رسم بیضی — آموزش تصویری و گام به گام هفت روش — به زبان ساده

رسم بیضی با استفاده از ابزارهایی نظیر مداد، خط‌کش، نخ، پرگار، نقاله یا گونیا انجام می‌گیرد. ابزار مورد استفاده برای این کار، به روش انتخابی و دقت مورد نظر وابسته است. علاوه بر ابزارهای دستی، امکان ترسیم بیضی با استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری نیز وجود دارد. در این آموزش، انواع روش‌های رسم بیضی نظیر نوار کاغذی، نخ، دایره‌های هم‌مرکز، نقطه کانونی (کمان‌های متقاطع)، مستطیل، معادله و نرم افزار را به صورت تصویری و گام به گام توضیح می‌دهیم.

بیضی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

پیش از شروع یادگیری روش‌های رسم بیضی، باید با تعریف این شکل هندسی و خواص آن آشنا شوید. آشنایی با این موارد، روند رسم بیضی را ساده‌تر و قابل فهم‌تر می‌کند.

فیلم آموزش هندسه پایه دهم – هندسه 1 در فرادرس

کلیک کنید

بیضی، شکلی است که از یک منحنی بسته تشکیل می‌شود. تصویر زیر، نمونه‌ای از یک بیضی را نمایش می‌دهد.

از مهم‌ترین ویژگی‌های بیضی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمام بیضی‌ها، دارای دو نقطه کانونی هستند. محل قرارگیری کانون‌های بیضی، ثابت است.
• جمع فاصله هر نقطه از بیضی تا نقاط کانونی، همواره یک عدد ثابت است.
• هر بیضی دارای یک محور اصلی و یک محور فرعی است.
• محورهای اصلی و فرعی بیضی، بر یکدیگر عمود می‌شوند و همدیگر را در مرکز بیضی قطع می‌کنند.
• به محل برخورد محورهای اصلی و فرعی با محیط بیضی، گوشه می‌گویند.

شکل بیضی، از اهمیت بالایی در معماری، مخصوصا معماری ایرانی، برخوردار است. یادگیری نحوه رسم این شکل، علاوه بر جنبه‌های آموزشی آن برای دانش‌آموزان، کاربرد حرفه‌ای، مهندسی و هنری نیز دارد.

بیضی چگونه رسم می شود ؟

روش‌های متعددی برای رسم بیضی وجود دارند. برخی از این روش‌ها عبارت هستند از:

فیلم آموزش هندسه 3 – پایه دوازدهم رشته ریاضی و فیزیک در فرادرس

کلیک کنید

• رسم بیضی با خط‌کش کاغذی
• رسم بیضی با نخ
• رسم بیضی با دو دایره هم مرکز
• رسم بیضی با نقاط کانونی یا کمان‌های متقاطع
• رسم بیضی با مستطیل

در ادامه، به آموزش هر یک از روش‌های بالا می‌پردازیم. در هر روش، فرض می‌کنیم که اندازه محورهای اصلی و فرعی بیضی مورد نظر را می‌دانیم.

روش اول: رسم بیضی با خط‌کش کاغذی

یکی از ساده‌ترین روش‌های رسم بیضی، استفاده از یک تکه کاغذ یا نوار کاغذی است. از ابزارهای دیگر مورد نیاز در این روش می‌توان به خط‌کش و مداد اشاره کرد.

مرحله اول: رسم محورهای بیضی

در اولین مرحله از رسم بیضی، باید راستای محورهای اصلی و فرعی را مشخص کنیم. به این منظور، یک خط افقی را می‌کشیم. در اینجا، محور اصلی یا قطر بزرگ را بر روی راستای افقی در نظر می‌گیریم.

با استفاده از خط‌کش، ابتدا و انتها (گوشه‌ها) و مرکز محور اصلی را بر اساس اندازه مورد نظر مشخص می‌کنیم. سپس، این نقاط را علامت می‌زنیم.

راستای محور فرعی را عمود بر مرکز محور اصلی می‌کشیم. سپس، گوشه‌های آن را با استفاده از خط‌کش علامت می‌زنیم.

به منظور رسم محور فرعی عمود بر محور اصلی، می‌توانیم از لبه خط‌کش یا ابزارهای مخصوص این کار، مانند نقاله و گونیا استفاده کنیم.

در انتها، گوشه‌های محور فرعی را نیز علامت می‌زنیم. با این کار، محدود اولیه ترسیم بیضی، مشخص می‌شود.

مرحله دوم: تهیه نوار کاغذی

یک نوار کاغذی به اندازه مناسب (کمی بزرگ‌تر از شعاع بزرگ) تهیه می‌کنیم. لبه نوار را روی راستای محور اصلی قرار می‌دهیم. بر روی کاغذ، محل گوشه را با کلمه «محیط» و مرکز بیضی را با کلمه «اصلی» مشخص می‌کنیم.

نوار کاغذ را ۹۰ درجه می‌چرخانیم. محل علامت‌گذاری شده با عنوان «محیط» را با مرکز بیضی مطابقت می‌دهیم. سپس، محل گوشه محور فرعی را با عنوان «فرعی» بر روی کاغذ مشخص می‌کنیم.

مرحله سوم: رسم نقاط تشکیل دهنده محیط

در این مرحله، نوار کاغذی را به گونه‌ای تنظیم می‌کنیم که علامت «اصلی» بر روی محور فرعی قرار گرفته و علامت «فرعی» بر روی محور اصلی قرار بگیرید. سپس، در کنار علامت «محیط»، یک نقطه می‌گذاریم.

نوار کاغذی را دوران می‌دهیم. با انجام تنظیمات مرحله قبل، بار دیگر، کنار علامت «محیط» را با یک نقطه مشخص می‌کنیم. این کار را چندین بار دیگر انجام می‌دهیم.

با تکرار این کار، مجموعه‌ای از نقاط در اطراف مرکز بیضی مورد نظر ایجاد می‌شود. اکنون، نوار کاغذی را از روی محورها بر می‌داریم.

مرحله چهارم: اتصال نقاط به یکدیگر

با اتصال نقاط مشخص شده در مرحله قبلی، یک منحنی بسته به وجود می‌آید.

منحنی نهایی، یک بیضی با محورهای اصلی و فرعی مورد نظر ما است. هر چه تعداد نقاط مشخص شده در مرحله قبل بیشتر باشد، دقت ترسیم بیضی نیز افزایش می‌یابد.

در صورت تمایل به یادگیری در مورد نحوه محاسبه اندازه محیط و مساحت بیضی، مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می‌کنم:

• فرمول محیط بیضی چیست؟ — معرفی ۹ فرمول پرکاربرد
• محاسبه آنلاین محیط بیضی — معرفی بهترین سایت‌ها
• فرمول مساحت بیضی — به زبان ساده + حل تمرین و مثال
• محاسبه آنلاین مساحت بیضی — معرفی بهترین سایت‌ها

روش دوم: رسم بیضی با نخ

یکی دیگر از روش‌های متداول، ساده و سریع رسم بیضی، استفاده از نخ و میخ یا پونز است. در این روش، به دو عدد میخ یا پونز، مقداری نخ، خط‌کش و مداد نیاز داریم.