فرادرسچطور بازی سازی کامپیوتری یاد بگیریم؟ — گفتگو با مهندس محمود خاوریان- کارشناس مهندسی کامپیوتر و مدرس فرادرس
شاید یکی از خلاق‌ترین مدرسان برای تعریف عناوین درسی باشد. هرجا دانش‌آموزان و هنرجوها علاقه نشان داده‌اند، آقای معلم هدف را شناسایی کرده، برای آموزش، نقشه راه چیده و سرفصل مناسب نوشته است. این نکته را هم مدنظر داشته که آموزش‌هایش پرکاربرد باشند و مخاطب بتواند پس از یادگیری در کوتاه‌ترین زمان ممکن، یک پروژه کوچک راه‌اندازی کند.
این را قبل از آن می‌گوید که بپرسم پروژه‌محور بودن آموزش‌ها چه ویژگی خاصی به آنان اضافه کرده. مهندس محمود خاوریان؛ کارشناس مهندسی کامپیوتر است و از 15 سال سابقه تدریس خود آنقدر آموخته که آموزش‌های امروزش در فرادرس واکنش مخاطبان را برانگیزد.
از آنجا که این مدرس در شهر همدان مشغول فعالیت است، ناگزیر گفت‌وگویی اینترنتی با ایشان ترتیب دادیم. مهندس محمود خاوریان درباره آموزش نرم‌افزارهایی می‌گوید که امکانات زیادی برای برنامه‌نویسی، طراحی وب‌سایت و بازی‌سازی در اختیار مخاطبانِ علاقه‌مند قرار می‌دهد.
آنچه در ادامه می‌آید گفت‌وگو با مدرس دورههای آموزشی «ساخت جلوههای ویژه در فتوشاپ»، «طراحی وب‌سایت با PHP و MySQL »، «آموزش ساخت بازی»، «ساخت اپلیکیشن کتاب» و بسیاری عناوین دیگر در مجموعه فرادرس است:
نسخه صوتی مصاحبه (فایل صوتی) به صورت یکجا
ذخیره کردن این فایل صوتی: لینک دانلود
نسخه متنی مصاحبه
سلام آقای مهندس خاوریان. ما امروز گفت‌وگویی تدارک دیدیم با حضور یکی از مدرسان مجموعه فرادرس که در همدان تشریف دارند. به عنوان سوال اول خواهش می‌کنم یک معرفی کوتاه از زبان خودشان داشته باشیم تا مخاطبان ما بیشتر با ایشان آشنا شوند با آقای مهندس خاوریان که تا جایی که می‌دانیم کارشناس مهندسی کامپیوتر هستند و در حال حاضر مدرس کامپیوتر در هنرستان‌های کشور.
با سلام خدمت شما و همچنین مخاطبان دورههای من در فرادرس که این مصاحبه را می‌شنوند. محمود خاوریان هستم؛ هنرآموز یا معلم کامپیوتر هنرستان‌ها که 15 سال سابقه تدریس دارم و در رشته کامپیوتر، دروسی ارائه می‌دهم. افتخار می‌کنم که در حوزه فرهنگ، علم و دانش همواره سعی کردم به جز تدریس دانش (هرچند ناچیز) در پی یادگیری بوده و هستم.
خوشوقتم آقای مهندس خاوریان. فرمودید 15 سال است تدریس می‌کنید. چطور شد تدریس را انتخاب کردید؟ از چند سالگی شروع کردید؟
از 25 سالگی بعد از پایان خدمت سربازی در آزمون استخدامی آموزش و پرورش شرکت کردم. آن زمان به نیروهای هنرستان و فنی نیاز فراوانی داشتند. آن موقع به هنرستان‌ها بها می‌دادند و روز به روز هم بیشتر شد. چون مشخص شده بود خروجی رشته‌های نظری در بازار کار، کمی برای کسب مشاغل دچار مشکل می‌شدند. به همین دلیل به سمت مهارت‌آموزی در هنرستان‌ها آمدند.
در رشته من آزمون کتبی و گزینش انجام شد. پنج نفر معرفی نهایی و استخدام شدیم و در روز آخر به اداره کل آموزش و پرورش دعوت شدیم. از ما خواستند مشخص کنیم در چه شهرستان‌هایی شروع به خدمت می‌کنیم. در بین آن پنج نفر، من نفر اول بودم و طبیعتا شهری را انتخاب کردم که کمترین فاصله را با محل زندگی من داشت.
بین ما پنج نفر من و یکی از معلم‌ها مدرک کاردانی داشتیم و سه نفر دیگر لیسانس داشتند. بعد از استخدام در سال بعدش در کنکور کاردانی به کارشناسی شرکت کردم و در دانشگاه «شمسی‌پور» تهران قبول شدم. آن دو سال به من سخت گذشت. البته خاطرات آن برای من باقی مانده. همچنان که همزمان تدریس می‌کردم، روستا هم بودم به تهران هم رفت و آمد. هم تدریس می‌کردم و هم در دانشگاه برای مقطع کارشناسی کسب دانش می‌کردم.
آقای مهندس خاوریان در سوابق شما در فرادرس آمده 26 عنوان درسی برای آموزش دارید. آیا این عناوین تغییری کرده‌اند یا در حال اضافه شدن هستند؟ و یک سوال دیگر این است که چند سال است با فرادرس کار می‌کنید؟
من از سال 1396 با فرادرس آشنا شدم. قبل از آن خودم دورههای از فرادرس دیده بوده و تهیه کرده بودم. اولین سایتی که باعث شد که آموزش مجازی را شروع کنم، سایت فرادرس بود.
پس شما جزو کاربران گذشته فرادرس بودید. و بعد تبدیل به مدرس شدید؟ از چه سالی با فرادرس بودید؟
فکر می‌کنم دو سال قبل از شروع همکاری من و از سال‌های 1394 و 1395 بود. یک یا دو دوره طراحی سایت و برنامه‌نویسی «سی‌شارپ» بود که برای من مفید واقع شد.
چطور شد که به این نتیجه رسیدید که در فرادرس تدریس کنید؟ درخواست شما چطور به فرادرس منتقل شد؟
البته تدریس مجازی را از طریق کتاب‌های الکترونیکی از سال 1390 شروع کرده بودم. اولین کتاب چاپی من در سال 1390 منتشر شد و وقتی دیدم استقبال از آن زیاد شده و به تجدید چاپ رسیده، با سایت‌های کتاب الکترونیکی آشنا شدم و تصمیم گرفتم نسخه‌ای از آن را در سایت قرار بدهم تا به غیر از افرادی که در شهر محل سکونتم دارند از کتاب استفاده می‌کنند، در ایران و سایر کشورها هم افرادی که قصد شروع به کار دارند بتوانند از این کتاب بهره‌مند شوند.
آموزشم را ادامه دادم و چند دوره کتاب داشتم تا زمانی که با سایت فرادرس آشنا شدم. انگیزه‌ای باعث شد به صورت ویدئویی هم تدریس را ادامه بدهم، این بود که در خودم این توانایی را دیدم. این نکته را بگویم وقتی معلم هستیم و سر کلاس با دانش‌آموزان کار تدریس انجام می‌دهیم، خیلی ریزه‌کاری‌ها و نکات هستند که در زمان ارائه آموزش برای ما مفید واقع می‌شود.
برای مثال بازخورد دانش‌آموزان کمک‌کننده است. می‌بینیم که مخاطبان در امر آموزش چه مشکلی دارند و اینکه چه جاهایی بیشتر باید تقویت شود. در چه حوزه‌ها و زمینه‌هایی و به صورت جزئی‌تر روی چه عناوین و دروسی باید بیشتر کار شود.
این نکته را دیدم و تصمیم گرفتم چند تا موضوع پرمخاطب را انتخاب کنم و شروع به همکاری با فرادرس کنم.
اولین آموزش‌ها با آموزش‌های امروز شما چه تفاوت‌هایی دارند؟ تغییرات آن را حس کرده‌اید؟
بله. مسلما خیلی تغییرات اتفاق افتاده. همانطور که تدریس حضوری من در مدارس از آن سال اول تا امسال خیلی بهتر شده و بازخوردی که از دانش‌آموزان می‌گیرم، نشان می‌دهد تجربیات بیشتر باعث شده در نحوه تدریس، نحوه بیان و ارائه و انتقال مطالب و آموخته‌ها بازخورد بهتری بگیرم. در زمینه فیلم آموزشی هم در آن دوره اول، مسلما تجربه کم، استرس و آمادگی کم باعث می‌شد به آن نتیجه که خودم می‌خواهم نرسم.
ولی رفته‌رفته و با مشاهده فیلم‌های آموزشی همکاران و سایر مدرسان در فرادرس سعی کردم نقطه‌ضعف‌ها را برطرف کنم. مجموعه فرادرس و همکاران آن کمک‌کننده بودند و نتیجه فیلم‌های ارائه شده مثلا در زمینه تلفظ‌ها بود. آموزش انگلیسی در مدارس ایران زیاد مفید و کمک‌کننده نیست.
و اگر کسی به آموزش‌های مدارس و دانشگاه‌ها اکتفا کند، در بیرون و محیط واقعی به سختی می‌تواند ارتباط برقرار کند. در زمینه تلفظ‌ها هم مثال می‌زنم مثلا تلفظ کلمه‌ای بود که به اشتباه آن را بیان می‌کردم و همکاران قسمت ادیت فرادرس متوجه اشتباه من شدند و آن را گوشزد کردند.
آنها یک فایل داشتند که تلفظ کلماتی که مصطلح و پر استفاده بودند را در اختیار من قرار دادند. این کار باعث شد که متوجه شوم تلفظ تا چه میزان می‌تواند تاثیر بگذارد. تلفظ خوب باعث می‌شود که مخاطب بفهمد که مدرس حرفه‌ای است. برعکس هم اگر تلفظ نادرست و ناصحیح استفاده کند، شاید به ذهن او برسد مدرس سوادش در این زمینه کم است.
حتی این نکته درباره تلفظ برای خود من هم همینطور است. مثلا آموزش‌هایی که می‌بینم و احساس می‌کنم که تلفظ رایجی است و اشتباه بیان می‌شود، شاید باعث زده شدن من از آن دوره شود و ادامه ندهم. به همکارانم برای آموزش مجازی هم توصیه می‌کنم. تاکید زیاد من روی تلفظ‌هاست. چون در این رشته کلمات تخصصی زیاد داریم و اساس علم کامپیوتر زبان انگلیسی است.
برخی آموزش‌های شما را دیدم و در توضیحات این آموزش‌ها گفته شده بعد از این آموزش می‌توانید با ساخت بنر، کارت ویزیت، بروشور و طراحی لوگو کسب درآمد کنید. شاید کارت ویزیت و بروشور و مواردی از این دست، نیاز به طراحی مانند سابق نداشته باشند. ولی فکر می‌کنم طراحی لوگو همچنان آنقدر کاربرد دارد که در فضای مجازی هم نیازمند این باشد که لوگویی برای کسب و کار طراحی شود.
اگر بخواهیم لوگو طراحی کنیم چه نیازهای اولیه‌ای داریم. فردی که می‌خواهد وارد این کار شود، باید چه آموزش‌های اولیه‌ای ببیند؟ در مورد لوگو سوالات دیگری هم دارم اگر اجازه بفرمایید بعد مطرح کنم.
آنچه به ذهن من می‌رسد برای کارهایی در زمینه گرافیک خلاقیت، علاقه و استعداد شرط اصلی پیشرفت در کار است. کسی که می‌خواهد در این زمینه موفق شود، باید در قدم اول علاقه‌مند باشد. تا اندازه‌ای استعداد داشته باشد. البته این قدری اکتسابی است و حتی اگر استعداد کمی هم داشته باشد، با مشاهده فیلم‌های آموزشی، با تمرین و تکرار می‌تواند پیشرفت کند.
همچنین خلاقیت که از شروط اساسی موفقیت در این زمینه است. فرد خلاقی که بتواند از آن چارچوب و کلیشه آماده عبور کند و به یک مفهوم و ابداع جدید برسد، خیلی موفق است. درباره لوگوها و نشر رومیزی که کمتر شده و اقبال نشر دیجیتال، ممکن است زمینه‌ها متفاوت شده باشد. مثلا ممکن است بنرهای چاپی در سایتها آمده باشند.
همچنان بنر هست، اما با استانداردها و تفاوت‌های خودش. یعنی براساس ابعاد و رسانه هدف که سایتها، اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی هستند، انواع و اقسام مشاغل جدید طراحی شده و به آنها نیاز است. مثلا طراحی عکس پروفایل یا بنر و مخصوصا تبلیغات سایتها که برای حرفه‌ها و مشاغل گوناگون از گرافیک به طور وسیع و گسترده استفاده شده.
پس ما همچنان موارد قبلی را که ذکر کردم داریم، ولی وارد فضای دیجیتال شده. یادم است طراحی لوگو در زمان نشر روزنامه‌ها از موارد قابل توجه برای کسب درآمد بود. یعنی کسی که می‌توانست لوگوی خوبی طراحی کند، مبلغ خوبی از سفارش‌دهنده دریافت می‌کرد. الان در حال حاضر آیا شرایط به صورت گذشته پیش می‌رود یا خیر؟ چون وارد فضای دیجیتال شدیم، طراحی لوگو قدری از آن حالت خارج شده و با مبلغ پایین‌تری انجام می‌شود؟ وضعیت به نسبت گذشته که نشریات کاغذی وجود داشت، چه تغییر کرده؟ در مورد طراحی لوگو سوال می‌پرسم.
مسلما افراد زیادی هستند که سایتی را راه‌اندازی می‌کند و از نظر دانش فنی -چه در حوزه طراحی سایت و چه در حوزه گرافیک کامپیوتری- دانشی ندارند. بنابراین به افرادی که این تخصص‌ها را دارند رو می‌آورند. سایت‌های مختلفی وجود دارند که به صورت واسطه عمل می‌کنند. یعنی سفارش را دریافت می‌کنند و در نقطه مقابل به افراد ماهر می‌سپرند. این کار به صورت مناقصه و با قیمتی که سفارش‌دهنده راضی باشد و توافق کنند انجام می‌شود.
همانطور که گفتم در حوزه طراحی وب‌سایت نیاز گسترده‌ای وجود دارد. اما در زمینه طراحی لوگو این امر به طور گسترده‌ای انجام می‌شود. به شدت به افرادی که در این زمینه مهارت و تخصص دارند نیاز است.
چقدر عالی. اگر طراحی لوگو یاد بگیریم، می‌توانیم کسب درآمد خوبی داشته باشیم. بنابراین برای مخاطبانی که دوست دارند وارد این حوزه کاری شوند، قدری به عقب برمی‌گردیم. از زبان شما شنیدنی است، چون تدریس می‌کنید؟ چرا لوگو طراحی می‌کنیم آقای مهندس؟
لوگو شناسنامه اصلی رسانه است. مثلا درباره سایتها چیزی است که در نگاه اول سایت را به مخاطب می‌شناساند. در روزنامه و مجله هم کاربرد دارد. در کنار لوگو در دورههای من برای آموزش فتوشاپ به صورت پروژه‌محور که دورههای ساخت جلوههای ویژه به صورت مقدماتی و تکمیلی و جلوههای ویژه متنی بود، مواردی که پرکاربردتر بودند، در حوزه گرافیک از نیازهایی که وجود دارند استنتاج کردم. با توجه به آن نیازها مطالبی را گردآوری کردم و آموزش دادم.
مثلا جلوه‌هایی که در حوزه تصویر است. مثل جلوه منعکس کردن تصویر در آب یا رنگین‌کمان کردن رنگ چشم یا ایجاد سایه خیلی پرکاربرد هستند. در زمینه‌های مختلف به غیر از اینکه برای طراحی لوگو کاربرد دارد، برای طراحی کارت ویزیت و بروشور و ترمیم تصاویر کاربرد دارند. یا درباره جلوههای ویژه متنی که به صورت خلاقانه و فانتزی متنی تولید شود؛ مثل متن پنیری یا کلوچه‌ای یا طراحی کردن متن به صورت لگویی که مخصوصا بچه‌ها ممکن است از این متنِ ساخته شده خوششان بیاید. اینها را در قالب چند دوره ارائه دادم.
بله. اتفاقا دیدم آموزش‌هایی در این زمینه داشتید و موارد پرکاربرد را خیلی لطف کردید توضیح دادید. تمام این موارد ممکن است مخاطب ما را بعد از چه مدت زمانی به جایی برساند که بتواند کسب درآمد کند؟
انتظار نمی‌رود مخاطب تنها با مشاهده و طی کردن یک دوره بتواند در این حوزه سرآمد شود و کسب درآمد کند. به نوعی حالت انگیزشی و ایجاد علاقه است تا بداند با استفاده از نرم‌افزاری مانند فتوشاپ می‌تواند چنین کارهایی انجام بدهد.
اکثر دورههای من به صورت پروژه‌محور است. قصد من این بوده که از نرم‌افزارهایی که امکانات زیادی در زمینه برنامه‌نویسی، گرافیک و بازی‌سازی طراحی وب‌سایت دارند، قسمت‌هایی که پرکاربردتر هستند و در مدت زمان کوتاه‌تری باعث می‌شوند که مخاطب بتواند یک پروژه را هرچند کوچک راه‌اندازی کند انتخاب کردم.
اینکه فردی در ادامه بتواند متخصص شود و کسب درآمد کند بستگی به تمرین و تکرار مخاطب و خلاقیت او دارد. در زمینه گرافیک این خلاقیت پررنگ‌تر به نظر می‌رسد.
اتفاقا درباره آموزش‌های پروژه‌محور شما هم من سوال داشتم و می‌خواستم بدانم این آموزش‌ها چه خصوصیاتی دارند که خودتان زحمت کشیدید و توضیح دادید. ممنونم.
در مورد آموزش‌هایی که برای بازی‌سازی تهیه شده‌اند چطور؟ ما در مقابل بازی‌هایی قرار داریم که بسیار قدرتمند هستند و خارج از کشور تولید می‌شوند. طبیعتا این انتظار نمی‌رود که یک شخص علاقه‌مند به طراحی بازی، بتواند الان بازی بسازد که با نوع خارجی آن رقابت کند. ولی اگر بخواهد خود را به سطح مطلوب برساند، از نظر شما باید چه مسیری طی کند؟
بازی‌سازی مخصوصا بین نوجوانان خیلی پرطرفدار است. در مدارس دانش‌آموزان از من می‌خواستند که در ساعات فراغت و انتهای کلاس درباره بازی‌سازی به آنها توضیح و اطلاعات بدهم. این موضوع برای آنها سوال بود که بازی‌ها چطور ساخته می‌شوند. این یک جرقه در ذهن من شد که تهیه و تدوین چند دوره را آغاز کنم که در زمینه بازی‌سازی ارائه دادم.
پلتفرم‌های مختلف، نرم‌افزارها و موتورهای بازی‌سازی مختلفی وجود دارد که از ساده تا پیچیده را شامل می‌شود. مثلا نرم‌افزاری مثل Scratch که بیشتر برای کودکان مناسب است و بسیار هم ساده است. بین سن 6 تا 10 سال مورد استفاده قرار می‌گیرد. کمی که ماهرتر و مسلط شوند می‌توانند از نرم‌افزار GameMaker استفاده کنند. بعد از آن به موتور بازی‌سازی Unity می‌رسیم. در نهایت یکی از نرم‌افزارهای قدرتمند Unreal Engine است.
در سطح هنرستان دانش‌آموزان 17-18 ساله من درباره Unreal Engine خیلی شنیده بودند. اما نمی‌دانستند چطور این کار را انجام دهند. خود من هم مقاومت می‌کردم به این دلیل که فکر می‌کردم که نرم‌افزار سختی است و نیاز به کار گروهی دارد. این را شنیده بودیم که بازی‌سازی یک کار گروهی است و یک یا چند نفر در حوزه گرافیک، چند نفر در حوزه برنامه‌نویسی بازی و چند نفر هم در حوزه داستان بازی این کار را انجام بدهند.
فکر می‌کردم برای یک نفر سخت است که این کار را انجام بدهد. تا اینکه به یک کتاب انگلیسی برخورد کردم که به صورت پروژه‌محور یک بازی تیراندازی را آموزش داده بود. من آن را با استفاده از نرم‌افزار Unreal Engine نصب و پیاده سازی کردم. البته حتی خود کتاب -به خاطر اشتباه نویسنده یا تغییر نسخه- آنچه نوشته شده بود جواب نمی‌داد.
با تحقیق فراوان در سایت‌های انگلیسی زبان آن را اصلاح کردم. در آخر دیدم که این بازی همان چیزی است که دانش‌آموزان و مخاطبان در مدارس دنبال آن هستند و بیشتر می‌خواهند آن را یاد بگیرند. حتی به صورت موردی در یکی از کلاس‌هایم نرم‌افزار را نصب کردم و بازی را پخش کردم و دیدم از آن استقبال زیادی شد. همه می‌پرسیدند با چه نرم‌افزاری و چطور این کار انجام شده. این انگیزه‌ای شد تا آن را در قالب یک دوره فرادرس ارائه بدهم تا افرادی بیشتری هم بتوانند از آن بهره‌مند شوند.
در همین سایت فرادرس بود که Unreal Engine یا نرم‌افزار دیگر که گفته بودند در بین محتواهای فارسی مطالب کمی درباره آن وجود دارد گفتم. خود من هم تحقیق کردم و چیزی پیدا نکرده بودم که به صورت پروژه‌محور این قسمت را آموزش بدهد. خیلی خوشحال شدم که چنین بازخوردی داشته و توانسته برای علاقه‌مندان به بازی‌سازی که محتوای فارسیِ ساده شده را ندارند مناسب باشد.
من کامنت‌ها را نگاه کردم. خیلی استقبال کردند. البته من بازی تانک شما را دیدم که آموزش دادید. یک سوال دارم. همچنان معتقد هستید که برنامه‌نویسی برای طراحی بازی نیاز به گروه دارد یا تک نفره هم می‌توانند انجام بدهند؟
بازی‌هایی که بخواهد به صورت گسترده پخش شود و در Marketplace برای اندروید و آیفون عرضه شود، نیاز به کار زیادی دارد چون رقبای جدی وجود دارند. کمی سخت است کسی بتواند هم در زمینه گرافیک، هم در زمینه برنامه‌نویسی و داستان‌نویسی درباره بازی یک نفره تمام این کارها را اداره کند.
از نظر من بهتر است که گروه تشکیل شود. هرچند کار گروهی در ایران زیاد جا نیفتاده. این به مدارس برمی‌گردد که مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که کار گروهی کمتر کار شده. در زمینه بازی‌های ساده شدنی است، ولی در زمینه بازی‌های حرفه‌ای به نظر من خیر.
آنچه شما آموزش می‌دهید بازی‌سازی است که به صورت تک‌نفره قابل انجام است. درست است؟
بله.
شما بخشی مربوط به آموزش طراحی وب‌سایت دارید که بسیار کاربردی است و برای این آموزش تا جایی که می‌دانم 20 کتاب به صورت PDF تالیف شده. ممکن است بفرمایید این کتاب‌ها چه بخش‌هایی دارند؟
طراحی وب‌سایت حوزه مورد علاقه من است. هر ساله در هنرستان همکارانم من چون می‌دانند من علاقه‌مند هستم، تدریس درس مرتبط (طراحی وب‌سایت) را به من واگذار می‌کنند. تجربه چند ساله من در هنرستان باعث شد انگیزه تالیف کتاب‌هایی را در زمینه طراحی وب‌سایت پیدا کنم.
همچنین دوره‌هایی در فرادرس تهیه و منتشر کردم. آموزش در زمینه طراحی وب‌سایت از مقدماتی تا کمی پیشرفته وجود دارد. مثلا کسی که به تازگی شروع کرده، می‌خواهد شروع به طراحی وب‌سایت کند کتابی مناسب این رشته در نظر گرفته شده. برای کسانی که این دوره را طی کردند و از مبتدی بودن عبور کردند و متوسط و پیشرفته شدند، دوره‌ها و کتاب‌هایی تدوین کردم که مناسب آنهاست.
البته یک نکته بگویم و آن اینکه این کتاب‌ها همگی درباره طراحی وب‌سایت نیستند و موضوعات مختلفی هستند.
من اشتباه برداشت کردم. ممکن است راهنمایی بفرمایید تا متوجه این قضیه بشوم؟ من تصور می‌کردم کل 20 کتاب درباره طراحی وب‌سایت است.
خیر. بیشتر علاقه‌مندی من در زمینه آموزش گرافیک، طراحی وب‌سایت، برنامه‌نویسی کامپیوتر و بازی‌سازی است.
که در این 20 کتاب آمده.
مثلا الان عناوینی که در ذهنم است برای طراحی وب‌سایت، طراحی وب‌سایت از HTML تا PHP است. چند سال پیش با یک سایت مناسب در زمینه طراحی وب‌سایت آشنا شدم که بسیار پرکاربرد است و نام آن wt schools.com است. دیدم چقدر آموزش‌های ساده و با مثال فراوان در آن ارائه شده. تصمیم گرفتم آنها را ترجمه کنم و در قالب کتاب ارائه دهم. در نتیجه منجر شد به تالیف دو کتاب با نام «مدرسه طراحی وب». مثل نام wt schools.com که اسم مدرسه دارد، در اینجا هم نام آن را مدرسه طراحی وب گذاشتم. آن را در قالب دو جلد تهیه کردم.
خسته نباشید خدمت شما. آموزش‌های مجازی به نحوی نیست که مدرسان با مخاطبان ارتباط بگیرند. ولی آیا نظری از طرف مخاطبان به گوش شما رسیده که خاطره ماندگاری از آموزش مجازی در ذهن شما خلق شده باشد. اگر هست خوشحال می‌شوم بشنوم.
کامنت و بازخورد مخاطبان دوره برای من مهم است و هر چند روز یکبار سر می‌زنم و نظرات جدیدی که از طرف مخاطبان عزیز ارسال شده، مطالعه می‌کنم تا باعث شود نقطه ضعف‌ها برطرف شود و در نقطه مقابل اگر قسمت‌هایی باعث شده مخاطبان آموزش را ارزشمند بدانند، آن قسمت را پررنگ‌تر و تقویت کنم.
من تشکر می‌کنم بابت زحمات شما. ما دوست داشتیم حضور شما را در استودیو فرادرس داشته باشیم، اما فاصله جغرافیایی که وجود دارد این مجال را به ما نداد. این را ذکر کنم با وجود مشغله فراوانی که داشتید گفتگو را پذیرفتید. این برای ما ارزشمند است. اگر فرمایشی ندارید از شما و مخاطبان خداحافظی کنم.
از شما متشکرم بابت سوالات مهم و سوالاتی که به نظر سوالات مخاطبان هستند و می‌تواند برای آنها مفید باشد. امیدوارم به جواب سوالات خود رسیده باشند. امیدوارم در ادامه، همکاری‌های بیشتری با فرادرس داشته باشم و در زمینه کیفی هم کیفیت دوره‌ها بیشتر باشد.
امیدوارم. با آرزوی سلامتی خدا نگهدار.
ممنون. خدا نگهدار.
