کاریزما چیست و افراد کاریزماتیک چه ویژگی هایی دارند؟ – آنچه باید بدانید
شاید بعد از شنیدن کلمه کاریزما به یاد رهبران و مدیران بزرگ یا سیاستمداران پر نفوذی بیفتید که در دفتر خود مذاکرات بزرگی انجام داده یا پشت تریبون، جریانهای اجتماعی را شکل میدهند. کاریزما بهمعنای قدرت ذاتی افراد برای تأثیرگذاری بر دیگران و جذب اطرافیان است. در نتیجه بهشما کمک میکند تا دوستداشتنی، تأثیرگذار، مهربان و صادق بهنظر برسید. افراد کاریزماتیک از هوش هیجانی بالایی برخوردار بوده و با استفاده از فن بیان قوی خود، به خوبی میدانند که چگونه دیگران را هیجانزده، متقاعد و هدایت کنند. در مطلب کاریزما چیست از مجله فرادرس، با ویژگیهای شخصیت کاریزماتیک آشنا میشویم و یاد میگیریم که چگونه کاریزماتیک باشیم.
کاریزما چیست؟
کاریزما به معنی میزان توانایی افراد در جذب و تأثیرگذاری بر روی دیگران است. سه عنصر اصلی کاریزما را در ادامه بیان میکنیم.
- تأثیرگذاری بر دیگران
- الهام بخشیدن به دیگران
- ایجاد انگیزه و هیجان در دیگران
کلمه کاریزما ریشهای یونانی داشته و در زبان یونانی دو معنای مهم دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
- «گرایشی است که دیگران با اختیار خودشان بهفردی دارند» (Favor Freely Given)
- «موهبت جذابیت و افسونگری» (Gift of Grace)
با اینکه در تعریفهای کهن یونانی از کاریزما، این توانمندی ذاتی و بهشکل موهبت الهی در نظر گرفته شدهاست، اما از نظر تمام نظریهپردازان، افزایش کاریزما امکانپذیر است و یادگیری مؤلفههای شخصیت کاریزماتیک میتوانیم یادبگیریم که چگونه کاریزماتیک باشیم. در یک پژوهش، میزان نمره مخاطبین به توانمندی رهبری مدیرانی که ویژگیهای افراد کاریزماتیک را تمرینکرده بودهاند، تا ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده بود. این نتیجه در مطالعههای دیگر نیز تأیید شده است. البته در صورت نبود اخلاق انسانی، روی منفی توانمندی کاریزما در افراد خودشیفته دیده میشود. این افراد با استفاده از شخصیت کاریزماتیک خود، دیگران را مجبور به انجام فعالیتهای مختلف کرده و از اطرافیان خود سوءاستفاده میکنند.
چگونه کاریزماتیک باشیم؟
عدهای از افراد، بهصورت ذاتی، استعداد بیشتر در رفتار کاریزماتیک دارند. بهطور دقیق، «ویژگیهای شخصیتی» (Personality Traits) مانند «برونگرایی» (Extroversion) در بعضی از افراد، باعث موفقیت بیشتر آنها در تأثیرگذاری بر دیگران میشود. اما لزوماً افراد برونگرا کاریزماتیک نیستند و افراد «درونگرا» (Introversion) کاریزمای ضعیفی ندارند. تنها وجود استعدادهای ذاتی و ویژگیهای شخصیتی برای تبدیل شدن به فردی کاریزماتیک کافی نیست و افراد کاریزماتیک با تجربه و تمرین، مهارتهای مورد نیاز خود را بهدست آوردهاند. مفهوم کاریزما با وجود ویژگیهای مختلف شخصیتی و مهارتهای خاصی تعریف میشود. در ادامه، تعدادی از این ویژگیها را بیان میکنیم. در نهایت، برای یادگیری مهارتهای رهبری میتوانیم از مجموعه آموزش رهبری و مدیریت مقدماتی تا پیشرفته فرادرس نیز استفاده کنیم.
قوانین نانوشته افزایش کاریزما چیست؟
در روابط بینفردی، قوانین نانوشتهای است که رعایتکردن آنها، میتواند تأثیر زیادی بر موفقیت شما داشته باشد. در ادامه، این مهارتها را نام میبریم.
- بهصحبت گرفتن تمام افراد حاضر: عدهای از افراد برای صحبت کردن در جمع، نیاز به کمک فرد دیگری دارند که با سؤال پرسیدن و ایجاد فضای امن و حمایتگرانه، توجهها را بهسمت آنها معطوف کند. اگر بتوانید افراد کمحرفتر و کمرو را بهحرف کشیده و وارد بحث کنید، خودتان نیز جایگاه قویتری در جمع پیدا میکنید.
- صحبت نکردن در مورد موضوعات چالشبرانگیز: بههیچ عنوان وارد مسائل اختلافی و چالشبرانگیزی نشوید. بهویژه زمانی که پذیرش اعضای جمع نسبت به نظرات مخالف پایین است. مسائلی مانند جهتگیریهای سیاسی، مذهبی و اجتماعی از این دست هستند.
- تعارفهای صمیمانه: اگر ویژگی مثبتی در مخاطب یافتید یا ایده جالبی از او شنیدهاید، این مسئله را با صدای بلند بیان کنید. این باعث میشود تا دیگران نیز در برابر شما، ویژگیهای خوب خود را بیشتر نشان دهند و مثبتنگر باشند.
- صحبت در مورد خاطرات گذشته: با صحبتهای بهجا در مورد زندگی خود، بهدیگران اطلاعات مورد نیاز برای ارتباط گرفتن با خودتان را بدهید. این اطلاعات اهمیت چندانی ندارند و شما را بهخطر نمیاندازند، اما دیگران میتوانند مسیر صحبت با شما را پیدا کنند.
- بهخاطر سپردن و بیان نام: هنگامی که نام افراد را بیان میکنیم، بخشهای مختلفی از مغز بهصورت همزمان فعال میشود. در نتیجه با بیان نام افراد، صمیمیت خود را نشان داده، آنها را پذیرفتهایم و به مخاطب احساس تعلق میدهیم. بههمین دلیل، تأثیرگذاری کلام شما بسیار افزایش مییابد. بهویژه اگر امکانش وجود دارد، در کنار نام کوچک، نام بزرگ افراد را نیز بیان کنید. هنگام سلام کردن، مخاطب قرار دادن و خداحافظی کردن از افراد، نام آنها را به زبان بیاورید.
- تناسب رفتار و گفتار: اگر صحبتها و عملکرد فردی مغایر با همدیگر باشد، اعتماد اطرافیان از بین میرود. از سوی دیگر، اگر افراد بهصحبتهایشان عمل کنند، تأثیرگذاری گفتارشان بیشتر شده و جذابتر به نظر میآیند.
- پاسخهای کامل: در هنگام پاسخ دادن به صحبتهای دیگران، از پاسخهای یککلمهای اجتناب کنید. بیان جزئیات کافی و درست، نشان از علاقه شما به ارتباط با فرد مقابل است.
- قصهگویی: استفاده از قصههای مناسب در جایگاه درست، میتواند باعث مسحور شدن دیگران و جذابیت بیشتر شما شود. سعی کنید در مکالمات خود داستان تعریف کنید. هر چقدر که تجربیات بیشتری در قصهگویی داشته باشید، توانمندی شما در قصهگویی بیشتر میشود.
- شگفتزده کردن: افرادی که موضوعات جدید برای گفتگو دارند، جذابیت پایداری برای اطرافیان ایجاد میکنند. در حالیکه اگر تنها در یک حوزه خاص صحبت کنید و سبک زندگی ثابتی داشته باشید، بعد از مدتی جذابیت شما کاهش مییابد. استفاده از جُک، داستانهای جذاب و موضوعات جدید و شوخی کردن باعث میشود تا همواره برای دیگران جذاب باشید.
- حرف نزدن پشت سر دیگران: عدهای در ارتباط با دیگران، در مورد شایعات موجود از افراد صحبت میکنند یا پشت سر دیگران، آنها را قضاوت میکنند. در این صورت، سادگی و اعتماد شما در نگاه مخاطب خراب شده و متوجه میشود که پشت سر او نیز با فرد دیگری صحبت میکنید.
- نخندیدن به اشتباهات دیگران: در این صورت، اطرافیان شما متوجه میشوند که هنگام اشتباهات آنها نیز به خودشان خواهید خندید.
- توجه به قدرت کلمات: ما با استفاده از کلمات، میتوانیم یک مفهوم را به شیوههای مختلفی برسانیم. برای مثال، اگر میخواهیم با کسی مخالفت کنیم، میتوانیم جمله خود را با «تو اشتباه میکنی» شروع کنیم یا با جمله «شاید بشه مسئله را بهشکل دیگری نگاه کرد»، نظر خود را بیان کنیم. همچنین بهطور کلی استفاده از کلمات منفی، قضاوتگونه یا افعال نفی میتواند آسیبزا باشد.
- تحسین کردن: بهراحتی دیگران را تحسین کنید و سعی کنید تا ویژگیهای مثبت افراد را ببینید. میتوانید در یک کاغذ، نقاط مثبت هر کدام از نزدیکانتان را فهرست کنید.
- «حساسیت اجتماعی» (Social Sensitivity): افراد دارای کاریزما، توانایی خوبی در تشخیص ویژگیهای منحصربهفرد افراد دارند. آنها، بهسرعت نکات مهم موجود در صحبتهای دیگران را تشخیص میدهند و شرایط افراد را متوجه میشوند. در نتیجه میدانند که در مواجه با هر کسی، چگونه رفتار کنند.
- «کنترل اجتماعی» (Social Control): افرادی که دارای کنترل اجتماعی هستند، در موقعیتهای مختلف اجتماعی احساس راحتی میکنند، با فضاهای اجتماعی بهسرعت سازگار شده و بهعنوان عضوی از گروه پذیرفته میشوند. این مهارت با اعتمادبهنفس بالا و ارتباط کلامی قوی در ارتباط است.
- «متانت اجتماعی» (Savoir Faire): افراد کاریزماتیک بهطور کلی، مثبتاندیش هستند و ارتباط با آنها هیجانانگیز است، اما میدانند که در هر موقعیتی چگونه رفتار کنند. بههمین دلیل در موقعیتهای نامناسب، جدی شده و حتی اخم میکنند. همچنین در جایگاه خاص خود سنگین شده و میتوانند جدی باشند.
- خوشرویی (Amiability): افراد کاریزماتیک همواره در حال لبخند زدن هستند وبهخوبی جک می گویند. همچنین میتوانند خاطرات خود را با جذابیت تعریف کنند.
- بخاطر سپردن جزئیات (Remember Little Details): صحبتهای مخاطب را با دقت گوش کنید و جزئیات مهم را بهخاطر بسپرید. سپس در گفتگوهای بعدی، از این جزئیات در صحبتهای خود استفاده کنید. این باعث میشود تا در چشم مخاطب بهعنوان فردی باهوش و دقیق بهنظر بیایید. بهمرور و با کسب تجربه، متوجه خواهید شد که چه نکاتی را بهخاطر بسپارید و در چه جایگاهی از آنها استفاده کنید.
- بیان هیجانی در چهره: افراد کاریزماتیک، توانایی خوبی در نشان دادن هیجانات خود در چهرهشان دارند. بههمین دلیل، پیامهای کلامی آنها تأثیرگذاری بسیار بیشتری دارد. در نتیجه، تلاش کنید تا هیجانات خود را بهشکل دقیقتر و روشنتری بیان کنید. در برابر آینه، هر کدام از هیجانات اصلی را تمرین کنید و از دیگران بپرسید که حالت صورت شما، تا چه میزان هیجانی که تجربه میکنید را نشان میدهد.
اگر تنها از همین قوانین نانوشته در مطلب کاریزما چیست پیروی کنید، پیشرفت محسوسی را در افزایش کاریزمای خود و جذب اطرافیان خواهید دید.
فنبیان قوی
به توانایی استفاده از کلمات برای بیان ایدهها و تأثیرگذاری بر روی دیگران، فن بیان گفته میشود. فنبیان از مهارتهای مختلفی تشکیل شده که برخی از آنها را بیان میکنیم.
- استعاره: استعاره بهمعنای بیان جملهای مشابه به مفهوم اصلی برای فهم دقیقتر مخاطب است. بهکار بردن «استعاره» (Metaphors) در گفتگو میتواند سرعت پردازش اطلاعات و تسلط شما بر موضوع را نشان دهد. در ادامه، برخی استعارههای پرکاربرد را نام میبریم.
- با کفشی که داخل آن سنگریزه است نمیتوان دوید: نشان دادن اهمیت صحبت افراد در مورد دلخوریها و ناراحتیهایشان
- دندان کرمخورده را باید کَند: برای جلوگیری از تلاش بیفایده.
- زندگی عروسیست که در عقد بسی داماد است: برای دلنبستن به دنیا
- ماشین پنچر شده را دور نمیاندازند: ایجاد انگیزه برای حل کردن مسئله
- قصهگویی: بیان داستانهای جذاب، میتواند تأثیر غیرمستقیم و بسیار زیادی بر ذهن مخاطب داشته باشد. افراد کاریزماتیک، داستان های کوتاه زیادی برای تعریف کردن در مواقع مناسب از این داستانها استفاده میکنند.
- گفتگوی قابل فهم: افراد کاریزماتیک از اصطلاحات سخت و دستور زبان پیچیده استفاده نمیکنند. در نتیجه، صحبتهای آنها بهراحتی قابل فهم است.
- تلفظ روشن: افراد کاریزماتیک، کلمات را روشن و واضح تلفظ میکنند. در نتیجه، ماندگاری کلمات در ذهن مخاطب افزایش مییابد.
- عناصر صدا: افراد کاریزماتیک، بهخوبی میدانند که در هر بخش از صحبتها، میزان حجم صدا، سرعت بیان کلمات، لحن، تأکید و زیریوبمی مورد نیاز کلام خود را چگونه تعیین کنند.
روشهای تقویت فنبیان بسیار متنوع و گسترده هستند. اما در مطلب کاریزما چیست تنها اشارهای جزئی به این مهارت کردهایم.
تقویت مثبتگرایی
افراد مثبتگرا در نگاه دیگران بهعنوان منابع حمایتی و انرژیبخش در نظر گرفته میشوند. همچنین اعتمادبهنفس بالاتری داشته و احتمال موفقیت خود را زیاد میدانند. مثبتنگری این افراد نیز باعث میشود که از دیدن بخشهای امیدوارکننده و زیباییهای زندگی انگیزه بگیرند و این انگیزه را به دیگران منتتقل کنند. در ادامه، تکنیکهای تقویت مثبتاندیشی را نام میبریم.
- جستجوی ویژگیهای مثبت دیگران: در گفتگوهای خود با دیگران، سعی کنید ویژگیهای مثبت و توانمندیهای مخاطب را پیدا کرده و بیان کنید.
- ورزش: ورزش کردن باعث میشود تا احساس بهتری نسبت به خودتان داشته باشید. همچنین با ترشح «اندورفین» (Endorphin) در هنگام ورزش کردن، حال بهتری پیدا میکنید.
- نوشتن افکار سپاسگزاری: در انتهای روز، اتفاقات خوب، داشتهها، موفقیتها و نقاط مثبت خودتان را در دفترچه بنویسید. در نتیجه ذهن خود را تمرین میدهید تا بخشهای مثبت زندگی را ببیند.
- تمرکز بر افکار مثبتنگر: برای هر اتفاقی که در طول روز میفتد، بهدنبال بخشهای مثبت آن بگردید. سعی کنید تا به اعضای خانواده، دوستان و فعالیتهای مورد علاقه خود فکر کنید.
- مقایسه نکردن خود با دیگران: تجربیات، استعدادها و فرصتهای اجتماعی و مالی افراد بهکلی با یکدیگر متفاوت است. در نتیجه با توجه به عوامل بیشمار تأثیرگذار بر موفقیت، مقایسه افراد با یکدیگر در هر شرایطی ناعادلانه و ناکارآمد است.
- پوشیدن لباس مناسب: برای افزایش کاریزما، باید به لباسهای خود توجه کنید. پوشیدن لباس مناسب بر روی اعتمادبهنفس و روحیه شما تأثیر قابل توجهی دارد. در نتیجه برای دیدن دوستان خود، لباسهای راحت و روشن بپوشید و برای جلسات کاری از لباسهای رسمی و تیرهتر استفاده کنید.
حضور کامل
برای اینکه کاریزما داشته باشید و دیگران جذب شما شوند، باید بتوانید توجه دیگران را بهخودتان جلب کنید. در ادامه، شیوههای حضور حداکثری در جمعها را بیان میکنیم.
- بیصدا کردن تمام وسایل الکتریکی: اولین اصل حضور حداکثری، کنار گذاشتن موبایل و لبتاپ در جمعها است. بسیاری از افراد دارای اضطراب اجتماعی، در جمعها به موبایل خود پناه میبرند تا با دیگران تماس چشمی پیدا نکرده یا بیکار بهنظر نیایند. در حالیکه این کار میتواند دیگران را دچار سوءتفاهم کند که از حضور در جمع خوشحال نیستید.
- راحتی فیزیکی: لباسهای تنگ و خارشآور فکر شما را درگیر کرده و تمرکز شما را از حرفهای مخاطب منحرف میکند. بههمین دلیل دوست دارید زودتر دورهمی تمام شود تا از لباسها نجات پیدا کنید. در نتیجه، از همان ابتدا لباسهای راحت بپوشید.
- ایجاد وقفههای دو ثانیهای: در هنگام مکالمه، با دقت به صحبتهای مخاطب توجه کنید و قبل از شروع صحبت، حداقل دو ثانیه تأمل کنید تا جملهبندی خود را ساخته و بهترین پاسخ را بدهید. همچنین سعی کنید تا از صحبتهای مخاطب مثالهایی بزنید.
- فکر نکردن به پاسخ: در هنگام صحبتها، به شیوه پاسخ خودتان توجه نکنید. جواب تأثیرگذار از دل حرفهای مخاطب بهدست میآید. تنها به صحبتهای مخاطب توجه کنید و در صورت نیاز، سؤالات بیشتری بپرسید تا اطلاعات مورد نیاز برای پاسخ تأثیرگذار را به دست بیاورید.
- ذهنآگاهی قبل از جلسه: قبل از شروع دورهمی، با استفاده از تمرینات ذهنآگاهی، افکار خود را بر روی لحظه حاضر و موقعیت فعلی متمرکز کنید. در این صورت، راحتتر میتوانید به صحبتهای مخاطب توجه کنید. تکنیکهای ذهن آگاهی فضای تنفس و «ارزیابی بدنی» (Body Scan) گزینههای مناسبی برای کاهش اضطراب و تمرکز بر جمع است.
تواضع
وجود تواضع در افراد، آنها را قابل اعتماد میکند. راههای زیادی برای القاء حس تواضع در دیگران است که در ادامه بیان میکنیم.
- زیادهروی نکردن در بیان موفقیتها و نقاط مثبت
- تشکر از افرادی که در موفقیتهای شما دخیل بودهاند.
- بیان نقاط مثبت موجود در افراد دیگر
- سپاسگزاری از فعالیتهای دیگران
- تحسین موفقیتهای دیگران
همچنین تا جایی که امکان دارد و احتمال سوءاستفاده وجود نداشته باشد، از آسیبپذیریها، نگرانيها و مسائل شرمآور خود صحبت کنید. البته زیادهروی در این موضوع میتواند باعث دوری افراد از شما شود اما برای اینکه بتوانید از دیگران همدلی بگیرید، باید بدانند که شما هم مشکلاتی دارید. افراد متواضع بهخوبی میدانند کاریزما چیست و چهتأثیری در روابط اجتماعی دارد.
ایجاد ارتباط غیرکلامی
«ارتباط غیرکلامی» (Non Verbal Communication) و «زبان بدن» (Body Language) مناسب، از ارتباط کلامی در افزایش کاریزما تأثیر بیشتری دارد. ارتباط غیرکلامی درست، تأثیرگذاری شما بر مخاطب را بیشتر کرده و جذابیتتان را افزایش میدهد. در ادامه، نکاتی که در ارتباط غیرکلامی باید به آنها توجه کرد را بیان میکنیم.
- خم شدن به سمت مخاطب: بدن خود را کمی بهسمت مخاطب خم کنید. در این صورت، بهصورت ناخودآگاه مخاطب متوجه میشود که شما به او توجه میکنید.
- سرتکان دادن: سرتکان دادن هم یکی از شیوههای نشان دادن توجه خود به مخاطب است. تنها باید دقت کنید که در زمان مناسب و هنگامی که مخاطب در حال بیان نکات مهم است، سر خود را تکان دهید.
- ایجاد ارتباط چشمی معنیدار: همواره در بازههای زمانی چند ثانیهای (حدود ۲۰ ثانیه)، با مخاطب خود ارتباط چشمی ایجاد کنید. سپس به جای دیگری مانند دستها یا پای خود نگاه کنید و دوباره به او توجه کنید. در این صورت، ارتباط چشمی شما به خیره شدن تبدیل نمیشود. بهویژه ارتباط چشمی خود را با سرتکان دادن همراه کنید.
- بزرگتر نشان دادن خود: با صاف ایستادن، بالا بردن سر، باز کردن دستها و جلو دادن قفسه سینه خود، «قاطعیت» (Assertiveness) و اعتمادبهنفستان را به دیگران نشان دهید.
- تحرک داشتن: سعی کنید تا همواره حرکتی هر چند کوچک داشته باشید و مدت زمان زیاد در یک حالت قرار نگیرید. عدم وجود حرکت میتواند در دید دیگران، نشان از راحت نبودن یا اضطراب داشتن است.
- لبخند زدن: لبخند زدن، به دیگران این پیام را میرساند که فردی امن و مطمئن هستید. سعی کنید تا در سطوح مختلف استیکرهای لبخند بچسبانید و لبخند زدن را به خودتان یادآوری کنید.
- استفاده از دستها: نشان دادن دستها و بهویژه کف دست نشاندهنده صداقت و قابلاعتماد بودن شماست. سعی کنید تا دستان خود را بر روی میز قرار داده و در هنگام حرف زدن، از آنها استفاده کنید.
افرادی که میدانند کاریزما چیست و خودشان کاریزماتیک هستند، بیش از آنکه از ارتباط کلامی استفاده کنند، بر روی ارتباط غیرکلامی خود متمرکز هستند.
هوش هیجانی بالا
هوش هیجانی بهمعنای در اختیار گرفتن کنترل هیجانات خود و استفاده از آنها برای نفوذ عاطفی بر دیگران است. این توانمندی بهشما اجازه میدهد که در شرایط سخت عاطفی، تصمیمات عاقلانه بگیرید، هیجانات دیگران را بهراحتی تشخیص دهید و توانایی همدلی بالایی داشته باشید. هوش هیجانی مفهومی پیچیده بوده و دارای عناصر مشخصی است، در ادامه، شیوههای افزایش هوش هیجانی را نام میبریم.
- آشنایی با هیجانات اصلی: هیجانات اصلی شامل خشم، غم، ترس، شادی و شرم میشود. هر کدام از «هیجانات» (Emotions)، بر روی قسمتهای مشخصی از بدن تأثیر میگذارد و در صورت افراد بهشکل خاصی نشان داده میشوند. شناخت هیجانی که در هر لحظه تجربه میکنید، اولین قدم در مسیر افزایش هوش هیجانی است.
- تمرینات ذهنآگاهی: هر هیجانی بهدلیل خاصی ایجاد شده است. اگر بتوانید متوجه شوید که چرا عصبانی، ناراحت یا شرمگین هستید، میتوانید تعادل هیجانی خود را دوباره بهدست بیاورید. برای تحلیل توانمندیها، تمرینهای ذهنآگاهی تأثیر بسیار زیادی دارند.
- تشخیص هیجانات دیگران: افراد دارای هوش هیجانی بالا، نسبت به هیجانات دیگران حساس هستند و با ارزیابی حالات چهره و مدل رفتاری افراد، هیجانات آنها را تخمین میزنند. برای دستیابی به این توانمندی، به سعی کنید تا حالات چهره افراد در مواجهه با هر کدام از هیجانات را یاد بگیرید. جستوجوی در اینترنت نیز در این راستا میتواند کمککننده باشد.
- تمرین تنفس: توجه به فرایند دموبازدم و تمرکز بر روی آن، یکی از بهترین شیوههای کنترل تمام هیجانات و فشار روانی (استرس) است. از این شیوه میتوانید در موقعیتهای سخت هیجانی استفاده کنید.
با تقویت این عناصر و مفاهیم، توانایی مدیریت هیجانی پیدا کرده، هیجانات خود را درک کرده و تأثیر آن را بر بدن و روانتان متوجه میشوید و شناخت دقیقتری از هیجانات دیگران پیدا میکنید. در نتیجه، راحتتر میتوانید هیجانات اطرافیان را تحت تأثیر قرار دهید و بر آنها تأثیرگذاری داشته باشید. برای اینکه با تجربه خود، یاد بگیریم که کاریزما چیست و چگونه افزایش مییابد، باید هوش هیجانیمان را افزایش دهیم.
افزایش اشتیاق و انگیزه
افراد دارای انگیزه و اشتیاق، جذابیت بیشتری برای دیگران دارند و انگیزه اطرافیان را نیز برای فعالیت افزایش میدهند. در نتیجه اگر اشتیاق و انگیزه خودتان را افزایش دهید، میتوانید جذابیت بیشتری برای اطرافیان ایجاد کنید. در ادامه، شیوههای افزایش انگیزه را بیان میکنیم.
- هدفگذاری: اهداف مشخص، قابل دستیابی و با مسیر واضحی را برای خودتان مشخص کنید.
- تجزیه اهداف: اهداف بلند خود را به چند هدف کوچک و آسان تقسیم کنید تا با دستیابی به این موفقیتها، آماده موفقیتهای بعدی شوید.
- ثبت موفقیتها: بهصورت روزانه موفقیتهای خود را بنویسید و در انتهای ماه، تمام آنها را در کنار هم در نظر بگیرید. در ادامه، موفقیتهای ماه آتی را با ماه گذشته مقایسه کنید.
- تعریف موفقیتها: موفقیتهای خود را بعد از دستیابی، برای افراد امنی که دچار هیجان حسادت نمیشوند تعریف کنید و با تحسین آنها، انگیزه بیشتری بگیرید.
- جشن گرفتن موفقیتها: بین هر کدام از موفقیتها، تفریحاتی بهعنوان جایزه برای خودتان قرار دهید تا از دستیابی به موفقیت، لذت ببرید.
تقویت اعتمادبهنفس و قاطعیت
افراد با اعتمادبهنفس بالا و قاطع، قابل تکیهتر بهنظر آمده و از نظر دیگران، میتوان بر روی آنها حساب کرد. عدم وجود اعتمادبهنفس باعث ایجاد اضطراب اجتماعی شده و امکان بیان هیجانات و بیان شیوا و رسا را از بین میبرد. در ادامه، شیوههای افزایش اعتمادبهنفس و قاطعیت را بیان میکنیم.
- کنترل سرعت حرف زدن: کمبود اعتمادبهنفس در صحبت کردن و اضطراب ناشی از آن، باعث میشود تا افراد بهسرعت کلمات را ادا کرده تا بهسرعت صحبت خود را تمام کنند. سعی کنید تا هنگام صحبت کردن، سرعت بیان کلمات خود را کوتاه کرده و برای رساندن منظورتان، از دستهای خود استفاده کنید.
- تمرکز بر مطلب: یکی از شیوههای موفقیت در صحبت کردن و افزایش اعتمادبهنفس، تمرکز بر آنچه که بیان میکنید و خارج شدن از جو سنگین محیط است. سعی کنید تا در مورد موضوعاتی که به آنها تسلط و علاقه دارید صحبت کنید و غرق در آن مفاهیم شوید.
- خواب کافی: فشار روانی ناشی از کمخوابی یا احساس بیکفایتی ناشی از پرخوابی باعث کاهش احساس ارزشمندی و کاهش اعتمادبهنفس میشود.
- ارتباط با افراد مثبتگرا: افراد مثبتگرا، ویژگیهای مثبت اطرافیان را میبینند و بازگو میکنند. در نتیجه، فرد میتواند توانمندیها و موفقیتهای خود را مشاهده کند و مقاومت بیشتری در برابر افکار منفی خواهد داشت.
- مقایسه نکردن خود با دیگران: با توجه به سیستم آموزشی مبتنی بر مقایسه، بسیاری از افراد و بهویژه افراد کمالگرا، همواره خود را با دیگران مقایسه میکنند و در پی آن، احساس عقبافتادن دارند. در حالیکه با توجه به مؤلفههای متعدد تأثیرگذار بر موفقیت، این گونه مقایسهها همواره ناعادلانه و آسیبزا است.
- مقابله با افکار سرزنشکننده: افکاری مانند «تو موفقنمیشوی»، «تو نمیتوانی»، «باز هم شکست میخوری» و «برای تحقیر شدن آماده باش» از اصلیترین عوامل کاهش اعتمادبهنفس در افراد است. برای مقابله با این مسئله، سعی کنید تا این افکار را به چالش بکشید.
تمام شخصیتهای کاریزماتیکی که میدانند کاریزما چیست و از آن استفاده می کنند، دارای اعتمادبهنفس و قاطعیتی بالایی هستند.
کاهش استرس
اضطراب باعث کاهش اعتمادبهنفس میشود و اعتمادبهنفس پایین، اضطراب را افزایش میدهد. در نتیجه، بزرگترین چالش افراد برای افزایش اعتمادبهنفس اجتماعی، کنترل اضطراب است. در ادامه، شیوههایی را برای کنترل اضطراب در موقعیتهای اجتماعی افراد ناممیبریم.
- نوشیدن آب
- گوش دادن به موزیک آرامشبخش
- تمرینات ذهنآگاهی کوتاه
- تنفس عمیق یا دیافراگمی
- جویدن آدامس
برای یادگیری اینکه کاریزما چیست و استفاده از کاریزمای خود، باید بهتوانید استرس خود را در روابط بینفردی کنترل کنید.
مهارت ارتباط کلامی
مهارت ارتباط کلامی را شاید بتوان زیرمجموعه فن بیان در نظر گرفت، اما در این بخش سعی میکنیم تا مفاهیم کلیتر از ارتباط کلامی را مطرح کنیم. گفتگوی جذاب و استفاده درست از کلمات مهارتی است که با تمرین بهدست میآید. مهارتهای کلامی، مهمترین شیوه افزایش کاریزما در مطلب کاریزما چیست هستند. در ادامه، تکنیکهای کاربردی برای افزایش مهارت اجتماعی را نام میبریم. در ادامه، هر کدام از این مهارتهای کلامی را نام میبریم.
- سؤالات با پایان باز
- احترام به احساسات دیگران
- کنار گذاشتن افکار قالبی ناعادلانه
- بهاشتراک گذاشتن حوزههای مورد علاقه
حالا هر کدام از این مهارتها را در مطلب کاریزما چیست با جزئیات توضیح میدهیم.
سؤالات با پایان باز
سؤالاتی که مخاطب نمیتواند آن را با بله یا خیر پاسخ دهد، باعث میشود تا مسیر گفتگو ادامه پیدا کرده و اطلاعات بیشتری داشته باشید. بهطور معمول، «سؤالات با پایان باز» (open-ended questions) در زبان انگلیسی با حروف «wh» شروع میشود. این سؤالات را در ادامه بیان میکنیم.
- «چرا» (Why)
- «کدام» (What)
- «کی» (Who)
- «کجا» (Where)
- «چگونه» (How)
- «چه کسی» (When)
- «چه زمانی» (Whose)
البته بهتر است که بهجای «چرا» از «چه شد که» استفاده کنیم. زیرا سؤال چرا به دیگران احساس قضاوتشدن میدهد. در ادامه، مثالهایی از موضوعاتی که مخاطب را به توضیح دادن وادار میکند را نام میبریم.
- فیلمها یا موسیقیهای مورد علاقه
- تجربیات مسافرتها
- فضاهای کاری و فعالیت حرفهای
- وضعیت سیاسی و اجتماعی
- ورزشهای مورد علاقه
همچنین باید توجه داشت که افراد «محتاط» (Deliberative) در ابتدا دوست ندارند در مورد زندگی خودشان صحبت کنند. در نتیجه اگر متوجه شدهاید که مخاطب شما سعی به عوض کردن صحبت داشته یا برای صحبت کردن مکث میکند، احتمال دارد که محتاط بوده، اضطراب اجتماعی داشته یا اعتمادبهنفس پایینی دارد. در این صورت، بیشتر از خودتان صحبت کنید و سؤال پرسیدن را به تأخیر باندازید تا فرد مقابل احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
احترام به احساسات دیگران
در بسیاری از مواقع، افراد تنها به این دلیل صحبت میکنند که شما آنها را درک کرده و با آنها همدلی کنید. در نتیجه بجای بیان نظرات خودتان یا نصیحت کردن طرف مقابل، کافیست تا فعالانه به حرفهای مخاطب گوش کرده و با احساسات او همدلی کنید. در این صورت، احساس تنهایی مخاطب را از بین برده و به او احساس خوبی میدهید. همچنین برای همدلی با مخاطب بیان برخی از جملاتی که با هدف روحیه دادن و آرام کردن بهکار میرود، نتیجه منفی بههمراه دارد. این جملات را در ادامه بیان میکنیم.
- بیخیال بابا
- حالا که چیزی نشده
- قوی باش
- درست میشه نگران نباش
تنها چیزی که میتواند مخاطب را آرام کند، گوش دادن به صحبتهای مخاطب، زبان بدن مناسب و بیان جملاتی مانند «چقدر اذیت شدی» یا «درک میکنم خیلی سخته» در جایگاه مناسب است. همچنین افراد از توجه دقیق به صحبتهایشان لذت میبرند. سعی کنید تا مطالب مهم موجود در گفتگوی آنها را پیدا کرده و دوباره به زبان خودتان بازگو کنید. برای مثال، اگر فردی در مورد مشکلات خانوادگی خودش صحبت کرد، میتوانید در نهایت بیان کنید که خانوادهش او را درک نمیکنند.
کنار گذاشتن افکار قالبی ناعادلانه
قضاوت ناعادلانه، پیش داوری دیگران و تحقیر کردن گروهی خاص، نگاهها اطرافیان را نسبت به شما خراب میکند، حتی اگر خودشان مخاطب قضاوتهای شما نباشند. در ادامه، گروههایی که بیشتر مورد حمله «افکار قالبی» (Stereotypes) قرار میگیرند را نام میبریم.
-
- جنسیت
- نژاد
- مذهب
- معلولیت
- درآمد
- بدن
یکی از ویژگیهای کاریزماتیک، مهربانی آنها است. در نتیجه، این مدل رفتار میتواند کاریزما را کاهش دهد.
بهاشتراک گذاشتن حوزههای مورد علاقه
یکی از بهترین شیوههای ایجاد ارتباط با دیگران و شکاندن یخ مخاطب، بهاشتراک گذاشتن اطلاعاتی در مورد موضوعات مورد علاقه و سؤال پرسیدن از مخاطب در این مورد است. بعد از شناخت علایق طرف مقابل و موضوعات مشترک میان همدیگر، میتوانید از سؤالات زیر استفاده کنید. در ادامه، حوزههای جذابی که میتوانید در مورد آنها صحبت کنید را نام ميبریم.
- «مسافرت» (Travel)
- بهترین مقاصد مسافرتی
- جالبترین تجربیات مسافرت
- ویژگیهای فرهنگی افراد در مسافرت
- شیوههای حملونقل در هنگام مسافرت
- با کیفیتترین یا ارزانترین هتلها و اقامتگاهها
- «حیوانات» (Animal)
- تا حالا حیوان خانگی داشتهاید؟
- اسمش چیست؟ چه نژادی است؟ عکسش رو میتونم ببینم؟
- آیا میدانستی که حیوانات هم شخصیت دارند؟
- «غذا» (Food)
- غذای مورد علاقه شما چیست؟
- تا بهحال فلان رستوران رفتهاید؟
- فلان غذا را چطور میتوانم درست کنم؟
- «تفریحات» (Hobby)
- برای تفریح چهکار میکنید؟
- تا بهحال فلان تفریح را امتحان کردهاید؟
- بهترین محل برای انجام این تفریح کجاست؟
- «تا حالا «فلان» کار را کردی» (Have You Ever)
- تا بهحال فلان جا رفتهاید؟
- آیا تابهحال فلان فعالیت را انجام دادهاید؟
- آیا تابهحال به فلان موضوع فکر کردهاید؟
- «تکنولوژی» (Technology)
- آیا از موبایل، ماشین، لپتاپتان راضی هستید؟
- برای فلان میزان بودجه بهنظرتون چه موبایل، ماشین یا لپتاپی را انتخاب کنم؟
- چند وقتی هست که موبایل، ماشین، لپتاپم فلان مشکل را پیدا کرده، بهنظرتون چهکار کنم؟
- «کتاب، فیلم و بازی» (Sci-Fi & Entertainment)
- چه ژاندر فیلم یا بازی را بیشتر دوست دارید؟
- بهنظر من فلان فیلم یا بازی فلان گونه بود و فلان فرایندها در آن طی شد، نظر شما چیست؟
- هیچوقت با فلان بازی یا فیلم ارتباط برقرار نکردم.
- «سؤالات انعکاسی» (Reflective)
- اگر لاتاری ببرید چهکار میکنید؟
- اگر امکانش وجود داشته باشد، کجا را برای زندگی انتخاب میکنید؟
بسیاری از موضوعات دیگر نیز وجود دارد که میتوانید به آنها اشاره کنید.
ایجاد اعتماد
فرد کاریزماتیک، مورد اعتماد اطرافیان است. نشان دادن پایبندی به اخلاقیات و ایجاد اعتماد در دیگران، باعث افزایش کاریزمای شما میشود. در ادامه، شیوهای ایجاد و تداوم اعتماد در دیگران را توضیح میدهیم.
- «گفتگوی باز» (Communicate openly): با بیان بی پرده احساسات، افکار و دلخوریها و ایجاد تماس چشمی در ارتباطها، اعتماد را در مخاطب بالا ببرید. البته مراقب باشید که این بیان بیپرده در جایگاه مناسب و بر مبنای ظرفیت طرف مقابل باشد. گفتگوی باز از طولانیشدن دلخوریها و افزایش تدریجی خشم و غم جلوگیری میکند.
- «احترام گذاشتن به مخاطب» (Respect to Others): احترام متقابل از مبانی ایجاد اعتماد پایدار است. این احترام با پذیرش ویژگیها، نیازها و درخواستهای مخاطب محقق میشود. همچنین، گوش دادن فعال نیاز از پایههای احترام به مخاطب در هنگام گفتگو است.
- «مشخص کردن مرزها» (Set Boundaries): وجود مرزهای روشن و مشخص در روابط بینفردی، باعث پیشبینیپذیری ارتباط و مرزهای میان افراد میشود. همچنین از انتظارات بیجا و انواع سوءتفاهم نیز جلوگیری میشود. در نتیجه، تلاش کنید تا مرزهای مشخصی داشته باشید که مخاطب از آنها با خبر باشد.
- «صحبت در مورد نگرانیها» ( Give The Benefit of The Doubt): حتی در سالمترین روابط بینفردی هم نمیتوانید ذهن مخاطب را بخوانید. اگر از موضوعی نگران هستید، آن را بیان کنید. برای این کار، میتوانید بازخوردهای آخر هفته داشته باشید.
- «بیان دردها و آسیبپذیریها» ( Be Vulnerable): بیان دردها و ناراحتیها نشاندهنده عمیق رابطه و اعتماد به مخاطب است. زیرا مطمئن هستیم که مخاطب از این گفتهها سوءاستفاده نخواهد کرد. بیان دردها به مخاطب اطمینان میدهد که او نیز در این مورد صحبت کند. در نتیجه، اعتماد در رابطه افزایش مییابد.
- «استقبال از تجربیات جدید» ( Step Outside of Your Comfort Zone): با تجربیاتی که برای مخاطب شما جذابیت دارد، به او نشان دهید که برای شما اهمیت دارد. مخاطب میتواند این مسئله را متوجه شود و در نتیجه، صمیمیت ارتباط شما افزایش مییابد.
- «پذیرش اشتباهات» (Admit Mistakes): اگر اشتباهی مرتکب شدهاید، به اشتباهات خودتان اقرار کنید. این کار، منطق و فروتنی شما را به مخاطب نشان میدهد و اعتماد اطرافیان به شما افزایش مییابد.
- «پایبندی به تعهدها» (Keep Your Promises): فراموش نکردن و پایبندی به تعهدها، مهم ترین اصل پایدار بودن اعتماد متقابل است. رعایت قولها نشان از مسئولیتپذیری شما دارد. در نتیجه اگر نتوانستید به هر کدام از مسئولیتهای خود عمل کنید، این مسئله را با اطرافیان در میان بگذارید.
ایجاد اعتماد از ظریفترین شیوهها برای افرادی است که میخواهند بدانند تکنیکهای افزایش کاریزما چیست و از شخصیت کاریزماتیک خود استفاده کنند.
کاریزماتیک چه شخصیتی است؟
مانند بسیاری از ویژگیهای شخصیتی دیگر، شخصیت کاریزماتیک نیز بهصورت طیفی است. بهاین معنا که هر فردی بهمیزانی کاریزماتیک است. افرادی که از میانگین جامعه ویژگیهای کاریزماتیک بیشتری دارند، توانایی خوبی در تأثیرگذاری عاطفی و منطقی بر روی اطرافیان دارند. در ادامه، ویژگیهای افراد کاریزماتیک را نام میبریم.
- «دوستداشتنی» (Likable)
- «مورد اعتماد» (trustworthy)
- «قاطع» (Assertive)
- «تأثیرگذار» (Influence)
- «جذاب» (Attractive)
- «صادق» (Genuine)
- «مهربان» (Affability)
این ویژگیها در هر فردی بهمیزانی وجود دارد، اما با انجام تمریناتی میتوان آنها را افزایش داد. حال که میدانیم کاریزما چیست و شخصیت کاریزماتیک چه ویژگیهایی دارد، در ادامه، جدول جمعبندی آن را نیز ارائه کردهایم.
جمعبندی شیوههای افزایش کاریزما در یک نگاه
تا اینجا یادگرفتیم که کاریزما چیست و چگونه میتوانیم کاریزماتیک باشیم، حال در جدول زیر، تمام تکنیکهای افزایش کاریزما گردآوری شده است.
تکنیکهای افزایش کاریزما | ||
قوانین نانوشته افزایش کاریزما | بهصحبت گرفتن افراد کمحرف | بدگویی نکردن از دیگران |
ورود نکردن به موضوعات چالشبرانگیز | نخندیدن به اشتباهات دیگران | |
بیان ویژگیهای مثبت دیگران | توجه به قدرت کلمات | |
بهکار بردن خاطرات گذشته | تحسین کردن | |
بهخاطر سپردن و بیان نام مخاطب | حساسیت اجتماعی | |
تناسب رفتار و گفتار | کنترل اجتماعی | |
پاسخهای کامل | متانت اجتماعی | |
قصهگویی | خوشرویی | |
سورپرایز کردن | ||
فنبیان قوی | بهخاطر سپردن جزئیات | استفاده از حکایات |
بیان هیجانی در چهره | گفتوگوی قابل فهم | |
استفاده از عناصر صدا | تلفظ روشن | |
استفاده از استعاره | وقفه بهموقع | |
تقویت مثبتگرایی | استفاده از حکایات | ورزش |
گفتوگوی قابل فهم | نوشتن افکار سپاسگزاری | |
تلفظ روشن | مقایسه نکردن خود با دیگران | |
وقفه بهموقع | پوشیدن لباس مناسب | |
بیان ویژگیهای مثبت دیگران | ||
حضور کامل | بیصدا کردن وسایل الکتریکی | ایجاد وقفههای دو ثانیهای |
راحتی فیزیکی | فکر نکردن به پاسخ | |
تواضع | ذهنآگاهی قبل از جلسه | بیان نقاط مثبت موجود |
زیادهروی نکردن در بیان موفقیتها | سپاسگزاری از فعالیتهای دیگران | |
تشکر از افراد دخیل در موفقیتها | تحسین موفقیتهای دیگران | |
ایجاد ارتباط غیرکلامی | بیان نقاط مثبت موجود | ارتباط چشمی معنادار |
سپاسگزاری از فعالیتهای دیگران | بزرگتر نشان دادن خود | |
تحسین موفقیتهای دیگران | تحرک داشتن | |
خم شدن بهسمت مخاطب | لبخند زدن | |
سرتکان دادن | استفاده از دستها | |
هوش هیجانی بالا | ادراک و توجه به هیجانات | مهارتهای اجتماعی |
کنترل و تنظیم هیجانات | همدلی | |
شناخت خود | انگیزه | |
افزایش اشتیاق و انگیزه | هدفگذاری | تعریف موفقیتها |
تجزیه اهداف | جشن گرفتن موفقیتها | |
ثبت موفقیتها | ||
تقویت اعتمادبهنفس و قاطعیت | کنترل سرعت حرف زدن | مقایسه نکردن خود با دیگران |
تمرکز بر مطلب | مقابله با افکار سرزنشکننده | |
خواب کافی | ||
کاهش استرس | نوشیدن آب | تنفس عمیق و دیافراگمی |
گوش دادن به موسیقی آرامشبخش | جویدن آدامس | |
تمرینات ذهنآگاهی کوتاه | ||
مهارت ارتباط کلامی | سؤالات با پایان باز | کنار گذاشتن افکار غالبی ناعادلانه |
احترام به احساسات دیگران | بهاشتراک گذاشتن حوزههای مورد علاقه | |
ایجاد اعتماد | گفتگوی باز | بیان دردها و آسیبپذیریها |
احترام به مخاطب | استقبال از تجربیات جدید | |
مشخص کردن مرزها | پذیرش اشتباهات | |
صحبت در مورد نگرانی ها | پایبندی به تعهدها |
سؤالات متداول کاریزما چیست؟
حال که میدانیم کاریزما چیست و چگونه کاریزماتیک باشیم، وقت آن رسیده تا به سؤالات متداول در حوزه کاریزما چیست پاسخ دهیم.
تعریف کاریزما در کتاب درسی چیست؟
کاریزما یا گیرایی در لغت بهمعنی داشتن صفتهای ویژه، ممتاز و منحصربهفردی است که از طرف افراد زیادی مورد ستایس قرار گرفته و پسندیده بهشمار میآید. کاریزما جاذبه فردی است که اثری اجتماعی دارد (فرد کاریزماتیک بر روی افراد زیادی تأثیر میگذارد). کاریزما یک هاله مقدس و یک ارزش اجتماعی و فرهنگی است.
کاریزماتیک چه کسانی هستند؟
افراد کاریزماتیک دوستداشتنی، مورد اعتماد، قاطع، تأثیرگذار، جذاب، صادق و مهربان هستند. در نتیجه، تأثیرگذاری زیادی بر دیگران داشته و نفوذ اجتماعی دارند.
تعریف کاریزما در روانشناسی چیست؟
کاریزما بهمعنی توانایی فرد در جذب دیگران و تأثیرگذاری بر روی آنها است.
کنار گذاشتن افکار قالبی ناعادلانه
خیلی نکته خوووبی بوود ممنونم ازتون