تقویت فن بیان و سخنوری با ۱۲ روش موثر و کاربردی

با وجود این‌که هر فردی برای صحبت کردن در جمع و متقاعد کردن دیگران نیاز به فن بیان قوی دارد، اما بیش از ۷۷ درصد مردم از صحبت کردن در جمع می‌ترسند. فن بیان به‌معنای توانایی بیان روان و دقیق افکار و احساسات است. یادگیری فن بیان می تواند حتی از دوران کودکی اتفاق بیفتد. در این‌صورت، افراد جامعه شیوه دفاع از حقوق خود و ایده‌های‌شان را یاد می‌گیرند. راه‌های زیادی برای تقویت فن بیان وجود دارد که برخی از آن‌ها شامل ایجاد دایره واژگان گسترده، توجه به ارتباط غیرکلامی، توانایی شوخ‌طبعی، شگفت‌زده کردن مخاطب، معرفی خود و استفاده از بازخوردها می‌شود. در این مطلب تلاش کرده‌ایم تا مهم‌ترین راه‌های افزایش فن بیان را در اختیار شما قرار دهیم و در انتهای مطلب، مهم‌ترین سؤالات را در حوزه فن بیان پاسخ داده‌ایم.

عناصر اصلی تقویت فن بیان و سخنوری چیست؟

فن بیان شامل مؤلفه‌های روانی مشخصی از جمله کاریزمای بالا، هوش هیجانی قوی و اعتمادبه‌نفس است. با تقویت این عناصر و تمرین فن بیان، می‌توانیم مهارت فن بیان خود را تقویت کنیم. در ادامه، به این عناصر اشاره می‌کنیم.

• «کاریزما» (Charisma)
• «هوش هیجانی» (Emotional Intelligence)
• «اعتمادبه‌نفس» (Self Confidence)
• «زبان بدن» (Body language)

فیلم آموزش مقدماتی فن بیان و اصول سخنوری و سخنرانی در فرادرس

کلیک کنید

حال که با مؤلفه‌های روانی تأثیرگذار بر مسیر یادگیری فن بیان آشنا شده‌ایم، می‌توانیم بر روی راه‌های افزایش مهارت فن بیان متمرکز شویم.

راه های افزایش فن بیان چیست؟

راه‌های مختلفی مانند ایجاد دایره واژگان گسترده، توجه به ارتباط غیر کلامی یا معرفی خود برای تقویت فن بیان وجود دارد. اما باید توجه داشت که هیچ‌کدام از مشاهیر جهان سخنور و با فن بیان قوی به‌دنیا نیامده‌اند. فن بیان نیز مانند بسیاری از مهارت‌های دیگر، با تلاش و پشتکار افزایش می‌یابد. در نتیجه قبل از بیان تکنیک‌های تقویت فن بیان، سعی کنیم تا زندگی حرفه‌ای و شخصی خود را به‌سمتی سوق دهیم که نیاز به صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی پیاپی داشته باشیم. در ادامه، مهم‌ترین و کاربردی‌ترین راه‌های افزایش فن بیان را توضیح می‌دهیم. همچنین، برای یادگیری عمیق تکنیک‌های سخنوری می‌توانیم از مجموعه آموزش سخنرانی و سخنوری مقدماتی تا پیشرفته نیز استفاده کنیم.

فیلم آموزش آشنایی با فن بیان و گویندگی در فرادرس

کلیک کنید

۱. ایجاد دایره واژگان گسترده

هر چقدر کلمات بیشتری بلد باشیم، جملات روان‌تر و دقیق‌تری می‌توانیم بسازیم. افراد سخنور برای این‌که بتوانند روان و سلیس صحبت کنند و به‌سرعت جملات را کنار همدیگر قرار دهند، نیاز به دایره واژگان گسترده دارند. وجود دایره واژگان گسترده به افراد کمک می‌کند تا اگر کلمه‌ای را فراموش کرده‌اند، آن‌ را با کلمه‌ مترادف جایگزین کرده و جمله را ادامه دهند. در نتیجه یادگیری کلمات کاربردی، اولین راه تقویت فن بیان است. در ادامه، شیوه‌های گسترش دایره واژگان را بیان مي‌کنیم.

• دفترچه‌ای داشته باشید و در گفتگو‌های روزمره، کلماتی که به‌نظرتان جالب است را یادداشت کنید.
• سخنرانی، پادکست و فیلم‌های زیادی ببینید و از آن‌ها استفاده کنید.
• متن‌های ادبی و علمی را مطالعه کنید.

داشتن دایره واژگان گسترده و استفاده از آن‌ها در مواقع مورد نیاز، باعث می‌شود تا فرایند فکر کردن شما سریع‌تر شده و در نتیجه حاضرجوابی بیشتری داشته باشید. به‌طور کلی، حاضرجوابی مهارتی‌ست که به‌مرور به‌دست می‌آید و با افزایش دایره واژگان و در نظر گرفتن جواب‌های احتمالی برای گفتگوهای پرتکرار، می‌توانید به فرد حاضرجواب تبدیل شوید. البته حاضرجوابی در کنار دایره واژگان گسترده، نیاز به اعتمادبه‌نفس بالاتر و کنترل استرس دارد.

۲. توجه به ارتباط غیرکلامی

در بیشتر مواقع، اهمیت پیام‌هایی که از طریق دست‌ها، چشم‌ها، عضلات صورت و حالت ایستادن یا نشستن منتقل می‌کنیم، اگر بیش از پیام‌های کلامی نباشد، کمتر از آن نیست. در ادامه به هر کدام از این موارد اشاره می‌کنیم.

• ایجاد ارتباط چشمی: چشم‌های مخاطب، مهم‌ترین دریچه نفوذ و تأثیرگذاری بر مخاطبان است. سعی کنید تا در هنگام حرف زدن، به چشم‌های تمام مخاطبان توجه کنید و نگاه خود را در جمع بچرخوانید. با این‌کار به آن‌ها نشان می‌دهید که مخاطب حرف شما هستند. به‌هیچ عنوان برای مدت‌زمان زیاد به نوشته‌های خود یا زمین توجه نکنید. زیرا در این‌صورت، مسیر تأثیرگذاری شما به‌کلی مسدود می‌شود.
• استفاده از دست‌ها: دست‌های خود را داخل جیب نکرده و بازوهای‌تان را به بدن خود نزدیک نکنید.
• لبخند زدن: لبخند زدن به مخاطب پیام وجود امنیت داده و گارد مخاطب را باز می‌کند. همواره صورتک لبخند را در سطوح پر استفاده قرار دهید و با دیدن آن‌ها لبخند بزنید. با زیاد لبخند زدن و مثبت‌اندیشی، به این کار عادت می‌کنید.
• حالت بدنی: به‌طور کامل صاف به‌ایستید و تا جای ممکن خم نشوید.
• حالت صورت: سعی کنید تا حالت صورت شما با هیجان‌تان یکسان باشد. وقتی جدی هستید و نکته جدی را بیان می‌کنید می‌توانید تا حدی اخم کنید اما اگر در حال سورپرایز کردن مخاطب هستید، صورت‌تان هم حالت تعجب داشته باشد. در این حالت ابروهای شما به‌سمت بالا حرکت می‌کند.

در نهایت برای دیدن الگوهای موفق، می‌توانید فیلم سخنرانی و گفتگوی افراد دارای فن بیان قوی را مشاهده کنید و با توجه به زبان بدن این افراد و یادگیری از طریق مشاهده، به تقویت فن بیان خود کمک کنید.

۳. معرفی خود

یکی از راه‌های ایجاد احساس همدلی و هم‌ذات‌پنداری در افراد، معرفی خود است. افراد دارای فن بیان قوی به‌میزانی خود را معرفی کرده‌اند که با مهارت و تسلط کلمات را کنار هم می‌چینند و مطابق با چارچوب گفتگو و نیاز مخاطب، خود رامعرفی می‌کنند. در ادامه، این بخش‌ها را معرفی می‌کنیم.

• نام و نام خانوادگی
• تحصیلات
• توانمندی‌ها
• ویژگی‌های منحصربه‌فرد شخصیتی
• فعالیت‌های مرتبط

معرفی خوب می‌تواند مقدمه‌ای برای بیان خاطره شخصی و شروع صحبت باشد. افرادی که خود را به‌خوبی معرفی می‌کنند، اعتبار مورد نیاز را در ذهن مخاطبان ایجاد می‌کنند تا با دقت به‌حرف‌های آن‌ها گوش بدهند. همچنین اگر در حال سخنرانی هستید، به‌هیچ عنوان به مخاطبان خود بیان نکنید که مریض شده، ترسیده یا اضطراب دارید.

۴. شوخ‌طبعی

«شوخی‌کردن» (Humor)، هنرمندانه‌ترین و خلاقانه‌ترین تکنیک فن بیان است و باعث جلب توجه بیشتر مخاطب و ایجاد هیجان شادی شده و در نتیجه، احتمال به‌یادسپاری مطلب را افزایش می‌دهد. افرادی که می‌توانند باعث خندیدن دیگران شوند، هوش هیجانی بالاتری دارند. برای انتخاب شوخی مناسب، باید مخاطب خود را بشناسید و بدانید که تا چه میزان آزادی عمل دارید. در ادامه، مواردی را که در مورد مخاطب باید به آن‌ها توجه کنید را بیان می‌کنیم.

• مرزهای اخلاقی
• تجربیات تلخ و حساسیت‌های عاطفی
• تناسب جایگاه اجتماعی
• میزان دوستی
• میزان جدی بودن موقعیت

به‌طور معمول، موضوعات خنده‌آور در جامعه در چند گروه خاص قرار دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های افراد کاریزماتیک و جذاب، توانایی شوخ‌طبعی فوق‌العاده آن‌ها در عین قاطعیت و اعتمادبه‌نفس بالا است.

• تغییر هوشمندانه مسائل طبیعی: به‌طور مثال، از شما نام پرنده‌ای را می‌پرسند که راه برود و جواب شما «جوجه‌تیغی» باشد.
• استفاده از موضوعات قبلی در جایگاهی جدید: برای مثال، دیروز هنگام ناهار با همکاران خود در مورد شواهد جدید حاکی از وجود «آدم‌فضایی‌ها» صحبت کرده‌اید و عصر فردا صدای بلندی از بیرون می‌آید. در ادامه شما می‌گویید «آدم فضایی‌ها حمله کرده‌اند»
• اقتباس از صحبت‌های معروف در جامعه: برای مثال، بسته شکلاتی دست شماست و دوست‌تان از شما می‌پرسد که داخل بسته چیست و بر اساس نقل معروفی شما بگویید «توش موز هست».
• قرار دادن ویژگی‌های موضوعی بر موضع دیگر: برای مثال، دوست‌تان از شما می‌پرسد که تفاوت خر و قاطر چیست و شما می‌گویید «قاطر، خر پرومکس است». در این مثال، شما ورژنی از موبایل را بر روی حیوان گذاشته‌اید.

البته باید توجه کنید که بیان جذاب موضوعات، به لحن متعجب شما، «حالت چهره‌» (Facial Expression)، سرعت بیان کلمات و حجم صدا بستگی دارد. برای الگوبرداری و یادگیری زبان بدن و مدل سخن‌گفتن خنده‌دار، می‌توانید از انواع برنامه‌های «استندآپ کمدی‌» (Standup Comedy) استفاده کنید و با دقت به مدل بیان و ارتباط کلامی و غیرکلامی مجری با مخاطبان توجه کنید.

۵. استفاده از خاطرات شخصی

در ابتدای گفتگو، خاطره‌ای از خودتان را تعریف کنید که مرتبط با موضوع مورد بحث باشد، در این صورت مخاطب با شخصیت شما آشنا شده و با شنیدن داستان جذاب، به‌شدت جذب می‌شوند. استفاده از خاطرات شخصی باعث اعتماد مخاطب به شما و ایجاد اعتبار در چشم او شده و همدلی‌اش را در پی دارد. این ارتباط عاطفی حداقلی راه را برای نفوذ بیشتر شما فراهم می‌کند. همچنین مخاطب متوجه می‌شود که گفته‌های خود را باور دارید و تجربیاتی در آن رابطه دارید.

برای استفاده مناسب از داستان‌های شخصی، تلاش کنید که جذاب‌ترین خاطرات زندگی خود را بنویسید و چندین بار جلوی آینه یا در جمع دوستان تعریف کنید تا به آن‌ها مسلط شوید. همچنین در ادامه، با رخ دادن وقایع جذاب، دفترچه خاطرات خود را کامل‌تر کنید تا دست شما برای تأثیرگذاری بر دیگران بیشتر باز شود. در بسیاری از مواقع، سخنرانان «TED Talk» در ابتدای سخنان خود، خاطره‌ای کوتاه از گذشته‌شان می‌گویند.

۶. محتوای مناسب

اگر افراد دارای فن بیان قوی «محتوای مناسب» (Suitable Content) را ارائه کنند، می‌توانند تأثیرات بزرگی بر مخاطب گذاشته و حتی جریان‌های اجتماعی ایجاد کنند. برای تدوین محتوای گفتگوی خود، به نکات زیر دقت کنید.

• ابتدای و انتهای جذاب: مخاطب تنها ابتدا و انتهای مطلب را به‌یاد می‌سپارد.
• کلمات آسان: سعی کنید از کلمات سخت یا خارجی استفاده نکنید. اگر هم مجبور به استفاده شده‌اید، به‌طور کامل کلمه را توضیح دهید.
• استفاده از اشعار، ضرب‌المثل‌ها و داستان‌های چند خطی: در بسیاری از مواقع، تأثیر استفاده از ضرب‌المثل‌های آشنا و پذیرفته شده برای مخاطب، از چند ساعت استدلال‌های دقیق بیشتر است. در ادامه، به تعدادی از این مطالب اشاره می‌کنیم.
• بازه توجه مخاطب: بیشترین زمان تمرکز افراد، تنها ۱۵ دقیقه است. برای جلب توجه دوباره فرد، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید.
  1. «ایجاد وقفه» (Pause): از سکوت کردن در هنگام گفتگو نترسید. وقفه‌های به‌موقع، تأثیر سخن شما را چند برابر می‌کند. سعی کنید بعد از بیان کلمات مهم یا در شروع جملات کلیدی وقفه‌ای کوتاه کنید.
  2. «شوخی کردن» (Humor): شوخی کردن یکی از سخت‌ترین و هنرمندانه‌ترین راه‌های «گرم کردن» (Ice Breaking) جمع و به‌حرف آوردن مخاطبان است. همچنین با ایجاد هیجان شادی در آن‌ها، به‌یادسپاری مطالب را افزایش خواهید دارد.
  3. «بازی با حجم صدا» (Volume): حجم صدا نشان‌دهنده محتوای کلام‌تان است. شما با استفاده از تغییر حجم صدا می‌توانید توجه افراد را به‌خودتان مشغول کنید. به‌طور دقیق‌تر، اگر به نکته مهمی رسیده‌اید، صدای خود را پایین بیاورید و در ادامه اگر با نکته هیجان‌انگیزی مواجه شده‌اید، حجم صدای خود را افزایش داده موضوع مورد نظر را با صدای بلندتر تعریف کنید.
  4. «بازی با سرعت کلام» (Speed): سرعت کلام نیز بر توجه افراد تأثیر می‌گذارد. بیان آرام کلمات زمان بیشتری برای ارزیابی مطلب در اختیار افراد قرار می‌دهد و مخاطب با دقت بیشتری گوش می‌کند. به‌همین دلیل، هنگام رسیدن به نکات مهم، سرعت بیان خود را کاهش دهید و کلمات را با آرامش بیان کنید. اما برای بیان عبارات هیجان‌انگیز، می‌توانید با سرعت و هیجان بیشتری مطلب را تعریف کنید.

سعی کنید مطالب خود را به منابع معتبری ارجاع دهید. برای مثال، وقتی واقعه تاریخی را بیان می‌کنید، در ادامه بگویید که از چه صفحاتی در چه کتابی این حرف را می‌زنید. این منابع معتبر باعث افزایش اعتبار شما در چشم مخاطب می‌شود. به‌بیانی دیگر، شما مخاطب را متقاعد می‌کنید که حرف‌های شما ارزش شنیده شدن دارند. تنها با ارائه محتوای مناسب و جلب توجه مخاطب، می‌توانید پیشرفت محسوسی را در تقویت فن بیان خود ببینید.

فیلم آموزش طراحی سخنرانی در فرادرس

کلیک کنید

۷. شگفت‌زده کردن

بیشتر خاطراتی که به‌یاد می‌آوریم، از موقعیت‌های پرهیجان زندگی ناشی می‌شود. یک گفتگو یا تصویر هیجان‌انگیز، می‌تواند تا سال‌ها به‌شکلی روشن در ذهن باقی به‌ماند. دو مورد از هیجاناتی که با شگفت‌زده شدن افراد افزایش می‌یابد، هیجان «شادی» (Happiness) و «تعجب» (Surprising) است. در ادامه، شیوه‌های شگفت‌زده کردن مخاطب را بیان می‌کنیم.

• استفاده از صدای افراد مشهور، موسیقی یا قسمتی از فیلم در هنگام گفتگو
• استفاده از آمارهای عجیب یا نقل‌قول‌های مشهور
• گفتگو با مخاطب‌ها یا راه‌انداختن بازی با آن‌ها
• نظرسنجی از مخاطبان و ادامه گفتگو بر اساس آمار به‌دست آمده
• راه‌انداختن نمایشی هیجان‌انگیز (برای مثال راه‌انداختن بحث یا دعوایی سوری یا خاموش شدن یکباره چراغ‌ها)

شگفت‌زده کردن مخاطب‌ها نیز مانند شوخ‌طبعی نیاز به تفکر خلاق دارد.

۸. خارج کردن فرد از حالت دفاعی

حالت بدنی افراد نشان‌دهنده میزان استقبال آن‌ها از گفته‌های شما است. زمانی که مخاطب دست به‌سینه نشسته یا انگشتان خود را در هم قلاب کرده است، به‌این معناست که احساس راحتی ندارد. در نتیجه، اگر بتوانید این حالت بدنی او را بشکنید، میزان پذیرش او نسبت به پیام‌‌های مختلف افزایش می‌یابد. شما با دادن برگه‌ای به مخاطب یا گرفتن دست او می‌توانید مخاطب را از حالت دفاعی خارج کنید.

۹. ضبط کردن صدا و تصویر

ضبط کردن صدا یا فیلم گرفتن از خود، بهترین راه ارزیابی گفتگو و یافتن اشکالات برای تقویت فن بیان است. در هنگام ضبط کردن صدا و تصویر خود، به موارد زیر توجه کنید.

• تمام تأکیدها
• تغییر سرعت گفتگو
• تغییر حجم صدا
• تکیه‌کلام‌ها
• پرکننده‌های کلامی‌
• زبان بدن

در نهایت بعد از پیدا کردن اشکالات فن بیان و حل کردن آن‌ها، دوباره صدا و تصویر خود را ضبط کنید تا از شیوه بیان خود مطمئن شوید.

۱۰. شناخت مخاطب

شناخت مخاطب از حوادث پیش‌بینی نشده و واکنش‌های منفی مخاطبان جلوگیری می‌کند. همواره از خودتان این سؤال را بپرسید که مخاطبان چرا باید به حرف‌های من گوش دهند؟ باید مطمئن باشید که مخاطب شما با زبان بدن و محتوای‌تان ارتباط برقرار می کند. در ادامه، مؤلفه‌های شناخت مخاطب را بیان می‌کنیم.

• شخصیت
• سن
• جنسیت
• فرهنگ
• تحصیلات
• میزان صمیمیت با شما
• میزان مذهبی بودن

شما با توجه به ویژگی‌های مخاطبان‌، می‌توانید تخمین بزنید که آن‌ها از چه شوخی‌هایی به‌خنده بیفتند، چه اصطلاحاتی را بی‌ادبانه می‌دانند و چه دغدغه‌هایی دارند. همچنین تا چه میزان می‌توانید از اصطلاحات تخصصی‌تر استفاده کنید و چه مثال‌هایی باعث فهم بهتر شما می‌شود.

۱۱. استفاده از بازخوردها

در هنگام صحبت کردن و سخنرانی در محیط‌های مختلف، بعد جلسات از مخاطب‌ها و دوستان خود نظرسنجی کنید و به بازخوردهای آن‌ها توجه کامل داشته باشید. در بسیاری از مواقع، این بازخوردها اصلی‌ترین مسائلی است که باید رعایت کنید. در ادامه، شایع‌ترین اشتباهات افراد و بازخوردهای مخاطبان را بیان می‌کنیم.

• استفاده زیاد از تکیه‌کلام‌ها یا کلمات پُرتکرار: این تکیه ‌کلام‌ها برای هر فردی متفاوت است اما شایع‌ترین آن‌ها شامل مثلاً، مطمئناً، احتمالاً، در ادامه، حقیقتاً و در نتیجه می‌شود. این کلمات با هدف «ایجاد زمانی برای ساخت جملات بعدی» استفاده می‌شوند. در نتیجه با تکرار و تمرین و تسلط بر موضوع، می‌توانیم آن‌ها را برطرف کنیم.
• استفاده زیاد از اصوات پرکننده کلامی: اصواتی مانند آمممم، اِاِاِاِاِاِ، اوووو
• جمع کردن بدن: این اتفاق نشان از عدم اعتمادبه‌نفس و وجود استرس در افراد است که گاهی نیز آن‌ها پشت تریبون پنهان می‌شوند.
• خوردن کلمات: تمام نکردن انتهای کلمات در گفته‌های عده‌ای زیاد دیده می‌شود و باعث کلافه شدن مخاطب می‌شود. (برای مثال، «همان‌طور که گفته شُ...» یا «می‌بی...م که شما این کار را کری...»)
• نگاه نکردن به مخاطبان: این مسئله نیز از اشتباهات سخنران‌های بی‌تجربه‌ای است که با نگاه کردن به مخاطب‌ها استرس می‌گیرند.

به‌طور کلی با ایجاد تسلط بیشتر بر متن و افزایش تجربه شما در گفتگو، فرایندهای ذهنی شما سریع‌تر شده و تکیه‌کلام‌ها یا اصوات پرکننده کلامی کاهش می‌یابد.

۱۲. افزایش اعتماد به نفس

وجود اعتمادبه‌نفس از مقدمات تأثیرگذاری است. به‌طوری که تمام افراد پرنفوذ، اعتمادبه‌نفس بالایی را از خودشان نشان می‌دهند. به‌طور کلی، صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی و محیط‌های شلوغ، باعث افزایش اعتمادبه‌نفس و تقویت فن بیان در افراد می‌شود. اما در کنار آن، راه‌های دیگری نیز وجود دارند که باعث افزایش اعتمادبه‌نفس می‌شوند. در ادامه، این تکنیک‌ها را بیان می‌کنیم.

• کنترل افکار سرزنش‌کننده: افکار منفی و سرزنش‌کننده اصلی‌ترین منبع کاهش اعتمادبه‌نفس هستند. این افکار، نقاط ضعف و شکست‌های افراد را بیشتر به‌یاد می‌آورند. برای مقابله با افکار استرس‌زا، فهرستی از موفقیت‌های خود را بنویسید و هنگامی که افکار سرزنش‌کننده فشار می‌آورند، لیست موفقیت‌های خود را مرور کنید. همچنین خطاهای شناختی و مغالطه‌های افکار سرزنش‌کننده را پیدا کنید و به آن‌ها بی‌توجهی کنید. همچنین با تمرین مثبت‌نگری و توجه به بخش‌های امیدوارکننده موضوعات، میزان افکار منفی را کمتر کنید.
• کاهش فوری استرس: ترس از صحبت کردن در جمع در برخی افراد بیش از ترس از مرگ است. در ادامه، شیوه‌های کاهش فوری استرس را بیان می‌کنیم.
  1. طبیعی دانستن اضطراب: در ابتدا توجه داشته باشیم که اضطراب در هنگام صحبت کردن به‌طور کامل طبیعی بوده و نقص شما نیست. در نتیجه، باید انتظار آن را داشته باشیم و برای آن آماده شویم.
  2. نرم کردن عضلات و توجه به سرعت گفتگو: استرس موجود در بدن باعث تنش عضلانی می‌شود. با شل کردن عضلات خود و نرم شدن بدن، میزان استرس شما نیز کاهش می‌یابد.
  3. تنفس عمیق: بر اساس تحقیقات انجام شده، اکسیژنی که از طریق تنفس عمیق یا دیافراگمی وارد بدن می‌شود، با کاهش استرس افراد در ارتباط است. قبل از شروع گفتگو، چند بار تنفس عمیق داشته باشید و بر روی فرایند دم و بازدم خود متمرکز شوید.
  4. نوشیدن آب: نوشیدن آب باعث «آب‌رسانی به بدن» (hydrated) می‌شود و در پی آن، سطح استرس کاهش می‌یابد.
  5. انتخاب مخاطبان: اگر استرس شدیدی دارید، تنها به مخاطب‌هایی که گوش می‌دهند توجه کنید و نگاه خود را بین‌شان بچرخوانید و تصور کنید که تنها آن‌ها در محل وجود دارند.
  6. تمرینات ذهن آگاهی: انواع تمرینات ذهن‌آگاهی تأثیر بسیار زیادی بر روی استرس شما خواهند داشت.
• مقایسه نکردن خود با دیگران: اعتمادبه‌نفس بسیاری از افراد و به‌ویژه افراد کمال‌گرا در طول زندگی توسط مقایسه والدین سخت‌گیر از‌ بین می‌رود. در نتیجه این مقایسه‌ها، یاد می‌گیریم که همواره در طول عمر، خودمان را در رقابت با دیگران می‌بینیم. در حالی‌که تمام مقایسه‌ها آسیب‌زا بوده و باعث کاهش اعتمادبه‌نفس در افراد می‌شود. سعی کنید که خودتان را تنها با خودتان مقایسه کنید.
• پذیرش تحسین دیگران: افراد دارای اعتمادبه‌نفس پایین خود را لایق تحسین دیگران نمي‌دانند و بسیاری از تحسین‌ها را به موارد دیگری مانند دلسوزی فرد تحسین‌کننده برمی‌گردانند و پس می‌زنند. در نتیجه، به‌مرور افراد کمتری آن‌ها را تحسین کرده و موفقیت‌های خود را به‌حساب نمي‌آورند. برای افزایش اعتمادبه‌نفس خود، تحسینت‌های دیگران را باور کنید.

سؤالات متداول

تا اینجا با راه‌های تقویت فن بیان آشنا شده‌ایم. در ادامه، به سؤالات متداول در این حوزه پاسخ می‌دهیم.

بهترین کتاب برای تقویت فن بیان چیست؟

کتاب‌های بسیار زیادی برای تقویت فن بیان معرفی شده‌است که شاید مهم‌ترین آن‌ها، کتاب Confessions of Public Speaker نوشته «Scott Berkun» باشد. این کتاب با استفاده از تجربیات و سخنرانی‌های توانمند‌ترین سخنوران تاریخ تدوین شده و سرشار از تکنیک‌های کاربردی و خاطراتی‌ست که سخنران‌ها در حین سخنرانی در مورد زندگی شخصی‌شان بیان کرده‌اند.

تکنیک‌های تقویت فن بیان در کودکان چیست؟

یادگیری فن بیان در کودکی می‌تواند تأثیر بزرگی بر آینده کودک داشته باشد. مهم‌ترین کاری که می‌توانید برای کودک خود بکنید، مقایسه نکردن او با دیگر بچه‌ها و تحسین موفقیت‌های او است. البته کودک نیاز دارد تا طعم ناکامی را در همان دوران کودکی بچشد اما سرزنش کودک باعث نابودی اعتمادبه‌نفس او می‌شود. همچنین کودک شما با یادگیری ایجاد وقفه در صحبت‌ها و بالا و پایین بردن حجم صدای و سرعت کلمات خود در هنگام صحبت کردن، می‌تواند مهارت فن بیان خود را افزایش دهد.