فعل مستقبل در عربی چیست؟ – نحوه ساخت + مثال
فعل مستقبل در عربی همان فعل آینده در زبان فارسی است که آن را به دو شیوه «سَـ + فعل مضارع (آینده نزدیک)» و «سوف + فعل مضارع (آینده دور)» میسازیم. برای مثال فعل «سیذهبون» فعل مستقبلی است که معنای «خواهند رفت» میدهد. در آموزشهای پیشین مجله فرادرس، با فعل ماضی و فعل مضارع در عربی آشنا شدیم. در این آموزش، به فعل مستقبل در عربی میپردازیم و ویژگیها و نحوه ساخت آن را بیان خواهیم کرد. همچنین جدول فعل مستقبل عربی را با مثال های مختلف قرار دادهایم و صرف فعل مستقبل عربی با معی نیز از دیگر مباحث این مطلب است.
- شیوه ساخت فعل مستقبل نزدیک در عربی را یاد میگیرید.
- با شیوه ساخت فعل مستقبل دور عربی آشنا میشوید.
- صرف انواع فعل مستقبل را یاد خواهید گفت.
- با نحوه ساخت و صرف فعل مستقبل منفی آشنا خواهید شد.
- مثالهای مختلفی از صرف انواع فعل عربی در زمان مستقبل را مشاهده میکنید.
- با شیوه ترجمه فعلهای مستقبل عربی به فارسی آشنا میشوید.
فعل مستقبل در عربی
در زبان عربی، فعل مستقبل یا آینده، فعلی است که برای انجام کار یا بیان حالتی در زمان آینده بهکار میرود و آن را با دو فرمول «سَـ + فعل مضارع» برای آینده نزدیک و «سوف + فعل مضارع» برای آینده دور میسازیم. با توجه به نزدیکی زمانهای مضارع و مستقبل، در زبان عربی با تغییراتی در فعل مضارع میتوان فعل مستقبل را ساخت.
روش ساخت فعل مستقبل در عربی
برای ساخت فعل مستقبل، کافی است پیشوند «سَـ» را به ابتدای فعل مضارع اضافه کنیم. یک راه دیگر این است که کلمه «سَوفَ» را قبل از فعل مضارع بیاوریم. البته توجه به این نکته ضروری است که معمولاً «سَـ» برای آینده نزدیک و «سَوفَ» برای آینده دور است.
- سَـ + فعل مضارع = فعل مستقبل
- سَـوفَ + فعل مضارع = فعل مستقبل
از آنجا که بخش اصلی فعل مستقبل در عربی، فعل مضارع است، در بخش بعدی روش تشکیل فعل مضارع را مرور میکنیم.
یادآوری ساختار فعل مضارع در عربی
همانطور که گفتیم، برای ساخت فعل مستقبل، لازم است با ساختار فعل مضارع آشنا باشیم. اگر با صرف فعل مضارع در عربی آشنایی کافی دارید، میتوانید از این بخش عبور کنید.
فعل مضارع در زبان عربی با افزودن پیشوندها و پسوندهای مختلف به ریشه فعل ساخته میشود. این پیشوندها و پسوندها در ادامه معرفی شدهاند.
پیشوندهای فعل مضارع در عربی، بهشرح زیر هستند:
- أ برای اولشخص مفرد یا همان متکلم وحده (أنا) در ابتدای فعل بهکار میرود.
- نَـ برای اولشخص جمع یا همان متکلم معالغیر (نحن) و در ابتدای فعل قرار میگیرد.
- تَـ برای دومشخص (مخاطب)، هم مذکر و هم مؤنث (أنتَ / أنتِ)، به ابتدای فعل اضافه میشود.
- یَـ برای سومشخص یا همان غائب مذکر (هو / هما / هم) در ابتدای فعل قرار میگیرد.
- تَـ برای سومشخص یا همان غائب مؤنث (هى / هما / هنَّ) در ابتدای فعل قرار میگیرد.
پسوندهای فعل مضارع در عربی، بهشرح زیر هستند:
- ین برای دومشخص مفرد مؤنث
- ان برای دومشخص مثنی
- ـون برای دومشخص جمع مذکر
- ـنَ برای دومشخص جمع مؤنث
- ان برای سومشخص مثنی
- ـون برای سومشخص جمع مذکر
- ـنَ برای سومشخص جمع مؤنث
با توجه به آنچه برای فعل مضارع گفتیم، جدول زیر را برای صیغههای مختلف این فعل داریم.
| صیغه | ضمیر منفصل | ساختار فعل مضارع | مثال | معنی |
| مفرد مذکر غایب | هُوَ | یَـ + ریشه فعل | هُوَ یَکْتُبُ | آن مرد مینویسد. |
| مفرد مؤنث غایب | هِیَ | تَـ + ریشه فعل | هِیَ تَکْتُبُ | آن زن مینویسد. |
| مثنی مذکر غایب | هُما | یَـ + ریشه فعل + ان | هُما یَکْتُبان | آن دو مرد مینویسند. |
| مثنی مؤنث غایب | هُما | تَـ + ریشه فعل + ان | هُما تَکتُبان | آن دو زن مینویسند. |
| جمع مذکر غایب | هُم | یَـ + ریشه فعل + ونَ | هُم یَکْتَبونَ | آن چند مرد مینویسند. |
| جمع مؤنث غایب | هُنَّ | یَـ + ریشه فعل + نَ | هُنَّ یَکْتُبنَ | آن چند زن مینویسند. |
| مفرد مذکر مخاطب | أنْتَ | تَـ + ریشه فعل | أنْتَ تَکْتُبُ | تو (مرد) مینویسی. |
| مفرد مؤنث مخاطب | أنْتِ | تَـ + ریشه فعل + ین | أنْتِ تَکْتُبین | تو (زن) مینویسی. |
| مثنی مذکر مخاطب | أنْتُما | تَـ + ریشه فعل + ان | أنْتُما تَکْتُبان | شما دو مرد مینویسید. |
| مثنی مؤنث مخاطب | أنْتُما | تَـ + ریشه فعل + ان | أنْتُما تَکْتُبان | شما دو زن مینویسید. |
| جمع مذکر مخاطب | أنْتُمْ | تَـ + ریشه فعل + ونَ | أنْتُمْ تَکْتَبونَ | شما چند مرد مینویسید. |
| جمع مؤنث مخاطب | أنْتُنَّ | تَـ + ریشه فعل + نَ | أنْتُنَّ تَکْتُبنَ | شما چند زن مینویسید. |
| متکلم وحده | أنا | أ + ریشه فعل | أنا أکْتُبُ | من مینویسیم. |
| متکلم معالغیر | نَحْنُ | نَـ + ریشه فعل | نَحْنُ نَکْتُبُ | ما مینویسیم. |
جدول فعل مستقبل عربی با سَـ
همانطور که گفتیم، برای فعل مستقبلی که به آیندهای نزدیک اشاره دارد، از ساختار «سَـ + فعل مضارع» استفاده میکنیم. جدول زیر، ساخت فعل مستقبل را برای فعل «کتب» با ساختار «سَـ + فعل مضارع» نشان میدهد.
| صیغه | ضمیر منفصل | ساختار فعل مستقبل | مثال | معنی |
| مفرد مذکر غایب | هُوَ | سَـ + فعل مضارع | هُوَ سَیَکْتُبُ | آن مرد خواهد نوشت. |
| مفرد مؤنث غایب | هِیَ | سَـ + فعل مضارع | هِیَ سَتَکْتُبُ | آن زن خواهد نوشت. |
| مثنی مذکر غایب | هُما | سَـ + فعل مضارع | هُما سَیَکْتُبان | آن دو مرد خواهند نوشت. |
| مثنی مؤنث غایب | هُما | سَـ + فعل مضارع | هُما سَتَکتُبان | آن دو زن خواهند نوشت. |
| جمع مذکر غایب | هُم | سَـ + فعل مضارع | هُم سَیَکْتَبونَ | آن چند مرد خواهند نوشت. |
| جمع مؤنث غایب | هُنَّ | سَـ + فعل مضارع | هُنَّ سَیَکْتُبنَ | آن چند زن خواهند نوشت. |
| مفرد مذکر مخاطب | أنْتَ | سَـ + فعل مضارع | أنْتَ سَتَکْتُبُ | تو (مرد) خواهی نوشت. |
| مفرد مؤنث مخاطب | أنْتِ | سَـ + فعل مضارع | أنْتِ سَتَکْتُبین | تو (زن) خواهی نوشت. |
| مثنی مذکر مخاطب | أنْتُما | سَـ + فعل مضارع | أنْتُما سَتَکْتُبان | شما دو مرد خواهید نوشت. |
| مثنی مؤنث مخاطب | أنْتُما | سَـ + فعل مضارع | أنْتُما سَتَکْتُبان | شما دو زن خواهید نوشت. |
| جمع مذکر مخاطب | أنْتُمْ | سَـ + فعل مضارع | أنْتُمْ سَتَکْتَبونَ | شما چند مرد خواهید نوشت. |
| جمع مؤنث مخاطب | أنْتُنَّ | سَـ + فعل مضارع | أنْتُنَّ سَتَکْتُبنَ | شما چند زن خواهید نوشت. |
| متکلم وحده | أنا | سَـ + فعل مضارع | أنا سَأَکْتُبُ | من خواهم نوشت. |
| متکلم معالغیر | نَحْنُ | سَـ + فعل مضارع | نَحْنُ سَنَکْتُبُ | ما خواهیم نوشت. |
جدول فعل مستقبل عربی با سَـوفَ
برای فعل مستقبلی که به آینده دور اشاره دارد، معمولاً از ساختار «سَوفَ + فعل مضارع» استفاده میکنیم. جدول زیر، صیغههای فعل مستقبل را برای فعل «کتب» با ساختار «سَـوفَ + فعل مضارع» نشان میدهد.
| صیغه | ضمیر منفصل | ساختار فعل مستقبل | مثال | معنی |
| مفرد مذکر غایب | هُوَ | سوفَ + فعل مضارع | هُوَ سوفَ یَکْتُبُ | آن مرد خواهد نوشت. |
| مفرد مؤنث غایب | هِیَ | سوفَ + فعل مضارع | هِیَ سوفَ تَکْتُبُ | آن زن خواهد نوشت. |
| مثنی مذکر غایب | هُما | سوفَ + فعل مضارع | هُما سوفَ یَکْتُبان | آن دو مرد خواهند نوشت. |
| مثنی مؤنث غایب | هُما | سوفَ + فعل مضارع | هُما سوفَ تَکتُبان | آن دو زن خواهند نوشت. |
| جمع مذکر غایب | هُم | سوفَ + فعل مضارع | هُم سوفَ یَکْتَبونَ | آن چند مرد خواهند نوشت. |
| جمع مؤنث غایب | هُنَّ | سوفَ + فعل مضارع | هُنَّ سوفَ یَکْتُبنَ | آن چند زن خواهند نوشت. |
| مفرد مذکر مخاطب | أنْتَ | سوفَ + فعل مضارع | أنْتَ سوفَ تَکْتُبُ | تو (مرد) خواهی نوشت. |
| مفرد مؤنث مخاطب | أنْتِ | سوفَ + فعل مضارع | أنْتِ سوفَ تَکْتُبین | تو (زن) خواهی نوشت. |
| مثنی مذکر مخاطب | أنْتُما | سوفَ + فعل مضارع | أنْتُما سوفَ تَکْتُبان | شما دو مرد خواهید نوشت. |
| مثنی مؤنث مخاطب | أنْتُما | سوفَ + فعل مضارع | أنْتُما سوفَ تَکْتُبان | شما دو زن خواهید نوشت. |
| جمع مذکر مخاطب | أنْتُمْ | سوفَ + فعل مضارع | أنْتُمْ سوفَ تَکْتَبونَ | شما چند مرد خواهید نوشت. |
| جمع مؤنث مخاطب | أنْتُنَّ | سوفَ + فعل مضارع | أنْتُنَّ سوفَ تَکْتُبنَ | شما چند زن خواهید نوشت. |
| متکلم وحده | أنا | سوفَ + فعل مضارع | أنا سوفَ أَکْتُبُ | من خواهم نوشت. |
| متکلم معالغیر | نَحْنُ | سوفَ + فعل مضارع | نَحْنُ سوفَ نَکْتُبُ | ما خواهیم نوشت. |
منفی کردن فعل مستقبل
برای منفی کردن فعل مستقبل در عربی، کافی است «سَـ» یا «سَوفَ» را از ابتدای فعل مستقبل حذف کنیم، سپس قبل از فعل کلمه «لن» را اضافه کنیم. کار مهمی دیگری که باید انجام دهیم، این است که فعل مضارع را به فعل مضارع منصوب تبدیل کنیم. در ادامه، مطالبی را درباره فعل مضارع منصوب و نحوه ساخت آن بیان میکنیم.
روش ساخت فعل مضارع منصوب
در زبان عربی، هرگاه قبل از فعل مضارع «حروف ناصبه» بیاید، آن را منصوب میکند. از حروف ناصبه میتوان به «أن» و «لَن» و «کَی» و «حَتّی» و «لـِ» اشاره کرد. از آنجا که برای منفی کردن فعل مستقبل در عربی از «لن» قبل از فعل مضارع استفاده میکنیم، باید آن منصوب کنیم. برای منصوب کردن فعل مضارع کارهای زیر را انجام میدهیم:
- ضمه آخر فعل مضارع در صیغههای زیر را به فتحه تبدیل میکنیم:
- مفرد مذکر غایب (هو)
- مفرد مؤنث غایب (هی)
- مفرد مذکر مخاطب (أنتَ)
- متکلم وحده (أنا)
- متکلم معالغیر (نحن)
- «ـنَ» آخر فعل را در صیغههای زیر حذف میکنیم:
- مثنی مذکر غایب (هما)
- مثنی مؤنث غایب (هما)
- جمع مذکر غایب (هم)
- مفرد مؤنث مخاطب (أنتِ)
- مثنی مذکر مخاطب (أنْتُما)
- مثنی مؤنث مخاطب (أنْتُما)
- جمع مذکر مخاطب (أنْتُمْ)
- «ـنَ» آخر فعل را در صیغههای زیر بدون تغییر میگذاریم:
- جمع مؤنث غایب (هُنَّ)
- جمع مؤنث مخاطب (أنْتُنَّ)
جدول فعل مستقبل منفی با سَـ
برای منفی کردن صیغههای فعل مستقبل منفی با «سَـ» نخست، «سَـ» را از ابتدای فعل مستقبل حذف میکنیم، سپس بهجای آن، کلمه منفیساز «لَن» را قرار میدهیم. البته باید دقت کنید که فعل مضارع نیز باید به «مضارع منصوب» تغییر پیدا کند. جدول زیر صیغههای فعل مستقبل منفی با «سَـ» را برای فعل «کتب» نشان میدهد.
| صیغه | ضمیر منفصل | ساختار فعل مستقبل منفی | مثال | معنی |
| مفرد مذکر غایب | هُوَ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | هُوَ لن یَکْتُبَ | آن مرد نخواهد نوشت. |
| مفرد مؤنث غایب | هِیَ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | هِیَ لن تَکْتُبَ | آن زن نخواهد نوشت. |
| مثنی مذکر غایب | هُما | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | هُما لن یَکْتُبا | آن دو مرد نخواهند نوشت. |
| مثنی مؤنث غایب | هُما | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | هُما لن تَکتُبا | آن دو زن نخواهند نوشت. |
| جمع مذکر غایب | هُم | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | هُم لن یَکْتَبوا | آن چند مرد نخواهند نوشت. |
| جمع مؤنث غایب | هُنَّ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع | هُنَّ لن یَکْتُبنَ | آن چند زن نخواهند نوشت. |
| مفرد مذکر مخاطب | أنْتَ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | أنْتَ لن تَکْتُبَ | تو (مرد) نخواهی نوشت. |
| مفرد مؤنث مخاطب | أنْتِ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتِ لن تَکْتُبی | تو (زن) نخواهی نوشت. |
| مثنی مذکر مخاطب | أنْتُما | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتُما لن تَکْتُبا | شما دو مرد نخواهید نوشت. |
| مثنی مؤنث مخاطب | أنْتُما | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتُما لن تَکْتُبا | شما دو زن نخواهید نوشت. |
| جمع مذکر مخاطب | أنْتُمْ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتُمْ لن تَکْتَبوا | شما چند مرد نخواهید نوشت. |
| جمع مؤنث مخاطب | أنْتُنَّ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع | أنْتُنَّ لن تَکْتُبنَ | شما چند زن نخواهید نوشت. |
| متکلم وحده | أنا | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | أنا لن أَکْتُبَ | من نخواهم نوشت. |
| متکلم معالغیر | نَحْنُ | حذف سَـ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | نَحْنُ لن نَکْتُبَ | ما نخواهیم نوشت. |
جدول فعل مستقبل منفی با سَـوفَ
برای منفی کردن فعل مستقبل با «سوف» باید سه کار انجام دهیم: اول حذف سوف، دوم افزودن «لن» و سوم منصوب کردن فعل مضارع. جدول زیر صیغههای فعل مستقبل منفی با «سَـوفَ» را برای فعل «کتب» نشان میدهد.
| صیغه | ضمیر منفصل | ساختار فعل مستقبل منفی | مثال | معنی |
| مفرد مذکر غایب | هُوَ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | هُوَ لن یَکْتُبَ | آن مرد نخواهد نوشت. |
| مفرد مؤنث غایب | هِیَ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | هِیَ لن تَکْتُبَ | آن زن نخواهد نوشت. |
| مثنی مذکر غایب | هُما | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | هُما لن یَکْتُبا | آن دو مرد نخواهند نوشت. |
| مثنی مؤنث غایب | هُما | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | هُما لن تَکتُبا | آن دو زن نخواهند نوشت. |
| جمع مذکر غایب | هُم | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | هُم لن یَکْتَبوا | آن چند مرد نخواهند نوشت. |
| جمع مؤنث غایب | هُنَّ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع | هُنَّ لن یَکْتُبنَ | آن چند زن نخواهند نوشت. |
| مفرد مذکر مخاطب | أنْتَ | حذف سَـوف + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | أنْتَ لن تَکْتُبَ | تو (مرد) نخواهی نوشت. |
| مفرد مؤنث مخاطب | أنْتِ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتِ لن تَکْتُبی | تو (زن) نخواهی نوشت. |
| مثنی مذکر مخاطب | أنْتُما | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتُما لن تَکْتُبا | شما دو مرد نخواهید نوشت. |
| مثنی مؤنث مخاطب | أنْتُما | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتُما لن تَکْتُبا | شما دو زن نخواهید نوشت. |
| جمع مذکر مخاطب | أنْتُمْ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع + حذف ن | أنْتُمْ لن تَکْتَبوا | شما چند مرد نخواهید نوشت. |
| جمع مؤنث مخاطب | أنْتُنَّ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع | أنْتُنَّ لن تَکْتُبنَ | شما چند زن نخواهید نوشت. |
| متکلم وحده | أنا | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | أنا لن أَکْتُبَ | من نخواهم نوشت. |
| متکلم معالغیر | نَحْنُ | حذف سوفَ + افزدون لن + فعل مضارع با حرکت فتحه | نَحْنُ لن نَکْتُبَ | ما نخواهیم نوشت. |
نکته: هرگاه جمله با «لَن» شروع شده باشد و «إلّا» نيز داشته باشد، میتوانیم جمله را بهصورت مستقبل مثبت ترجمه کنيم. برای مثال، به جمله زیر دقت کنید:
- لَن نَزِيدَکُم إلّا عَذاباً (هرگز بر شما عذابی نخواهيم افزود).
مثالهای فعل مستقبل در عربی
در این بخش، مثالهایی از فعل مستقبل در عربی را بررسی میکنیم.
مثال اول فعل مستقبل در عربی
در فهرست زیر، صرف فعل مستقبل ذهب را مشاهده میکنید.
- مفرد مذکر غایب: سَیَذهَبُ
- مفرد مؤنث غایب: سَتَذهبُ
- مثنی مذکر غایب: سَیَذهَبانِ
- مثنی مؤنث غایب: سَتَذهبان
- جمع مذکر غایب: سَیَذهَبونَ
- جمع مؤنث غایب: سَیَذهبنَ
- مفرد مذکر مخاطب: سَتذهبُ
- مفرد مؤنث مخاطب: سَتَذهَبینَ
- مثنی مذکر مخاطب: سَتَذهبانِ
- مثنی مؤنث مخاطب: سَتَذهَبانِ
- جمع مذکر مخاطب: سَتَذهَبونَ
- جمع مؤنث مخاطب: سَتَذهَبنَ
- متکلم وحده: سَاَذهَبُ
- متکلم معالغیر: سَنذَهَب
مثال دوم فعل مستقبل در عربی
صیغههای مستقبل فعل «زَلْزَلَ» را با «سَـ» و «سَوفَ» بنویسید.
| صیغه | فعل مستقبل با سَـ | فعل مستقبل با سوف |
| مفرد مذکر غایب | سَیُزَلْزِلُ | سوفَ یُزَلْزِلُ |
| مفرد مؤنث غایب | سَتُزَلْزِلُ | سوفَ تُزَلْزِلُ |
| مثنی مذکر غایب | سَیُزَلْزِلان | سوفَ یُزَلْزِلان |
| مثنی مؤنث غایب | سَتُزَلْزِلان | سوفَ تُزَلْزِلان |
| جمع مذکر غایب | سَیُزَلْزِلُون | سوفَ یُزَلْزِلُون |
| جمع مؤنث غایب | سَیَزَلْزِلْنَّ | سوفَ یَزَلْزِلْنَّ |
| مفرد مذکر مخاطب | سَتُزَلْزِلُ | سوفَ تُزَلْزِلُ |
| مفرد مؤنث مخاطب | سَتُزَلْزِلین | سوفَ تُزَلْزِلین |
| مثنی مذکر مخاطب | سَتُزَلْزِلان | سوفَ تُزَلْزِلان |
| مثنی مؤنث مخاطب | سَتُزَلْزِلان | سوفَ تُزَلْزِلان |
| جمع مذکر مخاطب | سَتُزَلْزِلُون | سوفَ تُزَلْزِلُون |
| جمع مؤنث مخاطب | سَتُزَلْزِلْنَّ | سوفَ تُزَلْزِلْنَّ |
| متکلم وحده | سَأُزَلْزِلُ | سوفَ أُزَلْزِلُ |
| متکلم معالغیر | سَنُزَلْزِلُ | سوفَ نُزَلْزِلُ |
مثال سوم فعل مستقبل در عربی
صیغههای مستقبل منفی فعل «تعلّمَ» را بنویسید.
| صیغه | فعل مستقبل منفی |
| مفرد مذکر غایب | لن یَتَعَلَّمَ |
| مفرد مؤنث غایب | لن تَتَعَلَّمَ |
| مثنی مذکر غایب | لن یَتَعَلَّمَا |
| مثنی مؤنث غایب | لن تَتَعَلَّمَا |
| جمع مذکر غایب | لن یَتَعَلَّمُوا |
| جمع مؤنث غایب | لن یَتَعَلَّمْنَّ |
| مفرد مذکر مخاطب | لن تَتَعَلَّمَ |
| مفرد مؤنث مخاطب | لن تَتَعَلَّمی |
| مثنی مذکر مخاطب | لن تَتَعَلَّمَا |
| مثنی مؤنث مخاطب | لن تَتَعَلَّمَا |
| جمع مذکر مخاطب | لن تَتَعَلَّمُوا |
| جمع مؤنث مخاطب | لن تَتَعَلَّمْنَّ |
| متکلم وحده | لن أَتَعَلَّمَ |
| متکلم معالغیر | لن نَتَعَلَّمَ |
مثال چهارم فعل مستقبل در عربی
صیغههای مستقبل فعل «اِستخرجَ» را بنویسید.
| صیغه | فعل مستقبل با سَـ | فعل مستقبل با سوف | معنی |
| مفرد مذکر غایب | سَیَسْتَخْرِجُ | سوفَ یَسْتَخْرِجُ | آن مرد بیرون خواهد آورد. |
| مفرد مؤنث غایب | سَتَسْتَخْرِجُ | سوفَ تَسْتَخْرِجُ | آن زن بیرون خواهد آورد. |
| مثنی مذکر غایب | سَیَسْتَخْرِجَان | سوفَ یَسْتَخْرِجَان | آن دو مرد بیرون خواهند آورد. |
| مثنی مؤنث غایب | سَتَسْتَخْرِجَان | سوفَ تَسْتَخْرِجَان | آن دو زن بیرون خواهند آورد. |
| جمع مذکر غایب | سَیَستَخْرِجُون | سوفَ یَستَخْرِجُون | آن چند مرد بیرون خواهند آورد. |
| جمع مؤنث غایب | سَیَسْتَخْرِجْنَّ | سوفَ یَسْتَخْرِجْنَّ | آن چند زن بیرون خواهند آورد. |
| مفرد مذکر مخاطب | سَتَسْتَخْرِجُ | سوفَ تَسْتَخْرِجُ | تو (مرد) بیرون خواهی آورد. |
| مفرد مؤنث مخاطب | سَتَسْتَخْرِجِین | سوفَ تَسْتَخْرِجِین | تو (زن) بیرون خواهی آورد. |
| مثنی مذکر مخاطب | سَتَسُتَخْرِجَان | سوفَ تَسُتَخْرِجَان | شما دو مرد بیرون خواهید آورد. |
| مثنی مؤنث مخاطب | سَتَسُتَخْرِجَان | سوفَ تَسُتَخْرِجَان | شما دو زن بیرون خواهید آورد. |
| جمع مذکر مخاطب | سَتَسْتَخْرِجُون | سوفَ تَسْتَخْرِجُون | شما چند مرد بیرون خواهید آورد. |
| جمع مؤنث مخاطب | سَتَسْتَخْرِجْنَّ | سوفَ تَسْتَخْرِجْنَّ | شما چند زن بیرون خواهید آورد. |
| متکلم وحده | سَأَسْتَخْرِجُ | سوفَ أَسْتَخْرِجُ | من بیرون خواهم آورد. |
| متکلم معالغیر | سَنَسْتَخْرِجُ | سوفَ نَسْتَخْرِجُ | ما بیرون خواهیم آورد. |
مثال پنجم فعل مستقبل در عربی
صیغههای مستقبل منفی فعل «اِستخرجَ» را بنویسید.
| صیغه | فعل مستقبل با سَـ | فعل مستقبل با سوف | فعل مستقبل منفی |
| مفرد مذکر غایب | سَیَسْتَخْرِجُ | سوفَ یَسْتَخْرِجُ | لن یَسْتَخْرِجَ |
| مفرد مؤنث غایب | سَتَسْتَخْرِجُ | سوفَ تَسْتَخْرِجُ | لن تَسْتَخْرِجَ |
| مثنی مذکر غایب | سَیَسْتَخْرِجَان | سوفَ یَسْتَخْرِجَان | لن یَسْتَخْرِجَا |
| مثنی مؤنث غایب | سَتَسْتَخْرِجَان | سوفَ تَسْتَخْرِجَان | لن تَسْتَخْرِجَا |
| جمع مذکر غایب | سَیَستَخْرِجُون | سوفَ یَستَخْرِجُون | لن یَستَخْرِجُوا |
| جمع مؤنث غایب | سَیَسْتَخْرِجْنَّ | سوفَ یَسْتَخْرِجْنَّ | لن یَسْتَخْرِجْنَّ |
| مفرد مذکر مخاطب | سَتَسْتَخْرِجُ | سوفَ تَسْتَخْرِجُ | لن تَسْتَخْرِجَ |
| مفرد مؤنث مخاطب | سَتَسْتَخْرِجِین | سوفَ تَسْتَخْرِجِین | لن تَسْتَخْرِجِی |
| مثنی مذکر مخاطب | سَتَسُتَخْرِجَان | سوفَ تَسُتَخْرِجَان | لن تَسُتَخْرِجَا |
| مثنی مؤنث مخاطب | سَتَسُتَخْرِجَان | سوفَ تَسُتَخْرِجَان | لن تَسُتَخْرِجَا |
| جمع مذکر مخاطب | سَتَسْتَخْرِجُون | سوفَ تَسْتَخْرِجُون | لن تَسْتَخْرِجُوا |
| جمع مؤنث مخاطب | سَتَسْتَخْرِجْنَّ | سوفَ تَسْتَخْرِجْنَّ | لن تَسْتَخْرِجْنَّ |
| متکلم وحده | سَأَسْتَخْرِجُ | سوفَ أَسْتَخْرِجُ | لن أَسْتَخْرِجَ |
| متکلم معالغیر | سَنَسْتَخْرِجُ | سوفَ نَسْتَخْرِجُ | لن نَسْتَخْرِجَ |
مثال ششم فعل مستقبل در عربی
صیغههای مستقبل «فعل» را بنویسید.
| صیغه | فعل مستقبل با سَـ | فعل مستقبل با سوف | معنی |
| مفرد مذکر غایب | سَيَفعَل | سوفَ يَفعَل | آن مرد انجام خواهد داد. |
| مفرد مؤنث غایب | سَتَفعَل | سوفَ تَفعَل | آن زن انجام خواهد داد. |
| مثنی مذکر غایب | سَيَفعَلان | سوفَ يَفعَلان | آن دو مرد انجام خواهند داد. |
| مثنی مؤنث غایب | سَتَفعَلان | سوفَ تَفعَلان | آن دو زن انجام خواهند داد. |
| جمع مذکر غایب | سَيَفعَلون | سوفَ يَفعَلون | آن چند مرد انجام خواهند داد. |
| جمع مؤنث غایب | سَیَفعَلنَ | سوفَ یَفعَلنَ | آن چند زن انجام خواهند داد. |
| مفرد مذکر مخاطب | سَتَفعَل | سوفَ تَفعَل | تو (مرد) انجام خواهی داد. |
| مفرد مؤنث مخاطب | سَتَفعَلین | سوفَ تَفعَلین | تو (زن) انجام خواهی داد. |
| مثنی مذکر مخاطب | سَتَفعَلان | سوفَ تَفعَلان | شما دو مرد انجام خواهید داد. |
| مثنی مؤنث مخاطب | سَتَفعَلان | سوفَ تَفعَلان | شما دو زن انجام خواهید داد. |
| جمع مذکر مخاطب | سَتَفعَلون | سوفَ تَفعَلون | شما چند مرد انجام خواهید داد. |
| جمع مؤنث مخاطب | سَتَفعَلنَ | سوفَ تَفعَلنَ | شما چند زن انجام خواهید داد. |
| متکلم وحده | سَأَفعَل | سوفَ أَفعَل | من انجام خواهم داد. |
| متکلم معالغیر | سَنَفعَل | سوفَ نَفعَل | ما انجام خواهیم داد. |
مثال هفتم فعل مستقبل در عربی
در ادامه، چند جمله آورده شده که فعل مستقبل در آنها به کار برده شده است.
- سَيَبْدَأُ العامُ الدِّرَاسِيُّ الجَدِيدُ بَعْدَ شَهْرٍ (سال تحصیلی جدید یک ماه آینده آغاز خواهد شد).
- سَنُصَلِّي صَلاةَ العِيدِ بَعْدَ شُرُوقِ الشَّمْسِ (پس از طلوع آفتاب، نماز عید را خواهیم خواند).
- سَيَنْجَحُ الطَّالِبُ المُجْتَهِدُ (دانشآموز کوشا موفق خواهد شد).
- سَيَقْضِي القاضِي بَيْنَ النَّاسِ بالحَقِّ (قرار است قاضی اختلافات بین مردم را منصفانه حلوفصل کند).
- سَيُسَاعِدُ القَوِيُّ مِنَّا الضَّعِيفَ (افرای قوی بینما به ضعفا کمک خواهند کرد).
- سَيَلْبَسُ الأَوْلادُ المَلابِسَ الجَدِيدةَ (قرار است بچهها لباس نو به تن کنند).
- أنا سَأُسَافِرُ الآن وَلَكِنِّي سَوْفَ أَعُودُ بَعْدَ سَنَةٍ (الآن قصد سفر دارم، اما پس از یک سال بر خواهم گشت).
- سَوْفَ أَنَامُ بَعْدَ أَنْ أُشَاهِدَ الفِيلمَ (بعد از تماشای فیلم میخوابم).
- يقول الوَزِيرُ أنه سَوْف يَقْضِي عَلَى البِطَالةِ خِلالَ خَمْس ِ سَنَوَاتٍ (وزیر میگوید تا پنج سال دیگر بیکاری را پایان خواهد داد).
- سَوْفَ أَغْسِلُ مَلابِسِي في نِهَايَةِ الأُسْبُوعِ (آخر هفته لباسهایم را خواهم شست).
مثال هشتم فعل مستقبل در عربی
در ادامه، چند جمله آوردهایم که در آنها فعل مستقبل بهکار رفته است. بهعنوان تمرین، سعی کنید اِعراب فعلها را تعیین کنید.
- أنا سأراك (تو را خواهم دید).
- أنا سأكتب بالقلم (با قلمی خواهم نوشت).
- أنت ستحب التفاح (سیب را دوست خواهی داشت).
- أنت ستعطي المال (پول خواهی داد).
- أنت ستلعب التنس (تنیس بازی خواهی کرد).
- هو سيقرأ كتابا (کتابی را خواهد خواند).
- هو سيفهمني (مرا درک خواهد کرد).
- هي ستكون لديها قطة (گربهای خواهد داشت).
- هي ستعرفك (تو را خواهد شناخت).
- نحن سنريد أن نراك (میخواهیم شما را ببینیم).
- نحن سنفكر فيك (به تو فکر خواهیم کرد).
- أنتم ستعملون هنا (در اینجا کار خواهید کرد).
- أنتم ستتكلون الفرنسة (فرانسوی صحبت خواهیم کرد).
- هم سيسوقون سيارة (خودرویی را خواهیم راند).
- هم سيتبسمون (لبخند خواهند زد).
خصوصیات فعل در عربی
در این بخش، بهصورت اجمالی با خصوصیات فعل در عربی از جنبههای مختلف آشنا میشویم.
فعل متکلم، مخاطب و غایب در عربی
از نظر شخص، فعل عربی را میتوان به سه دسته اولشخص (متکلم)، دومشخص (مخاطب) و سومشخص (غایب) دستهبندی کرد.
- زمانی که خود گوینده و فاعل چیزی را درباره خود بیان میکند، متکلم یا اولشخص است. بنابراین، ضمایر من و ما مربوط به اولشخص هستند که در عربی به آنها، بهترتیب، صیغه متکلم وحده و متکلم معالغیر میگویند.
- زمانی که به فاعلی میپردازیم که حضور دارد، فعل مخاطب یا دومشخص است. ضمایر تو و شما مربوط به فعل دومشخص هستند که در عربی به آنها مخاطب میگویند.
- وقتی که در مورد فاعلی صحبت میکنیم و او در آنجا حضور ندارد، غایب یا سومشخص داریم. ضمایر او و آنها مربوط به فعل سومشخص هستند که در عربی غایب نامیده میشوند.
فعل مذکر و مؤنث در عربی
در برخی زبانها، مانند زبان فارسی، فعلها برای فاعلهای مذکر و مؤنث تفاوتی با هم ندارند. اما در زبان عربی، جنس فاعل در عربی در فعل نمود پیدا میکند و به همین دلیل، فعل در زبان عربی میتواند مذکر یا مؤنث باشد.
فعل مفرد، مثنی و جمع در عربی
عدد فعل در عربی بر سه قسم است: مفرد، مثنی و جمع. منظور از مفرد یک نفر، منظور از مثنی دو نفر و منظور از جمع سه شخص و بیشتر است.
صیغههای فعل در زبان عربی
با توجه به وجود سه شخص با دو جنس و سه نوع کثرت، تعداد هجده (۱۸ = ۳ × ۲ × ۳) صیغه وجود خواهد داشت. جدول زیر این صیغهها را نشان میدهد.
| اولشخص (متکلم) | مذکر | مفرد | من (مرد) |
| مثنی | ما (دو مرد) | ||
| جمع | ما (چند مرد) | ||
| مؤنث | مفرد | من (زن) | |
| مثنی | ما (دو زن) | ||
| جمع | ما (چند زن) | ||
| دومشخص (مخاطب ) | مذکر | مفرد | تو (مرد) |
| مثنی | شما (دو مرد) | ||
| جمع | شما (چند مرد) | ||
| مؤنث | مفرد | تو (زن) | |
| مثنی | شما (دو زن) | ||
| جمع | شما (چند زن) | ||
| سومشخص (غایب) | مذکر | مفرد | او (مرد) |
| مثنی | آنها (دو مرد) | ||
| جمع | آنها (چند مرد) | ||
| مؤنث | مفرد | او (زن) | |
| مثنی | آنها (دو زن) | ||
| جمع | آنها (چند زن) |
با این حال، همه صیغهها برای اولشخص بیان نمیشوند (مثنی و جمع یکی هستند). الگوی واقعی جدول صرف فعل عربی بهصورت زیر است.
| اولشخص (متکلم) | مذکر و مؤنث | مفرد (وحده) | من |
| جمع (معالغیر) | ما | ||
| دومشخص | مذکر | مفرد | تو (مرد) |
| مثنی | شما (دو مرد) | ||
| جمع | شما (چند مرد) | ||
| مؤنث | مفرد | تو (زن) | |
| مثنی | شما (دو زن) | ||
| جمع | شما (چند زن) | ||
| سومشخص | مذکر | مفرد | او (مرد) |
| مثنی | آنها (دو مرد) | ||
| جمع | آنها (چند مرد) | ||
| مؤنث | مفرد | او (زن) | |
| مثنی | آنها (دو زن) | ||
| جمع | آنها (چند زن) |
بنابراین، برای صرف فعل مستقبل در عربی، باید آنها را در قالب جدول اخیر بیان کنیم.
فعل ماضی و مضارع در عربی
در عربی، زمان فعلها را به سه دسته ماضی (گذشته)، مضارع (حال) و مستقبل (آینده) دستهبندی میکنند. در ادامه، این فعلها را اجمالاً معرفی میکنیم.
فعل ماضی فعلی است که بر گذشته دلالت دارد و درباره کاری یا چیزی است که در گذشته انجام شده است. برای ساختن فعل ماضی در عربی، کافی است به انتهای ریشه فعل، پسوندهایی را اضافه کنیم که نشاندهنده شخص و عدد و جنس فعل هستند. در ادامه، صیغههای ماضی ریشه «ذَهَبَ» را آوردهایم.
- مفرد مذکر غایب: ذَهَبَ
- مفرد مؤنث غایب: ذَهَبَتْ
- مثنی مذکر غایب: ذَهَبا
- مثنی مؤنث غایب: ذَهَبَتَا
- جمع مذکر غایب: ذَهَبُوا
- جمع مؤنث غایب: ذَهَبْنَ
- مفرد مذکر مخاطب: ذَهَبْتَ
- مفرد مؤنث مخاطب: ذَهَبْتِ
- مثنی مذکر مخاطب: ذَهَبْتُما
- مثنی مؤنث مخاطب: ذَهَبْتُما
- جمع مذکر مخاطب: ذَهَبْتُمْ
- جمع مؤنث مخاطب: ذَهَبْتُنَّ
- متکلم وحده: ذَهَبْتُ
- متکلم معالغیر: ذَهَبْنا
فعل مضارع فعلی است که مربوط به انجام کار یا پذیرفتی حالتی در زمان حال است. برای ساخت فعل مضارع باید به ابتدا و انتهای ریشه فعل پیشوند و پسوند اضافه کنیم. در ادامه، صیغههای مضارع ریشه «ذَهَبَ» را آوردهایم.
- مفرد مذکر غایب: یَذهَبُ
- مفرد مؤنث غایب: تَذهبُ
- مثنی مذکر غایب: یَذهَبانِ
- مثنی مؤنث غایب: تَذهبان
- جمع مذکر غایب: یَذهَبونَ
- جمع مؤنث غایب: یَذهبنَ
- مفرد مذکر مخاطب: تذهبُ
- مفرد مؤنث مخاطب: تَذهَبینَ
- مثنی مذکر مخاطب: تَذهبانِ
- مثنی مؤنث مخاطب: تَذهَبانِ
- جمع مذکر مخاطب: تَذهَبونَ
- جمع مؤنث مخاطب: تَذهَبنَ
- متکلم وحده: اَذهَبُ
- متکلم معالغیر: نذَهَب
برای آشنایی بیشتر با فعلهای ماضی و مضارع در عربی، کافی است عنوان مورد نظر را در مجله فرادرس جستوجو کنید.
سوالات رایج درباره فعل مستقبل در عربی
در این بخش به برخی از سوالات متدوال و پرتکرار درباره مبحث فعل مستقبل در عربی به صورت خلاصه پاسخ میدهیم.
فعل مستقبل در عربی چگونه ساخته میشود؟
برای ساخت فعل مستقبل در عربی باید «سَ» و «سوفَ» را به ابتدای فعل مضارع اضافه و از آن فعل زمان مستقبل بسازیم.
فعل مستقبل در عربی چگونه به فارسی ترجمه میشود؟
برای ترجمه فعل عربی مستقبل باید از مشتقات فعل خواستن در صیغه مورد نظر و معنی فعل مضارع استفاده کرد.
تمرین فعل مستقبل در عربی
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «فعل مستقبل در عربی»، میتوانید از تمرینهایی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. آزمون شمال ۱۰ سوال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسشها میتوانید پاسخ خودتان را با پاسخ درستی که در گزینه «جواب» قرار دارد مقایسه کنید.
- از فعلهای ماضی و امر در جملهها فعل مستقبل مناسب بسازید و جملهها را بازنویسی کنید.
فهمنا تصوراتهم.
سوف نفهم تصوراتهم.
سوال۱: لعبوا في الحدیقة.
جواب: سوف یلعبون في الحدیقة.
سوال۲: جلسنا في لوبي الفندق.
جواب: سنجلسُ في لوبي الفندق.
سوال۳: بدأتُ العمل في هذه الشرکة.
جواب: سوف أبدأُ العمل في هذه الشرکة.
سوال۴: هل أکلتم لحماً قدیماً؟
جواب: سوف تأکلون لحماً قدیماً.
سوال۵: نجحتما في المساومة.
جواب: سوف تنجحان في المساومة.
سوال۶: نزلتُ في الفندق الإتحاد.
جواب: سوف أنزلُ في الفندق الإتحاد.
سوال۷: هم طَرَحوا أسئلة صعبة.
جواب: هم سیرطحون أسئلة صعبة.
سوال۸: بدأتَ کتابة الرسالة.
جواب: سوف تبدأُ کتابة الرسالة.
سوال۹: أخذنا هذا الکأس.
جواب: سوف نأخذ هذا الکأس.
سوال۱۰: إرجعي الی بیتک.
جواب: سوف ترجعین إلی بیتک.
جمعبندی
در این آموزش از مجله فرادرس، با فعل مستقبل در عربی آشنا شدیم و مثالهایی از آن را بررسی کردیم. دیدم که فعل مستقبل با اضافه کردن «سَـ» یا «سَوفَ» به ابتدای فعل مضارع در عربی ساخته میشود. برای منفی کردن فعل مستقبل نیز دیدیم که کافی است «سَـ» یا «سَوفَ» را از ابتدای فعل حذف کنیم و بهجای آن «لَن» قرار دهیم و البته فعل مضارع را به فعل مضارع منصوب تبدیل کنیم.
آزمون فعل مستقبل عربی
۱. برای ساخت فعل آینده (مستقبل) در عربی کدام جمله درست است و هریک از ساختارهای سَـ و سوف چه نقشی دارند؟
سَـ برای آینده دور و سوف برای آینده نزدیک به کار میروند.
سَـ و سوف هر دو فقط برای ساخت امر استفاده میشوند.
سَـ با فعل مضارع آینده نزدیک و سوف با فعل مضارع آینده دور را نشان میدهد.
سَـ فقط برای فعل ماضی و سوف برای مضارع به کار میرود.
در زبان عربی اگر سَـ قبل از فعل مضارع بیاید، زمان آینده نزدیک بیان میشود و اگر سوف قبل از فعل مضارع بهکار برود، آینده دور را نشان میدهد؛ پس جمله «سَـ با فعل مضارع آینده نزدیک و سوف با فعل مضارع آینده دور را نشان میدهد.» درست است.
۲. برای تبدیل یک فعل مضارع به آینده نزدیک و آینده دور در زبان عربی چه تفاوتی در ابتدای فعل ایجاد میشود؟
برای آینده نزدیک سوف پیش از فعل میآید و برای آینده دور هیچ پیشوندی لازم نیست.
برای آینده نزدیک، فعل مضارع بدون تغییر کاربرد دارد اما برای آینده دور، سَـ به اول آن اضافه میگردد.
برای آینده نزدیک پیشوند سَـ به ابتدای فعل مضارع اضافه میشود و برای آینده دور کلمه سوف قبل از فعل میآید.
در هر دو حالت آینده نزدیک و دور، فقط پیشوند یَـ به اول فعل اضافه میشود.
در زبان عربی برای ساخت آینده نزدیک، پیشوند «سَـ» به ابتدای فعل مضارع افزوده میشود. مثل فعل «سَیَذهَبُ». برای بیان آینده دور، معمولا از کلمه «سوف» در ابتدای جمله استفاده میگردد و سپس فعل مضارع میآید. مانند «سوف یذهب». گزینه «برای آینده نزدیک پیشوند سَـ به ابتدای فعل مضارع اضافه میشود و برای آینده دور کلمه سوف قبل از فعل میآید.» بیانگر صحیح و دقیق این دو روش است. گزینه «در هر دو حالت آینده نزدیک و دور، فقط پیشوند یَـ به اول فعل اضافه میشود.» نادرست است چون یَـ تنها متعلق به صرف مضارع است و به تنهایی زمان آینده را نمیسازد. جمله «برای آینده نزدیک، فعل بدون تغییر کاربرد دارد اما برای آینده دور، سَـ به اول آن اضافه میگردد.» اشتباه است، زیرا سَـ به آینده نزدیک مربوط است و مضارع بدون تغییر آینده را نشان نمیدهد. در نهایت، جمله «برای آینده نزدیک سوف پیش از فعل میآید و برای آینده دور هیچ پیشوندی لازم نیست.» نیز اشتباه است، چون نقش سوف برعکس بیان شده و همیشه برای آینده دور به کار میرود.
۳. اگر در زبان عربی برای ساخت فعل آینده از پیشوند سَـ استفاده کنیم، زمان جمله چه تفاوتی با جملهای دارد که در آن سوف به کار رفته باشد؟
جمله با سَـ آینده نزدیک را نشان میدهد و سوف آینده دور را بیان میکند.
سَـ فقط برای تاکید در جملات امری میآید ولی سوف کاربردی در فعل آینده ندارد.
هر دو، آینده دور را بیان میکنند و تفاوتی ندارند.
سَـ همیشه برای آینده دور و سوف برای آینده نزدیک استفاده میشود.
در زبان عربی، زمانی که پیشوند «سَـ» قبل از فعل مضارع قرار میگیرد، معنای آینده نزدیک را میرساند، در حالی که با بهکاربردن «سوف»، جمله دلالت بر آینده دورتر پیدا میکند. بنابراین عبارت «جمله با سَـ آینده نزدیک را نشان میدهد و سوف آینده دور را بیان میکند.» درست است.
۴. چرا پیشوندهای ا، نَـ، تَـ، یَـ و پسوندها در صرف فعل مضارع عربی برای ساخت فعل آینده اهمیت دارند؟
این پیشوندها و پسوندها فقط برای ترجمه فارسی به کار میروند و در عربی اهمیتی ندارند.
شناخت صحیح این پیشوندها و پسوندها باعث میشود فعل مضارع درست ساخته شود و بتوانیم روی آن سَـ یا سوف اضافه کنیم.
پیشوندها و پسوندها تنها در افعال ماضی استفاده میشوند و ربطی به فعل آینده ندارند.
پیشوندها و پسوندها صرفاً مربوط به صیغههای مخاطب هستند و نقش دیگری در ساخت آینده ندارند.
شناخت ساختار پیشوندها و پسوندها در صرف فعل مضارع اهمیت دارد، چون با انتخاب درست آنها میتوان صیغه صحیح فعل مضارع را تشکیل داد که پایه ساخت فعل مستقبل است. این دانش اجازه میدهد سَـ یا سوف به سادگی به شروع فعل اضافه شود و شکل آینده بهدرستی ساخته شود. گزینههایی مثل «پیشوندها فقط مربوط به ماضیاند.» یا «صرفاً برای صیغه مخاطباند.» صحیح نیستند چون همه انواع فعل (تمام اشخاص، جنسیتها و تعداد) برای ساخت آینده به این الگو نیاز دارند. کاربرد این الحاقات محدود به ترجمه فارسی هم نیست.
۵. برای منفی کردن فعل آینده عربی با استفاده از «لن»، چه تغییری باید در ساختار فعل انجام داد؟
حذف سَـ یا سوف و قرار دادن لن قبل از مضارع و منصوب کردن مضارع
گذاشتن لم قبل از فعل مضارع بدون تغییر در حرکات فعل
استفاده همزمان از لن و سَـ یا سوف قبل از مضارع و منصوب کردن فعل
افزودن حرف «ن» به انتهای فعل مضارع و قرار دادن لن پیش از آن
در ساختار منفی فعل آینده در عربی، باید سَـ یا سوف را حذف کرده و «لن» را قبل از فعل مضارع قرار داد. بعد از لن، فعل مضارع باید به شکل منصوب صرف شود، زیرا لن از حروف ناصبه به شمار میرود و باعث نصب فعل میگردد. عبارت «حذف سَـ یا سوف و قرار دادن لن قبل از مضارع و منصوب کردن مضارع» با قواعد دستوری عربی درباره منفی کردن آینده کاملا تطابق دارد. گزینه «استفاده همزمان از لن و سَـ یا سوف قبل از مضارع و نصب فعل» نادرست است، زیرا لن به تنهایی به کار میرود و سَـ یا سوف حذف میشود. عبارت «افزودن حرف نون به انتهای فعل مضارع و قرار دادن لن پیش از آن» اشتباه است و افزودن «ن» ربطی به این ساختار ندارد. همچنین «گذاشتن لم قبل از فعل مضارع بدون تغییر در حرکات فعل» فقط مخصوص منفی کردن گذشته نزدیک است، نه آینده.
۶. در جدول صرف فعل مستقبل فعل «کتب»، چه اختلافی میان ساختار فعل برای صیغههای غائب مذکر مفرد و جمع مونث وجود دارد؟
غائب مذکر مفرد با تکتب و جمع مونث با یکتبن ساخته میشود.
غائب مذکر مفرد و جمع مونث هر دو با یکتبون ساخته میشوند.
غائب مذکر مفرد با یکتبون و جمع مونث با تکتب ساخته میشود.
غائب مذکر مفرد با یَکتب و جمع مونث با یَکتبن ساخته میشود.
برای حالت غائب مذکر مفرد، ساختار فعل مستقبل به شکل «یَکتب» میآید، در حالی که برای جمع مونث از ساختار «یَکتبن» استفاده میشود. «یَکتب» تنها برای یک فرد مذکر (مفرد) کاربرد دارد اما «یَکتبن» برای گروهی از زنان (جمع مونث) استفاده میگردد. بنابراین تفاوت اصلی در پسوند آخر و کاربرد جمع یا مفرد بودن جنسیت است. سایر پاسخها اشتباهاند، زیرا مثلا «تکتب» یا «یکتبون» مربوط به صیغههای دیگر هستند و «یَکتبون» جمع مذکر است و ربطی به جمع مونث ندارد.
۷. اگر بخواهید فعل «تعلّم» را برای آینده نزدیک جمع مونث مخاطب با سَـ بسازید، کدام گزینه صحیح است؟
سَتَتَعَلَّمْنَ
سَتَتَعَلَّمُونَ
سَیَتَعَلَّمْنَا
سَیَتَعَلَّمْنَ
فرمول ساخت فعل آینده با سَـ برای جمع مونث مخاطب این است: سَـ به عنوان پیشوند با صیغه مضارع مناسب جمع مونث ترکیب میشود. در فعل تعلّم، صیغه مضارع جمع مونث «تَتَعَلَّمْنَ» است و با افزودن سَـ به ابتدای آن، فرم «سَتَتَعَلَّمْنَ» ساخته میشود.
۸. در منفیکردن فعل مستقبل عربی با لن، چرا در بعضی صیغهها باید نون پسوند حذف شود؟
زیرا صرف منصوب مضارع در برخی صیغهها حذف نون را لازم میکند.
چون افعال با سوف نیاز به حذف نون ندارند.
به دلیل وجود سَـ پیش از افعال مفرد مونث نون حذف میشود.
حضور حروف ناصبه تنها در صیغههای جمع این تغییر را ایجاد میکند.
در حالت منفی فعل مستقبل با لن، فعل مضارع باید به صورت منصوب صرف شود و در برخی صیغهها مانند جمع مذکر، حذف نون بخشی از نشانه منصوب شدن است. «صرف منصوب مضارع» این ویژگی را دارد و تنها دلیل حذف نون، ارتباط با این نوع صرف است. سایر گزینهها به شرایط یا کاربردهای دیگری اشاره دارند که چنین اثر صرفی ندارند.
۹. برای منفیکردن فعل «ذهب» در حالت آینده جمع مذکر غائب، کدام ترتیب عناصر درست است؟
لن + یذهبوا
لن + سَـ + یذهبون
سوف + لن + یذهبون
لن + یذهبون
در ساخت آینده منفی برای جمع مذکر از «لن» بهعنوان ابزار نفی استفاده میشود و پیشوندهای آیندهساز سَـ یا سوف دیگر به کار نمیروند. همچنین «ن» انتهای فعل مضارع نیز حذف میشود. بنابراین ترتیب صحیح برای حالت «جمع مذکر غائب» بهشکل «لن یذهبوا» است.
۱۰. در زبان عربی، تفاوت اصلی زمانهای ماضی، مضارع و مستقبل بیشتر مربوط به کدام ویژگی است؟
هر سه زمان بدون نیاز به صرفهای جداگانه ساخته میشوند.
در زمان ماضی و مضارع صرف فعل یکسان انجام میشود ولی مستقبل فرق دارد.
هر سه زمان فقط در معنی جمله تفاوت دارند.
صرف فعل ماضی و مضارع با هم تفاوت دارد اما صرف فعل مستقبل شبیه به صرف فعل مضارع است.
در زبان عربی، برای ساخت فعل مستقبل دقیقا از ساختار فعلهای مضارع استفاده میکنیم.
سوال هفتم به نظرم جنسیت فعل مشکل داره چون فعل گذشته مذکر است شما فعل که مستقبل شده را مونث ساختین
تشکر خیلی مفید بود
سلام و وقت بهخیر؛
در سوال هفتم، فعلهای «طرحوا» و «سترطحون» هر دو در صیغه جمع مذکر صرف شدهاند. البته «طرحوا» در صیغه غائب صرف شده است اما «سترطحون» در صیغه مخاطب صرف شده است. با توجه به اینکه صیغه آنها باید کاملاً یکسان باشد، در این مطلب، فعل «سترطحون» را به صورت «سیرطحون» بازنویسی کردیم.
سپاس از توجه و همراهی شما با مجله فرادرس.
عالی