روش های افزایش اعتماد به نفس — راهنمای کاربردی
در این مطلب، روش های افزایش اعتماد به نفس را از دیدگاه روانشناسی مورد بررسی قرار گرفتهاند. شاید افرادی را دیده باشید که مداوم خود را با دیگران مقایسه میکنند و قبل از رسیدن به اهداف و رویاهایشان تسلیم میشوند یا مسئولیت شکستهایشان را به گردن دیگران میاندازند و نقش خود را در موفقیتهایشان کمرنگ میدانند.
این افراد از انتقاد دوستانشان در جمع میرنجند یا در بحثها بدون آنکه سعی در متقاعد کردن دیگران داشته باشند، سریع عقبنشینی میکنند. آنها مدام در پی تایید و رضایت دیگران هستند، از روبرو شدن با تغییر و چالشها در زندگی میترسند، از آینده وحشت دارند و حتی نمیتوانند از زمان حالشان به بهترین نحو استفاده کنند؛ بهانهجو، خجالتی، بدبین و منزوی هستند. توانایی نه گفتن ندارند، در تصمیمگیریها مردد هستند و از برقراری فعالانه ارتباط با دیگران هراس دارند.
اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید و علائم فوق را دارید، بدانید که اعتماد به نفستان بسیار پایین است. لازمه دستیابی به موفقیت، داشتن اعتماد به نفس و نگاه مثبت به زندگی است. آنچنان که «مارکوس گاروی» (Marcus Garvey) میگوید: «با داشتن اعتماد به نفس، شما قبل از اینکه شروع کرده باشید، برنده شدهاید». وقتی به خودتان اعتقاد دارید، میتوانید چیزهای جدید را امتحان و به جای همیشه نگران بودن، میتوانید زمان و انرژی خود را بر روی اهدافتان متمرکز کنید.
بنابراین اعتماد به نفس و خودباوری، نقطه شروع کلیه فعالیتها و تصمیمگیریهای ما است. اگر به خودتان باور داشته باشید، نیمی از مسیر موفقیت را طی کردهاید. خوشبختانه، روشها و فعالیتهایی وجود دارد که میتوانید به کمک آنها، مهارت اعتماد به نفس را در خود تقویت کنید، در همین راستا و همانطور که گفته شد، در این مطلب به بررسی روش های افزایش اعتماد به نفس پرداخته شده است.
اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس، یک وضعیت درونی است که به عنوان احساس اعتماد به خود، تواناییها، قابلیتها و قضاوتهایتان تعریف میشود. اگر شما فردی با اعتماد به نفس هستید، این بدان معنی است که شما نسبت به خودتان و تواناییهایتان در دستیابی به چیزهایی که میخواهید، احساس خوبی دارید.
در واقع، اعتماد به نفس از سه توانایی قدرتمند ناشی میشود که شما، مانند هر انسان دیگری، از آن بهرهمند هستید:
- توانایی مثبت اندیشی در مورد خودتان و قابلیتهایتان (به جای نگرش منفی نسبت به خود)
- توانایی اطمینان از ارزشمند بودن خودتان (فارغ از اینکه دیگران به این موضوع شک دارند یا با آن مخالف هستند)
- توانایی حفظ نگرش مثبت نسبت به خودتان و قابلیتهایتان در هر موقعیت و شرایطی، هر چند سخت و دشوار
داشتن این سه توانایی قدرتمند، زیربنای تقویت اعتماد به نفس در شما است. بنابراین، اگر میخواهید به فردی با اعتماد به نفس بالا تبدیل شوید، ابتدا باید به این سه توانایی در خود ایمان داشته باشید، سپس با استفاده از روشهایی که در ادامه آورده میشود، اعتماد به نفستان را بالا ببرید. یادتان باشد که اعتماد به نفس بالا، میتواند به طور طبیعی، شما را شادتر و موفقتر کند و این تنها بدین خاطر است که اعتماد به نفس از درون شما نشات میگیرد.
روش های افزایش اعتماد به نفس
همانطور که میدانید ایجاد اعتماد به نفس و بالابردن آن، پدیدهای ذاتی و مادرزادی نیست، بلکه اگر بیاموزیم که چطور احساس و نگرشهای منفی خود را نادیده بگیریم، میتوانیم برای رسیدن به اهدافمان بجنگیم و به موفقیت و رضایت خاطر دست یابیم. در ادامه برخی از روش های افزایش اعتماد به نفس بیان شدهاند که با بهرهگیری از آنها همراه با تمرین و تکرار مناسب، میتوانید از شنیدن جمله «اعتماد به نفس داشته باش» برای همیشه خلاص شوید.
مثبت اندیش باشید
افکار منفی خود را بشناسید وآنها را به سمت افکار مثبت سوق دهید. افکار منفی، صداهای درونی بیفایده و بدبینانهای چون «هیچ کس نمیخواهد آنچه را میگویم، بشنود»، «من نمیتوانم انجام دهم»، «مطمئنا شکست خواهم خورد» و مانند آن هستند که شما را از حرکت بازمیدارند.
شما میتوانید با چند فکر مثبت در روز شروع کنید؛ مثلا «میخواهم آن را امتحان کنم»، «من میتوانم در آن کار موفق شوم» یا «مردم به من گوش میدهند». یادتان باشد برای پرورش افکار مثبت، نیاز به فضای ذهنی بیشتری دارید. با این تمرین میتوانید برای همیشه پنجره ذهنتان را رو به مثبت اندیشی باز کنید.
خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
محققان کشف کردهاند که افرادی که خودشان را با دیگران مقایسه میکنند، معمولا دچار حسادت میشوند. هرچه حسادت بیشتری را تجربه کنید، نسبت به خودتان، حس بدتری خواهید داشت. مقایسه ثروت، دارایی، مهارت، دستاوردها و ویژگیهای خود با دیگران و فکر کردن مداوم به آنها، اعتماد به نفس شما را به شدت پایین میآورد.
زمانی که متوجه شدید در حال مقایسه خود با اطرافیانتان هستید، فورا به خود یادآوری کنید که این کار بیفایده است؛ چون هر کسی مسیر زندگی منحصر به فرد خود را دارد و زندگی کارزار رقابت آدمها با هم نیست.
با مثبت اندیشها همنشین شوید
با افراد مثبت اندیش ارتباط برقرار کنید و از همنشینی با افرادی که حس بدی را در شما ایجاد میکنند، بپرهیزید. این فرد منفی میتواند یکی از دوستانتان باشد که دائما منفیبافی میکند و شما را مورد انتقادهای بیپایه و مخرب قرار میدهد یا حتی میتواند یکی از اعضای خانواده شما باشد که با بایدها و نبایدهایش شما را میآزارد. در حالیکه نگرش مثبت و خودباوری را در خود پرورش میدهید، به مرور روابط خود را با اینگونه افراد سمی محدود کنید و وقت بیشتری را با مثبتاندیشها بگذرانید. آنها اعتماد به نفستان را بالا میبرند و حس بهتری را به شما منتقل میکنند.
تواناییها و استعدادهای خود را بشناسید
استعدادها و قابلیتهای خود را کشف و روی آنها تمرکز کنید، خودتان را از طریق آنها ابراز کنید، خواه این استعداد در موسیقی باشد، خواه در نقاشی و یا نوشتن. آنچه را دوست دارید، پیدا کنید و در خود پرورش دهید. یادتان باشد دنبال کردن علایق و سرگرمیهای دلخواهتان، نه تنها اثر درمانی دارد و احساس خوبی را به شما منتقل میکند، بلکه به واسطه آشنایی با افرادی که بیشترین شباهت را به شما دارند، اعتماد به نفستان را بالا میبرد.
از بدن خود مراقبت کنید
اگر میخواهید احساس خوبی در مورد خودتان داشته باشید، به سلامتی خودتان بیشتر اهمیت دهید. کم خوابی، ورزش نکردن و داشتن رژیم غذایی نامناسب، نه تنها سلامتی شما را به خطر میاندازد، بلکه اعتماد به نفستان را نیز پایین میآورد. مطالعات نشان میدهد افرادی که فعالیت بدنی بیشتری دارند، اعتماد به نفس بالاتری دارند، چون تصویر بهتری از بدن خود دارند که باعث احساس اطمینان بیشتری در آنها میشود.
هوشمندانه لباس بپوشید و بلند صحبت کنید
سادهترین راه برای تقویت اعتماد به نفس، پوشیدن لباس مناسب موقعیت یا مکانی است که در آن قرار دارید. هوشمندانه لباس پوشیدن در کنار توجه به فرهنگ پوشش مکانهای مختلف، یکی از راز و رمزهای مهم بالا بردن اعتماد به نفس است. به عبارت دیگر، اگر شما مانند آدمهای مهم لباس بپوشید، به مرور به آنها تبدیل میشوید.
در کنار پوشیدن لباس تمیز و مرتب، شیوه صحبت کردن شما نیز رابطه مستقیمی با بالابردن اعتماد به نفستان دارد. توجه کنید اگر آهسته و با تن صدای پایین صحبت کنید، کلمات را واضح و شمرده ادا نکنید، مخاطبانتان بعد از مدتی خسته و به کار خود مشغول میشوند و این یعنی از دست دادن آنها. بنابراین، تمرین کنید که هوشمندانه لباس بپوشید و قاطعانه و بلند صحبت کنید.
در ردیف اول بنشینید
آیا از آن دسته افرادی هستید که در سمینارها، کلاسها و جلسات در ردیف جلو مینشینند یا ترجیح میدهید دورتر بنشینید تا مبادا از شما سوالی پرسیده شود یا مورد خطاب قرار بگیرید؟ بسیاری از ما دوست داریم از دید پنهان باشیم. اما سوال این است که معمولا چه کسانی در ردیف اول سمینارها، جلسات، کلاسها، کنسرتها و غیره مینشینند؟
پاسخ این است: «مهمترین شخصیتها، موفقترین افراد و زرنگترین شاگردها». با نشستن در ردیف جلو، شما در میان این افراد مهم قرار میگیرید و به دیگران این پیام را منتقل میکنید که با شما مانند یک فرد مهم و موفق رفتار کنند. این کار باعث میشود که به مرور به یکی از آنها تبدیل شوید. از طرفی، وقتی در مرکز توجه قرار بگیرید، چارهای جز اطمینان به خود و داشتن اعتماد به نفس بالا ندارید.
به زبان بدن خود توجه کنید
افراد دارای اعتماد به نفس، زبان بدن متفاوتی دارند. آنها سرشان را بالا نگه میدارند، در چشمهای طرف مقابل نگاه میکنند، محکم قدم برمیدارند و صاف میایستند. داشتن حرکات تند و عجولانه، لمس غیر ارادی و مکرر صورت و گردن، بردن دستها در جیب لباس، همه از نشانههای اضطراب شما است.
وقتی ضعیف و شل و ول دست میدهید و دستانتان میلرزد، در واقع دارید به طرف مقابل نشان میدهید اعتماد به نفستان پایین است. زبان بدن حتی پیش از آنکه شما صحبت کنید، اطلاعات زیادی را درباره شما به اطرافیانتان میدهد. بنابراین با تمرین و تکرار، زبان بدن خود را تقویت کنید و به دیگران بگویید که به خودتان کاملا ایمان دارید تا شما را باور داشته باشند.
با موفقیتهای کوچک شروع کنید
اگر اهداف بزرگی را دنبال میکنید، باید منتظر شکستهای بزرگ و دردناکتری نیز باشید. شکست، یکی از دلایل پایین آمدن اعتماد به نفس است. برای موفق بودن، بهترین روش این است که اهداف بزرگتر را به اهداف کوچکتری در راستای هدف اصلی خود بشکنید. بدین ترتیب، شما میتوانید با دستیابی به اهداف کوچکتر و در زمان کمتری، اعتماد به نفس خود را بالا ببرید، در حالیکه یک گام نیز به هدف اصلی و بزرگتر خود نزدیک شدهاید. بنابراین، زندگی خود را با موفقیتهای کوچک پر کنید و در ذهن اطرافیانتان، برای همیشه فرد موفقی باشید.
در انتها، یادتان باشد قرار نیست همه ما همه چیز را بدانیم. بنابراین، هیچ گاه از ندانستههایتان شرمنده نشوید، اعتماد به نفس خود را حفظ کنید و در مورد آنچه نمیدانید، بپرسید. مطمئن باشید که شما هم چیزهایی میدانید که دیگران در آن تخصصی ندارند. همچنین به خاطر موفقیتهایتان از خود قدردانی کنید، دادن هدیه به خودتان، اعتماد به نفس شما را بالا میبرد و شما را به مرور به فردی مثبت اندیش و موفق تبدیل میکند. پس دست به کار شوید و به خاطر روشهایی که در این مقاله یاد گرفتید، اولین هدیه را به خودتان بدهید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشهای زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- مجموعه آموزشهای عمومی
- مجموعه آموزشهای روانشناسی
- آموزش مقابله با فراموشی در مطالعه — دلایل و ارهکارها
- چگونه شنونده فعال تر و بهتری شویم؟
- مدیریت استرس و راهکارهای بهبود آن — راهنمای کاربردی
- مدیریت زمان و تکنیک ها و راهکارهایی برای بهبود آن
- تغییر چیست؟ از تغییر نترس | راه های غلبه بر ترس از تغییر در زندگی
- چیکار کنم | راه های شناخت علاقه و رسیدن به هدف در زندگی
^^