فرادرسفعل امر در زبان اسپانیایی – توضیح گرامر به زبان ساده + مثال، تمرین و تلفظ
فعل امر در زبان اسپانیایی یکی از سه وجه فعل در این زبان است که برای دستور دادن، نصحیت کردن یا درخواست کردن به کار میرود. این فعل و شکل منفی آن که امری منفی یا نهی نام دارد، کاربرد بسیار زیادی در اسپانیایی دارد. در این مطلب قصد داریم به تعریف فعل امر و روش استفاده از آن در موقعیتهای مختلف بپردازیم. علاوه بر این به شیوه صرف فعل امر برای تعدادی از افعال بیقاعده پرتکرار اسپانیایی نیز اشاره میکنیم و در نهایت چند نمونه سوال برای تمرین در اختیار زبانآموزان قرار میدهیم.
فعل امر در زبان اسپانیایی چیست؟
فعل امر در زبان اسپانیایی یکی از سه وجه فعل است که برای دستور دادن، درخواست کردن، نصیحت کردن و حتی بیان مستقیم خواستههای فرد به کار میرود. از آنجا که کسی نمیتواند به خود دستوری بدهد، فعل امر برای اولشخص مفرد در زبان اسپانیایی صرف نمیشود.
این فعل بیشتر برای دومشخص مفرد و جمع استفاده میشود اما برای سومشخص مفرد و جمع هم کاربرد دارد، بهخصوص در موقعیتهایی که از سومشخص usted یا ustedes به عنوان خطاب محترمانه برای دومشخص استفاده میکنیم. فعل امر در زبان اسپانیایی برای دومشخص مفرد و جمع شیوه صرف مخصوصی دارد اما برای باقی اشخاص از صرف فعل التزامی برای امر کردن استفاده میکنیم.
کاربرد های فعل امر در زبان اسپانیایی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم فعل امر در زبان اسپانیایی کاربردهای زیادی دارد. این کاربردها عبارتند از:
- برای دستور دادن:
¡Coge el abrigo que hace frío!
پالتو بردار چون هوا سرد است!
Acuéstate a dormir ahora mismo.
همین الان برو بخواب.
- برای بیان دستورالعمل یا روش کاری:
Coge un plato y bate el huevo.
بشقابی بردار و تخممرغ را هم بزن.
Lava bien las fresas y córtalas por la mitad, luego agrega crema de leche y azúcar. Revuelve bien.
توتفرنگیها را خوب بشوی و از وسط نصف کن، بعد خامه و شکر را اضافه کن. خوب به هم بزن.
- برای درخواست کردن:
Ven a mi casa y ayúdame con la mudanza por favor.
خواهش میکنم به خانه من بیا و برای نقل مکان به من کمک کن.
Pásame la leche, por favor.
لطفا شیر را به من بده.
- برای نصیحت کردن کسی:
Tómate un paracetamol, es bueno para el dolor de cabeza.
یک قرص مسکن بخور، برای سردرد خوب است.
Lee un artículo en español cada día.
هر روز یک مقاله اسپانیایی بخوان.
- برای تبلیغ کردن چیزی:
Ven y disfruta de nuestras ventajas.
بیا و از مزیتهای کار ما لذت ببر.
Ven y disfruta de todos los recursos que tenemos para ti.
بیا و از تمام منابعی که برای تو داریم لذت ببر.
- برای اجازه دادن به کسی:
A: ¿Puedo pasar?
B: Pasa, pasa.
A: میتوانم رد شوم؟
B: رد شو، رد شو.
A: ¿Puedes darme un minuto?
B: Claro, tómate el tiempo que necesites.
A: میتوانی به من یک دقیقه وقت بدهی؟
B: حتما. هر قدر که لازم است وقت داری.
A: ¿Puedo salir un momento?
B: Sí, sal.
A: میتوانم یک لحظه بیرون بروم؟
B: بله، برو.
روش صرف فعل امر در زبان اسپانیایی
وجه امری فعل در زبان اسپانیایی فقط در زمان حال ساده صرف میشود، چراکه نمیتوانیم در زمانهای گذشته یا آینده دستوری بدهیم. البته بسیاری از دستورهایی که میدهیم در آینده عملی میشوند اما همانطور که در مطلب زمان ها در زبان اسپانیایی در یک نگاه اشاره کردیم، این کاربرد نیز جزو کاربردهای زمان حال ساده در اسپانیایی است. علاوه بر این توجه داشته باشید که فعل امر در زبان اسپانیایی بدون اشاره به ضمیر شخصی فاعلی به کار میرود.
به طور کلی دو نوع فعل امر در زبان اسپانیایی وجود دارد:
- فعل امر مثبت که برای دومشخص مفرد و جمع روش صرف فعل مخصوص به خود را دارد و برای سومشخص مفرد و جمع از حال ساده التزامی برای اشاره به آن استفاده میشود:
¡sube!
بلند شو!
¡corre!
بدو!
- فعل امر منفی (نهی) که برای همه اشخاص از ترکیب کلمه منفیساز no با حال ساده التزامی ساخته میشود:
¡no subas!
بلند نشو!
¡no corras!
ندو!
در جدول زیر به نمونهای از روش صرف فعل امر برای افعال منتهی به «ar-» اشاره شده است.
| صرف فعل comprar | ||
| no compres | compra | Tú |
| no compre | compre | Usted |
| no compréis | comprad | Vosotros |
| no compren | compren | Ustedes |
در جدول زیر روش صرف فعل امر برای یکی از افعال منتهی به «er-» بررسی شده است.
| صرف فعل leer | ||
| no leas | lee | Tú |
| no lea | lea | Usted |
| no leáis | leed | Vosotros |
| no lean | lean | Ustedes |
در جدول زیر روش صرف فعل امر برای نمونهای از افعال منتهی به «ir-» اشاره شده است.
| صرف فعل escribir | ||
| no escribas | escribe | Tú |
| no escriba | escriba | Usted |
| no escribáis | escribid | Vosotros |
| no escriban | escriban | Ustedes |
برای یادگیری بهتر روش صرف فعل امر به نکتههای زیر توجه کنید.
- صرف فعل امر برای دومشخص مفرد اسپانیایی یعنی «tú»، شبیه به صرف فعل حال اخباری سومشخص مفرد یعنی «él/ella/usted» است. مثالهای زیر را در نظر بگیرید.
Ella lee rápido.
او سریع میخواند.
(حال ساده سومشخص مفرد)
Lee rápido, por favor.
لطفا سریع بخوان.
(وجه امر دومشخص مفرد)
- صرف فعل امر دومشخص جمع در اسپانیایی شباهت زیادی به مصدر فعل اسپانیایی دارد. برای صرف این فعل حرف «r» را از انتهای مصدر حذف کرده و به جای آن حرف «d» را اضافه میکنیم. به مثالهای زیر از کاربرد این فعل دقت کنید.
Descansad mucho, mañana es un día importante.
خوب استراحت کنید، فردا روز مهمی است.
(وجه امر دومشخص جمع)
Salid pronto, así llegaréis antes.
سریع بروید، به این ترتیب زودتر میرسید.
(وجه امر دومشخص جمع)
- صرف فعل سومشخص مفرد و جمع وجه امر در اسپانیایی، به همان روش زمان حال التزامی همین اشخاص صرف میشوند. مثالهای زیر را در نظر بگیرید تا با این ساختار بهتر آشنا شوید.
Mi madre quiere que usted compre el pan.
مادرم میخواهد که شما نان را بخرید.
(حال التزامی سومشخص مفرد)
Compre usted el pan por favor.
لطفا نان را بخرید.
(وجه امری سومشخص مفرد)
صرف افعال بیقاعده امری در اسپانیایی
افعال بیقاعده زبان اسپانیایی مانند هر زبان دیگری از روشهای دیگری برای صرف شدن استفاده میکنند. بهترین روش برای یادگیری این افعال، حفظ کردن شیوه صرف افعال بیقاعده پرکاربرد است. یکی دیگر از روشهای یادگیری صرف این افعال تمرین کردن و گوش دادن به مکالمههای اسپانیاییزبان است. در جدول زیر به روش صرف وجه امری چند فعل بیقاعده پرکاربرد اسپانیایی اشاره کردهایم.
| فعل decir در وجه امر | |
| di | Tú |
| diga | Usted |
| decid | Vosotros |
| digan | Ustedes |
| فعل hacer در وجه امر | |
| haz | Tú |
| haga | Usted |
| haced | Vosotros |
| hagan | Ustedes |
| فعل ir در وجه امر | |
| ve | Tú |
| vaya | Usted |
| id | Vosotros |
| vayan | Ustedes |
| فعل poner در وجه امر | |
| pon | Tú |
| ponga | Usted |
| poned | Vosotros |
| pongan | Ustedes |
| فعل salir در وجه امر | |
| sal | Tú |
| salga | Usted |
| salid | Vosotros |
| salgan | Ustedes |
| فعل ser در وجه امر | |
| sé | Tú |
| sea | Usted |
| sed | Vosotros |
| sean | Ustedes |
| فعل tener در وجه امر | |
| ten | Tú |
| tenga | Usted |
| tened | Vosotros |
| tengan | Ustedes |
| فعل venir در وجه امر | |
| ven | Tú |
| venga | Usted |
| venid | Vosotros |
| vengan | Ustedes |
به مثالهای زیر از کاربرد این افعال دقت کنید.
¡Pon la mesa, por favor!
لطفا میز را بچین!
¡Sal un poquito a pasear!
برو بیرون تا کمی قدم بزنی!
¡Ten paciencia!
کمی صبر داشته باش!
¡Haz los deberes!
کاری را که باید بکنی انجام بده!
¡Di algo, por favor!
لطفا چیزی بگو!
¡Sé más valiente!
شجاعتر باش!
¡Ve a comprar el pan, por favor!
لطفا برو کمی نان بخر!
¡Ven aquí un momento!
یک لحظه بیا اینجا!
مثال از فعل امر در اسپانیایی
در ادامه به چند مثال از کاربرد فعل امر در اسپانیایی اشاره میکنیم.
Ponga un litro de leche a calentar y una vez caliente viértala en la harina.
یک لیتر شیر را حرارت بدهید و وقتی گرم شد آن را داخل آرد بریزید.
Sigue todo derecho y luego gira a la derecha, es allí.
مستقیم ادامه بدهید و به سمت راست بپیچید، همان جاست.
Hazme el favor de recordárselo, seguro que lo olvida.
به من لطف کن و به او یادآوری کن، مطمئنم فراموش میکند.
Deme un par de limones por favor.
لطفا به من دو عدد لیمو بدهید.
Ven un poco más tarde por favor, ahora no puedo.
لطفا کمی دیرتر بیایید، الان نمیتوانم.
Busque, compare y si encuentra algo mejor ¡cómprelo!
بگردید، مقایسه کنید و اگر چیز بهتری پیدا کردید آن را بخرید!
No dude, es el mejor bebido del mundo.
تردید نکنید، بهترین نوشیدنی دنیاست.
Ven y disfruta de nuestras playas.
بیایید و از ساحلهای ما لذت ببرید.
¡Cálmate! Ya estás a punto de llegar.
آرام باش. نزدیک است که برسی!
Coge tus lápices y empieza a pintar ahora mismo.
مدادهایت را بردار و همین حالا شروع کن به نقاشی کشیدن.
¡Calla! Este no es el momento de hablar de ese asunto.
ساکت باش! الان وقت حرف زدن در مورد این موضوع نیست.
¡Sentaos ya! La clase está a punto de empezar.
دیگر بنشینید! کلاس قرار است شروع بشود.
¡Silenciad a esa persona! Está molestando al resto del público.
آن فرد را ساکت کنید! دارد بقیه جمع را اذیت میکند.
کاربرد وجه التزامی برای جملات امری در اسپانیایی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم وجه التزامی و وجه امری در زبان اسپانیایی کاربردهای بهخصوصی دارند که بعضی از آنها مشترک هستند. مهمترین ویژگی مشترک این دو وجه این است که در وجه امری فعل فقط برای دومشخص مفرد و جمع صرف میشود و برای باقی اشخاص از همان روش صرف فعل التزامی در زمان حال ساده تقلید میکند.
علاوه بر این گاهی از جملاتی که در وجه التزامی هستند برای امر کردن استفاده میکنیم. کاربرد این روش به شکلهای زیر است:
اولشخص جمع
برای امر کردن به اولشخص جمع در زبان اسپانیایی از فعل التزامی به عنوان فعل امر استفاده میکنیم تا درخواست یا خواستهای را اعلام کنیم:
Volvamos al lugar del que vinimos.
به همان جایی برگردیم که آمدیم.
Caminemos un poco más rápido.
کمی سریعتر راه برویم.
برای درخواستهای مؤدبانه به جای دستور دادن
وقتی قصد داشته باشیم دستوری را بدون هیچ خشونتی بیان کنیم از این روش استفاده میکنیم. در این کاربرد فعل را به شکل سومشخص در زمان حال ساده التزامی صرف میکنیم و عبارت Por favor به معنی «لطفا» را در جمله به کار میبریم. این فعل با وجود اینکه هنوز دستوری میدهد اما جنبه درخواست مودبانهای دارد
Por favor, no eleve tanto la voz.
لطفا اینقدر صدای خودت را بالا نبر.
برای دستورهای منفی
وقتی میخواهیم از کسی درخواست کنیم کاری را انجام ندهد یا دستور بدهیم انجام کاری را متوقف کند از وجه امری منفی یا همان نهی استفاده میکنیم. روش صرف فعل برای این ساختار از ترکیب کلمه منفیساز no با فعل حال ساده در وجه التزامی است:
No avances más por esa calle.
در آن خیابان جلوتر نرو.
No te acerques a ese lugar bajo ningún concepto.
تحت هیچ شرایطی به آن مکان نزدیک نشو.
سوالات رایج درباره فعل امر در زبان اسپانیایی
در ادامه این مطلب به چند سوال پرتکرار در مورد فعل امر در زبان اسپانیایی پاسخ دادهایم.
وجه امری در زبان اسپانیایی چیست؟
وجه امری (Modo Imperativo) یکی از حالتهای فعل در زبان اسپانیایی است که از آن برای درخواست کردن و دستور دادن استفاده میشود. این وجه که برای اولشخص مفرد استفاده نمیشود شباهت زیادی به زمان حال ساده در وجه التزامی دارد.
کاربرد فعل امر در اسپانیایی چیست؟
مهمترین کاربرد فعل امر در زبان اسپانیایی برای دستور دادن و درخواست کردن است. کاربرد دیگر آن برای اشاره به دستورالعمل انجام کاری است. همچنین برای نصیحت کردن کسی یا تبلیغ چیزی از این ساختار استفاده میشود. کاربرد دیگر آن برای اجازه دادن به افراد است.
روش صرف فعل امر در اسپانیایی چیست؟
افعال امری در زبان اسپانیایی برای دومشخص مفرد با اضافه شدن e یا a به انتهای فعل برای دومشخص مفرد و با اضافه شدن ed ،id یا ad به انتهای فعل برای دومشخص جمع ساخته میشود. شیوه صرف این فعل برای باقی اشخاص درست مانند صرف فعل حال ساده التزامی آنهاست.
روش صرف فعل نهی در اسپانیایی چیست؟
فعل نهی یا امری منفی در زبان اسپانیایی با اضافه شدن کلمه منفیساز no به قبل از فعل در زمان حال ساده التزامی ساخته میشود. با استفاده از این ساختار از کسی میخواهیم کاری را انجام ندهد یا دست از انجام کاری بردارد.
کاربرد وجه التزامی در جملات امری اسپانیایی چیست؟
در زبان اسپانیایی برای صرف فعل امر در وجه امری برای اولشخص جمع و سومشخص مفرد و جمع از حال ساده التزامی استفاده میکنیم. همچنین وقتی بخواهیم خواستهای را بهش شکل مودبانه بیان کنیم از این ساختار استفاده میکنیم. کاربرد دیگر این وجه برای جملات امری منفی یا همان نهی است.
تمرین فعل امر در زبان اسپانیایی
در ادامه به چند نمونه سوال برای تمرین بیشتر این گرامر میپردازیم.
تمرین اول
با توجه به کلمات داخل پرانتز جملههای زیر را کامل کنید.
P1: (Usted/venir) _____ mañana por la mañana, tendremos más tiempo para hablar.
Respuesta: Venga mañana por la mañana, tendremos más tiempo para hablar.
P2: (Vosotros/meter) _____ las cosas en la maleta, nos vamos mañana temprano.
Respuesta: Meted las cosas en la maleta, nos vamos mañana temprano.
P3: ¡(Tú/no decirme) _____ que hoy tampoco vienes!
Respuesta: ¡No me digas que hoy tampoco vienes!
P4: (Tú/hacer) _____ lo que te digo y verás como mejoras.
Respuesta: Haz lo que te digo y verás como mejoras.
P5: (Ustedes/no cerrar) _____ la puerta, por favor.
Respuesta: No cierren la puerta, por favor.
P6: (Nosotros/ir) _____ despacio y sin hacer ruido, se puede asustar.
Respuesta: Vayamos despacio y sin hacer ruido, se puede asustar.
تمرین دوم
جملههای امری مثبت را به منفی و جملههای امری منفی را به مثبت تبدیل کنید.
P1: ¡Ven a mi casa!
Respuesta: ¡No vengas a mi casa!
P2: ¡No os quedéis!
Respuesta: ¡Quedaos!
P3: ¡Compradme un helado, por favor!
Respuesta: ¡No me compréis un helado, por favor!
P4: ¡No les digan que vinimos juntos!
Respuesta: ¡Diganles que vinimos Juntos!
P5: ¡Vístase rápido!
Respuesta: ¡No se visitanrápodi!
P6: ¡No le mientas!
Respuesta: ¡Miéntele!
P7: ¡No corrijáis los ejercicios!
Respuesta: ¡Corregid los ejercicios!
P8: ¡No nos pongamos nerviosos!
Respuesta: ¡Pongámonos nerviosos!
P9: ¡Piensa en eso!
Respuesta: ¡No pienses en eso!
P10: ¡Visítenlo en su casa!
Respuesta: ¡No lo visiten en su casa!
تمرین سوم
جملههای زیر را با فعل امر کامل کنید.
P1: (Tú/hacer) _____ lo que te digo sin protestar.
Respuesta: Haz lo que te digo sin protestar.
P2: (Vosotros/meter) _____ las flores en ese jarrón y (ponerlas) _____ encima de la mesa.
Respuesta: Meted las flores en ese jarrón y ponedlas encima de la mesa.
P3: (Tú/escuchar) _____ lo que te está diciendo tu padre.
Respuesta: Escucha lo que te está diciendo tu padre.
P4: ¡(Tú/no decirme) _____ que has vuelto a suspender el examen de conducir!
Respuesta: ¡No me digas que has vuelto a suspender el examen de conducir!
P5: (Usted/venir) _____ a verme en otro momento; estoy en una reunión.
Respuesta: Venga a verme en otro momento; estoy en una reunión.
P6: (Ustedes/no cerrar) _____ la puerta, por favor.
Respuesta: No cierren la puerta, por favor.
P7: (Nosotros/ir) _____ a su casa y (preguntarle) _____ si tiene el libro que necesitamos para hacer el trabajo.
Respuesta: Vayamos a su casa y preguntemosle si tiene el libro que necesitamos para hacer el trabajo.
P8: Si no estás contento en tu trabajo, dejalo y no sigas quejándote.
Respuesta: Si no estás contento en tu trabajo, (tú/dejarlo) _____ y (tú/no seguir) _____ quejándote.
P9: Estamos debatiendo algo importante, por favor, (ustedes/salir) _____ y (ustedes/dejarnos) _____ a solas.
Respuesta: Estamos debatiendo algo importante, por favor, salgan y déjennos a solas.
P10: No es obligatorio que estéis aquí. Si no queréis quedaros, (vosotros/irse) _____ .
Respuesta: No es obligatorio que estéis aquí. Si no queréis quedaros, idos.
جمعبندی
در این مطلب با فعل امر و ویژگیهای آن آشنا شدیم. همچنین به فعل امر منفی یا همان نهی نیز اشاره کردیم. به طور کلی فعل امر در زبان اسپانیایی برای دستور دادن، نصیحت کردن و درخواست کردن استفاده میشود. این فعل برای اولشخص مفرد صرف نمیشود، چراکه کسی به خودش دستوری نمیدهد.
فعل امر برای دومشخص مفرد و جمع شکل صرف مخصوص به خود را دارد اما برای اولشخص جمع و سومشخص مفرد و جمع آن را مانند فعل حال ساده التزامی صرف میکنیم. توجه داشته باشید که فعل امر منفی نیز به همین روش صرف میشود. در واقع فعل نهی از ترکیب کلمه منفیساز no با فعل حال ساده در وجه التزامی ساخته میشود.
Cómprame el periódico.
روزنامه را برای من بخر.
Tráeme esos libros.
آن کتابها را برای من بیاور.
Escríbele una carta a tu tía.
نامهای به خاله خود بنویس.
No me compres el periódico.
روزنامه را برای من نخر.
No me traigas esos libros.
آن کتابها را برای من نیاور.
No le escribas una carta a tu tía.
برای خاله خود نامه ننویس.
