فرادرسترند بازار چیست و چگونه ترندها را تشخیص دهیم؟
لازمه تمایز در بازار و داشتن مزیت رقابتی در هر کسب و کاری، توجه به روند موجود تغییرات فناوری و نیاز مشتریان است. بر همین اساس مفاهیم بسیاری مانند بینش مشتری، پرسونای مشتری، بازار هدف، تحقیقات بازار و ترند بازار در حوزه بازاریابی شکل گرفته‌اند. در این میان ترند بازار مفهومی چند وجهی است که شناخت و تعیین آن نقش مهمی در استراتژی‌های کسب و کار دارد. طبق تعریف، ترند بازار، اطلاعات کلیدی بازار با محوریت بررسی الگوهای رفتاری مصرف کنندگان است که موقعیت فعلی کسب و کار را در تصویری گسترده از فعالیت اقتصادی ترسیم می‌کنند. این اطلاعات شامل شناسایی و بررسی گرایش‌های مخاطبان در یک بازار خاص است که برای کسب و کارها این امکان را فراهم می‌کند تا تصمیم‌های آگاهانه‌ای در مورد استراتژی‌های بازاریابی خود بگیرند. در این مطلب از مجله فرادرس قصد داریم با یادگیری اینکه ترند بازار چیست، اهمیت توجه به آن و مراحل شناسایی و تشخیص آن را همراه مثال‌های واقعی بررسی کنیم.
ترند بازار چیست؟
«ترند بازار» (Market Trend)، تغییر مسیرها و جهت‌گیری‌های کسب و کارهای مختلف در بازار است که بیشتر تحت تاثیر رفتار مشتری و فناوری‌های جدید یا در حال توسعه قرار دارد. تشخیص و تحلیل ترند بازار در زمان راه‌اندازی کسب و کار تصویری مناسب برای تصمیم‌گیری از نظر ماندن در حوزه فعلی فعالیت یا حرکت مطابق نیاز مشتری را نشان می‌دهد. در این خصوص پیشنهاد می‌کنیم مجموعه فیلمهای آموزش بازاریابی و تبلیغات فرادرس را مشاهده کنید. لینک این فیلمهای آموزشی در ادامه آورده شده است.
ترند بازار به عنوان بخشی مهم از بیزنس پلن، نقش اصلی در تعیین موقعیت فعلی کسب و کار در بازار و پایداری آن دارد. در حقیقت بررسی ترند بازار در هنگام شروع هر فعالیت اقتصادی حرکتی هوشمندانه است که می‌تواند چشم‌اندازی دقیق برای موفقیت بلند مدت کسب و کار در بازار را ارائه دهد. صنعت تلفن‌های همراه یکی از قابل لمس‌ترین مثال‌ها برای بررسی نقش ترند بازار با تاثیر همزمان تقاضای مشتری و فناوری در آن است. تغییرات ۲۰ سال اخیر فناوری این حوزه حرکت از گوشی‌های سنگین وزن‌تر به سمت انواع هوشمند و باریک که عملکردی مانند کامپیوتر را دارد، نشان می‌دهد. همچنین مصرف کنندگان در سال‌های اخیر به تلفن‌های همراه تاشو با صفحه‌های نمایش بزرگ بسیار توجه می‌کنند. بنابراین فعالان این حوزه در صورت نادیده گرفتن این روندها، نمی‌توانند خود را با نیاز مشتریان هماهنگ کنند و در نتیجه مخاطب کسب و کار ممکن است به سمت رقبایی برود که نیاز وی را در نظر می‌گیرد.
اهمیت بررسی و تعیین ترند بازار چیست؟
برخی از کسب و کارها آن چنان بر بهینه‌سازی فعالیت خود متمرکز هستند که توجه به آنچه در بازار و تغییرات رفتار مصرف‌کننده رخ می‌دهد را به دست فراموشی می‌سپارند. هر چند این دسته تنها در زمانی که نیاز به تغییر چیزی را احساس می‌کنند یا بعد از مشاهده حرکت رقبا در مسیری خاص، بر موج رقابتی بازار قرار می‌گیرند. در حالی‌که این نوع عملکرد می‌تواند منجر به از دست دادن فرصت‌های کلیدی برای متمایز کردن کسب و کار و به دست آوردن موقعیت‌های منحصر به فرد در بازار شود. بنابراین توجه به بررسی منظم ترند بازار، یکی از مهم‌ترین فعالیت‌ها به حساب می‌آید.
بررسی ترند بازار در طولانی مدت تصویری شفاف از آنچه کسب و کار باید انجام دهد را ترسیم می‌کند. علاوه بر این اطلاعات به‌دست آمده در این حالت هنگام رکود اقتصادی، سطح آمادگی کسب و کار برای تغییرات احتمالی در جهت تطبیق با عادات مصرف کننده را بالا می‌برد. موضوعی که در نهایت می‌تواند با جلب رضایت مشتری، حتی فروش بیشتر را نیز باعث شود. به عبارت دیگر باعث درک عمیق‌تر از بازار هدف و تنظیم استراتژی‌های بازاریابی موثرتر می‌شود.
اگر بخواهیم به شکل خلاصه و شفاف توضیح دهیم اهمیت ترند بازار چیست، باید اشاره کنیم اطلاعات دریافتی از تحلیل ترند بازار، پاسخی به شش پرسش اصلی زیر است.
- چرا میزان فروش کاهش یافته است؟
- آیا دلیل کاهش میزان فروش عدم جذابیت محصولات یا خدمات نزد مصرف کننده است؟
- مشتریان هدف کسب و کار دقیقا به‌دنبال چه چیزی در بازار هستند؟
- ترجیح‌ها و رفتار خرید مشتریان چگونه است؟
- رقبای کسب و کار در چه مسیری حرکت می‌کنند؟
- چه تهدیدها و فرصت‌هایی از جانب رقبا در بازار وجود دارد؟
مسیر تئوریک تشخیص ترند بازار چیست؟
برای تشخیص ترند بازار ۱۰ روش به شرح زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. با جمع‌آوری اطلاعات کافی در خصوص هر یک از این موارد می‌توان درک دقیقی از وضعیت فعلی کسب و کار در محیط رقابتی و تدوین استراتژی‌های موثر بازاریابی داشت. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر فیلم آموزش استراتژی بازاریابی در فرادرس که لینک آن در ادامه آورده شده است را مشاهده کنید.
۱. بررسی روند الگوی رفتاری مصرف‌کننده
مصرف‌کننده، عامل اصلی موفقیت یا شکست کسب و کار است که در صورت برطرف نشدن نیازهای او، فروش محصولات عرضه شده به بازار با مشکل روبرو خواهد شد. با بررسی و درک تغییرات رفتار مصرف‌کننده، اولویت‌ها و الگوهای خرید وی می‌توان فرصت‌های جدید برای رشد و توسعه کمپین‌های بازاریابی هدفمند در جهت دستیابی به بازار هدف را شناسایی کرد. به‌عنوان مثال اگر در فروش اینترنتی محصول، مشتری هدف کسب و کار در محدوده سنی زیر ۴۵ سال قرار دارد، باید وب‌سایت را برای تلفن همراه بهینه‌سازی کرد. زیرا آمار در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که الگوی مصرف‌کنندگان بر جستجو از طریق موبایل متمرکز است.
۲. بررسی روند پیشرفت فناوری
با توجه به روند رو به رشد ارائه فناوری‌های جدید به بازار، لازم است کسب و کارها با تغییرات آن‌ها هماهنگ باشند. جمع‌آوری اطلاعات از این طریق فرصت‌های جدید نوآوری را شناسایی می‌کند که در نهایت منجر به صرفه‌جویی در زمان و هزینه کسب و کار می‌شود. از طرفی رفتار مشتریان اغلب با پیشرفت‌های فناوری تغییر می‌کند.
۳. بررسی روند تاریخی
بررسی داده‌های کسب و کار در یک دوره زمانی مشخص می‌تواند در شناسایی ترند بازار کمک کند. این داده‌ها در پیش‌بینی‌های قطعی‌تر فعالیت‌های آینده به کمک کسب و کار می‌آیند و ابزار بسیار قدرتمندی برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر هستند.
۴. بررسی روند فصلی
برخی کسب و کارها به دلیل نوع محصول تولیدی، در فصل‌های مختلف سال نوساناتی را در عرضه و تقاضای خود تجربه می‌کنند. بنابراین با تحلیل روندهای فصلی خرید مشتریان و قیمت‌گذاری مناسب می‌توان استراتژی‌های موثرتر بازاریابی در جهت به حداکثر رساندن فروش در فصل‌های با تقاضای بیشتر را تدوین کرد.
۵. بررسی روند جغرافیایی
روش دیگر برای شناسایی ترند بازار، استفاده از داده‌های جغرافیایی فروش محصول در مناطق مختلف است. این داده‌ها اولویت‌ها و رفتار مصرف‌کننده در هر منطقه را مشخص می‌کند. بنابراین با شناسایی و درک آن‌ها می‌توان پیشنهادات محصول را متناسب با نیازهای خاص هر منطقه جغرافیایی تنظیم کرد.
۶. بررسی روند جمعیت شناختی
تحلیل روندهای جمعیت شناختی مانند سن، جنسیت، درآمد، سطح تحصیلات به درک بهتر مخاطبان هدف و توسعه استراتژی‌های متناسب با این شاخص‌ها کمک می‌کند.
۷. بررسی روند شبکه‌های اجتماعی
شبکه‌های اجتماعی بخش جدایی ناپذیر زندگی بسیاری از مردم هستند. کسب و کارها می‌توانند با تحلیل اطلاعاتی مانند پیام‌های رد و بدل شده در پست‌ها یا ردیابی هشتگ‌ها فرصت‌های جدیدی را برای تعامل با مخاطب و ایجاد آگاهی از برند شناسایی کنند. برای آشنایی بیشتر با این موضوع می‌توانید فیلم آموزش رفتار مصرف کننده در شبکه‌های اجتماعی در فرادرس را مشاهده کنید. این آموز شدر لینک زیر
۸. بررسی روندهای اقتصادی
تحلیل شاخص‌های کلان اقتصادی مهم مانند تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم و نرخ بهره که بر فعالیت کسب و کارها بسیار تاثیرگذار هستند، ابزار دیگر برای تشخیص ترند بازار است. این داده‌ها در تصمیم‌های تجاری مانند قیمت‌گذاری‌ها یا تعیین سطح موجودی محصول موثر هستند.
۹. بررسی روندهای رقابتی
تحلیل داده‌های عملکرد رقبا و استراتژی‌های مورد استفاده آن‌ها در بازار، به شناسایی فرصت‌های جدید برای رشد بیشتر و پیشی گرفتن از آن‌ها بسیار کمک می‌کند. به این وسیله می‌توان با تشخیص تهدیدهای جدید، استراتژی‌های خاصی را برای مواجه شدن با موارد پیش‌بینی نشده تدوین کرد.
۱۰. روندهای زیست محیطی
بررسی مقررات منطقه‌ای و بین المللی موجود در این زمینه و روند تغییرات آن‌ها در موفقیت کسب و کارهای فعال در این حوزه تعیین کننده است. با تحلیل روند تغییرات در قوانین وضع شده و توسعه شیوه‌ها و محصولات سازگار بر این مبنا می‌توان مشتریان علاقه‌مند به حفظ محیط زیست را بیشتر جذب کرد.
مسیر آموزشی تشخیص ترند بازار در فرادرس چگونه است؟
برای یادگیری نحوه شناسایی ترند بازار لازم است اطلاعات مناسبی در خصوص اصول بازاریابی و نحوه رفتار مصرف کننده در فضای واقعی و همچنین دیجیتال داشته باشیم. بنابراین در گام اول و از آنجا که رفتار مصرف کننده نقش مهمی در شناسایی ترند بازار دارد، کسب دانش لازم در مورد درگیری‌های ذهنی، انگیزه و نیاز مخاطب کسب و کار و نقش وی در بازار فروش محصولات در اولویت قرار دارد. فیلمهای آموزشی تهیه شده در فرادرس به شرح زیر به عمیق شدن در مبانی ترند بازار بسیار کمک خواهد کرد.
- فیلم آموزش مدیریت رفتار مصرف کننده در فرادرس
- فیلم آموزش آشنایی با رفتار مصرف کننده در شبکه‌های اجتماعی در فرادرس
- فیلم آموزش تصمیم‌گیری در مدیریت رفتار مصرف کننده در فرادرس
با توجه به اینکه بسیاری از کسب و کارها از ابزارهای دیجیتال و وب‌سایت برای تحلیل و توسعه فعالیت خود استفاده می‌کنند، به صورت خاص فیلم آموزشی نحوه استفاده از گوگل ترندز در فرادرس با هدف بررسی علاقه‌مندی‌های مشتریان، میزان محبوبیت محصول در یک منطقه و بررسی رقبا، پیشنهاد بعدی به علاقه‌مندان یادگیری این مبحث است.
در کنار این موارد توجه به مبانی تحقیقات بازار بر اساس ابزارهای جدیدی مانند Chatgpt با هدف آشنایی با اصول جمع‌آوری و تحلیل داده‌های بازار و همچنین شکار ترندها و دسته‌بندی مخاطبین اطلاعات تکمیلی را ارائه می‌دهد. فیلم آموزشی تهیه شده فرادرس در این خصوص همراه با مثال‌های کاربردی در دنیای واقعی است که به فهم بهتر موضوع کمک می‌کند.
