انواع قید در عربی — توضیح کامل + مثال و تمرین
انواع قید در عربی را میتوان در دو دسته ظرف زمان و مکان بررسی کرد. اما علاوه بر اینها، حروف و جملاتی هستند که میتوانند نقش قید را در این زبان بازی کنند. در این نوشته علاوه بر بررسی انواع قید در عربی، مثالهایی از آنها را نیز بررسی میکنیم. سپس با استفاده از تمرینهای انتهایی متن میتوانیم میزان یادگیریمان از این مطلب را بسنجیم.
کاربرد قید در عربی
به طور کلی قید در خدمت فعل جمله است. به وسیله قید میتوانیم حالات دقیق وقوع کاری را بفهمیم. از این رو، برای بیان روشنتر مقصود بهتر این است که کارکرد قید در جملات را دستکم نگیریم.
زبان عربی نیز از این قاعده مستثنی نیست. با استفاده از انواع قید در عربی میتوانیم جملات دقیقتری بسازیم تا ابهام را درباره فعلها رفع کنیم. در بیشتر زبانها منظور از قید زمان وقوع فعل است. اما در زبان عربی علاوه بر زمان وقوع، محل وقوع نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
در نتیجه برای قیدهای عربی میتوانیم تقسیمبندی دوگانه «ظرف زمان» (ساعت در عربی) و «ظرف مکان» (اسم مکان در عربی) را در نظر بگیریم. ظرف در لغت به معنی «در برگرفتن» است. از این رو به وسایلی که چیزی دیگر را در خود نگه میدارند نیز از واژه ظرف استفاده میشود.
اما دلیل استفاده از چنین لغتی برای قیدهای زمانی و مکانی در این است این کلمات در برگیرنده اطلاعاتی تکمیلی برای فعل جمله هستند. در تعریف رسمیتر در برخی از کتابها برای ظرف زمان و مکان آمده است که «اینها اسمهای منصوبی هستند که در علم نحو با نام مفعولفیه نیز شناخته میشوند.»
دلیل اینکه به قید در عربی مفعول فیه نیز میگویند در این است که میتوانیم به جای این کلمهها، از ترکیب دو کلمه به همراه حرف اضافی «في» استفاده کنیم و همان معنا را انتقال بدهیم.
برای تشخیص راحتتر ظرف زمان و مکان در عربی، میتوانیم از ادات استفهام عربی «أین» (کجا؟) و «متی» (چه وقت؟) استفاده کنیم. کلمهای که در پاسخ به این سوالات گفته میشود همان قید است.در ادامه انواع دستهبندیهای قید در عربی را همراه با توضیح و مثالهای مربوط به آنها میخوانید.
قید یا ظرف زمان
هر اسمی که بر زمان وقوع فعل تاکید داشته باشد و بتوانیم آن را همراه با حرف جر «في» به کار ببریم همان ظرف یا قید زمان در زبان عربی است. برای شناخت بهتر این اسامی به جدول زیر توجه کنید.
جدول اسامی ظرف زمان در عربی | |
ظرف زمان | معنی |
الآن | الان |
لاحقاً | بعدا |
قریبا | به زودی |
ألیوم | امروز |
غداً | فردا |
أمس | دیروز |
قبل | پیش از |
بعد | بعد از |
مبکراً | صبح زود |
یومیاً | روزانه |
اسبوعیاً | هفتگی |
شهریاً | ماهانه |
سنویاً | سالانه |
آخر سنة | سال آخر |
متأخراً | دیر |
برای درک بهتر کلمات داخل جدول بهتر است به مثالهای زیر توجه کنید.
مِن فَضْلِكْ قُمْ بِذلِكَ الآن.
لطفا همین حالا انجامش بده.
سَأَنْهی واجِباتي المَنزِليَّةِ لاحِقاً.
تکالفیم را بعدا انجام میدهم.
والِداک سَیَصِلانِ قریباً.
پدر و مادرت به زودی میرسند.
أَمْ أعُدْ أستَطیعُ القِیامْ بأیِّ عملٍ اَلیوم.
دیگر نمیتوانم امروز کاری را انجام بدهم.
سَأَذهَبُ إلی المُستَشفَی غداً إنْشاءَالله.
فردا به بیمارستان خواهم رفت.
هُمْ تَکتُبونَ واجِباتِهِمْ أَمْسْ.
آنها دیروز تکالیفشان را انجام دادند.
قَبْلَ أَنْ تَأکُلَ العَشاء، مِن فَضلِک إغسِلْ یَدَیْکَ.
قبل از آنکه شام بخوری لطفا دستهایت را بشور.
بَعدَ الإِنتِهاءِ مِنَ العَشاء، مِن فَضلِکْ نَظِّفْ الطاوِلةْ.
بعد از پایان شام لطفا میز را تمیز کن.
یُرجِي الوصول في وقتٍ مُبَکِّرْ إلَی مَوْعِدِکْ.
لطفا زودتر از قرار ملاقاتت برس.
أُطالِعُ أَربَعَ ساعاتٍ یَوْمِیاً.
روزانه چهار ساعت مطالعه میکنم.
هَلْ تَتَقاضِي راتِبَکَ أُسبوعِیاً؟
آیا دستمزدت را به صورت هفتگی میخواهی؟
أَلإیجارُ یُدفَعُ شَهْرِیاً.
اجاره به صورت ماهانه پرداخت میشود.
سَیَتِّمُ إِختِبارُکَ سَنَوِیاً.
سالانه آزموده میشوی.
السَنَةُ السابِقَةُ کانَتْ آخِرْ سَنَةٍ فِي دِراسَتِي.
سال قبل آخرین سال تحصیلم بود.
لِماذا وَصَلتَ إلَی المَنزِلِ مُتَأَخِراً؟
چرا دیر به خانه آمدی؟
یوم، غد، لیل، نهار، صباح و شهر
در مقابل، ظروفی هستند که تحت هر شرایطی تنها نقش ظرف زمان را میپذیرند و غیر متصرف محسوب میشوند. این ظروف مبنی و محلا منصوب هستند. مانند:
أذ، إذا، منذُ، مذُ، لمّا، أیّان، متی و الآن
سلام چجوری میشه واو حالیه رو از واو عطف تشخیص داد؟
سلام و وقت بخیر؛
راحتترین راه تشخیص واو حالیه توجه به ترجمه آن است. هرگاه واوی در جمله دیدیم که معنای «در حالیکه…» میداد، باید بدانیم که با واو حالیه طرف هستیم و جمله اسمیه و فعلیه بعد از آن حال یا قید حالت است.
برای تشخیص بهتر واو عطف و حالیه پیشنهاد میکنیم مطلب زیر را مطالعه کنید.
انواع واو در عربی
از اینکه با مجله فرادرس همراه هستید سپاسگزاریم.