کیفیت های رایج در فایل های ویدئویی – مفاهیم اولیه و تعریف اصطلاح های رایج

معمولاً وقتی برای دانلود فیلم به یک سایت مراجعه می‌کنیم نسخه‌های متفاوتی برای دانلود آن وجود دارند؛ مانند BRRip ،Web-DL و ... . در این نوشته از مجله فرادرس قصد داریم به بررسی تفاوت‌های این نسخه‌ها بپردازیم. اما در ابتدا باید با چند مفهوم ضروری آشنا شویم.

نرخ فریم (Frame-Rate)

«نرخ فریم» یا همان «فرکانس» که به آن fps (فریم بر ثانیه) هم گفته می‌شود، در واقع تعداد تصاویر نمایش یافته در یک ثانیه است. همان طور که می‌دانید فیلم‌ها از نشان دادن بسیار سریع تصاویر ثابت ایجاد می‌شوند و یک فیلم با fps برابر ۶۰، یعنی در هر ثانیه ۶۰ تصویر ثابت و مجزا را نشان می‌دهد. واضح است هر چه مقدار fps بالاتر باشد، با فیلم روان‌تری از جهت دیداری مواجه خواهیم بود.

رزولوشن (Resolution)

رزولوشن در واقع به معنی تعداد پیکسل‌هایی است که تصویر را روی صفحه نمایشگر می‌سازند. یک پیکسل یک عنصر تصویر گسسته است که شامل یک نقطه کوچک روی صفحه می‌شود. یک پیکسل یک مربع یک اینچ در یک اینچ روشن است که رنگ اصلی را تولید می‌کند و هر چقدر که نمایشگر دارای پیکسل‌های بیشتری باشد، تصویر دقیق‌تری را روی صفحه ظاهر می‌کند. تلویزیون‌های امروزی حدود 8 میلیون پیکسل (برای تلویزیون‌های 4K Ultra HD) و حدود یک میلیون پیکسل (برای تلویزیون‌های 720p) دارند. شما باید بسیار دقیق نگاه کنید و یا یک ذره‌بین بسیار قوی داشته باشید تا بتوانید یک پیکسل را تشخیص دهید.

با اینکه رزولوشن شایع‌ترین عامل در مورد کیفیت تصویر است؛ اما مهم‌ترین عامل نیست. فقط به این دلیل که یک تلویزیون رزولوشن 4K Ultra HD دارد بهتر از تلویزیون 1080p نیست. گفتنی است که اگرچه رزولوشن تنها جنبه کیفیت تصویر نیست، اما بسیار مهم است و با نگاه کردن به صفحه نمایشگر، به راحتی متوجه اختلاف بین تلویزیون با رزولوشن بالا و تلویزیون با رزولوشن پایین می‌شوید.

سایز صفحه نمایش هم عامل مهم دیگری است؛ برای مثال تلویزیون 65 اینچ و 32 اینچ هر دو می‌توانند با یک رزولوشن تصویر را نشان دهند و تفاوت آنها در این است که در تلویزیون 65 اینچ پیکسل‌ها بزرگ‌تر هستند و همان تصویر روی سطح بزرگ‌تری کشیده شده است. فاصله بیننده از صفحه نمایش نیز از جمله دیگر عواملی محسوب می‌شود که باید آن را مدنظر قرار داد. مثلاً اگر بخواهید پیکسل‌های تصویر در یک تلویزیون 55 اینچ را ببینید، باید کمتر از 2 متر با آن فاصله داشته باشید. در فاصله‌های دورتر، احتمالاً نمی‌توانید تفاوتی بین تلویزیون 4K و تلویزیون 1080 حس کنید. در جدول زیر رزولوشن‌های رایج در فیلم‌ها را مشاهده می‌کنید.

ریپ کردن (Rip)

ریپ کردن یعنی استخراج اطلاعات موجود در دیسک‌هایی مثل Blu-Ray و یا DVD و کپی کردن این اطلاعات روی هارد دیسک رایانه.

با توجه به اهمیت نرم‌افزار کمتازیا در ساخت فیلم‌های آموزشی، «فرادرس» اقدام به انتشار فیلم آموزش ضبط صفحه دسکتاپ و تدوین فیلم با نرم افزار کمتازیا (Camtasia Studio) کرده که لینک آن در ادامه آورده شده است.

• برای دیدن فیلم آموزش ضبط صفحه دسکتاپ و تدوین فیلم با نرم افزار کمتازیا (Camtasia Studio) + اینجا کلیک کنید.

بررسی کیفیت رایج فرمت‌های ویدئویی

در ادامه، به بررسی کیفیت‌های رایج فیلم‌ها و سریال‌هایی می‌پردازیم که به صورت معمول توسط منابع مختلف برای دانلود در دسترس کاربران قرار می‌گیرند.

کیفیت Blu-Ray

فیلم‌های با کیفیت Blu-Ray در واقع نسخه ریپ‌شده فیلم‌های موجود در دیسک‌های Blu-Ray هستند و با همان کیفیت اولیه فیلم و با frame-rateهای بسیار بالا ارائه می‌شوند. این نسخه بالاترین کیفیت موجود برای دانلود و مشاهده فیلم و سریال و دارای رزولوشن 1080 و کیفیت صدای بسیار عالی است. معمولاً حجم فیلم‌ها با این کیفیت بین 12 تا 18 گیگابایت است.

کیفیت BDRip

فیلم‌های با کیفیت BDRip بهترین کیفیت فیلمی به حساب می‌آیند که توسط سازندگان برای شبکه نمایش خانگی منتشر می‌شوند. این فیلم‌ها به صورت مستقیم از دیسک‌های Blu-Ray استخراج و فشرده می‌شوند و دارای رزولوشن 1080 و کیفیت صدا و تصویر بسیار عالی هستند اما به نسبت کیفیت Blu-Ray میزان frame-rate پایین‌تری دارند. به همین دلیل معمولاً حجم فیلم‌های با این کیفیت بین 2 تا 5 گیگابایت است. البته یادآور می‌شویم که این سطح از کیفیت بسیار قابل قبول و در میان کاربران محبوب است.

کیفیت BRRip

فیلم‌های با کیفیت BRRip بهترین کیفیت فیلم است که توسط افرادی از روی کیفیت BDRip استخراج می‌شوند و نسخه رسمی منتشر شده توسط سازندگان فیلم نیست. این کیفیت، معمولاً دارای رزولوشن 1080 و سطح صدا و تصویر بسیار عالی است؛ اما به نسبت BDRip کیفیت پایین‌تری را تجربه خواهید کرد. به همین دلیل حجم فیلم‌های با این کیفیت، تقریباً نزدیک به 2 گیگابایت است.

کیفیت Web-DL

فیلم‌هایی با کیفیت Web-DL از منابع آنلاین که قابلیت دانلود دارند بدون انکود شدن مجدد و تغییر در پارامترهای فیلم دانلود می‌شوند و به صورت یک فایل ویدیویی در اختیار دیگران قرار می‌گیرند. این فیلم‌ها هیچگونه زیرنویس یا واترمارک ندارند و بعد از کیفیت‌های قبلی می‌توان گفت بهترین کیفیت برای مشاهده فیلم و سریال هستند. این کیفیت معمولاً هم در رزولوشن 1080 و هم در 720 منتشر می‌شود.

کیفیت WEBRip

فیلم‌های با کیفیت WEBRip هم مانند کیفیت قبلی از منابع آنلاین دریافت می‌شوند؛ اما چون اندکی انکود مجدد روی آنها صورت می‌گیرد، نسبت به Web-DL کیفیت پایین‌تری دارند و معمولاً در فرمت MKV و رزولوشن 1080 یا 720 منتشر می‌شوند.

کیفیت HDTV

فیلم‌های با کیفیت HDTV از خروجی تلویزیون‌های دیجیتال ضبط می‌شود و معمولاً لوگوی شبکه پخش‌کننده و یا زیرنویس‌های تبلیغاتی در آن‌ها به چشم می‌خورد. امروزه اکثر سریال‌ها با این کیفیت در اینترنت منتشر می‌شوند و علاوه بر رزولوشن‌های 1080 و 720 رزولوشن 480 را هم شامل می‌شوند.

کیفیت TVRip

فیلم‌های با کیفیت TVRip از تلویزیون و با استفاده از کارت کپچر (و یا هر نوع مبدل آنالوگ به دیجیتال) ضبط می‌شوند و معمولاً لوگوی شبکه پخش‌کننده و یا زیرنویس‌های تبلیغاتی در آن‌ها مشاهده می‌شود. تفاوت TVRip و HDTV در این است که در TVRip تصاویر از طریق آنتن‌های آنالوگ دریافت و از طریق کارت کپچر ضبط شده‌اند اما در HDTV تصاویر از طریق آنتن‌های دیجیتال دریافت و ضبط می شوند. بنابراین کیفیت در HDTV بسیار بالاتر از TVRip است.

کیفیت DVDRip

فیلم‌های با کیفیت DVDRip در واقع نسخه ریپ‌شده فیلم از روی دیسک DVD هستند و معمولاً با رزولوشن 480 در اینترنت منتشر می‌شوند از همین رو حجم پایینی دارند.

فیلم آموزش ضبط صفحه دسکتاپ و تدوین فیلم با نرم افزار کمتازیا (Camtasia Studio)

همانطور که می‌دانید می‌توان کمتازیا را به عنوان بهترین نرم افزار ساخت فیلم آموزشی از دسکتاپ دانست چراکه این نرم‌افزار، علاوه بر داشتن رابط کاربری ساده و ارائه قابلیت‌های پیشرفته برای ساخت فیلم آموزشی، نیازی به سخت‌افزار سنگین برای تدوین و ساخت ویدیو آموزشی ندارد و می‌توان با حداقل امکانات، به تولید آموزش مورد نظر خود بپردازیم. به همین دلیل، «فرادرس» اقدام به انتشار فیلم آموزش ضبط صفحه دسکتاپ و تدوین فیلم با نرم افزار کمتازیا (Camtasia Studio) در قالب آموزشی ۲ ساعته کرده که در ۷ درس تدوین شده است.

این آموزش به طور ویژه به تهیه ساخت ویدیو آموزشی می‌پردازد و برای افرادی مناسب است که به نوعی می‌خواهند مطلب یا موضوعی را تدریس کنند یا به هر دلیلی قصد فیلمبرداری از صفحه نمایش کامپیوتر خود را دارند. در درس یکم این آموزش، با ویژگی‌های کلی نرم‌افزار کمتازیا آشنا می‌شوید و در انتها و پس از انجام یک ویرایش مقدماتی، نحوه تهیه خروجی از این نرم‌افزار را فرا می‌گیرید.

درس دوم با جزئیات بیشتری به نحوه ویرایش ویدیو آموزشی می‌پردازد و نحوه متحرک‌سازی و سایر تکنیک‌ها در تدوین فیلم آموزشی از جمله تکنیک صفحه سبز را در این درس یاد می‌گیرید. درس سوم به نحوه کار با فایل‌های صوتی و اصلاح آن‌ها اختصاص دارد. در درس چهارم نیز یاد می‌گیرید که چطور به کلیپ آموزشی خود زیرنویس اضافه کنید.

درس پنجم از آموزش کمتازیا، به آموزش موضوعات تکمیلی پیرامون ساخت ویدیو آموزشی اختصاص دارد تا با یادگیری این نکات، فیلم آموزشی با کیفیت بیشتری ارائه دهید. در درس ششم، نحوه ایجاد آزمون‌های تعاملی در کمتازیا آموزش داده می‌شود که از این طریق می‌توانید برای مخاطب خود،‌ موارد امتحانی مشخص کنید تا به هنگام یادگیری، ارزشیابی نیز مد نظر قرار بگیرد. در انتها و در درس هفتم نیز با امکانات و تغییرات نسخه‌های آخر کمتازیا آشنا می‌شوید.

• برای دیدن فیلم آموزش ضبط صفحه دسکتاپ و تدوین فیلم با نرم افزار کمتازیا (Camtasia Studio) + اینجا کلیک کنید.

نمایش سه بعدی یا 3D

عبارت سه‌بعدی به تنهایی مشخص‌کننده کیفیت فیلم نیست و بیانگر این است که فیلم را باید با نمایشگرهای مخصوص و دارای قابلیت پخش سه بعدی نگاه کرد. اغلب این فیلم‌ها در کیفیت‌های Blu-ray ،Web-DL و BRRip منتشر می‌شوند.