دهانه های تایکو و کلاویوس – تصویر نجومی
در این نمای تلسکوپی دقیق که جنوب ماه در بالای آن نشان داده شده است، کوهستانهای ناهموار جنوبی دیده میشوند. این چشمانداز قمری در ۲۰ جولای گرفته شده و دهانههای بزرگ جوان و پیر «تایکو» (Tycho) و «کلاویوس» (Clavius) را نشان میدهد. تایکو که حدوداً ۱۰۰ میلیون سال جوانتر است، یک دهانه با دیوارهای لبتیز است که نزدیک مرکز تصویر قرار دارد. قطر این دهانه ۸۵ کیلومتر بوده و قله مرکزی آن که در نور روشن خورشید و سایه تاریک دیده میشود، ۲ کیلومتر ارتفاع دارد. هنگامی که ماه تقریباً کامل است، بقایای خارجشده حین برخوردی که دهانه تایکو را پدید آورده با تولید یک سیستم تابشی بسیار نمایان از رگههای نور، پرتوهای درخشانی که در سراسر بخش عمده سمت پیدای ماه گسترش مییابند، هنوز آن را به دهانه چشمگیر ماه تبدیل میکنند.
برای مشاهده تصویر در اندازه کامل، کلیک کنید.
درواقع، برخی از مواد گردآوریشده در محل فرود آپولو ۱۷ (درحدود ۲,۰۰۰ کیلومتر دورتر)، احتمالاً از برخورد تایکو نشأت گرفتهاند. کلاویوس یکی از پیرترین و بزرگترین دهانههای سمت پبدای ماه است که ۲۲۵ کیلومتر قطر دارد و در سمت جنوب (در اینجا بالای) تایکو قرار دارد. سیستم پرتوی خود دهانه کلاویوس که ناشی از رویداد برخورد اصلی آن بود، مدتها پیش ناپدید شده بود. دیوارهای ساییده و کف صاف این دهانه پیر اکنون توسط دهانههای کوچکتر حاصل از برخوردهای رخداده پس از ایجاد کلاویوس پوشیده شدهاند. مشاهدات «رصدخانه استراتوسفری اخترشناسی فروسرخ» (SOFIA) که در سال ۲۰۲۰ منتشر شد، خبر از یافتن آب در دهانه کلاویوس میدهد. تایکو و کلاویوس، هر دو، مکانهای قمری در فیلم علمی تخیلی «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» (2001: A Space Odyssey) هستند.