پرده سبز در سینما چیست و چطور کار می کند؟ – به زبان ساده


پرده سبز عنصری بسیار مهم و کلیدی در پروسهای طی تولید فیلم و سریال است که تحت عنوان «Chroma Keying» شناخته میشود و در جریان آن، اعمال بازیگران با تصویر پسزمینهای که به صورت جداگانه فیلمبرداری شده ادغام میگردد. پروسه مورد نظر اینطور کار میکند که بازیگران مقابل یک پرده سبز بزرگ و روشن میایستند، سپس تمام بخشهای سبز رنگ موجود در قاب تصویر به صورت کامل حذف شده و جای خود را به پسزمینهای متفاوت میدهند.
از این پروسه در تولید بسیاری از برنامههای تلویزیونی و فیلمهای سینمایی استفاده میشود، عمدتا برای نمایش کاراکترها و صحنهها به گونهای که انگار در لوکیشنهای دوردست و خطرناک فیلمبرداری شدهاند. اما در حقیقت تمام تصویر در یک استودیو یا استیج معمولی و در مقابل پرده سبز ضبط شده است.
پرده سبز چیست؟

یک پرده سبز یا کروماکی اساسا نوعی پسزمینه است که کارگردانان به فیلمبرداری در مقابل آن میپردازند و سپس در یک پروسه جلوههای ویژه به نام «Chroma Keying»، پسزمینهای که به صورت جداگانه فیلمبرداری شده را به جای آن قرار میدهند. این پروسه نامهای دیگری مانند «قاببندی کروما کی»، «کی کردن رنگ» یا خیلی ساده «کی کردن - Keying» نیز دارد.
پرده سبز اصلیترین ابزار موجود در پروسه کروما کی به حساب میآید و به فیلمسازان اجازه میدهد تا در مرحله پساتولید، بازیگر را از پسزمینه روشن و سبز رنگ جدا کرده و یک پسزمینه کاملا متفاوت را به جای آن بیاورند. اساسا فیلمسازان از نرمافزارهای ویرایش ویدیو بهره گرفته، به صورت دیجیتالی بازیگران را از محیط سبز رنگ جدا میکنند و بعد از همان نرمافزار میخواهند تا به جای تمام مقادیر سبز در محیط، تصویری ثابت یا ویدیویی متحرک را قرار دهد.
ناگفته نماند که موارد استفاده از پرده سبز به فیلمهای سینمایی محدود نمیشود و به صورت گسترده شاهد استفاده از آن در برنامههای خبری (به خصوص بخشهای مربوط به پیشبینی آخرین وضعیت آبوهوا)، بازیهای ویدیویی و تولید موزیک ویدیو نیز هستیم.
چرا از پرده سبز در سینما استفاده میشود؟

یک پرده سبز به عوامل دخیل در پروژه فیلمسازی اجازه میدهد تا درون استودیوی همیشگی خود باقی بمانند اما انبوهی از سکانسها و لوکیشنهای مختلف را در فیلم خود به نمایش درآورند، گویی که فیلمبرداری در همان نقاط صورت گرفته است. در دنیای هالیوود به طرق بسیار بسیار زیادی از پرده سبز استفاده میشود و اکثریت آنها به جلوههای ویژه مربوط میشوند. در ادامه مثالهایی میزنیم از اینکه به لطف پرده سبز قادر به انجام چه کارهایی خواهید بود:
- ظاهر کردن دو بازیگر کنار یکدیگر بهگونهای که انگار هنگام ضبط در یک نقطه بودهاند، آن هم در حالی که بازی هرکدام جداگانه فیلمبرداری شده و با استفاده از کروما کی کنار هم قرار گرفتهاند.
- کوچک کردن یا بزرگ کردن ابعاد یک کاراکتر نسبت به پسزمینه.
- حرکت دادن کاراکترها در پسزمینههای انیمیشنی و کامپیوتری.
- نمایش بازیگران به گونهای که بتوانند در یک فیلم ابرقهرمانی پرواز کنند.
- بازگرداندن بازیگران به دوران قدیم یا هر محیطی که فیلمبرداری در آن دشوار است، مانند فضای خارج زمین.
- قرار دادن بازگیران در شرایط به ظاهر خطرناک، مانند گودالی پر از مارهای گرسنه یا روی برقگیر یک آسمانخراش.
اما چرا رنگ سبز؟
انتخاب رنگ سبز به عنوان پسزمینه ممکن است در ابتدا اندکی عجیب به نظر برسد، اما پاسخی سرراست برای این سوال داریم: انسانها، بخش اعظمی از البسه، لوازم خانگی و دکورها به رنگ سبز نیستند. اگرچه سبز رنگ غالب در طبیعت به حساب میآید، اما در دنیای لباس و دکور به ندرت استفاده میشود. چه در حال صحبت درباره دکور یک خانه باشیم، چه یک دفتر کار و چه یک کافیشاپ.
رنگهای دیگر نظیر قهوهای، زرد، نارنجی و قرمز را میتوان در بسیاری از اجسام پیرامون یافت و حتی در پوست و موهای افراد هم به چشم میخورند. اگرچه استفاده از رنگهای دیگر امکانپذیر است و گاهی هم فیلمسازان به سراغ رنگهای دیگر میروند، اما کار با آنها ده برابر دشوارتر خواهد بود.
رنگ آبی هم یکی دیگر از رنگهایی است که به صورت معمول و رایج در اشیای مصنوعی و روی بدن انسانها یافت نمیشود. از سوی دیگر، آبی نادرترین رنگ در طبیعت به حساب میآید و حیوانات و گیاهان بسیار معدودی از رنگ آبی برخوردار شدهاند. بنابراین در کنار پرده سبز، فیلمسازان از پرده آبی هم استفاده میکنند.
چرا پرده سبز بیشتر از پرده آبی رواج دارد؟

در اوایل سده بیستم میلادی، از انواع مختلفی از پردههای «سبز» در فیلمهای سیاه و سفید و نمایشها استفاده میشد، اما محبوبیت این پردهها زمانی به اوج خود رسید که شاهد ظهور دوربینهای دیجیتال بودیم. دوربینهای دیجیتال معمولا تا دو برابر بیشتر از رنگهای دیگر قادر به دریافت رنگ سبز هستند، حتی دو برابر بیشتر از آبی. این یعنی جدا کردن آنچه در مقابل پسزمینه سبز قرار گرفته در فاز پساتولید بسیار آسانتر از هر رنگ دیگری خواهد بود.
یک دلیل دیگر این است که رنگ سبز نیاز به نور کمتری برای دستیابی به روشنایی مطلوب دارد و این یعنی میتوان از تجهیزات نورپردازی کمتری در ست استفاده کرد. این موضوع، پرده سبز را به گزینهای عالی برای عکاسان و استودیوهایی تبدیل میکند که بودجه محدود در اختیار دارند. اما بزرگترین عیب پردههای سبز -که گاهی اصلیترین دلیل برای استفاده از پردههای آبی به حساب میآید- بار دیگر روشنایی آنها است. برونریزی رنگها در دیگر اجزای ست اتفاقی رایج است. بنابراین هرکسی و هرچیزی که در ست حضور داشته باشد، به بازتاب رنگ سبز خواهد پرداخت. این موضوع به صورت خاص زمانی دردسرساز میشود که در حال تصویربرداری از اجسام درخشان و بازتابدهنده نور باشید.
هنگام فیلمبرداری صحنههای تاریک و زمانی که نباید نور زیادی داشته باشیم، کار با پرده آبی بسیار راحتتر میشود. علاوه بر این، پرده آبی جدا کردن اشیایی که درون پرده سبز ذوب میشوند را آسانتر میکند، برای مثال موهای بلوند یک بازیگر. اما در مجموع پردههای آبی هزینههای بیشتری روی دست استودیوهای فیلمسازی میگذارند، چرا که نیاز به تجهیزات نورپردازی بسیار بیشتری دارند.
پرده سبز در سینما چطور کار میکند؟
در سطح مفهومی، پردههای سبز متکی بر تکنیکی ساده هستند. اما در عمل، جزییات کوچک و تغییر میزان نوردهی میتواند تاثیری شگرف روی کیفیت تصویر نهایی بگذارد. هنگام راهاندازی پرده سبز، لازم است تمام سطح آن شکلی یکپارچه داشته باشد. به صورت مشابه، نیاز به نورپردازی قدرتمند و مساوی در تمام بخشهای داریم و خود پرده نیز باید تا جای ممکن صاف و عاری از چروکهایی باشد که کنتراستی دردسرساز به وجود میآورند.
علاوه بر اینها باید مراقب بود که بازیگران و مدلها روی پرده سایه نیندازند و این مشکل نیز با استفاده از نورپردازی در بالای سر برطرف میشود.
- مطالب پیشنهادی برای مطالعه:
Keying چیست؟

Keying یا کی کردن به پروسه حذف پسزمینه سبزرنگ از طریق نرمافزارهای ادیت ویدیو یا تصویر، آن هم در فاز پساتولید گفته میشود. بعد از کی کردن پسزمینه سبز رنگ، پسزمینهای شفاف گیرتان میآید که میتوانید هرچیزی را در آن قرار دهید: از تصاویر ثابت گرفته تا ویدیوهایی که به شکلی روان با سوژه اصلی تصویر ادغام میشوند.
Chroma Keying
کی کردن کروما رایجترین تکنیک Keying به حساب میآید و از آن برای پردههای سبز و آبی استفاده میشود. این تکنیک میتواند تصاویر و ویدیوها را بسته به رنگهای موجود در قاب، تبدیل به لایههای گوناگون کند. هر رنگ رنج کروما منحصر به خود را دارد که به آن «مقدار فامنمایی» گفته میشود. با Chroma Keying میتوان تمام بخشهای تصویر یا ویدیو که رنگی واحد دارند را تبدیل به لایهای شفاف کرد.
Luma Keying
به جای کار کردن با پایههای رنگی، تکنیک Luma Keying شفافیت لایه را براساس سطوح روشنایی و درخشانی تنظیم میکند. Luma Keying به شما اجازه میدهد که بریدهای نیمهشفاف از تصویر را در مقابل تصویر پایهای قرار دهید که بسته به میزان روشنایی، برخی بخشهای خاص از تصویر را به شکلی واضحتر نمایش میدهد. اگرچه میتوان از این تکنیک برای پیادهسازی افکتهای دراماتیک یا ترنزیشنهای نرم در ویدیو استفاده کرد، اما بیش از هر چیز در دنیای تصویربرداری و ویرایش تصاویر کاربرد دارد.
برونریزی رنگ
برونریزی رنگ زمانی اتفاق میافتد که آنقدر نور در محیط فیلمبرداری داریم که رنگ پرده پسزمینه روی اشیا و افراد حاضر در ست بازتاب مییابد و اساسا تبدیل به نوعی فیلتر رنگی میشود. این مشکل بیش از هر رنگ دیگری، هنگام استفاده از پرده سبز اتفاق میافتد.
برونریزی رنگ در اکثر مواقع ناچیز به حساب آمده و میتوان آن را نادیده گرفت، خصوصا اگر هیچ شی یا لباسی در ست نداشته باشیم که نور را بازتاب دهند. در مواقعی که برونریزی رنگ شکلی اندک وخیمتر به خود میگیرد، لبهها و بخشهای تحت تاثیر قرار گرفته را میتوان به راحتی از نظر رنگی اصلاح کررد تا تاثیر پرده سبز به کمترین میزان برسد یا اصلا کاملا از بین برود.
بعد از پرده سبز نوبت چیست؟

پردههای سبز از دهه ۱۹۴۰ میلادی به بعد در فیلمهای سینمایی استفاده شدهاند و همین امروز نیز کاربردی به حساب میآیند. حتی جنس ماده مورد استفاده برای تولید پرده سبز هم تغییری به خود ندیده است. در این بین، در واقع تکنولوژیهای تصویربرداری و کی کردن بودهاند که با از راه رسیدن هر دوربین دیجیتال و هر نرمافزار ادیت ویدیوی جدید تکامل یافتهاند.
اما جالب است بدانید برخی استودیوهای فیلمسازی ثروتمند در حال حاضر پرده سبز و پرده آبی را به کل کنار گذاشتهاند و در عوض به استفاده از نمایشگرهای LED خمیده میپردازند. اما بسیار بعید است که پردههای سبز به این زودیها کاملا کنار گذاشته شوند، زیرا استفاده از آنها آسان و ارزانقیمت تمام میشود.
مزایای پرده سبز
مزایایی که پرده سبز با خود به همراه میآورد عملا نامحدود است. پرده سبز به فیلمسازان اجازه میدهد تقریبا به انجام هرکاری بپردازند، البته مادامی که به حصول اطمینان از تنظیم بودن همهچیز به بهترین شکل بپردازند. بزرگترین مزایای پرده سبز به شرح زیر است:
- پرده سبز اجازه میدهد به تولید صحنههای هیجانانگیز و غیرممکن بپردازید و بنابراین احتمالات را در پروسه فیلمسازی افزایش میدهند.
- بازیگران میتوانند در محیط امن استودیو باقی مانده و از محیطهای خطرناکی که با تکنولوژی پرده سبز تصویر میشوند دوری کنند.
- بازیگران میتوانند کنار یکدیگر ظاهر شوند، حتی اگر به صورت جداگانه پروسه فیلمبرداری را پشت سر گذاشته باشند. این موضوع زمانی کاربرد مییابد که زمانبندی به دغدغه کارگردان تبدیل شده.
معایب پرده سبز
از طرف دیگر اما استفاده از پرده سبز دشوار است و میتواند معایبی قابل توجه به همراه آورد. از جمله این معایب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اگر نورپردازی کاملا و به شکلی بینقص بالانس نباشد، جلوههای ویژه مصنوعی جلوه کرده و باعث آزار بیننده میشوند.
- علیرغم ایجاد هزینه کمتر نسبت به جایگزینهای دنیای واقعی، این پروسه در هر صورت بسیار هزینهبر، وقتگیر و دردسرساز تمام میشود و بنابراین برای فیلمهای مستقل و استودیوهایی که بودجه کم دارند ایدهآل نیست.
- برونریزی رنگ روی لایه جلویی میتواند دردسرهای پروسه پساتولید را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.