزینه بازاریابی و محاسبه سود حاصل از بازاریابی با چالش‌هایی مواجه می‌شوند. برای محاسبه دقیق‌تر نرخ بازگشت سرمایه یا ROI در بازاریابی می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد.
بخش‌های این فرمول به شکل فهرست زیر تعریف می‌شوند.
- تعداد مخاطبان راغب (Leads): این بخش، تعداد کاربرانی را نشان میدهد که به مخاطب شما تبدیل شده‌اند و به کسب و کار شما علاقه نشان داده‌اند.
- نرخ تبدیل مخاطب راغب به مشتری (Lead to Customer Rate): نرخ تبدیل مخاطب به مشتری در واقع تعداد مخاطبان راغبی است که در نهایت از شما خرید کرده‌اند. برای مثال اگر ۲۰ نفر از ۱۰۰ نفر مخاطب شما در نهایت محصولات یا خدمات شما را خریده‌اند، نرخ تبدیل شما ۲۰ درصد یا ۰/۲ است.
- میانگین قیمت فروش (Average Sales Price): این عدد، میانگین قیمت فروش محصولات یا خدمات شما را نشان میدهد. محاسبه این میانگین به شما این امکان را میدهد که قیمت فروش و تخفیف‌ها را همزمان در محاسبه خود نظر بگیرید.
- هزینه بازاریابی (Cost of Marketing): هرینه بازاریابی جمع تمام مبالغی است که برای راه‌اندازی و اجرای کمپین بازاریابی خود هزینه کرده‌اید. این هزینه شامل هزینه تبلیغات، خرید نر‌م‌افزارهای مورد نیاز و حقوق و دستمزد افرادی است که در اجرای کمپین مشارکت کرده‌اند.
باید توجه داشته باشید که ارزیابی و محاسبه ROI در بعضی از انواع بازاریابی کمی پیچیده است. برای مثال تعداد مخاطبان و نرخ تبدیل در روش‌های بازاریابی قدیمی‌تر و غیرآنلاین مانند استفاده از رسانه‌های چاپی یا بیلبوردها، بر پایه حدس و گمان ارزیابی میشود اما در روش‌های بازاریابی آنلاین مانند ایمیل مارکتینگ، تبلیغات کلیکی یا شکل‌های دیگر بازاریابی دیجیتال، محاسبه این شاخص‌ها ساده‌تر است.
برای محاسبه ROI کسب و کار خود در یک بازه زمانی مشخص می‌توانید از ماشین حساب ROI که لینک آن در ادامه آمده است استفاده کنید.
- لینک ماشین حساب ROI: «+»
مثال محاسبه نرخ بازگشت سرمایه
فرض کنید که شما ۱۰۰۰ مخاطب راغب دارید و ۵۰ درصد از این مخاطبان به مشتری شما تبدیل می‌شوند. این مشتریان به صورت میانگین ۲۰۰ تومان از کسب و کار شما خرید میکنند و شما در مجموع ۴ هزار تومان برای بازاریابی این مخاطبان راغب هزینه کرده‌اید. اگر این هزینهها را در فرمول ROI قرار بدهید، با این معادله مواجه می‌شوید:
